سیستەمێ خوارنا پێغەمبەری ﷺ

دڤان چەند خالاندا مە دڤێت دیار بکەین کا ئەرێ پێغەمبەرێ خودێ (سلاڤ لێبن) ب بەرنامە وسیستەم خارن خاریە ؟ یان ژی ب بەرەلایی (عشوائی) وهەما هەر چ تشت کەفتبت بەر دەستێ وی خاریە ؟ وئەرێ چ خاریە ؟ وچەند خاریە وکەنگی خاریە ؟ وچاوا وب چ مەرەم خاریە ؟
1.دڤێت ئەم بزانین کۆ پێغەمبەری سلاڤ لێبن ، ب سیستەم وبەرنامە خارن یا خاری ، و چ تشت ژبەر خو نەخارینە ، چنکی کا چاوا پێغەمبەری سلاڤ لێبن چ تشت ژبەر خۆ نەگۆتیە ، هەروەسا چ تشت ژی ژبەر خۆ نەخارینە ، بەلکو خارن خارنا ویژی ب رێنماییا خودێ مەزن بویە ، چنکی ئەو ئاڤراندەرێ مروڤیە ودزانیت کا چ بو مروڤی باشە .

2.پێغەمبەری سلاڤ لێبن ، ل گۆر پێدڤیا خۆ خارن یا خاری ، ویا زێدە و نە پێدڤی نەخاریە .

3. پێغەمبەری سلاڤ لێبن  ، نە ژبەر حەز و ڤیان خارن خاریە ، بەلکو هەر تشتێ خاری بێ گومان پێدڤیا لەشی وگیانی یا پێ هەی لەوا یێ خاری وڤەخاری .

3. پێغەمبەری سلاڤ لێبن ، گرنگی یا ب هندەک خارنا دای ، کۆ ب ساناهی بەردەست دکەڤن ، وپترترین سود ومفا  وهێزێ ددەنە لەشێ مروڤی ، وەک : خورمە وقەسپ و هنگڤین ، وشیر ، وسرکە (خل) ونانێ جەهی ، وزەبەش (شتی ، شمتی)، وتروزی ، وشەربەتا مێویژا ، وگۆشت .

4.پێغەمبەری سلاڤ لێبن  پتر گرنگی یا دایە خارنێت تەر (طازج) وکێمتر گرنگی ب خارنێت هشک دایە ، وەک نانێ هشک ب کاردئینا بەلێ دگەل خەلێ ، یان مێویژ دکرنە دئاڤێدا هەتا سپێدێ و پاشی وەک شەربەت ڤەدخوار ، یان ژی گوشت دکرە تەشریب ودخار ، و خو دپاراست ژ خارنێت هشک چنکی خارنێت تەر هەرسکرنا وان بساناهی وسڤکە ، ومروڤی قەلەۆ ناکەن، وچ ئاریشا بو گەدەی پەیدا ناکەن .
 
5.پێغەمبەری سلاڤ لێبن ئەو خارنێت مادێت ریشالی وفایبەر تێدا زور دخارن ، دا بهێنە پاراستن ژ قولون وبلندبوونا کولیسترولێ ، وبەرکێ زراڤی ... .

6. خارنێت پێغەمبەری سلاڤ لێبن ، دەولەمەند بون ب کالسیومێ ، کۆ بۆ بهێزکرنا ددان و هەستیا پێدڤیە .
 
7.پێغەمبەری سلاڤ لێبن  ئەو تشتێن خارین هەر ژدەسپێکێ بو خوپاراستنێ باش بوینە ، نەوەک چارەسەری و عیلاج خاریە .

8. هەروەسا خارنێت پێغەمبەری سلاڤ لێبن چارەسەر بوینە بو ئێشێن دەرونی وخەموکیێ ودلتەنگیێ.
 
9.خارنێت پێغەمبەری سلاڤ لێبن  وەک : خوپاراستن ژ نەخوشیێن دومدرێژ یێت وەک (شەکرێ ، وپەستانا خوینێ ، وشێرپەنجێ ، ودەرکەفتنا پیریێ ، ولاوازییا جەستەی) هاتینە خارن ، ژبەر هندێ پێغەمبەری سلاڤ لێبن هەتا چویە بەردلوڤانیا خودێ چ نیشانێت پیریێ پێڤە دیارنەبوون هەروەسا خارنێت پێغەمبەری سلاڤ لێبن چارەسەر بوینە بو ئێشێن دەرونی وخەموکیێ ودلتەنگیێ.... .

10. ئەو خارنێت مە ئاماژە پێداین پێغەمبەری سلاڤ لێبن  هەمی د شەڤ وروژەکێدا نەخارینە ، بەلکو هندەک ژوان روژانە و هندەک حەفتیانە ، وهندەک هەیڤانە دوبارە بوینە .
11.پێغەمبەری سلاڤ لێبن یێ هەڤسەنگ بوو دخارنا خودا ، خو ب دەست چ خارناڤە بەرنەدایە و خو ژ چ خارنا بێ بەهر نەکریە ، هەکه عوزرەک نەبت .
نە وەک هندەکا دبێژن ئەم گیاخورین ، وهندەکێن دی گوشت خورین ...
تێبینی :
ئەڤ سیستەمێ خارنا پێغەمبەری سلاڤ لێبن تێرا هندێ هەیە بو ببیتە کەسەکێ ساخلەم و خودان کێشەکا هەڤسەنگ ورێک..

✍️ شیڤان شێخەمیری