يُوسُف

{ 1 } { الر ۚ تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ } (الر) گۆتن ل دۆر حه‌رفێن كه‌ركرى ل ده‌سپێكا سووره‌تا به‌قه‌ره‌ بۆرییه‌. ئه‌ڤ ئايه‌ته‌ د حه‌لالكرن وحه‌رامكرن وهيدايه‌تا خۆ دا ئايه‌تێن كيتابا ڕوهن وئاشكه‌رانه‌.

{ 2 } { إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ } هندى ئه‌مين مه‌ ئه‌ڤ قورئانه‌ ب زمانێ عه‌ره‌بان يا ئينايه‌ خوارێ؛ دا به‌لكى هوين -گه‌لی عه‌ره‌بان- د ڕامانێن وێ بگه‌هن، وكارى ب هيدايه‌تا وێ بكه‌ن.

{ 3 } { نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِمَا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ هَٰذَا الْقُرْآنَ وَإِنْ كُنْتَ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الْغَافِلِينَ } ب ئينانه‌ خوارا ڤێ قورئانێ ئه‌م بۆ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- باشترين سه‌رهاتییان‌ ڤه‌دگێڕين، ئه‌گه‌ر چ به‌رى هاتنه‌خوارا وێ بۆ ته‌ تو د ده‌رحه‌قا ڤان سه‌رهاتییان دا ژ بێ ئاگه‌هان بووى، ته‌ تشته‌ك ژێ نه‌دزانى.

{ 4 } { إِذْ قَالَ يُوسُفُ لِأَبِيهِ يَا أَبَتِ إِنِّي رَأَيْتُ أَحَدَ عَشَرَ كَوْكَبًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ رَأَيْتُهُمْ لِي سَاجِدِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بۆ ملله‌تێ خۆ گۆتنا يووسفى بێژه‌ ده‌مێ وى گۆتییه‌ بابێ خۆ: هندى ئه‌زم من د خه‌ونێ دا دديت يازده‌ ستێران، وڕۆژ وهه‌يڤێ ژى خۆ بۆ من دچه‌ماندن. وئه‌ڤ خه‌ونه‌ بۆ يووسفى مزگينییه‌ك بوو ب وێ پێكا بلند يا ئه‌و د دنيايێ وئاخره‌تێ دا دێ گه‌هتێ.

{ 5 } { قَالَ يَا بُنَيَّ لَا تَقْصُصْ رُؤْيَاكَ عَلَىٰ إِخْوَتِكَ فَيَكِيدُوا لَكَ كَيْدًا ۖ إِنَّ الشَّيْطَانَ لِلْإِنْسَانِ عَدُوٌّ مُبِينٌ } يه‌عقووبى سلاڤ لێ بن گۆته‌ كوڕێ خۆ يووسفى: ئه‌ى كوڕكێ من، تو ڤێ خه‌ونا خۆ بۆ برايێن خۆ نه‌بێژه‌؛ دا ئه‌و حه‌سويدییێ ب ته‌ نه‌به‌ن، ودوژمناتییا ته‌ نه‌كه‌ن، وپيلانگێڕییێ دژى ته‌ نه‌كه‌ن كو ته‌ تێ ببه‌ن، هندى شه‌يتانه‌ ئه‌و بۆ مرۆڤى دوژمنه‌كێ ئاشكه‌رايه‌.

{ 6 } { وَكَذَٰلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَعَلَىٰ آلِ يَعْقُوبَ كَمَا أَتَمَّهَا عَلَىٰ أَبَوَيْكَ مِنْ قَبْلُ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ ۚ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ } وكانێ چاوا خودایێ ته‌ ئه‌ڤ خه‌ونه‌ نيشا ته‌ دا وه‌سا ئه‌و دێ ته‌ هلبژێرت وزانينا ته‌عبيرا خه‌ونێن مرۆڤان نيشا ته‌ ده‌ت، وئه‌و دێ قه‌نجییا خۆ ل سه‌ر ته‌ و ل سه‌ر بنه‌مالا يه‌عقووبى ب پێغه‌مبه‌رينییێ پێك ئينت، كانێ چاوا وى قه‌نجییا خۆ ب پێغه‌مبه‌رينییێ ل سه‌ر هه‌ردو بابێن ته‌ ئيبراهيم وئيسحاقى به‌رى نوكه‌ پێك ئينابوو. هندى خودايێ ته‌يه‌ يێ پڕزانايه‌ ب وى يێ ئه‌و هلبژێرت ژ به‌نییێن خۆ، يێ كاربنه‌جهه‌ د ڕێڤه‌برنا كارێ به‌نییێن خۆ دا.

{ 7 } { لَقَدْ كَانَ فِي يُوسُفَ وَإِخْوَتِهِ آيَاتٌ لِلسَّائِلِينَ } ب ڕاستى د سه‌رهاتییا يووسف وبرايێن وى دا عيبره‌ت وده‌ليل ل سه‌ر شيان وكاربنه‌جهییا خودێ هه‌بوون بۆ وى يێ پسيارا سه‌رهاتییێن وان بكه‌ت، وحه‌ز بكه‌ت سه‌رهاتییا وان بزانت.

{ 8 } { إِذْ قَالُوا لَيُوسُفُ وَأَخُوهُ أَحَبُّ إِلَىٰ أَبِينَا مِنَّا وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّ أَبَانَا لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ } ده‌مێ برابابێن يووسفى د ناڤبه‌را خۆ دا گۆتى: هندى يووسف وبرايێ وى يێ دايبابینه‌ ئه‌و ل نك بابێ مه‌ ژ مه‌ خوشتڤيترن، ئه‌و وان هه‌ردووان ب پێش مه‌ دئێخت، وئه‌م كۆمه‌كا خودان هێز وهژمارين، هندى بابێ مه‌يه‌ يێ د خه‌له‌تییه‌كا ئاشكه‌را دا كو بێ ئه‌گه‌ره‌كا دورست یا ئه‌م بزانین ئه‌و وان هه‌ردووان ب سه‌ر مه‌ دئێخت.

{ 9 } { اقْتُلُوا يُوسُفَ أَوِ اطْرَحُوهُ أَرْضًا يَخْلُ لَكُمْ وَجْهُ أَبِيكُمْ وَتَكُونُوا مِنْ بَعْدِهِ قَوْمًا صَالِحِينَ } هوين يووسفى بكوژن يان ژى وى بهاڤێنه‌ عه‌رده‌كێ دوير ژ ئاڤاهییان، ڤيانا بابێ هه‌وه‌ بۆ هه‌وه‌ ب تنێ دێ مينت ودێ به‌رێ وى كه‌فته‌ هه‌وه‌، وهوين پشتى كوشتنا يووسفى یان دویركرنا وى دێ زڤڕن تۆبه‌ كه‌ن، وداخوازێ ژ خودێ كه‌ن كو ئه‌و گونه‌ها هه‌وه‌ ژێ ببه‌ت.

{ 10 } { قَالَ قَائِلٌ مِنْهُمْ لَا تَقْتُلُوا يُوسُفَ وَأَلْقُوهُ فِي غَيَابَتِ الْجُبِّ يَلْتَقِطْهُ بَعْضُ السَّيَّارَةِ إِنْ كُنْتُمْ فَاعِلِينَ } ئێكى ژ برايێن يووسفى گۆت: هوين يووسفى نه‌كوژن به‌لێ وى بهاڤێنه‌ د بنێ بيره‌كێ دا، هنده‌ك كاروانییێن ڕێڤنگ دێ وى بۆ خۆ هه‌لينن وبه‌ن وهوين دێ ژ وى ڕحه‌ت بن، وهه‌وجه‌ ناكه‌ت هوين وى بكوژن، ئه‌گه‌ر ڕاسته‌ هه‌وه‌ ئه‌و كربته‌ دلێ خۆ يا هوين دبێژن.

{ 11 } { قَالُوا يَا أَبَانَا مَا لَكَ لَا تَأْمَنَّا عَلَىٰ يُوسُفَ وَإِنَّا لَهُ لَنَاصِحُونَ } برايێن يووسفى -پشتى ل سه‌ر هندێ كۆم بووين كو وى دوير بكه‌ن- گۆتن: ئه‌ى بابێ مه‌، بۆچى باوه‌رییا ته‌ نائێت تو يووسفى بهێلییه‌ ب هيڤییا مه‌ ڤه‌ وئه‌م برايێن وينه‌، ومه‌ خێرا وى دڤێت ودێ چاڤێ خۆ ده‌ينێ، ودێ شيره‌تێن باش لێ كه‌ين؟

{ 12 } { أَرْسِلْهُ مَعَنَا غَدًا يَرْتَعْ وَيَلْعَبْ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ } سوباهى تو وى د گه‌ل مه‌ فڕێكه‌ چه‌روانى، بلا ئه‌و بێت وبچت وكه‌یفێ بكه‌ت، وبلا ئه‌و بۆ خۆ يارییان بكه‌ت، وهندى ئه‌مين ئه‌م دێ وى ژ هه‌ر تشته‌كێ تو ژێ بترسى پارێزين.

{ 13 } { قَالَ إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَنْ تَذْهَبُوا بِهِ وَأَخَافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ وَأَنْتُمْ عَنْهُ غَافِلُونَ } يه‌عقووبى گۆت: بۆ من نه‌خۆشه‌ هوين وى ببه‌نه‌ چه‌روانى وصه‌برا من نائێت ئه‌و ل نك من نه‌بت، وئه‌ز دترسم هوين ژێ غافل ببن ڤێجا گورگ وى بخۆت.

{ 14 } { قَالُوا لَئِنْ أَكَلَهُ الذِّئْبُ وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا إِذًا لَخَاسِرُونَ } برايێن يووسفى گۆته‌ بابێ خۆ: سويند بت ئه‌گه‌ر گورگى ئه‌و خوار، وئه‌م كۆمه‌كا ب هێزین، ئه‌و هنگى ئه‌م د زيانكارين، وچو خێر د سه‌رێ مه‌ نينه‌، وچو مفا د مه‌ دا نينه‌.

{ 15 } { فَلَمَّا ذَهَبُوا بِهِ وَأَجْمَعُوا أَنْ يَجْعَلُوهُ فِي غَيَابَتِ الْجُبِّ ۚ وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِ لَتُنَبِّئَنَّهُمْ بِأَمْرِهِمْ هَٰذَا وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ } ئينا وى ئه‌و د گه‌ل وان هنارت، وده‌مێ وان ئه‌و برى و ل سه‌ر هندێ كۆم بووين كو وى بكه‌نه‌ د بنێ بيرێ دا، ومه‌ وه‌حى بۆ يووسفى هنارت كو تو ل پاشه‌ڕۆژێ دێ ڤى كارێ وان ده‌يه‌ ناڤ چاڤێن وان، وئه‌و ب وێ چه‌ندێ ناحه‌سیێن ونزانن.

{ 16 } { وَجَاءُوا أَبَاهُمْ عِشَاءً يَبْكُونَ } وبرايێن يووسفى عه‌يشا هاتنه‌ نك بابێ خۆ، وكرنه‌ گرى ومخابنى ڕاهێلان.

{ 17 } { قَالُوا يَا أَبَانَا إِنَّا ذَهَبْنَا نَسْتَبِقُ وَتَرَكْنَا يُوسُفَ عِنْدَ مَتَاعِنَا فَأَكَلَهُ الذِّئْبُ ۖ وَمَا أَنْتَ بِمُؤْمِنٍ لَنَا وَلَوْ كُنَّا صَادِقِينَ } وان گۆت: ئه‌ى بابێ مه‌، هندى ئه‌م بووين ئه‌م چووين دا غاردان وئارمانجانێ بكه‌ين، ومه‌ يووسف هێلا ل نك جلك وخوارنا خۆ، ومه‌ ته‌خسيرى د پاراستنا وى دا نه‌كربوو، به‌لكى مه‌ ئه‌و هێلابوو ل جهه‌كێ ئه‌مين، وده‌ليڤه‌یه‌كا كێم ئه‌م ژ وى غافل بووين، ئينا گورگى ئه‌و خوار، وئه‌گه‌ر خۆ ئه‌م د ڕاستگۆ ژى بين تو باوه‌ر ژ مه‌ ناكه‌ى؛ چونكى تو گه‌له‌ك حه‌ز ژ يووسفى دكه‌ى.

{ 18 } { وَجَاءُوا عَلَىٰ قَمِيصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ ۚ قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنْفُسُكُمْ أَمْرًا ۖ فَصَبْرٌ جَمِيلٌ ۖ وَاللَّهُ الْمُسْتَعَانُ عَلَىٰ مَا تَصِفُونَ } ووان كراسێ وى ئينا وخوينه‌كا ژ دره‌و ونه‌ يا يووسفى تێدا بوو؛ دا ئه‌و وى بۆ خۆ بكه‌نه‌ شاهد ل سه‌ر ڕاستییا خۆ، به‌لێ ئه‌و بۆ ده‌ليلێ دره‌وا وان؛ چونكى كراس يێ ساخله‌م بوو ونه‌هاتبوو دڕاندن. ئينا بابێ وان يه‌عقووبى گۆت: مه‌سه‌له‌ يا وه‌سا نينه‌ وه‌كى هوين دبێژن، به‌لكى نه‌فسێن هه‌وه‌ يێن خراب كاره‌كێ كرێت د ده‌ر حه‌قا يووسفى دا ب هه‌وه‌ يێ دايه‌كرن، وئه‌و كار ل به‌ر هه‌وه‌ يێ شرينكرى ويا ژ هه‌وه‌ ڤه‌ كاره‌كێ باشه‌، ڤێجا صه‌بركێشانا من دێ يا جوان بت وئه‌ز گازندا خۆ بۆ چو مرۆڤان ناكه‌م، ودێ داخوازا هاريكارییێ ژ خودێ كه‌م ل سه‌ر وى تشتێ هوين ژ دره‌و سالۆخ دده‌ن.

{ 19 } { وَجَاءَتْ سَيَّارَةٌ فَأَرْسَلُوا وَارِدَهُمْ فَأَدْلَىٰ دَلْوَهُ ۖ قَالَ يَا بُشْرَىٰ هَٰذَا غُلَامٌ ۚ وَأَسَرُّوهُ بِضَاعَةً ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِمَا يَعْمَلُونَ } وكۆمه‌كا ڕێڤنگان هات، ووان ئێك هنارت دا ئاڤێ بۆ وان بينت، ڤێجا ده‌مێ وى سه‌تلا خۆ داهێلايه‌ د بيرێ دا يووسفى خۆ پێڤه‌ گرت، ئينا خودانێ سه‌تلێ گۆت: مزگينى ئه‌ڤه‌ كوڕكه‌كێ هێژايه‌، وبرايێن يووسفى -وئه‌و ل نێزيكى وى بوون- خۆ پێ نه‌ئيناده‌ر، ويووسفى ژى مه‌سه‌لا خۆ بۆ وان نه‌گۆت، ونه‌گۆت: ئه‌ڤه‌ برايێن منن، ژ ترسێن هندێ دا كو برايێن وى وى بكوژن، ووان گۆت: ئه‌ڤه‌ په‌رتاله‌كێ مه‌يه‌ ئه‌م لێ دگه‌ڕياين، وخودێ دزانى كانێ ئه‌و دێ چ ل يووسفى كه‌ن.

{ 20 } { وَشَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ دَرَاهِمَ مَعْدُودَةٍ وَكَانُوا فِيهِ مِنَ الزَّاهِدِينَ } وبرايێن وى ئه‌و ب بهایه‌كێ كێم ژ ده‌رهه‌مان فرۆته‌ ڕێڤنگان، وهه‌ما وان به‌س دڤيا به‌لا وى ژ خۆ ڤه‌كه‌ن له‌و وان دلێ خۆ نه‌بره‌ ماله‌كێ بۆش؛ چونكى وان نه‌دزانى بهايێ وى ل نك خودێ چه‌نده‌.

{ 21 } { وَقَالَ الَّذِي اشْتَرَاهُ مِنْ مِصْرَ لِامْرَأَتِهِ أَكْرِمِي مَثْوَاهُ عَسَىٰ أَنْ يَنْفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا ۚ وَكَذَٰلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي الْأَرْضِ وَلِنُعَلِّمَهُ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ ۚ وَاللَّهُ غَالِبٌ عَلَىٰ أَمْرِهِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ } وده‌مێ ڕێڤنگان يووسف برییه‌ (مصرێ) عه‌زيزێ مصرێ، كو وه‌زير بوو، ئه‌و ژ وان كڕى، ووى گۆته‌ ژنا خۆ: سه‌ره‌ده‌رییه‌كا باش د گه‌ل وى بكه‌، وجهه‌كێ ب قه‌در بدێ، به‌لكى ئه‌م مفایى ژ خزمه‌تكارییا وى ببينين، يان ژى ئه‌م وى بۆ خۆ وه‌كى كوڕه‌كى لێ بكه‌ين، وكانێ چاوا مه‌ يووسف ڕزگاركر وعه‌زيزێ مصرێ لێ كره‌ خودان، وه‌سا مه‌ جهه‌كێ باش بو وى ل عه‌ردێ مصرێ دانا، ومه‌ گه‌نجينه‌يێن وێ كرنه‌ د ده‌ستێن وى دا، ودا ئه‌م ژ زانينا ته‌عبيرا خه‌ونان نيشا وى بده‌ين ڤێجا دا ئه‌و ب خه‌ونان بزانت كانێ ل پاشه‌ڕۆژێ دێ چ چێ بت. وخودێ فه‌رمانا خۆ ب جهـ دئينت، كه‌س نه‌شێت حوكمێ وى ڕاوه‌ستينت، به‌لێ پترییا مرۆڤان نزانن.

{ 22 } { وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَعِلْمًا ۚ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ } وده‌مێ يووسف گه‌هشتییه‌ تمامییا هێز وگه‌نجينییا خۆ مه‌ زانين وتێگه‌هشتن دايێ، ووه‌كى ڤى جزايى ئه‌م دده‌ينه‌ قه‌نجيكاران ژى ژ به‌ر قه‌نجيكارییا وان. وئه‌ڤه‌ صه‌برئینانه‌كه‌ بۆ پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن.

{ 23 } { وَرَاوَدَتْهُ الَّتِي هُوَ فِي بَيْتِهَا عَنْ نَفْسِهِ وَغَلَّقَتِ الْأَبْوَابَ وَقَالَتْ هَيْتَ لَكَ ۚ قَالَ مَعَاذَ اللَّهِ ۖ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ ۖ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ } وژنكا عه‌زيزى ئه‌وا يووسف د مالا وێ دا ژ به‌ر ڤيانا وێ يا دژوار بۆ وى وجوانییا وى يا زێده‌ ب نه‌رمى ونازكى ڤه‌ ئه‌و ب نك خۆ ڤه‌ داخوازكر، ووێ ده‌رگه‌هـ ل خۆ ويووسفى گرتن، ووێ گۆت: له‌زێ بكه‌ ب نك من ڤه‌ وه‌ره‌، ئينا وى گۆت: ئه‌ز خۆ ب خودێ دپارێزم ژ ڤى تشتێ تو به‌رێ من دده‌يێ، كو ئه‌ز خيانه‌تێ ل مه‌زنێ خۆ بكه‌م يێ قه‌درێ من گرتى، ئه‌ز د مالا وى دا خيانه‌تێ ل وى ناكه‌م، هندى ئه‌وه‌ يێ زۆردارییێ بكه‌ت ووى تشتى بكه‌ت یێ بۆ وى نه‌دورست ب مراد ناكه‌ڤت.

{ 24 } { وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ ۖ وَهَمَّ بِهَا لَوْلَا أَنْ رَأَىٰ بُرْهَانَ رَبِّهِ ۚ كَذَٰلِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاءَ ۚ إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِينَ } و ب ڕاستى دلێ وێ چوو خرابییێ، وهاته‌ سه‌ر دلێ يووسفى كو گوهدارییا وێ بكه‌ت، ئه‌گه‌ر ژ به‌ر هندێ نه‌با كو وى ئايه‌ته‌ك ژ ئايه‌تێن خودايێ خۆ ديت ئه‌و ژ وى تشتى پاشڤه‌بر يێ دلێ وى گۆتییێ، وهه‌ما مه‌ ئه‌و ئايه‌ت نيشا وى دا؛ دا ئه‌م خرابى وكرێتییێ ژ وى پاشڤه‌ ببه‌ين, هندى ئه‌وه‌ ئه‌و ژ وان به‌نییێن مه‌ يێن پاقژ وهلبژارتى بۆ پێغه‌مبه‌رينییێ بوو يێن كو ئيخلاص د په‌رستن وته‌وحيدا خودێ دا كرى.

{ 25 } { وَاسْتَبَقَا الْبَابَ وَقَدَّتْ قَمِيصَهُ مِنْ دُبُرٍ وَأَلْفَيَا سَيِّدَهَا لَدَى الْبَابِ ۚ قَالَتْ مَا جَزَاءُ مَنْ أَرَادَ بِأَهْلِكَ سُوءًا إِلَّا أَنْ يُسْجَنَ أَوْ عَذَابٌ أَلِيمٌ } ويووسفى ب له‌ز قه‌ستا ده‌رگه‌هى كر دا ده‌ركه‌ڤت، وئه‌وێ له‌ز كر دا وى بگرت، ووێ كراسێ وى ژ پشتێ ڤه‌ گرت وكێشا؛ دا كو نه‌هێلت ئه‌و ده‌ركه‌ڤت، ئينا كراسێ وى دڕيا، وهه‌ردووان مێرێ وێ ل به‌ر ده‌رى ديت، ئينا وێ گۆت: ئه‌رێ جزايێ وى يێ خرابییا مالا ته‌ بڤێت چيه‌ ژ بلی هندێ كو ئه‌و بێته‌ گرتن يان ب عه‌زابه‌كا ب ئێش بێته‌ عه‌زابدان.

{ 26 } { قَالَ هِيَ رَاوَدَتْنِي عَنْ نَفْسِي ۚ وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ أَهْلِهَا إِنْ كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُلٍ فَصَدَقَتْ وَهُوَ مِنَ الْكَاذِبِينَ } يووسفى گۆت: ئه‌وێ داخوازا وێ چه‌ندێ ژ من كرییه‌، وبچويكه‌كێ د لاندكێ دا ژ مرۆڤێن وێ شاهده‌يى دا، گۆت: ئه‌گه‌ر كراسێ وى ژ سنگى ڤه‌ هاتبته‌ دڕاندن وێ د ئاخفتنا خۆ دا ڕاست گۆتییه‌، وئه‌و ژ دره‌وينانه‌.

{ 27 } { وَإِنْ كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ فَكَذَبَتْ وَهُوَ مِنَ الصَّادِقِينَ } وئه‌گه‌ر كراسێ وى ژ پشتێ ڤه‌ هاتبته‌ دڕاندن وێ د ئاخفتنا خۆ دا دره‌و كرییه‌، وئه‌و ژ ڕاستگۆيانه‌.

{ 28 } { فَلَمَّا رَأَىٰ قَمِيصَهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ قَالَ إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ ۖ إِنَّ كَيْدَكُنَّ عَظِيمٌ } ڤێجا ده‌مێ زه‌لامى ديتى كراسێ يووسفى ژ پشتێ ڤه‌ يێ هاتییه‌ دڕاندن وى زانى يووسف يێ بێ گونه‌هه‌، ووى گۆته‌ ژنكا خۆ: هندى ئه‌ڤ دره‌وه‌يه‌ يا ته‌ ب دويڤ ڤى جحێلی ڤه‌ناى ژ فێلێن هه‌وه‌ ژنكانه‌، هندى فێلێن هه‌وه‌نه‌ گه‌له‌ك دمه‌زنن.

{ 29 } { يُوسُفُ أَعْرِضْ عَنْ هَٰذَا ۚ وَاسْتَغْفِرِي لِذَنْبِكِ ۖ إِنَّكِ كُنْتِ مِنَ الْخَاطِئِينَ } عه‌زيزێ (مصرێ) گۆت: ئه‌ى يووسف ئه‌ڤا ژ وێ چێ بووى بهێله‌ ونه‌بێژه‌ كه‌سێ، وتو -ئه‌ى ژنێ- داخوازا ژێبرنێ بۆ گونه‌ها خۆ بكه‌؛ چونكى ب ڤێ داخوازا ته‌ ژ يووسفى كرى، و ب ڤێ بێ به‌ختییا ته‌ ل وى كرى تو يا خه‌له‌تى وتو ژ گونه‌هكارانى.

{ 30 } { وَقَالَ نِسْوَةٌ فِي الْمَدِينَةِ امْرَأَتُ الْعَزِيزِ تُرَاوِدُ فَتَاهَا عَنْ نَفْسِهِ ۖ قَدْ شَغَفَهَا حُبًّا ۖ إِنَّا لَنَرَاهَا فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ } وسوحبه‌ت گه‌هشته‌ ژنكێن باژێرى ووان د ناڤ خۆ دا ئينا وبر، ووان ب نه‌ڕازيبوون ڤه‌ ل سه‌ر كارێ ژنا عه‌زيزى گۆت: ژنا عه‌زيزى به‌لا خۆ ژ خولامێ خۆ ڤه‌ناكه‌ت، وڤيانا وى يا گه‌هشتییه‌ په‌ڕێ دلێ وێ، هندى ئه‌مين ئه‌م ب ڤى كارى وێ دبينن ئه‌و يا د به‌رزه‌بوونه‌كا ئاشكه‌را دا.

{ 31 } { فَلَمَّا سَمِعَتْ بِمَكْرِهِنَّ أَرْسَلَتْ إِلَيْهِنَّ وَأَعْتَدَتْ لَهُنَّ مُتَّكَأً وَآتَتْ كُلَّ وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ سِكِّينًا وَقَالَتِ اخْرُجْ عَلَيْهِنَّ ۖ فَلَمَّا رَأَيْنَهُ أَكْبَرْنَهُ وَقَطَّعْنَ أَيْدِيَهُنَّ وَقُلْنَ حَاشَ لِلَّهِ مَا هَٰذَا بَشَرًا إِنْ هَٰذَا إِلَّا مَلَكٌ كَرِيمٌ } ڤێجا ده‌مێ ژنا عه‌زيزى زانى ئه‌و نه‌كامییا وێ دكه‌ن و ب فێلبازى ڤه‌ دهاڤێنه‌ وێ، وێ هنارته‌ ب دويڤ وان ڕا وئه‌و ڤه‌خواندنه‌ قه‌سرا خۆ، وبالگه‌ه وباليفك بۆ وان ئاماده‌كرن، وخوارن ژى دانا به‌ر وان، وهه‌ر ئێكێ كێركه‌ك داڤێ دا بۆ خوارنێ ب كار بینن، پاشى وێ گۆته‌ يووسفى: ده‌ركه‌ڤه‌ نك وان، ڤێجا ده‌مێ وان ئه‌و ديتى ئه‌و حێبه‌تى مان و ب چاڤه‌كێ بلند سه‌حكرنێ، وجوانییا وى ئه‌و ژ بيرڤه‌كرن، له‌و وان ده‌ستێن خۆ برينداركرن، ووان ژ مه‌نده‌هووشى ڤه‌ گۆت: پاكى بۆ خودێ بت، ئه‌ڤه‌ نه‌ ژ مرۆڤانه‌؛ چونكى جوانییا وى نه‌ وه‌كى يا مرۆڤانه‌، هه‌ما ژ ملياكه‌تان ژى ئه‌ڤه‌ ملياكه‌ته‌كێ ب قه‌دره‌.

{ 32 } { قَالَتْ فَذَٰلِكُنَّ الَّذِي لُمْتُنَّنِي فِيهِ ۖ وَلَقَدْ رَاوَدْتُهُ عَنْ نَفْسِهِ فَاسْتَعْصَمَ ۖ وَلَئِنْ لَمْ يَفْعَلْ مَا آمُرُهُ لَيُسْجَنَنَّ وَلَيَكُونًا مِنَ الصَّاغِرِينَ } ژنا عه‌زيزى گۆته‌ وان ژنكان يێن ده‌ستێن خۆ بڕين: ئه‌ڤ جحێلێ هه‌ يێ ژ به‌ر ديتنا وى ئه‌و هاتییه‌ سه‌رێ هه‌وه‌ يا هاتى، ئه‌وه‌ يێ هه‌وه‌ سه‌را ڤيانا من بۆ وى لۆمه‌ى من كرى، و ب ڕاستى من داخوازا وى كربوو، ومن به‌رگه‌ڕيان كربوو كو وى ب لايێ خۆ ڤه‌ بكێشم؛ دا ئه‌و وێ بكه‌ت يا ئه‌ز ژێ دخوازم به‌لێ ئه‌و ل به‌ر نه‌هاتییه‌، وسويند بت ئه‌گه‌ر ئه‌و وێ نه‌كه‌ت يا ئه‌ز فه‌رمانێ پێ لێ دكه‌م، ئه‌و دێ ئێته‌گرتن، ودێ بته‌ ژ مرۆڤێن ڕه‌زيل.

{ 33 } { قَالَ رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدْعُونَنِي إِلَيْهِ ۖ وَإِلَّا تَصْرِفْ عَنِّي كَيْدَهُنَّ أَصْبُ إِلَيْهِنَّ وَأَكُنْ مِنَ الْجَاهِلِينَ } يووسفى خۆ ب خودێ ژ خرابى وپیلانا وان پاراست وگۆت: خودايێ من، ل نك من گرتيخانه‌ خۆشتڤيتره‌ ژ وێ خرابییا ئه‌و ژ من دخوازن، وئه‌گه‌ر تو فێلبازییا وان ژ من دوير نه‌كه‌ى ئه‌ز دێ مه‌يلدارییێ بۆ وان كه‌م، وئه‌ز دێ بمه‌ ژ وان نه‌زانان يێن ژ نه‌زانينا خۆ گونه‌هێ دكه‌ن.

{ 34 } { فَاسْتَجَابَ لَهُ رَبُّهُ فَصَرَفَ عَنْهُ كَيْدَهُنَّ ۚ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ } ئينا خودێ دوعايا يووسفى بۆ وى ب جهـ ئينا، وئه‌و تشتێ ژنا عه‌زيزى وهه‌ڤالێن وێ ژێ خواستى ژ كرنا بێ ئه‌مرییا خودێ ژ وى داپاش. هندى خودێیه‌ ئه‌وه‌ يێ گوهـ ل دوعايا يووسفى بووى، ودوعايا هه‌ر كه‌سه‌كێ دوعاكه‌ر بت ژ به‌نییێن وى، يێ پڕزانايه‌ ب داخواز وپێتڤییا يووسفى و ب وى تشتى يێ كارێ وى پێ چاك ببت، وكارێ هه‌مى به‌نییێن وى يێن دى.

{ 35 } { ثُمَّ بَدَا لَهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا رَأَوُا الْآيَاتِ لَيَسْجُنُنَّهُ حَتَّىٰ حِينٍ } پاشى عه‌زيز وهه‌ڤالێن وى -پشتى زانى كو يووسف يێ ده‌همه‌ن پاقژ وبێ گونه‌هه‌- بۆ هندێ چوون كو حه‌تا ده‌مه‌كێ دوير يان يێ نێزيك وى بكه‌نه‌ د حه‌بسێ ڤه‌؛ دا هه‌تكا وان نه‌چت.

{ 36 } { وَدَخَلَ مَعَهُ السِّجْنَ فَتَيَانِ ۖ قَالَ أَحَدُهُمَا إِنِّي أَرَانِي أَعْصِرُ خَمْرًا ۖ وَقَالَ الْآخَرُ إِنِّي أَرَانِي أَحْمِلُ فَوْقَ رَأْسِي خُبْزًا تَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْهُ ۖ نَبِّئْنَا بِتَأْوِيلِهِ ۖ إِنَّا نَرَاكَ مِنَ الْمُحْسِنِينَ } ودو جحێلێن د گه‌ل يووسفى هاتنه‌ گرتن، ئێك ژ وان گۆت: من د خه‌ونێ دا ديت ئه‌زێ ترى دگڤێشم دا ببته‌ مه‌ى، ويێ دى گۆت: من ديت ئه‌زێ هنده‌ك نانى ل سه‌ر سه‌رێ خۆ هل دگرم ته‌يران ژێ دخوار، ئه‌ى يووسف ته‌عبيرا خه‌ونێن مه‌ بۆ مه‌ بێژه‌، ئه‌م دبينن تو ژ وانى يێن د په‌رستنا خودێ دا و د سه‌ره‌ده‌رییا خه‌لكى دا قه‌نجییێ دكه‌ن.

{ 37 } { قَالَ لَا يَأْتِيكُمَا طَعَامٌ تُرْزَقَانِهِ إِلَّا نَبَّأْتُكُمَا بِتَأْوِيلِهِ قَبْلَ أَنْ يَأْتِيَكُمَا ۚ ذَٰلِكُمَا مِمَّا عَلَّمَنِي رَبِّي ۚ إِنِّي تَرَكْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كَافِرُونَ } يووسفى گۆته‌ وان هه‌ردووان: خوارنه‌ك بۆ هه‌وه‌ هه‌ردووان نائێت ببته‌ ڕزقێ هه‌وه‌ د چ حاله‌كێ هه‌بت دا ئه‌گه‌ر ئه‌ز به‌رى هنگى ته‌عبيرا وێ بۆ هه‌وه‌ نه‌بێژم، ئه‌و ته‌عبيرا ئه‌ز دێ بۆ هه‌وه‌ بێژم ژ وێيه‌ يا خودايێ من نيشا من داى، هندى ئه‌زم من باوه‌رى ب وى ئينايه‌، وپه‌رستن بۆ وى ب تنێ كرییه‌، ومن خۆ ژ دينێ وى ملله‌تى دايه‌ پاش يێ باوه‌رى ب خودێ نه‌ئيناى، وئه‌و ب ڕابوونا پشتى مرنێ وحسێبێ دكافرن.

{ 38 } { وَاتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبَائِي إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ ۚ مَا كَانَ لَنَا أَنْ نُشْرِكَ بِاللَّهِ مِنْ شَيْءٍ ۚ ذَٰلِكَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَلَيْنَا وَعَلَى النَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ } ومن دويكه‌فتنا دينێ بابێن خۆ ئيبراهيم وئيسحاق ويه‌عقووبى كرییه‌ وپه‌رستنا خودێ كرییه‌، نه‌بوويه‌ بۆ مه‌ كو ئه‌م تشته‌كى بۆ خودێ د په‌رستنێ دا بكه‌ينه‌ هه‌ڤپشك، ئه‌ڤ ته‌وحيدا هه‌ ژ وێ قه‌نجییا خودێیه‌ يا وى د گه‌ل مه‌ و د گه‌ل مرۆڤان كرى، به‌لێ پترییا مرۆڤان شوكرا خودێ ل سه‌ر قه‌نجییا ته‌وحيدێ وباوه‌رییێ ناكه‌ن.

{ 39 } { يَا صَاحِبَيِ السِّجْنِ أَأَرْبَابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ } ويووسفى گۆته‌ وان هه‌ردو جحێلێن د گه‌ل وى هاتینه‌ گرتن: ئه‌رێ په‌رستنا وان خوداوه‌ندێن چێكرى وجودا جودا چێتره‌ يان په‌رستنا خودايه‌كێ ب سه‌رڤه‌هاتى؟

{ 40 } { مَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا أَسْمَاءً سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ ۚ إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ ۚ أَمَرَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ ۚ ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ } هه‌ما هوين ژ بلی خودێ په‌رستنا هنده‌ك ناڤان دكه‌ن چو ڕامان د پشت ڕا نينن، هه‌وه‌ وبابێن هه‌وه‌ ژ نه‌زانين وسه‌رداچوون ئه‌و بۆ خۆ يێن كرينه‌ خودا، خودێ چو هێجه‌ت وده‌ليل ل سه‌ر ڕاستییا وان نه‌ئيناينه‌ خوارێ، حوكمێ ڕاست وحه‌ق يێ خودێ ب تنێیه‌، وى چو هه‌ڤپشك نينن، ووى فه‌رمان دايه‌ كو ژ وى پێڤه‌تر هوين خۆ نه‌ئێخنه‌ بن فه‌رمانا كه‌سێ دى، وپه‌رستنا وى ب تنێ بكه‌ن، وئه‌ڤه‌يه‌ دينێ ڕاست يێ چو خوارى تێدا نه‌، به‌لێ پترییا مرۆڤان ڤێ چه‌ندێ نزانن، و ب سه‌ر ڕاستییا وێ هل نابن.

{ 41 } { يَا صَاحِبَيِ السِّجْنِ أَمَّا أَحَدُكُمَا فَيَسْقِي رَبَّهُ خَمْرًا ۖ وَأَمَّا الْآخَرُ فَيُصْلَبُ فَتَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْ رَأْسِهِ ۚ قُضِيَ الْأَمْرُ الَّذِي فِيهِ تَسْتَفْتِيَانِ } ئه‌ى هه‌ردو هه‌ڤالێن گرتيخانه‌يێ، ئه‌ڤه‌ ته‌عبيرا خه‌ونێن هه‌وه‌يه‌: هندى ئه‌وه‌ يێ د خه‌ونێ دا ترى دگڤاشت ئه‌و دێ ژ گرتيخانه‌يێ ده‌ركه‌ڤت وبته‌ مه‌يگێڕێ مه‌لكى، ويێ دى ئه‌وێ ديتى نانى ل سه‌ر سه‌رێ خۆ هل دگرت ئه‌و دێ هلاويستى ئێته‌ هێلان، وته‌ير دێ ژ سه‌رێ وى خۆن، ئه‌و مه‌سه‌لا هوين پسيارا وێ دكه‌ن پێكهات و ب دويماهى هات.

{ 42 } { وَقَالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُ نَاجٍ مِنْهُمَا اذْكُرْنِي عِنْدَ رَبِّكَ فَأَنْسَاهُ الشَّيْطَانُ ذِكْرَ رَبِّهِ فَلَبِثَ فِي السِّجْنِ بِضْعَ سِنِينَ } ويووسفى گۆته‌ وى هه‌ڤالی يێ وى زانى كو دێ ڕزگار بت: به‌حسێ من ل نك خودانێ خۆ مه‌لكى بكه‌ وبێژێ كو ئه‌ز بێ گونه‌هـ يێ هاتيمه‌ گرتن، ئينا شه‌يتانى ژ بيرا وى زه‌لامى بر كو ئه‌و به‌حسێ يووسفى بۆ مه‌لكى بكه‌ت، ڤێجا يووسف پشتى هنگى چه‌ند ساله‌كان ما د گرتيخانه‌يێ ڤه‌.

{ 43 } { وَقَالَ الْمَلِكُ إِنِّي أَرَىٰ سَبْعَ بَقَرَاتٍ سِمَانٍ يَأْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ وَسَبْعَ سُنْبُلَاتٍ خُضْرٍ وَأُخَرَ يَابِسَاتٍ ۖ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي رُؤْيَايَ إِنْ كُنْتُمْ لِلرُّؤْيَا تَعْبُرُونَ } ومه‌لكى گۆت: من د خه‌ونا خۆ دا حه‌فت چێلێن قه‌له‌و ديتن، حه‌فت چێلێن لاغه‌ر ولاواز ئه‌و دخوارن، ومن حه‌فت گولییێن كه‌سك ديتن، وحه‌فت گولییێن هشك، ئه‌ى گه‌لی مه‌زن وماقويلان ته‌عبيرا خه‌ونا من بۆ من ديار بكه‌ن، ئه‌گه‌ر هوين ئه‌و بن يێن خه‌ونان ته‌عبير دكه‌ن.

{ 44 } { قَالُوا أَضْغَاثُ أَحْلَامٍ ۖ وَمَا نَحْنُ بِتَأْوِيلِ الْأَحْلَامِ بِعَالِمِينَ } وان گۆت: ئه‌ڤ خه‌ونا ته‌ هنده‌ك خه‌ونێن تێكه‌لن چو ته‌عبير بۆ نينن، وئه‌م چو ژ ته‌عبيرا خه‌ونان نزانين.

{ 45 } { وَقَالَ الَّذِي نَجَا مِنْهُمَا وَادَّكَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ أَنَا أُنَبِّئُكُمْ بِتَأْوِيلِهِ فَأَرْسِلُونِ } وئه‌وێ ژ كوشتنێ ڕزگاربووى ژ هه‌ردو هه‌ڤالێن يووسفى -پشتى بيرا وى ل يووسفى هاتییه‌ ڤه‌- گۆت: ئه‌ز دێ ته‌عبيرا ڤێ خه‌ونێ بۆ هه‌وه‌ بێژم، كانێ هوين من فڕيكه‌نه‌ نك يووسفى دا ئه‌ز ته‌عبيرا وێ بۆ هه‌وه‌ بينم.

{ 46 } { يُوسُفُ أَيُّهَا الصِّدِّيقُ أَفْتِنَا فِي سَبْعِ بَقَرَاتٍ سِمَانٍ يَأْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ وَسَبْعِ سُنْبُلَاتٍ خُضْرٍ وَأُخَرَ يَابِسَاتٍ لَعَلِّي أَرْجِعُ إِلَى النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَعْلَمُونَ } وده‌مێ ئه‌و زه‌لام گه‌هشتییه‌ نك يووسفى گۆتێ: يووسف ئه‌ى مرۆڤێ ڕاستگۆ تو ته‌عبيرا خه‌ونا وى بۆ مه‌ بێژه‌ يێ حه‌فت چێلێن قه‌له‌و ديتين حه‌فت چێلێن لاغه‌ر ولاواز ئه‌و دخوارن، وحه‌فت گولییێن كه‌سك وحه‌فتێن هشك ديتين؛ دا ئه‌ز بزڤڕمه‌ نك مه‌لكى وهه‌ڤالێن وى وته‌عبيرێ بۆ بێژم؛ دا ئه‌و ته‌عبيرا وێ خه‌ونێ بزانن يا من گۆتییه‌ ته‌، ودا ئه‌و بهايێ ته‌ بزانن.

{ 47 } { قَالَ تَزْرَعُونَ سَبْعَ سِنِينَ دَأَبًا فَمَا حَصَدْتُمْ فَذَرُوهُ فِي سُنْبُلِهِ إِلَّا قَلِيلًا مِمَّا تَأْكُلُونَ } يووسفى گۆته‌ پسياركه‌رێ ته‌عبيرا خه‌ونا مه‌لكى: ته‌عبيرا ڤێ خه‌ونێ ئه‌وه‌ حه‌فت سالێن ل دويڤ ئێك هوين چاندنه‌كا باش دێ كه‌ن دا به‌رهه‌م زێده‌ ببت، ڤێجا ئه‌وا هوين ژ وى به‌رهه‌مى ددورين هوين وێ ب گولییێ ڤه‌ بهێلن، وهلگرن؛ دا خراب نه‌بت، وپتر خۆ بگرت، كێمه‌ك تێ نه‌بت ژ وێ يا هوين دخۆن.

{ 48 } { ثُمَّ يَأْتِي مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ سَبْعٌ شِدَادٌ يَأْكُلْنَ مَا قَدَّمْتُمْ لَهُنَّ إِلَّا قَلِيلًا مِمَّا تُحْصِنُونَ } پاشى پشتى ڤان سالێن به‌رفره‌هییێ حه‌فت سالێن هشك ودژوار دێ ئێن، د وان سالان دا خه‌لك دێ وێ خۆت يا هه‌وه‌ به‌رى هنگى هلگرتى، كێمه‌ك تێ نه‌بت ژ وێ يا هوين بۆ تۆڤى هل دگرن.

{ 49 } { ثُمَّ يَأْتِي مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ عَامٌ فِيهِ يُغَاثُ النَّاسُ وَفِيهِ يَعْصِرُونَ } پاشى پشتى ڤان سالێن هشك ساله‌ك دێ ئێت باران تێدا دێ ب سه‌ر مرۆڤان دا بارت، ڤێجا خودێ ته‌نگاڤییێ دێ ژ سه‌ر وان ڕاكه‌ت، وئه‌و ژ به‌رفره‌هییێ فێقى تێدا دێ گڤێشن.

{ 50 } { وَقَالَ الْمَلِكُ ائْتُونِي بِهِ ۖ فَلَمَّا جَاءَهُ الرَّسُولُ قَالَ ارْجِعْ إِلَىٰ رَبِّكَ فَاسْأَلْهُ مَا بَالُ النِّسْوَةِ اللَّاتِي قَطَّعْنَ أَيْدِيَهُنَّ ۚ إِنَّ رَبِّي بِكَيْدِهِنَّ عَلِيمٌ } ومه‌لكى گۆته‌ به‌رده‌سكێن خۆ: ئه‌و زه‌لامێ ته‌عبيرا خه‌ونا من داى ژ گرتيخانه‌يێ ده‌ربێخن وبۆ من بينن، ڤێجا ده‌مێ هنارتییێ مه‌لكى هاتى داخوازا يووسفى كرى يووسفى گۆته‌ وى: بزڤڕه‌ نك خودانێ خۆ مه‌لكى، وداخوازێ ژێ بكه‌ بلا ئه‌و پسيارێ ژ وان ژنان بكه‌ت يێن ده‌ستێن خۆ برينداركرين كانێ مه‌سه‌لا من ووان چبوو؛ دا ڕاستى بۆ هه‌مییان ئاشكه‌را ببت، ودا بزانن ئه‌ز يێ بێ گونه‌هم، هندى خودايێ منه‌ ب كار وكريارێن وان يێ پڕزانايه‌ تشته‌ك ژێ ل به‌ر وى به‌رزه‌ نابت.

{ 51 } { قَالَ مَا خَطْبُكُنَّ إِذْ رَاوَدْتُنَّ يُوسُفَ عَنْ نَفْسِهِ ۚ قُلْنَ حَاشَ لِلَّهِ مَا عَلِمْنَا عَلَيْهِ مِنْ سُوءٍ ۚ قَالَتِ امْرَأَتُ الْعَزِيزِ الْآنَ حَصْحَصَ الْحَقُّ أَنَا رَاوَدْتُهُ عَنْ نَفْسِهِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ } مه‌لكى گۆته‌ وان ژنان يێن ده‌ستێن خۆ بڕين: مه‌سه‌لا هه‌وه‌ چبوو ده‌مێ ل ڕۆژا مێڤاندارییێ هه‌وه‌ به‌لا خۆ ژ يووسفى ڤه‌نه‌كرى؟ هه‌وه‌ تشته‌كێ خراب ژێ ديتبوو؟ وان گۆت: حاشا مه‌ چو خرابى ژ وى نه‌ديتبوو، هنگى ژنا عه‌زيزى گۆت: ڤێ گاڤێ ڕاستى ئاشكه‌رابوو، ئه‌ز بووم يا من داخوازا خرابییێ ژێ كرى وڤياى وى ب لايێ خۆ ڤه‌ بكێشم، به‌لێ وى گوهدارییا من نه‌كر، وهندى ئه‌وه‌ ئه‌و د هه‌مى گۆتنێن خۆ دا ژ ڕاستگۆيانه‌.

{ 52 } { ذَٰلِكَ لِيَعْلَمَ أَنِّي لَمْ أَخُنْهُ بِالْغَيْبِ وَأَنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي كَيْدَ الْخَائِنِينَ } ئه‌ڤ گۆتنا من گۆتى كو ئه‌و يێ پاقژه‌ وئه‌زم يا گونه‌هكار؛ دا زه‌لامێ من بزانت كو من د گه‌ل خيانه‌تێ دره‌و ل وى نه‌كرییه‌، وخرابى ژ من چێ نه‌بوويه‌، وئه‌ز بووم يا داخواز ژێ كرى، وئه‌ز ئعترافێ ب ڤێ چه‌ندێ دكه‌م دا هوين بزانن ئه‌ز وئه‌و هه‌ردو دپاقژين، وهندى خودێیه‌ به‌رێ وى ناده‌ته‌ هيدايه‌تێ يێ خيانه‌تێ د ئێمانه‌تان دا بكه‌ت، وكارێ وى ڕاست نائينت.

{ 53 } { وَمَا أُبَرِّئُ نَفْسِي ۚ إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبِّي ۚ إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَحِيمٌ } ژنا عه‌زيزى گۆت: وئه‌ز نه‌فسا خۆ به‌رى ناكه‌م، هندى نه‌فسه‌ پێخه‌مه‌ت خۆشییا خۆ گه‌له‌ك فه‌رمانێ ب كرنا خرابییێ وگونه‌هان ل خودانێ خۆ دكه‌ت، ئه‌و تێ نه‌بت يێ خودێ ئه‌و پاراستى. هندى خودێیه‌ باش گونه‌هـ ژێبرێ گونه‌هێن وییه‌ يێ تۆبه‌ بكه‌ت ژ به‌نییێن وى، يێ دلۆڤانكاره‌ ب وان.

{ 54 } { وَقَالَ الْمَلِكُ ائْتُونِي بِهِ أَسْتَخْلِصْهُ لِنَفْسِي ۖ فَلَمَّا كَلَّمَهُ قَالَ إِنَّكَ الْيَوْمَ لَدَيْنَا مَكِينٌ أَمِينٌ } ومه‌لكێ (مصرێ) ده‌مێ ديتى يووسف يێ به‌رییه‌ گۆت: هوين وى بيننه‌ نك من دا ئه‌ز وى بكه‌مه‌ ژ هه‌ڤالێن خۆ يێن نێزيك، يێن ئه‌ز مشێوره‌تا خۆ پێ دكه‌م، وده‌مێ يووسف هاتى ومه‌لك د گه‌ل وى ئاخفتى، وديتى ئه‌و مرۆڤه‌كێ بێ گونه‌هـ وده‌سپاك وخودان ئه‌خلاقه‌، مه‌لكى گۆتێ: هندى تويى تو ئه‌ڤرۆ ل نك مه‌ يێ قه‌درگرانى، و د هه‌مى تشتان دا باوه‌رییا مه‌ ب ته‌ دئێت.

{ 55 } { قَالَ اجْعَلْنِي عَلَىٰ خَزَائِنِ الْأَرْضِ ۖ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ } ويووسفى ڤيا مفایى بگه‌هينته‌ خه‌لكى، ودادییێ د ناڤبه‌را وان دا ب كار بينت، له‌و گۆته‌ مه‌لكى: تو من بكه‌ والی ل سه‌ر گه‌نجينه‌يێن (مصرێ)، هندى ئه‌زم ئه‌ز پارێزڤانه‌كێ ده‌سپاكم، يێ خودان ديتن وزانامه‌ ب وى تشتێ د ده‌ستێ من دا بت.

{ 56 } { وَكَذَٰلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي الْأَرْضِ يَتَبَوَّأُ مِنْهَا حَيْثُ يَشَاءُ ۚ نُصِيبُ بِرَحْمَتِنَا مَنْ نَشَاءُ ۖ وَلَا نُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ } وكانێ چاوا خودێ قه‌نجى د گه‌ل يووسفى كر كو وى ئه‌و ژ گرتيخانه‌يێ ڕزگاركر، وه‌سا وى عه‌ردێ (مصرێ) كره‌ د ده‌ستێ وى دا، چى جهێ وى ڤيابا ئه‌و دچوويێ. هه‌چییێ خودێ بڤێت ژ به‌نییێن خۆ يێن ته‌قوادار ئه‌و ژ ڕه‌حما خۆ دده‌تێ، وئه‌و خێرا وى كه‌سێ كاره‌كێ چاك بكه‌ت به‌رزه‌ ناكه‌ت.

{ 57 } { وَلَأَجْرُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ لِلَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ } وخێرا ئاخره‌تێ ل نك خودێ ژ يا دنيايێ چێتره‌ بۆ خودانێن باوه‌رییێ وته‌قوايێ ئه‌وێن ژ عه‌زابا خودێ دترسن، وگوهدارییا ئه‌مر و فه‌رمانێن وى دكه‌ن.

{ 58 } { وَجَاءَ إِخْوَةُ يُوسُفَ فَدَخَلُوا عَلَيْهِ فَعَرَفَهُمْ وَهُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ } وبرايێن يووسفى هاتنه‌ (مصرێ) -پشتى هشكاتى وخه‌لا ل عه‌ردێ وان په‌يدابووى-؛ دا قويتى بۆ خۆ ببه‌ن، وئه‌و چوونه‌ نك وى ووى ژ زیره‌كییا خۆ ئه‌و نیاسين، به‌لێ ژ به‌ر سالێن درێژ ووێ گوهۆڕينا ب سه‌ر يووسفى دا هاتى وان ئه‌و نه‌نیاسى.

{ 59 } { وَلَمَّا جَهَّزَهُمْ بِجَهَازِهِمْ قَالَ ائْتُونِي بِأَخٍ لَكُمْ مِنْ أَبِيكُمْ ۚ أَلَا تَرَوْنَ أَنِّي أُوفِي الْكَيْلَ وَأَنَا خَيْرُ الْمُنْزِلِينَ } ويووسفى فه‌رمان دا قه‌درێ وان بێته‌گرتن، ومێڤاندارییه‌كا هه‌ژى بۆ وان بێته‌كرن، پاشى كانێ وان چه‌ند قويت داخوازكر وى هند دايێ، ووان گۆتبوو وى كو وان برابابه‌كێ هه‌ى -مه‌خسه‌دا وان بنیامین بوو كو برايێ يووسفى يێ دايبابی بوو- به‌لێ وان ئه‌و د گه‌ل خۆ نه‌ئينايه‌، ئينا يووسفى گۆت: برايێ خۆ يێ ژ بابێ ژى ڤه‌ د گه‌ل خۆ بينن، ئه‌رێ ما هوين نابينن من پيڤان ب تمامى بۆ هه‌وه‌ پێك ئينا ومن قه‌درێ هه‌وه‌ باش گرت، وئه‌ز بۆ هه‌وه‌ چێترين مێڤان حه‌وينم؟

{ 60 } { فَإِنْ لَمْ تَأْتُونِي بِهِ فَلَا كَيْلَ لَكُمْ عِنْدِي وَلَا تَقْرَبُونِ } وئه‌گه‌ر هوين وى بۆ من نه‌ئينن هه‌وه‌ چو قويت ل نك من نينه‌ ئه‌ز بۆ هه‌وه‌ بپيڤم، وئێدى نه‌ئێنه‌ نك من.

{ 61 } { قَالُوا سَنُرَاوِدُ عَنْهُ أَبَاهُ وَإِنَّا لَفَاعِلُونَ } وان گۆت: ئه‌م دێ خۆ وه‌ستينين دا بابێ وى قانع بكه‌ين كو ئه‌و وى د گه‌ل مه‌ بهنێرت، وئه‌م چو ته‌خسيرییێ د وێ چه‌ندێ دا ناكه‌ين.

{ 62 } { وَقَالَ لِفِتْيَانِهِ اجْعَلُوا بِضَاعَتَهُمْ فِي رِحَالِهِمْ لَعَلَّهُمْ يَعْرِفُونَهَا إِذَا انْقَلَبُوا إِلَىٰ أَهْلِهِمْ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ } ويووسفى گۆته‌ خزمه‌تكارێن خۆ: هوين وى پارێ وان ب دزى ڤه‌ بكه‌نه‌ د ناڤ بارێ وان دا؛ گاڤا ئه‌و دزڤڕنه‌ نك مرۆڤێن خۆ دا ئه‌و وى بنیاسن، وبزانن كانێ مه‌ چه‌ند قه‌درێ وان گرت؛ ودا ئه‌و دلێ خۆ ببه‌نه‌ هنده‌ك قويتێ دى وبزڤڕنه‌ ڤه‌.

{ 63 } { فَلَمَّا رَجَعُوا إِلَىٰ أَبِيهِمْ قَالُوا يَا أَبَانَا مُنِعَ مِنَّا الْكَيْلُ فَأَرْسِلْ مَعَنَا أَخَانَا نَكْتَلْ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ } ڤێجا ده‌مێ ئه‌و ڤه‌گه‌ڕياينه‌ نك بابێ خۆ، وان چيرۆكا قه‌درگرتنا عه‌زيزى بۆ وان بۆ بابێ خۆ ڤه‌گێڕا، وگۆتێ: ئێدى ئه‌و تشته‌كى ناده‌ته‌ مه‌ ئه‌گه‌ر برايێ مه‌ يێ دى ژى د گه‌ل مه‌ نه‌بت، ڤێجا تو وى ژى د گه‌ل مه‌ بهنێره‌ ئه‌م دێ قويتى ب تمامى د گه‌ل خۆ ئينين، وئه‌م سۆزێ دده‌ينه‌ ته‌ كو وى بپارێزين.

{ 64 } { قَالَ هَلْ آمَنُكُمْ عَلَيْهِ إِلَّا كَمَا أَمِنْتُكُمْ عَلَىٰ أَخِيهِ مِنْ قَبْلُ ۖ فَاللَّهُ خَيْرٌ حَافِظًا ۖ وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ } بابێ وان گۆته‌ وان: ئه‌رێ چاوا باوه‌رییا من ل سه‌ر (بنيامينى) ب هه‌وه‌ بێت، ومن به‌رى هنگى باوه‌رییا خۆ ل سه‌ر برايێ وى يووسفى ژى ب هه‌وه‌ ئينا بوو، وهه‌وه‌ سۆز دابوو كو هوين وى بپارێزن، وهه‌وه‌ سۆزا خۆ ب جهـ نه‌ئينا؟ ڤێجا باوه‌رییا من ب هه‌وه‌ نائێت كو هوين وى بپارێزن، به‌لێ ئه‌ز دێ باوه‌رییا خۆ ب خودێ ئينم كو ئه‌و وى بپارێزت، ئه‌و چێترينێ پارێزڤانانه‌ ودلۆڤانترينێ دلۆڤانانه‌، هيڤییا من ئه‌وه‌ ئه‌و ڕه‌حمێ ب من ببه‌ت ووى بپارێزت وبۆ من بزڤڕينته‌ ڤه‌.

{ 65 } { وَلَمَّا فَتَحُوا مَتَاعَهُمْ وَجَدُوا بِضَاعَتَهُمْ رُدَّتْ إِلَيْهِمْ ۖ قَالُوا يَا أَبَانَا مَا نَبْغِي ۖ هَٰذِهِ بِضَاعَتُنَا رُدَّتْ إِلَيْنَا ۖ وَنَمِيرُ أَهْلَنَا وَنَحْفَظُ أَخَانَا وَنَزْدَادُ كَيْلَ بَعِيرٍ ۖ ذَٰلِكَ كَيْلٌ يَسِيرٌ } وده‌مێ وان بارێ خۆ ڤه‌كرى وان ديت ئه‌و پاره‌ یێ ل وان هاتییه‌ زڤڕاندن یێ وان داى، وان گۆت: ئه‌ى بابێ مه‌، ما مه‌ زێده‌تر چ دڤێت؟ ئه‌ڤه‌ بهايێ په‌رتالێ مه‌ عه‌زيزى يێ ل مه‌ زڤڕاندى، ڤێجا تو ژ برايێ مه‌ يێ پشتڕاست به‌، ووى د گه‌ل مه‌ فڕێكه‌؛ دا ئه‌م قويته‌كێ مشه‌ بۆ مرۆڤێن خۆ بينين، وئه‌م دێ برايێ خۆ پارێزين، وبارێ حێشتره‌كا زێده‌ بۆ خۆ ئينين؛ چونكى عه‌زيز بۆ هه‌ر مرۆڤه‌كى بارێ حێشتره‌كێ دده‌ت، وئه‌ڤه‌ پيڤانه‌كا ب ساناهییه‌ ل سه‌ر مه‌.

{ 66 } { قَالَ لَنْ أُرْسِلَهُ مَعَكُمْ حَتَّىٰ تُؤْتُونِ مَوْثِقًا مِنَ اللَّهِ لَتَأْتُنَّنِي بِهِ إِلَّا أَنْ يُحَاطَ بِكُمْ ۖ فَلَمَّا آتَوْهُ مَوْثِقَهُمْ قَالَ اللَّهُ عَلَىٰ مَا نَقُولُ وَكِيلٌ } يه‌عقووبى سلاڤ لێ بن گۆته‌ وان: ئه‌ز ناهێلم ئه‌و د گه‌ل هه‌وه‌ بهێت حه‌تا هوين په‌يمانێ بده‌نه‌ من و ب خودێ سويند بخۆن كو هوين دێ وى بۆ من ئيننه‌ڤه‌، وه‌سا تێ نه‌بت كو دۆر ل هه‌وه‌ بێته‌گرتن وهوين نه‌شێن وى خلاص بكه‌ن، ڤێجا ده‌مێ وان ئه‌و په‌يمانا خودێ دايه‌ وى يا وى خواستى، يه‌عقووبى گۆت: خودێ ل سه‌ر گۆتنا مه‌ وه‌كيله‌، یه‌عنى: شاهدی وپاراستنا وى بۆ مه‌ به‌سى مه‌يه‌.

{ 67 } { وَقَالَ يَا بَنِيَّ لَا تَدْخُلُوا مِنْ بَابٍ وَاحِدٍ وَادْخُلُوا مِنْ أَبْوَابٍ مُتَفَرِّقَةٍ ۖ وَمَا أُغْنِي عَنْكُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ ۖ إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ ۖ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ ۖ وَعَلَيْهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُونَ } وبابێ وان گۆته‌ وان: ئه‌ى كوڕێن من ئه‌گه‌ر هوين چوونه‌ عه‌ردێ (مصرێ) هوين هه‌مى د ئێك ده‌رگه‌هى ڕا نه‌چنه‌ د باژێرى دا، به‌لێ د گه‌له‌ك ده‌رگه‌هان ڕا هه‌ڕن؛ دا هوين چاڤين نه‌بن، وده‌مێ ئه‌ز ڤێ شيره‌تێ ل هه‌وه‌ دكه‌م ئه‌ز نه‌شێم تشته‌كى ژ قه‌ده‌را خودێ ژ هه‌وه‌ دوير بێخم، حوكم ب تنێ يێ خودێیه‌، من يێ خۆ هێلا ب هيڤییا وى ڤه‌ ومن باوه‌رى ب وى هه‌يه‌، وخودان باوه‌ر خۆ دهێلنه‌ ب هيڤییا وى ب تنێ ڤه‌.

{ 68 } { وَلَمَّا دَخَلُوا مِنْ حَيْثُ أَمَرَهُمْ أَبُوهُمْ مَا كَانَ يُغْنِي عَنْهُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا حَاجَةً فِي نَفْسِ يَعْقُوبَ قَضَاهَا ۚ وَإِنَّهُ لَذُو عِلْمٍ لِمَا عَلَّمْنَاهُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ } وده‌مێ ئه‌و د گه‌له‌ك ده‌رگه‌هان ڕا چووينه‌ باژێرى، وه‌كى بابێ وان فه‌رمان ل وان كرى، نه‌بوويه‌ كو ئه‌و تشت ب هیچ ڕه‌نگه‌كى قه‌ده‌را خودێ ژ وان دوير بكه‌ت، به‌لێ ئه‌و ژ دلپێڤه‌بوونا يه‌عقووبى بوو كو ئه‌و چاڤين ببن، وهندى يه‌عقووبه‌ خودان زانينه‌كا مه‌زنه‌ ب كاروبارێن دينێ خۆ، خودێ ب ڕێكا وه‌حییێ ئه‌و نيشا وى دابوو، به‌لێ پترییا مرۆڤان نزانن كانێ دويماهییا مه‌سه‌لان دێ چ لێ ئێت، ووێ نزانن يا يه‌عقووب -سلاڤ لێ بن- ژ كارێ دينێ خۆ دزانت.

{ 69 } { وَلَمَّا دَخَلُوا عَلَىٰ يُوسُفَ آوَىٰ إِلَيْهِ أَخَاهُ ۖ قَالَ إِنِّي أَنَا أَخُوكَ فَلَا تَبْتَئِسْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } وده‌مێ برايێن يووسفى ب ژۆر كه‌فتينه‌ مه‌زه‌لا مێڤانان وبرايێ وى يێ دايبابى د گه‌ل وان دا بوو، يووسفى برايێ خۆ يێ دايبابى بره‌ نك خۆ، و ب نهێنى ڤه‌ گۆتێ: هندى ئه‌زم ئه‌ز برايێ ته‌مه‌ ڤێجا تو غه‌مگين نه‌به‌، و ژ به‌ر وى كارێ وان به‌رێ ئينايه‌ سه‌رێ من تو ب خه‌م نه‌كه‌ڤه‌. ووى فه‌رمان لێ كر كو ئه‌و ڤێ چه‌ندێ نه‌بێژته‌ وان.

{ 70 } { فَلَمَّا جَهَّزَهُمْ بِجَهَازِهِمْ جَعَلَ السِّقَايَةَ فِي رَحْلِ أَخِيهِ ثُمَّ أَذَّنَ مُؤَذِّنٌ أَيَّتُهَا الْعِيرُ إِنَّكُمْ لَسَارِقُونَ } ڤێجا ده‌مێ يووسفى قويت دايه‌ وان، وبارێ حێشترێن وان داگرتى، وى فه‌رمان ل خزمه‌تكارێن خۆ كر كو ئه‌و وى ترارى يێ وى قويت بۆ خه‌لكى پێ دپيڤا بكه‌نه‌ د ناڤ بارێ برايێ وى (بنيامينى) دا بێى كه‌سه‌ك پێ بحه‌سيێت، وپشتى ئه‌و سوياربووين دا بده‌نه‌ ڕێ بانگهلدێره‌كى گازى كر: ئه‌ى خودانێن ڤان حێشترێن باركرى، هوين دزيكه‌رن.

{ 71 } { قَالُوا وَأَقْبَلُوا عَلَيْهِمْ مَاذَا تَفْقِدُونَ } كۆڕێن يه‌عقووبى ب نك وى گازيكه‌رى ڤه‌ هاتن وگۆتنێ: هوین ل چ دگه‌ڕیێن؟

{ 72 } { قَالُوا نَفْقِدُ صُوَاعَ الْمَلِكِ وَلِمَنْ جَاءَ بِهِ حِمْلُ بَعِيرٍ وَأَنَا بِهِ زَعِيمٌ } وى بانگهلدێرى د گه‌ل مرۆڤێن ئاماده‌ گۆتن: ئه‌م يێ ل وى ترارى دگه‌ڕيێين يێ مه‌لك پيڤانێ پێ دكه‌ت، وهه‌چییێ وى ترارى بينت بارێ حێشتره‌كێ ژ گه‌نمى بۆ وى هه‌يه‌، وگازيكه‌رى گۆت: وئه‌ز ب دانا وى بارێ گه‌نمى كه‌فيلم.

{ 73 } { قَالُوا تَاللَّهِ لَقَدْ عَلِمْتُمْ مَا جِئْنَا لِنُفْسِدَ فِي الْأَرْضِ وَمَا كُنَّا سَارِقِينَ } برايێن يووسفى گۆت: ب خودێ هوين دزانن وهه‌وه‌ ديت كو ئه‌م نه‌هاتينه‌ عه‌ردێ (مصرێ) دا خرابكارییێ تێدا بكه‌ين، ونه‌ ژ سالۆخه‌تێن مه‌يه‌ ئه‌م دزیكه‌ر بین.

{ 74 } { قَالُوا فَمَا جَزَاؤُهُ إِنْ كُنْتُمْ كَاذِبِينَ } ئه‌وێن ل ترارى دگه‌ڕيان گۆته‌ برايێن يووسفى: باشه‌ پا جزايێ دزيكه‌رى ل نك هه‌وه‌ چيه‌ ئه‌گه‌ر هوين ددره‌وين بن كو هوين دزيكه‌ر نينن؟

{ 75 } { قَالُوا جَزَاؤُهُ مَنْ وُجِدَ فِي رَحْلِهِ فَهُوَ جَزَاؤُهُ ۚ كَذَٰلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ } برايێن يووسفى گۆت: جزايێ وى يێ ئه‌و تشتێ هاتییه‌ دزين ڤێ بێته‌ديتن ئه‌و جزايێ وییه‌. یه‌عنى: ئه‌و دزيكه‌ر بۆ وى يێ دزى ژێ هاتییه‌كرن دێ بته‌ عه‌بد، ب ڤى جزاى -كو عه‌بدينییه‌- ئه‌م دزيكه‌ران جزا دده‌ين، ئه‌ڤه‌ دينێ مه‌يه‌ وشريعه‌تێ مه‌ د ده‌رحه‌قا دزيكه‌ران دا ب ڤى ڕه‌نگییه‌.

{ 76 } { فَبَدَأَ بِأَوْعِيَتِهِمْ قَبْلَ وِعَاءِ أَخِيهِ ثُمَّ اسْتَخْرَجَهَا مِنْ وِعَاءِ أَخِيهِ ۚ كَذَٰلِكَ كِدْنَا لِيُوسُفَ ۖ مَا كَانَ لِيَأْخُذَ أَخَاهُ فِي دِينِ الْمَلِكِ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ ۚ نَرْفَعُ دَرَجَاتٍ مَنْ نَشَاءُ ۗ وَفَوْقَ كُلِّ ذِي عِلْمٍ عَلِيمٌ } ووان برايێن يووسفى ڤه‌گه‌ڕاندنه‌ نك وى، ئينا يووسفى ب خۆ بارێن وان تێكڤه‌دان، ووى ژ بارێن وان به‌رى يێ برايێ خۆ يێ دايبابى ده‌ست پێ كر؛ دا كارێ وى كرى يێ موكم بت كو برايێ خۆ بهێلته‌ ل نك خۆ، پاشى ئه‌و گه‌هشته‌ بارێ برايێ خۆ، ووى ترار ژ ناڤ بارێ وى ئيناده‌رێ، مه‌ ب ڤى ڕه‌نگى بۆ يووسفى ڕێك خۆشكر دا ئه‌و بشێت برايێ خۆ بهێلته‌ ل نك خۆ، وئه‌و ل دويڤ شريعه‌تێ مه‌لكێ (مصرێ) نه‌دشيا برايێ خۆ بگرت، به‌لێ حه‌زكرنا خودێ هاته‌ سه‌ر هندێ كو ئه‌و د ڤێ مه‌سه‌لێ دا كارى ب شريعه‌تێ برايێن يووسفى بكه‌ن كو دزيكه‌ر ببته‌ عه‌بد. يێ مه‌ بڤێت ئه‌م د دنيايێ دا ده‌ره‌جێن وى ل سه‌ر يێن خه‌لكى بلند دكه‌ين وه‌كى مه‌ قه‌درێ يووسفى بلندكرى. و د سه‌ر هه‌ر خودان زانينه‌كى ڕا ئێكێ ژ وى زانتر هه‌يه‌، حه‌تا زانين دگه‌هته‌ خودێ زانايێ تشتێ به‌رچاڤ ونه‌به‌رچاڤ.

{ 77 } { قَالُوا إِنْ يَسْرِقْ فَقَدْ سَرَقَ أَخٌ لَهُ مِنْ قَبْلُ ۚ فَأَسَرَّهَا يُوسُفُ فِي نَفْسِهِ وَلَمْ يُبْدِهَا لَهُمْ ۚ قَالَ أَنْتُمْ شَرٌّ مَكَانًا ۖ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا تَصِفُونَ } برايێن يووسفى گۆت: ئه‌گه‌ر ئه‌ڤه‌ دزییێ بكه‌ت ب ڕاستى برایه‌كێ وى يێ دى ژى به‌رێ دزى كربوو (ومه‌خسه‌دا وان پێ يووسف بوو) ئينا يووسفى ئه‌و بێبه‌ختییا وان كرى د دلێ خۆ دا ڤه‌شارت، و د گه‌ل خۆ گۆت: هوين ژ وێ كێمتر وخرابترن يا هوين دبێژن، ده‌مێ هه‌وه‌ ئه‌و ب سه‌رێ من ئيناى يا هه‌وه‌ كرى، وخودێ زاناتره‌ ب وێ دره‌و وبێبه‌ختییا هوين دكه‌ن.

{ 78 } { قَالُوا يَا أَيُّهَا الْعَزِيزُ إِنَّ لَهُ أَبًا شَيْخًا كَبِيرًا فَخُذْ أَحَدَنَا مَكَانَهُ ۖ إِنَّا نَرَاكَ مِنَ الْمُحْسِنِينَ } ودا كو ئه‌و سۆزا خۆ بۆ بابێ خۆ ب جهـ بينن یا وان دایێ وان گۆته‌ يووسفى: ئه‌ى عه‌زيز، هندى ئه‌وه‌ وى بابه‌كێ پير و ب ناڤ سال ڤه‌ چوويى هه‌يه‌ گه‌له‌ك حه‌ز ژێ دكه‌ت ونه‌شێت ژێ دوير كه‌ڤت، ڤێجا تو ئێك ژ مه‌ پێش (بنيامينى) ڤه‌ بگره‌، هندى ئه‌مين ئه‌م دبينين تو د معاملا خۆ دا د گه‌ل مه‌ و د گه‌ل خه‌لكى ژى ژ قه‌نجيكارانى.

{ 79 } { قَالَ مَعَاذَ اللَّهِ أَنْ نَأْخُذَ إِلَّا مَنْ وَجَدْنَا مَتَاعَنَا عِنْدَهُ إِنَّا إِذًا لَظَالِمُونَ } يووسفى گۆت: ئه‌م خۆ ب خودێ دپارێزين ژ هندێ كو ئه‌م ئێكێ دى بگرين -وه‌كى هه‌وه‌ حوكم پێ داى- ژبلی وى يێ مه‌ ترارێ خۆ ل نك ديتى؛ چونكى ئه‌گه‌ر مه‌ وه‌ كر يا هوين ژ مه‌ دخوازن ئه‌و هنگى ئه‌م دێ بينه‌ ژ زۆرداران.

{ 80 } { فَلَمَّا اسْتَيْأَسُوا مِنْهُ خَلَصُوا نَجِيًّا ۖ قَالَ كَبِيرُهُمْ أَلَمْ تَعْلَمُوا أَنَّ أَبَاكُمْ قَدْ أَخَذَ عَلَيْكُمْ مَوْثِقًا مِنَ اللَّهِ وَمِنْ قَبْلُ مَا فَرَّطْتُمْ فِي يُوسُفَ ۖ فَلَنْ أَبْرَحَ الْأَرْضَ حَتَّىٰ يَأْذَنَ لِي أَبِي أَوْ يَحْكُمَ اللَّهُ لِي ۖ وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ } ڤێجا ده‌مێ ئه‌و ژێ بێ هيڤى بووين كو ئه‌و گوهێ خۆ بده‌ته‌ وان، وان خۆ ژ خه‌لكى ڤه‌ده‌ركر، و د گه‌ل ئێك ودو ئاخفتن، مه‌زنێ وان گۆت: ئه‌رێ ما هه‌وه‌ نه‌زانییه‌ كو بابێ هه‌وه‌ په‌يمانه‌كا موكم يا ژ هه‌وه‌ وه‌رگرتى كو هوين برايێ خۆ بزڤڕينن وه‌سا نه‌بت كو مه‌سه‌له‌ د سه‌ر ده‌ستێ هه‌وه‌ ڕا بت، وبه‌رى نوكه‌ هه‌وه‌ ته‌خسيرى وغه‌دره‌ د ده‌رحه‌قا يووسفى ژى دا كربوو؛ له‌و ئه‌ز ژ عه‌ردێ (مصرێ) ده‌رناكه‌ڤم حه‌تا بابێ من ده‌ستويرییێ نه‌ده‌ته‌ من، يان خودايێ من حوكمه‌كى بۆ من بكه‌ت كو ئه‌ز ژێ ده‌ركه‌ڤم، وئه‌ز بشێم برايێ خۆ ببه‌م، وخودێ چێترينێ حوكمدارانه‌، وئه‌و دادكه‌رترين حاكمه‌ د ناڤبه‌را مرۆڤان دا.

{ 81 } { ارْجِعُوا إِلَىٰ أَبِيكُمْ فَقُولُوا يَا أَبَانَا إِنَّ ابْنَكَ سَرَقَ وَمَا شَهِدْنَا إِلَّا بِمَا عَلِمْنَا وَمَا كُنَّا لِلْغَيْبِ حَافِظِينَ } هوين بزڤڕنه‌ نك بابێ خۆ، وێ بۆ وى بێژن يا چێبووى، وبێژنه‌ وى: هندى كوڕێ ته‌ (بنيامينه‌) دزییه‌كا كرى، ومه‌ شاهده‌يى ب وێ چه‌ندێ نه‌دايه‌ حه‌تا ئه‌م پشتڕاست نه‌بووين ومه‌ ترارێ پيڤانێ د ناڤ بارێ وى دا نه‌ديتى، وعلمێ غه‌يبێ ل نك مه‌ نه‌بوو كو ئه‌و دێ دزییێ كه‌ت ده‌مێ مه‌ په‌يمان دايه‌ ته‌ كو وى بزڤڕينين.

{ 82 } { وَاسْأَلِ الْقَرْيَةَ الَّتِي كُنَّا فِيهَا وَالْعِيرَ الَّتِي أَقْبَلْنَا فِيهَا ۖ وَإِنَّا لَصَادِقُونَ } وده‌مێ ئه‌و زڤڕێنه‌ڤه‌ وئه‌و بۆ بابێ خۆ گۆتى یا چێبووى، وان داخواز ژ بابێ خۆ كر كو ئه‌و خۆ ژ گۆتنا وان پشتڕاست كه‌ت، وگۆتنێ: تو -ئه‌ى بابێ مه‌- پسيارا خه‌لكێ (مصرێ) بكه‌، ويا وان مرۆڤێن د گه‌ل مه‌ ل كاروانى، وهندى ئه‌مين ئه‌م دڕاستگۆينه‌ د ڤى تشتى دا يێ ئه‌م بۆ ته‌ دبێژين.

{ 83 } { قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنْفُسُكُمْ أَمْرًا ۖ فَصَبْرٌ جَمِيلٌ ۖ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَنِي بِهِمْ جَمِيعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ } وى گۆته‌ وان: نه‌ وه‌سايه‌، به‌لكى نه‌فسێن هه‌وه‌ يێن خراب پيلانه‌ك ل به‌ر هه‌وه‌ يا شرينكرى، وهه‌وه‌ ئه‌و يا كرى وه‌كى هه‌وه‌ به‌رێ د گه‌ل يووسفى كرى، ڤێجا صه‌بركێشانا من دێ يا جوان بت ئه‌ز گازندێ د گه‌ل ناكه‌م، به‌لكى خودێ هه‌ر سێ كوڕێن من -يووسفى وبرايێ وى وبرايێ وان يێ مه‌زن ئه‌وێ ژ به‌ر برايێ خۆ مايى- بۆ من بزڤڕينته‌ ڤه‌، هندى ئه‌وه‌ ئه‌و ب حالێ من يێ پڕزانايه‌، و د كارێ خۆ دا يێ كاربنه‌جهه‌.

{ 84 } { وَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ يَا أَسَفَىٰ عَلَىٰ يُوسُفَ وَابْيَضَّتْ عَيْنَاهُ مِنَ الْحُزْنِ فَهُوَ كَظِيمٌ } ويه‌عقووبى پشتا خۆ دا وان، پشتى ژ گۆتنا وان بێنته‌نگ بووى، وگۆت: وه‌ى بۆ كۆڤانا من ل سه‌ر يووسفى و ژ خه‌مان دا چاڤێن وى سپى بوون، ودلێ وى تژى كۆڤان بوو، به‌لێ وى خه‌ما خۆ ڤه‌دشارت وئاشكه‌را نه‌دكر.

{ 85 } { قَالُوا تَاللَّهِ تَفْتَأُ تَذْكُرُ يُوسُفَ حَتَّىٰ تَكُونَ حَرَضًا أَوْ تَكُونَ مِنَ الْهَالِكِينَ } كوڕێن وى گۆت: ب خودێ هه‌ر تو دێ مينى بيرییا يووسفى كه‌ى، وكۆڤاندارێ وى بى حه‌تا تو نێزيكى مرنێ دبى يان دمرى، ڤێجا پيچه‌كێ خه‌ما خۆ سڤك بكه‌.

{ 86 } { قَالَ إِنَّمَا أَشْكُو بَثِّي وَحُزْنِي إِلَى اللَّهِ وَأَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ } يه‌عقووبى به‌رسڤا وان دا وگۆت: ژبلی خودێ ئه‌ز گازنده‌ وخه‌ما خۆ بۆ كه‌سێ دى ئاشكه‌را ناكه‌م، ئه‌وه‌ يێ نه‌خۆشییێ وته‌نگاڤییێ ڕادكه‌ت، وئه‌ز وى تشتى ژ دلۆڤانییا خودێ دزانم يێ هوين نه‌زانن.

{ 87 } { يَا بَنِيَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ ۖ إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ } يه‌عقووبى گۆت: ئه‌ى كوڕێن من هوين جاره‌كا دى ڤه‌گه‌ڕيێنه‌ (مصرێ) وپسيارا يووسفى وبرايێ وى بكه‌ن، وهيڤییا خۆ ژ ڕه‌حما خودێ نه‌بڕن؛ چونكى ژ وان يێن كافرییێ ب قه‌ده‌را خودێ دكه‌ن پێڤه‌تر، كه‌س ژ دلۆڤانییا خودێ بێ هيڤى نابت.

{ 88 } { فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَيْهِ قَالُوا يَا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَاعَةٍ مُزْجَاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ وَتَصَدَّقْ عَلَيْنَا ۖ إِنَّ اللَّهَ يَجْزِي الْمُتَصَدِّقِينَ } وئه‌و چوونه‌ (مصرێ)، وده‌مێ ئه‌و گه‌هشتينه‌ نك يووسفى وان گۆت: ئه‌ى عه‌زيز، گرانى وهشكاتى يا ب سه‌ر مه‌ ومرۆڤێن مه‌ دا هاتى، ومه‌ پاره‌یه‌كێ كێم وبێ خێر يێ د گه‌ل خۆ ئيناى، ڤێجا تو وه‌كى به‌رێ ب ڤى بهايێ كێم تشته‌كێ باش بده‌ مه‌، وخێرێ د گه‌ل مه‌ بكه‌ وڤان ده‌رهه‌مێن كێم وبێ بها ژ مه‌ وه‌رگره‌، هندى خودێیه‌ جزایه‌كێ باش دده‌ته‌ وان خێركه‌ران يێن قه‌نجییێ د گه‌ل مرۆڤێن پێتڤى دكه‌ن.

{ 89 } { قَالَ هَلْ عَلِمْتُمْ مَا فَعَلْتُمْ بِيُوسُفَ وَأَخِيهِ إِذْ أَنْتُمْ جَاهِلُونَ } ده‌مێ وى گوهـ ل ئاخفتنا وان بووى دلێ وى ما ب وان ڤه‌، ووى خۆ ب وان دا نیاسين وگۆت: ئه‌رێ ل بيرا هه‌وه‌يه‌ ئه‌و نه‌خۆشییا هه‌وه‌ ب سه‌رێ يووسفى وبرايێ وى ئيناى ل وى ده‌مێ هوين دنه‌زان ب دويماهییا وى كارێ هوين دكه‌ن؟

{ 90 } { قَالُوا أَإِنَّكَ لَأَنْتَ يُوسُفُ ۖ قَالَ أَنَا يُوسُفُ وَهَٰذَا أَخِي ۖ قَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْنَا ۖ إِنَّهُ مَنْ يَتَّقِ وَيَصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ } وان گۆت: ئه‌رێ نه‌كو تو يووسفى؟ وى گۆت: به‌لێ ئه‌ز يووسفم، وئه‌ڤه‌ برايێ منه‌، ب ڕاستى خودێ قه‌نجى ومنه‌ت ل مه‌ كر، كو پشتى ژێكڤه‌بوونێ ئه‌م گه‌هاندينه‌ ئێك، هندى ئه‌وه‌ يێ ته‌قوایا خودێ بكه‌ت، وبێنا خۆ ل سه‌ر ته‌نگاڤییان فره‌هـ بكه‌ت، خودێ خێرا قه‌نجییا وى به‌رزه‌ ناكه‌ت، به‌لكى ب باشترين ڕه‌نگ جزایى دده‌ته‌ وى.

{ 91 } { قَالُوا تَاللَّهِ لَقَدْ آثَرَكَ اللَّهُ عَلَيْنَا وَإِنْ كُنَّا لَخَاطِئِينَ } وان گۆت: ب خودێ، هندى خودێیه‌ تو ب سه‌ر مه‌ ئێخستى و ب زانينێ وتێگه‌هشتنێ تو سه‌ربلند كرى، وهندى ئه‌م بووين ئه‌م دخه‌له‌ت بووين كو مه‌ ئه‌و ژ قه‌ستا د گه‌ل ته‌ وبرايێ ته‌ كرى.

{ 92 } { قَالَ لَا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ ۖ يَغْفِرُ اللَّهُ لَكُمْ ۖ وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ } يووسفى گۆته‌ وان: ئه‌ڤرۆ چو لۆمه‌ ل سه‌ر هه‌وه‌ نينه‌، خودێ گونه‌هان بۆ هه‌وه‌ دێ ژێ به‌ت، وئه‌و دلۆڤانترينێ دلۆڤانانه‌ بۆ وى يێ تۆبه‌ بكه‌ت و ل گوهدارییا وى بزڤڕت.

{ 93 } { اذْهَبُوا بِقَمِيصِي هَٰذَا فَأَلْقُوهُ عَلَىٰ وَجْهِ أَبِي يَأْتِ بَصِيرًا وَأْتُونِي بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ } وده‌مێ وى پسيارا بابێ خۆ ژ وان كرى، ووان گۆتییێ كو ئه‌و ژ به‌ر گرییێ يێ كۆره‌ بووى، وى گۆته‌ وان: هوين بزڤڕنه‌ نك بابێ خۆ وڤى كراسێ من د گه‌ل خۆ ببه‌ن وبهاڤێژنه‌ سه‌ر دێمێ بابێ من، چاڤێن وى دێ چێبن، پاشى هوين هه‌مى مرۆڤێن خۆ بيننه‌ نك من.

{ 94 } { وَلَمَّا فَصَلَتِ الْعِيرُ قَالَ أَبُوهُمْ إِنِّي لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ ۖ لَوْلَا أَنْ تُفَنِّدُونِ } وده‌مێ كاروان ژ عه‌ردێ (مصرێ) ده‌ركه‌فتى، وكراس د گه‌ل وان، يه‌عقووبى گۆته‌ وان مرۆڤێن ل نك وى: هندى ئه‌زم ئه‌ز يێ بێنا يووسفى سه‌ح دكه‌م ئه‌گه‌ر هوين من كێم عه‌قل نه‌هژمێرن ويارییان ب من نه‌كه‌ن، ونه‌بێژن: تو يێ ژ به‌ر دئاخڤى.

{ 95 } { قَالُوا تَاللَّهِ إِنَّكَ لَفِي ضَلَالِكَ الْقَدِيمِ } ئه‌وان مرۆڤێن ل نك وى دئاماده‌ گۆت: ب خودێ هندى تويى هێشتا تو يێ ل سه‌ر خه‌له‌تییا خۆ يا به‌رێ، وتو ڤيانا يووسفى ژ بير ناكه‌ى.

{ 96 } { فَلَمَّا أَنْ جَاءَ الْبَشِيرُ أَلْقَاهُ عَلَىٰ وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِيرًا ۖ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ } وده‌مێ ئه‌و مرۆڤ هاتى يێ مزگينییا يووسفى بۆ يه‌عقووبى ئيناى، وكراسێ يووسفى هاڤێتییه‌ سه‌ر دێمێ وى وئه‌و ب چاڤ كه‌فتى، و دلێ وى تژى كه‌يف بووى، وى گۆته‌ وان مرۆڤێن ل نك خۆ: ئه‌رێ ما من نه‌گۆتبوو هه‌وه‌ هندى ئه‌زم ئه‌ز وێ ژ قه‌نجى وكه‌ره‌م ودلۆڤانییا خودێ دزانم يا هوين نه‌زانن؟

{ 97 } { قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ } كوڕێن وى گۆت: ئه‌ى بابێ مه‌ تو بۆ مه‌ داخوازا ژێبرنا گونه‌هان ژ خودايێ خۆ بكه‌ دا ئه‌و مه‌ عه‌فى بكه‌ت وگونه‌هێن مه‌ ڤه‌شێرت، هندى ئه‌م بووين ئه‌م -د وى كارى دا يێ مه‌ د گه‌ل يووسفى وبرايێ وى كرى- دخه‌له‌ت بووين.

{ 98 } { قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّي ۖ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ } يه‌عقووبى گۆت: پاشى ئه‌ز دێ داخوازا ژێبرنا گونه‌هان بۆ هه‌وه‌ ژ خودايێ خۆ كه‌م، هندى ئه‌وه‌ ئه‌و باش گونه‌هـ ژێبرێ عه‌بدێن خۆ يێن تۆبه‌كه‌ره‌، يێ دلۆڤانكاره‌ ب وان.

{ 99 } { فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَىٰ يُوسُفَ آوَىٰ إِلَيْهِ أَبَوَيْهِ وَقَالَ ادْخُلُوا مِصْرَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ آمِنِينَ } ويه‌عقووب ومرۆڤێن وى ده‌ركه‌فتنه‌ (مصرێ) دا بچنه‌ نك يووسفى، ڤێجا ده‌مێ ئه‌و گه‌هشتينه‌ نك يووسفى، وى دايبابێن خۆ برنه‌ نك خۆ وگۆته‌ وان: ب ئانه‌هییا خودێ هوين وه‌رنه‌ (مصرێ)، وهوين ژ گرانییێ وخه‌لايێ دپشتڕاست بن.

{ 100 } { وَرَفَعَ أَبَوَيْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَخَرُّوا لَهُ سُجَّدًا ۖ وَقَالَ يَا أَبَتِ هَٰذَا تَأْوِيلُ رُؤْيَايَ مِنْ قَبْلُ قَدْ جَعَلَهَا رَبِّي حَقًّا ۖ وَقَدْ أَحْسَنَ بِي إِذْ أَخْرَجَنِي مِنَ السِّجْنِ وَجَاءَ بِكُمْ مِنَ الْبَدْوِ مِنْ بَعْدِ أَنْ نَزَغَ الشَّيْطَانُ بَيْنِي وَبَيْنَ إِخْوَتِي ۚ إِنَّ رَبِّي لَطِيفٌ لِمَا يَشَاءُ ۚ إِنَّهُ هُوَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ } ووى بۆ قه‌درگرتنا دايك وبابێن خۆ ئه‌و دانانه‌ نك خۆ ل سه‌ر ته‌ختێ حوكمدارییا خۆ، ودايباب وبرايێن وى بۆ سلاڤ وڕێزگرتن -نه‌كو بۆ په‌رستن- خۆ بۆ وى چه‌ماند، وئه‌ڤ چه‌نده‌ د شريعه‌تێ وان دا يێ دورست بوو، به‌لێ ئه‌و د شريعه‌تێ مه‌ دا يێ حه‌رامه‌؛ دا ڕێ ل شركێ بێته‌گرتن. ويووسفى گۆته‌ بابێ خۆ: ئه‌ڤ خۆ چه‌ماندنه‌ ته‌عبيرا وێ خه‌ونا منه‌ يا من به‌رێ بۆ ته‌ گۆتى ده‌مێ ئه‌زێ زارۆك، خودايێ من ئه‌و كره‌ ڕاستى، ووى قه‌نجى د گه‌ل من كر ده‌مێ وى ئه‌ز ژ گرتيخانه‌يێ ئينايمه‌ ده‌ر، وهوين ژ ده‌شتێ ئينانه‌ نك من، پشتى كو شه‌يتانى په‌يوه‌ندییا براينییێ د ناڤبه‌را من وبرايێن من دا خراب كرى. هندى خودايێ منه‌ تشتێ وى بڤێت ب هويربينى ئه‌و ب سه‌روبه‌ر دكه‌ت، هندى ئه‌وه‌ ئه‌و ب كاروبارێن به‌نییێن خۆ يێ پڕزانايه‌، و د گۆتن وكريارێن خۆ دا يێ كاربنه‌جهه‌.

{ 101 } { رَبِّ قَدْ آتَيْتَنِي مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِي مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ ۚ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَنْتَ وَلِيِّي فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ ۖ تَوَفَّنِي مُسْلِمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ } پاشى يووسفى دوعا ژ خودايێ خۆ كر وگۆت: خودايێ من، ب ڕاستى ته‌ ژ پاشاتییا (مصرێ) باره‌ك دا من، وته‌ ژ زانينا ته‌عبيرا خه‌ونان وزانينێن دى ژى گه‌له‌ك دايه‌ من، ئه‌ى ئافرانده‌ر وداهێنه‌رێ عه‌سمانان وعه‌ردى، تو د دنيايێ وئاخره‌تێ دا سه‌ركارێ هه‌مى كارێن منى، تو من بمرينه‌ موسلمان، ومن ب به‌نییێن خۆ يێن چاك ڕا بگه‌هينه‌ ژ پێغه‌مبه‌ر ومرۆڤێن هلبژارتى.

{ 102 } { ذَٰلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ ۖ وَمَا كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ أَجْمَعُوا أَمْرَهُمْ وَهُمْ يَمْكُرُونَ } ئه‌ڤا هاتییه‌ گۆتن ژ سه‌رهاتییا يووسفى ژ ده‌نگ وباس وسه‌رهاتییێن غه‌يبێنه‌ ئه‌م ب ڕێكا وه‌حییێ بۆ ته‌ دبێژين -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر-، وتو ل نك برايێن يووسفى يێ ئاماده‌ نه‌بووى ده‌مێ وان كارێ خۆ كرى دا ئه‌و وى بهاڤێنه‌ د بيرێ دا، وده‌مێ وان حيله‌ ل وى وبابێ وى كرى. وئه‌ڤه‌ نيشانا ڕاستییا ته‌يه‌، وكو ئه‌ڤه‌ ژ وه‌حییا خودێیه‌ بۆ ته‌.

{ 103 } { وَمَا أَكْثَرُ النَّاسِ وَلَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ } وپترییا بوتپه‌رێسێن ملله‌تێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- باوه‌رییێ ب ته‌ نائينن ودويكه‌فتنا ته‌ ناكه‌ن، ئه‌گه‌ر خۆ تو ڕژدییێ ل سه‌ر باوه‌رى ئينانا وان بكه‌ى ژى، ڤێجا تو خه‌ما وێ چه‌ندێ نه‌خۆ.

{ 104 } { وَمَا تَسْأَلُهُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ ۚ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعَالَمِينَ } وتو داخوازا كرێیه‌كێ ژ ملله‌تێ خۆ ناكه‌ى سه‌را نيشادانا ڕێكێ بۆ وان، هندى ئه‌و قورئان وهيدايه‌ته‌ يا تو پێ هاتییه‌ هنارتن بيرئينانه‌كه‌ بۆ مرۆڤان هه‌مییان، ئه‌و بيرا خۆ پێ دئيننه‌ڤه‌ وپێ دئێنه‌ سه‌ر ڕێ.

{ 105 } { وَكَأَيِّنْ مِنْ آيَةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يَمُرُّونَ عَلَيْهَا وَهُمْ عَنْهَا مُعْرِضُونَ } وگه‌له‌ك نيشان ل سه‌ر ته‌وحيد وشيانا خودێ د عه‌سمانان وعه‌ردى دا دبه‌لاڤن، وه‌كى ڕۆژێ وهه‌يڤێ وچيا وداروباران، ئه‌و وان دبينن وپشت دده‌نێ، وهزرا خۆ تێدا ناكه‌ن ومفایى بۆ خۆ ژێ وه‌رناگرن.

{ 106 } { وَمَا يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللَّهِ إِلَّا وَهُمْ مُشْرِكُونَ } وئه‌وێن هه‌ يێن پشت دده‌نه‌ ئايه‌تێن خودێ باوه‌رییێ نائينن كو خودێ ئافرانده‌ر وڕزقده‌هـ وئافرانده‌رێ هه‌مى چێكرییانه‌ وئه‌و ب تنێیه‌ يێ هێژایى په‌رستنێ، ئه‌و ب دورستى ڤێ باوه‌رییێ نائينن ئه‌گه‌ر ئه‌و شركا ب صه‌نه‌مان د گه‌ل دا نه‌كه‌ن. خودێ يێ پاك وبلند بت ژ وێ چه‌ندێ.

{ 107 } { أَفَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِيَهُمْ غَاشِيَةٌ مِنْ عَذَابِ اللَّهِ أَوْ تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ } ئه‌رێ ما تشته‌ك د ده‌ست وان دا هه‌يه‌ ئه‌و پێ پشتڕاست بن كو عه‌زابا خودێ ب سه‌ر وان دا نائێت، يان كو ب خافله‌تى ڤه‌ قيامه‌ت ل وان ڕانابت، وئه‌و ب وێ چه‌ندێ ناحه‌سن.

{ 108 } { قُلْ هَٰذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ ۚ عَلَىٰ بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي ۖ وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌ڤه‌ ڕێكا منه‌، ئه‌ز ب پشتڕاستى و ب ده‌ليل بۆ په‌رستنا خودێ ب تنێ گازى دكه‌م، ئه‌ز وهه‌چییێ دويكه‌فتنا من كرى، وئه‌ز خودێ ژ شريكان پاك دكه‌م، وئه‌ز نه‌ ژ بوتپه‌رێسانم.

{ 109 } { وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجَالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُرَىٰ ۗ أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۗ وَلَدَارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا ۗ أَفَلَا تَعْقِلُونَ } ومه‌ به‌رى ته ‌-ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- كه‌سه‌ك بۆ مرۆڤان نه‌هنارتییه‌ ئه‌و زه‌لام نه‌بن يێن مه‌ وه‌حى بۆ هنارتى ژ خه‌لكێ باژێران؛ چونكى ئه‌و پتر د گازى وپه‌يامان دگه‌هن، ئه‌وێن هاتينه‌ سه‌ر ڕێكا حه‌ق باوه‌رییێ ب وان دئينن، وئه‌وێن به‌رزه‌بووین وان دره‌وين ده‌ردئێخن، ئه‌رێ ڤێجا ما ئه‌و ل عه‌ردى نه‌گه‌ڕياينه‌، دا كو وێ ببينن يا هاتییه‌ ڕێكا دره‌وپێكه‌ران وئه‌و عه‌زابا هاتییه‌ سه‌رێ وان؟ وخێرا ئاخره‌تێ ژ دنيايێ وتشتێ تێدا چێتره‌ بۆ وان يێن باوه‌رى ئيناى و ژ خودايێ خۆ ترسیاين. ئه‌رێ ما هوين هزرا خۆ ناكه‌ن وتێ ناگه‌هن؟

{ 110 } { حَتَّىٰ إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَنْ نَشَاءُ ۖ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- له‌زێ د سه‌ركه‌فتنا ل سه‌ر دوژمنان دا نه‌كه‌؛ چونكى پێغه‌مبه‌رێن به‌رى ته‌ ژ به‌ر حكمه‌ته‌كا ئه‌م دزانين سه‌ركه‌فتن زوى بۆ وان نه‌دهات، حه‌تا ده‌مێ ئه‌و پێغه‌مبه‌ر ژ ملله‌تێن خۆ بێ هيڤى دبوون، وئه‌و پشتڕاست دبوون كو ملله‌تێن وان دره‌و ب وان كر وئێدى چو هيڤى نه‌ما كو ئه‌و باوه‌رییێ بينن، ل ده‌مێ ته‌نگاڤى دژوار دبوو سه‌ركه‌فتنا مه‌ دگه‌هشته‌ وان، ڤێجا يێ مه‌ بڤێت ژ پێغه‌مبه‌ر ودويكه‌فتییێن وان ئه‌م ڕزگار دكه‌ين، وعه‌زابا مه‌ ژ وان نائێته‌ زڤڕاندن يێن تاوان كرى و ل سه‌ر خودێ دبسته‌. و د ڤێ چه‌ندێ دا صه‌برئينانه‌ك بۆ پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- هه‌يه‌.

{ 111 } { لَقَدْ كَانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبَابِ ۗ مَا كَانَ حَدِيثًا يُفْتَرَىٰ وَلَٰكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ كُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ } ب ڕاستى د سه‌رهاتییێن ڤان پێغه‌مبه‌ران دا يێن مه‌ بۆ ته‌ ڤه‌گێڕاين و د وێ دا يا ب سه‌رێ دره‌وپێكه‌ران هاتى شيره‌ت وعيبره‌ت بۆ خودان عه‌قلێن دورست هه‌نه‌. ئه‌ڤ قورئانه‌ گۆتنه‌كا چێكرى ودره‌و نه‌بوویه‌، به‌لكى مه‌ ئه‌و يا ئينايه‌ خوارێ ڕاستگۆيیا كيتابێن به‌رى خۆ ئاشكه‌را دكه‌ت، وئه‌و دياركرنه‌كه‌ بۆ هه‌ر تشته‌كێ به‌نى هه‌وجه‌ ببنێ ژ حه‌لالی وحه‌رامى، وڕێنيشانده‌ره‌كه‌ ژ به‌رزه‌بوونێ، ودلۆڤانییه‌كه‌ بۆ خودان باوه‌ران دلێن وان پێ ب هيدايه‌ت دكه‌ڤن، ڤێجا ئه‌و كارى ب فه‌رمانێن وێ دكه‌ن.