شیعارێ قەولی یێن خودان ئیمانان


هندی خودێ یە -سبحانه وتعالی- دەهڪێن هەیڤا (ذی الحجة) یێن مەزن ڪرین، و یا تایبەت ڪری ب هندەڪ گوتن و ڪریاران ڤە.

و ژ شیعارێن (قەولی) د ڤێ هەیڤێ دا: تەڪبیر، تەحمید، تەهلیل: (الله أڪبر، الله أڪبر، لا إله إلا الله، الله أڪبر، الله أڪبر، ولله الحمد).
عەبد دێ د گەل ئاڤابوونا شەڤا ئێڪێ ژ هەیڤا (ذي الحجة) ڤان تەڪبیراتا بێژیت هەتا دوماهیڪ روژ ژ روژێن (تەشریقێ)، ئەڤە دبێژنێ تەڪبیراتێن (موطلەق).
و ل روژا عەرەفێ پشتی نڤێژا سپێدێ: تەڪبیرێن (موقەییەد) دێ دەست پێ ڪەن ژ پشتی هەر نڤێژەڪا فەرز عەبد دێ بێژیت.
و ئەڤ تەڪبیرێن (مقید) دێ بەردەوام بن هەتا پشتی نڤێژا ئێڤاری ژ روژا سییێ یا تەشریقێ ڪو بیتە (١٣) هەیڤا (ذي الحجة).
ئەڤ پەیڤە: (الله أڪبر، الحمد لله، لا اله الا الله) ژ خوشتڤیترین پەیڤانە ل دەف خودێ -سبحانه وتعالی-، و نینه روژ ل تشتەڪی ب هەلێت ژ پەیڤا خوشتڤیتر و باشتر هەبن ل دەف خودێ -سبحانه وتعالی- ژ ڤان پەیڤان.
و ئەڤە سەری دڪێشتە دوو تشتا:
١_مروڤ یێ رژد بیت ل سەر بجهـ ئینانا ڤێ سوننەتێ د ڤان روژان دا (یەعنی گوتنا: تەڪبیر و تەحمید تەهلیلان).
٢_سەحڪەتە ڕامانا ڤان هەرسێ پەیڤان:
پەیڤا ئێڪێ: (الله أڪبر) خودێ -تعالی- یا گوتییە عەبدێ خو و پێغەمبەرێ خو موحەممەدی ﷺ: (وَرَبَّكَ فَكَبِّرۡ) [المدثر: ٣]
و هەروەسا یا گوتییێ: (وَكَبِّرۡهُ تَكۡبِیرَۢا) [الاسراء: ١١١]
و مەرەم پێ ئەوە خوداییێ خو مەزن بڪەت، ئەگەر مەزنییا خودێ -تعالی- جهێ خو د نەفسا عەبدی دا ڪر، هنگێ ئەو دێ گەهتە هندێ عەبدینییا خودێ تعالی ب تنێ بڪەت، و ڪو هەمی تشت یێ د دەستێ وی دا -سبحانه وتعالی-، و چو هێز نینن ب خودێ نەبیت، و چو حوڪم نینن ب خودێ نەبیت، و چو مولڪ نینن یێ خودێ نەبیت. ڤێجا ئەگەر تە ڪەسەڪێ بهێز دیت خودێ -تعالی- مەزنترە ژ هێزا وی، و ئەگەر تە زەنگین و بێ مننەتەڪ دیت خودێ -تعالی- مەزنترە ژ زەنگینی و بێ مننەتییا وی، و ئەگەر تە ڪەسەڪێ مەزن دیت خودێ -تعالی- مەزنترە ژ مەزنییا وی.و هەر تشتەڪێ هەبیت بچیڪ دبیت ل بەرانبەر خودێ -سبحانه وتعالی-.
ژبەر هندێ هەچییێ مەزنی و جەلالەتا خودێ د دلی دا خوجهــ بوو تشتەڪ ل بەر وی یێ مەزن نابیت ڪو ئەو داخاز ژ خودێ بڪەت، ئەو دێ داخازا هەمی تشتەڪی ژ خودێ -تعالی- ڪەت چونڪی دزانیت خودێ -تعالی- ژ هەمی تشتەڪی مەزنترە.

_پەیڤا دووێ: (لا إله إلا الله)، ئەو وەریسێ موڪمە، یێ ڪو خودێ -تعالی- دەربارەی گوتی: (فَمَن یَكۡفُرۡ بِٱلطَّـٰغُوتِ وَیُؤۡمِنۢ بِٱللَّهِ فَقَدِ ٱسۡتَمۡسَكَ بِٱلۡعُرۡوَةِ ٱلۡوُثۡقَىٰ) [البقرة: ٢٥٦]
ئانڪو: (ڤێجا هه‌چییێ كافرییێ ب وان هه‌مى تشتان بكه‌ت يێن ژبلى خودێ په‌رسـتـن بـــۆ دئـێـتـه‌كرن، وباوه‌رییێ ب خودێ بينت، ئه‌و ل سه‌ر ڕێكا باشتر موكم وسه‌رڕاست بوو، ووى خۆ ب وه‌ريسێ نه‌ئێته‌ بڕين ڤه‌ ژ دينى گرت). و ئەو گوتنا راست و دروستە، یا ڪو خودێ -تعالی- دەربارەی گوتی: (یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ ٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ وَقُولُوا۟ قَوۡلࣰا سَدِیدࣰا) [الاحزاب: ٧٠]
ئانڪو: (ئه‌ى گه‌لی ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رى كرى، هوين ته‌قوا خودێ بكه‌ن و ژ وى بترسن وبێ ئه‌مرییا وى نه‌كه‌ن، دا هێژاى عه‌زابا وى نه‌بن، وهوين د هه‌مى حالان دا گۆتنه‌كا ڕاست ودورست يا دوير ژ دره‌وێ بێژن). و ئەو گازییا حەققە، یا ڪو خودێ -تعالی- دەربارەی گوتی: (لَهُۥ دَعۡوَةُ ٱلۡحَقِّۚ) [الرعد: ١٤] ئانڪو: (گازییا ته‌وحيدێ (لا إله‌ إلا الله) بۆ خودێ ب تنێ‌یه‌). ڤێجا ئەگەر عەبدی گوت: (لا إله إلا الله) و مەعنا وێ تێگەهشت، دێ زانیت ڪو نابیت چو تشتەڪی ژ عیبادەتێ خو -یێ ڪێم یان زێدە، یێ ڤەشارتی یان ئاشڪەرا- صەرف ڪەت بو غەیری خودێ -سبحانه وتعالی-، ئەو دوعا ژ خودێ ب تنێ دڪەت، و تەوەڪڪولا وی تنێ ل سەر خودێ یە، و هاوار دڪەتە خودێ ب تنێ، و هیڤییا وی ژ خودێ یە، و ڤیانا وی بو خودێ یە، و ترسا وی ژ خودێ یە، و سەرژێڪرنا وی ژ بو خودێ یە، و نەزرێن وی بو خودێ نە، و پشتەڤانییا وی ب خودێ یە، ڤێجا هەمی عیبادەتێ وی بو خودێ یە -سبحانه وتعالی-.

_پەیڤا سییێ: (الحمد لله)، خودێ -تعالی- یا گوتییە پێغەمبەرێ خو ﷺ: (وَقُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِی لَمۡ یَتَّخِذۡ وَلَدࣰا) [الاسراء: ١١١] ئانڪو: (وتو بێژه‌: حه‌مد بۆ وى خودايى بن يێ هێژاى هه‌مى حه‌مدێ، ئه‌وێ د خوداينییا خۆ دا يێ دوير ژ زارۆك وشريكان).
و خودێ -عز وجل- د سورەتا (الفاتحة) دا یا گوتی -ڪو ستوینا نڤێژێن مەیە-: (ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَـٰلَمِینَ)
و پێغەمبەرێ خودێ ﷺ دبێژیت: (أفضل الدعاء: الحمد لله) اخرجه الترمذي (٣٣٨٣)، وابن ماجه (٣٨٠٠) من حدیث جابر بن عبد الله -رضي الله عنهما-.
ئانڪو: (باشترین دوعا: گوتنا (الحمد لله)ــە).
چونڪی ئەگەر عەبدی گوت: (الحمد لله) هنگێ ئەو هندێ دگەهینیت ڪو هەمی ڪەمال و باشی بو خودێ نە -سبحانه وتعالی-، ڪەمال د نەفسا وی دا، و چاڪی و قەنجییا وی د گەل چێڪرییێن خو ڪری.

ڤێجا ئەگەر مە ئەڤ ڕامانە زانین و مە د دلێ خودا خوجهــ ڪرن، و مروڤی زانی ڪو مەزنی بو خودێ یە، و عیبادەت بو خودێ یە، و حەمد بو خودێ یە، هنگێ ئەو دێ مفایەڪێ مەزن ژ ڤێ چەندێ د ژیانا خودا بینیت، دێ پەیوەندییا وی د گەل خودایێ وی موڪم و بهێز بیت.
و یا مەشروع د ڤان روژان دا ئەڤ هەرسێ پەیڤەنە (الله أڪبر، والحمد لله، ولا اله الا الله) و وان پەیڤا چارێ ژی یا هەی ڪو وێ پەیڤێ فەضلەڪ یێ ل سەر وان هەی ڪو باشترین و خوشتڤیترین پەیڤە ل دەف خودێ -تعالی- ئەوژی: (سبحان الله)، بەلێ ئەو د ڤان دەهڪان دا د گەل ڤان هەرسێ پەیڤان نەهاتییە چونڪی ئەڤ روژە روژێن مەزنڪرنا (تەعظیمڪرنا) خودێ نە، ڤێجا د ڤان روژان دا حەققە ل سەر مە ئەم خودێ -تعالی- مەزن بڪەین.

ڤێجا هوین ڤان ڕامانا د نەفسێن خو دا ئامادە بڪەن، و د رژد بن ڪو هوین ئەزمانێ خوژی تەڕ بڪەن ب تەڪبیر و تەحمید و تەهلیلان: (الله اڪبر، الله اڪبر، لا اله الا الله، الله اڪبر، الله اڪبر، ولله الحمد) ڤێجا ئەڤە یا مەشروعە مروڤ بێژیت د شەڤ و روژێن ڤان روژان دا هەتا دوماهی روژ ژ تەشریقێ ڪو (١٣) ب هەیڤێ یە.
و پاشی روژا عەرەفێ: دێ مروڤ پشتی نڤێژێن فەرز بێژیت، ئەگەر مروڤ ژ نڤێژا سپێدێ خلاس و سلاڤا ملا ڤەدا ل روژا عەرەفێ، دروستە بو وی ئەو تەڪبیرێن (مقید) بێژیت، هەتا دوماهی روژ، ڪو پشتی نڤێژا ئێڤاری یە ژ دوماهی روژا تەشریقێ، ڪو (١٣) ب هەیڤێ یە.

والحمد لله رب العالمین.

شعار المؤمنین القولي في عشر ذي الحجة/ الشیخ د. صالح العصیمي -حفظه الله-