خەلیل ئەحمەد فەڕاهیدی (الخلیل بن أحمد الفراهیدي)

خەلیل ئەحمەد فەڕاهیدی (الخلیل بن أحمد الفراهیدي)

 

① ناڤێ شێخێ ب تمامی دگەل ناسناڤ وکونیا وی ونەسەبا وی؟
 أبو عبدالرحمن‌، خلیل کورێ أحمدێ کورێ عمرو کورێ تمیم الفراهیدی 
ناسناڤ: عەبقەریێ زمانی، بەصری

②سالا ژدایک بوون  ولکیڤە ژدایک بوویە؟
 ل ‌‌‌١٠٠ھجری ل بەصرا ژدایک بوویە( دهندەک ژێدەران دا دبێژن ل عمان ژدایك بوویە )

③ بناڤ و دەنگترین شێخێت وی؟
عاصم الأحول
عیسی بن عمر الثقفي
ابو عمرو بن العلاء
 
④ بناڤ و دەنگترین قوتابیێت وی؟
خلیل دهێتە هژمارتن شێخێ زانایێن قوتابخانا بەصری ژ وان: سيبویه ، الأصمعي، النضر بن الشمیل، الكسائي

⑤ پەسنا زانایا بۆ وی 
ابن ندیم د‌ەربارەی وی دبێژیت: ( خلیل ژ زاهدێن دونیایێ بوو، یێ بێ وێنە و هەڤکویڤ بۆ د زانینێ دا )

⑥ ژ گۆتنێت وی؟
ژ گوتنێت وی خودێ دلوڤانیێ پێ ببەت:
 خەلك چار جورن: زەلامەك دزانیت و ئەو دزانیت کو زانین لدەف هەیە، ئەڤە زانایە ڤیجا علمی ژێ وەرگرن.و زەلامەك دزانیت و ئەو نزانیت کو دزانیت ئەڤی ژبیر کرییە هین بینە بیرا وی، و زەلامەك نزانیت و ئەو دزانیت کو نزانیت ئەڤە رێبەرەکە وی فێر بکەن، و زەلامەك نزانیت و ئەو نزانیت کو نزانیت ئەڤە نە زانە پێ رازی نەبن.

⑦ ناڤێ هندەک ژ پەرتوکێن وی 
 "الكتاب الحروف"، "الجمل في النحو"، "كتاب العروض"، "المنظومة النحویة"

⑧ ب چ زانستی یێ بناڤ و دەنگە؟
ب زانستێ عروضێ (علم العروض) ناڤ و دەنگ بوو، هەر ب دامەزرێنەرێ ڤی زانستی دهێتە دانان

⑨ کەنگی و لکیڤە چوویە بەر دلوڤانیا خودێ؟
خلیل بن أحمد ل سالا ١٧٠هجری ل بەصرا چویە بەر دلوڤانیا خودێ.