ئەرێ رەشبوونا سەروچاڤا ل دەمێ نساخیێ یان پشتی مرنێ نیشانا خرابییا مری یان دوماهیکا خراب ددەت؟

 

بەرسڤ:

رەشبوونا سەروچاڤا و گوهورینا وان ژبەر نساخیێ یان پشتی مرنێ نە نیشانا خرابییا مری و دوماهیکا خرابه، چونکی گەلەك جاران ئەڤ چەندە رویددەت ژ ئەگەرێت ب ساخلەمیێ ڤە گرێدای، وەك: کێمبوونا ئوکسجینێ دناڤ خوینێ دا، یان کومبینا خوینێ ل جهەکێ دەستنیشان کری، یان نشیڤبوونا زەڤلەکا دلی، یان ژکارکەفتنا گولچیسكا، یان خرابوونا مێلاکێ، و غەیری ڤان ژ ئەگەرێن ب ساخلەمیێ ڤە گرێدای

 

و چ بەلگەیێت شەرعی ژی نینن کو دیار بکەن رەشبوونا سەروچاڤا ژ نیشانێت دوماهیکا خرابن، لەوما بلا کەس ب سەردانەچیت ب چیروکێت ب ڤان بابەتان دهێنە گووتن، 

 

بەلکو نیشانا باشیی و چاکی یا بەندەیێ ب تەقوایا وی یە، و نیشانا خرابی یا وی دویربوونا وی یە ژ تەقوایێ

 

و هەر کەسەکێ تشتەکێ هوسا بینیت پێدڤی یە پارێزیت و بەلاڤ نەکەت و نە بێژیتە خەلکێ، وەك پاراستن بۆ بها و مافێ برایێ وی یێ موسلمان

 

المواق المالكي د "التاج والإكليل" (3/ 25) دبێژت: ژ ابْنُ الْعَرَبِيِّ ڤەدگوهێزت: فەرمان دا ب ڤەشارتن و نخافتنا سەروچاڤێت مری چونکی دبیت ژ ئەگەرێ نساخییەکێ بهێنە گوهورین گوهورینەکا هۆڤاتی(وحشياً)، ڤێچا ئەوێ وی نە نیاسیت دبیت هندەك هزرێت نە دروست ژێ بکەت 

 

ابن عثيمين خودێ دلوڤانیێ پێ ببەت دبێژت: دبیت ئێك ببینت سەروچاڤێت مری یێت تاری و رەشبوین و گەلەك هاتینە گوهورین ژ وی دەمێ ئەو ساخ، چێنابیت ئەو بەحسێ ڤێ چەندێ بکەت بۆ خەلکێ بێژیت: من دیت سەرو چاڤێت ویێ تاری و رەشبوون؛ چونکی ئەگەر ئەڤ چەندە گوت خەلك دێ هزرا خراب ژ مری کەن .انتهى من "الشرح الممتع (5/298).

 

بەلێ ئەگەر بەندە دەمێ ساخ بتنێ ب کارێت خراب و گونەها و زورداریێ و بەزاندنا سنورێت خودێ بەرنیاس بوو، و ل دەمێ مرنا وی سەروچاڤێت وی رەشبوون ، یان کرێتبوون، یان شەهدە نەدا، و هەتا دوماهیکێ ژ تشتێت هوسا، ئەڤە بەهرا پتر ژ نیشانێت دوماهیکا خرابن.

 

ژێدەر:ژ سایتێ الإسلام سؤال و جواب يێ شيخ محمد صالح المنجد