الأعرَاف
{ 1 } { المص } (المص) گۆتن ل سه‌ر ڤان حه‌رفێن كه‌ركرى ل ده‌سپێكا سووره‌تا به‌قه‌ره بۆرییه.
{ 2 } { كِتَابٌ أُنْزِلَ إِلَيْكَ فَلَا يَكُنْ فِي صَدْرِكَ حَرَجٌ مِنْهُ لِتُنْذِرَ بِهِ وَذِكْرَىٰ لِلْمُؤْمِنِينَ } ئه‌ڤ قورئانه كيتابه‌كا مه‌زنه خودێ بۆ ته ئينايه خوارێ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر-، ڤێجا بلا چو گومان د دلێ ته دا نه‌بت كو ئه‌و ژ نك خودێ هاتییه، و د ده‌رحه‌قا به‌لاڤكرنا وێ دا تو ته‌نگاڤ نه‌به، مه ئه‌و بۆ ته ئينا خوارێ؛ دا تو كافران پێ بترسينى وبيرا خودان باوه‌ران پێ بينییه‌ڤه.
{ 3 } { اتَّبِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَلَا تَتَّبِعُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ ۗ قَلِيلًا مَا تَذَكَّرُونَ } هوين -گه‌لى مرۆڤان- دويكه‌فتنا وێ بكه‌ن يا ژ نك خودايێ هه‌وه بۆ هه‌وه هاتى ژ كيتاب وسوننه‌تێ وپێگيرییێ ب فه‌رمانێن وێ بكه‌ن، و ژ بلى خودێ هوين دويكه‌فتنا چو دۆست وسه‌ركارێن وه‌كى شه‌يتان وڕێبه‌ر وزانايان نه‌كه‌ن. هوين كێمه‌كێ بيرا خۆ لێ دئيننه ڤه، ووجێ بۆ خۆ ژێ وه‌ردگرن، و ل حه‌قییێ دزڤڕنه‌ڤه.
{ 4 } { وَكَمْ مِنْ قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا فَجَاءَهَا بَأْسُنَا بَيَاتًا أَوْ هُمْ قَائِلُونَ } وخه‌لكێ گه‌له‌ك گوندان ژ به‌ر نه‌گوهدارییا وان بۆ پێغه‌مبه‌ران مه تێ برن، ووێ چه‌ندێ شه‌رمزارییا د دنيايێ دا يا كو سه‌رى دكێشته ڕه‌زيلییا ئاخره‌تێ ئينا ڕێكا وان، ڤێجا عه‌زابا مه جاره‌كێ گه‌هشته وان ده‌مێ ئه‌و دنڤستى ب شه‌ڤ، وجاره‌كا دى ده‌مێ ئه‌و دنڤستى ل نيڤرۆ. وخودێ ب تايبه‌تى به‌حسێ ڤان هه‌ردو ده‌مان كر؛ چونكى ئه‌و هه‌ردو ده‌م يێن ڕحه‌تییێ وته‌ناهییێنه، ڤێجا هاتنا عه‌زابێ ل وان ده‌مان كرێتتر ودژوارتره.
{ 5 } { فَمَا كَانَ دَعْوَاهُمْ إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا إِلَّا أَنْ قَالُوا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ } ڤێجا ده‌مێ عه‌زاب گه‌هشتییه وان ب تنێ گۆتنا وان ئه‌و بوو وان ئعتراف ب گونه‌هـ وخه‌له‌تییا خۆ كر، وكو ئه‌و دهێژاى وێ عه‌زابێنه يا كو ب سه‌ر وان دا هاتى.
{ 6 } { فَلَنَسْأَلَنَّ الَّذِينَ أُرْسِلَ إِلَيْهِمْ وَلَنَسْأَلَنَّ الْمُرْسَلِينَ } ڤێجا مسۆگه‌ر ئه‌م دێ پسيارێ ژ وان ملله‌تان كه‌ين يێن پێغه‌مبه‌ر بۆ هاتينه هنارتن: ئه‌رێ هه‌وه چ به‌رسڤ دابوو پێغه‌مبه‌رێن مه؟ ومسۆگه‌ر ئه‌م دێ پسيارا پێغه‌مبه‌ران ژى كه‌ين كانێ وان په‌يامێن خودايێ خۆ گه‌هاندينه، وكانێ ملله‌تێن وان چ به‌رسڤ دابوو وان.
{ 7 } { فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيْهِمْ بِعِلْمٍ ۖ وَمَا كُنَّا غَائِبِينَ } ڤێجا مسۆگه‌ر ئه‌م دێ بۆ خه‌لكى هه‌مییێ وان كرياران بێژين يێن وان كرين، ژ وان كارێن مه پێ دزانى، ژ تشتێ مه فه‌رمان پێ ل وان كرى وئه‌و ژێ داينه پاش، و د چو حالان دا ئه‌م ژ وان دبێ ئاگه‌هـ نه‌بووين.
{ 8 } { وَالْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ ۚ فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ } وكێشانا كريارێن مرۆڤان ل ڕۆژا قيامه‌تێ دێ ب ته‌رازییه‌كا ڕاست بت، ب دادییا چو زۆردارى د گه‌ل دا نه، ڤێجا هه‌چییێ كێشانا كريارێن وى -ژ به‌ر خێرێن وى يێن زۆر- گران بوو ئه‌و ئه‌ون يێن سه‌ركه‌فتى.
{ 9 } { وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَٰئِكَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ بِمَا كَانُوا بِآيَاتِنَا يَظْلِمُونَ } وهه‌چییێ كێشانا كريارێن وى -ژ به‌ر خرابییێن وى يێن زۆر- سڤك بوو ئه‌و ئه‌ون يێن بارا خۆ ژ ڕازيبوونا خودێ به‌رزه‌كرى؛ ژ به‌ر زێده‌گاڤییا وان كرى ب نه‌گوهدانا ئايه‌تێن خودێ، وكار پێ نه‌كرنێ.
{ 10 } { وَلَقَدْ مَكَّنَّاكُمْ فِي الْأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ ۗ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ } و ب ڕاستى مه هوين -گه‌لى مرۆڤان- د عه‌ردى دا دانان، ومه ئه‌و بۆ هه‌وه كره جهێ ئاكنجيبوونێ، ومه ئه‌و تشتێ هوين پێ بژين ژ خوارن وڤه‌خوارنان بۆ هه‌وه لێ دانان، و د گه‌ل هندێ ژى شوكرا هه‌وه بۆ قه‌نجییێن خودێ يا كێمه.
{ 11 } { وَلَقَدْ خَلَقْنَاكُمْ ثُمَّ صَوَّرْنَاكُمْ ثُمَّ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ لَمْ يَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ } و ب ڕاستى مه قه‌نجى د گه‌ل هه‌وه كر ده‌مێ مه هێڤێنێ هه‌وه -كو بابێ هه‌وه ئاده‌مه- ژ چوننه‌يێ داى، پاشى مه ئه‌و كره خودان ڕه‌نگ وڕوییه‌كێ چێتر ژ يێ گه‌له‌ك چێكرییان، پاشى مه فه‌رمان ل ملیاكه‌تان كر ئه‌و -بۆ قه‌درگرتن- خۆ بۆ وى بچه‌مينن، ئينا وان هه‌مییان خۆ بۆ وى چه‌ماند، ئبليس تێ نه‌بت ئه‌و د گه‌ل وان بوو به‌لێ ژ دلڕه‌شى وى خۆ نه‌چه‌ماند.
{ 12 } { قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلَّا تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُكَ ۖ قَالَ أَنَا خَيْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِي مِنْ نَارٍ وَخَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ } خودێ ب نه‌ڕازيبوون ڤه ل سه‌ر خۆنه‌چه‌ماندنا ئبليسى گۆتێ: ئه‌رێ ئه‌و چ بوو نه‌هێلاى تو خۆ بچه‌مينى ده‌مێ من فه‌رمان ل ته كرى؟ ئبليسى گۆت: ئافراندنا من ژ يا وى چێتره؛ چونكى ئه‌ز ژ ئاگرى يێ هاتيمه ئافراندن، وئه‌و ژ ته‌قنێ. ڤێجا وى هزركر ئاگر ژ ئاخێ ب قه‌درتره.
{ 13 } { قَالَ فَاهْبِطْ مِنْهَا فَمَا يَكُونُ لَكَ أَنْ تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَاخْرُجْ إِنَّكَ مِنَ الصَّاغِرِينَ } خودێ گۆته ئبليسى: پا دێ ژ به‌حه‌شتێ هه‌ڕه خوارێ؛ چونكى بۆ ته چێ نابت تو خۆ ل وێرێ مه‌زن بكه‌ى، ڤێجا تو ژ به‌حه‌شتێ ده‌ركه‌ڤه، هندى تويى تو ژ بێ خێر وڕه‌زيلانى.
{ 14 } { قَالَ أَنْظِرْنِي إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ } ده‌مێ ئبليس ژ دلۆڤانییا خودێ بێ هيڤى بووى گۆتێ: حه‌تا ڕۆژا ڕابوونێ تو من بهێله؛ دا ئه‌ز بشێم وى د سه‌ر دا ببه‌م يێ ئه‌ز بشێمێ ژ دوونده‌ها ئاده‌مى.
{ 15 } { قَالَ إِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِينَ } خودێ گۆت: هندى تويى تو ژ وانى يێن من ئه‌جه‌لێ وان پاش ئێخستى حه‌تا پفكرنا ئێكێ د بۆڕییێ دا، هنگى ده‌مێ خودان رح هه‌مى دمرن.
{ 16 } { قَالَ فَبِمَا أَغْوَيْتَنِي لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِيمَ } ئبليسێ له‌عنه‌تى گۆت: ژ به‌ر كو ته ئه‌ز دسه‌ردا بريم سویند ئه‌ز دێ گه‌له‌ك بزاڤێ كه‌م؛ دا ئه‌ز دوونده‌ها ئاده‌مى د سه‌ر ڕێكا ته يا ڕاست دا ببه‌م، وئه‌ز دێ وان ژ وێ ئيسلاما ته خوڕستییا وان ل سه‌ر داى پاشڤه به‌م.
{ 17 } { ثُمَّ لَآتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ وَعَنْ أَيْمَانِهِمْ وَعَنْ شَمَائِلِهِمْ ۖ وَلَا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شَاكِرِينَ } پاشى ژ هه‌مى لايان ڤه ئه‌ز دێ ئێمه وان؛ دا وان ژ حه‌قییێ پاشڤه‌ببه‌م، وئه‌ز دێ نه‌حه‌قییێ ل به‌ر وان شرين كه‌م، ودێ دلێ وان به‌مه دنيايێ، وگومانێ بۆ وان د ئاخره‌تێ دا چێكه‌م، وتو پترییا دوونده‌ها ئاده‌مى نابينى شوكرا قه‌نجییا ته بكه‌ن.
{ 18 } { قَالَ اخْرُجْ مِنْهَا مَذْءُومًا مَدْحُورًا ۖ لَمَنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْكُمْ أَجْمَعِينَ } خودێ گۆته ئبليسى: تو بێ بها وده‌ركرى ژ به‌حه‌شتێ ده‌ركه‌ڤه، سويند بت ئه‌ز دێ جه‌هنه‌مێ ژ ته و ژ هه‌چییێ دويكه‌فتنا ته بكه‌ت ژ دوونده‌ها ئاده‌مى تژى كه‌م.
{ 19 } { وَيَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ فَكُلَا مِنْ حَيْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَٰذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ } وئه‌ى ئاده‌م تو وژنا خۆ حه‌ووا د به‌حشتێ دا ئاكنجى ببن، و ل هه‌چى جهێ هه‌وه بڤێت ژ فێقییێ وێ بخۆن، وهوين نێزيكى ڤێ دارێ (يا كو بۆ وان هاتییه ده‌سنيشانكرن) نه‌بن، ڤێجا ئه‌گه‌ر هه‌وه وه كر هوين دێ ژ وان زۆرداران بن يێن پێ ل توخويبێن خودێ داناى.
{ 20 } { فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّيْطَانُ لِيُبْدِيَ لَهُمَا مَا وُورِيَ عَنْهُمَا مِنْ سَوْآتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَاكُمَا رَبُّكُمَا عَنْ هَٰذِهِ الشَّجَرَةِ إِلَّا أَنْ تَكُونَا مَلَكَيْنِ أَوْ تَكُونَا مِنَ الْخَالِدِينَ } ئينا شه‌يتانى بێ ئه‌مرییا خودێ ئينا سه‌ر دلێ ئاده‌مى وحه‌ووايێ، كو ئه‌و ژ وێ دارێ بخۆن يا خودێ ئه‌و ژێ پاشڤه برین؛ دا ئه‌و جهێ ل به‌ر وان هاتییه ڤه‌شارتن ژ عه‌وره‌تێ وان بۆ وان ئاشكه‌را ببت، وبۆ سه‌ردابرن وى گۆته وان: هه‌ما ژ به‌ر هندێ خودايێ هه‌وه هوين ژ خوارنا فێقییێ ڤێ دارێ پاشڤه‌برن؛ دا هوين نه‌بنه فريشته، ودا هوين نه‌بنه ژ وان يێن د به‌حه‌شتێ دا هه‌ر زێندى دمينن.
{ 21 } { وَقَاسَمَهُمَا إِنِّي لَكُمَا لَمِنَ النَّاصِحِينَ } وشه‌يتانى بۆ ئاده‌مى وحه‌ووايێ سويند ب خودێ خوار كو وى دڤێت شيره‌تێ ل وان بكه‌ت ده‌مێ ژ وان دخوازت كو ئه‌و ژ دارێ بخۆن، ووى دره‌و دكر.
{ 22 } { فَدَلَّاهُمَا بِغُرُورٍ ۚ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ ۖ وَنَادَاهُمَا رَبُّهُمَا أَلَمْ أَنْهَكُمَا عَنْ تِلْكُمَا الشَّجَرَةِ وَأَقُلْ لَكُمَا إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمَا عَدُوٌّ مُبِينٌ } ئينا وى ئه‌و هه‌ردو خڕاندن ودسه‌ردابرن، ووان ژ وێ دارێ خوار يا خودێ ئه‌و ژێ پاشڤه‌برین، وده‌مێ وان ژێ خوارى عه‌وره‌تێ وان ل به‌ر وان ئاشكه‌را بوو، وئه‌و تشتێ خودێ ئه‌و به‌رى هنگى پێ ستاره‌كرين نه‌ما، ڤێجا وان ده‌ست دايێ به‌لگێن به‌حه‌شتێ دانه به‌ر خۆ، وخودايێ وان گازى وان كر: ئه‌رێ ما من هوين ژ خوارنا وێ دارێ نه دابوونه پاش، ومن نه‌گۆتبوو هه‌وه: هندى شه‌يتانه دوژمنه‌كێ ئاشكه‌رايه بۆ هه‌وه؟ و ژ ڤێ ئايه‌تێ ديار دبت كو دياركرنا عه‌وره‌تى كاره‌كێ مه‌زنه، وتشته‌كێ كرێته.
{ 23 } { قَالَا رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنْفُسَنَا وَإِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ } ئاده‌مى وحه‌ووايێ گۆت: خودايێ مه ب خوارنا ژ دارێ مه زۆردارى ل خۆ كر، وئه‌گه‌ر تو ل مه نه‌بۆرى ودلۆڤانییێ ب مه نه‌به‌ى مسوگه‌ر ئه‌م دێ ژ وان بين يێن بار وپشكێن خۆ ل دنيايێ وئاخره‌تێ به‌رزه‌كرين. وئه‌ڤه ئه‌و په‌یڤ بوون یێن ئاده‌مى ژ خودێ وه‌رگرتین ودوعا بۆ خۆ پێ كرین حه‌تا خودێ ئه‌و عه‌فیكرى.
{ 24 } { قَالَ اهْبِطُوا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ ۖ وَلَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَىٰ حِينٍ } خودايێ مه‌زن گۆته ئاده‌مى وحه‌ووايێ وئبليسى: هوين ژ عه‌سمانى به‌ر ب عه‌ردى ڤه هه‌ڕنه خوارێ، وهنده‌ك ژ هه‌وه بۆ هنده‌كان دێ بنه دوژمن، وجهه‌ك بۆ هه‌وه ل عه‌ردى هه‌يه هوين لێ ئاكنجى ببن وحه‌تا دمرن خۆشییێ لێ ببه‌ن.
{ 25 } { قَالَ فِيهَا تَحْيَوْنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ } خودێ گۆته ئاده‌مى وحه‌ووايێ ودوونده‌ها وان: ژينا هه‌وه دێ ل وێرێ بت، یه‌عنى: ژينا خۆ يا دنيايێ هوين ل عه‌ردى دێ بۆرينن، ومرنا هه‌وه ژى دێ ل وێرێ بت، وخودايێ هه‌وه هه‌ر ژ وێرێ دێ هه‌وه ڕاكه‌ته‌ڤه، وبۆ ڕۆژا قيامه‌تێ كۆم كه‌ت.
{ 26 } { يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا ۖ وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ ۚ ذَٰلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ } ئه‌ى دوونده‌ها ئاده‌مى ب ڕاستى مه جلكه‌كێ دايه هه‌وه عه‌وره‌تێ هه‌وه ڤه‌شێرت، كو جلكێ فه‌ره، وجلكه‌ك بۆ جوانییێ وخه‌ملاندنێ مه يێ دايه هه‌وه، وئه‌ڤه يێ خۆشى پێ برنێیه. وجلكێ ته‌قوایا خودێ كو هوين پێگيرییا ب فه‌رمانێن وى بكه‌ن باشترين جلكه بۆ خودان باوه‌رى. ئه‌وا هه يا خودێ منه‌ت پێ ل هه‌وه كرى ژ نيشانێن خوداينى وته‌وحيد وقه‌نجى ودلۆڤانییا وییه ب به‌نییێن وى؛ وئه‌و بۆ هندێیه دا به‌لكى هوين بيرا خۆ ل ڤان قه‌نجییان بينن، وسوپاسییا خودێ سه‌را بكه‌ن. و د ڤێ چه‌ندێ دا دياركرنا وێ قه‌نجییێ هه‌يه يا خودێ منه‌ت پێ ل به‌نییێن خۆ كرى.
{ 27 } { يَا بَنِي آدَمَ لَا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ يَنْزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْآتِهِمَا ۗ إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لَا تَرَوْنَهُمْ ۗ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ } ئه‌ى دوونده‌ها ئاده‌مى بلا شه‌يتان هه‌وه نه‌خاپينت، وگونه‌هێ ل به‌ر هه‌وه شرين نه‌كه‌ت، هه‌ر وه‌كى وى ل به‌ر ده‌یبابێن هه‌وه ئاده‌م وحه‌ووايێ شرينكرى، ڤێجا ژ به‌ر هندێ وى ئه‌و هه‌ردو ژ به‌حه‌شتێ ده‌رێخستن، ئه‌و وان جلكێن خودێ ئه‌و پێ ستاره‌كرين ژ به‌ر وان دكه‌ت؛ دا عه‌وره‌تێ وان نيشا وان بده‌ت. هندى شه‌يتانه ئه‌و ودوونده‌هـ ونفشێ وى هه‌وه دبينن بێى هوين وان ببينن ڤێجا لێ دهشيار بن. هندى ئه‌مين مه شه‌يتان يێن كرينه دۆست وسه‌ركار بۆ وان كافرێن باوه‌رییێ ب ته‌وحيدا خودێ نه‌ئينن، وپێغه‌مبه‌رێن وى ڕاستگۆ نه‌ده‌رێخن، وكارى ب ڕێكا وى نه‌كه‌ن.
{ 28 } { وَإِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً قَالُوا وَجَدْنَا عَلَيْهَا آبَاءَنَا وَاللَّهُ أَمَرَنَا بِهَا ۗ قُلْ إِنَّ اللَّهَ لَا يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ ۖ أَتَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ } وئه‌گه‌ر كافران كاره‌كێ كرێت كر هێجه‌تا خۆ دكه‌نه ئه‌و كو وان ئه‌ڤ چه‌نده يا ژ بابێن خۆ گرتى، وكو خودێ فه‌رمان ب ڤێ چه‌ندێ يا ل وان كرى. تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان: هندى خودێیه فه‌رمانێ ب كارێن كرێت وخراب ل به‌نییێن خۆ ناكه‌ت، ئه‌رێ -گه‌لى بوتپه‌رێسان- تشتێ هوين نه‌زانن ژ دره‌و وبێ به‌ختى هوين ژ كيسێ خودێ دبێژن؟
{ 29 } { قُلْ أَمَرَ رَبِّي بِالْقِسْطِ ۖ وَأَقِيمُوا وُجُوهَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ ۚ كَمَا بَدَأَكُمْ تَعُودُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان: خودايێ من فه‌رمان ب دادییێ كرییه، ووى فه‌رمان ل هه‌وه كرییه كو هوين عيباده‌تى ل هه‌ر جهه‌كێ هه‌بت، و ب تايبه‌تى ل مزگه‌فتان بۆ وى ب تنێ بكه‌ن، وكو هوين دوعایان ب دله‌كێ صافى ژ وى ب تنێ بكه‌ن، وكو هوين باوه‌رییێ ب ڕابوونا پشتى مرنێ بينن. ووه‌كى وى هوين ژ چوننه‌يێ داين وه‌سا ئه‌و دشێت جاره‌كا دى ژينێ بده‌ته هه‌وه.
{ 30 } { فَرِيقًا هَدَىٰ وَفَرِيقًا حَقَّ عَلَيْهِمُ الضَّلَالَةُ ۗ إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ } خودێ به‌نییێن خۆ كرنه دو ده‌سته‌ك: به‌رێ ده‌سته‌كه‌كێ دا ڕێكا ڕاست، وده‌سته‌كه‌كێ به‌رزه‌بوونا ژ ڕێكا ڕاست ل سه‌ر فه‌ر بوو؛ چونكى وان شه‌يتان بۆ خۆ ژ بلى خودێ كربوونه سه‌ركار، ڤێجا وان ژ نه‌زانين گوهدارییا وان شه‌يتانان دكر ووان هزر دكر كو ئه‌و يێن ل سه‌ر ڕێكا ڕاست.
{ 31 } { يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ } ئه‌ى دوونده‌ها ئاده‌مى، ل ده‌مێ كرنا هه‌ر نڤێژه‌كێ هوين ب وى كار وكۆكى بن يێ شريعه‌تى فه‌رمان پێ ل هه‌وه كرى، كو جلكه‌كێ وه‌سا بت عه‌وره‌تێ هه‌وه ڤه‌شێرت ويێ پاك وبژوين بت، وهوین ژ وى تشتێ پاقژ يێ خودێ دايه هه‌وه بخۆن وڤه‌خۆن، و د وێ چه‌ندێ دا دناڤنجى بن وپێ ل توخويبان نه‌دانن. هندى خودێیه حه‌ز ژ وان ناكه‌ت يێن ده‌ستبه‌ردان وزێده‌گاڤییێ د خوارن وڤه‌خوارن وكارێن دى دا دكه‌ن.
{ 32 } { قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ ۚ قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان نه‌زانان ژ موشركان: ئه‌رێ كێ ئه‌و جلكێ باش يێ خودێ كرییه خه‌مل بۆ هه‌وه ل سه‌ر هه‌وه حه‌رام كرییه؟ وكێ خۆشیبرنا ب ڕزقێ حه‌لال يێ خودێ داى حه‌رام كرییه؟ تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان موشركان: هندى ئه‌و جلك وخوارن وڤه‌خوارنێن پاقژن يێن خودێ حه‌لال كرين، ئه‌و د ژينا دنيايێ دا بۆ وانه يێن باوه‌رى ئيناى وخه‌لكێ دى ژى پشكدارییا وان تێدا دكه‌ن، و ل ڕۆژا قيامه‌تێ ئه‌و بۆ وان ب تنێنه. وه‌كى ڤێ به‌رفره‌هكرنێ خودێ ئايه‌تان بۆ وى ملله‌تى به‌رفره‌هـ دكه‌ت يێ بزانت چ بۆ دئێته گۆتن، وتێ بگه‌هت.
{ 33 } { قُلْ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَالْإِثْمَ وَالْبَغْيَ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَأَنْ تُشْرِكُوا بِاللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَأَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان موشركان: خودێ كارێن كرێت حه‌رامكرينه، چ دئاشكه‌را بن، چ دڤه‌شارتى، ووى گونه‌هـ هه‌مى حه‌رامكرينه، وگونه‌ها ژ هه‌مییان مه‌زنتر ئه‌وه مرۆڤ زۆردارییێ ل خه‌لكى بكه‌ت، هندى ئه‌ڤ كاره‌يه يێ دويره ژ حه‌قییێ، ووى حه‌رامكرییه كو هوين ژ بلى خودێ په‌رستنا تشته‌كى بكه‌ن يێ وى چو هێجه‌ت وده‌ليل پێ نه‌ئيناينه خوارێ، ئه‌وێ ڤى كارى بكه‌ت وى چو هێجه‌ت نينن، ووى حه‌رام كرییه كو هوين ژ دره‌و وبێ به‌ختى وى تشتى ل سه‌ر ناڤێ خودێ بێژن يێ وى نه‌گۆتى، وه‌كى پالدانا كوڕه‌كى بۆ وى، وحه‌رامكرنا هنده‌ك جلك وخوارنێن حه‌لال.
{ 34 } { وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ ۖ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً ۖ وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ } وهه‌ر كۆمه‌كا ل سه‌ر كوفرا ب خودێ ونه‌باوه‌رى ئينانا ب پێغه‌مبه‌رێن وى سلاڤ لێ بن كۆم ببن، ده‌مه‌ك هه‌يه كو عه‌زاب تێدا ب سه‌ر وان دا بێت، ڤێجا ئه‌گه‌ر ئه‌و ده‌م هات يێ خودێ بۆ تێبرنا وان داناى ده‌ليڤه‌یه‌كێ نه ئه‌و ژێ دئێنه پاشخستن، ونه پێشخستن.
{ 35 } { يَا بَنِي آدَمَ إِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي ۙ فَمَنِ اتَّقَىٰ وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ } ئه‌ى دوونده‌ها ئاده‌مى ئه‌گه‌ر پێغه‌مبه‌رێن من ژ ملله‌تێن هه‌وه بۆ هه‌وه هاتن، ئايه‌تێن كيتابا من بۆ هه‌وه بخوينن، ووان ده‌ليلان بۆ هه‌وه بێژن يێن ڕاستییا وێ يا ئه‌و بۆ هه‌وه پێ هاتين ئاشكه‌را بكه‌ن هوين گوهدارییا وان بكه‌ن، ئێدى هه‌چییێ خۆ ژ غه‌زه‌با من بپارێزت وكارێ خۆ چاك بكه‌ت، ڕۆژا قيامه‌تێ چو ترسا ژ عه‌زابا خودێ ل سه‌ر وى نينه، وئه‌و ل سه‌ر وێ بارا ژ دنيايێ نه‌گه‌هشتییێ ب خه‌م ناكه‌ڤت.
{ 36 } { وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَاسْتَكْبَرُوا عَنْهَا أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ } وئه‌و كافرێن دره‌و ب ده‌ليلێن ته‌وحيدا خودێ كرى، وخۆ ژ وان بلندتر ديتى، ئه‌و خه‌لكێ ئاگرینه هه‌ر دێ تێدا مينن، وچو جاران ئه‌و ژێ ده‌رناكه‌ڤن.
{ 37 } { فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ ۚ أُولَٰئِكَ يَنَالُهُمْ نَصِيبُهُمْ مِنَ الْكِتَابِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا يَتَوَفَّوْنَهُمْ قَالُوا أَيْنَ مَا كُنْتُمْ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ۖ قَالُوا ضَلُّوا عَنَّا وَشَهِدُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ } كه‌س ژ وى زۆردارتر نينه يێ دره‌وان ل سه‌ر ناڤێ خودێ بكه‌ت، يان دره‌وێ ب وان ئايه‌تێن وى بكه‌ت يێن وى ئيناينه خوارێ، ئه‌وان ئه‌و بارا عه‌زابێ يا كو د له‌وحێ پاراستى دا بۆ وان هاتییه نڤيسين د دنیایێ دا دێ گه‌هتێ، حه‌تا ئه‌گه‌ر ملياكه‌تێ مرنێ وهاريكارێن وى هاتن دا رحا وان بستينن ئه‌و دێ بێژنێ: كانێ ئه‌و هه‌ڤپشك یێن هه‌وه ژ بلى خودێ په‌رستن بۆ دكر، دا هه‌وه ژ ڤى حالى ڕزگار بكه‌ن؟ وان گۆت: وان ئه‌م هێلاين ووان هنگى ئعتراف كر كو ئه‌و د دنيايێ دا دكافر بوون.
{ 38 } { قَالَ ادْخُلُوا فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ فِي النَّارِ ۖ كُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَهَا ۖ حَتَّىٰ إِذَا ادَّارَكُوا فِيهَا جَمِيعًا قَالَتْ أُخْرَاهُمْ لِأُولَاهُمْ رَبَّنَا هَٰؤُلَاءِ أَضَلُّونَا فَآتِهِمْ عَذَابًا ضِعْفًا مِنَ النَّارِ ۖ قَالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَلَٰكِنْ لَا تَعْلَمُونَ } خودايێ مه‌زن گۆته ڤان بوتپه‌رێسێن دره‌وكه‌ر: هوين د گه‌ل كۆمێن كافرێن وه‌كى خۆ ژ ئه‌جنه ومرۆڤان یێن به‌رى هه‌وه چووين، هه‌ڕنه د ئاگرى دا، هه‌ر جاره‌كا كۆمه‌ك ژ ملله‌ته‌كى چوو د ئاگرى دا، ئه‌و له‌عنه‌تێ ل كۆما وه‌كى خۆ دكه‌ت يا ئه‌و ب چاڤلێكرنا وێ سه‌ردا چووى، حه‌تا ده‌مێ ئه‌وێن به‌راهییێ ويێن دويماهییێ ژ خه‌لكێ كافر د ئاگرى دا گه‌هشتنه ئێك، يێن دويماهییێ ئه‌وێن د دنيايێ دا چاڤ ل مه‌زنێن خۆ دكر دبێژن: خودايێ مه ئه‌وێن هه‌نه يێن به‌رێ مه ژ حه‌قییێ وه‌رگێڕاى، ڤێجا تو عه‌زابه‌كا دوقاتى ژ ئاگرى بده وان، خودێ گۆت: بۆ هه‌مییان دوقاتییه، يه‌عنى: بۆ هه‌وه وبۆ وان عه‌زابه‌كا دوقاتى ژ ئاگرى هه‌يه، به‌لێ هوين -ئه‌ى دويكه‌فتییان- نزانن كانێ چ عه‌زاب ونه‌خۆشى بۆ هه‌وه هه‌يه.
{ 39 } { وَقَالَتْ أُولَاهُمْ لِأُخْرَاهُمْ فَمَا كَانَ لَكُمْ عَلَيْنَا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ } وئه‌و مه‌زنێن دویكه‌فتنا وان هاتییه كرن گۆته دويكه‌فتییێن خۆ: ئه‌م وهوين د سه‌رداچوونێ دا و د كرنا وان كاران دا یێن عه‌زابێ دگه‌هیننه مرۆڤى وه‌كى ئێكين، ڤێجا هوين ژ مه چێتر نينن، خودێ گۆته وان هه‌مییان: ژ به‌ر وان گونه‌هێن هه‌وه ب ده‌ست خۆ ڤه ئيناين هوين تام بكه‌نه عه‌زابێ. یه‌عنى: عه‌زابا جه‌هنه‌مێ.
{ 40 } { إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَاسْتَكْبَرُوا عَنْهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَلَا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّىٰ يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِّ الْخِيَاطِ ۚ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمِينَ } هندى ئه‌و كافرن يێن دره‌و ب وان ئايه‌تێن مه كرى يێن ته‌وحيدا مه ئاشكه‌را دكه‌ن، و ژ دفنبلندى وخۆمه‌زنكرن كار ب شريعه‌تێ مه نه‌كرى، ده‌رگه‌هێن عه‌سمانى بۆ كارێن وان ده‌مێ ئه‌و دساخ وبۆ رحێن وان ده‌مێ ئه‌و دمرن نائێنه ڤه‌كرن، ونابت ئه‌ڤ كافره بچنه به‌حه‌شتێ حه‌تا حێشتر د كونا ده‌رزيكێ ڕا بچت، وئه‌ڤه تشته‌كێ موسته‌حيله. ووه‌كى ڤى جزاى ئه‌م دده‌ينه وان يێن تاوانێن وان بووينه گه‌له‌ك، وسه‌رداچوونا وان زێده بووى.
{ 41 } { لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهَادٌ وَمِنْ فَوْقِهِمْ غَوَاشٍ ۚ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ } ئه‌ڤ كافره هه‌ر وهه‌ر دێ د ئاگرى دا بن، جهه‌كێ ڕائێخستى ژ جه‌هنه‌مێ بۆ وان هه‌يه، و ل هنداڤى وان ئه‌و په‌رده هه‌نه یێن ب سه‌ر وان دا دئێن. و ب عه‌زابه‌كا وه‌كى ڤێ دژوار خودێ وان زۆرداران عه‌زاب دده‌ت يێن ب كوفرێ ونه‌گوهدارییێ پێ ل توخويبێن وى داناى.
{ 42 } { وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ } وئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى و ل دويڤ شيانا خۆ كارێن چاك كرين -خودێ وى بارى ل نه‌فسه‌كێ ناكه‌ت يێ نه‌شێتێ- ئه‌و به‌حه‌شتينه، هه‌ر وهه‌ر دێ تێدا بن وقه‌ت ژێ ده‌رناكه‌ڤن.
{ 43 } { وَنَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ ۖ وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِهَٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْلَا أَنْ هَدَانَا اللَّهُ ۖ لَقَدْ جَاءَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ ۖ وَنُودُوا أَنْ تِلْكُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ } وخودێ ئه‌و كه‌رب ونه‌ڤيانا د دلێ خه‌لكێ به‌حه‌شتێ دا هه‌ى ئينا ده‌رێ، و ژ تمامییا وێ قه‌نجییا د گه‌ل وان هاتییه كرن، د به‌حه‌شتێ دانه ڕويبار د بن مالێن وان ڕا دچن. وده‌مێ به‌حه‌شتى چووينه به‌حه‌شتێ گۆتن: سوپاسى بۆ وى خودايى بت يێ به‌رێ مه دايه وى كارێ چاك يێ ئه‌م گه‌هاندينه ڤێ قه‌نجییێ يا ئه‌م تێدا، ونه‌دبوو كو به‌رێ مه بۆ ڕێكا ڕاست بێته‌دان ئه‌گه‌ر نه خودێ با به‌رێ مه دايه ڤێ ڕێكێ، وئه‌م ل سه‌ر موكم كرين، ب ڕاستى پێغه‌مبه‌رێن خودايێ مه ب حه‌قییێ هاتبوون، ده‌مێ وان مزگينى دايه وان يێن گوهدارییێ دكه‌ن وگه‌ف ل وان كرى يێن گوهدارى نه‌كرى، وبۆ قه‌درگرتن گازى وان هاته‌كرن: كو ئه‌و به‌حه‌شتا هه خودێ ب ڕه‌حما خۆ و ژ به‌ر وێ باوه‌رى وكارێ چاك يێ هه‌وه كرى دا هه‌وه وهوين لێ كرنه ميراتگر.
{ 44 } { وَنَادَىٰ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ أَصْحَابَ النَّارِ أَنْ قَدْ وَجَدْنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقًّا فَهَلْ وَجَدْتُمْ مَا وَعَدَ رَبُّكُمْ حَقًّا ۖ قَالُوا نَعَمْ ۚ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَيْنَهُمْ أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ } وخه‌لكێ به‌حه‌شتێ -پشتى دچنێ- گازى خه‌لكێ ئاگرى دكه‌ن ودبێژنێ: هندى ئه‌مين مه ئه‌و ڕاست ديت يا خودێ ل سه‌ر ئه‌زمانێ پێغه‌مبه‌رێن خۆ سۆز پێ دايه مه، كو خێرا عیباده‌تكه‌ران ئه‌و دێ ده‌ت، ئه‌رێ هه‌وه ژى ئه‌و ڕاست ديت يا خودێ ل سه‌ر ئه‌زمانێن پێغه‌مبه‌رێن هه‌وه سۆز پێ دايه هه‌وه كو نه‌گوهداران عه‌زاب بده‌ت؟ خه‌لكێ ئاگرى به‌رسڤێ دده‌ن ودبێژن: به‌لێ مه ئه‌و ديت یا خودايێ مه سۆز پێ دايه مه. ئينا بانگهلدێره‌كى د ناڤ خه‌لكێ به‌حه‌شتێ وخه‌لكێ جه‌هنه‌مێ دا كره گازى: كو له‌عنه‌تا خودێ ل وان زۆرداران بت يێن پێ ل توخويبێن خودێ داناى، وكافرى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى كرى.
{ 45 } { الَّذِينَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَيَبْغُونَهَا عِوَجًا وَهُمْ بِالْآخِرَةِ كَافِرُونَ } ئه‌ڤ كافره بوون يێن به‌رێ خه‌لكى ژ ڕێكا خودێ يا ڕاست وه‌ردگێڕا، ونه‌دهێلا ئه‌و قه‌ست بكه‌نێ، ودڤێا ڕێك يا خوار بت، دا كه‌س ڤێ نه‌كه‌ڤت، وئه‌و ب ئاخره‌تێ -وتشتێ لێ هه‌ى- دكافرن.
{ 46 } { وَبَيْنَهُمَا حِجَابٌ ۚ وَعَلَى الْأَعْرَافِ رِجَالٌ يَعْرِفُونَ كُلًّا بِسِيمَاهُمْ ۚ وَنَادَوْا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَنْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ ۚ لَمْ يَدْخُلُوهَا وَهُمْ يَطْمَعُونَ } و د ناڤبه‌را خه‌لكێ به‌حه‌شتێ وخه‌لكێ جه‌هنه‌مێ دا په‌رژانه‌كێ مه‌زن يێ كو دبێژنێ: (ئه‌عراف) هه‌يه، و ل سه‌ر ڤى په‌رژانى هنده‌ك زه‌لام هه‌نه خه‌لكێ به‌حه‌شتێ وخه‌لكێ جه‌هنه‌مێ ب نيشانان دنیاسن، وه‌كى سپياتییا ڕوییێ به‌حه‌شتییان، وڕه‌شاتییا ڕوییێ جه‌هنه‌مییان، وئه‌ڤ زه‌لامه ئه‌ون يێن باشى وخرابییێن وان هندى ئێك لێ هاتين ئه‌و چاڤه‌ڕێیى ڕه‌حما خودێنه. وزه‌لامێن ئه‌عرافێ ب سلاڤكرن ڤه گازى خه‌لكێ به‌حه‌شتێ دكه‌ن ودبێژنێ: سلاڤ ل هه‌وه بن، وخه‌لكێ ئه‌عرافێ هێشتا نه‌چووينه به‌حه‌شتێ ووان هيڤى هه‌يه بچنێ.
{ 47 } { وَإِذَا صُرِفَتْ أَبْصَارُهُمْ تِلْقَاءَ أَصْحَابِ النَّارِ قَالُوا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ } وئه‌گه‌ر به‌رێ خه‌لكێ ئه‌عرافێ ب لايێ خه‌لكێ جه‌هنه‌مێ ڤه هاته‌دان، ئه‌و دبێژن: خودايێ مه تو مه نه‌كه د گه‌ل ملله‌تێ ب شرك وكوفرا خۆ زۆردارى كرى.
{ 48 } { وَنَادَىٰ أَصْحَابُ الْأَعْرَافِ رِجَالًا يَعْرِفُونَهُمْ بِسِيمَاهُمْ قَالُوا مَا أَغْنَىٰ عَنْكُمْ جَمْعُكُمْ وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ } وخه‌لكێ ئه‌عرافێ گازى هنده‌ك زه‌لامان ژ سه‌رۆكێن كافران كر يێن كو د ئاگرى دا، ب هنده‌ك نيشانێن تايبه‌ت وان ئه‌و دنیاسين، گۆتنێ: ئه‌و مال وزه‌لامێن هه‌وه د دنيايێ دا ل دۆر خۆ كۆم دكرن چو مفا نه‌گه‌هانده هه‌وه، ودفنبلندى وخۆمه‌زنكرنا هه‌وه ژى كو هه‌وه باوه‌رى وحه‌قى قه‌بويل نه‌كرى چو مفا نه‌گه‌هانده هه‌وه.
{ 49 } { أَهَٰؤُلَاءِ الَّذِينَ أَقْسَمْتُمْ لَا يَنَالُهُمُ اللَّهُ بِرَحْمَةٍ ۚ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ لَا خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَلَا أَنْتُمْ تَحْزَنُونَ } ئه‌رێ ئه‌ڤ لاواز وهه‌ژارێن به‌حه‌شتى ئه‌ون يێن هه‌وه د دنيايێ دا سويند دخوار كو ڕۆژا قيامه‌تێ خودێ دلۆڤانییێ پێ نابه‌ت، ووان نابه‌ته به‌حه‌شتێ؟ گه‌لى خه‌لكێ ئه‌عرافێ هه‌ڕنه به‌حه‌شتێ گونه‌هێن هه‌وه هاتنه ژێبرن، چو ترسا ژ عه‌زابا خودێ ل سه‌ر هه‌وه نينه، وهوين ل سه‌ر وێ بارا ل دنيايێ نه‌گه‌هشتییه هه‌وه ب خه‌م ناكه‌ڤن.
{ 50 } { وَنَادَىٰ أَصْحَابُ النَّارِ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَنْ أَفِيضُوا عَلَيْنَا مِنَ الْمَاءِ أَوْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ ۚ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَهُمَا عَلَى الْكَافِرِينَ } وخه‌لكێ ئاگرى هاوارێن خۆ گه‌هاندنه خه‌لكێ به‌حه‌شتێ و ژێ خواست كو ئه‌و هنده‌ك ئاڤێ، يان هنده‌كێ ژ وى ڕزقێ خودێ دايه وان ژ خوارنێ ب سه‌ر وان دا به‌رده‌ن، ئينا به‌حه‌شتییان به‌رسڤ دا وان كو خودێ خوارن وڤه‌خوارن ل سه‌ر وان يێن كوفر ب ته‌وحيدا وى كرى، ودره‌و ب پێغه‌مبه‌رێن وى كرى حه‌رام كرییه.
{ 51 } { الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَهُمْ لَهْوًا وَلَعِبًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا ۚ فَالْيَوْمَ نَنْسَاهُمْ كَمَا نَسُوا لِقَاءَ يَوْمِهِمْ هَٰذَا وَمَا كَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ } ئه‌وێن خودێ ل ئاخره‌تێ ژ قه‌نجییێ بێ باركرين، ئه‌ون يێن وى دينى یێ خودێ فه‌رمان ل وان كرى كو ئه‌و ل دويڤ بچن بۆ خۆ كرییه تڕانه ويارى، وژينا دنيايێ ئه‌و خاپاندن، و ژ كرنا بۆ ئاخره‌تێ موژيلكرن، ڤێجا ل ڕۆژا قيامه‌تێ خودێ دێ وان ژ بيركه‌ت وهێلته د عه‌زابا نه‌خۆش دا، وه‌كى وان كرن بۆ ديدارا خۆ يا ئه‌ڤرۆ هێلاى، و ژ به‌ر كو ئه‌و كوفرێ ب ئايه‌تێن خودێ دكه‌ن، هه‌ر چه‌نده ئه‌و دزانن كو ئه‌و حه‌قییه ژى.
{ 52 } { وَلَقَدْ جِئْنَاهُمْ بِكِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَىٰ عِلْمٍ هُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ } و ب ڕاستى ئه‌و قورئانا مه بۆ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئينايه خوارێ، مه ئه‌و بۆ كافران ئينا، وئاشكه‌راكر، وزانينه‌كا مه‌زن تێدا هه‌يه، ئه‌و ڕێنيشانده‌ر ودلۆڤانییه بۆ وى ملله‌تێ باوه‌رییێ ب خودێ دئينت وكارى ب شريعه‌تێ وى دكه‌ت. وبه‌حسێ وان ب تایبه‌تى هاته‌كرن چونكى ئه‌و مفایى ژێ دبینن.
{ 53 } { هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا تَأْوِيلَهُ ۚ يَوْمَ يَأْتِي تَأْوِيلُهُ يَقُولُ الَّذِينَ نَسُوهُ مِنْ قَبْلُ قَدْ جَاءَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ فَهَلْ لَنَا مِنْ شُفَعَاءَ فَيَشْفَعُوا لَنَا أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَيْرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ ۚ قَدْ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ } ئه‌رێ كافر چاڤه‌ڕێیى تشته‌كێ دى دكه‌ن ژ بلى وێ يا ژڤان بۆ وان پێ د قورئانێ دا هاتییه‌دان كو ل دويماهییێ عه‌زاب دێ ب سه‌ر وان دا ئێت؟ ڕۆژا دويماهییا مه‌سه‌لێ ژ حسێب وجزادان وعه‌زابێ ل ئاخره‌تێ دئێت ئه‌و كافرێن قورئان هێلاى و د دنيايێ دا كافرى پێ كرى دبێژن: ب ڕاستى نوكه بۆ مه ديار بوو كو پێغه‌مبه‌رێن خودايێ مه ب حه‌قییێ هاتبوون، وكو وان شيره‌ت ل مه كربوو، ئه‌رێ ڤێجا هنده‌ك هه‌ڤال ومه‌هده‌رچى دێ بۆ مه هه‌بن، كو مه‌هده‌رێ بۆ مه ل نك خودايێ مه بكه‌ن، يان ئه‌م بۆ دنيايێ بێينه زڤڕاندن؛ دا وى كارى تێدا بكه‌ين يێ خودێ پێ ژ مه ڕازى ببت؟ ب ڕاستى وان زيان گه‌هانده خۆ كو خۆ برییه ئاگرى وهه‌ر تێدا ماين، وئه‌و تشتێ وان ژ بلى خودێ په‌رستن بۆ دكر و د دنيايێ دا ژ دره‌و بۆ خۆ دگۆت ژ تشتێ شه‌يتانى ژڤان پێ ددا وان، چوو ونه‌ما و ل وان به‌رزه‌بوو.
{ 54 } { إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ ۗ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ۗ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ } هندى خودايێ هه‌وه‌يه -گه‌لى مرۆڤان- ئه‌و خودايه يێ عه‌سمان وعه‌رد ژ چوننه‌يێ د شه‌ش ڕۆژان دا ئافراندين، پاشى ئستيوا ل سه‌ر عه‌رشى كر، یه‌عنى: ل سه‌ر بلندبوو و ب سه‌ركه‌فت، بلندبوونه‌كا بابه‌تى مه‌زنییا وى بت، ئه‌و شه‌ڤێ ب سه‌ر ڕۆژێ دا دئينت، حه‌تا د ناڤ دا دپێچت وڕۆناهییا وێ دبه‌ت، وڕۆژێ ب سه‌ر شه‌ڤێ دا دئينت ڤێجا تارییا وێ دبه‌ت، وهه‌ر ئێك ژ وان هه‌رده‌م ب له‌ز ب دويڤ يا دى دا دئێت، وئه‌وه يێ ڕۆژ وهه‌يڤ وستێر ئافراندين وئێخستينه بن فه‌رمانا خۆ وه‌كى وى دڤێت ئه‌و وان ب ڕێڤه‌دبه‌ت، وئه‌و ژ ئايه‌تێن وى يێن مه‌زنن. نێ ئافراندن هه‌مى وفه‌رمان هه‌مى يا وییه، ويێ پاك وبلند ومه‌زن بت خودێ، خودايێ هه‌مى چێكرییان.
{ 55 } { ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ } هوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- ب خۆشكاندن ڤه، ئاشكه‌را وڤه‌شارتى، دوعایێ ژ خودايێ خۆ بكه‌ن، وئه‌و دوعا بلا يا ب ترس ڤه بت ودوير ژ ڕيمه‌تییێ. هندى خودێیه حه‌ز ژ وان ناكه‌ت يێن زێده‌گاڤییێ ل سه‌ر توخويبێن شريعه‌تێ وى دكه‌ن، وزێده‌گاڤییا مه‌زنتر شركا ب خودێیه، وه‌كى كرنا دوعايان ژ مرى وصه‌نه‌مان.
{ 56 } { وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا ۚ إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِ قَرِيبٌ مِنَ الْمُحْسِنِينَ } وهوين ب چو ڕه‌نگێن خرابییێ خرابكارییێ د عه‌ردى دا نه‌كه‌ن، پشتى خودێ ب هنارتنا پێغه‌مبه‌ران سلاڤ لێ بن ئه‌و چاككرى و ب عيباده‌تى ئاڤاكرى، وهوين ژ ترسێن عه‌زابا وى دا وپێخه‌مه‌ت وه‌رگرتنا قه‌نجییا وى، ب دله‌كێ صافى دوعايان ژ وى بكه‌ن. هندى دلۆڤانییا خودێیه يا نێزيكى قه‌نجيكارانه.
{ 57 } { وَهُوَ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَنْزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ ۚ كَذَٰلِكَ نُخْرِجُ الْمَوْتَىٰ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ } وخودێیه يێ بايێن خۆش ورحه‌ت دهنێرت وه‌ك مزگينى كو باران دێ ژێ ئێت، ڤێجا كه‌يفا خه‌لكى ب دلۆڤانییا خودێ دئێت، حه‌تا ده‌مێ با وان عه‌ورێن ب بارانێ دگران هه‌ل دگرت، خودێ وان پێ دهاژۆته وه‌لاته‌كێ مرى، يێ كو زوها بووى، ودار وبارێ وى هشك بووى، ڤێجا بارانێ دێ لێ بارينت، وشينكاتى ودار وبارى پێ شين دكه‌ت، ڤێجا ئه‌و دار وبار جاره‌كا دى دێ زڤڕت بته خودان به‌رهه‌م ژ هه‌مى ڕه‌نگان. وه‌كى ئه‌م ڤى وه‌لاتێ مرى ب بارانێ ساخ دكه‌ين وه‌سا ئه‌م مرییان ژ گۆڕێن وان ده‌ردئێخين وپشتى مرنێ ئه‌م وان زێندى دكه‌ينه ڤه؛ دا هوين عيبره‌تان بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرن، وبكه‌نه نيشان ل سه‌ر ته‌وحيدا خودێ وشيانا وى ل سه‌ر زێنديكرنا پشتى مرنێ.
{ 58 } { وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ ۖ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا ۚ كَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ } وعه‌ردێ پاقژ ئه‌گه‌ر بارانێ لێ كر -ب ئانه‌هییا خودێ- شينكاتییه‌كێ باش وخۆش ده‌ردئێخت، مرۆڤێ خودان باوه‌ر ژى يێ وه‌سايه ئه‌گه‌ر ئايه‌تێن خودێ بۆ هاتن مفایى ژێ دبينت، وژينه‌كا چاك ل نك وى په‌يدا دبت، به‌لێ عه‌ردێ خراب وبێ خێر ژ بلى شينكاتییێ بێ خێر وبێ مفا تشته‌ك ژێ ده‌رناكه‌ڤت، وقه‌ت شينكاتییێ باش لێ چێ نابت، مرۆڤێ كافر ژى يێ وه‌سايه ئه‌و مفایى بۆ خۆ ژ ئايه‌تێن خودێ نابينت. وه‌كى ڤێ ئاشكه‌راكرنا جوان ئه‌م هێجه‌ت وده‌ليلان ب گه‌له‌ك ڕه‌نگان دئينين دا حه‌قى بۆ وان مرۆڤان بنه‌جهـ ببت يێن سوپاسییا قه‌نجییێن خودێ دكه‌ن.
{ 59 } { لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ } ب ڕاستى مه نووح بۆ ملله‌تێ وى هنارتبوو؛ دا ئه‌و به‌رێ وان بده‌ته ته‌وحيدا خودێ، وئخلاصا د په‌رستنێ دا، ئينا وى گۆت: ئه‌ى ملله‌تێ من عه‌بدينییا خودێ، وگوهدارییا وى ب تنێ بكه‌ن، چونكى ژ وى پێڤه‌تر هه‌وه چو خودايێن دى نينن هێژاى په‌رستنێ بن، وئه‌گه‌ر هه‌وه وه نه‌كر، وهوین مانه ل سه‌ر كوفرا خۆ، ئه‌ز دترسم عه‌زابا ڕۆژه‌كا نه‌خۆشییا وێ يا مه‌زن، كو ڕۆژا قيامه‌تێیه، ب سه‌ر هه‌وه دا بێت.
{ 60 } { قَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ } مه‌زن وڕێبه‌رێن وان گۆته وى: ئه‌ى نووح، ب ڕاستى ئه‌م هزر دكه‌ين كو تو يێ د به‌رزه‌بوونه‌كا ئاشكه‌را دا وتو ژ ڕێكا ڕاست ودورست يێ دويرى.
{ 61 } { قَالَ يَا قَوْمِ لَيْسَ بِي ضَلَالَةٌ وَلَٰكِنِّي رَسُولٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ } نووحى گۆت: ئه‌ى ملله‌تێ من، د چو مه‌سه‌لان دا و ب چو ڕه‌نگان ئه‌ز يێ به‌رزه‌بووى نينم، به‌لكى ئه‌ز پێغه‌مبه‌ره‌كم ژ لايێ خودايێ هه‌مى چێكرییان، خودايێ خۆ وخودايێ هه‌وه ڤه هاتيمه هنارتن.
{ 62 } { أُبَلِّغُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي وَأَنْصَحُ لَكُمْ وَأَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ } ئه‌ز وێ په‌يامێ دگه‌هينمه هه‌وه يا ژ لايێ خودايێ خۆ ڤه ئه‌ز پێ هاتيمه هنارتن، وئه‌ز شيره‌تان ل هه‌وه دكه‌م وهه‌وه ژ عه‌زابا خودێ دترسينم، ومزگينییێ ب قه‌نجییا وى دده‌مه هه‌وه، وئه‌ز وى تشتى ژ شريعه‌تێ وى دزانم يێ هوين نه‌زانن.
{ 63 } { أَوَعَجِبْتُمْ أَنْ جَاءَكُمْ ذِكْرٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَلَىٰ رَجُلٍ مِنْكُمْ لِيُنْذِرَكُمْ وَلِتَتَّقُوا وَلَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ } وما تشتێ هوين مه‌نده‌هۆش كرين ئه‌و بوو كو خودێ ئه‌و تشت بۆ هه‌وه ئینا خوارێ يێ بيرا هه‌وه پێ ل وێ چه‌ندێ بێته‌ڤه يا خێرا هه‌وه تێدا، ل سه‌ر ئه‌زمانێ زه‌لامه‌كى ژ هه‌وه ب خۆ، هوين وى دنیاسن ودزانن ئه‌و يێ ڕاستگۆيه؛ دا ئه‌و هه‌وه ژ عه‌زابا خودێ بترسينت، ودا هوين ب باوه‌رى ئينانێ خۆ ژ غه‌زه‌با وى بپارێزن، ودا به‌لكى هوين دلۆڤانییا وى ب ده‌ست خۆ ڤه بينن؟
{ 64 } { فَكَذَّبُوهُ فَأَنْجَيْنَاهُ وَالَّذِينَ مَعَهُ فِي الْفُلْكِ وَأَغْرَقْنَا الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا ۚ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا عَمِينَ } ئينا وان نووح دره‌وين ده‌رێخست، ڤێجا ئه‌و وهه‌چییێ د گه‌ل وى باوه‌رى ئيناى مه د گه‌مییێ دا ڕزگاركرن، وئه‌و كافرێن دره‌و ب ئايه‌تێن مه كرى مه خه‌ندقاندن. هندى ئه‌و بوون دلێن وان ژ ديتنا حه‌قییێ دكۆره بوون.
{ 65 } { وَإِلَىٰ عَادٍ أَخَاهُمْ هُودًا ۗ قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ ۚ أَفَلَا تَتَّقُونَ } ومه بۆ ئويجاخا عادییان برايێ وان هوود هنارتبوو -ده‌مێ وان په‌رستنا صه‌نه‌مان كرى- ڤێجا وى گۆته وان: عه‌بدينییا خودێ ب تنێ بكه‌ن، چونكى ژ وى پێڤه‌تر هه‌وه چو خودايێن دى نينن هێژاى په‌رستنێ بن، ڤێجا ژ دله‌كێ پاقژ په‌رستنا وى بكه‌ن، ئه‌رێ ما هوين خۆ ژ عه‌زابا خودێ وغه‌زه‌با وى ناپارێزن؟
{ 66 } { قَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاكَ فِي سَفَاهَةٍ وَإِنَّا لَنَظُنُّكَ مِنَ الْكَاذِبِينَ } مه‌زنێن ملله‌تێ هوودى ئه‌وێن كافربووين گۆتن: هندى ئه‌مين ئه‌م دبينين تو ب ڤێ گازییا خۆ كو ژ مه دخوازى ئه‌م خوداوه‌ندێن خۆ بهێلين، وپه‌رستنا خودێ ب تنێ بكه‌ين، مرۆڤه‌كێ عه‌قل سڤكى، وهندى ئه‌مين ئه‌م هزر دكه‌ين تو ژ وان مرۆڤانى يێن دره‌وان ژ كيسێ خودێ دكه‌ن.
{ 67 } { قَالَ يَا قَوْمِ لَيْسَ بِي سَفَاهَةٌ وَلَٰكِنِّي رَسُولٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ } هوودى گۆت: ئه‌ى ملله‌تێ من چو عه‌قل سڤكى ل نك من نينه، به‌لكى ئه‌ز پێغه‌مبه‌ره‌كم بۆ هه‌وه ژ لايێ خودايێ هه‌مى چێكرییان ڤه هاتيم.
{ 68 } { أُبَلِّغُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي وَأَنَا لَكُمْ نَاصِحٌ أَمِينٌ } ئه‌ز وێ په‌يامێ دگه‌هينمه هه‌وه يا خودايێ من ئه‌ز بۆ هه‌وه پێ هنارتيم، وئه‌ز -د ڤێ گازییا خۆ دا كو ئه‌ز به‌رێ هه‌وه دده‌مه ته‌وحيدا خودێ وكرنا ب شريعه‌تێ وى- بۆ هه‌وه شيره‌تكاره‌كم، وئه‌ز ل سه‌ر وه‌حییا خودێ مرۆڤه‌كێ ده‌ستپاكم.
{ 69 } { أَوَعَجِبْتُمْ أَنْ جَاءَكُمْ ذِكْرٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَلَىٰ رَجُلٍ مِنْكُمْ لِيُنْذِرَكُمْ ۚ وَاذْكُرُوا إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاءَ مِنْ بَعْدِ قَوْمِ نُوحٍ وَزَادَكُمْ فِي الْخَلْقِ بَسْطَةً ۖ فَاذْكُرُوا آلَاءَ اللَّهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ } يان تشتێ هوين مه‌نده‌هۆش كرين ئه‌و بوو كو خودێ ئه‌و تشت بۆ هه‌وه هنارت يێ بيرا هه‌وه پێ ل وێ چه‌ندێ بێته‌ڤه يا خێرا هه‌وه تێدا، ل سه‌ر ئه‌زمانێ زه‌لامه‌كى ژ هه‌وه ب خۆ، هوين وى دنیاسن ودزانن ئه‌و يێ ڕاستگۆيه؛ دا ئه‌و هه‌وه ژ عه‌زابا خودێ بترسينت؟ وهوين وێ قه‌نجییا خودێ بيننه بيرا خۆ یا وى د گه‌ل هه‌وه كرى كو وى هوين د عه‌ردى دا كرینه جێگرێن خه‌لكێ به‌رى هه‌وه، پشتى كو وى ملله‌تێ نووحى براندى، ووى له‌شێن هه‌وه ب هێز ومه‌زن كرن، ڤێجا هوين قه‌نجییێن خودێ يێن گه‌له‌ك بيننه بيرا خۆ؛ دا به‌لكى هوين ب سه‌ركه‌فتنا مه‌زن ل دنيايێ وئاخره‌تێ ب سه‌ركه‌ڤن.
{ 70 } { قَالُوا أَجِئْتَنَا لِنَعْبُدَ اللَّهَ وَحْدَهُ وَنَذَرَ مَا كَانَ يَعْبُدُ آبَاؤُنَا ۖ فَأْتِنَا بِمَا تَعِدُنَا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ } عادییان گۆته هوودى سلاڤ لێ بن: ئه‌رێ ته گازى مه كرییه دا ئه‌م په‌رستنا خودێ ب تنێ بكه‌ين، وپه‌رستنا وان صه‌نه‌مان بهێلين يا كو مه ژ بابێن خۆ بۆ خۆ گرتى؟ كانێ تو وێ عه‌زابێ ب سه‌ر مه دا بينه يا تو مه پێ دترسينى، ئه‌گه‌ر تو ژ ڕاستگۆيانى.
{ 71 } { قَالَ قَدْ وَقَعَ عَلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ رِجْسٌ وَغَضَبٌ ۖ أَتُجَادِلُونَنِي فِي أَسْمَاءٍ سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا نَزَّلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ ۚ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ } هوودى گۆته ملله‌تێ خۆ: ب ڕاستى عه‌زاب وغه‌زه‌ب ژ خودايێ هه‌وه ب سه‌ر هه‌وه دا هات، ئه‌رێ هوين د ده‌رحه‌قا ڤان صه‌نه‌مان دا يێن هه‌وه وبابێن هه‌وه ناڤ لێكرين هه‌ڤڕكییێ د گه‌ل من دكه‌ن؟ خودێ چو هێجه‌ت وده‌ليله‌ك پێ نه‌ئينايه خوارێ؛ چونكى ئه‌و يێن هاتينه چێكرن نه چو مفایى دگه‌هينن ونه چو زيانێ، وهه‌ما يێ په‌رستن بۆ بێته‌كرن خودايێ ئافرانده‌ر ب تنێیه، ڤێجا هوين چاڤه‌رێ بن كو عه‌زاب ب سه‌ر هه‌وه دا بێت، ئه‌ز ژى د گه‌ل هه‌وه چاڤه‌رێیى هاتنا وێ مه، وئه‌ڤه دويماهییا گه‌فلێكرن وترساندنێیه.
{ 72 } { فَأَنْجَيْنَاهُ وَالَّذِينَ مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا وَقَطَعْنَا دَابِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا ۖ وَمَا كَانُوا مُؤْمِنِينَ } ئينا عه‌زابا خودێ كو هڕه‌بایه‌كێ دژوار بوو ب سه‌ر وان دا هات، وخودێ هوود وئه‌وێن باوه‌رى د گه‌ل دا ئيناى ب دلۆڤانییا خۆ يا مه‌زن ڕزگاركرن، وكافرێن ملله‌تێ وى هه‌مى براندن وپه‌لخاندن، وئه‌و ژ خودان باوه‌ران نه‌بوون چونكى وان كوفرا ب ئايه‌تێن خودێ د گه‌ل هێلانا كرنا چاكییێ پێكڤه ل نك خۆ كۆم كربوو.
{ 73 } { وَإِلَىٰ ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا ۗ قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ ۖ قَدْ جَاءَتْكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ ۖ هَٰذِهِ نَاقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً ۖ فَذَرُوهَا تَأْكُلْ فِي أَرْضِ اللَّهِ ۖ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ } ومه بۆ ئويجاخا ثه‌موودى برايێ وان صالح هنارتبوو، ده‌مێ وان ژ بلى خودێ په‌رستنا صه‌نه‌مان كرى، ئينا صالحى گۆته وان: ئه‌ى ملله‌تێ من عه‌بدينییا خودێ ب تنێ بكه‌ن؛ چونكى ژ وى پێڤه‌تر هه‌وه چو خودايێن دى نينن هێژاى په‌رستنێ بن، ب ڕاستى ئه‌ز ب نيشانه‌كا ئاشكه‌را ڤه ل سه‌ر ڕاستییا گۆتنا خۆ بۆ هه‌وه هاتيمه، كو من ل به‌رچاڤێن هه‌وه دوعا ژ خودێ كر، ئينا وى ژ كه‌ڤرى حێشتره‌كا مه‌زن ئيناده‌ر وه‌كى هه‌وه ڤياى، ڤێجا هوين وێ بهێلن دا ئه‌و ل عه‌ردێ خودێ بچه‌رت، وچو خرابى ونه‌خۆشییێ نه‌گه‌هيننێ، كو عه‌زابه‌كا ب ئێش بگه‌هته هه‌وه.
{ 74 } { وَاذْكُرُوا إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاءَ مِنْ بَعْدِ عَادٍ وَبَوَّأَكُمْ فِي الْأَرْضِ تَتَّخِذُونَ مِنْ سُهُولِهَا قُصُورًا وَتَنْحِتُونَ الْجِبَالَ بُيُوتًا ۖ فَاذْكُرُوا آلَاءَ اللَّهِ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ } وهوين قه‌نجییا خودێ بيننه بيرا خۆ، كو وى پشتى ئويجاخا عادییان هوين ل عه‌ردى كرنه جێگر، ووى عه‌رده‌كێ باش ئێخسته ده‌ستێ هه‌وه، وهوین لێ ئاكنجيكرن، ڤێجا هوين قه‌سرێن مه‌زن ل جهێن ڕاست ژ وى عه‌ردى ئاڤا دكه‌ن، وهنده‌ك خانییێن دى هوين د چيايێن وى دا دكۆلن، ڤێجا هوين قه‌نجییێن خودێ ل سه‌ر خۆ بيننه بيرا خۆ، و ب خرابكارى د عه‌ردى دا نه‌گه‌ڕن.
{ 75 } { قَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لِلَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا لِمَنْ آمَنَ مِنْهُمْ أَتَعْلَمُونَ أَنَّ صَالِحًا مُرْسَلٌ مِنْ رَبِّهِ ۚ قَالُوا إِنَّا بِمَا أُرْسِلَ بِهِ مُؤْمِنُونَ } ووان ڕێبه‌ر ومه‌زنێن خۆ دفن بلند دكرن -ژ ملله‌تێ صالحى- بۆ كێمكرن گۆته خودان باوه‌رێن بێ ده‌سهه‌لات: ئه‌رێ هوين ب دورستى دزانن كو خودێ صالح بۆ مه هنارتییه؟ خودان باوه‌ران گۆت: ئه‌م باوه‌رییێ ب وێ دئينين يا ئه‌و پێ هاتییه هنارتن، وئه‌م دويكه‌فتنا شريعه‌تێ وى دكه‌ين.
{ 76 } { قَالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا بِالَّذِي آمَنْتُمْ بِهِ كَافِرُونَ } ئه‌وێن خۆ مه‌زنكرى گۆتن: ئه‌م ب وێ يا هه‌وه باوه‌رى پێ ئيناى ودويچوونا وێ كرى ژ پێغه‌مبه‌رينییا صالحى دكافرين.
{ 77 } { فَعَقَرُوا النَّاقَةَ وَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ وَقَالُوا يَا صَالِحُ ائْتِنَا بِمَا تَعِدُنَا إِنْ كُنْتَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ } ئينا -سڤككرن بۆ وێ گه‌فا صالحى ل وان كرى- وان حێشتر ڤه‌كوشت، وخۆ ژ فه‌رمانا خودايێ خۆ مه‌زنتر لێكر، وبۆ تڕانه پێكرن وان گۆت: ئه‌ى صالح وێ عه‌زابێ ب سه‌ر مه دا بينه يا تو مه پێ دترسينى، ئه‌گه‌ر تو ژ پێغه‌مبه‌رێن خودێیى.
{ 78 } { فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ } ئينا ئه‌وێن باوه‌رى نه‌ئيناى ڤه‌له‌رزينه‌كا دژوار ب وان كه‌فت دلێن وان ژ به‌ر هاتنه ده‌ر، ڤێجا ئه‌و د باژێرێ وان دا هاتنه براندن، وكه‌فتنه سه‌ر چۆك وڕوییان، وكه‌سه‌ك ژ وان قورتال نه‌بوو.
{ 79 } { فَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَةَ رَبِّي وَنَصَحْتُ لَكُمْ وَلَٰكِنْ لَا تُحِبُّونَ النَّاصِحِينَ } ڤێجا صالحى پشت دا ملله‌تێ خۆ -ده‌مێ وان حێشتر ڤه‌كوشتى وعه‌زاب ب سه‌ر دا هاتى- وگۆته وان: ئه‌ى ملله‌تێ من ب ڕاستى من ئه‌و په‌يام گه‌هانده هه‌وه يا خودايێ من فه‌رمان پێ ل من كرى، وبۆ شيره‌تكرن وترساندنێ يا ژ من هاتى من كر، به‌لێ هوين حه‌ز ژ شيره‌تكه‌ران ناكه‌ن، هوين گۆتنێن وان دزڤڕاینن، وگوهدارییا هه‌ر شه‌يتانه‌كێ له‌عنه‌تى دكه‌ن.
{ 80 } { وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُمْ بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعَالَمِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ لووطى سلاڤ لێ بن بكه، ده‌مێ وى گۆتییه ملله‌تى خۆ: ئه‌رێ هوين وێ كرێتییا زێده كرێت دكه‌ن؟ كه‌سێ ژ چێكرییان به‌رى هه‌وه ئه‌و نه‌كرییه.
{ 81 } { إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِنْ دُونِ النِّسَاءِ ۚ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ } هندى هوينن هوين -ژ گڕدارییا خۆ- دچنه نك زه‌لامان، وهوين به‌رێ خۆ ناده‌نه كرێتییا ڤى كارى، وهوين وان ژنێن خودێ بۆ هه‌وه حه‌لالكرين دهێلن، هوين ملله‌ته‌كن هه‌وه زێده‌گاڤى ل سه‌ر توخويبێن خودێ كرییه. وكرنا كارێ خراب د گه‌ل زه‌لامان كاره‌ك بوو ملله‌تێ لووطى بۆ جارا ئێكێ ده‌رێخستبوو، به‌رى وان چو كه‌سان ئه‌ڤ كاره نه‌كرییه.
{ 82 } { وَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا أَخْرِجُوهُمْ مِنْ قَرْيَتِكُمْ ۖ إِنَّهُمْ أُنَاسٌ يَتَطَهَّرُونَ } وده‌مێ لووطى ئه‌ڤ كارێ ملله‌تێ خۆ ب كرێتى دايه به‌ر چاڤێن وان، ب تنێ به‌رسڤا وان ئه‌ڤه بوو، هنده‌ك ژ وان گۆته هنده‌كان: لووطى ومرۆڤێن وى ژ وه‌لاتێ خۆ ده‌ربێخن؛ هندى ئه‌وه ودويكه‌فتییێن وینه هنده‌ك مرۆڤن خۆ پاقژ دبينن، ووى كارى ناكه‌ن يێ ئه‌م دكه‌ين.
{ 83 } { فَأَنْجَيْنَاهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ } ئينا خودێ لووط ومرۆڤێن وى ژ عه‌زابێ ڕزگاركرن ده‌مێ وى فه‌رمان لێ كرى كو ئه‌و ژ وى باژێرى ده‌ركه‌ڤن، ژنا وى تێ نه‌بت، ئه‌و ژ وان بوو يێن ماينه د عه‌زابا خودێ دا وتێچووين.
{ 84 } { وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهِمْ مَطَرًا ۖ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُجْرِمِينَ } وخودێ كافرێن ملله‌تێ لووطى عه‌زابدان كو بارانه‌كا به‌ران ل وان باراند، وباژێرێ وان ده‌رنشيف كر، وسه‌رژێر كر، ڤێجا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌رێ خۆ بدێ دويماهییا وان تاوانباران يێن بسته‌يى ل سه‌ر بێ ئه‌مرییا خودێ كرى وپێغه‌مبه‌رێن وى دره‌وين ده‌رێخستين يا چاوا بوويه.
{ 85 } { وَإِلَىٰ مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا ۗ قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ ۖ قَدْ جَاءَتْكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ ۖ فَأَوْفُوا الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ } ومه بۆ ئويجاخا (مه‌ديه‌ن) برايێ وان شوعه‌يب سلاڤ لێ بن هنارتبوو، ئينا وى گۆته وان: ئه‌ى ملله‌تێ من عه‌بدينییا خودێ ب تنێ بكه‌ن؛ چونكى ژ وى پێڤه‌تر هه‌وه چو خودايێن دى يێن هێژاى په‌رستنێ نينن، ب ڕاستى نيشانه‌كا ئاشكه‌را ژ خودايێ هه‌وه ل سه‌ر ڕاستییا وێ يا ئه‌ز بۆ هه‌وه پێ هاتيم هاتییه، ڤێجا هوين مافێ مرۆڤان ب ڕه‌نگه‌كێ پێكهاتى بده‌نێ، وپيڤان وكێشانێ ب تمامى پێك بينن، وهوين زۆردارییێ ل وان نه‌كه‌ن كو تشته‌كى ژ مافێ وان كێم بكه‌ن، وهوين -ب كوفرێ وزۆردارییێ- خرابكارییێ د عه‌ردى دا نه‌كه‌ن پشتى ئه‌و ب شريعه‌تێن پێغه‌مبه‌رێن به‌رێ سلاڤ لێ بن چاك بووى. ئه‌ڤه يا من به‌رێ هه‌وه دايێ د دنيايێ وئاخره‌تێ دا بۆ هه‌وه چێتره، ئه‌گه‌ر هوين باوه‌رییێ ب وێ بينن يا ئه‌ز به‌رێ هه‌وه دده‌مێ، وكارى ب شريعه‌تێ خودێ بكه‌ن.
{ 86 } { وَلَا تَقْعُدُوا بِكُلِّ صِرَاطٍ تُوعِدُونَ وَتَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِهِ وَتَبْغُونَهَا عِوَجًا ۚ وَاذْكُرُوا إِذْ كُنْتُمْ قَلِيلًا فَكَثَّرَكُمْ ۖ وَانْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ } وهوين ل سه‌رێن ڕێكان نه‌ڕوينن گه‌فا ب كوشتنێ ل خه‌لكى بكه‌ن ئه‌گه‌ر ئه‌و مالێ خۆ نه‌ده‌نه هه‌وه، وهوين به‌رێ وى ژ ڕێكا خودێ پاشڤه دبه‌ن يێ باوه‌رى پێ ئيناى، وچاكى كرى، وهوين دخوازن ڕێكا خودێ يا خوار بت، ووه‌سا وێ وه‌رباده‌ن كو ب كێر دلچوونێن هه‌وه بێت، وهوين خه‌لكى ژێ دده‌نه پاش. وهوين بيرا خۆ ل قه‌نجییا خودێ بيننه ڤه ده‌مێ هژمارا هه‌وه يا كێم ئينا وى هوين زێده‌كرن، ڤێجا هوين سه‌رفه‌راز بوون و ب هێزكه‌فتن، وبه‌رێ خۆ بده‌نێ كانێ دويماهییا خرابكاران د عه‌ردى دا يا چاوا بوو، و چ تێچوون ونه‌مان هاته سه‌رێ وان؟
{ 87 } { وَإِنْ كَانَ طَائِفَةٌ مِنْكُمْ آمَنُوا بِالَّذِي أُرْسِلْتُ بِهِ وَطَائِفَةٌ لَمْ يُؤْمِنُوا فَاصْبِرُوا حَتَّىٰ يَحْكُمَ اللَّهُ بَيْنَنَا ۚ وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ } وئه‌گه‌ر ده‌سته‌كه‌كێ ژ هه‌وه باوه‌رى ب وێ ئينا يا خودێ ئه‌ز پێ هنارتيم، وده‌سته‌كه‌كێ باوه‌رى پێ نه‌ئينا، ئێدى هوين ئه‌ى دره‌وپێكه‌ر چاڤه‌ڕییى حوكمێ خودێ بن يێ كو دێ ڤه‌بڕێ ئێخته ناڤبه‌را مه، ده‌مێ ئه‌و عه‌زابا وى ب سه‌ر هه‌وه دا دئێت يا وى هوين پێ ترساندين. وخودێ چێترينێ حوكمدارانه د ناڤبه‌را به‌نییێن خۆ دا.
{ 88 } { قَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَنُخْرِجَنَّكَ يَا شُعَيْبُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَكَ مِنْ قَرْيَتِنَا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنَا ۚ قَالَ أَوَلَوْ كُنَّا كَارِهِينَ } ڕێبه‌ر وماقویلێن ملله‌تێ شوعه‌يبى ئه‌وێن خۆ ژ باوه‌رى ئينانا ب خودێ ودویكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ وى مه‌زنتر ديتى گۆتن: ئه‌ى شوعه‌يب، سويند بت ئه‌م ته وهه‌چییى د گه‌ل ته باوه‌رى ئيناى ژ وه‌لاتێ خۆ ده‌ربێخين، يان ژى هوين دێ ل دينێ مه زڤڕنه‌ڤه، شوعه‌يبى ب مه‌نده‌هۆشى ڤه گۆت: ئه‌رێ ئه‌م دويكه‌فتنا هه‌وه د دينێ هه‌وه يێ نه‌حه‌ق دا بكه‌ين، ئه‌گه‌ر خۆ مه ئه‌و نه‌ڤێت ژى ژ به‌ر كو ئه‌م دزانين ئه‌و دينه‌كێ پويچه؟
{ 89 } { قَدِ افْتَرَيْنَا عَلَى اللَّهِ كَذِبًا إِنْ عُدْنَا فِي مِلَّتِكُمْ بَعْدَ إِذْ نَجَّانَا اللَّهُ مِنْهَا ۚ وَمَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَعُودَ فِيهَا إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّنَا ۚ وَسِعَ رَبُّنَا كُلَّ شَيْءٍ عِلْمًا ۚ عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنَا ۚ رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ } وشوعه‌يبى به‌رده‌وامى دا گۆتنا خۆ بۆ ملله‌تێ خۆ: ئه‌گه‌ر ئه‌م ل دينێ هه‌وه زڤڕينه ڤه پشتى كو خودێ ئه‌م ژێ ڕزگاركرين، ب ڕاستى ئه‌و مه دره‌و ل سه‌ر ناڤێ خودێ كر، وبۆ مه نابت كو ژ بلى دينێ خودايێ خۆ ئه‌م خۆ ڤه‌گوهێزينه سه‌ر دينه‌كێ دى وه‌سا تێ نه‌بت كو خودايێ مه حه‌ز بكه‌ت، خودايێ مه ب زانين هه‌ر تشته‌ك ڤه‌گرتییه، وئه‌و وى تشتى دزانت يێ بۆ به‌نییێن وى باش بت، مه خۆ ب هيڤییا خودايێ خۆ ب تنێ ڤه هێلايه، كو ئه‌و به‌رێ مه بده‌ته هيدايه‌تێ ومه ب سه‌ر بێخت، خودايێ مه تو ب حه‌قییێ حوكمى د ناڤبه‌را مه وملله‌تێ مه دا بكه، وتو چێترينێ حوكمدارانى.
{ 90 } { وَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَئِنِ اتَّبَعْتُمْ شُعَيْبًا إِنَّكُمْ إِذًا لَخَاسِرُونَ } وئه‌و مه‌زن وڕێبه‌رێن ژ سه‌رڕه‌قى وزێده‌گاڤى ته‌وحيد قه‌بويل نه‌كرى ودره‌و پێ كرى، وه‌ك ترساندن بۆ خه‌لكى ژ دويكه‌فتنا شوعه‌يبى گۆتن: ئه‌گه‌ر هوين ب دويڤ شوعه‌يبى بكه‌ڤن، ب ڕاستى هوين هنگى دتێچووينه.
{ 91 } { فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ } ئينا ڤه‌له‌رزينه‌كا دژوار ب ملله‌تێ شوعه‌يبى كه‌فت، ڤێجا ئه‌و دخانییێن خۆ دا كه‌فتن ومرن.
{ 92 } { الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْبًا كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا ۚ الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْبًا كَانُوا هُمُ الْخَاسِرِينَ } ئه‌وێن شوعه‌يب دره‌وين ده‌رێخستى هه‌ر وه‌كى ئه‌و د وه‌لاتێ خۆ دا ئاكنجى نه‌بووين، وخۆشى تێدا نه‌برين؛ چونكى ئه‌و بێ بنيات مان، وچو شوينوارێن وان نه‌مان، وزيان وتێچوون د دنيايێ وئاخره‌تێ دا گه‌هشته وان.
{ 93 } { فَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي وَنَصَحْتُ لَكُمْ ۖ فَكَيْفَ آسَىٰ عَلَىٰ قَوْمٍ كَافِرِينَ } ده‌مێ شوعه‌يب پشتڕاست بووى كو عه‌زاب دێ ب سه‌ر وان دا ئێت، پشت دا وان وگۆت: ئه‌ى ملله‌تێ من، ب ڕاستى من په‌يامێن خودايێ خۆ گه‌هاندنه هه‌وه، ومن شيره‌ت ل هه‌وه كر كو هوين بێنه د دينێ خودێ دا، ووێ بهێلن يا هوين دكه‌ن، به‌لێ هه‌وه گوهدارى نه‌كر، ڤێجا چاوا ئه‌ز ل سه‌ر وى ملله‌تى كوڤاندار ببم يێ كافرى ب ئێكينییا خودێ كرى ودره‌و ب پێغه‌مبه‌رێن وى كرى؟
{ 94 } { وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَبِيٍّ إِلَّا أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَضَّرَّعُونَ } ومه چو پێغه‌مبه‌ره‌ك ل گونده‌كى نه‌هنارتییه به‌رێ وان بده‌ته په‌رستنا خودێ، ووان ژ بوتپه‌رێسییا وان بده‌ته پاش، وملله‌تێ وى ئه‌و دره‌وين ده‌رێخست بت، ئه‌گه‌ر كو مه ئه‌و ب ته‌نگاڤى ونه‌خۆشییێ نه‌گرت بن، ڤێجا مه نه‌خۆشى هاڤێته له‌شێن وان، وهه‌ژارى كره د ناڤ مالێ وان دا؛ دا به‌لكى ئه‌و ل خودايێ خۆ بزڤڕن، وخۆ بۆ وى بشكێنن، وڤه‌گه‌ڕيێنه حه‌قییێ.
{ 95 } { ثُمَّ بَدَّلْنَا مَكَانَ السَّيِّئَةِ الْحَسَنَةَ حَتَّىٰ عَفَوْا وَقَالُوا قَدْ مَسَّ آبَاءَنَا الضَّرَّاءُ وَالسَّرَّاءُ فَأَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ } پاشى مه ل جهێ نه‌خۆشییێ جاره‌كا دى خۆشى دا وان، ڤێجا له‌شێن وان ساخله‌م بوون، ومالێ وان به‌رفره‌هـ بوو؛ وه‌ك پاشڤه‌هێلان بۆ وان، ودا به‌لكى ئه‌و سوپاسییێ بكه‌ن، ڤێجا ئه‌ڤێ هه‌مییێ چو مفا نه‌گه‌هانده وان، ووان چو وج بۆ خۆ ژێ نه‌گرت وده‌ست ژ كارێ خۆ ڤه‌نه‌كێشا، ووان گۆت: ئه‌ڤه حالێ زه‌مانییه د گه‌ل خه‌لكى، ڕۆژه‌كا خۆشه وئێك يا نه‌خۆشه، وئه‌ڤه به‌راهییێ ب سه‌رێ بابێن مه ژى هاتبوو، ئينا ژ نشكه‌كێ ڤه مه ئه‌و ب عه‌زابێ گرتن وئه‌و دته‌نا، وان هزرا تێچوونێ نه‌دكر.
{ 96 } { وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَٰكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ } وئه‌گه‌ر خه‌لكێ وان گوندان باوه‌رى ب پێغه‌مبه‌رێن خۆ ئينابا، ودويكه‌فتنا وان كربا، وخۆ ژ وێ دويركربا يا خودێ ئه‌و ژێ داينه پاش، خودێ ده‌رگه‌هێن خێرێ ژ هه‌مى لايان ڤه بۆ وان دا ڤه‌كه‌ت، به‌لێ وان دره‌و پێ كر، ئينا خودێ عه‌زابه‌كا ئه‌و پێ تێ بچن دا وان؛ ژ به‌ر كوفر ونه‌گوهدارییا وان.
{ 97 } { أَفَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَىٰ أَنْ يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا بَيَاتًا وَهُمْ نَائِمُونَ } ئه‌رێ خه‌لكێ گوندان هزر دكه‌ن ئه‌و ژ عه‌زابا خودێ دپشتڕاستن، كو ئه‌و ب شه‌ڤ د سه‌ر وان دا بێت وئه‌و دنڤستى؟
{ 98 } { أَوَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَىٰ أَنْ يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا ضُحًى وَهُمْ يَلْعَبُونَ } ئه‌رێ وخه‌لكێ گوندان پشتڕاست بووينه كو ل ده‌مێ تێشته‌گه‌هێ عه‌زابا خودێ بگه‌هته وان، ده‌مێ ئه‌و د بێ ئاگه‌هـ و ب كارێ خۆ يێ دنيايێ ڤه دمژويل؟ وخودايێ مه‌زن ب تايبه‌تى به‌حسێ ڤان هه‌ردو ده‌مان كر؛ چونكى ل وان ده‌مان مرۆڤ پتر ژ هه‌ر ده‌مه‌كێ دى يێ بێ ئاگه‌هه، ڤێجا هاتنا عه‌زابێ ل وان هه‌ردو ده‌مان يا ب سه‌همتر ودژوارتره.
{ 99 } { أَفَأَمِنُوا مَكْرَ اللَّهِ ۚ فَلَا يَأْمَنُ مَكْرَ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخَاسِرُونَ } ئه‌رێ خه‌لكێ گوندێن دره‌و ب حه‌قییێ كه‌رى ژ ڤێ ڤه‌هێلان و ل دويڤ به‌ردانا خودێ بۆ وان پشتڕاست بووينه كو وى قه‌نجى د گه‌ل وان كرى؛ دا پتر ئه‌و پێ دسه‌ردا بچن، ئه‌ڤه وه‌ك عقووبه بۆ وان ژ به‌ر فێلبازییا وان؟ كه‌س ژ پاشڤه‌هێلانا خودێ پشتڕاست نابت ملله‌تێ تێچووى تێ نه‌بت.
{ 100 } { أَوَلَمْ يَهْدِ لِلَّذِينَ يَرِثُونَ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ أَهْلِهَا أَنْ لَوْ نَشَاءُ أَصَبْنَاهُمْ بِذُنُوبِهِمْ ۚ وَنَطْبَعُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا يَسْمَعُونَ } ئه‌رێ ما بۆ وان كه‌سان ئاشكه‌را نه‌بوویه، ئه‌وێن ل عه‌ردى ئاكنجى بووین، ل جهێ وان يێن ژ به‌ر گونه‌هان هاتينه تێبرن، ڤێجا ئه‌و ژى ل ڕێكا وان چووين، كو ئه‌گه‌ر مه بڤێت ئه‌م دێ وان ژى وه‌كى يێن به‌رى وان ژ به‌ر گونه‌هێن وان گرين، وختمێ ل سه‌ر دلێن وان ده‌ين، ڤێجا حه‌قى تێ ناچت، ووان گوهـ ل چو شيره‌ته‌ك وبيرئينانه‌كێ نابت؟
{ 101 } { تِلْكَ الْقُرَىٰ نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْبَائِهَا ۚ وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانُوا لِيُؤْمِنُوا بِمَا كَذَّبُوا مِنْ قَبْلُ ۚ كَذَٰلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِ الْكَافِرِينَ } ئه‌و گوندێن به‌حسێ وان بۆرى، كو گوندێن ملله‌تێ نووح وهوود وصالح ولووط وشوعه‌يبى بوون، ئه‌م ژ ده‌نگ وباسێن وان ويێن پێغه‌مبه‌رێن خودێ يێن مه بۆ وان هنارتين هندێ بۆ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دبێژين، كو زۆردار پێ بێنه پاشڤه‌برن وخه‌لك وجێ بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرن. و ب ڕاستى پێغه‌مبه‌رێن مه ب نيشانێن ئاشكه‌را بۆ خه‌لكێ وان گوندان هاتبوون، به‌لێ نه‌بووبوو كو ژ به‌ر سه‌رداچوون ودره‌وكرنا وان ب حه‌قییێ ئه‌و باوه‌رییێ ب وێ بينن يا پێغه‌مبه‌ر بۆ وان پێ هاتين، ووه‌كى خه‌تملێدانا خودێ ل سه‌ر دلێن ڤان كافرێن به‌حسێ وان هاتییه‌كرن وه‌سا خودێ خه‌تمێ ل سه‌ر دلێن وان ژى دده‌ت يێن كافرییێ ب موحه‌ممه‌دى -سلاڤ لێ بن- دكه‌ن.
{ 102 } { وَمَا وَجَدْنَا لِأَكْثَرِهِمْ مِنْ عَهْدٍ ۖ وَإِنْ وَجَدْنَا أَكْثَرَهُمْ لَفَاسِقِينَ } ومه نه‌ديت كو پترییا ملله‌تێن بۆرین ده‌ستپاكى ووه‌فادارى هه‌بت، وهه‌ما مه ديت پترییا وان ژ گوهدارى وفه‌رمانا خودێ دده‌ركه‌فتينه.
{ 103 } { ثُمَّ بَعَثْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ مُوسَىٰ بِآيَاتِنَا إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَظَلَمُوا بِهَا ۖ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ } پاشى پشتى وان پێغه‌مبه‌رێن به‌حسێ وان بۆرى مه مووسايێ كوڕێ عيمرانى ب نيشانێن خۆ يێن په‌رده‌دڕ وئاشكه‌را ڤه بۆ فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى هنارت، ئينا وان ژ زۆردارى وسه‌رڕه‌قییا خۆ دره‌و وكوفر پێ كر، ڤێجا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌رێ خۆ بدێ كانێ مه چ ب سه‌رێ وان ئينا ومه ئه‌و هه‌مى ل به‌ر چاڤێن مووساى وملله‌تێ وى د ئاڤێ دا خه‌ندقاندن؟ وئه‌ڤه‌يه دويماهییا خرابكاران.
{ 104 } { وَقَالَ مُوسَىٰ يَا فِرْعَوْنُ إِنِّي رَسُولٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ } ومووساى ب دان وستاندن ڤه گۆته فيرعه‌ونى: هندى ئه‌زم ئه‌ز پێغه‌مبه‌ره‌كم ژ لايێ خودێ خودايێ هه‌مى چێكرییان ڤه هاتيمه هنارتن.
{ 105 } { حَقِيقٌ عَلَىٰ أَنْ لَا أَقُولَ عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ ۚ قَدْ جِئْتُكُمْ بِبَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ فَأَرْسِلْ مَعِيَ بَنِي إِسْرَائِيلَ } هێژايه كو ژ حه‌قییێ پێڤه‌تر ئه‌ز چو گۆتنێن دى ل سه‌ر ناڤێ خودێ نه‌بێژم، وهه‌ژى منه كو ئه‌ز پێگيرییێ ب حه‌قییێ بكه‌م، ب ڕاستى ئه‌ز ب هێجه‌ت ونيشانه‌كا ئاشكه‌را ڤه ل سه‌ر ڕاستییا گۆتنا خۆ ژ لايێ خودايێ هه‌وه ڤه بۆ هه‌وه هاتيمه، ڤێجا تو -ئه‌ى فيرعه‌ون- ئيسرائيلییان ژ ئێخسيرى وكۆله‌تییا خۆ به‌رده، وڕێكا وان بكه دا ئه‌و په‌رستنا خودێ بكه‌ن.
{ 106 } { قَالَ إِنْ كُنْتَ جِئْتَ بِآيَةٍ فَأْتِ بِهَا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ } فيرعه‌ونى گۆته مووساى: ئه‌گه‌ر تو ب ئايه‌ته‌كێ هاتبى وه‌كى تو دبێژى پا كانێ وێ بينه، و ل نك من ئاماده بكه؛ دا ڕاستییا ته بۆ من ئاشكه‌را ببت، ئه‌گه‌ر ڕاسته كو تو پێغه‌مبه‌رێ خودايێ هه‌مى چێكرییانى.
{ 107 } { فَأَلْقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعْبَانٌ مُبِينٌ } ئينا مووساى گۆپالێ خۆ هاڤێت، ڤێجا ئه‌و د گاڤێ دا بۆ شه‌هماره‌كێ ئاشكه‌را.
{ 108 } { وَنَزَعَ يَدَهُ فَإِذَا هِيَ بَيْضَاءُ لِلنَّاظِرِينَ } ووى گاڤا ده‌ستێ خۆ ژ به‌ريكا خۆ يان ژ بن كه‌فشێ خۆ ئينایه ده‌رێ، د گاڤێ دا ئه‌و وه‌كى شيرى سپى بوو بێى كو نه‌ساخییه‌ك لێ هه‌بت، وگاڤا وى ده‌ستێ خۆ زڤڕاندباڤه وه‌كى به‌رێ لێ دهات.
{ 109 } { قَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِ فِرْعَوْنَ إِنَّ هَٰذَا لَسَاحِرٌ عَلِيمٌ } مه‌زنێن ملله‌تێ فيرعه‌ونى گۆتن: هندى مووسايه سێره‌به‌نده‌كه، ئه‌و ب فه‌ند وفيلێن خۆ چاڤێن خه‌لكى دسحرينت، حه‌تا وه ل وان دكه‌ت كو ئه‌و هزر بكه‌ن گۆپال ماره، وتشتى دگوهۆڕت، وزانينا وى ب سێره‌به‌ندییێ يا به‌رفره‌هه.
{ 110 } { يُرِيدُ أَنْ يُخْرِجَكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ ۖ فَمَاذَا تَأْمُرُونَ } وى دڤێت هه‌وه هه‌مییان ژ عه‌ردێ هه‌وه ده‌ربێخت، فيرعه‌ونى گۆت: ڤێجا هوين چ دبێژن گه‌لى مه‌زنان ئه‌ز چ بكه‌م؟
{ 111 } { قَالُوا أَرْجِهْ وَأَخَاهُ وَأَرْسِلْ فِي الْمَدَائِنِ حَاشِرِينَ } وان گۆت: تو مووساى وبرايێ وى هاروونى بهێله، وهنده‌ك له‌شكه‌ران فرێكه باژێرێن (مصرێ).
{ 112 } { يَأْتُوكَ بِكُلِّ سَاحِرٍ عَلِيمٍ } دا ئه‌و هه‌مى سێره‌به‌ندێن خودان زانينا به‌رفره‌هـ ب سێره‌به‌ندییێ بۆ ته كۆم بكه‌ن.
{ 113 } { وَجَاءَ السَّحَرَةُ فِرْعَوْنَ قَالُوا إِنَّ لَنَا لَأَجْرًا إِنْ كُنَّا نَحْنُ الْغَالِبِينَ } وسێره‌به‌ند هاتنه نك فيرعه‌ونى وگۆتن: ئه‌رێ ئه‌گه‌ر ئه‌م شياينه مووساى خه‌لاته‌كى وماله‌كى دێ ده‌يه مه؟
{ 114 } { قَالَ نَعَمْ وَإِنَّكُمْ لَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ } فيرعه‌ونى گۆت: به‌لێ ئه‌گه‌ر هوين شيانه وى كرێیه‌كا باش بۆ هه‌وه هه‌يه، وهوين دێ ژ وان بن يێن نێزيكى من.
{ 115 } { قَالُوا يَا مُوسَىٰ إِمَّا أَنْ تُلْقِيَ وَإِمَّا أَنْ نَكُونَ نَحْنُ الْمُلْقِينَ } سێره‌به‌ندێن فيرعه‌ونى ب خۆمه‌زنكرن ڤه گۆته مووساى: ئه‌ى مووسا بۆ خۆ هلبژيره، يان تو گۆپالێ خۆ به‌رێ بهاڤێژه يان ئه‌م دێ به‌رى ته هاڤێژين.
{ 116 } { قَالَ أَلْقُوا ۖ فَلَمَّا أَلْقَوْا سَحَرُوا أَعْيُنَ النَّاسِ وَاسْتَرْهَبُوهُمْ وَجَاءُوا بِسِحْرٍ عَظِيمٍ } مووساى گۆته سێره‌به‌ندان: هوين بهاڤێژن، ڤێجا ده‌مێ وان كنف وگۆپالێن خۆ هاڤێتين وان سێره‌به‌ندى ل چاڤێن مرۆڤان كر، ووان وه هزركر كو تشتێ ئه‌و دبينن ڕاستییه، وئه‌و ب خۆ خه‌يال بوو، ووان مرۆڤ باش ترساندن، ووان سێره‌به‌ندییه‌كا ب هێز ومه‌زن ئينا.
{ 117 } { وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ أَنْ أَلْقِ عَصَاكَ ۖ فَإِذَا هِيَ تَلْقَفُ مَا يَأْفِكُونَ } و ل وى جهێ مه‌زن خودێ ئه‌و وه‌حى بۆ به‌نییێ خۆ وپێغه‌مبه‌رێ خۆ مووساى سلاڤ لێ بن هنارت يا كو حه‌قى ونه‌حه‌قى پێ ژێك جودا بووى، وى فه‌رمان لێ كر كو ئه‌و وى تشتێ د ده‌ستێ خۆ يێ ڕاستێ دا كو گۆپالێ وى بوو بهاڤێژت، ئينا وى ئه‌و هاڤێت، د گاڤێ دا وى ئه‌و تشت هه‌مى داعويرا یێ وان هاڤێتى دا خه‌لكى وه تێ بگه‌هينن كو ئه‌و حه‌قییه.
{ 118 } { فَوَقَعَ الْحَقُّ وَبَطَلَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } ئينا بۆ هه‌ر كه‌سه‌كێ ئاماده ئاشكه‌را بوو كو مووسا يێ حه‌قه، وكو ئه‌و پێغه‌مبه‌رێ خودێیه وبه‌رێ خه‌لكى دده‌ته حه‌قییێ، وئه‌و دره‌وا وان دكر پويچ بوو.
{ 119 } { فَغُلِبُوا هُنَالِكَ وَانْقَلَبُوا صَاغِرِينَ } ئينا سێره‌به‌ند هه‌مى ل وى جهێ لێ كۆمبووين هاتنه شكاندن، وفيرعه‌ون وملله‌تێ خۆ شكه‌ستى وڕه‌زيل ڤه‌گه‌ڕيان.
{ 120 } { وَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ سَاجِدِينَ } وسێره‌به‌ندان ده‌مێ شيانا خودێ يا مه‌زن ديتى خۆ بۆ خودێ چه‌ماند وچوونه سوجدێ.
{ 121 } { قَالُوا آمَنَّا بِرَبِّ الْعَالَمِينَ } گۆتن: مه باوه‌رى ب خودايێ هه‌مى چێكرییان ئينا.
{ 122 } { رَبِّ مُوسَىٰ وَهَارُونَ } خودايێ مووساى وهاروونی، وئه‌وه یێ كو دڤێت په‌رستن بۆ وى ب تنێ بێته‌كرن.
{ 123 } { قَالَ فِرْعَوْنُ آمَنْتُمْ بِهِ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ ۖ إِنَّ هَٰذَا لَمَكْرٌ مَكَرْتُمُوهُ فِي الْمَدِينَةِ لِتُخْرِجُوا مِنْهَا أَهْلَهَا ۖ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ } فيرعه‌ونى گۆته سێره‌به‌ندان: هه‌وه باوه‌رى ب وى ئينا به‌رى ئه‌ز ده‌ستويریێ بده‌مه هه‌وه؟ هندى باوه‌رى ئينانا هه‌وه‌يه فێلبازییه‌كه هه‌وه ومووساى كرى؛ دا هوين خه‌لكێ باژێرێ خۆ ژێ ده‌ربێخن، ودا هوين خێر وخێراتێن وى بۆ خۆ ب تنێ ببه‌ن، ڤێجا پاشى هوين -گه‌لى سێره‌به‌ندان- دێ زانن كانێ چ عه‌زاب ونه‌خۆشى دێ ب سه‌رێ هه‌وه ئێت.
{ 124 } { لَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلَافٍ ثُمَّ لَأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِينَ } سويند بت ئه‌ز ده‌ست وپییێن هه‌وه ژێك جودا ببڕم: ده‌ستێ ڕاستێ د گه‌ل پییێ چه‌پێ، يان ده‌ستێ چه‌پێ د گه‌ل پییێ ڕاستێ، پاشى سويند بت ئه‌ز دێ هه‌وه هه‌مییان ب قورمێن دارقه‌سپان ڤه هلاويسم.
{ 125 } { قَالُوا إِنَّا إِلَىٰ رَبِّنَا مُنْقَلِبُونَ } سێره‌به‌ندان گۆته فيرعه‌ونى: بۆ مه مسوگه‌ر بوو كو هندى ئه‌مين ئه‌م دێ زڤڕينه نك خودێ، وكو عه‌زابا وى ژ يا ته دژوارتره، ڤێجا ئه‌م ئه‌ڤرۆ دێ صه‌برێ ل سه‌ر عه‌زابا ته كێشين؛ دا ئه‌م ڕۆژا قيامه‌تێ ژ عه‌زابا خودێ ڕزگار ببين.
{ 126 } { وَمَا تَنْقِمُ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِآيَاتِ رَبِّنَا لَمَّا جَاءَتْنَا ۚ رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَتَوَفَّنَا مُسْلِمِينَ } وهه‌ما ته كه‌رب ژ مه ڤه‌نابت ژ به‌ر تشته‌كى، ب تنێ نه‌بت ژ به‌ر هندێ نه‌بت كو مه باوه‌رى ئينايه، ومه نيشان وئايه‌تێن خودايێ خۆ يێن مووسا پێ هاتى ڕاستگۆ ده‌رێخستینه، ونه تو ونه كه‌سێ دى -ژ بلى خودێ خودانێ عه‌رد وعه‌سمانان- نه‌شێت هنده‌ك نيشانێن وه‌كى وان بينت، خودايێ مه تو بێنفره‌هییه‌كا مه‌زن ب سه‌ر مه دا به‌رده ومه موكم بكه، ومه بمرينه پێگير ب فه‌رمانا ته ودويكه‌فتى بۆ پێغه‌مبه‌رێ ته.
{ 127 } { وَقَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِ فِرْعَوْنَ أَتَذَرُ مُوسَىٰ وَقَوْمَهُ لِيُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَيَذَرَكَ وَآلِهَتَكَ ۚ قَالَ سَنُقَتِّلُ أَبْنَاءَهُمْ وَنَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ وَإِنَّا فَوْقَهُمْ قَاهِرُونَ } وڕێبه‌ر ومه‌زنان ژ ملله‌تێ فيرعه‌ونى گۆته فيرعه‌ونى: ئه‌رێ تو دێ مووساى وملله‌تێ وى ژ ئسرائيلییان هێلى دا ئه‌و خه‌لكى ل عه‌ردێ (مصرێ) د سه‌ر دا ببه‌ن حه‌تا ئه‌و دينێ خۆ بگوهۆڕن وعه‌بدينییا خودايه‌كێ ب تنێ بكه‌ن، وعه‌بدينییا ته ويا خوداوه‌ندێن ته بهێلن؟ فيرعه‌ونى گۆت: ئه‌م دێ كوڕێن ئسرائيلییان كوژين وژنێن وان بۆ خزمه‌تكارییێ هێلينه زێندى، وهندى ئه‌مين ئه‌م ب ملكى وده‌سهه‌لاتێ د سه‌ر وان ڕاينه.
{ 128 } { قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا ۖ إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۖ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ } مووساى گۆته ملله‌تێ خۆ -ژ ئسرائيلییان-: هوين داخوازا هاريكارییێ ژ خودێ دژى فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى بكه‌ن، وبێهنا خۆ ل سه‌ر وێ نه‌خۆشییا ژ فيرعه‌ونى گه‌هشتییه هه‌وه وعه‌يالێ هه‌وه فره‌هـ بكه‌ن. هندى عه‌رده هه‌مى بۆ خودێیه يێ وى بڤێت ژ به‌نییێن خۆ ب ميراتگرى ئه‌و لێ ددانت، ودويماهییا باش بۆ وییه يێ ته‌قوایا خودێ بكه‌ت وپێگيرییێ ب فه‌رمانێن وى بكه‌ت.
{ 129 } { قَالُوا أُوذِينَا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَأْتِيَنَا وَمِنْ بَعْدِ مَا جِئْتَنَا ۚ قَالَ عَسَىٰ رَبُّكُمْ أَنْ يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ } ملله‌تێ مووساى -ژ ئسرائيلیان- گۆته پێغه‌مبه‌رێ خۆ مووساى: به‌رى تۆ بۆ مه بێى وپشتى تو بۆ مه هاتى ژى ئه‌م ب كوشتنا كوڕێن مه وهێلانا ژنان دهاتينه ئێشاندن، مووساى گۆته وان: به‌لكى خودايێ هه‌وه نه‌يارێ هه‌وه فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى تێ ببه‌ت، وپشتى تێبرنا وان هه‌وه ب جێگرى ل عه‌ردێ وان بدانت، ڤێجا به‌رێ خۆ بده‌ته هه‌وه كانێ هوين دێ چاوا كارى كه‌ن، كانێ دێ شوكرا وى كه‌ن يان دێ كافر بن؟
{ 130 } { وَلَقَدْ أَخَذْنَا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ وَنَقْصٍ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ } و ب ڕاستى مه فيرعه‌ون وملله‌تێ وى ب كولپ وخه‌لايێ، و ب كێمكرنا به‌رهه‌مێ فێقى وده‌رامه‌تێ وان جه‌رباندن؛ دا به‌لكى ئه‌و بيرا خۆ بينن، وخۆ ژ سه‌رداچوونێ بده‌نه پاش، و ل خودايێ خۆ بزڤڕنه‌ڤه.
{ 131 } { فَإِذَا جَاءَتْهُمُ الْحَسَنَةُ قَالُوا لَنَا هَٰذِهِ ۖ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَطَّيَّرُوا بِمُوسَىٰ وَمَنْ مَعَهُ ۗ أَلَا إِنَّمَا طَائِرُهُمْ عِنْدَ اللَّهِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ } ڤێجا ئه‌گه‌ر ڕزق وبه‌رفره‌هییه‌ك گه‌هشتبا فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى ئه‌و دا بێژن: ئه‌ڤه بۆ مه‌يه ژ به‌ر كو ئه‌م دهه‌ژينه، وئه‌گه‌ر كولپ وهشكاتى ب سه‌ر وان دا هاتبا، ئه‌و دا وێ كه‌نه ژ بێ ئيفله‌حییا مووساى وئه‌وێن د گه‌ل وى دا، ودا بێژن: ئه‌ڤه ژ به‌ر وان گه‌هشته مه. نێ ئه‌وا ب سه‌رێ وان دئێت ژ كولپ وخه‌لايێ ب قه‌ده‌را خودێیه، و ژ به‌ر كوفر وگونه‌هێن وانه، به‌لێ پترییا ملله‌تێ فيرعه‌ونى ڤێ چه‌ندێ نزانن.
{ 132 } { وَقَالُوا مَهْمَا تَأْتِنَا بِهِ مِنْ آيَةٍ لِتَسْحَرَنَا بِهَا فَمَا نَحْنُ لَكَ بِمُؤْمِنِينَ } وملله‌تێ فيرعه‌ونى گۆته مووساى: هه‌چى نيشان وئايه‌تا تو بۆ مه بينى، دا به‌رێ مه پێ ژ دينێ فيرعه‌ونى وه‌رگێڕى، ئه‌م گوهدارییا ته ناكه‌ين وباوه‌رییێ ب ته نائينين.
{ 133 } { فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمُ الطُّوفَانَ وَالْجَرَادَ وَالْقُمَّلَ وَالضَّفَادِعَ وَالدَّمَ آيَاتٍ مُفَصَّلَاتٍ فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا مُجْرِمِينَ } ئينا مه له‌هیه‌كا مه‌زن ل وان ڕاكر، وێ له‌هییێ فێقى وده‌رامه‌تێ وان پويچ كر، ومه كولى ب سه‌ر وان دا هنارت، ڤێجا وى چاندییێ وان وتشتێ وان هه‌مى خوار، ومه ئه‌و سپيهێن كو شينكاتى وحه‌يوانه‌تێ وان دكوژن ب سه‌ر وان دا به‌ردان، ومه به‌ق ب سه‌ر وان دا هنارتن ڤێجا تژى ئامان وسه‌ر جهێن وان بوون، وخوين ژى مه ب سه‌ر وان دا هنارت ڤێجا بير وڕويبارێن وان بوونه خوين، ووان ئاڤا ب كێر ڤه‌خوارنێ بێت نه‌ديت، ئه‌ڤه هنده‌ك ئايه‌تن ژ ئايه‌تێن خودێ ژ بلى وى كه‌س نه‌شێت وان بينت، ئه‌و دژێك جودانه، و د گه‌ل ڤێ هه‌مییێ ملله‌تێ فيرعه‌ونى خۆ دفن بلندكر، وباوه‌رى ب خودێ نه‌ئينا، وئه‌و ملله‌ته‌ك بوون وان ئه‌و كار دكر يێ خودێ ئه‌و ژێ ددانه پاش ژ گونه‌هـ وسه‌رداچوونێ.
{ 134 } { وَلَمَّا وَقَعَ عَلَيْهِمُ الرِّجْزُ قَالُوا يَا مُوسَى ادْعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِنْدَكَ ۖ لَئِنْ كَشَفْتَ عَنَّا الرِّجْزَ لَنُؤْمِنَنَّ لَكَ وَلَنُرْسِلَنَّ مَعَكَ بَنِي إِسْرَائِيلَ } وده‌مێ عه‌زاب ب سه‌ر فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى دا هاتى وان هه‌وارا خۆ گه‌هانده مووساى وگۆتن: ئه‌ى مووسا دوعایێ ژ خودايێ خۆ بكه ب وێ په‌يمانا وى دايه ته، كو ئه‌گه‌ر مه تۆبه كر ئه‌و عه‌زابێ ژ سه‌ر مه ڕاكه‌ت، ئه‌گه‌ر تو وێ عه‌زابێ ژ سه‌ر مه ڕاكه‌ى يا ئه‌م تێدا، سويند بت ئه‌م دێ باوه‌رییێ ب وێ ئينين يا تو پێ هاتى، ودێ دويچوونا وێ كه‌ين يا تو ژ مه دخوازى، وئه‌م دێ ئسرائيلییان د گه‌ل ته به‌رده‌ين، وئه‌م ڕێ ل وان ناگرين كو ئه‌و بچنه وى جهێ وان بڤێت.
{ 135 } { فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُمُ الرِّجْزَ إِلَىٰ أَجَلٍ هُمْ بَالِغُوهُ إِذَا هُمْ يَنْكُثُونَ } ڤێجا ده‌مێ خودێ ئه‌و عه‌زاب ژ سه‌ر وان ڕاكرى حه‌تا ده‌مه‌كێ ئه‌و هه‌ر دێ گه‌هنێ ودێ تێدا ئێنه عه‌زابدان، وئه‌و ڤه‌هێلان وڕاكرنا به‌روه‌خت يا عه‌زابێ مفاى ناگه‌هينته وان، هنگى ئه‌و ل په‌يمانا خۆ يا وان دايه خودايێ خۆ ومووساى لێڤه‌بوون، ومانه ل سه‌ر كوفر وسه‌رداچوونا خۆ.
{ 136 } { فَانْتَقَمْنَا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْنَاهُمْ فِي الْيَمِّ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَكَانُوا عَنْهَا غَافِلِينَ } ڤێجا گاڤا ئه‌و ده‌م هاتى يێ بۆ تێبرنا وان هاتییه ده‌سنيشانكرن، مه تۆل ل وان ڤه‌كر، وغه‌زه‌ب داڕێته سه‌ر وان، ومه ئه‌و د ده‌ريايێ دا خه‌ندقاندن؛ ژ به‌ر دره‌وكرنا وان ب وان ئايه‌تێن ل سه‌ر ده‌ستێ مووساى په‌يدا بووين، وئه‌و ژ ڤان موعجزه‌يان دبێ ئاگه‌هـ بوون.
{ 137 } { وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ كَانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا ۖ وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ الْحُسْنَىٰ عَلَىٰ بَنِي إِسْرَائِيلَ بِمَا صَبَرُوا ۖ وَدَمَّرْنَا مَا كَانَ يَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَقَوْمُهُ وَمَا كَانُوا يَعْرِشُونَ } وئه‌و ئسرائيلییێن ب خزمه‌تكارییێ دهاتنه ڕه‌زيلكرن، مه ل ڕۆژهه‌لات وڕۆژئاڤايا عه‌ردى (كو وه‌لاتێ شامێیه) كرنه جێگر، ل وى عه‌ردێ مه به‌ره‌كه‌ت كرییه تێدا، كو ڕويبار وفێقى وده‌رامه‌تێ وێ مشه‌كرى، وپه‌يڤا خودايێ ته يا باش ل سه‌ر ئسرائيلیان پێكهات كو وان ل عه‌ردى بكه‌ته خودان ده‌سهه‌لات؛ ژ به‌ر صه‌بركێشانا وان ل سه‌ر نه‌خۆشییا ژ فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى گه‌هشتییێ، وهه‌ر تشته‌كێ فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى چێ كرى، وتشتێ وان ئاڤا كرى ژ ئاڤاهى وڕه‌ز وبیستانان مه خرابكرن وپه‌لخاندن.
{ 138 } { وَجَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْا عَلَىٰ قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَىٰ أَصْنَامٍ لَهُمْ ۚ قَالُوا يَا مُوسَى اجْعَلْ لَنَا إِلَٰهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ ۚ قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ } ومه ئسرائيلى ژ ده‌ريايێ ده‌رباس كرن، ئينا ئه‌و د به‌ر ملله‌ته‌كى ڕا بۆرين وان صه‌نه‌م دپه‌رێسين وئه‌و ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ دبه‌رده‌وام بوون، ئسرائيلیان گۆت: ئه‌ى مووسا بۆ مه ژى صه‌نه‌مه‌كى چێكه دا بۆ خۆ بكه‌ينه خوداوه‌ند، وه‌كى كا چاوا ڤى ملله‌تى هنده‌ك صه‌نه‌م هه‌نه عيباده‌تى بۆ دكه‌ن، مووساى گۆته وان: ئه‌ى ملله‌تۆ هندى هوينن هوين مه‌زنییا خودێ نزانن، وهوين نزانن كو په‌رستن ب تنێ بۆ خودێیه.
{ 139 } { إِنَّ هَٰؤُلَاءِ مُتَبَّرٌ مَا هُمْ فِيهِ وَبَاطِلٌ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } هندى ئه‌ڤه‌نه يێن ل دۆر ڤان صه‌نه‌مان، ئه‌و وشركا ئه‌و دكه‌ن دێ پويچ بت، وهندى ئه‌و كاره يێ ئه‌و دكه‌ن كو په‌رستنا وان صه‌نه‌مانه يێن كو عه‌زابا خودێ ژ وان پاشڤه نابه‌ن ئه‌گه‌ر ب سه‌ر وان دا هات، كاره‌كێ پويچ وخراب بوويه.
{ 140 } { قَالَ أَغَيْرَ اللَّهِ أَبْغِيكُمْ إِلَٰهًا وَهُوَ فَضَّلَكُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ } مووساى گۆته ملله‌تێ خۆ: ئه‌رێ ژ بلى خودێ ما ئه‌ز دێ داخوازا خودایه‌كێ دى بۆ هه‌وه كه‌م كو هوين وى بپه‌رێسن، وخودێیه يێ هوين ئافراندين، ووى هوين ب سه‌ر هه‌مى خه‌لكێ ده‌مێ هه‌وه ئێخستينه ب هلبژارتنا گه‌له‌ك پێغه‌مبه‌ران ژ ناڤ هه‌وه، وتێبرنا دوژمنێ هه‌وه، و ب دانا ئايه‌تێن تايبه‌ت بۆ هه‌وه؟
{ 141 } { وَإِذْ أَنْجَيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ ۖ يُقَتِّلُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءَكُمْ ۚ وَفِي ذَٰلِكُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ } وهوين -گه‌لى ئسرائيلیان- قه‌نجییێن مه ل بيرا خۆ بينن ده‌مێ مه هوين ژ ده‌ستێ فيرعه‌ونى ودويكه‌فتییێن وى ڕزگاركرين، و ژ وێ ڕه‌زيلییا هوين تێدا كو وان كوڕين هه‌وه دكوشتن وژنێن هه‌وه بۆ خزمه‌تێ زێندى دهێلان، ووان كرێتترين ونه‌خۆشترين عه‌زاب ددا به‌ر هه‌وه، پاشى وى هوين ڕزگاركرن، ئه‌ڤه جه‌رباندنه‌ك بوو ژ خودێ بۆ هه‌وه وقه‌نجییه‌كا مه‌زن بوو.
{ 142 } { وَوَاعَدْنَا مُوسَىٰ ثَلَاثِينَ لَيْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ۚ وَقَالَ مُوسَىٰ لِأَخِيهِ هَارُونَ اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِيلَ الْمُفْسِدِينَ } وخودێ ژڤان ب سيه شه‌ڤان دا مووساى كو ئه‌و د گه‌ل خودايێ خۆ باخڤت، پاشى وى ده‌هـ شه‌ڤێن دى ل وى ده‌مى زێده‌كرن، ئينا ئه‌و ژڤانێ خودێ بۆ مووساى داناى ب جهـ هات وبوو چل شه‌ڤ. ومووساى گۆته برايێ خۆ هاروونى -ده‌مێ وى ڤياى بچت د گه‌ل خودايێ خۆ باخڤت-: تو جێگرێ من به د ناڤ ملله‌تێ من دا حه‌تا ئه‌ز بزڤڕمه ڤه، وبه‌رێ وان بده گوهدارى وپه‌رستنا خودێ، وتو دويكه‌فتنا ڕێكا وان نه‌كه يێن خرابكارییێ د عه‌ردى دا دكه‌ن.
{ 143 } { وَلَمَّا جَاءَ مُوسَىٰ لِمِيقَاتِنَا وَكَلَّمَهُ رَبُّهُ قَالَ رَبِّ أَرِنِي أَنْظُرْ إِلَيْكَ ۚ قَالَ لَنْ تَرَانِي وَلَٰكِنِ انْظُرْ إِلَى الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَكَانَهُ فَسَوْفَ تَرَانِي ۚ فَلَمَّا تَجَلَّىٰ رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكًّا وَخَرَّ مُوسَىٰ صَعِقًا ۚ فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَكَ تُبْتُ إِلَيْكَ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ } وده‌مێ مووسا ل ژڤانێ ده‌سنيشانكرى هاتى كو پشتى شه‌ڤا چلێ بوو، وخودايێ وى ب وه‌حى وفه‌رمانا خۆ د گه‌ل وى ئاخفتى، وى دلێ خۆ برێ كو خودێ ببينت، ئينا وى دیتن ژ خودێ خواست، خودێ گۆته وى: تو من نابينى، یه‌عنى: تو نه‌شێى د دنيايێ دا من ببينى، به‌لێ به‌رێ خۆ بده چياى، ڤێجا ئه‌گه‌ر من بلند خۆ نيشا وى دا، ووى خۆ ل جهێ خۆ گرت، تو دێ من بينى، ئينا ده‌مێ خودايێ وى خۆ بلند نيشا چياى داى، وى چيا ب عه‌ردى ڤه ڕاست كر، ومووسا دلگرتى بوو وكه‌فت، وده‌مێ ئه‌و ژ دلگرتنێ هشياربووى وى گۆت: پاكى و پيرۆزى بۆ ته بت ئه‌ى خودا، هندى ئه‌زم من تۆبه‌يه كو پسيارا ديتنا ته د ڤێ دنيايێ دا بكه‌مه‌ڤه، وئه‌ز ئێكه‌مين خودان باوه‌رم ب ته ژ ملله‌تێ خۆ.
{ 144 } { قَالَ يَا مُوسَىٰ إِنِّي اصْطَفَيْتُكَ عَلَى النَّاسِ بِرِسَالَاتِي وَبِكَلَامِي فَخُذْ مَا آتَيْتُكَ وَكُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ } خودێ گۆت: ئه‌ى مووسا، ژ ناڤ مرۆڤان من تو هلبژارتى كو په‌ياما من بگه‌هینییه وان یێن من تو بۆ هنارتى، ومن تو بۆ ئاخفتنا خۆ يا ئێكسه‌ر هلبژارتى، ڤێجا تو وێ فه‌رمانێ بگره یا من دایه ته، وكارى پێ بكه، و ژ وان به يێن شوكرا خودێ دكه‌ن سه‌را وێ قه‌نجییێ یا وى دایه ته كو په‌یاما خۆ دایه ته، و ب تايبه‌تى د گه‌ل ته ئاخفتى.
{ 145 } { وَكَتَبْنَا لَهُ فِي الْأَلْوَاحِ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ مَوْعِظَةً وَتَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْءٍ فَخُذْهَا بِقُوَّةٍ وَأْمُرْ قَوْمَكَ يَأْخُذُوا بِأَحْسَنِهَا ۚ سَأُرِيكُمْ دَارَ الْفَاسِقِينَ } و د ته‌وراتێ دا هه‌ر تشته‌كێ مووسا هه‌وجه ببتێ ژ ئه‌حكامێن دينى مه بۆ وى نڤيسيبوو، وه‌ك شيره‌ت بۆ مفا وه‌رگرتنێ، وبه‌رفره‌هكرن بۆ مه‌سه‌لا حه‌لالى وحه‌رامى، وفه‌رمان وسه‌رهاتى وبير وباوه‌ر وتشتێ نه‌به‌رچاڤ، خودێ گۆته وى: ڤێجا تو وێ ب هێز بگره، یه‌عنى: تو ته‌وراتێ ب مجدى بگره، وفه‌رمانێ ل ملله‌تێ خۆ بكه كو ئه‌و كارى ب وێ بكه‌ن يا خودێ تێدا گۆتى؛ چونكى هه‌چییێ شريكان بۆ خودێ بدانت ئه‌ز ل ئاخره‌تێ جهێ سه‌رداچوويان دێ نيشا وى ده‌م، كو ئه‌و ئاگره يێ خودێ ئاماده‌كرى بۆ دوژمنێن خۆ يێن ژ ڕێكا وى ده‌ركه‌فتين.
{ 146 } { سَأَصْرِفُ عَنْ آيَاتِيَ الَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَإِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لَا يُؤْمِنُوا بِهَا وَإِنْ يَرَوْا سَبِيلَ الرُّشْدِ لَا يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا وَإِنْ يَرَوْا سَبِيلَ الْغَيِّ يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَكَانُوا عَنْهَا غَافِلِينَ } ئه‌ز دێ دلێن وان كه‌سان ژ تێگه‌هشتنا ئايه‌تێن مه‌زنى وشريعه‌تێ خۆ وه‌رگێڕم یێن خۆ د سه‌ر گوهدارییا من ڕا دبينن، وبێ حه‌ق خۆ ل سه‌ر سه‌رێ خه‌لكى مه‌زن دكه‌ن، ڤێجا ژ دفنبلندییا خۆ دويكه‌فتنا چو پێغه‌مبه‌ران ناكه‌ن، وگوهدارییا وان ناكه‌ن، وئه‌گه‌ر ئه‌ڤ دفنبلنده هه‌ر ئايه‌ته‌كا هه‌بت ببينن ژى باوه‌رییێ پێ نائينن؛ ژ به‌ر پشتدان ودوژمناتییا وان بۆ خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى، وئه‌گه‌ر ئه‌و ڕێكا چاكییێ ببينن بۆ خۆ ناكه‌نه ڕێك، وئه‌گه‌ر ئه‌و ڕێكا سه‌رداچوونێ ببينن، كو كوفره، ئه‌و دێ وێ بۆ خۆ كه‌نه ڕێك ودين؛ ئه‌ڤه ژ به‌ر كو وان دره‌و ب ئايه‌تێن خودێ كرییه، وئه‌و ژ هزركرن وبه‌رێخۆدانا د ڤان ئايه‌تان دا دبێ ئاگه‌هن.
{ 147 } { وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَلِقَاءِ الْآخِرَةِ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ ۚ هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } وئه‌وێن دره‌و ب ئايه‌تێن خودێ و ب ديدارا وى ل ئاخره‌تێ كرى كريارێن وان پويچ بوون؛ چونكى شه‌رتێ وه‌رگرتنا كارى تێدا نه‌مايه، كو باوه‌رییا ب خودێ وجزادانا وییه، و ل ئاخره‌تێ ئه‌و ب وى كارێ وان د دنيايێ دا دكر ژ كوفرێ وگونه‌هان دێ ئێنه جزادان، كو هه‌رمانا د ئاگرى دايه.
{ 148 } { وَاتَّخَذَ قَوْمُ مُوسَىٰ مِنْ بَعْدِهِ مِنْ حُلِيِّهِمْ عِجْلًا جَسَدًا لَهُ خُوَارٌ ۚ أَلَمْ يَرَوْا أَنَّهُ لَا يُكَلِّمُهُمْ وَلَا يَهْدِيهِمْ سَبِيلًا ۘ اتَّخَذُوهُ وَكَانُوا ظَالِمِينَ } وپشتى مووساى ملله‌تێ خۆ هێلاى وچووى دا د گه‌ل خودايێ خۆ باخڤت، ملله‌تێ وى ڕابوون ژ زێڕێ خۆ په‌يكه‌رێ گۆلكه‌كا بێ رح وخودان ده‌نگ بۆ خۆ چێكر، ئه‌رێ ما وان نه‌دزانى كو ئه‌و د گه‌ل وان نائاخڤت، وبه‌رێ وان ناده‌تێ خێرێ؟ وان ئه‌و كر يا كرى ژ ڤى كارێ كرێت، وئه‌و وان زۆردارى ل خۆ كر ده‌مێ وان تشت نه‌دانايه جهێ وى يێ دورست.
{ 149 } { وَلَمَّا سُقِطَ فِي أَيْدِيهِمْ وَرَأَوْا أَنَّهُمْ قَدْ ضَلُّوا قَالُوا لَئِنْ لَمْ يَرْحَمْنَا رَبُّنَا وَيَغْفِرْ لَنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ } وئه‌وێن ژ بلى خودێ په‌رستنا گۆلكێ كرى، ده‌مێ په‌شێمان بووين، پشتى مووسا زڤڕییه نك وان، ووان ديتى كو وان ڕێكا دورست ل به‌ر خۆ به‌رزه كر، و ژ دينێ خودێ ده‌ركه‌فتن، وان ده‌ست دا داخوازا گونه‌هـ ژێبرنێ وباوه‌رى ئينانا ب خودێ، وگۆتن: ئه‌گه‌ر خودايێ مه دلۆڤانییێ ب مه نه‌به‌ت وتۆبا مه قه‌بويل نه‌كه‌ت، وگونه‌هێن مه نه‌ڤه‌شێرت، مسوگه‌ر ئه‌م دێ ژ وان تێچوويان بين يێن كارێ وان پويچ بووى.
{ 150 } { وَلَمَّا رَجَعَ مُوسَىٰ إِلَىٰ قَوْمِهِ غَضْبَانَ أَسِفًا قَالَ بِئْسَمَا خَلَفْتُمُونِي مِنْ بَعْدِي ۖ أَعَجِلْتُمْ أَمْرَ رَبِّكُمْ ۖ وَأَلْقَى الْأَلْوَاحَ وَأَخَذَ بِرَأْسِ أَخِيهِ يَجُرُّهُ إِلَيْهِ ۚ قَالَ ابْنَ أُمَّ إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَكَادُوا يَقْتُلُونَنِي فَلَا تُشْمِتْ بِيَ الْأَعْدَاءَ وَلَا تَجْعَلْنِي مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ } وده‌مێ مووسا عێجز وغه‌مگين زڤڕییه نك ملله‌تێ خۆ؛ چونكى خودێ پێ دابوو زانين كو ملله‌تێ وى يێ دسه‌ردا چووى، وكو سامرى ئه‌و يێن ژ ڕێكا دورست ده‌رێخستين، مووساى گۆت: پيسه جێگرى بوو پشتى من هه‌وه كرى، ئه‌رێ هه‌وه له‌ز ل فه‌رمانا خودايێ خۆ كر؟ یه‌عنى: هه‌وه له‌ز ل زڤڕينا من كر يا كو خودێ ده‌مێ وێ ده‌سنيشان كرى؟ ومووساى ژ كه‌ربێن ملله‌تێ خۆ يێ گۆلكپه‌رێس وبرايێ خۆ هاروونى دا ده‌پێن ته‌وراتێ هاڤێتن، وسه‌رێ برايێ خۆ گرت و ب نك خۆ ڤه كێشا، هاروونى ب نه‌رمى ڤه گۆتێ: كوڕێ ده‌یكا من هندى ملله‌ت بوو بێ هێزى بۆ خۆ د من ڕا ديت، ووان ئه‌ز حسێب كرم مرۆڤه‌كێ لاواز، ونێزيك بوو ئه‌و من بكوژن، ڤێجا ب ڤى كارێ تو د گه‌ل من دكه‌ى تو كه‌يفا دوژمنان نه‌ئينه، وتو ل ده‌مێ كه‌ربا خۆ من نه‌ده د گه‌ل وى ملله‌تى يێ پێگيرى ب فه‌رمانا ته نه‌كرى وگۆلك په‌رێسى.
{ 151 } { قَالَ رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِأَخِي وَأَدْخِلْنَا فِي رَحْمَتِكَ ۖ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ } ده‌مێ مووساى ديتى كو برايێ وى هێجه‌تا خۆ هه‌يه، وزانى كو وى ته‌خسيرى د كارێ خۆ دا نه‌كرییه، وى گۆت: خودايێ من، تو گونه‌ها كه‌ربڤه‌بوونا من بۆ من ژێ ببه، ووێ بۆ برايێ من ژێ ببه يا به‌رى نوكه د ناڤبه‌را وى وئسرائيلییان دا چێبووى، وتو دلۆڤانییا خۆ يا به‌رفره‌هـ ب سه‌ر مه دا بينه، هندى تويى تو ب مه دلۆڤانترى ژ هه‌مى دلۆڤانكاران.
{ 152 } { إِنَّ الَّذِينَ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ سَيَنَالُهُمْ غَضَبٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَذِلَّةٌ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۚ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُفْتَرِينَ } هندى ئه‌ون يێن گولك بۆ خۆ كرییه خودا، غه‌زه‌به‌كا دژوار ژ خودايێ وان وشه‌رمزارییا د ژينا دنيايێ دا دێ گه‌هتێ؛ ژ به‌ر كوفرا وان ب خودايێ خۆ كرى، وكانێ مه چ ل ڤان كر، وه‌سا ئه‌م دێ د گه‌ل وان دره‌وپێكه‌ران ژى كه‌ين يێن ژ نك خۆ تشتان ل دينێ خودێ زێده دكه‌ن، له‌و هه‌ر خودان بیدعه‌یه‌ك یێ ره‌زیله.
{ 153 } { وَالَّذِينَ عَمِلُوا السَّيِّئَاتِ ثُمَّ تَابُوا مِنْ بَعْدِهَا وَآمَنُوا إِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَحِيمٌ } وئه‌وێن خرابى ژ كوفر وگونه‌هان كرين، پاشى پشتى هنگى ل باوه‌رییێ وكارێ چاك زڤڕين، هندى خودايێ ته‌يه پشتى تۆبا دورست گونه‌هـ ژێبرێ كريارێن وانه شه‌رما وان نابه‌ت، يێ پڕدلۆڤانكاره ب وان وهه‌ر ئێكێ وه‌كى وان تۆبه بكه‌ت.
{ 154 } { وَلَمَّا سَكَتَ عَنْ مُوسَى الْغَضَبُ أَخَذَ الْأَلْوَاحَ ۖ وَفِي نُسْخَتِهَا هُدًى وَرَحْمَةٌ لِلَّذِينَ هُمْ لِرَبِّهِمْ يَرْهَبُونَ } وده‌مێ كه‌ربا مووساى داهاتى، وى ده‌پ ژ عه‌ردى هلگرتن پشتى كو وى ئه‌و هاڤێتين، وئاشكه‌راكرنا حه‌قییێ ودلۆڤانى بۆ وان يێن ژ خودێ وعه‌زابا وى دترسن د وان ده‌پێن ته‌وراتێ دا هه‌بوويه.
{ 155 } { وَاخْتَارَ مُوسَىٰ قَوْمَهُ سَبْعِينَ رَجُلًا لِمِيقَاتِنَا ۖ فَلَمَّا أَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ قَالَ رَبِّ لَوْ شِئْتَ أَهْلَكْتَهُمْ مِنْ قَبْلُ وَإِيَّايَ ۖ أَتُهْلِكُنَا بِمَا فَعَلَ السُّفَهَاءُ مِنَّا ۖ إِنْ هِيَ إِلَّا فِتْنَتُكَ تُضِلُّ بِهَا مَنْ تَشَاءُ وَتَهْدِي مَنْ تَشَاءُ ۖ أَنْتَ وَلِيُّنَا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا ۖ وَأَنْتَ خَيْرُ الْغَافِرِينَ } ومووساى حه‌فتێ زه‌لام ژ باشێن ملله‌تێ خۆ هلبژارتن، و د گه‌ل وان ده‌ركه‌فته طوورێ (سينائێ) بۆ وى ده‌م وژڤانى يێ خودێ دايه وى دا كو -بۆ تۆبه‌كرنێ ژ وى كارێ بێ فامێن ئسرائيلییان كرى ده‌مێ گۆلك په‌رێسى- ئه‌و بچته ديدارا وى، ڤێجا گاڤا ئه‌و هاتينه وى جهى، وان زه‌لامێن ئسرائيلییان گۆت: ئه‌ى مووسا، ئه‌م باوه‌رییێ ب ته نائينين حه‌تا ئه‌م خودێ ب چاڤ نه‌بينين، تو د گه‌ل وى ئاخفتى، ڤێجا كانێ تو وى نيشا مه بده. ئينا ڤه‌له‌رزينا دژوار ئه‌و هه‌مى گرتن ومرن، مووسا ڕابووڤه ودوعا ژ خودێ كرن وگۆت: خودايێ من ئه‌ز دێ چ بێژمه ئسرائيلییان ئه‌گه‌ر ئه‌ز زڤڕيمه نك وان، وته باشێن وان هه‌مى مراندن؟ ئه‌گه‌ر ته ڤيابا به‌رى نوكه تو دا وان هه‌مییان ومن ژى د گه‌ل دا مرينى، وئه‌ڤه ل سه‌ر من يا ب ساناهيتر بوو، ئه‌رێ تو دێ مه تێ به‌ى ژ به‌ر وى كارێ بێ فامێن مه كرى؟ ئه‌ڤ كارێ ملله‌تێ من كرى ده‌مێ گۆلك په‌رێسى هه‌ما جه‌رباندنه‌ك بۆ ته ئه‌و پێ جه‌رباندين، يێ ته بڤێت ژ به‌نییێن خۆ تو وى پێ به‌رزه دكه‌ى، ويێ ته بڤێت تو وى پێ دئينيه سه‌ر ڕێ، تو سه‌ركار وپشته‌ڤانێ مه‌يى، ڤێجا تو گونه‌هێن مه ژێ ببه، ودلۆڤانییێ ب مه ببه، و توچێترينێ وانى يێن لێبۆرينێ دكه‌ن، وگونه‌هان ڤه‌دشێرن.
{ 156 } { وَاكْتُبْ لَنَا فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ إِنَّا هُدْنَا إِلَيْكَ ۚ قَالَ عَذَابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشَاءُ ۖ وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ ۚ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالَّذِينَ هُمْ بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَ } وتو مه بكه ژ وان يێن ته كريارێن چاك د دنيايێ وئاخره‌تێ دا بۆ نڤيسين، هندى ئه‌مين ئه‌م ب په‌شێمانى وتۆبه‌كرن ڤه ل ته زڤڕين، خودێ گۆته مووساى: عه‌زابا خۆ ئه‌ز دێ ده‌مه به‌ر وى يێ من بڤێت ژ چێكرییێن خۆ، وه‌كى من دايه به‌ر ئه‌وێن هه ژ ملله‌تێ ته، ودلۆڤانییا من چێكرى هه‌مى ڤه‌گرتينه، ڤێجا ئه‌ز دێ وێ بۆ وان نڤيسم يێن ژ خودێ وعه‌زابا وى دترسن، وفه‌رمانێن وى ب جهـ دئينن وخۆ ژ بێ ئه‌مرییا وى دده‌نه پاش، وئه‌وێن باوه‌رییێ ب ته‌وحيدێ وده‌ليلێن وێ دئينن.
{ 157 } { الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ ۚ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ ۙ أُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ } ئه‌ڤێ دلۆڤانییێ ئه‌ز دێ بۆ وان نڤيسم يێن ژ خودێ دترسن وخۆ ژ بێ ئه‌مرییا وى دده‌نه پاش، ودويكه‌فتنا وى پێغه‌مبه‌رێ نه‌خوانده‌ڤا دكه‌ن، كو موحه‌ممه‌ده سلاڤ لێ بن، يێ ئه‌و به‌حس وسالۆخه‌تێ وى ل نك خۆ د ته‌ورات وئنجيلێ دا نڤيسى دبينن، ئه‌و فه‌رمانێ ب ته‌وحيدێ وهه‌ر باشییه‌كا هه‌بت ل وان دكه‌ت، وبه‌رێ وان ژ شركێ ونه‌گوهدارییێ وهه‌ر تشته‌كێ خراب دده‌ته پاش، وتشتێن پاقژ ژ خوارن وڤه‌خوارن وماره‌كرنێ بۆ وان حه‌لال دكه‌ت، وتشتێن پيس وه‌كى گۆشتێ به‌ڕازى ووان خوارن وڤه‌خوارنێن خودێ ل سه‌ر وان حه‌رامكرين بۆ وان حه‌رام دكه‌ت، ووى بارێ گران يێ كو ل وان هاتییه‌كرن وه‌كى بڕينا جهێ پيس ژ جلكى وچه‌رمى، وسوژاندنا ده‌سكه‌فتییان، وتۆلڤه‌كرنا ژ وى يێ كوشتن كرى ژ قه‌ستا يان بێ ده‌ستى، ژ سه‌ر وان ڕادكه‌ت، ڤێجا ئه‌وێن باوه‌رى ب پێغه‌مبه‌رێ نه‌خوانده‌ڤا موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن ئيناى، وبهايێ وى مه‌زن كرى وپشته‌ڤانییا وى كرى، ودويكه‌فتنا وێ قورئانێ كرى يا بۆ وى هاتییه خوارێ، وكار ب سوننه‌تا وى كرى، ئه‌و ئه‌ون يێن ئه‌و سۆز ب ده‌ست خۆ ڤه ئيناى يا خودێ دايه به‌نییێن خۆ يێن خودان باوه‌ر.
{ 158 } { قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ ۖ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ الَّذِي يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَكَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه هه‌مى مرۆڤان: هندى ئه‌زم ئه‌ز پێغه‌مبه‌رێ خودێ مه بۆ هه‌وه هه‌مییان نه‌كو بۆ هنده‌كان ب تنێ، ئه‌و خودايێ ملكێ عه‌سمانان وعه‌ردى وهه‌ر تشته‌كێ د ناڤ دا يێ وى، نابت خوداينى وپه‌رستن بۆ ئێكێ دى بت ژ بلى وى، ئه‌و يێ خودان شيانه كو چێكرییان بده‌ت وببه‌ت وجاره‌كا دى زێندى بكه‌ت، ڤێجا هوين باوه‌رییێ ب خودێ وته‌وحيدا وى بينن، وباوه‌رییێ ب پێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن بينن، ئه‌و پێغه‌مبه‌رێ نه‌خوانده‌ڤا یێ كو باوه‌رییێ ب خودێ دئينت، و ب وێ يا بۆ وى ژ نك خودايێ وى هاتى، و ب وێ يا بۆ پێغه‌مبه‌رێن به‌رى وى هاتى، وهوين دويكه‌فتنا ڤى پێغه‌مبه‌رى بكه‌ن، وكارى ب وێ بكه‌ن يا ئه‌و فه‌رمانێ پێ ل هه‌وه دكه‌ت؛ دا به‌لكى به‌رێ هه‌وه بۆ ڕێكا ڕاست بێته‌دان.
{ 159 } { وَمِنْ قَوْمِ مُوسَىٰ أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ } و ژ ئسرائيلییان، ملله‌تێ مووساى، كۆمه‌ك هه‌يه خۆ ل سه‌ر حه‌قییێ دگرن، وبه‌رێ مرۆڤان دده‌نێ، ودادییێ پێ د حوكمێ خۆ دا د ناڤبه‌را مرۆڤان دا دكه‌ن.
{ 160 } { وَقَطَّعْنَاهُمُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أَسْبَاطًا أُمَمًا ۚ وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ ۖ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا ۖ قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ ۚ وَظَلَّلْنَا عَلَيْهِمُ الْغَمَامَ وَأَنْزَلْنَا عَلَيْهِمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَىٰ ۖ كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ ۚ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَٰكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ } ومه ملله‌تێ مووساى ژ ئسرائيلیان كرنه دووازده ئويجاخ هندى هژمارا بابكێن وان -ژ كوڕێن يه‌عقووبى- هه‌ر ئويجاخه‌ك ژ وان ب مه‌زنێ خۆ دهاته نیاسين. وگاڤا ملله‌تێ مووساى ل ده‌مێ به‌رزه‌بوونێ تێهنى بووين، ووان داخوازا ئاڤێ ژێ كرى، مه وه‌حى بۆ وى هنارت كو: گۆپالێ خۆ ل به‌رى بده، ئينا دووازده كانییێن ئاڤێ ژێ زان، وهه‌ر ئويجاخه‌كێ ژ دووازده ئويجاخان كانییا خۆ نیاسى، له‌و ب سه‌ر كانییا ئويجاخا دى ڤه نه‌دچوو، ومه عه‌ور ئينانه هنداڤى وان دا سيبه‌رێ ل وان بكه‌ن، ومه گه‌زۆ وگۆشتێ ته‌يران بۆ وان ئينا خوارێ، ومه گۆته وان: ژ تشتێ پاقژێ مه دايه هه‌وه هوين بخۆن، به‌لێ وان ب ڤێ چه‌ندێ نه‌خۆش بوو وژێ بێنته‌نگ بوون ودلێ وان ژ ڤێ خوارنێ ڕه‌شبوو، وگۆتن: ئه‌م نه‌شێين خوارنه‌كێ ب تنێ هه‌ر بخۆين، ووان داخوازا گوهۆڕينا خوارنا باش ب يا نه‌باش كر. وده‌مێ وان شوكرا خودێ نه‌كرى و ب وى كارى ڕانه‌بووين يێ خودێ ل سه‌ر وان فه‌ركرى وان زۆردارى ل مه نه‌كر، به‌لكى وان زۆردارى ل خۆ ب خۆ كر؛ چونكى وان باشى ژ ده‌ستێ خۆ كر، ووان خۆ به‌رئاتاف كر.
{ 161 } { وَإِذْ قِيلَ لَهُمُ اسْكُنُوا هَٰذِهِ الْقَرْيَةَ وَكُلُوا مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ وَقُولُوا حِطَّةٌ وَادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا نَغْفِرْ لَكُمْ خَطِيئَاتِكُمْ ۚ سَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ نه‌گوهدارییا ئسرائيلییان بۆ خودايێ وان وپێغه‌مبه‌رێ وان مووساى سلاڤ لێ بن بكه، وده‌مێ وان ئه‌و گۆتن گوهاڕتى يا فه‌رمان ب گۆتنا وێ ل وان هاتییه‌كرن ده‌مێ خودێ گۆتییه وان: هوين ل (به‌يتولمه‌قدسێ) ئاكنجى ببن، و ل چى جهێ هه‌وه بڤێت وچى گاڤا هه‌وه بڤێت ژ فێقى وده‌رامه‌تێ وى بخۆن، وبێژن: گونه‌هێن مه ژ سه‌ر مه ڕاكه، وهوين ب خۆ چه‌ماندن ڤه د ده‌رگه‌هى ڕا هه‌ڕن، ئه‌م دێ گونه‌هێن هه‌وه بۆ هه‌وه ژێ به‌ين، وئه‌م هه‌وه پێ ناگرين، وئه‌م خێرا دنيايێ وئاخره‌تێ ل قه‌نجيكاران دێ زێده كه‌ين.
{ 162 } { فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ قَوْلًا غَيْرَ الَّذِي قِيلَ لَهُمْ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِجْزًا مِنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَظْلِمُونَ } ئينا ئه‌وێن كافربووين ژ وان ئه‌و گۆتن گوهاڕت يا خودێ فه‌رمان پێ ل وان كرى، ووان د ده‌رگه‌هى ڕا خۆ ل سه‌ر پاشییێن خۆ خشاند، وگۆتن: دندكه‌ك د مویه‌كى دا، ئينا مه عه‌زابه‌ك ژ عه‌سمانى ب سه‌ر وان دا هنارت، و ژ به‌ر زۆردارى ونه‌گوهدارییا وان مه ئه‌و پێ تێبرن.
{ 163 } { وَاسْأَلْهُمْ عَنِ الْقَرْيَةِ الَّتِي كَانَتْ حَاضِرَةَ الْبَحْرِ إِذْ يَعْدُونَ فِي السَّبْتِ إِذْ تَأْتِيهِمْ حِيتَانُهُمْ يَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعًا وَيَوْمَ لَا يَسْبِتُونَ ۙ لَا تَأْتِيهِمْ ۚ كَذَٰلِكَ نَبْلُوهُمْ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- پسيارێ ل دۆر مه‌سه‌لا خه‌لكێ وى گوندێ ل نێزيكى ده‌ريايێ ژ ڤان جوهییان بكه، ده‌مێ خه‌لكێ وى گوندى ل ڕۆژا شه‌نبییێ زێده‌گاڤى ل سه‌ر وان تشتان دكر يێن خودێ حه‌رامكرين، ووى فه‌رمان ل وان كربوو كو ئه‌و بهايێ ڕۆژا شه‌نبیێ مه‌زن بكه‌ن وماسییان تێدا نه‌گرن، ڤێجا خودێ ئه‌و جه‌رباندن؛ ب هندێ كو ل ڕۆژا شه‌نبیێ نه‌هنگێن وان مشه دهاتن و ب سه‌ر ئاڤێ دكه‌تن، وده‌مێ ڕۆژا شه‌نبى دچوو نه‌هنگ دچوونه د ده‌ريايێ دا، ووان چو نه‌هنگ نه‌دديتن، ڤێجا وان ژ فێلبازى ل ڕۆژا شه‌نبیێ تۆڕ ل به‌ر ڤه‌ددان ودئێخستنێ، وپشتى هنگى دگرتن. وكانێ چاوا ب ڤى ڕه‌نگێ جه‌رباندنێ يێ مه گۆتى، كو ماسى ل ڕۆژا نێچير تێدا ل سه‌ر هاتییه حه‌رامكرن مه ب سه‌ر ئاڤێ دئێخستن، و ل ڕۆژێن دى مه ئه‌و ل به‌ر وان ڤه‌دشارتن، وه‌سا ژ به‌ر زێده‌گاڤییا وان وده‌ركه‌فتنا وان ژ بن ئه‌مرێ خودێ ئه‌م وان دجه‌ڕبينن.
{ 164 } { وَإِذْ قَالَتْ أُمَّةٌ مِنْهُمْ لِمَ تَعِظُونَ قَوْمًا ۙ اللَّهُ مُهْلِكُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا ۖ قَالُوا مَعْذِرَةً إِلَىٰ رَبِّكُمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ } وتو به‌حس بكه ده‌مێ كۆمه‌كێ ژ وان گۆتییه وێ كۆما دى ئه‌وا شيره‌ت ل وان دكر يێن ل ڕۆژا شه‌نبیێ ته‌عدايى كرى: بۆچى هوين شيره‌تێ ل وى ملله‌تى دكه‌ن يێ كو خودێ ژ به‌ر نه‌گوهدارییا وان دێ وان تێ به‌ت، يان ل ئاخره‌تێ ب عه‌زابه‌كا دژوار دێ وان عه‌زاب ده‌ت؟ وان گۆت: ئه‌م شيره‌تێ ل وان دكه‌ين ووان پاشڤه دبه‌ين دا وان چو هێجه‌ت نه‌مينن، ودا ئه‌م ب وى كارى ڕابين يێ خودێ ل سه‌ر مه فه‌ر كرى كو فه‌رمانا ب باشییێ وپاشڤه‌برنا ژ خرابیێیه، و ژ به‌ر هندێ دا به‌لكى ئه‌و ته‌قوایا خودێ بكه‌ن، وژێ بترسن، و ژ گونه‌هـ وته‌عدايیێن خۆ تۆبه بكه‌ن.
{ 165 } { فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ أَنْجَيْنَا الَّذِينَ يَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ وَأَخَذْنَا الَّذِينَ ظَلَمُوا بِعَذَابٍ بَئِيسٍ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ } ڤێجا ده‌مێ وێ ده‌سته‌كێ يا كو ل شه‌نبییێ ته‌عدايى كرى ئه‌و تشت ژ بيركرى يێ ده‌سته‌كا دى بيرا وان لێ ئينايه‌ڤه، وبه‌رده‌وامى ل سه‌ر ته‌عدايیا خۆ كرى، وگوهدارییا ده‌سته‌كا شيره‌تكار نه‌كرى، خودێ ئه‌وێن پاشڤه‌برنا ژ خرابییێ دكر ڕزگاركرن، وئه‌وێن ل ڕۆژا شه‌نبییێ زۆردارى كرى عه‌زابه‌كا دژوار ب سه‌ر دا هات؛ ژ به‌ر نه‌گوهدارییا وان بۆ ئه‌مرێ خودێ وزێده‌گاڤییا وان كرى.
{ 166 } { فَلَمَّا عَتَوْا عَنْ مَا نُهُوا عَنْهُ قُلْنَا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خَاسِئِينَ } ڤێجا ده‌مێ وێ ده‌سته‌كێ خۆ نه‌گوهدار كرى، وپێ ل فه‌رمانا خودێ داناى، خودێ گۆته وان: ببنه مه‌يموينكێن دويركرى وبێ خێر، ڤێجا ئه‌و وه لێ هاتن.
{ 167 } { وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَنْ يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذَابِ ۗ إِنَّ رَبَّكَ لَسَرِيعُ الْعِقَابِ ۖ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ هندێ بكه ده‌مێ خودايێ ته ئاشكه‌را دايه زانينێ كو حه‌تا ڕۆژا ڕابوونێ ئه‌و دێ وان ل سه‌ر سه‌رێ جوهییان ڕاكه‌ته‌ڤه يێ خرابترين عه‌زابێ وشه‌رمزارییێ بده‌ته به‌ر وان. هندى خودايێ ته‌يه ب له‌ز وى جزا دده‌ت يێ خۆ هێژاى وى جزايى بكه‌ت، وهندى ئه‌وه گونه‌هـ ژێبره بۆ وان یێن تۆبه دكه‌ن، وپڕدلۆڤانكاره ب وان.
{ 168 } { وَقَطَّعْنَاهُمْ فِي الْأَرْضِ أُمَمًا ۖ مِنْهُمُ الصَّالِحُونَ وَمِنْهُمْ دُونَ ذَٰلِكَ ۖ وَبَلَوْنَاهُمْ بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ } ومه ئسرائيلى ل عه‌ردى بژاله‌كرن، ژ وان هه‌نه يێن ب مافێن خودێ ويێن به‌نییان ڕادبن، و ژ وان هه‌نه يێن ته‌خسيریێ دكه‌ن وزۆردارییێ ل خۆ دكه‌ن، ومه ئه‌و ب خۆشییێ وبه‌رفره‌هكرنا ڕزقى جه‌رباندن، و ب نه‌خۆشى وته‌نگاڤییان ژى مه ئه‌و جه‌رباندن؛ دا به‌لكى ئه‌و ل خۆ بزڤڕن، گوهدارییا خودایێ خۆ بكه‌ن، و ژ گونه‌هێن خۆ تۆبه بكه‌ن.
{ 169 } { فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْكِتَابَ يَأْخُذُونَ عَرَضَ هَٰذَا الْأَدْنَىٰ وَيَقُولُونَ سَيُغْفَرُ لَنَا وَإِنْ يَأْتِهِمْ عَرَضٌ مِثْلُهُ يَأْخُذُوهُ ۚ أَلَمْ يُؤْخَذْ عَلَيْهِمْ مِيثَاقُ الْكِتَابِ أَنْ لَا يَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ وَدَرَسُوا مَا فِيهِ ۗ وَالدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ ۗ أَفَلَا تَعْقِلُونَ } وپشتى ڤان یێن به‌حسێ وان هاتییه‌كرن هنده‌ك پێگوهۆڕێن خراب هاتن وبوونه ميراتگرێن كيتابێ، وان كيتاب خواند وتێ گه‌هشتن، و ل دويڤ حوكمێ وێ نه‌چوون، هه‌ر تشته‌كێ ژ په‌رتالێ دنيايێ -ئه‌گه‌ر خۆ يێ بێ خێر ژى بت- بكه‌فته به‌ر سنگێ وان ئه‌و وه‌ردگرن؛ هندى هند ئه‌و دچاڤ برسينه قه‌ت تێر نابن، و د گه‌ل هندێ ئه‌و دبێژن: هندى خودێیه گونه‌هێن مه دێ بۆ مه ژێ به‌ت، هنده‌ك هيڤییێن ژ قه‌ستانه ئه‌و ژ خودێ دكه‌ن، وئه‌گه‌ر په‌رتاله‌كێ بێ خێر ژ ماله‌كێ حه‌رام بگه‌هته وان ئه‌و وه‌ردگرن وبۆ خۆ حه‌لال دكه‌ن، وخۆ ل سه‌ر وه‌رگرتنا حه‌رامى مجد دكه‌ن، ئه‌رێ ما په‌يمان ژ وان نه‌هاتبوو وه‌رگرتن كو ئه‌و ته‌وراتێ ب جهـ بينن وكارى ب وى تشتى بكه‌ن يێ تێدا هاتى، وكو ئه‌و ژ حه‌قییێ پێڤه‌تر چو تشتى ل سه‌ر ناڤێ خودێ نه‌بێژن، وئه‌و تشتێ د كيتابێ دا هاتى وان زانى به‌لێ ل به‌ر خۆ به‌رزه‌كر، وكار پێ نه‌كر، وپێگيرى ب په‌يمانا خودێ نه‌كر؟ وئه‌وێن ته‌قوایا خودێ دكه‌ن، وپێگيرییێ ب فه‌رمانێن وى دكه‌ن ئاخره‌ت بۆ وان چێتره، ئه‌رێ ما ئه‌وێن په‌رتالێن بێ خێر وه‌ردگرن نزانن كو ئه‌و تشتێ ل نك خودێ هه‌ى بۆ ته‌قواداران چێتره؟
{ 170 } { وَالَّذِينَ يُمَسِّكُونَ بِالْكِتَابِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجْرَ الْمُصْلِحِينَ } وئه‌وێن خۆ ب كيتابێ ڤه دگرن، وكارى ب وى تشتى دكه‌ن يێ تێدا هاتى، ونڤێژێ ب دورستى دكه‌ن وپێ ڕادبن، ووێ ژ ده‌مێ وێ ده‌رنائێخن، هندى خودێیه خێرا وان سه‌را ڤان كريارێن وان يێن چاك دێ ده‌تێ، وبه‌رزه ناكه‌ت.
{ 171 } { وَإِذْ نَتَقْنَا الْجَبَلَ فَوْقَهُمْ كَأَنَّهُ ظُلَّةٌ وَظَنُّوا أَنَّهُ وَاقِعٌ بِهِمْ خُذُوا مَا آتَيْنَاكُمْ بِقُوَّةٍ وَاذْكُرُوا مَا فِيهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حس بكه ده‌مێ مه چيا ڕاكرییه هنداڤى ئسرائيلییان دێ بێژى عه‌وره‌ك بوو سيبه‌ر ل وان دكر، ووان زانى كو ئه‌گه‌ر ئه‌و ئه‌حكامێن ته‌وراتێ قه‌بويل نه‌كه‌ن ئه‌و چیا دێ ب سه‌ر وان دا ئێت، ومه گۆته وان: ئه‌وا مه دايه هه‌وه هوين ب هێز بگرن، وهوين وان سۆز وپه‌يمانان ل بيرا خۆ بينن يێن مه د كيتابا خۆ دا ژ هه‌وه وه‌رگرتين كو هوين كارى پێ بكه‌ن؛ دا به‌لكى هوين ته‌قوایا خودايێ خۆ بكه‌ن، و ژ عه‌زابا وى ڕزگار ببن.
{ 172 } { وَإِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِي آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ ۖ قَالُوا بَلَىٰ ۛ شَهِدْنَا ۛ أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَٰذَا غَافِلِينَ } وده‌مێ خودايێ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دوونده‌ها ئاده‌مى ژ پشتێن بابێن وان ئيناينه‌ده‌ر، ووى ئه‌و ل سه‌ر گۆتنا ب ته‌وحيدا خۆ كرينه شاهد و د خوڕستییا وان دا بنه‌جهكرى كو ئه‌و خودايێ وان وئافرانده‌رێ وانه، ئينا وان شاهده‌يى ب وێ چه‌ندێ دا؛ ئه‌ڤه ژ ترسا هندێ دا كو ئه‌و ل ڕۆژا ڕابوونێ حاشاتییا ڤێ چه‌ندێ بكه‌ن، وباوه‌رییێ ب تشته‌كى ژ ڤێ چه‌ندێ نه‌ئينن، و ژ دره‌و بێژن: خودێ چو زانين وهێجه‌ت ب ڤێ چه‌ندێ نه‌دايه مه، به‌لكى ئه‌م ژ ڤێ چه‌ندێ دبێ ئاگه‌هين.
{ 173 } { أَوْ تَقُولُوا إِنَّمَا أَشْرَكَ آبَاؤُنَا مِنْ قَبْلُ وَكُنَّا ذُرِّيَّةً مِنْ بَعْدِهِمْ ۖ أَفَتُهْلِكُنَا بِمَا فَعَلَ الْمُبْطِلُونَ } يان دا هوين بێژن: هه‌ما بابێن مه به‌رى مه بوتپه‌رێسى كربوو وسۆز شكاندبوو، وئه‌م پشتى وان هاتین ومه چاڤ ل وان كر، ئه‌رێ ڤێجا ما تو دێ مه ب كريارا وان عه‌زاب ده‌ى يێن كارێ خۆ ب هندێ پويچكرى كو شريك د په‌رستنێ دا بۆ خودێ داناين؟
{ 174 } { وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ وَلَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ } وكانێ چاوا مه ئايه‌ت ئاشكه‌راكرن، ومه تێدا دياركر كانێ مه چ ب سه‌رێ ملله‌تێن به‌رێ ئينايه، وه‌سا ئه‌م ئايه‌تان بۆ ملله‌تێ ته ژى به‌رفره‌هـ وئاشكه‌را دكه‌ين؛ ب وێ هيڤییێ كو ئه‌و ژ شركا خۆ لێڤه‌ببن، و ل خودايێ خۆ بزڤڕن.
{ 175 } { وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِي آتَيْنَاهُ آيَاتِنَا فَانْسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بۆ ئوممه‌تا خۆ به‌حسێ وى زه‌لامێ ئسرائيلى بكه يێ مه ئايه‌ت وده‌ليلێن خۆ داينێ، ڤێجا وى خۆ فێرى وان كر، پاشى كوفر پێ كر، وئه‌و هاڤێتنه پشت خۆ، ئينا شه‌يتانى ئه‌و ژێرده‌ستى خۆ كر، ڤێجا ئه‌و بوو ژ وان به‌رزه‌بوويێن تێچووى، ژ به‌ر كو وى بێ ئه‌مرییا خودایێ خۆ وگوهدارییا شه‌یتانى كر.
{ 176 } { وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَٰكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ ۚ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَثْ ۚ ذَٰلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا ۚ فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ } وئه‌گه‌ر مه ڤيابا كو بهايێ وى بلندكه‌ين ژ به‌ر وان ئايه‌تێن مه داينێ ئه‌م دا وه كه‌ين، به‌لێ وى ده‌ست دا دنيايێ ودويكه‌فتنا دلچوونێن خۆ كر، وگوهدارییا خودێ نه‌كر. ڤێجا مه‌ته‌لا ڤى زه‌لامى وه‌كى مه‌ته‌لا صه‌يه، ئه‌گه‌ر تو ڕاهێلییێ يان بهێلى هه‌ر دێ حلكه‌حلكێ كه‌ت، ڤێجا ئه‌وێ خۆ ژ ئايه‌تێن خودێ ڤه‌كرى ژى يێ وه‌سايه دێ هه‌ر ل سه‌ر كوفرا خۆ مينت چ تو خۆ پێڤه بوه‌ستينى يان ژى بهێلى، ئه‌ڤ سالۆخه‌ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- سالۆخه‌تێ وى ملله‌تییه يێ به‌رى تو بۆ بێیه هنارتن ئه‌و دبه‌رزه بوون، ڤێجا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- سه‌رهاتییێن ملله‌تێن به‌رێ ڤه‌گێڕه، چونكى د ڤه‌گێڕانا وان دا موعجزه‌یه‌كا مه‌زن هه‌يه؛ دا به‌لكى ملله‌تێ ته هزرا خۆ د وێ چه‌ندێ دا بكه‌ن، وباوه‌رییێ ب وێ بینن یا تو بۆ پێ هاتى.
{ 177 } { سَاءَ مَثَلًا الْقَوْمُ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَأَنْفُسَهُمْ كَانُوا يَظْلِمُونَ } پيسه مه‌ته‌له مه‌ته‌لا وى ملله‌تى يێ دره‌و ب ئايه‌ت وده‌ليلێن خودێ كرى، و ژ به‌ر دره‌وپێكرنا وان ب ڤان هێجه‌ت وده‌ليلان، وان زۆردارى ل خۆ دكر.
{ 178 } { مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِي ۖ وَمَنْ يُضْلِلْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ } هه‌چییێ خودێ به‌رێ وى بده‌ته باوه‌رى وگوهدارییا خۆ ئه‌و ئه‌وه يێ سه‌رڕاست، وهه‌چییێ ئه‌و شه‌رمزار بكه‌ت وته‌وفيقا وى نه‌ده‌ت ئه‌و ئه‌وه تێچوويێ زيانكار، مه‌عنا هيدايه‌ت وسه‌ردابرن ژ خودێ ب تنێیه.
{ 179 } { وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ ۖ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا ۚ أُولَٰئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ } و ب ڕاستى مه گه‌له‌ك ژ ئه‌جنه ومرۆڤان بۆ وى ئاگرى چێكرينه یێ خودێ ل ئاخره‌تێ وى پێ عه‌زاب دده‌ت یێ هه‌ژى عه‌زابێ بت، وان هنده‌ك دل هه‌نه ئه‌و پێ تێ ناگه‌هن، له‌و ئه‌و هیڤییا خێرێ ناكه‌ن و ژ عه‌زابێ ناترسن، ووان هنده‌ك چاڤ هه‌نه ئه‌و ئايه‌ت وده‌ليلێن خودێ پێ نابينن، ووان هنده‌ك گوهـ هه‌نه ئه‌و گوهدارییا ئايه‌تێن كيتابا خودێ پێ ناكه‌ن، ئه‌وێن هه وه‌كى وان حه‌يوانانه يێن د وێ ئاخفتنێ نه‌گه‌هن یا بۆ وان دئێته گۆتن، ووى تشتى نانیاسن یێ ئه‌و دبینن، و ب دلێن خۆ جوداهییێ نائێخنه ناڤبه‌را باشى وخرابییێ، به‌لكى ئه‌و ژ وان حه‌يوانان به‌رزه‌ترن ژى؛ چونكى حه‌یوان وى تشتى دزانن یێ مفا وزیانا وان تێدا، و ب دویڤ شڤانێ خۆ دكه‌ڤن، وئه‌ڤه د وه‌سا نینن، ئه‌و ژ باوه‌رییا ب خودێ وگوهدارییا وى د بێ ئاگه‌هن.
{ 180 } { وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ فَادْعُوهُ بِهَا ۖ وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ ۚ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } وبۆ خودێ ئه‌و باشناڤ هه‌نه، يێن مه‌زنییا وى دگه‌هينن، وهه‌مى ناڤێن وى دباشن، ڤێجا تشتێ هه‌وه بڤێت هوين ب ناڤێن وى داخوازێ ژێ بكه‌ن، ووان بهێلن يێن گوهۆڕينێ دئێخنه ناڤێن وى، ب زێده‌یى یان كێمكرن یان گوهۆڕینێ، وه‌كى كو وان ناڤان بداننه سه‌ر هنده‌كێن نه ژ هه‌ژى، كا چاوا كافران ئه‌و ددانانه سه‌ر صه‌نه‌مێن خۆ، یان مه‌عنایه‌كا وه‌سا لێ بده‌ن یا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى نه‌گۆتى، ئه‌و ب وى كارێ خراب دێ ئێنه جزادان يێ وان د دنيايێ دا دكر ژ كوفر ونه‌باوه‌رى ئینانا ب ناڤێن وى، ودره‌وین درێخستنا پێغه‌مبه‌رێ وى.
{ 181 } { وَمِمَّنْ خَلَقْنَا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ } و ژ وان يێن مه ئافراندين كۆمه‌كا باش هه‌يه ب حه‌قییێ دئێنه سه‌ر ڕێ وبه‌رێ مرۆڤان ژى دده‌نێ، وكارى پێ د ناڤبه‌را مرۆڤان دا دكه‌ن، وئه‌ڤه ڕێبه‌رێن سه‌رڕاستن يێن خودێ ب باوه‌رییێ وكارێ چاك قه‌نجى د گه‌ل كرى.
{ 182 } { وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ } وئه‌وێن دره‌و ب ئايه‌تێن مه كرى، ئه‌م دێ ده‌رگه‌هێن ڕزقى وڕێكێن ژيارێ د دنیایێ دا ل به‌ر وان ڤه‌كه‌ين؛ وه‌ك دويڤبه‌ردان بۆ وان دا كو ئه‌و ب وى تشتى بێنه خاپاندن يێ د ده‌ستێن وان دا هه‌ى، ودا ئه‌و هزر بكه‌ن كو ئه‌و يێن ل سه‌ر ڕێكه‌كا دورست، پاشى ژ نشكه‌كێ ڤه ئه‌م دێ وان ب ڕێكه‌كا ئه‌و پێ نه‌زانن عه‌زاب ده‌ين، وئه‌ڤه جزایه‌كه ژ خودێ بۆ وان.
{ 183 } { وَأُمْلِي لَهُمْ ۚ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ } وئه‌ز دێ ل دويڤ وان به‌رده‌م حه‌تا ئه‌و هزر بكه‌ن كو ئێدى ئه‌و نائێنه جزادان، ڤێجا دا ئه‌و زێده‌تر كافر ببن و د سه‌ر دا بچن. هندى ل دويڤبه‌ردانا منه يا موكمه، یه‌عنى: يا ب هێز ودژواره ب چو ڕێكان ئه‌و نائێته پاشڤه‌برن.
{ 184 } { أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا ۗ مَا بِصَاحِبِهِمْ مِنْ جِنَّةٍ ۚ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ } ئه‌رێ وما وان هزرا خۆ نه‌كرییه وعه‌قلێ خۆ نه‌دايه كارى، ونه‌زانییه كو چو ديناتى ل نك موحه‌ممه‌دى نينه؟ وهه‌ما ب تنێ ئه‌و پێغه‌مبه‌ره‌كه يێ هاتى دا ئه‌و وان ب ئاشكه‌رایى ژ عه‌زابا خودێ بترسينت ئه‌گه‌ر ئه‌و ل سه‌ر كوفرا خۆ بمينن وباوه‌رییێ نه‌ئينن، وئه‌و شیره‌تكاره‌كێ ئاشكه‌رایه.
{ 185 } { أَوَلَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ وَأَنْ عَسَىٰ أَنْ يَكُونَ قَدِ اقْتَرَبَ أَجَلُهُمْ ۖ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ } ئه‌رێ وما وان به‌رێ خۆ نه‌دايه ملكێ خودێ يێ مه‌زن وده‌سهه‌لاتا وى يا بێ توخويب ل عه‌سمانان وعه‌ردى، وهه‌ر تشته‌كێ خودايێ مه‌زن د ناڤ هه‌ر دووان دا ئافراندى، دا هزرا خۆ د وێ چه‌ندێ دا بكه‌ن ومفایه‌كى بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرن، ودا ئه‌و به‌رێ خۆ بده‌نه ده‌مێ مرنا خۆ يا كو دبت ئه‌و يا نێزيك بت، وگه‌له‌ك بۆ نه‌ما بت، ڤێجا ئه‌و ل سه‌ر كوفرێ بێنه مراندن، وبه‌رێ وان بۆ عه‌زابا خودێ يا دژوار بێته‌دان؟ ئه‌رێ پشتى ترساندن وهشياركرنا ب قورئانێ ئه‌و دێ باوه‌رییێ ب چ ئينن؟
{ 186 } { مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَا هَادِيَ لَهُ ۚ وَيَذَرُهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ } هه‌چییێ خودێ وى ژ ڕێكا ڕاست به‌رزه‌كه‌ت چو ڕێنيشانده‌ر بۆ وى نابن، وئه‌و دێ وان د كوفرا وان دا حێبه‌تى ودودل هێلت.
{ 187 } { يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ رَبِّي ۖ لَا يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلَّا هُوَ ۚ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ لَا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً ۗ يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ } كافرێن مه‌كه‌هێ پسيارا ده‌مێ قيامه‌تێ ژ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دكه‌ن، كانێ ئه‌و كه‌نگییه؟ تو بێژه وان: زانينا ده‌مێ ڕابوونێ ل نك خودێ ب تنێیه، ژ وى پێڤه‌تر كه‌س ب ده‌مێ ئاشكه‌رابوونا وێ ناكه‌ڤت، زانينا وێ يا گران وبه‌رزه‌يه ل به‌ر خه‌لكێ عه‌سمانان وعه‌ردى، ب خافله‌تى ڤه نه‌بت ئه‌و نائێت، ئه‌و پسيارا وێ ژ ته دكه‌ن هه‌ر وه‌كى تو ل سه‌ر زانينا ده‌مێ وێ يێ مجدى، تو بێژه وان: هه‌ما زانينا وێ هه‌ر يا ل نك خودێ، به‌لێ پترییا مرۆڤان نزانن كو ژ خودێ پێڤه‌تر كه‌س وێ چه‌ندێ نزانت.
{ 188 } { قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ ۚ وَلَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ ۚ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه: ژ وێ پێڤه‌تر يا خودێ حه‌ز كرى ئه‌ز نه‌شێم نه چو مفایى بگه‌هينمه خۆ ونه چو زيانێ ژ خۆ پاشڤه ببه‌م، وئه‌گه‌ر من تشتێ نه‌به‌رچاڤ وغه‌یب زانيبا ئه‌ز دا وان ئه‌گه‌ران ب كارئينم يێن گه‌له‌ك مفا پێ گه‌هشتبا من، وئه‌ز دا خۆ ژ وان ڕێكان ده‌مه پاش يێن خرابى ژێ دگه‌هشته من به‌رى خرابى هاتبا، وهندى ئه‌زم هه‌ما ب تنێ ئه‌ز پێغه‌مبه‌رێ خودێمه وى ئه‌زێ بۆ هه‌وه هنارتيم؛ دا ئه‌ز هه‌وه ژ عه‌زابا وى بترسينم، ومزگينییێ ب قه‌نجییا وى بده‌مه وى ملله‌تێ باوه‌رییێ دئينت كو ئه‌ز پێغه‌مبه‌رێ خودێمه، وكارى ب شریعه‌تێ وى دكه‌ن.
{ 189 } { هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِيَسْكُنَ إِلَيْهَا ۖ فَلَمَّا تَغَشَّاهَا حَمَلَتْ حَمْلًا خَفِيفًا فَمَرَّتْ بِهِ ۖ فَلَمَّا أَثْقَلَتْ دَعَوَا اللَّهَ رَبَّهُمَا لَئِنْ آتَيْتَنَا صَالِحًا لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ } گه‌لى مرۆڤان خودێیه هوين ژ نه‌فسه‌كا ب تنێ -كو ئاده‌مه- ئافراندين، وجۆتێ وێ -كو حه‌ووايه- هه‌ر ژ وێ ئافراند؛ دا صه‌بر وهه‌دارا وى پێ بێت، ڤێجا ده‌مێ ئه‌و چوويه نك -ومه‌به‌ست پێ نفشێ نێر ومێیانه ژ دوونده‌ها ئاده‌مى- وێ ئاڤه‌كا سڤك هلگرت، وئه‌و پێ ڕابوو وڕوينشت وبارێ خۆ هلگرت، حه‌تا گاڤا ده‌مێ بوونێ نێزيك بووى وئه‌و پێ گران بووى ژن ومێران دوعا ژ خودايێ خۆ كر: ئه‌گه‌ر تو مرۆڤه‌كێ دورست وچاك بده‌يه مه سويند بت ئه‌م دێ ژ شوكردارا بين.
{ 190 } { فَلَمَّا آتَاهُمَا صَالِحًا جَعَلَا لَهُ شُرَكَاءَ فِيمَا آتَاهُمَا ۚ فَتَعَالَى اللَّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ } ڤێجا ده‌مێ خودێ زارۆیه‌كێ چاك دايه ژن ومێران، وان هه‌ڤپشكه‌ك بۆ خودێ د دانا وى زارۆكى دا چێكر، ووان ئه‌و بۆ وى هه‌ڤپشكى كره عه‌بد، ڤێجا يێ پاك وبلند بت خودێ ژ هه‌ر شركه‌كا هه‌بت.
{ 191 } { أَيُشْرِكُونَ مَا لَا يَخْلُقُ شَيْئًا وَهُمْ يُخْلَقُونَ } ئه‌رێ ئه‌و موشركێن هه چێكرییێن خودێ بۆ وى د په‌رستنێ دا دكه‌نه هه‌ڤپشك، وئه‌و چێكرى نه‌شێن تشته‌كى بئافرينن، به‌لكى ئه‌و دئافراندينه؟
{ 192 } { وَلَا يَسْتَطِيعُونَ لَهُمْ نَصْرًا وَلَا أَنْفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ } وئه‌و نه‌شێن پشته‌ڤانییا وان بكه‌ن يێن په‌رستنێ بۆ دكه‌ن يان خرابییێ ژ خۆ ب خۆ بده‌نه پاش، ڤێجا ئه‌گه‌ر ئه‌و نه‌شێن تشته‌كى بئافرينن، ونه‌شێن خرابییێ ژ خۆ ووان بده‌نه پاش، ئه‌رێ چاوا د گه‌ل خودێ ئه‌و ببنه خوداوه‌ند؟ ئه‌ڤه مه‌زنترین زرۆدارى وكێم عه‌قلییه.
{ 193 } { وَإِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَىٰ لَا يَتَّبِعُوكُمْ ۚ سَوَاءٌ عَلَيْكُمْ أَدَعَوْتُمُوهُمْ أَمْ أَنْتُمْ صَامِتُونَ } وئه‌گه‌ر هوين -گه‌لى موشركان- گازى ڤان صه‌نه‌مان بكه‌ن یێن هه‌وه په‌ڕستن بۆ كرى؛ دا ئه‌و قه‌ستا هيدايه‌تێ بكه‌ن، وان گوهـ ل هه‌وه نابت وئه‌و دويكه‌فتنا هه‌وه ناكه‌ن، ووه‌كى ئێكه هوين گازى وان بكه‌ن يان خۆ بێ ده‌نگ بكه‌ن؛ نه وان گوهـ ل هه‌وه دبت ونه ئه‌و دبینن، ونه ئه‌و دئێنه سه‌ر ڕێ، ونه به‌رێ كه‌سێ ژى دده‌نه ڕێكێ.
{ 194 } { إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ عِبَادٌ أَمْثَالُكُمْ ۖ فَادْعُوهُمْ فَلْيَسْتَجِيبُوا لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ } گه‌لى بوتپه‌رێسان هندى ئه‌ون يێن هوين ژ بلى خودێ دپه‌رێسن، ئه‌و ژى وه‌كى هه‌وه ملكێ خودێنه، ڤێجا ئه‌گه‌ر هوين ڕاست دبێژن كو ئه‌و هێژاى هندێنه تشته‌ك ژ په‌رستنێ بۆ بێته‌كرن پا دێ گازى بكه‌نێ وبلا ئه‌و د به‌رسڤا هه‌وه بێن، وئه‌گه‌ر وان داخوازا هه‌وه ب جهـ نه‌ئینا ئه‌و هنگى هوین مه‌زنترین دره‌وێ ل سه‌ر ناڤێ خودێ دكه‌ن.
{ 195 } { أَلَهُمْ أَرْجُلٌ يَمْشُونَ بِهَا ۖ أَمْ لَهُمْ أَيْدٍ يَبْطِشُونَ بِهَا ۖ أَمْ لَهُمْ أَعْيُنٌ يُبْصِرُونَ بِهَا ۖ أَمْ لَهُمْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا ۗ قُلِ ادْعُوا شُرَكَاءَكُمْ ثُمَّ كِيدُونِ فَلَا تُنْظِرُونِ } ئه‌رێ ما ڤان صه‌نه‌م وخوداوه‌ندان هنده‌ك پێ هه‌نه ئه‌و پێ ب ڕێڤه بچن، و د گه‌ل هه‌وه بێن پێتڤییێن هه‌وه بۆ هه‌وه ب جهـ بينن ؟ يان وان هنده‌ك ده‌ست هه‌نه ئه‌و به‌ڕه‌ڤانییێ پێ ژ هه‌وه بكه‌ن دژى وان یێن خرابییا هه‌وه دڤێن؟ يان وان چاڤ هه‌نه ئه‌و وى تشتى پێ ببينن يێ هه‌وه نه‌ديتى ونيشا هه‌وه بده‌ن؟ يان وان گوهـ هه‌نه وان پێ گوهـ ل وى تشتى ببن یێ هه‌وه گوهـ لێ نه‌بووى، ووى تشتى بۆ هه‌وه بێژن؟ ڤێجا ماده‌م خوداوه‌ندێن هه‌وه يێن هوين په‌رستنێ بۆ دكه‌ن تشته‌ك ژ ڤان نينه، ئه‌رێ بۆچى هوين په‌رستنێ بۆ وان دكه‌ن؟ تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان: هوين گازى وان خوداوه‌ندێن خۆ بكه‌ن يێن هه‌وه بۆ خودێ د په‌رستنێ دا كرينه هه‌ڤپشك، پاشى هوين پێكڤه پيلانان دژى من بگێڕن دا نه‌خۆشییێ بگه‌هيننه من، ومن ڤه‌نه‌هێلن وخۆ گيرۆ نه‌كه‌ن، هندى ئه‌زم ئه‌ز چو پويته‌يى ب خوداوه‌ندێن هه‌وه ناكه‌م؛ چونكى من يێ خۆ هێلايه ب هيڤییا خودێ ب تنێ ڤه.
{ 196 } { إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتَابَ ۖ وَهُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ } هندى خودێیه خودانێ منه، یێ كو من دپارێزت و ب سه‌ر دئێخت، وئه‌وه يێ قورئان ب حه‌قییێ بۆ من ئينايه خوارێ، وئه‌و سه‌ركارییا چاكان ژ به‌نیێن خۆ دكه‌ت، ووان ب سه‌ر نه‌یارێن وان دئێخت، ووان شه‌رمزار ناكه‌ت.
{ 197 } { وَالَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ لَا يَسْتَطِيعُونَ نَصْرَكُمْ وَلَا أَنْفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ } وئه‌وێن هوين -گه‌لى موشركان- ژ بلى خودێ گازى دكه‌نێ ژ خوداوه‌ندان، ئه‌و نه‌شێن هه‌وه ب سه‌ربێخن، ونه‌شێن خۆ ب خۆ ژى ب سه‌ربێخن.
{ 198 } { وَإِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَىٰ لَا يَسْمَعُوا ۖ وَتَرَاهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ وَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ } وئه‌گه‌ر هوين -گه‌لى موشركان- داخوازا سه‌رڕاستییێ ژ خوداوه‌ندێن خۆ بكه‌ن وان گوهـ ل گازییا هه‌وه نابت، وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- خوداوه‌ندێن ڤان بوتپه‌رێسان ل به‌رانبه‌ر خۆ وه‌سا دبينى وه‌كى وى يێ ته دبينت وئه‌و ب خۆ ته نابينت؛ چونكى ئه‌و د بێ چاڤ وديتنن.
{ 199 } { خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر -تو وئوممه‌تا خۆ- وێ یا د شیان دا بت ژ ڕه‌وشت وكريارێن چاك ژ مرۆڤان قه‌بويل بكه‌ن، ووى تشتى ژ وان نه‌خوازن یێ ب زه‌حمه‌ت بت بۆ وان دا ئه‌و ژ هه‌وه نه‌ڕه‌ڤن، وتو فه‌رمانێ ب هه‌ر گۆتنه‌كا باش وكاره‌كێ جوانێ هه‌بت بكه، وتو پشت بده هه‌ڤڕكییا د گه‌ل نه‌زان وكێم فامان.
{ 200 } { وَإِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ ۚ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ } وئه‌گه‌ر كه‌رب ڤه‌بوونه‌ك يان دودلییه‌ك ژ شه‌يتانى بۆ ته چێبوو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- يان تو پێ حه‌سیاى كو وى تو ژ كرنا خێرێ يێ سست كرى، يان به‌رێ ته يێ دايه خرابییێ تو هاوارێن خۆ بگه‌هينه خودێ وخۆ ب وى بپارێزه، هندى ئه‌وه وى گوهـ ل هه‌مى گۆتنان هه‌يه، وئه‌و ب هه‌مى كرياران يێ پڕزانايه.
{ 201 } { إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْا إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِنَ الشَّيْطَانِ تَذَكَّرُوا فَإِذَا هُمْ مُبْصِرُونَ } هندى ئه‌ون يێن ته‌قوایا خودێ كرى، و ژ وى ترسیاین وفه‌رمانێن وى ب جهئیناین، ئه‌گه‌ر دودلییه‌ك ژ شه‌يتانى گه‌هشته وان ئه‌و وێ چه‌ندێ ل بيرا خۆ دئينن يا خودێ ل سه‌ر وان فه‌ركرى ژ تۆبێ وگوهدارییا خۆ، ڤێجا هنگى ئه‌و ب چاڤ ڤه‌كرن ڤه خۆ ژ بێ ئه‌مرییا خودێ دده‌نه پاش، ووێ دكه‌ن يا خودێ فه‌رمان پێ كرى، وبێ ئه‌مرییا شه‌يتانى دكه‌ن.
{ 202 } { وَإِخْوَانُهُمْ يَمُدُّونَهُمْ فِي الْغَيِّ ثُمَّ لَا يُقْصِرُونَ } وبرايێن شه‌يتانان، وئه‌ڤه ئه‌ون يێن سه‌رداچووین ژ مرۆڤان، شه‌يتانێن ئه‌جنان پتر وان د سه‌ر دا دبه‌ن، وڕێ به‌رزه دكه‌ن، وشه‌يتانێن ئه‌جنان ته‌خسيرییێ د سه‌ر دا چوونا شه‌يتانێن مرۆڤان دا ناكه‌ن، وشه‌يتانێن مرۆڤان ژى ته‌خسيرییێ د گوهدارییا وێ گۆتنێ دا ناكه‌ن يا شه‌يتانێن ئه‌جنان بۆ دبێژن.
{ 203 } { وَإِذَا لَمْ تَأْتِهِمْ بِآيَةٍ قَالُوا لَوْلَا اجْتَبَيْتَهَا ۚ قُلْ إِنَّمَا أَتَّبِعُ مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ مِنْ رَبِّي ۚ هَٰذَا بَصَائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ } وئه‌گه‌ر تو ئايه‌ته‌كێ بۆ وان بوتپه‌رێسان نه‌ئينى ئه‌و دێ بێژن: بۆچى تو وێ ژ نك خۆ چێ ناكه‌ى، تو بێژه وان: ئه‌ڤه نه كارێ منه، وچێ نابت بۆ من ئه‌ز وه بكه‌م؛ چونكى خودێ فه‌رمان يا ل من كرى كو هه‌ما ئه‌ز دويكه‌فتنا وێ بكه‌م يا ب وه‌حى بۆ من ژ نك وى هاتى، كو ئه‌ڤ قورئانه‌يه يا ئه‌ز بۆ هه‌وه دخوينم وئه‌و هێجه‌ت وده‌ليله بۆ هه‌وه ژ نك خودايێ هه‌وه، وئه‌و ئاشكه‌راكرنه‌كه به‌رێ خودان باوه‌ران دده‌ته ڕێكا ڕاست، ودلۆڤانییه‌كه خودێ ب به‌نییێن خۆ يێن خودان باوه‌ر دبه‌ت.
{ 204 } { وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ } وده‌مێ قورئان دئێته خواندن هوين گوهدارییا وێ بكه‌ن وخۆ بێ ده‌نگ بكه‌ن گه‌لى مرۆڤان؛ دا به‌لكى هوين تێ بگه‌هن ب وێ هيڤییێ كو خودێ ڕه‌حمێ پێ ب هه‌وه ببه‌ت.
{ 205 } { وَاذْكُرْ رَبَّكَ فِي نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَخِيفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ وَلَا تَكُنْ مِنَ الْغَافِلِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- د دلێ خۆ دا ب خۆشكاندن وترس ڤه خودێ ل بيرا خۆ بينه ڤه، و ب ده‌نه‌گه‌كێ د ناڤبه‌را بلندی ونزمییێ دا سپێده وئێڤاران دوعایان ژ وى بكه، وتو ژ وان نه‌به يێن ژ زكرێ خودێ دبێ ئاگه‌هـ.
{ 206 } { إِنَّ الَّذِينَ عِنْدَ رَبِّكَ لَا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَيُسَبِّحُونَهُ وَلَهُ يَسْجُدُونَ ۩ } هندى ئه‌ون يێن ل نك خودايێ ته ژ ملياكه‌تان خۆ ژ په‌رستنا خودێ بلندتر نابينن، به‌لكى ئه‌و پێگيرییێ ب فه‌رمانێن وى دكه‌ن، و ب شه‌ڤ وڕۆژ ئه‌و وى پاك وپيرۆز دكه‌ن، وئه‌و وى پاقژ دكه‌ن ژ هه‌ر تشته‌كێ نه بابه‌تى وى بت، وئه‌و بۆ وى ب تنێ خۆ دچه‌مينن.
