ئەرێ یا دورستە د کڕینا کەلوپەلێن قست دا زێدەهییێ بداننە سەر بهایێ کەلوپەلان؟ بۆچوونا زانایان چییە ل سەر ڤی ڕەنگێ بازارکرنێ؟

بەرسڤ:

کڕین و فرۆتنا قست پێک دهێت ژ هندەک کەلوپەلان کو دکڕن، بەلێ هەمی بهایێ یان ژی بەشەکێ پاران پاش دئێخن و ب چەند جاران دهێتە دان د دەمەکێ دەستنیشانکری دا. گرنگییا زانینا حۆکمی: کڕین و فرۆتنا تشتێن قست ئێکە ژ بابەتێن پێدڤی د نوکە دا گرنگی پێ دهێتە دان؛ ژبەر کو ئەڤ بابەتە پشتی شەڕێ جیهانییێ دویێ گەلەک بەلاڤ بوو د ناڤ خەلکی و کۆمپانییان دا. خودان دوکان و بازرگان ب قست ژ خودانێ کەلوپەلان دکڕن و دەنە فرۆشیارا ب قست، وەکی ترۆمبێلێ و ملکی و کەلوپەلێن ناف مالێ و ژبلی ڤان ژی: هەروەسا ئەگەرێن دی یێن بەلاڤبوونا ڤی جۆرێ بازاڕکرنێ بازاڕێ بانکایە، ب ڤی ڕەنگی بانک کەلوپەلان ئامادە دکەن و دەنە بکڕێن خۆ ب (قست). حۆکمێ کڕین و فرۆتنا ب قست: بەلگە ژی یا هاتی ل سەر دورستییا فرۆتنا کەلوپەلان ب دەین. (بیع النسیئة) ئیمامێ بوخاری (2068) ومسلم (1603) ژ عائیشایێ خودێ ژێ رازی بیتن ڤەگوهاستییە کو پێغەمبەر صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ خوارنەک ژ جۆهییەکی کڕی ب دەین بەرانبەر درعێ خۆ دانا دەڤ کو ژ ئاسنی هات بوو دورست کرن. ئەڤ فەرموودەیە بەلگەیە ل سەر دورستییا فرۆتنا تشتێن ب دەین و بێگومان کڕین و فرۆتنا ب قست فرۆتنا کەلوپەلایە بدەن ب تنێ ئەو نەبیت یێ پارەی دەتن هەتا دووماهییێ بۆ دەمەکێ دەستنیشان کری. ئەڤجا لایێ شەرعی چ جیاوازی د ناڤبەرا هندێ دا نینە کو پارە بۆ ئێک ژ دەمێن دەستنیشان کری گیرۆ بیت، د گەل هندێ پارە بۆ چەند جاران ژی بهێتە گیرۆ کرن. ئیمامێ بوخاری(۲۱٦۸) ژ عائیشایێ خودێ ژێ ڕازی بیت یا هاتییە ڤەگوهاستن و دبێژیت: بەریرە هاتە دەڤ من و گۆتێ: (كَاتَبْتُ أَهْلِي عَلَى تِسْعِ أَوَاقٍ فِي كُلِّ عَامٍ وَقِيَّةٌ . . .) ئانکو: من موکاتەبە کو پێک دهێت ژ هندێ کو بەندە خۆ ژ خودانێ خۆ دکڕیت ل بەرانبەر بهایەکێ 

دەستنیشان کری دگەل خودانێ خۆ یا کری ب نەهـ وەقیان، هەر سال وەقییەکێ دێ دەم. ئەڤ فەرموودەیە بەلگەیە لسەر دورستییا گیرۆکرنا بهای و دانا وی بچەند قستان. هەروەسا بەلگە هەر چەندە یێن هاتین ل سەر گیرۆکرنا بهای و دانا وی ب چەند قستان، بەلێ چ بەلگە نەهاتینە ل سەر وێ چەندێ پارێ زێدە بدانە سەر کەلوپەلان ژبەر گیرۆ کرنێ. هەر ژبەر هندێ زانایان خیلاف یا هەی د ناڤبەرا وان دا دەربارەیی ڤی بابەتی. کێم ژ زانایان هزر دکەن حەرامە، ب هێجەتا وێ چەندێ کو ئەڤ جۆرە بازاڕکرنە ڕیبایە. 

دبێژن: ژبەر کو زێدەهی یا کەتییە سەر بهای، ژبەر گیرۆکرنێ هۆسا ژی دبیتە ڕیبا. 

بەلێ جمهورێ زانایان دبێژن هۆسا دورستە، ژ وان هەر چار ئیمام. هندەک ژ دەربڕین و بۆچوونا هەر چار ئیمامان ل سەر: 

۱- المذهب الحنفي: ( الثمن قد يزاد لمكان الأجل ) بدائع الصنائع 5 / 187 .

ئانکو: هندەک جاران بها دهێتە گرانکرن ژبەر گیرۆکرنا بهایی.

۲- المذهب المالكي: (جَعل للزمان مقدار من الثمن) بداية المجتهد 2 / 108 .

ئانکو: بۆ دەمی پشکەکا بهایی دهێتە دیار کرن.

۳- المذهب الشافعي: ( الخمسة نقداً تساوي ستة نسيئة ) الوجيز للغزالي 1/85

ئانکو: پێنجێن ئامادە ل بەرانبەر شەشێن ب دەینن. 

٤- المذهب الحنبلي: ( الأجل يأخذ قسطاً من الثمن ) فتاوى ابن تيمية 29 / 499 .

ئانکو: گیرۆ کرن پشکەکا بهایی دبەت.

دەربارەیی ڤێ چەندێ هندەک بەلگە یێن ژ قورئانێ و سنەتێ ئیناین. بۆ نموونە: 

۱- : ( أَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ ) [البقرة/275].

ئانکو: خودێ کڕین و فرۆتنا حەلال کری.

ئەڤجا ئایەت پشتگرییێ ل هەمی جۆرێن کڕین و فرۆتنێ دگریتن، بۆ نموونە زێدەکرنا بهایی ژبەر گیرۆکرنا پارەی و بهایی

۲- (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ إِلا أَنْ تَكُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْكُمْ ) [النساء/29].

ئانکو: ئه‌ى گه‌لى ئه‌وێن باوه‌ریی ب خودێ و پێغه‌مبه‌رێ وى ئیناىی و كار بشریعه‌تێ وى كرى، بۆ هه‌وه‌ حه‌لال نينه‌ هنده‌ك ژ هه‌وه‌ بێ حه‌ق مالێ هنده‌كان بخۆن، وه‌سا تێ نه‌بیت كو ب ڕێكه‌كا شه‌رعى و كه‌سبه‌كا حه‌لال و ب ڕازي بوونا هه‌وه‌ بیت و بازرگانییەکێ بکەن ب حەزا خۆ.

هەر ب ڤی شێوازی ئەڤ ئایەتە پشتگری و بەلگەیە ل سەر دورستییا کڕین و فرۆتنێ د دەمەکیدا هەردو لا ڕازی بوون ئەڤجا ئەگەر بکڕ ڕازی بوو ب هندێ ئەگەر گیرۆ کر دێ هندە ژ بهایی هێتە زێدە کرن هۆسا دورستە.

۳- ئیمامێ بوخاری (2086) ژ عەبدوللایێ کوڕێ عەباسی خودێ ژێ ڕازی بیت ڤەگوهاستییە و دبێژیت: (قَدِمَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْمَدِينَةَ وَهُمْ يُسْلِفُونَ بِالتَّمْرِ السَّنَتَيْنِ وَالثَّلَاثَ فَقَالَ : مَنْ أَسْلَفَ فِي شَيْءٍ فَفِي كَيْلٍ مَعْلُومٍ ، وَوَزْنٍ مَعْلُومٍ، إِلَى أَجَلٍ مَعْلُومٍ ) ئانکو: پێغەمبەر (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ) هات بوو مەدینێ د دەمەکی دا کو وانا خۆرمە دفرۆت ب دەین بۆ دو سال و سێ سال و کەرەمکر: هەر کەسەکێ تشتەکی ب دەین بفرۆشیت بلا کەیل و کێشا وێ یا دیار کری بیت و بۆ دەمەکی یا دیار کری بیت. هەروەسا بێگومان کڕین و فرۆتنا سەلەم (بیع السلم) دورستە ب کۆما دەنگێن زانایان. 

کو ئەڤە ژی وەکی کڕین و فرۆتنا ب قستە (بیع التقسیط). هەروەسا زانایان ژی بەحسێ حکمەتا کڕین و فرۆتنا ب قست یا کری، ئەو ژی ئەوە دەمێ بکڕ مفای دبینیت ژبەر کێمییا بهایی و ل سەر سڤک دبیت، هەروەسا فروشیار ژی فایدەی دبینیت ب گیرۆکرنا بهایی، ئەڤە ژی بەلگەیە ل سەر هندێ کو گیرو کرن دبیتە ئەگەرێ زێدەبوونا بهایی. ئەڤە ژی چو تێدا نینە و دورستە د کڕین و فرۆتنێ دا. بەرێ خۆ بدە: (٦/۳۸٥). 

٤- هەر وەسا موسلمانان ژی کار یێ ب ڤێ چەندێ کری و دورستە زێدەهی بچیتە سەر بهای ژ ئەگەرێ گیرۆکرنا بهای و ئینکارا وێ نەکرییە، ب ڕێکەک ژ ڕێکان د کۆما دەنگێن ل سەر دورستییا ڤی جۆرێ کڕین و فرۆتنێ دورست بوون. هەروەسا پرسیار یا ژ (الشیخ ابن باز) رحمە الله، هاتییە کرن دەربارەی زێدەکرنا بهایی ل دەمێ گیرۆکرنێ؟ د بەرسڤ دا کەرەم کر:ڤی جۆرێ بازارکرنێ چ تێدا نینە و دورستە، ژبەر کو کڕین و فرۆتنا حازر جوداهییا د ناڤ بەرێدا ژ یا گیرۆکرنێ م، هەر وەسا ب بەردەوامیڤە موسلمان ڤی جۆرێ بازاڕکرنێ دکەن، ژبەر کو کۆما دەنگا یێن ل سەر هندێ کو یا دورستە، هەر وەسا هندەک ژ زانایان یێ ژ ڤێ کودەنگی دەرکەتین ئەو دبێژن نەیا دورستە، ژبەر گیرۆکرنێ و گومان یێن ل سەر هندێ هەین ڕیبایە.

بێگومان ئەڤە ژی بۆچوونەکا دورست نینە و ڕیبا ژی تێدا نینە ئەڤ جۆرە بازاڕە یێ دورستە، ژبەر کو دەمێ بازرگان تشتەکی دفرۆشیت بۆ دەمەکی بێگومان ژبەر 

هندێ ڕازی دبیت ب گیرۆکرنێ ژبەر کو قازانجێ دکەت ژ وێ زێدەهییێ، هەر وەسا کریار ژی بێگومان ژبەر هندێ ڕازی بیت ب گیرۆکرنا بهایی، ژبەر کو نە شێت هەمی ل سەر ئێک بدەت، ئەڤجا د ڤی حالەتیدا هەر دو لا قازانجێ دکەن، هەر وەسا یا ژ پێغەمبەری ﷺ هاتی کو بەلگە لسەر دورستیا ڤی جۆرێ بازاڕ، هەر وەکی هاتی (فەرمان ب عبدللەی کوڕێ عومەری کوڕێ عاسی "رضیا الله عنهما" کر ب ئامادەکرنا لەشکەری ، ئەو ژی حێشترەک دکڕی ب بەدەلا دو حێشتران بۆ دەمەکی کو پشتی هینگێ بدەتە ڤێڤە، پشتی هینگێ ئەڤ بازاڕە دکەڤیتە بن پشتگەرمییا ڤێ ئایەتێ (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا تَدَايَنتُمْ بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ) البقرة/282 .

ئانکو: ئەی ئەو کەسێن هەوە باوەری ئینایی دەمێ تشتەکی ب دەین دکڕن بۆ دەمەکێ دەست نیشان کری بنڤێسن . 

ئەڤ بازاڕکرنە ئێکە ژ وان قەردانان کو دورستە و د کەڤیتە بن وێ ئایەتا مە ئاماژە پێ دای و بەشەکێ کڕین و فرۆتنێیە سەلەم ( بيع السلم) .اهـ فتاوى إسلامية (2/331) .

بەلێ زانایێ بهاگران شێخ (محمد بن ناصرالدین الألبانی رحمە الله، بۆچوونەکا جیاواز یا هەی و دبێژیت ئەڤ جۆرە بازاڕی نە یا دورستە: د بەرسڤدانا دوو پرسیاران دا ڤی بابەتی ڕۆهن دکەت. 

ئێک: حۆکمێ کڕینا ترۆمبێلێ ب قست چییە دەمێ کەسەک ژ کۆمپانیەکێ دکڕیت، ژبەر نەبوونا پارەکێ ئامادە، بێگومان هەر وەکی دزانین ترۆمبێل ئێکە ژ پێدڤییێن ژیانێ؟ ئەگەر ئەو کەسێ پرسیارێ دکەتن باوەرییا وی وەسا بیت و د گەل مە بیت کو کڕین و فرۆتنا ب قست ئەگەر زێدەهی هاتە سەر ڕیبایە، هۆسا ئەز باوەر ناکەم چو گرنگییەک هەبیت بۆ دورستییا تشتێن حەرام، هەر وەکی پێغەمبەری ﷺ کەرەمکری: ( مَنْ بَاعَ بَيْعَتَيْنِ فِي بَيْعَة فَلَهُ أَوْكَسهمَا أَوْ الرِّبَا ).

ڕامان: هەر کەسەکێ دو کڕینا د ئێک بازاڕا دا بکەت، هۆسا یان دێ کێمترین بۆ وی بیت یان ژی ڕیبا ب ڕامانەکا دی: بفرۆشیت و بێژیت: ب کۆژمێ (۳٠٠.٠٠٠) دینارا و ب دەین (۳٥٠.٠٠٠) دینار، ئەڤجا ئەگەر بکڕی (۳٠٠.٠٠٠) بکڕیت کو بهایێ کێمکرنێیە، هۆسا دورستە، بەلێ ئەگەر (۳٥٠.٠٠٠)دینار ببەت ب دەین، هۆسا دێ بیتە ڕیبا). ب چ ڕەنگان یا پێدڤی نینە د هندێ دا کو موسلمان خوارنا تشتەکێ حەرام ب حەلال بزانیت، ب تنێ د دەمەکیدا نەبیت، کو ئەز باوەرناکەم د ڤی وەلاتی دا هەبیت بێگومان ئەڤە ژی فەزلێ خودێ یە کەسەک ژ برسا بمریت!، د ڤی وەلاتێ مەدا تشتەکێ وەسا مە گولێ نە بوویە، هەر وەکی مە ژ هندەک وەلاتێن دی گوهـ لێ بووی وەکی ئەفریقییا و ئەو جهێن ب ناڤودەنگن ب برساتییێ و ئەم نزانین کو ڕاستییەک بۆ هەیە یان ژی موبالەغە تێدا دهێتە کرن؟ الله أعلم: بەلێ یا گرنگ ئەو گرنگییا هوسا دکەت حەرامی بهێتە خوارن ئەوە کو حەرامی نەخون دێ کەسەک ژ ناڤ چیت و مریت. هەروەسا گومانێ نابەم یا فەر بیت بۆ ب کارئینانا ترۆمبێلێ، ئەڤجا بۆ سیاربوونا شەخسی بیت یان ژی بۆ زارۆک و خێزانێ، یان ژی بۆ کڕین و فرۆتنێ بیت، یان ژی بۆ بارکرنێ، و ڤەگوهاستنا خەلکی و یێن وەکی ڤان کەسێ موسلمان پێدڤییە بەردەوام ئەڤ ئایەتا ل بیرێ بیت: { وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً * وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ } [الطلاق:2-3] .

 

ئانکو: هەر کەسەکێ تەقوا خودێ بکەت، خودێ دێ کارێن وی بۆ ب ساناهی کەت و ڕزقی دێ دەتێ ژ جهەکی کو ئەو هزرا هندێ بۆ نەکەت و نەزانیت چەوان هات.

ئەز د وێ باوەریێ دامە موسیبەتێن خەلکێ ئیسلامێ هەمییێ؛ ژبەر کو هەر کەسێ ئیمان د دلی دا موکم بوو باوەرییێ دێ ب هەمی جۆرێن ژیانێ ئینیت، ئەگەر خۆ چەندا ب زەحمەت ژی بیت، ژبەر کو باوەرییا وی وەسایە خودێ هۆسا یا دانای خەلک تووشی نەخۆشیا و ئازارا ببن ئەڤە ژی دادپەروەرییا خودێ یە، بەلکو ئەڤە ژ حکمەتا خودێ یە. دەمێ موسلمانی باوەرییەکا موکم ب ڕاستییێ هەبوو، هۆسا دێ خۆشییێ ژ ژیانێ بەت، ئەگەر چەند یا ب زەحمەت ژی بیت، ئەڤجا ئەگەر ئەو زەحمەت ژ ئەگەرێ نەبوونا مالی بیت، یان ژی نەخۆشییا، یان ژی زولما بێدین و زالما و کاربدەستان، یێن وەکی ڤان، یێ ئارامە، د گەل ڤێ ئایەتێ: وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً } [الطلاق:2] { وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ } [الطلاق:3] هزرا خۆ د ڤێ فەرموودا پێغەمبەری دا ﷺ بکە (عجباً لأمر المؤمن! إن أمره كله له خير، إن أصابته سراء شكر فكان خيراً له، وإن أصابته ضراء صبر فكان خيراً له، وليس ذلك لأحد إلا للمؤمن ). ئانکو: حێبەتی بووم ژ کارێ موسلمانا هەمی کارێن وان خێرن، ئەگەر خۆشی بیت و یێ سوپاسدار بیت، هۆسا خێرە بۆ وی، ئەگەر نەخۆش بوو و یێی ئارام بیت، هۆسا ژی هەر خێرە بۆ وی، بێگومان ئەڤە بۆ چ کەسان نینە ژ بلی موسلمانا. هەر وەسا ب ئەگەرێ ڤێ چەندێ ئەڤ فەرموودەیە هاتە سەر هزرا من: (ليس الغنى غِنى العَرَض؛ ولكن الغنى غِنى النفس ) ئانکو: دەولەمەندی ب زۆرییا کەلوپەلا و پارا نینە، بەلێ دەولەمەندییا ڕاستی دولەمەندییا دل و دەروونییە. ئەڤجا هەر دەمێ دل دەولەمەند بوو، هۆسا چ تشتێ فەر نابینی بۆ سەرەدەرییا ب ڕیبایێ، بێگومان سەرەدەرییا ب ڕیبایێ ئانکو خوارنا ڕیبایێ، بەلکو خوارنا ڕیبایێ دێ دەتە هندەک کەسێن دی ژی.

ژبەر هندێ پێغەمبەری ﷺ یا کەرەم کری؟ لعن الله آكل الربا، ومُوْكِله، وكاتبه، وشاهديه). ئانکو: لەعنەتێن خودێ ل وی کەسی بن یێ ڕیبایێ دخوت، وی ژی یێ دەتێ، وی ژی یێ ڕیبایێ دنڤیسیت، هەر وەسا ئەو هەردو کەسێ دبنە شاهد ل سەر وی بازاڕی.

 

دوو: حۆکمێ شەرعی چییە ل سەر قستا؟

ئێک: کڕین و فرۆتنا ب قست بیدعەکا عەمەلییە و موسلمانان ل چاخێن بۆری تشتێن وەسا نەکرینە، هەر وەسا ئەڤ تشتەکە ژ وان تشتێن لایێ بێ باوەران ڤە هاتی دەمێ وەلاتێ موسلمانا داگیر دکر و ب ڕێکێن یاسایا دەستکورت حۆکم و وەلاتێ ئیسلامی دکەن، پشتی هینگێ دەمێ وان هێلاین شوینوارێن خراب ل پشت خۆ هێلان، موسلمان د نوکەدا ل سەر ڤی عەدەتی دژین یێ کو بێ باوەران هێلای. 

دوو: یا گرنگ، ئەوە کو پێغەمبەری ﷺ کەرەم کری: (" ما تركت شيئا يقربكم إلى الله إلا أمرتكم به وما تركت شيئا يبعدكم عن الله ويقربكم إلى النار إلا نهيتكم عنه"). ئانکو: من چو تشت نەهێلاینە کو هەوە ل خودێ نێزیک بکەت ئیلا من فەرمانا هەوە یا پێ کری، چو تشت من نەهێلاینە کو هەوە ژ خودێ دوور بکەت ئیلا من ڕێگرییا هەوە یا ژێ کری. ئێک ژ وان یێن ڕێگری لێ کری ئەوە کو د ئەڤرۆکە دا دبێژنێ کڕین و فرۆتنا ب (قست)، ئەو کڕین و فرۆتن بیدعەیە: موسلمانێن بەری مە ئەڤ کارە نەکرییە و من دڤێت بێژم ئێک ژ وان تشتێن کو بیدعەنە تشتەک نینە د پەرتووکا فقهی دا ب ناڤێ کڕین و فرۆتنا ب قست، د پەرتووکا موسلمانان دا تشتەکی هەی ب ناڤێ دەین و دورست و باش یا هوسا لێ هاتی د ناڤ موسلمانان دا کو چەندەکا مای ئەو ژی نە مینیت و ب تنێ ناڤە و ڕاستی بۆ نینە د دەمەکی دا پێغەمبەری ﷺ یێن هانداین ل سەر دانا دەینا و گەلەکا پشتڕاست کری ب شیوازەکی هەر کەسەکێ دوو دیناران ب دەین بدەت وەکی وی یە یێ دینارەک کربیتە خێر، ڕامان: دەمێ دوو دیناران ب دەین بدەییە برایێ خۆ وەکی وی یە دینارەک کربیتە خێر، هەر وەسا چاڤەڕێبوونا دەینی دەمێ برایێ موسلمان نەشێت بدەت و گیرۆ دکەت. پێغەمبەری ﷺ یا کەرەم کری: (من باع بيعتين في بيعة فله أو كسهما أو الربا) . ئانکو: هەر کەسەکێ دو بازاڕا بکەت د ئێک تشت دا هۆسا کێمترین دی بۆ وی بیت یان ڕیبا. و د فەرموودەکا دیدا یا هاتی: (" نهى عن بيعتين في بيعة")،

ئانکو: ڕێگرییا ل دوو بازاران دا کری د ئێک تشتدا. ئەڤجا پرسیار یا کری ل سەر هندێ کو فەرموودە یا هاتییە ڤەگێڕان سەبارەت ڤێ ڕێگرییێ؟ د بەرسڤێ دا: وەسایە کو بێژی: دێ وان کەلوپەلا دەمە ب کۆژمەکێ ئامادە ب هندێ و دێ ب دەین دەمە تە ب هندێ و هندێ، بۆ نموونە: ئەو ئامیرێ ددەمەتە ب (۱٠٠) دینارێن حازرە و (۱٠٥) دیناران ب دەین. پێغەمبەر ﷺ یا کەرەمکری ( "من باع بيعتين في بيعة فله أوكسهما" أي: أنقصهما،"أو الربا")، ئانکو: هەر کەسەکێ دوو بازاران د ئێک دەم دا بکەت دێ کێمترین بۆ مینیت یان ژی ڕیبا.

 

ئانکو: ئەگەر زێدەهی وەرگرت ڕیبایە، وەکی وێ کو وی ئامیرەی بدەیێ ب (۱٠٥) دیناران ل بەرانبەر چاڤەڕێبوونێ کو پارەی ئێکسەر ژێ ناوەرگری. ئەڤجا ئەگەر حۆکمێ ئیسلامێ هەبا ل دەڤ خەلکی و حوکمەتێ، بۆ کەسی هەبوو کو وان (٥) دینارێن ژێ وەرگرتین ل بەرانبەر دەینی یێن داینێ و سکالایێ ل سەر بکەت ل دەڤ زانایان، ئاها ئەڤە ڕامانا فەرموودێ یە، تشتێ فرۆتنێ ئێکە، بەلێ دوو بها یێن هەین، ئانکو دبێژی: ب پارێ ئامادە هندێ یە و ب پارێ دەین ژی ب هندێ یە، پێغەمبەری ﷺ ناڤێ وێ زێدەهییێ یا ژ بەر گیرۆکرنا پاران دهێتە دان ناڤێ وێ یێ کرییە ڕیبا.

 

 

https://walamakan.com/1935