خەبەر گوتن بو سالێ حوکمێ وێ چیە ؟
بەرسڤ : خەبەرگوتنا سالێ حەرامە ، چونکی ئێشاندنا خودایێ مەزنە ، هەروەکو خودایێ مەزن د فەرمودەیەکا قودسی دا دبێژت : « یؤذیني ابن آدم ، یسب الدهر و انا الدهر أقلب اللیل و النهار » ، رواە البخاري ( رقم : ٤٨٢٦) و مسلم ( رقم : ٥٩٩٩) .
ئانکو : کورێ ئادەمی من دئیشینیت ، دەمێ خەبەر گوتنا سالێ یان وەختی ، و ئەز سالم ئەزم شەڤ و روژا دگهورم .
ئەڤجا خەبەر دانا سالێ ئانکو کێم دانان یان ژی کریارێن کرێت ددەتە پال و تشتێ هوسا ، د راستی دا ئەڤ چەندە بو سالێ ناچیت ، چونکی سالە ، دهێتە گهورین و چ تشتا ناکەت ، بەلێ پا بو وی دچیت یێ سال ب ڤی شێوەی دوستکری ، و کیە سێ ل سەر ڤێ شێوەی سال چێکری ، خودایێ مەزنە ، ژبەر گوتنا : کورێ ئادەمی من دئیشینیت ، دەمێ خەبەر گوتنا سالێ یان وەختی ، و ئەز سالم ئەزم شەڤ و روژا دگهورم .
ئەڤجا هندیکە خەبەردانا سالێ یە حەرامە و ئێشاندنا خودایێ مەزنە .
و گوتنا خودایێ مەزن د فەرمودەیا قودسی دا ( ئەز ساڵم ) ناهێتە تێگەهشتن کو سال ژناڤێت خودێ نە ، بەلێ دهێتە زانین هەر کەسێ خەبەر دان ساڵێ ئەڤە خەبەرێ وی بو خودێ چوون ، چونکی خودایێ مەزنە ساڵێ برێڤە دبەت هەروەك وی بڤێت .
ئەگەر بێتە دیتن مە گەلەك جارا دوبارە کریە کو سالوخەت دانا ساڵێ ب وان سالوخەتان کو دکەفیت سەر وان سالوخەتێت گوتنا تشتێت خراب نە ژ خەبەر دانانێ یە وەکی گوتنا : ئەڤ روژە یا رەشە یان ئەڤ هەیفە نەحسە و وەکی ڤان گوتنا ، ئەڤە نە ژ خەبەر دانانێ یە چونکی ئەڤ سالوخەتە دەمێ دهێت بو ساڵێ دەمێ بو روژێ دهێت و یان یا بو وێ دهێت یا تێدا چێببووی ، یا بو هەیڤێ دهێت یان بوو یا د هەیفێ دا چێبویە ، و هەروەکو خودایێ مەزن دبێژیت : { فِی یَوۡمِ نَحۡسࣲ مُّسۡتَمِرࣲّ } [سُورَةُ القَمَرِ: ١٩]
ڕامان : ل ڕۆژهكا بێ ئيفلهحییا وێ ل سهر وان يا بهردهوام ب سهر وان دا هنارت.
هەروەسا گوتنا خودایێ مەزن : { فِیۤ أَیَّامࣲ نَّحِسَاتࣲ لِّنُذِیقَهُمۡ عَذَابَ ٱلۡخِزۡیِ فِی ٱلۡحَیَوٰةِ ٱلدُّنۡیَاۖ } [سُورَةُ فُصِّلَتۡ: ١٦]
ڕامان : ل هندهك ڕۆژێن بێ ئيفلهح ب سهر وان دا هنارت؛ دا ئهم وێ عهزابێ ب وان بدهينه تامكرن يا ئهو د ژينا دنيايێ دا پێ ڕهزيل وشهرمزار ببن .
خودایێ مەزن سالوخەتێ هندەك روژان کریە کو گازندا کوفرێ تێدا بی گوت روژێن بێ ئیفلحەی ( نەحسی ) ، و یێ وەکی ڤێ نابیت خەبەر دانان بو ساڵێ ، چونکی ئەڤە سالوخەتە بوو ئەو تشتا د وێ روژێ دا چێبوی کو یا هاتیە زێدەکرن سەر چێکریان .
[ صالح آل الشیخ : شرح الطحاویة ]