حوكمێ وی كەسی چیە دەمێ بو جەنابەتێ سەرێ خو دشوت، ئەندامەكێ لەشێ خو نەشوت ژ بەر برینەكێ؟

ئەگەر كەسەك ژ خەو رابو یێ ب جەنابەت بو، تبلا وی یا پێی یا بریدار بو، كیسەكێ لایلونی د پێ خو ئالاند دا ئاڤ ڤێ نە كەڤیت، سەرێ خو شویشت، ئەرێ دبیتە سەرشویشتنەکا دروست و نڤێژ ددرستن یان دڤێت وان نڤێژا بكەتە ڤە؟ 

 

کورتیا بەرسڤێ:

پێدڤی ناكەت نڤێژێت خو یێت بوری دوبارە بكەی، بەلێ پێدڤيە لسەر تە دوبارە سەرێ خو بشوی، و وێ نڤێژێ بكەی یا نوكە دەمێ وێ. 

 

١- كەسێ ب جەنابەت دڤێت لەشێ خو هەمیێ بشوت.

د سەرشوشتنا واجب  دا دڤێت ئاڤ بگەهیتە هەمی لەشی و هەمی مییان. (ب ئێكدەنگییا زانایا) 

ابن عبد البر رەحما خودێ لێبیت دبێژیت:(زانا هەمی د ئێكدەنگن بو پاڤژ بون ژ جەنابەتێ 

دڤێت هەمی ئەندامێت لەشی بهێنە شوشتن) تمهید(٨١/١)” 

ابن حزم رەحما خودێ لێبیت د بێژیت:

(زانا هەمی د ئێکدەنگن پیست هەمی و سەر هەمی واجبە بهێنە شوشتن. "مراتب الٳجماع" (ص١٩)) 

 

٢- ڕێكا شویشتنا ئەندامێ بریندار د سەرشویشتنا واجب دا 

برین و یێت وەكی  وێ یان دڤەكری نە یان د 

گرێداینە، ئەگەر د ڤەكری بن و چ قماش یان لفاف پێڤە نە بن دێ واجب بیت ب ئاڤێ بهێتە شیشتن، ئەگەر ئاڤ یا ب زیان بیت دێ لسەر مەسح کەت (دێ دەستێ خو یێ شل هێدی دسەرڕابەت)، ئەگەر ئەو ژی یا ب زیان بیت دێ تەیەممومێ گریت، ئەڤە ژی ب تەرتیب.

و ئەگەر برین یا گرتی بیت بتنێ دێ مەسح کەت، ئەگەر گرتی ژی بیت مەسح کەت زیان لێ ببیت دێ تەیەممومێ گریت کاچاوا ئەگەر یا ڤەکری با، ئەڤە ئەوە یا فقهزانا بەحس کری.

" انتهى من "الشرح الممتع" (1 / 247). 

 

٣- هێلانا واجبەكی ژ واجبێن پاقژیێ یان نڤێژێ ب نەزانین ب حكمێ شەرعی و پشتی دەرکەفتنا ژ دەمی ژنوی ئەو حكم زانی:

فەرمان ب دوبارەكرنا وی نا ئێتە كرن پشتی وەخت ب سەرڤە چوی 

شێخێ اسلامێ ابن تیمیە  رحما خودێ لێ بیت بێژیت: 

”ئێك ژ نەزانین واجبەكی ب هێلیت، یان نڤێژێ بكەت بێی بێهنفرەهی و بدلێ خو و نەزانیت واجبە، ئەڤە لسەر مەذهەبێ ئیمام احمدی د بنە دوو بوچون كانێ دێ دوبارە كەت یان نە، یا دروستر ئەوە کو دووبارە ناكەت، پێغەمبەر سلاڤ لێ بن: دەمێ اعرابیەك دیتی خەلەتی كری د نڤێژێ دا گوتێ: (هەرە نڤێژێ بكە تە نڤێژ نە كریە) دووجارا، سێ جارا دوبارە كرە ڤە وی اعرابی گوتی (ئەز ب وی خودای كەمە یێ تو ب حەقی فرێكری ئەز ژ ڤێ زێدەتر نزانم، ڤێجا وێ نیشا من بدە یا نڤێژا من پێ دروست ببیت) پێغەمبەری سلاڤ لێ بن نڤێژ ب ئیطمئنان و هێدی هێدی نیشادا، فەرمان لێ نەكر نڤێژێت خو یێت بەرێ دوبارە بكەت، بەلێ فەرمان لێ كر وێ نڤێژا دەمێ وێ بكەتە ڤە چنكو دەمێ وێ مابو. 

هەروەسا عومەرێ كورێ خەطابی خودێ ژێ رازی بیت 

دەمێ ژنەكا د مستحاضە  (مستحاضە خوینەكە رەنگێ وێ یێ فەكری یە یا بێ بێهنە ،ژبەر نەخوشیەكێ یە)گوتیێ ئەز نەشێم نڤێژ و روژیا بگرم، فەرمان لێ كر بو هەر نڤێژەكێ دەستنڤێژەكێ ب شوت فەرمان لێ نەكر

یێت بەری نوكە ژی بكەت. 

و هەروەسا ئەوێن ڕەمەزانێ خارن دخار هەتا وەریسێ سپی ژ یێ ڕەش جودا ببا، پشتی فەجرێ ژی دخارن، پێغەمبەری سلاڤ لێبن فەرمانا دوبارە كرنێ ل وان نەکر، وان ژ نەزانین ئەڤ كارە دكر.

مجموع الفتاوى" (21 / 429 - 431).

 

ژێدەر:

https://islamqa.info/ar/answers/283618/%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%83%D9%85-%D9%81%D9%8A%D9%85%D9%86-%D8%AA%D8%B1%D9%83-%D8%BA%D8%B3%D9%84-%D8%B9%D8%B6%D9%88-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88%D9%87%D9%88-%D9%8A%D8%BA%D8%AA%D8%B3%D9%84-%D9%85%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A9