ئەرێ ئەگەر هوسا چێبو بێ دەستی دەستێ من ب دەستێ هەڤژینێ من بکەڤیت دێ دەستنڤێژا من شکێت؟

بەرسڤ:

دەستڤێکەفتنا ئافرەتێ بۆ هەڤژینێ وێ یان دەستڤێکەفتنا زەڵامی بۆ هەڤژینا وی چ بێ دەستی بیت یان ب دەست بیت، چ ژ وان دەستنڤێژێ بەتال ناکەن، چونکی ئەو کارە یێ ڕویدای بۆ پێغەمبەرێ خودێ ﷺ ددەمێ نڤێژکرنا وی دا دەستێ وی ب پێ عائشەیێ کەتی هەروەکی دەیکا مە عائشە بۆ مە ڤەدگێریت دەمێ دبێژیت: "كنتُ أنامُ بينَ يدي رسولِ اللَّهِ ورجلايَ في قبلتِه فإذا سجدَ غمزني فقبضتُ رجليَّ فإذا قامَ بسطتُهما" [متفق علیه]
ئانكو: ئەز ل بەر پێغەمبەرێ خودێﷺ دنڤستم و پێن من دڕێکا وی دا بوون ل پێشییا قیبلا وی ڤێجا ئەگەر وی ڤیابا سوجدێ ببەت، دا قورنجیکەکێ ل من دەت دا ئەز ژی پێن خۆ هەلکێشم و ئەگەر سوجدا خۆ تمام کربا جارەکا دی دا پێن خۆ درێژکەم.
یان دەستێ دەیکا عائشەیێ یێ ب پێ پێغەمبەری یێ موبارەك کەتی ﷺ هەروەکی بۆ مە ڤەدگێریت کو: "فقَدتُ رسولَ اللهِ صلَّى اللهُ عليه وسلَّم ذاتَ ليلةٍ من الفِراشِ فالتمستُه في البيتِ وجعلتُ أطلبُه بيدي، فوقعتْ يدي على قدمَيْه وهما مُنتصِبتان وفي حديثِ قاسمٍ: منصوبتان وهو ساجدٌ فسمِعتُه يقولُ: أعوذُ برِضاك من سَخَطِك وبمعافاتِك من عقوبتِك وأعوذُ بك منك لا أُحصي ثناءً عليك أنت كما أثنيْتَ على نفسِك" [صححه العلامة الألباني في صحيح سنن بان ماجه: ۳۸٤۱].
ئانكو: ئەز ل جهێ نڤستنێ دا بوم من هەست پێ کر کو پێغەمبەرێ خودێ ﷺ د جهێ خۆ دا نەمایە، من دەستێ خۆ گێراند دەستێ من ب بنی پێن پێغەمبەری ﷺ کەت، من دیت کو یێ د سوجدێ دا و پێن خۆ یێن چەقاندین ل سەر عەردی، و ئەڤ زکرە د خواند.....هتد.
ڤێجا د هەردوو حالاتان دا وی نڤێژا خۆ قەتعە نەکرییە، دەستنڤێژەکا نوی نەگرتییە، دا ئەم ژی ڤێ چەندێ بکەین.
و ژ ڤێ ژی زێدەتر دەیکا عائشە دەربارەیی کریارێن پێغەمبەری ﷺ بۆ مە ڤەدگێریت کو "كان يتوضأ، ثم يقبل و يصلي و لا يتوضأ" [صححه العلامة الألباني في صحيح الجامع برقم: ٤۹۰٦]
ئانكو: پێغەمبەرێ خودێ ﷺ دەستنڤێژ دگرت پاشی خێزانێن خۆ ماچی دکرن و نڤێژ دکر بێ کو دەستنڤێژێ بگریت
هەروەسا دفەرموودەکا دی یا سەحیح  دا یاهاتی : "كان يُقَبِّلُ بعضَ أزواجِه، ثم يُصلِّي، ولا يتوضأُ" [صححه العلامة الألباني في صحيح الجامع برقم: ٤۹۹۷]
ئانكو: پێغەمبەرێ خودێ ﷺ هندەك خێزانێن خۆ ماچی دکرن پاشی نڤێژ دکر و دەستنڤێژ نەدشویشت.
ل هەمی وان فەرموودێن بوری بۆ مە دیاردبیت کو دەستڤێکەفتنا ئافرەتێ هەتا ماچ کرن بۆ ئێک و دوو دەستنڤێژ پێ ناشکێت.


ژێدەر: پەرتووکا وەڵامی ڕاست و دروست بۆ ژن و مێردی خوا پەرست - ژ بەرهەمێن سایتێ بەهەشت
(ماموستا عدنان بارام)