بنیاتێن بیروباوەرێن ئەھلێ سوننەتێ وجەماعەتێ

بنیاتێن بیروباوەرێن ئەھلێ سوننەتێ و جەماعەتێ

ئیمامێ "أَحْمَدُ بنُ حَنبل" خودێ دلۆڤانیێ پێ ببەت دبێژیت:

کومڤەبوونا {90} زەلاما ژ تابعییان، و پشەوایێن موسلمانان، و پێشەوایێن سەلەفان، و فقھەزانێت باژێران چێبویە؛ کو ھندیکە سوننەتە یا پێغەمبەریﷺ لسەر وەغەر کری بریتە ژ : 

۱ـ ڕازیبوون ب قەزایا خودێ.

۲ـ خۆ ڕادەستکرن بۆ فەرمانا وی.

۳ـ کێشانا ھەدارێ لسەر حوکمێ وی.

٤ـ وەرگرتن ب یا خودێ فەرمان پێ کری.

٥ـ ھێلانا ژ یا خودێ پاشڤەلێدان ژێ کری.

٦ـ باوەریئینان ب قەدەرێ چ باش بیت یان خراب.

۷ـ ھێلانا قاویشکێشان، وگەنگەشەکرنێ لسەر دینی [ ئانکو ئەو گەنگەشەکرنا دبیتە ئەگەرێ پەیدابوونا گومانێ، و ڤێرێ بەردانا دەقێن قورئانێ وئەحکامێن شەرعی ژ نەزانین، وڕکوییا لسەر نەحەقیێ. خودێ چێتر دزانیت ]

٨ـ مەسحکرنا لسەر خوفکان [ مەبەست پێ ئەو گورێن ژ جلدی دھێنە چێکرن، ئەڤە چونکی؛ ھندەک دەستەکێن نە لسەر سوننەتێ دانپێدانێ بڤێ چەندێ ناکەنج کو ئەو سوننەتە، لەوما ئەو ژی بۆ سیمایەکێ تایبەت لدەڤ ئەھلێ سوننەتێ ]

۹ـ کرنا جیھادێ دگەل ھەر خەلیفەکێ موسلمانا [چونکی جیھاد ب فەرمانا رێبەر و خەلیفەیێ موسلمانان دھێتە کرن، و ھندی وی دەستھەلاتا شەرعی لسەر موسلمان ھەبیت، دڤێت ئەو گوھدارییا وی بکەن، و ژ فەرمانا وی نە دەرکەڤن، ھندی ئەو فەرمانێ بگونەھێ نەکەت؛

ھینگێ گوھداری بۆ نینە، و دێ کەربێن خۆ ژ وێ گونەھێ ڤەکەین، و کار پێ ناکەین، بەلێ ھەر نابیت ژبەر گونەھێ ئەم دەستێ خۆ ژ دەستھەلاتدارییا وی بینن دەر، چونکی ئەو بڤێ چەندێ کافر نابیت، ھەروەسا ئەڤە فەرمانا پێغەمبەرێ خودێ یەﷺ، و پاراستنا ئێکگرتنا موسلمانایە]

۱۰ـ کرنا نڤێژێ لسەر ھەر کەسەکێ ژ خودانێ روتگەھا ئیسلامێ بیت، [چونکی موسلمان ب کرنا گونەھێن مەزن کافر نابیت، ڤێجا ھندی ئەو موسلمان بیت، و خەلکێ ڕوتگەھا ئیسلامێ بیت، ئەم کرنا نڤێژێ لسەر نا ھێلین، و دێ ل گورستانا موسلمانا ڤەشێرین،

و چارەنڤیسێ وی بۆ خودێ یە، ئەگەر بڤێت دێ لێ بوریت، و ئەگەر بڤێت دێ ھندی وان گونەھا وی ئەشکەنجە دەت، ھندی ئەو لسەر شڕکێ و کوفرێ نە مر بیت]

۱۱ـ ھندیکە " باوەرییە " گوتن و کریارە ڤێجا ئەو:

 *زێدە دبیت بجێبەجێکرنا فەرمانێت خودێ
*و کێم دبیت بکرنا سەرپێچیان و بگونەھێ.

۱۲ـ ھندیکە قورئانە ئەو ئاخڤتنا خودێ یە، یا ھاتییە خوار لسەر دلێ پێغەمبەرێ وی موحەممەدی ﷺ نەکو چێکریە ژ لایێ یا دھێتە خواندن [ ئانکو ئەو قورئانا ئەم دخوینن ئەو ژ راستا ئاخڤتنا خودێ یە، وسالوخەتەکێ وی یە سبحانە وتعالی ]

۱۳ـ ھەدار یان سەبرکێشان لبن دەستھەلاتداریا سولتانی، وئەم دەرکەتنێ لسەر ب شیری نەکەین، ئەگەر خۆ وان زورداری ژی کر.

[ئانکو یێ رێبەریا کاروبارێن موسلمانان کەتییە دەستی، و بویە سەرۆک و کاربدەستێ وان، ئەگەر یێ زوردار و ستەمکار بیت دێ ھەدارێ لسەر راگرین، و خوین، و ئەمانێ، و بەرژەوەندیێن گشتی دێ پارێزین، و دێ گوھداریا پێغەمبەرێ خودێ کەین ]

۱٤ـ ئەم کەسێ ژ خەلکێ تەوحیدێ کافر ناکەین، ئەگەر خۆ وان گونەھێن مەزن ژی کرن.

[ چونکی ھەر گونەھەکا ھەبیت يا لبن حەسکرنا خودێ یە، ئەگەر بڤێت دێ لێبوریت، وئەگەر ڤیا دێ ئەشکەنجە دەت، ژبلی تاوانا شرکێ وکوفرێ وئیلحادێ، ئەگەر لسەر بمریت، وتەبە نەکەت ئەڤە خودێ ل ئاخرەتێ لێ نابوریت ]

۱٥ـ ھێلانا ژ یا ھاتیە رویدان دناڤبەرا ھەڤالێن پێغەمبەری داﷺ و چێترین مرۆڤ پشتی پێغەمبەرێ خودێﷺ ئەبو بەکرە پاش عومەرە پاش عوسمانە پاش عەلیێ کور مامێ پێغەمبەرییە.

۱٦ـ دلوڤانی لێکرن لسەر ھەمی ھەڤالێن پێغەمبەرێ خودێ ﷺ و لسەر زارۆکێن وی، و ھەڤژینێت وی، و زاڤایێن وی، ڕازیبوونا خودێ لسەر ھەمییا بیت.

ئەھا ئەڤە یە سوننەت، و ھندی ھوین لسەر بەردەوام، و دەستگر بن دێ پاراستی بن، و وەرگرتنا وێ ھیدایەتە، و ھێلانا وێ تاریاتیە.

📚 طبقات الحنابلة : (١/ ١٣٠ - ١٣١).