دەهـ ژنکێت مزگینیا بەحەشتێ بۆ هاتی

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله .. والصلاة والسلام على رسول الله و وعلی آله وصحبه ومن والاه، وبعد:
ئەو هەردەهـ زەڵامێن مزگینیا بەحەشتێ بو وان هاتی بەرنیاسن و بناڤودەنگن... ئەرێ ئەو ژنکێت مزگینیا بەحەشتێ بو وان هاتی کیشکن؟

1- خەدیجا کچا خۆەیلدی:

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:

عَنْ إِسْمَاعِيلَ قَالَ قُلْتُ لِعَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي أَوْفَى أَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بَشَّرَ خَدِيجَةَ بِبَيْتٍ فِي الْجَنَّةِ قَالَ: نَعَمْ بَشَّرَهَا بِبَيْتٍ فِي الْجَنَّةِ مِنْ قَصَبٍ لَا صَخَبَ فِيهِ وَلَا نَصَبَ[1].

ئانکۆ: ژ کیسێ ئیسماعیلی گۆت: من گۆتە عەبدلڵایێ کورێ بابێ ئەوفایێ ئەرێ پێغەمبەرێ خودێ ﷺ مزگینیا مالەکێ د بەحەشتێدا دا بۆ خەدیجایێ ، گۆت: بەلێ مزگینی دا بویێ ب مالەکێ دبەحەشتێدا ژ لەڤەنی کۆ نە قێری و هەواری تێدا بت و نە ماندیبوون ونەخوشی تێدا بت
 
ومەرەم ب " القصب" لوئلوئا نیڤا وێ ڤالا و فرەهـ وەکی قەسرەکا بلند.

نەسەبا وێ:
ئەو خەدیجا کچا خۆەیلدێ کورێ ئەسەدێ قوڕەیشیێ ئەسەدییە، دەیکا باوەردارا، زوبێر دبێژت: د جاهلیەتێ دا دگوتنێ : الطاهرة ، ژنکا پاقژ. 
ودەیکا وێ : فاطیما کچا زائیدەی یە.

 هەڤژینیا وێ دگەل پێغەمبەرێ خودێ ﷺ:
پێغەمبەرێ خودێ ﷺ بخۆ ئەو ئینا و هنگی ژیێ وی 25 ساڵ بوون، وژیێ وێ هنگی 40 ساڵ بوون، وبو ماوێ 24 سالا ما دگەل .

وهەمی زاروکێن پێغەمبەرێ خودێ ﷺ ژوێ بوون ژبەری وەحی بۆ بهێتە خارێ: زينب، وأم كُلْثُوم، وفاطِمَة، ورقية، والقاسم، والطاهر، والطيب[2].

فەزل وبهایێ وێ:

ژکیسێ ئەنەسی گۆت: پێغەمبەرێ خودێ ﷺ گۆت: "خير نساء العالمين مَرْيَم بِنْت عمران، وآسية بِنْت مزاحم، وخديجة بِنْت خويلد، وفاطِمَة بِنْت مُحَمَّد صلى الله عليه وسلم "[3]، 

ئانکۆ : بخێرترین ژنکێت جیهانێ مەریەما کچا عیمڕانی، وئاسیا کچا مزاحمی، وخەدیجا کچا خۆەیلدی، وفاطیما کچا موحەممەدی ﷺ.

وهەما بەسی وێیە کۆ ئەو ئێکەم ژنکە باوەری ب خودێ و پێغەمبەری  ﷺ ئینای.
 
مرنا وێ:
ژ کیسێ کورێ بابێ ڕەۆادی، گۆت: پێغەمبەرێ خودێ ﷺ چوو نک خەدیجایێ ل دەمێ نەساخیا وێ یا پێ مری، وگۆتێ:  "أما علمت أن الله تعالى زوجني معك في الجنة مَرْيَم بِنْت عُمران، وكَلْثَم أخت موسى، وآسية امْرَأَة فرعون".[4].
ئەرێ ما تە نەزانیە کۆ خودایێ بلند دگەل تە د بەحەشتێ دا یێ کریە هەڤژینا من مەریەما کچا عیمڕانی، وکەلثەما خویشکا مووسای، وئاسیا ژنکا فیرعەونی.

2- سۆمەییا دەیکا عەمماری:

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:

ژ کیسێ عوثمانێ کورێ عەففانی، گۆت: من گۆهـ ل پێغەمبەرێ خودێ ﷺ دگوتە بابێ عەماری ودەیکا عەماری : "اصْبِرُوا آلَ يَاسِرٍ مَوْعِدُكُمُ الْجَنَّةُ"[5].

ئانکۆ: سەبڕێ خو بکێشن ئەی بنەمالا یاسری ژڤانێ وە بەحەشتە.

نەسەبا وێ:

ئەو سومەییا کچا خەیاطییە، ئەو جاریا ئەبو حوزەیفەیێ کۆرێ موغیرەیێ مەخزۆمی بوو ، ویاسر ژی حەلیفێ ئەبو حوزەیفەی بوو ، ڤێجا سومەییا دایێ (کرە هەڤژینا وی) وژوی عەمار پەیدا بوو ، ئینا ئەبو حوزەیفەی ئەو ئازا کر. 

فەزل و بهایێ وێ:

ئەو ئێک ژوان کەسانە یێت هەر ژ دەستپێکێ هاتینە دئیسلامێدا، دبێژن ئەو یا حەفتێ بوو دئیسلامێدا.
وئەو ژوان بوو یێن د ڕێکا خودێدا دژوارترین سزا و ئیزا خارین.
ویا هاتیە ڤەگێران کۆ ئەبو جەهلی ڕومەک ل دەهمەنا وێدا و کۆشت ، وبڤێ چەندێ ئەو ئێکەم شەهیدە د ئیسلامێدا [6].

3- حەفصا کچا عومەری:

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:

ژ کیسێ عەمارێ کورێ یاسری گۆت: پێغەمبەرێ خودێ ﷺ ڤیا حەفصایێ بەردەت (طەلاق بدەت) جبریل هات گۆتێ: لا تُطَلِّقْهَا، فَإِنَّهَا صَوَّامَةٌ قَوَّامَةٌ، وَإِنَّهَا زَوْجَتُكَ فِي الْجَنَّةِ[7].

ئانکۆ : وێ نە بەردە، ئەو ڕوژیگرە و نڤێژکەرە، وئەو هەڤژینا تەیە د بەحەشتێدا.

نەسەبا وێ:

ئەو حەفصەیا کچا عومەڕێ کورێ خەطابی یە خودێ ژوان رازیبت، ژ بنەمالا عەدیێ کورێ کەعبی نە، دەیکا وێ زەینەبا کچا مەظعونی یە.

فەزل وبهایێ:

حەفصە ئێک ژوانە یێن زوی هاتینە د ئیسلامێدا ، وژ مشەختیایە، وژوان یێ ل بەدرێ حازربووین، وپێغەمبەرێ خودێ ﷺ ئەو ل خو مارەکر ل سالا سێیێ ژ هجرەتێ، وژنکەکا ڕوژیگر ونڤێژکەر بوو.

مرنا وێ:

حەفصە ل جومادا ئێکێ سالا 41 مشەختی چوو بەردلوڤانیا خودایێ مەزن.[8].

4 - فاطما کچا ئەسەدی:

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:

ژ کیسێ عەلیێ کورێ ئەبو طالبی گۆت: دەمێ فاطما کچا ئەسەدی مری پێغەمبەرێ خودێ ﷺ ب قەمیسێ خۆ ئەو کفن کر، وحەفتێ تەکبیر ل سەر دان ، وچوو دگورێ وێدا وب سەروبەر دکر ، وژ گورێ وێ دەرکەت وهەردوو چاڤێت وی روندکێت ژێ دهێنە خار وگۆت:"إن جبريل عليه السلام أخبرني عن ربي عز وجل أنها من أهل الجنة، وأخبرني جبريل عليه السلام أن الله تعالى أمر سبعين ألفا من الملائكة يصلون عليها»[9].

ئانکۆ: جبریلی سلاڤ لێ بن بو من ژکیس خودایێ من پاک و بلند بت ڤەگێرا کۆ ئەو ژ خەلکا بەحەشتێ یە، وهەروەسا جبریلی گۆتە من کۆ خودایێ بلند فەرمان ل حەفتێ هزار ملیاکەتا کر نڤێژێ ل سەر بکەن.

نەسەبا وێ:

ئەو فاطیما کچا ئەسەدێ کورێ هاشمی یە، ژنکا ئەبو طالبێ مامێ پێغەمبەرێ خودێ یە ﷺ، ودەیکا عەلییە ، ودەیکا برایێت طالب و عەقیل ، جەعفەری یە، وئەو ژ مشەختیێن دەستپێکێ یە، وئەو ئێکەم هاشمییە ژدایک بووی هاشمی.

فەزل و بهایێ:

ژکیسێ ئەنەسێ کورێ مالکی، گۆت: دەمێ فاطیما کچا ئەسەدی مری پێغەمبەرێ خودێ ﷺ چوو نک و بەر سەرێ وێ ڕوینشتە خارێ ، وگۆت:  "رَحِمَكِ اللَّهُ يَا أُمِّي، كُنْتِ أُمِّي بَعْدَ أُمِّي"[10].
ئانکۆ: ئەی دەیکا من خودێ دلوڤانیێ ب تەببەت، تۆ دەیکا من بووی پشتی دەیکا من.

5- فاطیما کچا موحەممەدی ﷺ:

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:

پێغەمبەری ﷺ گۆت: "فَاطِمَةُ سَيِّدَةُ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ"[11].
ئانکۆ: فاطیما مەزنا ژنکێت ئەهلێ بەحەشتێ یە.

فەزل و بهایێ وێ:

ودگۆتنە فاطیمایێ "أُمَّ أَبِيهَا".
وئەو خوشتڤیترین کەس بوو ل نک پێغەمبەرێ خودێ  ﷺ.
وئیمامێ عەلی خودێ ژێ رازیبت ئەو بخۆ ئینا ، ودویندەها پێغەمبەرێ خودێ سلاڤ لێبن هاتە بڕین ب ڕێکا تێ نەبت.
وژکیسێ عەلی ژ کیسێ پێغەمبەری ﷺ گۆت:
إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ، قِيلَ: يَا أَهْلَ الْجَمْعِ، غُضُّوا أَبْصَارَكُمْ حَتَّى تَمُرَّ فَاطِمَةُ بنتُ مُحَمَّدٍ فَتَمُرُّ وَعَلَيْهَا رَيْطَتَانِ خَضْرَاوَانِ أَوْ حَمْرَاوَانِ[12].
ئانکۆ: ل روژا قیامەتێ ، ێ هێتە گۆتن: ئەی گەلی ئەهلێ مەحشەرێ، چاڤێن خو نزم بکەن هەتا فاطیما کچا موحەممەدی ﷺ دەرباز ببیت ، ڤێجا دێ دەرباز بیت دوو جلکێن کەسک یان سورێن ل بەر.

 وژکیسێ میسوەرەیێ کورێ مەخڕەمەی گۆت: من گوهـ ل پێغەمبەرێ خودێ بوو ﷺ ل سەر مینبەرێ دگۆت: " فاطمة بضعةٌ مني، يريبني ما أرابها، ويؤذيني ما آذاها"[13].

ئانکۆ: فاطیما پاڕچەیەکە ژمن ، بوو من خۆش دکەت یا بو وێ نەخۆش ، وئەزیەتا من دکەت یا ئەزیەتا وێ دکەت.

مرنا وێ:

فاطیما پشتی مرنا پێغەمبەرێ خودێ ﷺ ب شەش هەیڤا چو بەر دلوڤانیا خودێ، وئێکەم کەس بوو ژ کەسوکارێن وی گەهشتیێ، ویا هاتیە ڕیوایەت کرن کۆ وێ سەرێ خۆ شویشت و خۆ کفن ژی کر دەمێ کەتیە بەر مرنێ.[14].

6- عائیشا خودێ ژێ رازیبت:

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:
ژ کیسێ عائیشایێ خودێ ژێ رازیبت، أَنَّ جِبْرِيلَ جَاءَ بِصُورَتِهَا فِي خِرْقَةِ حَرِيرٍ خَضْرَاءَ إِلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ إِنَّ هَذِهِ زَوْجَتُكَ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ"[15].
 کۆ جبریلی وێنێ ل سەر پاتەکێ کەسەکێ ئاڤرمیشی بۆ پێغەمبەری ﷺ ئینا ، وگۆتێ: ئەڤە ژنکا تەیە ل دونیایێ و ل ئاخرەتێ.
 
نەسەبا وێ:

ئەو عائیشا کچا ئەبوبەکرێ صەددیقە، ڕاستگۆیا کچا ڕاستگوی یە، دەیکا باوەردارایە، ژنکا پێغەمبەری یە ﷺ وبناڤودەنگترین خێزانا وییە، ودەیکا وێ ام ڕومانە کچا عامڕێ کورێ عوەیمڕێ کینانیە.

فەزل و بهایێ وێ :

ژکیسێ ئەنەسێ کورێ مالکی گۆت: پێغەمبەرێ خودێ ﷺ گۆت: " فضْلُ عائشة على النِّساء كفضل الثَّريدِ على سائر الطّعام "[16].

ئانکۆ : فەزل و بهایێ عائیشایێ ل سەر ژنکا وەکی فەزلێ تەشریبێ یە ل سەر هەمی خارنێت دیتر.

وهەکە مەسڕوقی ژوێ ڤەگێرابا دا بێژت: من یا ژ ڕاستگویا کچا ڕاستگۆی ، و بەریئا هاتیە بەریکرن ڤەگێرای.

مرنا وێ:

عائیشا ل سالا پێنجی وحەفتێ یا چوویە بەر دلوڤانیا خودێ ، شەڤا سێ شەمبی هەڤدەی هەیڤا ڕەمەزانێ، وفەرمان کر کۆ وێ بشەڤ ل گورستانا بەقیعێ ڤەشێرن، ڤێجا ل وێرێ هات ڤەشارتن ، وئەبو هۆڕەیرەی نڤێژ ل سەر کر[17].

7- دەیکا زۆفەڕی خودێ ژێ رازیبت:

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:

ژ کیسێ عەطای گۆت: ئزن عەبباسی گۆت:ئەرێ ما ئەز ژنکەکێ ژ خەلکا بەحەشتێ نیشا تە نەدەم، گۆت: من گۆتێ بەلێ ، گۆت: ئها ئەڤ ژنکا ڕەش، هاتە نک پێغەمبەری ﷺ وگۆت: تەپ (صەڕعە) دهێتە من و ئەز خۆ بێ جلک دکەم، ڤێجا بۆ من دوعا ژ خۆدێ بکە ، گۆت: " إِنْ شِئْتِ صَبَرْتِ وَلَكِ الْجَنَّةُ وَإِنْ شِئْتِ دَعَوْتُ اللَّهَ أَنْ يُعَافِيَكِ".
فَقَالَتْ: أَصْبِرُ. فَقَالَتْ إِنِّي أُتَكَشَّفُ فَادْعُ اللَّهَ لِي أَنْ لَا أَتَكَشَّف فَدَعَا لَهَا[18].
ئانکۆ: تو حەزبکەی سەبڕا خو بکێشە و بەحەشت بو تەیە، و تە بڤێت دێ دوعا ژخودێ کەم تە ساخ بکەت.
گۆت: دێ سەبری کێشم ، وگۆت: ئەز خۆ بێ جلک دکەم ، دوعا ژ خودێ بکە ئەز خو بێ جلک نەکەم(بێ ستارە نەبم) ڤێجا دوعا بۆ کرن

8- دەیکا ڕۆمانێ خودێ ژێ رازیبت:

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:

پێغەمبەرێ خودێ ﷺ  ددەرحەقێ وێدا گۆت :« مَن أحب أن ينظر إلى امرأة من الحور العين فلينظر إلى أم رومان »[19].
ئانکۆ: هەر کەسێ حەزبکەت سەحکەتە ژنکەکێ ژ حوریێن بەحەشتێ بلا بەرێخۆ بدەتە ئوم ڕۆمانێ.

نەسەبا وێ:

ئەو ئوم ڕومانە کچا عامڕێ کینانیە، ژنکا ئەبوبەکرێ صەددیقە، وئەو دەیکا عائیشایێ و عەبدالرحمن

مرنا وێ:
 د ژیانا پێغەمبەرێ خودێدا ﷺ چوو بەر دلوڤانیا خودێ ، ل هەیڤا زیلحجێ سالا شەشێ ژ هیجڕەتێ، وپێغەمبەرێ خودێ ﷺ چوو د قەبرێ وێدا و ئیستیغفار بو کرن.[20].

 فەزل وبهایێ وێ:
ژ ئێکەمینا بوو کۆ موسلمان بووی.

9- دەیکا حەڕامی ، کچا میلحانی خودێ ژێ رازیبت :

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:

ژ کیسێ ئەنەسێ کورێ مالکی ، خودێ ژێ رازیبت گۆت: پێغەمبەرێ خودێ ﷺ دچوو نک ئوم حەڕامێ کچا ملحان خارن دایێ ، وپێغەمبەرێ خودێ ﷺ نڤست پاشی ژ خەو ڕازوو ویێ دکەتە کەنی، گۆت: من گۆتێ: ئەو چ تشتە تە دکەنینیت ئەی پێغەمبەرێ خودێ؟ گۆت: " نَاسٌ مِنْ أُمَّتِي عُرِضُوا عَلَيَّ غُزَاةً فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَرْكَبُونَ ثَبَجَ هَذَا الْبَحْرِ مُلُوكًا عَلَى الْأَسِرَّةِ أَوْ مِثْلَ الْمُلُوكِ عَلَى الْأَسِرَّةِ" فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ ادْعُ اللَّهَ أَنْ يَجْعَلَنِي مِنْهمْ قَالَ: " أَنْتِ مِنْ الْأَوَّلِينَ " فَرَكِبَتْ الْبَحْرَ فِي زَمَانِ مُعَاوِيَةَ بْنِ أَبِي سُفْيَانَ فَصُرِعَتْ عَنْ دَابَّتِهَا حِينَ خَرَجَتْ مِنْ الْبَحْرِ فَهَلَكَتْ[21].
ئانکۆ: خەلکەک ژ ئوممەتا من بۆ من هاتنە نیشاندان(عەرض کرن) ، هندەک ژ مجاهدێت ڕێکا خودێ بوون ل پشتا ڤی دەریای سویار دبوون وەک پاشایێن سەر تەختا بوون (دبەحەشتێدا) من گۆت: ئەی پێغەمبەرێ خودێ دوعا ژ خودێ من بکەتە ژ وان، گۆت: تو ژ یێن دەستپێکێی. 
ڤێجا د زەمانێ معاوییەی کورێ ئەبو سوفیانی دا دگەل زەلامێ خو عوببادەیێ کورێ صامتی خودێ ژوان رازیبت دەرکەت دەمێ ئێکەم جار لەشکەرێ موسلمانا ل دەریای دای، ڤێجا دەمێ ژ دەریای دەرکەتین دا ل دەوارا خۆ سویاربت تێدا کەت و چوو بەر دلوڤانیا خودێ.
 
فەزل وبهایێ وێ:
پێغەمبەرێ خودێ ﷺ قەدرێ وە دگرت وسەرەدانا مالا وێ دکر، وهندەک جارا ل وێرێ دنڤست(قەیلولە دکر)، و مزگینی دایێ کۆ دێ شەهید بت.

10- دەیکا سۆلەیمی خودێ ژێ رازیبت:

بەلگەیێ مزگینیا وێ ب بەحەشتێ:

ژ کیسێ ئەنەسی خودێ ژێ رازیبت ژ کیسێ پێغەمبەری ﷺ گۆت: "دَخَلْتُ الْجَنَّةَ فَسَمِعْتُ خَشْفَةً فَقُلْتُ: مَنْ هَذَا "قَالُوا: هَذِهِ الْغُمَيْصَاءُ بِنْتُ مِلْحَانَ أُمُّ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ[22].
ئانکۆ: ئەز چوومە د بەحەشتێدا من گۆهـ ل خشخشا پێیا بوو، من گۆت: ئەڤە کییە؟ گۆتن: ئەڤە غومەیصائا کچا میلحانیە، دەیکا ئەنەسێ کورێ مالکی.

نەسەبا وێ:
 ئەو سەهلا کچا میلحانیە: دبێژنێ: غومەیصاء و ڕومەیصاء، ئەبو طەلحەی بخۆ خاست، گۆتە وی: ئەرێ ما تۆ شەرم ناکەی عەبدینیا دارەکێ دکەی؟! من چ مەهر ژتە نەڤێن ژ ئیسلامێ پێڤەتر، ئەوی ژگوت: أشهد أن لا إله إلا الله، وأن مُحَمَّدًا رسول الله.

فەزل وبهایێ وێ:
ئەو ئێک ژ وان بوو یێت دگەل پێغەمبەرێ خودێ ﷺ دەرکەتی بۆ جیهادێ[23].

 
ئەڤە و خودێ چێتر دزانت ، وصەلات و سەلامێت خودێ ل سەر موحەممەدی وبنەمال وهەڤال وهۆگرێن وی هەمیا بن ، ودوماهی دوعایا مەژی هەمی حەمد وسوپاسی بۆ خودێ بن چێکەر و خودانێ هەمی جیهانان.

شیڤان شێخەمیری
ئەینی 29 مۆحەڕەمێ 1444 هج
26.8.2022 ز

[1] مسلم 12/178
[2] أسد الغابة 2/337: 340
[3] المعجم الكبير للطبرانى 16/258
[4] المعجم الكبير للطبرانى 16/311-312
[5] المعجم الكبير للطبرانى 18/40 والمستدرك للحاكم 13/129
[6] أسد الغابة 3/369
[7][7] المعجم الكبير للطبرانى 17/27 والمستدرك 15/486
[8] أسد الغابة 3/331-332
[9] المستدرك 10/375
[10] المعجم الكبير 18/82
[11] البخارى 12/114
[12] المعجم الكبير للطبرانى 16/254
[13] البخارى 16/253
[14] أسد الغابة 3/294-298
[15] الترمذى 12/ 383
[16] البخارى 11/216
[17] أسد الغابة 3/ 383- 385
[18] البخارى 17/389
[19] المستدرك 14/33
[20] أسد الغابة 2/438
[21] البخارى 9/ 352
[22] صحيح مسلم 12/218
[23] أسد الغابة 3/444