بەرسڤ:

تراشینا ڕیها ل دەف هەر چوار مەزهەبا یا حەرامە و دروست نینە

1ـ مەزهەبێ حەنەفی: 

ئێك ژ زانایێن مەزهەبێ حەنەفی بناڤێ (ئيبن عابدين محمد ئەمين ئه‌لحه‌نه‌فى ) یێ وەغەر کری ل سالا: 1252 مشەختی گوتییە : ( ويَحْرُمُ عَلَى الرَّجُلِ قَطْعُ لِحْيَتِهِ ) . رد المحتار على الدر المختار :6/407. 

ئانکو: حه‌ڕامە ل سەر زەڵامی برین و ژێڤەکرنا ڕیهێن وی . 

وگوتییە: (وَأَمَّا الْأَخْذُ مِنْ اللِّحْيَةِ، وَهِىَ دُونَ الْقُبْضَةِ كَمَا يَفْعَلُهُ بَعْضُ الْمَغَارِبَةِ وَمُخَنَّثَةُ الرِّجَالِ فَلَمْ يُبِحْهُ أَحَدٌ وَأَخْذُ كُلِّهَا فِعْلُ مَجُوسِ الْأَعَاجِمِ وَالْيَهُودِ وَالْهُنُودِ ) . درر الحكام شرح غرر الأحكام : 1/208 .

ئانکو: و ھندیکە ژێڤەکرنا مییێن ڕیهانە کێمتر ژ مستەکێ هەر وەکی کا چەوا هندەك ل خەلکێ رۆژ ئاڤا و زەڵامێن نێرەموک ئەنجام ددەن خو ئێکێ ژ زانایا ب حەلالی نە دانایە، و ژێڤەکرنا ڕیها ژی ب تمامی ژ کارێ مەجوسیێن عەجەم و جوهی و هیندوسییایە . 

2ـ مەزهەبێ مالکی: 

ئه‌بو عبدالله یێ موحەممەدێ كورێ ئه‌حمه‌دێ مالكى وەرغەر کرییە ل سالا 1299 مشەختی گوتییە: (وَيَحْرُمُ عَلَى الرَّجُلِ حَلْقُ اللِّحْيَةِ وَالشَّارِبِ وَيُؤَدَّبُ فَاعِلُهُ) . منح الجليل شرح مختصر خليل :1/82 . 

ئانکو: حه‌رامە ل سەر زەڵامی تراشینا ڕیها و سمبێلا و ئەو کەسێ ڤی کاری دکەت دێ هێتە پاشڤەبرن و ترساندن (ئانکو هەر کەسەکێ ڕیهـ و سمبێلێن خۆ بتراشیت دڤێت حاکمێ موسلمانا وی پاشڤەببەت دا کو جارەکا دی ڤی کارێ نە یێ دروست و نە یێ شەرعی دووبارە نەکەت). 

و ئيمامێ ده‌سوقێ مالكى د حاشيیا پەرتووکا (شرح الكبير) دا گوتییە: (يَحْرُمُ عَلَى الرَّجُلِ حَلْقُ لِحْيَتِهِ أَوْ شَارِبِهِ وَيُؤَدَّبُ فَاعِلُ ذَلِكَ) أهـ. حاشية الدسوقى على الشرح الكبير :1/90. 

ئانکو: حه‌رامه‌ ل سەر زەڵامی تراشینا ڕیها یان سمبێلا و یێ ڤی کاری دکەت دڤێت بهێتە ترساندن و تەئدیب کرن . 

3ـ مەزهەبێ شافعی: 

ئيبن وڕيفعه‌ د حاشيیا پەرتووکا (الكافية) گوتییە: أَنَّ الشَّافِعِيَّ - رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ - نَصَّ فِى الْأُمِّ عَلَى التَّحْرِيمِ قَالَ الزَّرْكَشِيُّ وَكَذَا الْحَلِيمِيُّ فِى شُعَبِ الْإِيمَانِ وَأُسْتَاذُهُ الْقَفَّالُ الشَّاشِيُّ فِى مَحَاسِنِ الشَّرِيعَةِ وَقَالَ الْأَذْرَعِيُّ الصَّوَابُ تَحْرِيمُ حَلْقِهَا جُمْلَةً لِغَيْرِ عِلَّةٍ بِهَا أهـ. تحفة المحتاج فى شرح المنهاج:91/376. 

ئانکو: ئيمامێ شافعى خودێ دلوڤانیێ پێ ببەت د پەرتووکا (الام) دا ب دەق یا ئینای كو ڕیهـ تراشین یان کورتکرنا وان ژ کێمتری مستەکێ حه‌رامه‌، ب هەمان رەنگ زه‌ركه‌شى و حلمى د پەرتووکا (شعب الايمان) و ماموستایێ وی قه‌ففال شاشى د پەرتووکا (محاسن الشريعه‌) یا ئینایی کو ڕیهـ تراشین حەرامه‌، و ئه‌زره‌عى یا گوتی: بێ ھیچ دەردەکی ڕیهـ تراشین یا حەرامه‌ . 

ـ و ئيمامێ نه‌وه‌وى خودێ دلوڤانیێ پێ ببەت د پەرتووکا (منهاج دا) گوتییە: ( وَكَانَ مِنْ عَادَةِ الْفُرْسِ قَصُّ اللِّحْيَةِ فَنَهَى الشَّرْعُ عَنْ ذَلِكَ ) . المنهاج شرح صحيح مسلم بن الحجاج:3/149. 

ئانکو: ژ تۆرە و نەریتێن فارسا بڕینا ڕیهـان بوو، لەوما شەریعەتێ پیروزێ ئیسلامێ پاشڤەلێدان - نەھی - ژ ڤی کاری کر. 

4ـ مەزهەبێ حەنبەلی: 

ئيمامێ سه‌فارينێ حه‌نبه‌لى د پەرتووکا (عذاء الالباب) یێ گوتی : وَالْمُعْتَمَدُ فِى الْمَذْهَبِ حُرْمَةُ حَلْقِ اللِّحْيَةِ. اهـ. غذاء الألباب شرح منظومة الآداب:334. ئانکو: ئه‌و بوچوونا جھێ پشت ڕاستیێ و باوەرییێ د مەزهەبی دا (دەربارەی حوکمێ ریهـ تراشینێ) ئەوە کو حەرامە ریهـ تراشین . 

ـ و هەروەسا موسایێ كورێ ئه‌حمه‌دێ حه‌ججاوێ مه‌قدسێ حه‌نبه‌لى گوتییە: ( ويحرم حلقها ولا يكره أخذ ما زاد على القبضة ) . الإقناع فى فقه الإمام أحمد بن حنبل : 1/20 . 

ئانکو: حه‌ڕامه‌ ڕيهـ تراشین بەلێ کورتکرنا وان زێدەتری مستەکێ یا مەکروھ نینە. 

ـ و هەروەسا شێخێ ئیسلامێ ئبن تەیمییه خودێ دلوڤانیێ پێ ببەت گوتییە: ويحرم حلق لحيته اهـ (الاختيارات العلمية (ص6). 

ئانکو: و یا حه‌ڕامه‌ ئەو ڕیھێن خۆ بتراشیت.

نڤێسین:- مامۆستا  هه‌ڵگورد مصطفى گه‌ڵاڵه‌يى