حوکمێ ئاهەنگگێرانا مەولیدێ
ئاهەنگگێران ب هەلکەفتا ژدایک بونا پێغەمبەری سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن ئەڤە تشتەکێ قەدەغەیە و زڤراندییە و ئەڤە ژی دچەند خالەکان دا دیار دبیت.
نە ژ ڕێبازا پێغەمبەرییە سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن و نە ژ یا خەلیفێن وی ژی یە و تشتێ نە ژ ڕێبازا وی و خەلیفێن وی بیت و بەلگە پێ نەبن قەدەغەکرینە هەروەکی پێغەمبەر سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن دبێژیت: "فَإِنَّهُ مَنْ يَعِشْ مِنْكُمْ بَعْدِي فَسَيَرَى اخْتِلَافًا كَثيرًا، فَعَلَيْكُمْ بِسُنَّتِي وَسُنَّةِ الْخُلَفَاءِ الْمَهْدِيِّينَ الرَّاشِدِينَ، تَمَسَّكُوا بِهَا، وَعَضُّوا عَلَيْهَا بِالنَّوَاجِذِ، وَإِيَّاكُمْ وَمُحْدَثَاتِ الْأُمُورِ؛ فَإِنَّ كُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ، وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ" () ئانکو: هه‌چیێ ژ هه‌وه بمینت دێ جودابوونه‌كا مه‌زن بینیت، ڤێجا هه‌وه ئێمانه‌تی سوننه‌تا من، وسوننه‌تا جێگرێن من یێن سه‌رڕاست [ أبو بكر الصديق - عمر بن الخطاب - عثمان بن عفان - علي بن أبي طالب ]، خۆ پێڤە بگرن و پدیێن خۆ لسه‌ر ب شدینن، و هشیارى وان كارێن نوی بن ددینی دا، چونكى هه‌ر تشته‌كێ دد‌ینى دا نوى ده‌ربكه‌ڤیت بیدعه‌یه، و هه‌ر بیدعه‌یه‌كا هه‌بیت به‌رزه‌بوونه.
ئاهەنگگێران ب مەرەما بیرئینانا ژدایک بونێ ئەڤە چاڤلێکرنا فەلەیانە، چونکی وان ئەڤ ئاهەنگە دکر ژبەر بونا مسیحی سلاڤ لێ بن، هەروەکی دفرموودەکێ دا پێغەمبەر سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن نەهیا مە ژڤێ چەندێ کرییە کو ئەم چاڤ لوان بکەین و ئەمرێ مە کرییە کو ئەم بەروڤاژی وان بکەین.
پێغەمبەر سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن دبێژیت: "مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ"() ئانکو: هەر ئێکێ چاڤلێکرنا مللەتەکێ بکەت ئەو ژوانایە (فهو منهم)، و هەروەسا پێغەمبەر سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن دبێژیت: "خَالِفُوا الْمُشْرِكِينَ…"() ئانکو: بەروڤاژی موشرکابن بتایبەتی ئەوا دروشمێ ئاینێ وان بیت.
ئاهەنگگێران ب مەرەما بیرئینانا ژدایک بونا پێغەمبەری سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن هەر چەندە بیدعەیە و چاڤلێکرنا فەلەیایە، و هەر دوو ژی حەرامن و هەروەسا ڕێکەکە بۆ زێدە گاڤیێ دمەزن دانانا پێغەمەری دا سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن، هەتا بگەهیتە وی ڕادەی کو دوعا ژێ بهێنە کرن و هەوار بۆ بهێنە برن ژبلی خودێ، هەوەکی نوکە یا دیارە کو گەلەک ژوان ئەڤێن بیدعا ئاهەنگگێرانا مەولیدێ ساخ دکەن و ڤێ ئاهەنگێ دکەن، و دوعا ژ پێغەمبەری دکەن سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن ژبلی خودێ، و داخوازا هاریکاریێ ژ وی دکەن و پەسنا وی دکەن د شعر و هوزانا دا، و هەلبەستێن شرک تێدا وەکی (البردة) و گەلەکێن دی دبێژن.
هەروەسا پێغەمبەری سەڵاوات و سلاڤێن خودێ لسەر بن نەهییامە کرییە کوئەم ژ زێدەگاڤیێ بکەن دپەسنا وی دا و دبێژیت: "لَا تُطْرُونِي كَمَا أَطْرَتِ النَّصَارَى ابْنَ مَرْيَمَ، فَإِنَّمَا أَنَا عَبْدُهُ، فَقُولُوا: عَبْدُ اللَّهِ وَرَسُولُهُ"() ئانکو: زێدەگاڤیێ د پەسن و مەدحکرنا مندا نەکەن وەکی فەلەیان زێدەگاڤی دپەسن و مەزن دانانا عیسایێ کورێ مەریەمێ دا کری، هەما بتنێ ئەز بەندێ خودێ مە ڤێجا بێژن بەندێ خودێ و پێغەمبەرێ وی.
و خودێ نەهییا وان کر بگوتنا خو دەمێ دبێژیت: ﴿يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ وَلَا تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ ۚ إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَىٰ مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِّنْهُ﴾ () ئانکو: گه‌لى خودانێن ئنجيلێ، هوین زێده‌گاڤییێ ل سه‌ر دينێ حه‌ق نه‌كه‌ن، و ژ حه‌قییێ پێڤه‌تر هوين چو گۆتنان د ده‌رحه‌قا خودێ دا نه‌بێژن، وهوين چو ژن وكوڕان بۆ وى نه‌دانن، هندى عيسايێ مه‌سيحه كوڕێ مه‌ريه‌مێ پێغه‌مبه‌رێ خودێ یه، خودێ ئه‌و ب حه‌قییێ هنارتییه، ووى ئه‌و ب وێ په‌يڤێ ئافراندییه يا وى جبريل بۆ مه‌ريه‌مێ پێ هنارتى، وئه‌و په‌يڤ ئه‌ڤه‌يه: ببه (كن) ئينا ئه‌و بوو، وئه‌و پفكرنه‌كا ژ خودێ بوو، جبريلى ب فه‌رمانا خودێ پفكرى، ڤێجا هوين باوه‌رییێ بينن كو خودێ ئێكه وبۆ وى ته‌سليم ببن.
عربة الشراء