حوکمێ هندێ چیە مروڤ پەسنا ( مەدح ) نەفسا خو بکەت ؟
بەرسڤ : پەسن کرن ل سەر نەڤسێ ئەگەر مروڤی مەرەم پێ ئەو بیت کو بەحسێ نیعمەتێن خودایێ مەزن بکەت یان ژی کەسەك دی خرابی بەحسێ وی بکەت و ئەو جێوازیێ بکەت دناڤبەرا خو و سەحکرنا وی دا ئەڤە چ تێدا نینە و درستە ، بەلێ ئەگەر مروڤی بو هندێ بیت پەسنا نەفسا خو بکەت و شانازیێ ب زانینا خو ببەت ل سەر خودایێ مەزن ، ئەڤ چەندە دبیت ژ قەنجیێ و منەتی و ئەڤە نەدرستە ، خودایێ مەزن دبێژیت : { یَمُنُّونَ عَلَیۡكَ أَنۡ أَسۡلَمُوا۟ۖ قُل لَّا تَمُنُّوا۟ عَلَیَّ إِسۡلَـٰمَكُمۖ بَلِ ٱللَّهُ یَمُنُّ عَلَیۡكُمۡ أَنۡ هَدَىٰكُمۡ لِلۡإِیمَـٰنِ إِن كُنتُمۡ صَـٰدِقِینَ } [سُورَةُ الحُجُرَاتِ: ١٧]
ڕامان : ئهڤ عهرهبێن دهشتێ موسلمانبوون وپشتهڤانییا خۆ بۆ ته -ئهى موحهممهد- ل سهر ته دكهنه منهت، تو بێژه وان: هوين موسلمانبوونا خۆ ل سهر من نهكهنه منهت؛ چونكى مفايێ وێ چهندێ بۆ ههوه دزڤڕت، وخودێ منهت ل ههوه كرییه كو بهرێ ههوه دايه باوهرییا ب وى و ب پێغهمبهرێ وى، ئهگهر هوين د باوهرییا خۆ دا دڕاستگۆنه.
بەلێ ئەگەر مەرەم پێ تنێ دەنگوباس بنوبو نەفسێ چ نینە بەلێ پا هێلانا ڤێ چەندێ باشترە .
کارودان ل سەر ڤێ ئاخڤتنێ کو پەسنا نەڤسی تێدا بیت دابەش دبیت سەر چار کارودانا :
کاودانا ئێکێ : مەرەم پێ ئەو بیت کو بەحسێ نیعمەتێن خودێ بکەت ئەوێ وی حەژێکری ژ ئیمانێ و موکمیێ .
کاودانێ دووێ : مەرەم ب ڤێ چەندێ کەسانێن دی هان بدەت کو وەك وی لێ بهێن ل سەر وێ چەندا ئەو ل سەر ( ل سەر ئەوێ باشیا ئەو ل سەر و نیعمەتێن خودێ )
ئەڤ هەردوو کاودانە سوپاسیکرتێ ب خوڤەدگرن ل سەر ڤێ نیەتا باش .
کاودانێ سیێ : مەرەم ب ڤێ چەندێ ئەو بیت بو خو مەزنکرنێ و شانازی کرنێ و منەت کرنێ ل سەر خودێ بیت کو یا ئەو ل سەر ژ ئیمانێ و موکمیێ ئەڤ چەندە نە دروستە هەروەکو مە دیارکری دئایەتێ دا .
کاودانێ چارێ : مەرەم ب ڤێ چەندێ ئەو بیت کو تنێ دەنگوباسی بدەت نەڤسا خو یا ئەو ل سەر ژ ئیمانێ و موکمیێ ئەڤە دروستە بەلێ پا هێلانا ڤێ چەندێ باشترە .
[ ابن عثیمین : مجموع فتاوی ( ٩٦/٣) ]