يُونس

{ 1 } { الر ۚ تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْحَكِيمِ } (الر) ئاخفتن ل دۆر حه‌رفێن كه‌ركرى ل ده‌سپێكا سووره‌تا به‌قه‌ره‌ هاتییه‌كرن. ئه‌ڤه‌ ئايه‌تێن وێ كيتابا موكمه‌ يا كو خودێ بۆ به‌نییێن خۆ موكم وئاشكه‌راكرى.

{ 2 } { أَكَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا أَنْ أَوْحَيْنَا إِلَىٰ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۗ قَالَ الْكَافِرُونَ إِنَّ هَٰذَا لَسَاحِرٌ مُبِينٌ } ئه‌رێ ما كاره‌كێ عه‌جێب بوو ل به‌ر مرۆڤان كو مه‌ وه‌حى ب قورئانێ بۆ زه‌لامه‌كى ژ وان هنارتى؛ دا ئه‌و وان ژ عه‌زابا خودێ بترسينت، ومزگينییێ بده‌ته‌ وان يێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى كو ژ به‌ر وى كارێ چاك يێ وان پێشكێش كرى خێره‌كا باش بۆ وان هه‌يه‌؟ ڤێجا ده‌مێ پێغه‌مبه‌رێ خودێ سلاڤ لێ بن بۆ وان ب وه‌حییا خودێ هاتى ووى ئه‌و بۆ وان خواندى، كافران گۆت: هندى موحه‌ممه‌ده‌ سێره‌به‌نده‌، وئه‌و تشتێ ئه‌و پێ هاتى سێره‌به‌ندییه‌كه‌ نه‌حه‌قییا وێ یا ئاشكه‌رايه‌.

{ 3 } { إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۖ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ ۖ مَا مِنْ شَفِيعٍ إِلَّا مِنْ بَعْدِ إِذْنِهِ ۚ ذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ ۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ } هندى خودايێ هه‌وه‌يه‌ (ئه‌للاهه‌) يێ عه‌سمان وعه‌رد د شه‌ش ڕۆژان دا ئافراندين، پاشى ئه‌وى ب ڕه‌نگه‌كێ هێژاى وى ل سه‌ر عه‌رشى ئستيوا كر (بلندبوو)، ئه‌و كارێ به‌نییێن خۆ ب ڕێڤه‌ دبه‌ت، كه‌س به‌رهنگارییا وى ناكه‌ت د وى تشتى دا يێ ئه‌و بكه‌ت، و ل ڕۆژا قيامه‌تێ مه‌هده‌رچییه‌ك مه‌هده‌رێ ل نك وى ناكه‌ت ئه‌گه‌ر ئه‌و ده‌ستويرییا مه‌هده‌رێ نه‌ده‌تێ، ڤێجا هوين په‌رستنا خودايێ خۆ (ئه‌للاهى) بكه‌ن يێ كو ئه‌ڤ سالۆخه‌ته‌ هه‌ين، وهوين ژ دله‌كێ خوڕى په‌رستنێ بۆ وى بكه‌ن. ئه‌رێ ما هوين وجه‌كێ بۆ خۆ ژ ده‌ليل وئايه‌تان نابينن؟

{ 4 } { إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا ۖ وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا ۚ إِنَّهُ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ بِالْقِسْطِ ۚ وَالَّذِينَ كَفَرُوا لَهُمْ شَرَابٌ مِنْ حَمِيمٍ وَعَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ } زڤڕينا هه‌وه‌ هه‌مییان پێكڤه‌ ل ڕۆژا قيامه‌تێ بۆ نك خودايێ هه‌وه‌يه‌، وئه‌ڤه‌ سۆزا خودێ يا ڕاسته‌، ئه‌وه‌ يێ ل ده‌سپێكێ ئافراندن كرى وپشتى مرنێ وێ دوباره‌ دكه‌ته‌ڤه‌، وجاره‌كا دى وێ وه‌كى يا ئێكێ لێ دكه‌ته‌ڤه‌؛ دا ئه‌و ب باشى جزايێ وى بده‌تێ يێ باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وباشى كرين. وئه‌وێن كافرى ب ته‌وحيدا خودێ وپه‌ياما پێغه‌مبه‌رێ وى كرى ڤه‌خوارنه‌كا ژ ئاڤه‌كا زێده‌ كه‌لاندى بۆ وان هه‌يه‌ ئه‌و ئاڤ دێمى دبرێژت وڕويڤيكان پرت پرت دكه‌ت، و ژ به‌ر كافرى وسه‌رداچوونا وان عه‌زابه‌كا ب ئێش ژى بۆ وان هه‌يه‌.

{ 5 } { هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاءً وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ ۚ مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَٰلِكَ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ يُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ } خودێیه‌ يێ ڕۆژ گه‌شكرى، وهه‌يڤ ڕوهنكرى، وڕێڤه‌چوونا هه‌يڤێ كرییه‌ قويناغ قويناغ ڤێجا ب ڕۆژێ هژمارا ڕۆژان دئێته‌ زانين، و ب هه‌يڤێ هژمارا مه‌ه وسالان دئێته‌ زانين، خودێ ڕۆژ وهه‌يڤ بۆ حكمه‌ته‌كا مه‌زن يێن ئافراندين، وئه‌و ل سه‌ر شيان وزانينا خودێ يا بێ توخويب نيشانن، ئه‌و ئايه‌ت وده‌ليلان بۆ وى ملله‌تى ئاشكه‌را دكه‌ت يێ حكمه‌تا ئافراندنێ بزانت.

{ 6 } { إِنَّ فِي اخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَّقُونَ } هندى د هاتنا ڕۆژ وشه‌ڤان دايه‌ ل دويڤ ئێك، و د وان تشتێن عه‌جێب دا يێن خودێ د عه‌سمانان وعه‌ردى دا ئافراندين ئايه‌ت وده‌ليلێن ئاشكه‌را بۆ وى ملله‌تى هه‌نه‌ يێ ژ عه‌زاب ونه‌ڕازيبوونا خودێ بترست.

{ 7 } { إِنَّ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا وَرَضُوا بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاطْمَأَنُّوا بِهَا وَالَّذِينَ هُمْ عَنْ آيَاتِنَا غَافِلُونَ } هندى ئه‌ون يێن دلێ خۆ نابه‌نه‌ ديدارا مه‌ ل ئاخره‌تێ بۆ حسێبێ، ووى جزايێ ب دويڤ دا دئێت؛ چونكى ئه‌و باوه‌رییێ ب ڕابوونا پشتى مرنێ نائينن، وئه‌و پێش ژينا ئاخره‌تێ ڤه‌ ب ژينا دنيايێ ڕازيبوون، ووان خۆ ب ژينا دنيايێ پشت گه‌رم كر، وئه‌وێن ژ ئايه‌تێن مه‌ يێن كه‌ونى وشه‌رعى دبێ ئاگه‌هـ.

{ 8 } { أُولَٰئِكَ مَأْوَاهُمُ النَّارُ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ } ئه‌وان ژ به‌ر وان گونه‌هـ وخه‌له‌تییێن وان د دنيايێ دا دكرن جهێ لێ زڤڕينا وان ل ئاخره‌تێ ئاگرێ جه‌هنه‌مێیه‌.

{ 9 } { إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ يَهْدِيهِمْ رَبُّهُمْ بِإِيمَانِهِمْ ۖ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ } هندى ئه‌ون يێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى وكارێن چاك كرين، خودێ مه‌زنترين خێرێ دێ ده‌ته‌ وان ژ به‌ر باوه‌رییا وان، وئه‌و دێ به‌رێ وان ده‌ته‌ ڕێكا به‌حه‌شتێ، د به‌حه‌شتێن خۆشییێ دا ڕويبار د بن وان دا دچن.

{ 10 } { دَعْوَاهُمْ فِيهَا سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَتَحِيَّتُهُمْ فِيهَا سَلَامٌ ۚ وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ } دوعايا وان د به‌حه‌شتێ دا ته‌سيبحن (دبێژن: سبحانك اللهم) یه‌عنى: يێ پاك وپيرۆز بى خودايێ مه، وسلاڤا خودێ وملياكه‌تێن وى بۆ وان، وسلاڤا وان بۆ ئێك ودو د به‌حه‌شتێ دا (سه‌لامه) یه‌عنى: ئاشتى وته‌ناهییه‌، ودوعايا وان يا دويماهییێ ئه‌ڤ گۆتنا وانه‌: (الحمد لله رب العالمين) یه‌عنى: شوكر وسوپاسى بۆ خودێ بن چێكه‌ر وخودانێ هه‌مى چێكرییان.

{ 11 } { وَلَوْ يُعَجِّلُ اللَّهُ لِلنَّاسِ الشَّرَّ اسْتِعْجَالَهُمْ بِالْخَيْرِ لَقُضِيَ إِلَيْهِمْ أَجَلُهُمْ ۖ فَنَذَرُ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ } وئه‌گه‌ر خودێ له‌زێ د نفرينێن مرۆڤان دا بكه‌ت وه‌كى ئه‌و له‌زێ بۆ وان د دوعايێن خێرێ دا دكه‌ت، ئه‌و هه‌مى دا تێ چن، ڤێجا ئه‌م وان يێن ژ عه‌زابا مه‌ نه‌ترسن وباوه‌رییێ ب ڕابوونا پشتى مرنێ نه‌ئينن د سه‌رداچوونا وان دا حێبه‌تى وبه‌رزه‌ دهێلين.

{ 12 } { وَإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنْبِهِ أَوْ قَاعِدًا أَوْ قَائِمًا فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأَنْ لَمْ يَدْعُنَا إِلَىٰ ضُرٍّ مَسَّهُ ۚ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلْمُسْرِفِينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } وئه‌گه‌ر نه‌خۆشى وته‌نگاڤییه‌ك گه‌هشته‌ مرۆڤه‌كى پێخه‌مه‌ت ڕاكرنا وێ نه‌خۆشییێ ئه‌و ل سه‌ر ته‌نشتێ يان ڕوينشتى يان ژ پییان ڤه‌، ل دويڤ وى حالێ ئه‌و تێدا ده‌مێ نه‌خۆشى دگه‌هتێ، دێ هه‌وارێن خۆ گه‌هينته‌ مه‌. ڤێجا گاڤا مه‌ ئه‌و نه‌خۆشى ژ سه‌ر وى ڕاكر، ئه‌و دێ به‌رده‌وامییێ ل سه‌ر ڕێبازا خۆ يا ئێكێ كه‌ت يا ئه‌و به‌رى وێ نه‌خۆشییێ ل سه‌ر دچوو، وئه‌و دێ وێ نه‌خۆشییێ وته‌نگاڤییێ ژ بيرا خۆ به‌ت يا ئه‌و كه‌فتییێ، وسوپاسییا خودايێ خۆ ناكه‌ت يێ ئه‌و نه‌خۆشى ژ سه‌ر ڕاكرى، وكا چاوا ل به‌ر ڤى مرۆڤى هاتییه‌ خه‌ملاندن كو ئه‌و به‌رده‌وامییێ ل سه‌ر كافرى وهه‌ڤڕكییا خۆ بكه‌ت پشتى خودێ نه‌خۆشى ژ سه‌ر ڕاكرى، وه‌سا ل به‌ر وان يێن زێده‌ دره‌و ل سه‌ر ناڤێ خودێ وپێغه‌مبه‌رێن وى كرين ئه‌و كارێ ئه‌و دكه‌ن ژ گونه‌هێ وشركێ يێ هاتییه‌ خه‌ملاندن.

{ 13 } { وَلَقَدْ أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَمَّا ظَلَمُوا ۙ وَجَاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ وَمَا كَانُوا لِيُؤْمِنُوا ۚ كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْقَوْمَ الْمُجْرِمِينَ } و ب ڕاستى ئه‌و ملله‌تێن به‌رى هه‌وه ‌-گه‌لی بوتپه‌رێسان- پێغه‌مبه‌رێن خودێ دره‌وين ده‌رێخستين، مه‌ تێ برن ده‌مێ وان شرك كرى، وپێغه‌مبه‌رێن وان ب ده‌ليل ونيشانێن ئاشكه‌را يێن ڕاستییا وان ئاشكه‌را دكه‌ن ژ نك خودێ بۆ وان هاتن، به‌لێ ڤان ملله‌تێن مه‌ تێ برين باوه‌رى ب پێغه‌مبه‌رێن خۆ نه‌ئينا، ڤێجا ئه‌و هێژاى تێبرنێ بوون، وهه‌ر وه‌سا ئه‌م هه‌ر تاوانباره‌كێ ژ توخويبێن خودێ ده‌ردكه‌ڤت جزا دده‌ين.

{ 14 } { ثُمَّ جَعَلْنَاكُمْ خَلَائِفَ فِي الْأَرْضِ مِنْ بَعْدِهِمْ لِنَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ } پاشى پشتى وان ملله‌تێن تێچووى مه‌ هوين -گه‌لی مرۆڤان- ل عه‌ردى كرنه‌ جێگر؛ دا به‌رێ خۆ بده‌ينێ كانێ هوين دێ چ كه‌ن: باشییێ يان خرابییێ، ڤێجا دا ئه‌م ل دويڤ كارێ هه‌وه‌ جزايێ هه‌وه‌ بده‌ين.

{ 15 } { وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ ۙ قَالَ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَيْرِ هَٰذَا أَوْ بَدِّلْهُ ۚ قُلْ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقَاءِ نَفْسِي ۖ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ ۖ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ } وئه‌گه‌ر ئه‌و ئايه‌تێن خودێ یێن مه‌ ئاشكه‌را بۆ ته‌ هنارتين -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بۆ وان بوتپه‌رێسێن ژ حيسابێ نه‌ترسن، وباوه‌رییێ ب ڕۆژا ڕابوونێ نه‌ئينن بێنه‌ خواندن، ئه‌و دێ بێژن: قورئانه‌كا دى ژ بلی ڤێ بۆ مه‌ بينه‌، يان ژى ڤێ بگوهۆڕه‌: تشتێ حه‌لال حه‌رام بكه‌، ويێ حه‌رام حه‌لال بكه‌، وگه‌فان بگوهۆڕه‌، وئه‌و تشتێ دژى صه‌نه‌م ودلچوونێن مه‌ ژێ ڕاكه‌، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌ڤ چه‌نده‌ نه‌ ب ده‌ستێ منه‌، وهه‌ما ئه‌ز د وى تشتى دا يێ ئه‌ز فه‌رمانێ پێ ل هه‌وه‌ دكه‌م دويچوونا وێ دكه‌م يا خودێ بۆ من ئيناى وفه‌رمان پێ ل من كرى، ئه‌ز دترسم -ئه‌گه‌ر من گوهدارییا ئه‌مرێ خودێ نه‌كر- عه‌زابا ڕۆژه‌كا مه‌زن كو ڕۆژا قيامه‌تێيه‌ ب سه‌ر من دا بێت.

{ 16 } { قُلْ لَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا تَلَوْتُهُ عَلَيْكُمْ وَلَا أَدْرَاكُمْ بِهِ ۖ فَقَدْ لَبِثْتُ فِيكُمْ عُمُرًا مِنْ قَبْلِهِ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌گه‌ر خودێ ڤيابا من ئه‌ڤ قورئانه‌ بۆ هه‌وه‌ نه‌دخواند، وخودێ ئه‌و ب هه‌وه‌ نه‌ددا زانين، ڤێجا هوين بزانن ئه‌و حه‌قییه‌ ژ نك خودێ؛ چونكى هوين دزانن ئه‌ز ده‌مه‌كێ درێژ د ناڤ هه‌وه‌ دا بووم به‌رى خودێ وێ ب وه‌حى بۆ من بهنێرت، وبه‌رى ئه‌ز وێ بۆ هه‌وه‌ بخوينم، ئه‌رێ ڤێجا ما هوين عه‌قلێ خۆ بۆ هزركرنێ وتێگه‌هشتنێ ب كار نائينن؟

{ 17 } { فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ ۚ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ } كه‌س ژ وى زۆردارتر نينه‌ يێ دره‌وێ ل سه‌ر ناڤێ خودێ بكه‌ت، يان دره‌وێ ب ئايه‌تێن وى بكه‌ت، هندى ئه‌ون يێن خودێ وپێغه‌مبه‌رێن وى دره‌وين ده‌ردئێخن ئه‌و ب سه‌رناكه‌ڤن، ومرادێ ب ده‌ست خۆ ڤه‌ نائينن.

{ 18 } { وَيَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُمْ وَلَا يَنْفَعُهُمْ وَيَقُولُونَ هَٰؤُلَاءِ شُفَعَاؤُنَا عِنْدَ اللَّهِ ۚ قُلْ أَتُنَبِّئُونَ اللَّهَ بِمَا لَا يَعْلَمُ فِي السَّمَاوَاتِ وَلَا فِي الْأَرْضِ ۚ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ } وئه‌ڤ بوتپه‌رێسه‌ ژ بلی خودێ په‌رستنا وى تشتى دكه‌ن يێ نه‌ ب تشته‌كى زيانێ دگه‌هينته‌ وان، ونه‌ ل دنيايێ ونه‌ ل ئاخره‌تێ مفایه‌كى دگه‌هينتێ، وئه‌و دبێژن: هه‌ما ئه‌م په‌رستنا ئه‌وێن هه‌ دكه‌ين دا ئه‌و مه‌هده‌رێ بۆ مه‌ ل نك خودێ بكه‌ن، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌رێ هوين وى تشتى ژ مه‌سه‌لا ڤان مه‌هده‌رچییان نيشا خودێ ددده‌ن يێ ئه‌و نه‌ ل عه‌سمانان ونه‌ ل عه‌ردى نه‌زانت؟ چونكى ئه‌گه‌ر هه‌وه‌ ل عه‌ردى يان ل عه‌سمانان هنده‌ك مه‌هده‌رچى هه‌بانه‌ مه‌هده‌رێ بۆ هه‌وه‌ بكه‌ن ئه‌و ژ هه‌وه‌ چێتر دا وان نیاست، ڤێجا خودێ يێ پاك وبلنده‌ ژ وى تشتێ ئه‌ڤ بوتپه‌رێسه‌ د په‌رستنێ دا بۆ وى دكه‌نه‌ هه‌ڤپشك.

{ 19 } { وَمَا كَانَ النَّاسُ إِلَّا أُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُوا ۚ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فِيمَا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ } مرۆڤ هه‌مى ل سه‌ر ئێك دينى بوون كو ئيسلامه‌، پاشى ئه‌و ژێكجودا بوون، ڤێجا هنده‌ك ژ وان كافربوون، وهنده‌ك مانه‌ ل سه‌ر حه‌قییێ. وئه‌گه‌ر ژ به‌ر هندێ نه‌با كو خودێ ده‌ليڤه‌ يا دايه‌ گونه‌هكاران وئه‌و زوى وان ب گونه‌هێن وان عه‌زاب ناده‌ت؛ دا حوكم د ناڤبه‌را وان دا ئێته‌كرن: كو نه‌حه‌ق تێ بچن، وخودانێن حه‌قییێ ڕزگار ببن.

{ 20 } { وَيَقُولُونَ لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ ۖ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ } وئه‌ڤ كافرێن ڕكدار دبێژن: پا دێ بلا نيشانه‌ك وزانينه‌ك بۆ موحه‌ممه‌دى بێت، وئايه‌ته‌كا به‌رچاڤ ژ خودايێ وى كو ئه‌م پێ بزانين ئه‌و د گۆتنا خۆ دا يێ حه‌قه‌، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ژ خودێ پێڤه‌تر كه‌سه‌ك تشتێ نه‌به‌رچاڤ نزانت، ڤێجا ئه‌گه‌ر وى بڤێت ئه‌و دێ وێ كه‌ت يا هوين دبێژن وئه‌گه‌ر وى نه‌ڤێت ئه‌و وێ ناكه‌ت، ڤێجا هوين -ئه‌ى ملله‌تۆ- چاڤه‌ڕێیى حوكمێ خودێ بن د ناڤبه‌را مه‌ وهه‌وه‌ دا كو ئه‌و يێ نه‌حه‌ق ژ مه‌ عه‌زاب بده‌ت، ويێ حه‌ق ب سه‌ربێخت، هندى ئه‌زم ئه‌ز چاڤه‌ڕێیى وێ چه‌ندێمه‌.

{ 21 } { وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُمْ إِذَا لَهُمْ مَكْرٌ فِي آيَاتِنَا ۚ قُلِ اللَّهُ أَسْرَعُ مَكْرًا ۚ إِنَّ رُسُلَنَا يَكْتُبُونَ مَا تَمْكُرُونَ } وئه‌گه‌ر مه‌ خۆشى وبه‌رفره‌هییه‌ك پشتى نه‌خۆشى وته‌نگاڤییێ دا بوتپه‌رێسان، هنگى ئه‌و دره‌وێ ب ئايه‌تێن خودێ دكه‌ن، ويارییان بۆ خۆ پێ دكه‌ن، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان بوتپه‌رێسان: خودێ زويتر فێلێ ل هه‌وه‌ دكه‌ت وهه‌وه‌ ب لايێ گونه‌هێ ڤه‌ دكێشت وعه‌زاب دده‌ت. هندى ملياكه‌تێن مه‌نه‌ يێن مه‌ هنارتين وان كريارێن هوين دكه‌ن دنڤيسن ودپارێزن؛ دا پاشى ئه‌م سه‌را وان حسێبێ د گه‌ل هه‌وه‌ بكه‌ين.

{ 22 } { هُوَ الَّذِي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا كُنْتُمْ فِي الْفُلْكِ وَجَرَيْنَ بِهِمْ بِرِيحٍ طَيِّبَةٍ وَفَرِحُوا بِهَا جَاءَتْهَا رِيحٌ عَاصِفٌ وَجَاءَهُمُ الْمَوْجُ مِنْ كُلِّ مَكَانٍ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ أُحِيطَ بِهِمْ ۙ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ لَئِنْ أَنْجَيْتَنَا مِنْ هَٰذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ } گه‌لی مرۆڤان ئه‌وه‌ يێ ل هشكاتییێ هه‌وه‌ ل سه‌ر پێره‌ه وتشتێن دى ب ڕێڤه‌ دبه‌ت، و د ده‌ريايێ دا ب گه‌مى وپاپۆڕان، حه‌تا ده‌مێ كو هوين چوونه‌ تێدا وئه‌و ب بایه‌كێ خۆش ب ڕێڤه‌ چوو، وكه‌يفا وان ئه‌وێن د گه‌مییێ دا ب وى باى هات، هڕه‌بایه‌كێ دژوار ب گه‌مییێ كه‌فت، وپێل ژ هه‌مى لايان ڤه‌ هاتنه‌ وان سوياران، و ل نك وان مسۆگه‌ر بوو كو تێچوونێ دۆرا ل وان گرتى، وان ژ دل گازى خودێ ب تنێ كر، وتشتێ وان دپه‌رێسى وان هێلا، وگۆتن: سويند بت ئه‌گه‌ر تو مه‌ ژ ڤێ ته‌نگاڤییێ يا ئه‌م تێدا ڕزگار بكه‌ى ئه‌م دێ ژ وان بين يێن شوكرا ته‌ دكه‌ن سه‌را قه‌نجییێن ته‌.

{ 23 } { فَلَمَّا أَنْجَاهُمْ إِذَا هُمْ يَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ ۗ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا بَغْيُكُمْ عَلَىٰ أَنْفُسِكُمْ ۖ مَتَاعَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ ثُمَّ إِلَيْنَا مَرْجِعُكُمْ فَنُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ } ڤێجا ده‌مێ خودێ ئه‌و ژ ته‌نگاڤى ونه‌خۆشییان ڕزگاركرن هنگى ئه‌و خرابى وگونه‌هان د عه‌ردى دا دكه‌ن. گه‌لی مرۆڤان هه‌ما خرابییا سه‌رداچوونا هه‌وه‌ هه‌ر بۆ هه‌وه‌ ب خۆ دزڤڕته‌ ڤه‌، د ژينا دنيايێ يا به‌روه‌خت دا په‌رتاله‌ك بۆ هه‌وه‌ هه‌يه‌، پاشى دويماهى وزڤڕينا هه‌وه‌ بۆ نك مه‌يه‌، ڤێجا ئه‌م دێ به‌حسێ هه‌مى كريارێن هه‌وه‌ بۆ هه‌وه‌ كه‌ين، ودێ هه‌وه‌ سه‌را وان جزا ده‌ين.

{ 24 } { إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنْزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَالْأَنْعَامُ حَتَّىٰ إِذَا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّيَّنَتْ وَظَنَّ أَهْلُهَا أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَيْهَا أَتَاهَا أَمْرُنَا لَيْلًا أَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَصِيدًا كَأَنْ لَمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ ۚ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ } هه‌ما مه‌ته‌لا ژينا دنيايێ ووى مال وخه‌ملا هوين شانازییێ پێ دبه‌ن، وه‌كى مه‌ته‌لا بارانه‌كێیه‌ مه‌ ژ عه‌سمانى ئينايه‌ خوارێ، ڤێجا گه‌له‌ك ڕه‌نگێن شينكاتیيێن ناڤێك هه‌لبووى پێ شين بووين، ژ وى به‌رهه‌مێ مرۆڤ بۆ خۆ دكه‌ته‌ قويت، و ژ يێ حه‌يوان ژێ دخۆن، حه‌تا ده‌مێ خه‌ملا عه‌ردى ئاشكه‌را دبت، وخه‌لكێ ڤى عه‌ردى هزر دكه‌ن كو ئه‌و دێ شێن وى دورين ومفاى بۆ خۆ وه‌رگرن، فه‌رمانا مه‌ ب تێبرنا ڤى شينكاتى وخه‌ملا عه‌ردى ب شه‌ڤ يان ب ڕۆژ هات، ئينا مه‌ ئه‌و شينكاتى وداروبار وه‌كى تشته‌كێ دورى وبێ مفا لێكر، هه‌ر وه‌كى ئه‌و شينكاتى وداروبار به‌رى هنگى ل سه‌ر عه‌ردى شين نه‌بووى، ڤێجا هه‌ر وه‌سا تشتێ هوين شانازییێ پێ دبه‌ن ژ خۆشى وجوانییا دنيايێ ئه‌و ژى نامينت وخودێ دێ وى پويچ كه‌ت. وكانێ چاوا مه‌ مه‌ته‌لا ڤێ دنيايێ بۆ هه‌وه‌ گۆت وڕاستییا وێ ئاشكه‌راكر -گه‌لی مرۆڤان- وه‌سا ئه‌م هێجه‌ت وئايه‌تان بۆ وى ملله‌تى ئاشكه‌را دكه‌ين يێ هزرا خۆ تێدا بكه‌ت، ومفايێ دنيا وئاخره‌تێ بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرت.

{ 25 } { وَاللَّهُ يَدْعُو إِلَىٰ دَارِ السَّلَامِ وَيَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ } وخودێ هه‌وه‌ بۆ وان به‌حه‌شتان ڤه‌دخوينت يێن وى بۆ وه‌لییێن خۆ ئاماده‌كرين، وهه‌چییێ وى بڤێت ژ به‌نییێن خۆ ئه‌و به‌رێ وى دده‌ته‌ هيدايه‌تێ، ووى دئينته‌ سه‌ر ڕێكا ڕاست، كو ئيسلامه‌.

{ 26 } { لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا الْحُسْنَىٰ وَزِيَادَةٌ ۖ وَلَا يَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلَا ذِلَّةٌ ۚ أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ } بۆ وان خودان باوه‌رێن قه‌نج په‌رستن وگوهدارییا خودێ كرى، به‌حه‌شت هه‌يه‌، و ژ وێ پتر ژى، كو به‌رێخۆدانا وه‌جهێ خودێیه‌ د به‌حه‌شتێ دا، ولێبۆرين وڕازيبوونا خودێ ژى، وچو ڕه‌زيلاتى وڕویڕه‌شى ناگه‌هته‌ وان، وه‌كى كو دگه‌هته‌ جه‌هنه‌مییان. ئه‌و خه‌لكێ به‌حه‌شتێنه‌ هه‌روهه‌ر دێ تێدا مينن.

{ 27 } { وَالَّذِينَ كَسَبُوا السَّيِّئَاتِ جَزَاءُ سَيِّئَةٍ بِمِثْلِهَا وَتَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ۖ مَا لَهُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ عَاصِمٍ ۖ كَأَنَّمَا أُغْشِيَتْ وُجُوهُهُمْ قِطَعًا مِنَ اللَّيْلِ مُظْلِمًا ۚ أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ } وئه‌وێن د دنيايێ دا خرابى كرين وكافر بووین وبێ ئه‌مرییا خودێ كرى، ئه‌و ل ئاخره‌تێ جزایه‌كێ خراب وه‌كى كريارێن خۆ دێ وه‌رگرن، وڕه‌زيلاتى وڕویڕه‌شى دێ گه‌هته‌ وان، ووان كه‌سه‌ك نابت عه‌زابا خودێ ژ وان بده‌ته‌ پاش ئه‌گه‌ر وى ئه‌و عه‌زابدان، هه‌ر وه‌كى پارچه‌یه‌كا شه‌ڤا تارى ب سه‌ر دێمێ وان دا هاتى. ئه‌ڤه‌ خه‌لكێ ئاگرينه‌ هه‌ر وهه‌ر دێ تێدا مينن.

{ 28 } { وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا مَكَانَكُمْ أَنْتُمْ وَشُرَكَاؤُكُمْ ۚ فَزَيَّلْنَا بَيْنَهُمْ ۖ وَقَالَ شُرَكَاؤُهُمْ مَا كُنْتُمْ إِيَّانَا تَعْبُدُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ وێ ڕۆژێ بكه‌ يا ئه‌م مرۆڤان هه‌مییان تێدا بۆ حسێب وجزادانێ كۆم دكه‌ين، پاشى ئه‌م دبێژينه‌ وان يێن شريك بۆ خودێ چێكرين: هوين وشريكێن خۆ يێن هه‌وه‌ ژ بلی خودێ په‌رستن بۆ دكر ل جهێ خۆ بمينن، دا هوين ببينن كانێ دێ چ ب سه‌رێ هه‌وه‌ ئێت، ڤێجا مه‌ د ناڤبه‌را وان وشريكێن وان دا ژێكڤه‌كر، وئه‌وێن په‌رستن ژ بلی خودێ بۆ هاتییه‌كرن خۆ ژ وان په‌رستڤانێن خۆ به‌ريكر، ووان گۆته‌ په‌رستڤانێن خۆ: هه‌وه‌ د دنيايێ دا په‌رستنا مه‌ نه‌دكر.

{ 29 } { فَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ إِنْ كُنَّا عَنْ عِبَادَتِكُمْ لَغَافِلِينَ } ڤێجا خودێ به‌سه‌ د ناڤبه‌را مه‌ وهه‌وه‌ دا شاهد بت، ب ڕاستى مه‌ نه‌دزانى كانێ هه‌وه‌ چ دگۆت و چ دكر، وئه‌م ژ وێ په‌رستنا هه‌وه‌ بۆ مه‌ كرى دبێ ئاگه‌هـ بووين.

{ 30 } { هُنَالِكَ تَبْلُو كُلُّ نَفْسٍ مَا أَسْلَفَتْ ۚ وَرُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ ۖ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ } ل وى جهی هه‌ر نه‌فسه‌ك ل كارێ خۆ يێ به‌رێ دزڤڕت وبه‌رێ خۆ دده‌ته‌ حالێ خۆ، و ل دويڤ وى كارى دئێته‌ جزادان: ئه‌گه‌ر باشى بت وئه‌گه‌ر خرابى، وئه‌و هه‌مى بۆ نك خودێ حه‌كه‌مێ دادكه‌ر هاتنه‌ زڤڕاندن، وئه‌و تشتێ بوتپه‌رێسان ژ بێ به‌ختى دكر، و ژ بلی خودێ په‌رستن بۆ دكر چوو و ل وان به‌رزه‌بوو.

{ 31 } { قُلْ مَنْ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَمَّنْ يَمْلِكُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَمَنْ يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَيُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَمَنْ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ ۚ فَسَيَقُولُونَ اللَّهُ ۚ فَقُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌و كییه‌ ژ عه‌سمانى ڕزقى دده‌ته‌ هه‌وه‌، ده‌مێ بارانێ ژێ دبارينت، و ژ عه‌ردى ده‌مێ شينكاتى ژێ ده‌ردئێخت، ڤێجا هوين وحه‌يوانێن خۆ ژێ دخۆن؟ وئه‌و گوهـ وچاڤێن هوين بهيستن وديتنێ پێ دكه‌ن وخۆشییێ پێ دبه‌ن د ده‌ستێ كێ دانه‌؟ وئه‌و كییه‌ مرن وژين د گه‌ردوونێ هه‌مییێ دا ب ده‌ستێ وى، ڤێجا يێن زێندى ژ يێن مرى دئينته‌ ده‌ر ژ وان یێن هوین دزانن ونه‌زانن ژى؟ وئه‌و كییه‌ يێ كارێ عه‌رد وعه‌سمانى وهه‌ر تشته‌كێ د ناڤ دا ب ڕێڤه‌ دبه‌ت، وكارێ هه‌وه‌ ويێ هه‌مى چێكرییان ژى؟ ئه‌و دێ به‌رسڤێ ده‌نه‌ ته‌ كو ئه‌وێ ڤێ هه‌مییێ دكه‌ت خودێیه‌، ڤێجا تو بێژه‌ وان: ئه‌رێ ما هوين ژ عه‌زابا خودێ ناترسن ئه‌گه‌ر هه‌وه‌ په‌رستنا تشته‌كێ دى د گه‌ل وى كر؟

{ 32 } { فَذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّ ۖ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ ۖ فَأَنَّىٰ تُصْرَفُونَ } ڤێجا ئه‌و (ئه‌للاهـ) خودايێ هه‌وه‌ يێ ب حه‌قه‌ يێ گومان تێدا نه‌، يێ هێژا كو په‌رستنا وى ب تنێ بێته‌كرن، ڤێجا ما ژ حه‌قییێ ده‌ركه‌ڤت ژبلی نه‌حه‌قییێ تشته‌كێ دى هه‌يه‌؟ ڤێجا چاوا هوين به‌رێ خۆ ژ عيباده‌تێ وى وه‌ردگێڕنه‌ عيباده‌تێ تشته‌كێ دى يێ ژ بلی وى؟

{ 33 } { كَذَٰلِكَ حَقَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ عَلَى الَّذِينَ فَسَقُوا أَنَّهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ } ووه‌كى ئه‌ڤ بوتپه‌رێسه‌ كافربووين و ل سه‌ر شركا خۆ ماين، وه‌سا په‌يڤا خودايێ ته‌ وحوكمێ وى ل سه‌ر وان ب جهـ هات ئه‌وێن ژ گوهدارییا خودايێ خۆ ده‌ركه‌فتينه‌ نه‌گوهدارییێ وكوفركرنا ب وى كو ئه‌و باوه‌رییێ ب ته‌وحيدا خودێ نائينن، و ب پێغه‌مبه‌رينییا موحه‌ممه‌دى ژى سلاڤ لێ بن نائينن، وكارى ب سوننه‌تا وى ناكه‌ن.

{ 34 } { قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكَائِكُمْ مَنْ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ۚ قُلِ اللَّهُ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ۖ فَأَنَّىٰ تُؤْفَكُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌رێ ژ وان خوداوه‌ندێن هوين دپه‌رێسن ئێك هه‌يه‌ تشته‌كى ژ چوننه‌يێ بده‌ت، پاشى وى پويچ بكه‌ت، پاشى دوباره‌ وه‌كى به‌رێ وى چێ كه‌ته‌ڤه‌؟ ئه‌و نه‌شێن ڤى تشتى بێژن، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌: خودێ ب تنێیه‌ چێكرییان دئافرينت پاشى وان پويچ دكه‌ت پاشى وان چێ دكه‌ته‌ڤه‌، ڤێجا چاوا هوين به‌رێ خۆ ژ حه‌قییێ دده‌نه‌ نه‌حه‌قییێ؟

{ 35 } { قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكَائِكُمْ مَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ ۚ قُلِ اللَّهُ يَهْدِي لِلْحَقِّ ۗ أَفَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لَا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدَىٰ ۖ فَمَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌: ئه‌رێ ژ هه‌ڤپشكێن هوين په‌رستنێ بۆ دكه‌ن ئێك هه‌يه‌ ڕێنيشادانێ بۆ ڕێكا ڕاست بكه‌ت؟ ئه‌و نه‌شێن وێ چه‌ندێ بكه‌ن، تو بێژه‌ وان: خودێ ب تنێیه‌ يێ به‌رێ مرۆڤێ به‌رزه‌بووى دده‌ته‌ حه‌قییێ. ئه‌رێ كیژ چێتره‌ مرۆڤ دويكه‌فتنا وى بكه‌ت: ئه‌وێ ئه‌و ب تنێ ڕێنيشادانا حه‌قییێ دكه‌ت، يان ئه‌وێ ژ به‌ر نه‌زانين وبه‌رزه‌بوونا خۆ ڕێنيشادانێ ناكه‌ت، كو ئه‌و خوداوه‌ندێن هه‌وه‌نه‌ يێن نه‌ ڕێنيشادانێ دكه‌ن ونه‌ به‌رێ وان ب ڕێكێ دكه‌ڤت ئه‌گه‌ر كه‌س به‌رێ وان نه‌ده‌ته‌ ڕێكێ؟ ڤێجا هه‌وه‌ چيه‌ چاوا هوين خودێ دئيننه‌ ڕاستا چێكرییێن وى؟ وئه‌ڤه‌ نه‌ حوكمه‌كێ دورسته‌.

{ 36 } { وَمَا يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إِلَّا ظَنًّا ۚ إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ } وپترییا وان ده‌مێ صه‌نه‌مان بۆ خۆ دكه‌نه‌ خوداوه‌ند وباوه‌رییێ دئينن كو ئه‌و دێ وان نێزيكى خودێ كه‌ن ژ بلی دره‌و وگومانێ ئه‌و دويچوونا تشته‌كێ دى ناكه‌ن، وئه‌و ب تشته‌كى مفایى ژ ڕاستییێ ناده‌ت. هندى خودێیه‌ ب وى تشتێ ئه‌ڤ بوتپه‌رێسه‌ دكه‌ن ژ كوفر و دره‌وێ يێ پڕزانايه‌.

{ 37 } { وَمَا كَانَ هَٰذَا الْقُرْآنُ أَنْ يُفْتَرَىٰ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَٰكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ الْكِتَابِ لَا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ } ونه‌بوويه‌ بۆ كه‌سێ كو ڤێ قورئانێ ژ نك ئێكێ دى ژبلی خودێ بينت؛ چونكى كه‌سه‌ك نه‌شێت وێ چه‌ندێ بكه‌ت، به‌لێ خودێ ئه‌و ئينايه‌ خوارێ ڕاستییا وان كيتابێن وى به‌رى قورئانێ بۆ پێغه‌مبه‌ران ئيناينه‌ خوارێ ئاشكه‌را دكه‌ت؛ چونكى دينێ خودێ ئێكه‌، و د ڤێ قورئانێ دا دياركرن وبه‌رفره‌هكرنا وى شريعه‌تى هه‌يه‌ يێ خودێ بۆ ئوممه‌تا موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن داناى، گومان تێدا نينه‌ كو ئه‌ڤ قورئانه‌ ب وه‌حى ژ نك خودايێ هه‌مى چێكرییان هاتییه‌.

{ 38 } { أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ ۖ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ } به‌لكى ئه‌و دبێژن: موحه‌ممه‌دى ئه‌ڤ قورئانه‌ ژ نك خۆ چێكرییه‌؟ چونكى ئه‌و دزانن كو ئه‌و ژى وه‌كى وان مرۆڤه‌! تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: پا دێ هوين سووره‌ته‌كا ب تنێ يا وه‌كى سووره‌تێن ڤێ قورئانێ بينن، وهوين پێخه‌مه‌ت وێ چه‌ندێ داخوازا هاريكارییێ ژ هه‌چییێ هوين بشێنێ ژ بلی خودێ ژ مرۆڤ وئه‌جنان بكه‌ن، ئه‌گه‌ر هوين دڕاستگۆنه‌.

{ 39 } { بَلْ كَذَّبُوا بِمَا لَمْ يُحِيطُوا بِعِلْمِهِ وَلَمَّا يَأْتِهِمْ تَأْوِيلُهُ ۚ كَذَٰلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۖ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ } به‌لكى وان له‌ز د نه‌باوه‌رى ئينانێ دا كر، ده‌مێ وان كوفر ب وێ كرى يا زانينا وان نه‌گه‌هشتییێ ژ به‌حسێ ڕابوونا پشتى مرنێ وجزادانێ وبه‌حه‌شت وئاگرى وتشتێن دى، وڕاستییا وى تشتێ د كيتابێ دا ژڤان بۆ وان پێ هاتییه‌دان هێشتا بۆ وان نه‌هاتییه‌. وهه‌ر وه‌سا ملله‌تێن به‌رى وان ژى دره‌و پێ كربوو، ڤێجا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌رێ خۆ بدێ كانێ دويماهییا زۆرداران چ بوو؟ هه‌ر ئێك ژ وان خودێ ب ڕه‌نگه‌كى بره‌ هیلاكێ.

{ 40 } { وَمِنْهُمْ مَنْ يُؤْمِنُ بِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ لَا يُؤْمِنُ بِهِ ۚ وَرَبُّكَ أَعْلَمُ بِالْمُفْسِدِينَ } و ژ ملله‌تێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- هه‌يه‌ يێ باوه‌رییێ ب قورئانێ دئينت، و ژ وان هه‌يه‌ يێ باوه‌ريێ پێ نائينت، حه‌تا ئه‌و ل سه‌ر وێ چه‌ندێ دمرت وڕادبته‌ڤه‌، وخودايێ ته‌ ب وان خرابكاران یێن ژ زۆردارى باوه‌رییێ نائینن زاناتره، وئه‌و دێ وان جزا ده‌ت‌.

{ 41 } { وَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ لِي عَمَلِي وَلَكُمْ عَمَلُكُمْ ۖ أَنْتُمْ بَرِيئُونَ مِمَّا أَعْمَلُ وَأَنَا بَرِيءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ } وئه‌گه‌ر وان تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دره‌وين ده‌رێخستى تو بێژێ: دينێ من وكارێ من بۆ منه‌، ودينێ هه‌وه‌ وكارێ هه‌وه‌ بۆ هه‌وه‌يه‌، نه‌ هوين ب كارێ من دئێنه‌ گرتن، ونه‌ ئه‌ز ب كارێ هه‌وه‌ دئێمه‌ گرتن.

{ 42 } { وَمِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ ۚ أَفَأَنْتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَلَوْ كَانُوا لَا يَعْقِلُونَ } و ژ كافران هه‌نه‌ يێن گوهێ خۆ دده‌نه‌ گۆتنا ته‌ يا ڕاست، به‌لێ ئه‌و نائێنه‌ سه‌ر ڕێ. ئه‌رێ ڤێجا ما تو دشێى ده‌نگێ خۆ بگه‌هينییه‌ كه‌ڕان؟ ڤێجا وه‌سا تو نه‌شێى به‌رێ ڤان ژى بده‌يه‌ هيدايه‌تێ ئه‌گه‌ر خودێ هيدايه‌تا وان نه‌ڤيا بت؛ چونكى ئه‌و ژ گوهدارییا حه‌قییێ دكه‌ڕن، وتێ ناگه‌هن.

{ 43 } { وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْظُرُ إِلَيْكَ ۚ أَفَأَنْتَ تَهْدِي الْعُمْيَ وَلَوْ كَانُوا لَا يُبْصِرُونَ } و ژ كافران هه‌يه‌ يێ به‌رێ خۆ دده‌ته‌ ته‌ ونيشانێن پێغه‌مبه‌رينییا ته‌ يا ڕاست، به‌لێ ئه‌و وێ ڕۆناهییا باوه‌رییێ يا خودێ دايه‌ ته‌ نابينت، ئه‌رێ ڤێجا ما تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دشێى چاڤان بده‌يه‌ كۆران دا ئه‌و ڕێكێ پێ ببينن؟ هه‌ر وه‌سا تو نه‌شێى به‌رێ وان بده‌یه‌ هیدایه‌تێ ژى ئه‌گه‌ر وان شیانا دیتنێ نه‌بت، ئه‌و چه‌نده‌ د ده‌ستێ خودێ دایه‌.

{ 44 } { إِنَّ اللَّهَ لَا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَٰكِنَّ النَّاسَ أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ } هندى خودێیه‌ ب تشته‌كى زۆردارییێ ل مرۆڤان ناكه‌ت كو گونه‌هێن وان زێده‌ بكه‌ت يان خێرێن وان كێم بكه‌ت، به‌لێ مرۆڤن ب كوفرێ وبێ ئه‌مرییا خودێ زۆردارییێ ل خۆ دكه‌ن.

{ 45 } { وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ كَأَنْ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا سَاعَةً مِنَ النَّهَارِ يَتَعَارَفُونَ بَيْنَهُمْ ۚ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّهِ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ } وڕۆژا خودێ وان بوتپه‌ڕێسان بۆ حسێبێ كۆم دكه‌ت، هه‌ر وه‌كى ئه‌و به‌رى هنگى ژ ده‌ليڤه‌یه‌كا كورت ژ ڕۆژێ پێڤه‌تر د دنيايێ دا نه‌ماين، هنده‌ك ژ وان هنده‌كان دنیاسن كا چاوا وان د دنيايێ دا ئێك ودو دنیاسى، پاشى ئه‌و نیاسينى هاته‌بڕين وئه‌و ده‌ليڤه‌يا نیاسينییێ نه‌ما. ب ڕاستى ئه‌وێن دره‌و ب ديدارا خودێ وجزادانا وى كرى وان زيان كر، وبه‌رێ وان د وى كارى دا یێ وان كرى بۆ ڕاستییێ نه‌هاتییه‌دان.

{ 46 } { وَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللَّهُ شَهِيدٌ عَلَىٰ مَا يَفْعَلُونَ } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر يان ئه‌م د ژينا ته‌ دا هنده‌كێ ژ وێ يا مه‌ گه‌ف پێ ل وان كرى دێ نيشا ته‌ ده‌ين، يان ژى به‌رى ئه‌م وێ چه‌ندێ نيشا ته‌ بده‌ين ئه‌م دێ ته‌ مرينين، ڤێجا د هه‌ر دو حالان دا مه‌سه‌لا وان دێ بۆ نك مه‌ ب تنێ زڤڕت، پاشى خودێ ل سه‌ر وى كارى يێ وان د دنيايێ دا كرى شاهده‌، تشته‌ك ژێ ل به‌ر وى به‌رزه‌ نابت، وئه‌و دێ وان سه‌را جزا ده‌ت.

{ 47 } { وَلِكُلِّ أُمَّةٍ رَسُولٌ ۖ فَإِذَا جَاءَ رَسُولُهُمْ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ } وبۆ هه‌ر ملله‌ته‌كێ به‌رى هه‌وه‌ چووى -گه‌لى مرۆڤان- من پێغه‌مبه‌ره‌ك هنارتبوو، ڤێجا ئه‌گه‌ر ل ئاخره‌تێ پێغه‌مبه‌رێ وان هات هنگى حوكم ب دادى د ناڤبه‌را وان دا دئێته‌كرن، وزۆردارى ل وان نائێته‌ كرن.

{ 48 } { وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ } وبوتپه‌رێسێن ملله‌تێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دبێژن: ئه‌رێ قيامه‌ت كه‌نگییه‌ ئه‌گه‌ر تو وئه‌وێن ب دويڤ ته‌ كه‌فتين ڕاست دبێژن كو ئه‌و دێ ئێت؟

{ 49 } { قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرًّا وَلَا نَفْعًا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ ۗ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ ۚ إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً ۖ وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌ز نه‌شێم زيانه‌كێ ژ خۆ دوير بكه‌م، يان مفایه‌كى بگه‌هينمه‌ خۆ، ئه‌و تێ نه‌بت يا خودێ بۆ من حه‌زكرى كو بگه‌هته‌ من يان ژ من دوير كه‌ڤت. بۆ هه‌ر ملله‌ته‌كى ده‌مه‌ك هه‌يه‌ ئه‌و تێدا بمرن ونه‌مينن، ڤێجا ئه‌گه‌ر ده‌مێ نه‌مانا وان هات، نه‌ ده‌ليڤه‌یه‌كێ ئه‌و دئێنه‌ هێلان وپاشخستن، ونه‌ ده‌ليڤه‌یه‌كێ ئه‌و دئێته‌ پێشخستن.

{ 50 } { قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا أَوْ نَهَارًا مَاذَا يَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: بێژنه‌ من ئه‌گه‌ر عه‌زابا خودێ ب شه‌ڤ يان ب ڕۆژ گه‌هشته‌ هه‌وه‌، ڤێجا گه‌لی تاوانباران بۆچى هوين له‌زێ ل هاتنا عه‌زابێ دكه‌ن؟

{ 51 } { أَثُمَّ إِذَا مَا وَقَعَ آمَنْتُمْ بِهِ ۚ آلْآنَ وَقَدْ كُنْتُمْ بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ } ئه‌رێ پشتى عه‌زابا خودێ ب سه‌ر هه‌وه‌ دا هاتى ژ نوى هه‌وه‌ -گه‌لى بوتپه‌ڕێسان- باوه‌رى ئينا ل ده‌مه‌كێ باوه‌رى چو مفاى نه‌گه‌هينته‌ هه‌وه‌؟ وهنگى بۆ هه‌وه‌ هاته‌ گۆتن: ڤێ گاڤێ هوين باوه‌رییێ پێ دئينن، و هه‌وه‌ به‌رى هنگى له‌ز لێ دكر؟

{ 52 } { ثُمَّ قِيلَ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا بِمَا كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ } پاشى بۆ وان ئه‌وێن ب كوفرا ب خودێ زۆردارى ل خۆ كرى هاته‌ گۆتن: هوين تام بكه‌نه‌ عه‌زابا خودێ يا به‌رده‌وام، ئه‌رێ ما ژبلی وان گونه‌هێن هه‌وه‌ د ژينا خۆ دا كرين هوين ب تشته‌كێ دى دئێنه‌ جزادان؟

{ 53 } { وَيَسْتَنْبِئُونَكَ أَحَقٌّ هُوَ ۖ قُلْ إِي وَرَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌّ ۖ وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ } وبوتپه‌رێسێن ملله‌تێ ته ‌-ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- پسيارا عه‌زابا قيامه‌تێ ژ ته‌ دكه‌ن، كانێ ئه‌و ڕاسته‌؟ تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌رێ سويند ب خودايێ من ئه‌و ڕاستییه‌ وگومان تێدا نينه‌، وهوين خودێ بێزار ناكه‌ن كو ئه‌و جاره‌كا دى هه‌وه‌ ڕاكه‌ته‌ ڤه‌ وهه‌وه‌ جزا بده‌ت؛ چونكى هوين يێن د ده‌ستێ وى دا و ل ژێر حوكمێ وى.

{ 54 } { وَلَوْ أَنَّ لِكُلِّ نَفْسٍ ظَلَمَتْ مَا فِي الْأَرْضِ لَافْتَدَتْ بِهِ ۗ وَأَسَرُّوا النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ ۖ وَقُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ ۚ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ } وئه‌گه‌ر بۆ هه‌ر نه‌فسه‌كا شرك وكوفر ب خودێ كرى هه‌مى تشتێ ل عه‌ردى هه‌با، وئه‌و شيابا پێش خۆ ڤه‌ دابا دا خۆ پێ ژ وێ عه‌زابێ بكڕت ئه‌و دا وى هه‌مییێ ده‌ت، وئه‌وێن زۆردارى كرى ده‌مێ ديتى عه‌زابا خودێ ب سه‌ر وان دا هاتى وان كه‌سه‌را خۆ داكر، وخودێ ب دادییێ حوكم د ناڤبه‌را وان دا كر، وزۆردارى ل وان نائێته‌كرن؛ چونكى خودێ كه‌سێ جزا ناده‌ت ئه‌گه‌ر ب كارێ وى نه‌بت.

{ 55 } { أَلَا إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ أَلَا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ } نێ هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وهه‌ر تشته‌كێ ل عه‌ردى ملكێ خودێیه‌، تشته‌ك ژ وان يێ كه‌سێ دى نينه‌. نێ هندى ديدار وعه‌زابا خودێیه‌ هه‌ر ب سه‌ر بوتپه‌رێسان دا دێ ئێت، به‌لێ پترییا وان ڕاستییا وێ چه‌ندێ نزانن.

{ 56 } { هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ } هندى خودێیه‌ ئه‌وه‌ ژينێ ومرنێ دده‌ت، ل به‌ر وى يا ب زه‌حمه‌ت نينه‌ مرییان پشتى مرنێ زێندى بكه‌ته‌ڤه‌، ومراندنا وان ژى ل به‌ر وى ئه‌گه‌ر وى ئه‌و چه‌نده‌ ڤيا، يا ب زه‌حمه‌ت نينه‌، وئه‌و پشتى مرنێ دێ زڤڕنه‌ نك وى.

{ 57 } { يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ } گه‌لی مرۆڤان ب ڕاستى شيره‌ته‌ك ژ خودايێ هه‌وه‌ بۆ هه‌وه‌ هات بيرا هه‌وه‌ ل عه‌زابا خودێ بينته‌ڤه‌ وهه‌وه‌ ژ گه‌فا وى بترسينت، كو قورئانه‌ وئه‌و ئايه‌ت وشيره‌تێن تێدا هاتين، وده‌رمانێ نه‌زانينێ وشركێ وهه‌مى ده‌ردان بۆ دلان تێدا هه‌يه‌، وئه‌و ڕێنيشانده‌ره‌ بۆ وى يێ دويكه‌فتنا وێ شيره‌تێ بكه‌ت ووى ژ تێچوونێ ڕزگار دكه‌ت، خودێ ئه‌و كره‌ قه‌نجى ودلۆڤانى بۆ خودان باوه‌ران، وبه‌حسێ ڤان ب تایبه‌تى هاته‌كرن؛ چونكى ئه‌و مفایى بۆ خۆ ژێ دبینن، وكافران ژ وێ دكۆره‌نه‌.

{ 58 } { قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَٰلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌: بلا كه‌يفا وان ب قه‌نجى ودلۆڤانییا خودێ بێت، كو ئيسلامه‌ ئه‌و هيدايه‌ت ودينێ حه‌ق يێ خودێ دايه‌ وان؛ چونكى ئه‌و ئيسلاما خودێ به‌رێ وان دايێ، وئه‌و قورئانا وى بۆ موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن هنارتى چێتره‌ ژ وێ يا ئه‌و كۆم دكه‌ن ژ په‌رتالێ دنيايێ يێ كو دێ پويچ بت.

{ 59 } { قُلْ أَرَأَيْتُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ لَكُمْ مِنْ رِزْقٍ فَجَعَلْتُمْ مِنْهُ حَرَامًا وَحَلَالًا قُلْ آللَّهُ أَذِنَ لَكُمْ ۖ أَمْ عَلَى اللَّهِ تَفْتَرُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان یێن كافرییێ ب وه‌حییێ دكه‌ن: هوین بێژنه‌ من ئه‌ڤ ڕزقێ خودێ بۆ هه‌وه‌ ئينايه‌ خوارێ ژ حه‌يوان وشينكاتى وخێر وخێراتان ڤێجا هه‌وه‌ هنده‌ك بۆ خۆ حه‌لالكرى وهنده‌ك حه‌رامكرى، ئه‌رێ خودێ ده‌ستويرى ب وێ چه‌ندێ دايه‌ هه‌وه‌، يان هوين بێ به‌ختى ودره‌وان ل سه‌ر ناڤێ خودێ دكه‌ن؟ وئه‌و دره‌وان ل سه‌ر ناڤێ خودێ دكه‌ن.

{ 60 } { وَمَا ظَنُّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَشْكُرُونَ } وئه‌وێن دره‌وێ ل سه‌ر ناڤێ خودێ دكه‌ن، ووى تشتێ وى حه‌رام نه‌كرى ژ ڕزقى وقويتى ئه‌و ب ناڤێ وى حه‌رام دكه‌ن، ئه‌رێ ئه‌و چ هزر دكه‌ن ژ به‌ر دره‌و وبێ به‌ختییا وان ل ڕۆژا قيامه‌تێ خودێ دێ چ ل وان كه‌ت؟ ئه‌رێ ئه‌و هزر دكه‌ن ئه‌و دێ ل وان بۆرت وگونه‌هێن وان ژێ به‌ت؟ هندى خودێیه‌ خودان قه‌نجییه‌ ل سه‌ر به‌نییێن خۆ، د دنيايێ دا له‌زێ ل عه‌زابدانا وان ناكه‌ت يێن دره‌وێ ژ كيسێ وى دكه‌ن وده‌ليڤه‌يێ دده‌ته‌ وان، به‌لێ پترییا مرۆڤان سوپاسییا خودێ سه‌را قه‌نجییا وى ناكه‌ن.

{ 61 } { وَمَا تَكُونُ فِي شَأْنٍ وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ ۚ وَمَا يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَٰلِكَ وَلَا أَكْبَرَ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- د كاره‌كى ژ كارێن خۆ دا نابى، وتو چو ئايه‌تان ژ قورئانێ ناخوينى، وكه‌سه‌ك ژ ڤێ ئوممه‌تێ كاره‌كى ناكه‌ت چ يێ باش بت چ يێ خراب، ئه‌گه‌ر ئه‌م ل سه‌ر هه‌وه‌ شاهد نه‌بين ونه‌زانين ده‌مێ هوين ده‌ست دده‌نه‌ وی كاری، ڤێجا ئه‌م وى كارى ل سه‌ر هه‌وه‌ دنڤيسين ودێ هه‌وه‌ سه‌را جزا ده‌ين، وتشته‌ك ژ زانينا خودايێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌رزه‌ نابت، ژ گرانییا مێرییه‌كا هوير ل عه‌ردى وحه‌تا ل عه‌سمانى، وتشتێ ژ هه‌مییان بچويكتر حه‌تا يێ ژ هه‌مییان مه‌زنتر، ئه‌و هه‌مى د كيتابه‌كا ئاشكه‌را دانه‌ ل نك خودايێ ته‌، زانينا وى دۆر لێ گرتییه‌ وقه‌له‌مێ وى ئه‌و نڤيسییه‌.

{ 62 } { أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ } نێ هندى وه‌لییێن خودێنه‌ چو ترس ژ عه‌زابا خودێ ل ئاخره‌تێ ل سه‌ر وان نينه‌، وئه‌و ب خه‌م ناكه‌ڤن ل سه‌ر وێ بارا د دنيايێ دا نه‌گه‌هشتییه‌ وان.

{ 63 } { الَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ } و ژ سالۆخه‌تێن ڤان وه‌لییان ئه‌وه‌ وان باوه‌رى ب خودێ ئينايه‌ ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ وى كرییه‌ د وى تشتى دا يێ ئه‌و پێ ژ نك خودێ هاتى، ووان ته‌قوایا خودێ دكر وفه‌رمانێن وى ب جهـ دئينان.

{ 64 } { لَهُمُ الْبُشْرَىٰ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ ۚ لَا تَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ ۚ ذَٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ } بۆ ڤان وه‌لییان مزگينى د ژينا دنيايێ دا هه‌يه‌ ب وى تشتێ وان پێ خۆش بت، وخه‌ونا باش یا ئه‌و ب خۆ ڤه‌ دبینن یان هنده‌ك پێڤه‌ دبینن ژ ڤێیه‌، ومزگینى ل ئاخره‌تێ ب به‌حه‌شتێ بۆ وان هه‌یه‌، خودێ سۆزا خۆ ناگوهۆڕت ولێڤه‌ نابت، ئه‌ڤه‌يه‌ سه‌ركه‌فتنا مه‌زن؛ چونكى ڕزگارییا ژ هه‌ر نه‌خۆشییه‌كێ و ب ده‌ستڤه‌ئينانا هه‌ر داخوازه‌كێ تێدا هه‌يه‌.

{ 65 } { وَلَا يَحْزُنْكَ قَوْلُهُمْ ۘ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا ۚ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ } وگۆتنا بوتپه‌رێسان يا ژ دره‌و د ده‌رحه‌قا خودێ دا وپه‌رستنا وان بۆ صه‌نه‌مان د گه‌ل خودێ بلا ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ب خه‌م نه‌ئێخت؛ چونكى هێز وشيانا تمام د دنيايێ وئاخره‌تێ دا يا خودێ ب تنێیه‌، وئه‌و گوهدێرێ گۆتنێن وانه‌، ب ئنيه‌ت وكريارێن وان يێ پڕزانايه‌.

{ 66 } { أَلَا إِنَّ لِلَّهِ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ ۗ وَمَا يَتَّبِعُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ شُرَكَاءَ ۚ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ } نێ هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وهه‌ر تشته‌كێ ل عه‌ردى هه‌ى ژ ملياكه‌ت ومرۆڤ وئه‌جنان وهه‌ر تشته‌كێ دى يێ هه‌ى يێ خودێیه‌، وئه‌وێن دوعايان ژ ئێكێ دى ژ بلی خودێ دكه‌ن ئه‌و دويكه‌فتنا چ دكه‌ن؟ ژ گۆمانێ پێڤه‌تر ئه‌و دویكه‌فتنا تشته‌كێ دى ناكه‌ن، وهه‌ما د وى تشتى دا يێ ئه‌و بۆ خودێ پالدده‌ن ئه‌و دره‌وان دكه‌ن.

{ 67 } { هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ } گه‌لی مرۆڤان خودێیه‌ شه‌ڤ دایه‌ هه‌وه‌ دا هوين تێدا ڤه‌حه‌ويێن و ژ بزاڤكرنا بۆ ژيارێ ته‌نا ببن، ووى ڕۆژا دايه‌ هه‌وه‌؛ دا هوين تێدا ببنه‌ خودان ديتن، وبه‌رگه‌ڕيانا ڕزقێ خۆ بكه‌ن. د ژێكجودابوونا شه‌ڤ وڕۆژان دا، و د گوهۆڕينا حالێ خه‌لكى دا ل شه‌ڤێ وڕۆژێ، ده‌ليل وهێجه‌ت بۆ وى ملله‌تى هه‌نه‌ يێ گوهـ بده‌ته‌ ده‌ليلان وهزرا خۆ تێدا بكه‌ت كو خودێ ب تنێ هێژاى په‌رستنێیه‌.

{ 68 } { قَالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَدًا ۗ سُبْحَانَهُ ۖ هُوَ الْغَنِيُّ ۖ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۚ إِنْ عِنْدَكُمْ مِنْ سُلْطَانٍ بِهَٰذَا ۚ أَتَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ } بوتپه‌رێسان گۆت: خودێ زارۆیه‌ك هه‌يه‌، وه‌كى وان گۆتى: ملياكه‌ت كچێن خودێنه‌، يان مه‌سيح كوڕێ خودێیه‌. خودێ ژ وێ هه‌مییێ يێ پاك وپيرۆز بت، ئه‌و يێ ده‌وله‌مه‌ند وبێ منه‌ته‌ ژ هه‌ر تشته‌كى‌، هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وعه‌ردى يێ وییه‌، ڤێجا چاوا ژ تشێن وى ئافراندين وى زارۆیه‌ك دێ هه‌بت وهه‌مى تشت يێن وينه‌؟ وهه‌وه‌ چو ده‌ليل ل سه‌ر ڤێ دره‌وێ نينن يا هوين دكه‌ن، ئه‌رێ هوين وى تشتێ چو ژێ نه‌زانن ل سه‌ر ناڤێ خودێ دبێژن؟

{ 69 } { قُلْ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لَا يُفْلِحُونَ } تو بێژه‌: هندى ئه‌ون يێن دره‌وێ ژ كيسێ خودێ دكه‌ن كو زارۆیه‌كى بۆ وى ددانن وشريكان بۆ چێ دكه‌ن، نه‌ ل دنيايێ ونه‌ ل ئاخره‌تێ ئه‌و ناگه‌هنه‌ مرادا خۆ.

{ 70 } { مَتَاعٌ فِي الدُّنْيَا ثُمَّ إِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ نُذِيقُهُمُ الْعَذَابَ الشَّدِيدَ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ } هه‌ما ئه‌و خۆشییه‌كا كورت ب كوفر ودره‌وا خۆ د دنيايێ دا دبه‌ن، پاشى ئه‌گه‌ر ده‌مێ وان ب دويماهى هات ئه‌و دێ زڤڕنه‌ نك مه‌، پاشى ئه‌م دێ عه‌زابا جه‌هنه‌مێ ده‌ينه‌ وان ژ به‌ر كوفرا وان ب خودێ ونه‌باوه‌رى ئينانا وان ب پێغه‌مبه‌رێن خودێ، وئايه‌تێن وى.

{ 71 } { وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِنْ كَانَ كَبُرَ عَلَيْكُمْ مَقَامِي وَتَذْكِيرِي بِآيَاتِ اللَّهِ فَعَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْتُ فَأَجْمِعُوا أَمْرَكُمْ وَشُرَكَاءَكُمْ ثُمَّ لَا يَكُنْ أَمْرُكُمْ عَلَيْكُمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُوا إِلَيَّ وَلَا تُنْظِرُونِ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ نووحى سلاڤ لێ بن د گه‌ل ملله‌تێ وى بۆ كافرێن (مه‌كه‌هێ) بكه‌، ده‌مێ وى گۆتییه‌ وان: ئه‌گه‌ر مانا من د ناڤ هه‌وه‌ دا وبيرئينانا من بۆ هه‌وه‌ ب ئايه‌ت وده‌ليلێن خودێ ل سه‌ر هه‌وه‌ يا گران ومه‌زن بت، من يێ خۆ هێلايه‌ ب هيڤییا خودێ ڤه‌، ڤێجا هوين كارێ خۆ بكه‌ن، وگازى هه‌ڤپشكێن خۆ بكه‌ن، پاشى كارێ خۆ ل به‌ر خۆ ئاشكه‌را بكه‌ن ونه‌ڤه‌شێرن، پاشى هوين وێ عه‌زاب ونه‌خۆشییێ بده‌نه‌ به‌ر من يا هه‌وه‌ دڤێت، وهوين دانه‌كێ ب تنێ ژى ژ ڕۆژێ من ڤه‌نه‌‌هێلن.

{ 72 } { فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَمَا سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ ۖ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ ۖ وَأُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُسْلِمِينَ } ڤێجا ئه‌گه‌ر هه‌وه‌ پشت دا گازییا من هندى ئه‌زم من داخوازا چو كرێیان ژ هه‌وه‌ نه‌كرییه‌؛ چونكى خێر وكرێیا من ژ خودێ پێڤه‌تر ل سه‌ر كه‌سێ نينه‌، وفه‌رمان ل من هاتییه‌كرن كو ئه‌ز خۆ ب ده‌ست حوكمێ وى ڤه‌ به‌رده‌م.

{ 73 } { فَكَذَّبُوهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَمَنْ مَعَهُ فِي الْفُلْكِ وَجَعَلْنَاهُمْ خَلَائِفَ وَأَغْرَقْنَا الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا ۖ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُنْذَرِينَ } وملله‌تێ نووحى ئه‌و د وى تشتى دا يێ وى بۆ وان ژ خودێ ڤه‌گوهاستى دره‌وين ده‌رێخست، ئينا مه‌ ئه‌و وهه‌چییێ باوه‌رى د گه‌ل وى ئيناى د گه‌مییێ دا ڕزگاركرن، ومه‌ ئه‌و ل جهێ دره‌وكه‌ران ل عه‌ردى كرنه‌ جێگر، وئه‌وێن دره‌و ب ئايه‌تێن مه‌ كرى مه‌ خه‌ندقاندن، ڤێجا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌رێ خۆ بدێ كانێ دويماهییا وى ملله‌تى ئه‌وێ پێغه‌مبه‌رێ وان ئه‌و ژ عه‌زابا خودێ ترساندين بوو چ؟

{ 74 } { ثُمَّ بَعَثْنَا مِنْ بَعْدِهِ رُسُلًا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانُوا لِيُؤْمِنُوا بِمَا كَذَّبُوا بِهِ مِنْ قَبْلُ ۚ كَذَٰلِكَ نَطْبَعُ عَلَىٰ قُلُوبِ الْمُعْتَدِينَ } پاشى پشتى نووحى مه‌ هنده‌ك پێغه‌مبه‌ر (وه‌كى هوود وصالح وئيبراهيم ولووط وشوعه‌يبى وهنده‌كێن دى) بۆ ملله‌تێن وان هنارتن، ڤێجا هه‌ر پێغه‌مبه‌ره‌ك ب نيشانێن ئاشكه‌را ل سه‌ر پێغه‌مبه‌رينییا خۆ بۆ ملله‌تێ خۆ هات، ڤێجا نه‌بوويه‌ كو ئه‌و باوه‌رییێ ب وێ بينن يا ملله‌تێ نووحى ويێن به‌رى وان دره‌و پێ كرى. وكانێ چاوا خودێ خه‌تم ل دلێن ڤان ملله‌تان دا ڤێجا وان باوه‌رى نه‌ئينا، وه‌سا خودێ خه‌تمێ ل دلێن وان ژى دده‌ت يێن وه‌كى وان وپشتى وان هاتين ژ وان يێن پێ ل توخويبێن خودێ داناى، وگوهدارییا پێغه‌مبه‌رێن خۆ نه‌كرى د وى تشتى دا يێ وان به‌رێ وان دايێ، وه‌ك جزا بۆ وان ژ به‌ر گونه‌هێن وان.

{ 75 } { ثُمَّ بَعَثْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ مُوسَىٰ وَهَارُونَ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ بِآيَاتِنَا فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا مُجْرِمِينَ } پاشى پشتى وان پێغه‌مبه‌ران مه‌ مووسا وهاروون سلاڤ ل هه‌ر دووان بن بۆ فيرعه‌ونى ومه‌زنێن ملله‌تێ وى ب ئايه‌تێن ڕاستییا وان بگه‌هينن هنارتن، ئينا وان خۆ ژ قه‌بويلكرنا حه‌قییێ مه‌زنتر لێكر، وئه‌و ملله‌ته‌كێ بوتپه‌رێس وتاوانبار ودره‌وكه‌ر بوون.

{ 76 } { فَلَمَّا جَاءَهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِنَا قَالُوا إِنَّ هَٰذَا لَسِحْرٌ مُبِينٌ } ڤێجا ده‌مێ ئه‌و حه‌قییا مووسا پێ هاتى بۆ فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى هاتى وان گۆت: ئه‌و ئايه‌تێن مووسا پێ هاتى هه‌ما سێره‌به‌ندییه‌كا ئاشكه‌رايه‌.

{ 77 } { قَالَ مُوسَىٰ أَتَقُولُونَ لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءَكُمْ ۖ أَسِحْرٌ هَٰذَا وَلَا يُفْلِحُ السَّاحِرُونَ } مووساى ب مه‌نده‌هۆشى ڤه‌ ژ گۆتنا وان گۆت: ئه‌رێ هوين دبێژنه‌ حه‌قییێ ده‌مێ بۆ هه‌وه‌ هاتى: ئه‌و سێره‌به‌ندییه‌كا ئاشكه‌رايه‌؟ به‌رێ خۆ بده‌نه‌ سالۆخه‌تێن وێ يا بۆ هه‌وه‌ هاتى دێ بينن ئه‌و حه‌قییه‌. وسێره‌به‌ند ب مراد ناكه‌ڤن، و ل دنيايێ وئاخره‌تێ ب سه‌رناكه‌ڤن.

{ 78 } { قَالُوا أَجِئْتَنَا لِتَلْفِتَنَا عَمَّا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا وَتَكُونَ لَكُمَا الْكِبْرِيَاءُ فِي الْأَرْضِ وَمَا نَحْنُ لَكُمَا بِمُؤْمِنِينَ } وفيرعه‌ونى وملله‌تێ وى گۆته‌ مووساى: ئه‌رێ تو هاتى دا به‌رێ مه‌ ژ په‌رستنا وى تشتى وه‌رگێڕى يێ مه‌ بابێن خۆ ل سه‌ر ديتى، ودا مه‌زنى وده‌سهه‌لاتدارى د عه‌ردێ (مصرێ) دا بۆ ته‌ وهاروونى بت؟ وئه‌م باوه‌رییێ نائينين كو هوين هه‌ردو پێغه‌مبه‌رن بۆ مه‌ هاتينه‌ هنارتن؛ دا ئه‌م په‌رستنا خودێ ب تنێ بكه‌ين.

{ 79 } { وَقَالَ فِرْعَوْنُ ائْتُونِي بِكُلِّ سَاحِرٍ عَلِيمٍ } وفيرعه‌ونى گۆت: هه‌ر سێره‌به‌نده‌كێ د سێره‌به‌ندییێ دا شاره‌زا بت هوين بۆ من بينن.

{ 80 } { فَلَمَّا جَاءَ السَّحَرَةُ قَالَ لَهُمْ مُوسَىٰ أَلْقُوا مَا أَنْتُمْ مُلْقُونَ } ڤێجا ده‌مێ سێره‌به‌ند هاتينه‌ نك فيرعه‌ونى مووساى گۆته‌ وان: هوين وان گۆپال ووه‌ريسێن د گه‌ل هه‌وه‌ هه‌ين بهاڤێژنه‌ عه‌ردى.

{ 81 } { فَلَمَّا أَلْقَوْا قَالَ مُوسَىٰ مَا جِئْتُمْ بِهِ السِّحْرُ ۖ إِنَّ اللَّهَ سَيُبْطِلُهُ ۖ إِنَّ اللَّهَ لَا يُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِينَ } ده‌مێ وان وه‌ريس وگۆپالێن خۆ هاڤێتين، مووساى گۆته‌ وان: ئه‌وا هوين پێ هاتين وهه‌وه‌ هاڤێتى سێره‌به‌ندییه‌، هندى خودێیه‌ دێ وێ پويچ كه‌ت، هندى خودێیه‌ كارێ وى چاك ناكه‌ت يێ ب خرابى د عه‌ردێ خودێ دا بگه‌ڕيێت، و ب كرنا گونه‌هێ خرابكارییێ تێدا بكه‌ت.

{ 82 } { وَيُحِقُّ اللَّهُ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ } وخودێ وێ حه‌قییێ يا ئه‌ز بۆ هه‌وه‌ ژ نك وى پێ هاتيم موكم دكه‌ت، وئه‌و ب په‌يڤ وفه‌رمانا خۆ وێ حه‌قییێ ب سه‌ر نه‌حه‌قییا هه‌وه‌ دئێخت، ئه‌گه‌ر خۆ تاوانبارێن گونه‌هكار ژ ملله‌تێ فيرعه‌ونى پێ نه‌خۆش بت ژى.

{ 83 } { فَمَا آمَنَ لِمُوسَىٰ إِلَّا ذُرِّيَّةٌ مِنْ قَوْمِهِ عَلَىٰ خَوْفٍ مِنْ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِمْ أَنْ يَفْتِنَهُمْ ۚ وَإِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فِي الْأَرْضِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِينَ } ڤێجا د گه‌ل وان هێجه‌ت وده‌ليلان ژى يێن خودێ داينه‌ مووسايى سلاڤ لێ بن ژ دوونده‌ها ملله‌تێ وى يێ ئسرائيلی پێڤه‌تر كه‌سێ باوه‌رى پێ نه‌ئينا، وئه‌و ژ فيرعه‌ونى ومه‌زنێن ملله‌تێ وى دترسیان كو ب عه‌زابدانێ ئه‌و وان دسه‌ر دا ببه‌ن، وبه‌رێ وان ژ دينێ وان وه‌رگێڕن، وهندى فيرعه‌ونه‌ خۆ مه‌زن دكه‌ت وئه‌و د عه‌ردى دا يێ كوته‌ككاره‌، وهندى ئه‌وه‌ ئه‌و ژ وانه‌ يێن د كوفر وخرابكارییێ دا پێ ل توخويبان ددانن.

{ 84 } { وَقَالَ مُوسَىٰ يَا قَوْمِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ فَعَلَيْهِ تَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُسْلِمِينَ } ومووساى گۆت: ئه‌ى ملله‌تێ من ئه‌گه‌ر هه‌وه‌ باوه‌رى ب خودێ هه‌يه‌ هوين خۆ ب وى پشتگه‌رم بكه‌ن، وهوین خۆ بهێلنه‌ ب هيڤییا وى ڤه‌، ئه‌گه‌ر هوين د ئه‌مرێ وى دانه‌ وگوهدارییا وى دكه‌ن.

{ 85 } { فَقَالُوا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ } ئينا ملله‌تێ مووساى گۆته‌ وى: مه‌ خۆ هێلا ب هيڤییا خودێ ب تنێ ڤه‌، ومه‌ كارێ خۆ هلپسارته‌ وى، خودايێ مه‌ تو وان ب سه‌ر مه‌ نه‌ئێخه‌ ڤێجا ئه‌و چه‌نده‌ بۆ مه‌ ببته‌ فتنه‌ د دينى دا، یان كافر ب سه‌ركه‌فتنا وان د سه‌ر دا بچن وبێژن: ئه‌گه‌ر ئه‌ڤه‌ ل سه‌ر حه‌قییێ بانه‌ نه‌دشكه‌ستن.

{ 86 } { وَنَجِّنَا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ } و ب دلۆڤانییا خۆ تو مه‌ ژ ملله‌تێ كافر ژ فيرعه‌ونى وده‌سته‌كا وى ڕزگار بكه‌؛ چونكى وان ئه‌و ب كارێن زه‌حمه‌ت دوه‌ستاندن.

{ 87 } { وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ وَأَخِيهِ أَنْ تَبَوَّآ لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ } ومه‌ وه‌حى بۆ مووساى وبرايێ وى هاروونى هنارت كو هوين هنده‌ك خانییان بۆ ملله‌تێ خۆ ل (مصرێ) بدانن دا ئه‌و بۆ هه‌وه‌ ببنه‌ جهێ خۆپاراستن وڤه‌حه‌ويانێ، وهوين خانییێن خۆ بكه‌نه‌ جهێ كرنا نڤێژان ل ده‌مێ ترسێ، وهوين نڤێژێن فه‌ر ل ده‌مێن وان بكه‌ن. وتو مزگينییێ ب سه‌ركه‌فتنا مسۆگه‌ر و ب خێره‌كا مه‌زن ژ خودێ بده‌ وان خودان باوه‌رێن گوهدارییا خودێ دكه‌ن.

{ 88 } { وَقَالَ مُوسَىٰ رَبَّنَا إِنَّكَ آتَيْتَ فِرْعَوْنَ وَمَلَأَهُ زِينَةً وَأَمْوَالًا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا رَبَّنَا لِيُضِلُّوا عَنْ سَبِيلِكَ ۖ رَبَّنَا اطْمِسْ عَلَىٰ أَمْوَالِهِمْ وَاشْدُدْ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ فَلَا يُؤْمِنُوا حَتَّىٰ يَرَوُا الْعَذَابَ الْأَلِيمَ } ومووساى گۆت: خودايێ مه‌ ته‌ خه‌مل ومال د ژينا دنيايێ دا يێ دايه‌ فيرعه‌ونى ومه‌زنێن ملله‌تێ وى، ووان شوكرا ته‌ نه‌كرییه‌، به‌لكى وان ئه‌و مال بۆ د سه‌ر دا برنا خه‌لكى ب كارئينایه‌، خودايێ مه‌ تو مالێ وان پويچ كه‌؛ دا ئه‌و مفایى ژێ نه‌بينن، وتو خه‌تمێ ل دلێن وان بده‌؛ دا ئه‌و بۆ باوه‌رییێ فره‌هـ نه‌بن، چونكى ئه‌و باوه‌رییێ نائينن حه‌تا ئه‌و عه‌زابا دژوار و ب ئێش نه‌بينن.

{ 89 } { قَالَ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُمَا فَاسْتَقِيمَا وَلَا تَتَّبِعَانِّ سَبِيلَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ } خودێ گۆته‌ وان: ب ڕاستى نفرينا هه‌وه‌ هه‌ر دووان ب جهـ هات، وئه‌و ب خۆ مووساى نفرين دكر، وهاروونى دگۆت: ئامين، له‌و نفرين بۆ هه‌ر دووان هاته‌ پالدان، ڤێجا هوين بميننه‌ ل سه‌ر دينێ خۆ، وبه‌رده‌وامییێ بده‌نه‌ گازییا خۆ بۆ فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى، وهوين دويچوونا ڕێكا وى نه‌كه‌ن يێ ڕاستییا سۆز وگه‌فا من نه‌زانت.

{ 90 } { وَجَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَجُنُودُهُ بَغْيًا وَعَدْوًا ۖ حَتَّىٰ إِذَا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ قَالَ آمَنْتُ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا الَّذِي آمَنَتْ بِهِ بَنُو إِسْرَائِيلَ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ } ومه‌ ده‌ريا ب ئسرائيلیان دا بڕين حه‌تا ئه‌و ژێ ده‌رباس بووين، وفيرعه‌ونى وله‌شكه‌رێ وى ژ زۆردارى وته‌عدايى دا ب دويڤ وان ڤه‌، ووان ژى دا ده‌ريايێ، حه‌تا ده‌مێ خندقين ب فيرعه‌ونى ڕا گه‌هشتى وى گۆت: من باوه‌رى ئينا كو ژ وى خودايى پێڤه‌تر يێ ئسرائيلیان باوه‌رى پێ ئيناى چو خواديێن دى يێن حه‌ق نينن، وئه‌ز ژ وانم يێن باوه‌رى ب ته‌وحيدێ ئيناى وخۆ ب ده‌ست خودێ ڤه‌ به‌رداى.

{ 91 } { آلْآنَ وَقَدْ عَصَيْتَ قَبْلُ وَكُنْتَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ } ژ نوى ئه‌ى فيرعه‌ون، پشتى مرن ب سه‌ر ته‌ دا هاتى تو باوه‌رییێ ب خودێ دئينى، وبه‌رى عه‌زابا خودێ بگه‌هته‌ ته‌ ته‌ گوهدارییا وى نه‌دكر، وتو ژ وان خرابكاران بووى يێن به‌رێ خه‌لكى ژ ڕێكا وى ددا پاش!!

{ 92 } { فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً ۚ وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ النَّاسِ عَنْ آيَاتِنَا لَغَافِلُونَ } ڤێجا ئه‌ڤرۆ ئه‌م دێ له‌شێ ته‌ دانينه‌ سه‌ر جهه‌كێ بلند ژ عه‌ردى؛ دا هه‌چییێ باوه‌ر نه‌كه‌ت كو تو يێ مرى ته‌ ببينت؛ ودا تو بۆ وان مرۆڤێن پشتى ته‌ ژى دئێن ببییه‌ عيبره‌ت ونيشان. وهندى پترییا مرۆڤانه‌ ژ هێجه‌ت وده‌ليلێن مه‌ دبێ ئاگه‌هن، هزرا خۆ تێدا ناكه‌ن ومفایى بۆ خۆ ژێ وه‌رناگرن.

{ 93 } { وَلَقَدْ بَوَّأْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ مُبَوَّأَ صِدْقٍ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ فَمَا اخْتَلَفُوا حَتَّىٰ جَاءَهُمُ الْعِلْمُ ۚ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ } و ب ڕاستى مه‌ ئسرائيلی ل جهه‌كێ چاك وهلبژارتى ل وه‌لاتێ (شامێ ومصرێ) دانان، ومه‌ ژ ڕزقه‌كێ حه‌لال وپاقژ يێ كو ژ عه‌ردێ پيرۆز ده‌ردكه‌ڤت دا وان، ڤێجا ئه‌و د مه‌سه‌لا دينێ خۆ دا ژێك جودا نه‌بوون حه‌تا ئه‌و زانين بۆ وان هاتى يا كو پێتڤى بوو ئه‌و وان بگه‌هينته‌ ئێك، و ژ وێ زانينێ به‌حسێ هاتنا موحه‌ممه‌دى بوو سلاڤ لێ بن، يا كو د ته‌وراتێ دا هاتى. هندى خودايێ ته‌يه‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ڕۆژا ڕابوونێ دێ حوكمى د وى تشتى دا د ناڤبه‌را وان دا كه‌ت يێ ئه‌و تێدا ژێك جودا بووين.

{ 94 } { فَإِنْ كُنْتَ فِي شَكٍّ مِمَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ فَاسْأَلِ الَّذِينَ يَقْرَءُونَ الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكَ ۚ لَقَدْ جَاءَكَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ } ڤێجا ئه‌گه‌ر تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- د گومانێ دا بى ژ ڕاستییا وى تشتى يێ مه‌ بۆ ته‌ گۆتى، تو پسيارا وان بكه‌ يێن به‌رى ته‌ كيتاب خواندى ژ خودانێن ته‌وراتێ وئنجيلێ، هندى ئه‌و چه‌نده‌يه‌ د كيتابێن وان دا هاتییه‌، حه‌قى ژ خودايێ ته‌ بۆ ته‌ هاتییه‌ كو تو پێغه‌مبه‌رێ خودێ یى، وئه‌ڤ جوهى وفه‌له‌ ڕاستییا ڤێ چه‌ندێ دزانن، وسالۆخه‌تێن ته‌ د كيتابێن خۆ دا دبينن، به‌لێ كافرییێ پێ دكه‌ن، ڤێجا تو ژ وان نه‌به‌ يێن خۆ د ڕاستى ودورستییا ڤێ چه‌ندێ دا ب گومان دئێخن. وئارمانج ژ ڤێ ئایه‌تێ ئه‌وه‌ ب شاهدییا جوهى وفه‌لێن كیتابى چو هێجه‌ت بۆ بوتپه‌ڕێسان نه‌مینت.

{ 95 } { وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ فَتَكُونَ مِنَ الْخَاسِرِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ژ وان نه‌به‌ يێن دره‌و ب ئايه‌تێن خودێ كرى، ڤێجا تو دێ ژ وان زيانكاران بى يێن خودێ لێ ب غه‌زه‌ب هاتى وئه‌و عه‌زاب داين.

{ 96 } { إِنَّ الَّذِينَ حَقَّتْ عَلَيْهِمْ كَلِمَتُ رَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ } هندى ئه‌ون يێن په‌يڤا خودايێ ته ‌-ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ل سه‌ر ب جهـ هاتى كو ئه‌و وان ژ دلۆڤانییا خۆ ده‌ربێخت وعه‌زاب بده‌ت، ئه‌و باوه‌رییێ ب ده‌ليلێن خودێ نائينن، وباوه‌رییێ ب ته‌وحيدا وى نائينن، وكارى ب شريعه‌تێ وى ناكه‌ن.

{ 97 } { وَلَوْ جَاءَتْهُمْ كُلُّ آيَةٍ حَتَّىٰ يَرَوُا الْعَذَابَ الْأَلِيمَ } ئه‌گه‌ر خۆ هه‌مى ئايه‌ت وشيره‌ت بۆ وان بێن ژى حه‌تا ئه‌و ب چاڤ عه‌زابا ب ئێش نه‌بينن، هنگى ژ نوى ئه‌و باوه‌رییێ دئينن، وباوه‌رییا وان ل وى ده‌مى مفایى ناگه‌هينته‌ وان.

{ 98 } { فَلَوْلَا كَانَتْ قَرْيَةٌ آمَنَتْ فَنَفَعَهَا إِيمَانُهَا إِلَّا قَوْمَ يُونُسَ لَمَّا آمَنُوا كَشَفْنَا عَنْهُمْ عَذَابَ الْخِزْيِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَمَتَّعْنَاهُمْ إِلَىٰ حِينٍ } نه‌بوویه‌ كو‌ خه‌لكێ جهه‌كى باوه‌رى ئينا بت ده‌مێ وان عه‌زاب ديتى، وهنگى باوه‌رییا وان مفا گه‌هاندبتێ، ملله‌تێ يوونسێ كوڕێ مه‌تتاى تێ نه‌بت، ده‌مێ وان زانى عه‌زاب دێ ب سه‌ر وان دا ئێت وان ژ دل تۆبه‌كر، ڤێجا ده‌مێ ڕاستییا تۆبا وان ئاشكه‌را بووى خودێ عه‌زابا شه‌رمزارییێ ژ سه‌ر وان ڕاكر پشتى كو نێزيك بووى ب سه‌ر وان دا بێت، ووى ئه‌و د دنيايێ دا هێلان دا ئه‌و خۆشییێ حه‌تا ده‌مێ مرنا خۆ ببه‌ن.

{ 99 } { وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَآمَنَ مَنْ فِي الْأَرْضِ كُلُّهُمْ جَمِيعًا ۚ أَفَأَنْتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّىٰ يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ } وئه‌گه‌ر خودايێ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ڤيابا كو خه‌لك هه‌مى باوه‌رییێ بينن هه‌مى پێكڤه‌ دا باوه‌رییێ ب وێ ئينن يا تو پێ هاتى، به‌لێ وى حكمه‌ته‌ك د وێ چه‌ندێ دا هه‌يه‌، له‌و يێ وى بڤێت ئه‌و به‌رێ وى دده‌ته‌ هيدايه‌تێ ويێ وى بڤێت ئه‌و وى ژ ڕێكا ڕاست به‌رزه‌ دكه‌ت ل دويڤ حكمه‌تا خۆ، و د شيانا ته‌ دا نينه‌ كو تو كوته‌كییێ ل مرۆڤان بكه‌ى حه‌تا ئه‌و باوه‌رییێ بينن.

{ 100 } { وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تُؤْمِنَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ ۚ وَيَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ } ونه‌بوويه‌ بۆ نه‌فسه‌كێ كو بێ ده‌ستويرییا خودێ باوه‌رییێ ب خودێ بينت، ڤێجا تو خۆ ب وێ چه‌ندێ ڤه‌ نه‌وه‌ستينه‌، ئه‌و خه‌ما خودێنه‌. وخودێ عه‌زابێ وشه‌رمزارییێ دده‌ته‌ وان يێن خۆ د فه‌رمانا وى نه‌گه‌هينن.

{ 101 } { قُلِ انْظُرُوا مَاذَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ وَمَا تُغْنِي الْآيَاتُ وَالنُّذُرُ عَنْ قَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر تو بێژه‌ ملله‌تێ خۆ: هوين هزرا خۆ بكه‌ن وعيبره‌تێ ژ وان ئايه‌تێن خودێ يێن ئاشكه‌را بگرن يێن كو ل عه‌سمانان وعه‌ردى هه‌ين، به‌لێ ئه‌و ئايه‌ت وعيبره‌ت وپێغه‌مبه‌رێن به‌نییان ژ عه‌زابا خودێ دترسينن، مفایى ناگه‌هيننه‌ وى ملله‌تێ باوه‌رى ب وێ چه‌ندێ نه‌بت؛ ژ به‌ر پشتدان وڕكدارییا وان.

{ 102 } { فَهَلْ يَنْتَظِرُونَ إِلَّا مِثْلَ أَيَّامِ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِهِمْ ۚ قُلْ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ } ڤێجا ما ئه‌ڤه‌ چاڤه‌رێیى تشته‌كى دكه‌ن ژ بلی هندێ كو ڕۆژه‌ك ب سه‌ر وان دا بێت ئه‌و عه‌زابا خودێ ب چاڤ ببينن، وه‌كى وان ڕۆژێن ب سه‌ر وان دره‌وكه‌رێن به‌رى وان دا هاتين؟ تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ڤێجا هوين چاڤه‌رێیى عه‌زابا خودێ بن ئه‌ز ژى د گه‌ل هه‌وه‌ ژ وانم يێن چاڤه‌رێیى عه‌زابدانا هه‌وه‌.

{ 103 } { ثُمَّ نُنَجِّي رُسُلَنَا وَالَّذِينَ آمَنُوا ۚ كَذَٰلِكَ حَقًّا عَلَيْنَا نُنْجِ الْمُؤْمِنِينَ } پاشى ئه‌م پێغه‌مبه‌رێن خۆ وئه‌وێن د گه‌ل وان باوه‌رى ئيناى ڕزگار دكه‌ين، وكانێ چاوا مه‌ ئه‌وێن هه‌ ڕزگاركرن هه‌ر وه‌سا ژ قه‌نجى ودلۆڤانییا خۆ ئه‌م دێ ته ‌-ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وئه‌وێن باوه‌رى ب ته‌ ئيناى ژى ڕزگاركه‌ين.

{ 104 } { قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي شَكٍّ مِنْ دِينِي فَلَا أَعْبُدُ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَٰكِنْ أَعْبُدُ اللَّهَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ ۖ وَأُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ ڤان مرۆڤان: ئه‌گه‌ر هوين ب گومان بن د ڕاستییا دينێ من دا يێ ئه‌ز به‌رێ هه‌وه‌ دده‌مێ كو ئيسلامه‌، و د مانا من يا موكم دا ل سه‌ر ڤى دينى، وهه‌وه‌ دڤێت به‌رێ من ژێ وه‌رگێڕن، هندى ئه‌زم ب چ حالێ هه‌بت ئه‌ز په‌رستنا تشته‌كى ژ وان ناكه‌م يێن هوين ژ بلی خودێ په‌رستنێ بۆ دكه‌ن، به‌لێ ئه‌ز دێ په‌رستنا وى خودايى كه‌م يێ هه‌وه‌ دمرينت وڕحێن هه‌وه‌ دستينت، وفه‌رمان يا ل من هاتییه‌كرن كو ئه‌ز ژ وان بم يێن باوه‌رییێ پێ دئينن.

{ 105 } { وَأَنْ أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ } وكو تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ڕاست خۆ ل سه‌ر دينێ ئيسلامێ بگره‌ وبه‌رێ خۆ ژێ وه‌رنه‌گێڕه‌ جوهياتییێ يان فه‌لاتییێ يان هه‌ر دينه‌كێ دى، وتو ژ وان نه‌به‌ يێن هنده‌ك شريكان بۆ خودايێ خۆ د په‌ڕستنێ دا ددانن، ئه‌گه‌ر دێ بییه‌ ژ تێچوويان. وئه‌گه‌ر چ ئه‌ڤ گۆتنه‌ بۆ پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن دئێته‌ ئاراسته‌كرن، به‌لێ ئه‌و بۆ ئوممه‌تێ هه‌مییێیه‌.

{ 106 } { وَلَا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنْفَعُكَ وَلَا يَضُرُّكَ ۖ فَإِنْ فَعَلْتَ فَإِنَّكَ إِذًا مِنَ الظَّالِمِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ژ بلی خودێ گازى ودوعايان ژ ئێكێ دى نه‌كه‌، نه‌ ژ صه‌نه‌مان ونه‌ ژ چو خوداوه‌ندان؛ چونكى نه‌ ئه‌و چو مفایى دگه‌هينن ونه‌ چو زيانێ، ڤێجا ئه‌گه‌ر ته‌ وه‌ كر و ژ بلی خودێ ته‌ دوعا ژ وان كر ئه‌و هنگى تو دێ ژ موشركان بى، يێن ب شرك ونه‌گوهدارییێ زۆردارى ل خۆ كرى.

{ 107 } { وَإِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ ۖ وَإِنْ يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلَا رَادَّ لِفَضْلِهِ ۚ يُصِيبُ بِهِ مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۚ وَهُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ } وئه‌گه‌ر خودێ نه‌خۆشییه‌كێ بگه‌هينته‌ ته‌ ژ وى پێڤه‌تر كه‌س نينه‌ وێ چه‌ندێ ڕاكه‌ت، وئه‌گه‌ر وى به‌رفره‌هـییه‌ك بۆ ته‌ ڤيا كه‌س نه‌شێت وێ ژ ته‌ ڤه‌گێڕت، خودێ خۆشى ونه‌خۆشییێ دده‌ته‌ وى يێ وى بڤێت ژ به‌نییێن خۆ، وئه‌و باش گونه‌هـ ژێبرێ گونه‌هێن تۆبه‌كه‌رانه‌، يێ دلۆڤانكاره‌ ب وى يێ باوه‌رییێ ب وى دئينت.

{ 108 } { قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْ ۖ فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۖ وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِوَكِيلٍ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ ڤان مرۆڤان: ب ڕاستى پێغه‌مبه‌رێ خودێ ب وێ قورئانێ بۆ هه‌وه‌ هاتییه‌ يا كو ڕێكا هيدايه‌تا هه‌وه‌ تێدا هاتییه‌ ئاشكه‌راكرن، ڤێجا هه‌چییێ ب هيدايه‌تا خودێ هاته‌ سه‌ر ڕێ ئه‌و به‌رهه‌مێ كارێ وى بۆ وى دێ زڤڕت، وهه‌چییێ ژ حه‌قییێ لاده‌ت و ل سه‌ر به‌رزه‌بوونێ يێ مجد بت هه‌ما زيانا به‌رزه‌بوونا وى بۆ وى دێ زڤڕت، وئه‌ز ل سه‌ر هه‌وه‌ وه‌كيل نينم كو هوين باوه‌رییێ بينن، به‌لكى هه‌ما ئه‌ز پێغه‌مبه‌رم ئه‌ز وێ دگه‌هينمه‌ هه‌وه‌ يا ئه‌ز پێ هاتيمه‌ هنارتن.

{ 109 } { وَاتَّبِعْ مَا يُوحَىٰ إِلَيْكَ وَاصْبِرْ حَتَّىٰ يَحْكُمَ اللَّهُ ۚ وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دويچوونا وێ وه‌حییا خودێ بكه‌ يا ئه‌و بۆ ته‌ دهنێرت وكارى پێ بكه‌، وتو بێهنا خۆ ل سه‌ر وان فره‌هـ بكه‌ يێن گوهدارییا ته‌ دكه‌ن، حه‌تا خودێ ب حوكمێ خۆ حوكمى د ناڤبه‌را ته‌ ووان دا بكه‌ت، وئه‌و چێترينێ حوكمدارانه‌؛ چونكى حوكمێ وى دادییا تمام تێدا هه‌يه‌.