بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ
﴿ٱلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلْعَٰلَمِينَ (٢) ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ (٣) مَٰلِكِ يَوْمِ ٱلدِّينِ﴾

ئەڤ هەرسێ ئایەتە سێ پرسەیا بخۆ ڤە دگرن:

ئایەتا ئێکێ: حەژێکرنا تێدا، چونکی خودێ قەنجییا دکەت، و یێ قەنجییا بکەت هندی قەنجیێت وی دێ حەژێکرن بۆ هەبیت.

هندیکە حەژێکرنە دابەش دبیت لسەر چار جورا ئەو ژی ئەڤەنە:

ئێک: حەژێکرنا شرکێ ئەوا خودێ دەربارەیی وێ گوتی: ﴿وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَندَادٗا يُحِبُّونَهُمۡ كَحُبِّ ٱللَّهِۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَشَدُّ حُبّٗا لِّلَّهِۗ...﴾ [البقرة: ۱٦٥]

ئانکو: و د گه‌ل ڤان هێجه‌تێن ئاشكه‌را هنده‌ك مرۆڤ ژ بلى خودێ هه‌نه‌ صه‌نه‌مان بۆ خودێ دكه‌نه‌ هه‌ڤتا، و وێ ڤيان ومه‌زنى وگوهدارییێ يا هێژاى خودێ ب تنێ بت دده‌نه‌ وان.

خودێ ددەرهەقا وان دا دبێژیت: (وَمَا هُم بِخَٰرِجِينَ مِنَ ٱلنَّارِ) [البقرة: ۱٦۷]

ئانکو: ئەو قەت ژئاگری دەرناکەڤن

دوو: حەژێکرنا نەهەقیێ و خودانێن وێ، و کەرب ڤەبونا هەقیێ و خودانێن وێ، و ئەڤە سالوخەتێ مروڤێن دوڕوی "مونافقا نە"

سێ: حەژێکرنا سروشتی وەکی حەژێکرنا مالی و زاڕوکان، بەلێ ب وی مەرجی ئەڤ حەژێکرنە وی کەسی ژ طاعەتێ خودێ مژویل نەکەت و نەبیتە ئەگەر بۆ کرنا حەڕامیێ، ل وی دەمی ئەڤ حەژێکرنە یا دروستە.

چار: حەژێکرنا وان یێن تەوحیدا خودێ دکەن و خودێ ئێکانە دکەن، و کەرب ڤەبونا خودانێن شرکێ ئەوێن هەڤپشکا بۆ خودێ چێدکەن، و ئەڤە موکومترین گرێکا باوەریێ یە، و مەزنترین تشتە مروڤ پەرستنا خودێ پێ بکەت.

ئایەتا دوویێ: هیڤییا تێدا

ئایەتا سیێ: ترس یا تێدا
( إِيَّاكَ نَعۡبُدُ) ئانکو: یاخودێ ئەز پەرستنا تە بتنێ دکەم ب ڤان هەرسێ تشتا ب حەژێکرنا تە، ب هیڤییا ژتە، و ب ترسا ژتە، و ئەڤ هەرسێکە ستوینێن پەرستنێ نە.
مەزاختنا ڤان هەرسێ تشتا بۆ غەیری خودێ شرکە، و دڤان هەرسێکادا بەرسڤدانە بۆ یێ خۆ ب ئێک ژوان ڤە بگریت. وەکی وی یێ خۆ بحەژێکرنێ بتنێ ڤە بگریت یان خۆ بترسێ بتنێ ڤە بگریت. هەر کەسەکێ ئێک ژوان هەرسێ تشتا ژغەیری خودێ ب مەزێخیت ئەو موشرکە، و ژمفایێن تێدا بەرسڤدانا وان هەر سێ دەستەکان ئەوێن هەر دەستەکەک خۆ بئێک ژوان ڤەدگریت، وەکی وی یێ پەرستنا خودێ ب حەژێکرن بتنێ بکەت، یان یێ پەرستنا خودێ ب هیڤیێ بتنێ بکەت وەکی "مورجیئا"و هەروەسا یێ پەرستنا خودێ ب ترسێ بتنێ بکەت ئەو وەکی "خەوارجا" یە

( إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ) تاک دانانا خودێ دپەرستنێ دا و تاک دانانا خودێ دخوداینیێ دا یا تێدا.

(إِيَّاكَ نَعۡبُدُ) تاک دانانا خودێ دپەرستنێ دا

(وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ) تاک دانانا حودێ دخوداینیێ دا

( ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ) بەرسڤدانا تێدا لسەر بیدعە چییان، هندیکە هەردوو ئایەتێن دووماهیکێ نە ژ مفایێن تێدا ئەوە بەحسکرنا حال وجورێن خەلکێ دکەت.
کو خودایێ بلند دابەشکرن لسەر سێ جورا:

ئێک: ئەوێ چاکی دگەل هاتییە کرن.

دوو: ئەوێ توڕەیی لسەر

سێ: ئەوێ بەرزە

ئەڤجا یێن توڕەیی "عاجزی" لسەر وان ئەون یێن خودانێن زانینێ نە بەلێ کریار دگەل وان نینە. و ئەوێن بەرزە ئەون یێن خودانێن پەرستنێ نە بەلێ زانین دگەل وان نینە.
هەر چەندە ئەگەرێ هاتنا خوارا وێ دەربارەیی جوهی وفەڵا بوو "الهود والنصاري" بەلێ پا بۆ هەر کەسەکێ ئەڤ سالوخەتە لدەف هەبن.

یێن سیێ: سالوخەت و نیشانا وان زانین و کارکرنە و ئەڤە ئەون یێن چاکی دگەل وان هاتییە کرن.
و ژمفایێن تێدا خۆ بەریئکرن ژ هێز وشیانا، چونکی چاکی دگەل دهێتە کرن، هەروەسا نیاسینا خودێ لسەر تمامیێ ونەفیکرنا ژ کێماسییا. و ژمفایێن تێدا مروڤ خودایێ خۆ نیاسیت و نەفسا خۆ ژی ب نیاسیت، ئەگەر خودێ هەبیت پێدڤی یە "بەندە" هەبن دا کۆ خودینیێ لێ بکەت، ئەگەر دلوڤان هەبیت پێدڤی یە دلوڤان لێکری هەبیت، ئەگەر خودان هەبیت پێدڤی یە بەندە ژی هەبن، ئەگەر بەندە هەبون پێدڤی یە پەرستن ژی هەبیت، ئەگەر ئەو هەبیت یێ بەرێ خەلکی ددەتە ڕێکا ڕاست و دروست پێدڤی یە ئەو ژی هەبیت یێ خودێ بەرێ وی دایە ڕێکا ڕاست و دروست، ئەگەر قەنجیکار هەبیت پێدڤی یە قەنجی لێکری هەبیت ئەگەر کین لێ دا ڕێتی هەبیت پێدڤی یە یێ توڕە ژی هەبیت، ئەگەر یێ بەرزە هەبیت پێدڤی یە یێ بەرزەکەر ژی هەبیت. ئەڤ سورەتە پەرستنێ و خوداینیێ بخۆڤە دگریت، ونەفیکرن و لادانا کێماسییا ژخودێ، و هەروەسا نیاسینا پەرستنێ و ستوینێن وێ بخۆڤە دگریت.
خودێ چێتر دزانیت

وصلی الله علی نبینا محمد وعلی آله وصحبه أجمعین