ئەرێ ما سوننەتا پێغەمبەرى ﷺبتنێ نە بەس بوو بو راستەرێبونێ هەتا كو پێغەمبەری فرمان كری ديڤچوونا ( الخلفاء الراشدون ) ژی بكەین؟
بەرسڤ:
شيخێ بەرێز محمد عيد عباسى بە رسڤێ ددەت دبێژيت :
وەکو دیار پێغەمبەرى ﷺ ب رێكا وەحيێ زانی ئوممەت پشتى وى دێ ژێكڤەبت ل سەر گەلەك حزب و دەستەكان،وهەر ئێك ژ وان دێ خۆ دیارکەت کو یێ ديڤچوونا قورئان و سوننەتێ دکەت ، و ئێك ژ وان جورعەت ناكەت ب ئاشکەرایێ دەركەتنێ ژبن فرمانێت قورئان و سنەتى دیارکەت،
چونكى ئەگەر ئەڤ چەندەکرن دێ هێلان و ره‌تكرنێ ژ هەمى لايان ڤە بينين،ئەڤچا رابين ب خاپاندنەكا خراب و پیس،ئەو ژی ئەوە كو گازیيا ديڤچوون و باوەری ئینانا ب قورئان وسونەتێ دكەن داکو موسلمانان ب وێ چەندێ بسەردا ببەن.
و پاشى دهێلنە ناڤ بتنێ و دگوهوڕن ژ ناڤەڕوكا وێ، و کا مەرەم پێ چیە، و دێ ژ بەڵگەبونێ ئێخن ب ڕێکا هندەك ڕامان و تەفسیرێن غەریب،
گەلەك تەکلیف و ئحتمالا ددەنێ،و بێ بار نەبونە ژ واسواسا شەیتانی ب تەفسیرەکا وەسا ددەنە ئەوێ دەقێ کو وێ ڕامانێ نەهەلگریت، و ئەڤ چەندە دسەرهندێ ڕا کو ب گەلەك ڕێکا حەدیسان ڕەت دکەن یێن دژی فکرێن وان ب بانگەشا وێ چەندێ کو ئەڤ حەدیسە دلاوازن یان نەسخکرینە یان ژبلی ڤێ چەندێ ژی.
ئەڤچا ژ رێڤەبرنا خودایێ مەزن ئەو بی کو وەحی بو پێغەمبەرێ خوە ﷺ هنارت کو فەرمانێ ل موسلمانان بکەت دگەل دیڤچوونا سوننەتا وی کو هه‌ڤوێنه‌یە بو پەرتوکا خودایێ مەزن و سوننەتا پێغەمبەرێ وی ﷺ و دیڤچوونا ڕێبازا باشترین و موكومترین صەحابییا بکن ،ئەو ژی خلفاء راشدینن و باشترین صەحابی یێن دی وەك ابن مسعود و عمار و ئوبەی و یێت وەکی وان.
ژبەر هندێ پێغەمبەری ﷺ لبەر چاڤێت خو و ب هشیاری ئەو پەروەردەکرن،و باوەری ب تێگەهشتن و دروستییا مەنهەجێ وان ئینات،و برێکا وەحیێ دلسوزییا وان بو ئاینێ خودێ و مانا وان ل سەر فرمانێت وی زانی،
و بڤێ چەندێ پیلانا سەرداچوویا یا پیس ژناڤبر، و رێکا وان یا سەرداچوووی ل وان بڕی، و هێچەت ل سەر وان ڕاکر،
و خودایێ مەزن هەمی صەحابی ژڤان رێکێت زوردار پاراستبین، و دزانی کو کەس ژ صەحابی یان ڤان رێکا ناگرن و ب خاپاندن و گازیێت رێکێن وان سەرداناچن، و بوو هەمی موسلمانا دیارکر کو رێکێت سەرداچووی بەروڤاژی مەنهەچێ صحابیێت رێزدارە، و ئەڤە بتنێ بەسە بو دیاکرنا سەختی و سەرداچوونا ڤان رێکان بو کەسێ دلسوز و مجد بیت د ڤییانا زانینا حەقیێ و و گەهشتن بو وێ .
و دسەر ڤێ چەندێ هەمیێ دا چەندین دەقێن شەرعی ئاماژە ب ڤێ چەندێ کریە کو مروڤ ل وان بزڤڕیت یێن پێغەمبەر ﷺ ژ فەهم و تێگەهشتنا وان ڕازی، بو دینێ خودێ.
خودایێ مەزن دبێژیت: ﴿وَمَن يُشَاقِقِ ٱلرَّسُولَ مِنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ ٱلۡهُدَىٰ وَيَتَّبِعۡ غَيۡرَ سَبِيلِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ نُوَلِّهِۦ مَا تَوَلَّىٰ وَنُصۡلِهِۦ جَهَنَّمَۖ وَسَآءَتۡ مَصِيرًا﴾ [سورة النساء 115]
ئانکو: وهه‌چییێ ل دويڤ ڕێكا پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن نه‌چت پشتى كو حه‌قى بۆ ئاشكه‌را بووى، ودويچوونا ڕێكه‌كا دى ژ بلى ڕێكا خودان باوه‌ران ووێ حه‌قییا ئه‌و ل سه‌ر بكه‌ت، ئه‌م دێ وى هێلينه ب هيڤییا وێ ڕێكێ ڤه يا وى به‌رێ خۆ دايێ، وئه‌م به‌رێ وى ناده‌ينه خێرێ، وئه‌م دێ وى كه‌ينه د ئاگرێ جه‌هنه‌مێ دا؛ دا گه‌رما وى ببينت، وئه‌و چ پيسه جهێ لێ زڤڕينێیه.
و ئەو باوەردارێن د ئایەتێ دا هاتین بەحس کرن هەڤال و ئەسحابیێت پێغەمبەرینە ﷺ چونکی ل دەمێ هاتنە خارا ئایەتێ ئەو بون باوەردارێن وی دەمی.
و هەروەسا دبێژت: ﴿وَٱلسَّـٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ مِنَ ٱلۡمُهَـٰجِرِینَ وَٱلۡأَنصَارِ وَٱلَّذِینَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحۡسَـٰنࣲ رَّضِیَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُوا۟ عَنۡهُ وَأَعَدَّ لَهُمۡ جَنَّـٰتࣲ تَجۡرِی تَحۡتَهَا ٱلۡأَنۡهَـٰرُ خَـٰلِدِینَ فِیهَاۤ أَبَدࣰاۚ ذَ ٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِیم﴾ [سورة التوبة 100]
ئانکو: وئه‌وێن بۆ باوه‌رى ئينانێ به‌رى مرۆڤان ڕاكرين، ژ وان مشه‌ختان يێن ملله‌ت وئويجاخێن خۆ هێلاين وقه‌ستا وارێ ئيسلامێ كرى، ووان پشته‌ڤانێن پشته‌ڤانییا پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن دژى كافران كرى، وئه‌وێن ب قه‌نجى دويكه‌فتنا وان كرى، ئه‌و ئه‌ون يێن خودێ ژێ ڕازى بووى ژ به‌ر گوهدارییا وان بۆ خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى، وئه‌و ژ وى ڕازى بوون ژ به‌ر خێرا مه‌زن يا وى دايه وان، ووى به‌حه‌شتێن ڕويبار د بن دا دچن بۆ وان ئاماده كرينه هه‌ر وهه‌ر ئه‌و دێ تێدا بن، وئه‌ڤه‌يه سه‌ركه‌فتنا مه‌زن. و د ڤێ ئايه‌تێ دا مه‌دح بۆ صه‌حابییان -خودێ ژێ رازى بت- هه‌يه، وئه‌و ده‌ليله كو ئه‌و يێن باوه‌رێنه؛ له‌و قه‌درگرتنا وان ئێك ژ بناخه‌يێن باوه‌ریێیه.
و لڤێرێ خودێ دیار دکەت کو مروڤ دچاکیێ دا لدیڤ ڕێبازا وان بچیت.
ژێدەر: سایتێ طريق الإسلام.
عربة الشراء