بەرسڤ:

چ تێدا نینە هژمارەك ل سوشیال میدیایێ بهێتە دروستکرن بۆ دوعاکرنێ بۆ مری ژلایێ زاروك و نێزیکێت ویڤە، هندی دوعاکرنە بۆ مری ژ کارێت مەزنە یێت مفایێ لێ دکت و دگەهیتێ

پێغەمبەر ﷺدبێژت: " ئەگەر مرۆڤ مر کارێ وی دئێتە برین ئیلا ژ سێ کارا نەبن: خێرەکا بەردەوام هەبت(کو خەلک پشتی مرنا وی مفای بۆ خۆ ژێ بکەن) ،یان زانینەك بەڵاڤ کربیت مفا ژێ بهێتە دیتن، یان زارۆکەكێ چاك هەبیت دوعا بو بکەت" رواە مسلم(1631)

مەسەلا گەهشتنا خێرا کارێت چاك و نە وەکهەڤی یاتێدا.

بیرئینانا خەلکێ ب سونەتێت ژبیرکری، کارەکێ باشە هیڤییا خێرێ بو خودانێ وێ هەیە، و خێرا وی کەسێ بیرا وی لێ دئینت، هەروەکی پێغەمبەر ﷺ دبێژت: "هەچیێ بانگەوازیا ئێکی بکەت بو رێکا راست بۆ وی خێر و پاداشتێ هەر کەسەکێ لدویڤ وی بهێت هەیە، ویێ بانگەوازییا‌ ئێکی بکەت بۆ سەرداچوونێ بۆ وی گونەها هەر کەسەکێ ل دویڤ وی بهێت هەیە،و چ ژ گونەهێت ئەوان کێم ناکەت" مسلم(4831) 

بەلێ پابەخشینا خێرا کارێت چاك بو مرییان، دو بوچونێن تێدا هەین، حەنەفی و حەنبەلی ل سەر وێ بۆچوونێ نە کو خێرا کارێت چاك دگەهیتە مری.

الكاساني خودێ دلوڤانییێ پێ بت د (بدائع الصنائع (2/ 212) دا) دبێژت: هەر کەسەکێ نڤێژەکێ بکەت یان ڕۆژییەکێ بگرین یان خێرەکێ بدەت و خێراخو ببەخشت بو کەسەکێ دی ژ مرییان یان زيندييان، دروستە، و خێر دێ گەهیتە ئەوان. 

 البهوتي ‌د "كشاف القناع" (2/ 147) دا دبێژت: ‌هەر عیبادەتەکێ مسلمان پێ خو نێزیکی خودێ بکەت و خێراوێ یان هندەکێ ژ خێراوێ وەك نیڤەکێ ببەخشت بو موسلمانەکێ زیندی یان مری: دروستە، دێ مفای لێ کت ژبەر گەهشتنا وێ خێری بۆ وی، ژكارێت سونەت یان یێت فەرز یێت كو كەسەك دشێت پێش کەسەکێ دیڤە ئەنجام بدەت (نيابة تێدا هەیە) وەکی:حەجێ یان ڕوژیا نەزر، بەلێ ئەو کارێت کەسەك نەشێت پێش کەسەکێ ديڨه ئەنجام بدت (نیابة تێدا نینە)ناگەهیتێ وەك :نڤێژ و دوعا و الإستغفار‌ و دانا خێرێ و قوربانييان و دانا دەینا یان خاندنا قورئانێ و غەیری وان 

أحمد دبێژت: هەمی خێر دگەهنە مری،ژبەر وان بەلگەیێت پێ هاتین

 الشيخ سليمان الجمل د شلوڤەکرنا (شرح المنهج) دا دبێژت: ژ پێشەوای مە شافعی دهێتە ڤەگوهاستن کو یێ خێرەکی بۆ مرییەکێ بکەت خێڕا ویێ دێ گەهیتە مری هەروەکی وی بخو بۆ خو کری 

گوت:و د بەرفرەهی و بێسنورییا قەنجیێت خودێ دا بۆ خێرکەری ژیك یێ خێراخو بۆ ئێکێ بەخشی خێر هەیە، و هندەك ژوان دبینن خێر بتنێ بۆ وییە یێ بۆ وی بەخشی، و خێرکەر دێ خێرا باشییا وی گەهیتێ ژبەر وی یێ خێر بۆ بەخشی. 

ژڤێ ئاخڤتنێ دیار دبیت: چو تێدا نینە کەسێ هژمار ل سوشیال میدیای چێکری خێرا وێ حسێب بکەت بۆ مری،یان یێ شیرەتەکێ یان بیرئینانەکێ تێدا پێشکێش کەت.

هەروەسا هەکە قورئان یان فەرمۆدەك یان دەرسەکا شەرعی بکەت تێدا، و خێرا وێ بو مری حسێب بکەت، دێ مفایی گەهینتێ ٳن شاء الله

الجنائز وأحكام المقابر

وەرگێڕان ب زێدەکرنڤە.

ژێدەر:ژ سایتێ الإسلام سؤال و جواب يێ شيخ محمد صالح المنجد