شیعە
«شیعە»
ئەرێ شیعە ھەمی کافرن و طائیفا وان ھەمی پێکڤە دھێتە تەکفیرکرن؟
د بەرسڤێدا نەخێر ، ئەم دشێین شیعا دابەش بکەینە سەر چوار بەشان ئانکو چوار گروپ ژ شیعەیان یێن ھەین.
ل دەستپێکا پەیدابونا شیعان ل پشتی کوشتنا عوسمانی «رەحمەتا خودێ لێبت» رویدا ، دەمێ عەبدولایێ کورێ سبأ ـێ یەھودی چەند فتنەك ئینانە دناڤ موسلماناندا و خەلك گازیکر بو شیعەگەرایەتیێ بو «عەلیێ کورێ ئەبو طالبی رەحمەتا خودێ لێبت» و دگوت ئەو یێ ھاتیە دانان ل پشتی پێغەمبەرێ خودێ ﷺ کو ببیتە خەلیفە لێ صحابیان ستەم یا لێکری و خیلافەت یا ژێ ستاندی ، و ژ وی دەمی شیعەگەرایەتیێ یا دەست پێکری وەکی زانایان بەحس کری شیعە دبنە گەلەك گروپ:-
گروپێ ئێکێ «المفضلة»:-
ئەون یێن کو فەزلێ عەلیێ کورێ ئەبو طالبی ددەنە سەر یێ صحابیێن دی دا حەتا ددەنە سەر ئەبوبەکر و عومەر و عوسمانی ژیدا ، ئانکو دبێژن عەلی ژوان ھەمیا باشترە ، لێ تەعنا ل خیلافەتا ئەبوبەکر و عومەر و عوسمانی نادەن ، بەلکو بتنێ دبێژن عەلی باشترە و ئەڤە ژی خەلەتیە چونکی عەلی چوارەم خەلیفەیێ راشدینـ ـەو ژ ئەبوبەکر و عومەری باشتر نینە ، و ھەتا کو وی ب خوژی ئەڤ چەندە یا ئینکار کری کو کەسەک فەزلێ وی بسەر یێ ئەبوبەکر و عومەریدا بێخیت و ھەرەشە یا لێکری ب سزایەکێ توند.
گروپێ دووێ:-
ئەوێن کو دبێژن: عەلی وەصیەتا پێغەمبەرێ خودێ یە ﷺ و ئەو ژ ھەژیترە بو خیلافەتێ ، و دبێژن: خیلافەتا ئەبوبەکر و عومەری و عوسمانی ستەمکرن و داگیرکرن بوو ، و خیلافەت یا عەلی ـیە و ھەر ئەوە یێ ھاتیە وەصیەت کرن کو ببیتە خەلیفە پشتی پێغەمبەرێ خودێ ﷺ ، و صحابان ستەم یا لێکری و خیلافەت یا ژێ ستاندی.. و چەندین گوتنێن دی یێن بەتال.
گروپێ سیێ شیعەیێن زێدەڕەو:-
ئەو دبێژن پێغەمبەرایەتی یا عەلی بو بەلێ جبریلی خیانەتا لێکری و یا دایە «مُحَمَّدِی ﷺ» ئەگەر پێغەمبەرایەتی د ئەصلدا یا عەلی بوو ، و دبێژن: «خان الأمین وصدھا عن حیدرە» مەبەست ژ -الأمین- جبریلە و «فصد الرسالة عن حیدرە» مەبەست ژێ عەلی ـیە و یا دایە مُحَمَّدِی ﷺ.
گروپێ چارێ کو ئەڤە توندترن ژ ھەمیان:-
ئەوێن کو عەلیێ کورێ ئەبو طالبی ب ئاگری سوتین ، کو چەند چالەك بو کولان و ئاگر تێدا ھلکر و ب ساخی ھاڤێتنە دناڤدا ، چونکی ئەوان دگوتنێ: «تو خودای تو خودای» ، لێ ئیبن عەباسی ھوسا ددیت کو پێتڤیە ب شیری بھێنە کوشتن ل شوینا ئاگری ژبەر فەرموودەیەکێ کو نەھی ژێ ھاتبو کرن کو کەسەک ب ئاگری بھێتە سزادان.
ھەر وەسا گەلەك گروپێن شیعا یێن ھەین کو بیروباوەرێن کوفری یێن لدەف ھەین و کوفر و شرکێ دکەن ، بو نمونە ئەوێن تانا ل دایکا ئیمانداران ددەن و حاشا دبێژن یا دەھمەن پیسە یان ھەوار دکەنە حەسەن و حسێنا رەحمەتا خودێ لێبیت یان ئینکارا عەزابا قەبری و شەفاعەتێ دکەن ودبێژن یێ بچیتە دجەھنەمێدا ژێ نا دەرکەڤیت... گوتنێن وان زورن لێ تەکفیرا وان نا ھێتە کرن کە طائیفەیەک کو ھەر ھەمی کافربن ، نەخێر بەلکو ھەر دەمێ کوفر و شرك ژێ ئاشکەرا بو و ژێ ھاتە دیتن وی دەمی دێ ھێنە تەکفیر کرن ، لێ ئەو دوو گروپێن دەستپێکێ ھاتینە دیارکرن ئەو ناھێنە تەکفیر کرن چونکی گوتنێن وان نە کوفر و شرکن ، و ئەڤە بتێ کورتیەك بو دەربارەی وان.
((شرح السنة البربھاري لصالح الفوزان))