{ 1 } { الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ ۖ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ } مه‌دح وسوپاسى بۆ خودێ بن ب هه‌مى سالۆخه‌تێن وى یێن كه‌مالێ، و ب قه‌نجییێن وى یێن ئاشكه‌را وڤه‌شارتى، ویێن دینى ودنیایێ، ئه‌و خودايێ عه‌سمان وعه‌رد وهه‌ر تشته‌كێ د ناڤ دا ئافراندى، وتارى وڕۆناهى چێ كرين، ب هاتنا شه‌ڤ وڕۆژێ ل دویڤ ئێك. ونيشانا مه‌زنییا خودێ د ڤێ چه‌ندێ دا هه‌يه‌. وكو ئه‌و ب تنێ هێژاى په‌رستنێیه‌، ڤێجا چێ نابت چو شریك بۆ وى بێنه‌ دانان. و د گه‌ل ڤى تشتێ ئاشكه‌را هێشتا كافر هنده‌كێن دى دئيننه‌ ڕێزا خودێ، ووان دكه‌نه‌ هه‌ڤپشكێن وى.

{ 2 } { هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ طِينٍ ثُمَّ قَضَىٰ أَجَلًا ۖ وَأَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ ۖ ثُمَّ أَنْتُمْ تَمْتَرُونَ } ئه‌وه‌ يێ بابێ هه‌وه‌ ئاده‌م ژ ته‌قنێ ئافراندى، پاشى وى ده‌مێ مانا هه‌وه‌ ل ڤێ دنيايێ نڤيسى، ووى ده‌مه‌كێ دى يێ ده‌سنيشانكرى يێ كو ژ وى پێڤه‌تر كه‌س پێ نه‌زانت نڤيسى، كو ڕۆژا قیامه‌تێیه‌، پاشى هوين پشتى ڤێ چه‌ندێ د شيانا خودێ دا ل سه‌ر ساخكرنا پشتى مرنێ دكه‌ڤنه‌ گومانێ.

{ 3 } { وَهُوَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الْأَرْضِ ۖ يَعْلَمُ سِرَّكُمْ وَجَهْرَكُمْ وَيَعْلَمُ مَا تَكْسِبُونَ } وخودێیه‌ يێ په‌رستنا وى ب تنێ ب حه‌قى دئێته‌كرن ل عه‌سمانان و ل عه‌ردى په‌رستنا وى دئێته‌كرن. و ژ نيشانێن خوداينییا وییه‌ ئه‌و هه‌ر تشته‌كێ هوين -گه‌لى مرۆڤان- ڤه‌دشێرن يان ئاشكه‌را دكه‌ن دزانت، وئه‌و هه‌مى كريارێن هه‌وه‌ دزانت چ دباش بن چ دخراب، ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ ئه‌و ب تنێ هێژای په‌رستنێیه‌.

{ 4 } { وَمَا تَأْتِيهِمْ مِنْ آيَةٍ مِنْ آيَاتِ رَبِّهِمْ إِلَّا كَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِينَ } ئه‌و كافرێن هه‌، یێن هه‌ڤپشكان بۆ خودێ ددانن، هێجه‌تێن ڕوهن وده‌ليلێن ئاشكه‌را ل سه‌ر ته‌وحيدا خودێ وڕاستگۆيییا موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن د پێغه‌مبه‌رينییا وى دا بۆ وان هاتينه‌، به‌لێ چاوا ئه‌و بۆ وان هاتن وان پشت دايێ وباوه‌رى پێ نه‌ئينا.

{ 5 } { فَقَدْ كَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ ۖ فَسَوْفَ يَأْتِيهِمْ أَنْبَاءُ مَا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ } ب ڕاستى وان كافران دره‌و ب وێ ڕاستییێ كر يا موحه‌ممه‌د سلاڤ لێ بن بۆ وان پێ هاتى، ووان ژ نه‌زانین وخڕیان تڕانه‌ بۆ خۆ ب گازیكه‌رێن وى كرن، ڤێجا پاشى ئه‌و دێ بينن كو يا وان تڕانه‌ پێ دكرن ئه‌وه‌ حه‌قى وڕاستى، وخودێ دره‌وا وان دره‌وكه‌ران بۆ وان دێ ئاشكه‌را كه‌ت، وئه‌و دێ وان سه‌را جزا ده‌ت.

{ 6 } { أَلَمْ يَرَوْا كَمْ أَهْلَكْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ مَا لَمْ نُمَكِّنْ لَكُمْ وَأَرْسَلْنَا السَّمَاءَ عَلَيْهِمْ مِدْرَارًا وَجَعَلْنَا الْأَنْهَارَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمْ فَأَهْلَكْنَاهُمْ بِذُنُوبِهِمْ وَأَنْشَأْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ قَرْنًا آخَرِينَ } ئه‌رێ ما ئه‌وێن هه‌ يێن كوفرێ ب ته‌وحيدا خودێ دكه‌ن وباوه‌رییێ نائينن كو ئه‌و ب تنێ هێژاى په‌رستنێیه‌، ودره‌وێ ب پێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن دكه‌ن، ئه‌رێ ما ئه‌و نابينن كانێ چ هيلاك ب سه‌رێ وان ملله‌تێن به‌رى وان يێن كو دره‌و ب حه‌قییێ كرى هاتییه‌، مه‌ ئه‌و تشت د عه‌ردى دا كر بوو د ده‌ستێن وان دا يێ مه‌ نه‌كرییه‌ د ده‌ستێن هه‌وه‌ دا گه‌لى كافران، ومه‌ ب باراندنا بارانێ وچوونا ڕويباران د بن خانییێن وان ڕا قه‌نجى د گه‌ل وان كر، ئينا وان باوه‌رى پێ نه‌ئينا وپێغه‌مبه‌ر دره‌وين ده‌رێخستن، ڤێجا ژ به‌ر گونه‌هێن وان مه‌ ئه‌و تێ برن، ومه‌ هنده‌ك ملله‌تێن دى پشتى وان دانانه‌ عه‌ردى؛ دا ئه‌و وى ئاڤا كه‌ن.

{ 7 } { وَلَوْ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ كِتَابًا فِي قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَيْدِيهِمْ لَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَٰذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ } وئه‌گه‌ر مه‌ كيتابه‌كا نڤيسى د ده‌فته‌ره‌كێ دا بۆ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ژ عه‌سمانى ئينابا خوارێ وڤان كافران ئه‌و ب ده‌ستێن خۆ گرتبا ئه‌و دا بێژن: ئه‌ڤا تو پێ هاتى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- سێره‌به‌ندییه‌كا ئاشكه‌رايه‌.

{ 8 } { وَقَالُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَيْهِ مَلَكٌ ۖ وَلَوْ أَنْزَلْنَا مَلَكًا لَقُضِيَ الْأَمْرُ ثُمَّ لَا يُنْظَرُونَ } وڤان بوتپه‌رێسان گۆت: بلا خودێ ملیاكه‌ته‌ك ژ عه‌سمانى بۆ موحه‌ممه‌دى ئينابا خوارێ؛ دا وى پێغه‌مبه‌رينییا وى ڕاست ده‌رێخستبا، وئه‌گه‌ر مه‌ ملیاكه‌ته‌ك ژ عه‌سمانى ئينابا خوارێ وه‌كى ئه‌و داخواز دكه‌ن، مه‌سه‌له‌ دا ب دويماهى ئێت وئه‌و دا تێچن، وده‌ليڤه‌ بۆ وان نه‌دهاته‌ دان؛ چونكى د زانينا خودێ دا هه‌يه‌ كو ئه‌و باوه‌رییێ نائينن.

{ 9 } { وَلَوْ جَعَلْنَاهُ مَلَكًا لَجَعَلْنَاهُ رَجُلًا وَلَلَبَسْنَا عَلَيْهِمْ مَا يَلْبِسُونَ } وئه‌گه‌ر مه‌ ئه‌و پێغه‌مبه‌رێ هنارتى بۆ وان كربا فريشته‌ ژى، ئه‌م دا وى ل سه‌ر ڕه‌نگێ مرۆڤه‌كى چێكه‌ين؛ دا ئه‌و بشێن گوهـ ل ده‌نگێ وى ببن و د گه‌ل وى باخڤن؛ چونكى د شيانا وان دا نينه‌ ئه‌و فريشته‌ى ل سه‌ر ڕه‌نگێ وى يێ دورست ببينن، وئه‌گه‌ر ئه‌و فريشته‌ ل سه‌ر ڕه‌نگێ زه‌لامه‌كى بۆ وان بێت مه‌سه‌له‌ ل به‌ر وان دێ ئالۆز بت، كا چاوا مه‌سه‌لا موحه‌ممه‌دى ل به‌ر وان ئالۆز بووى.

{ 10 } { وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِنْ قَبْلِكَ فَحَاقَ بِالَّذِينَ سَخِرُوا مِنْهُمْ مَا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ } وتڕانه‌كرنا ب پێغه‌مبه‌ران نه‌ تشته‌كێ نوییه‌، به‌لكى كافرێن به‌رێ ژى ئه‌و د گه‌ل پێغه‌مبه‌رێن خۆ كربوو، ئينا ئه‌و عه‌زابا وان تڕانه‌ بۆ خۆ پێ دكر وباوه‌رى پێ نه‌دئينا ب سه‌ر وان دا هات.

{ 11 } { قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ ثُمَّ انْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: هوين د عه‌ردى دا بگه‌ڕیێن پاشى به‌رێ خۆ بده‌نێ كانێ چاوا خودێ دره‌وپێكه‌ر تێبرينه‌ وشه‌رمزاركرينه‌؟ ڤێجا هوين ژى هشيارى وێ دويماهییێ بن.

{ 12 } { قُلْ لِمَنْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ قُلْ لِلَّهِ ۚ كَتَبَ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ ۚ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ ۚ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: ملكێ عه‌سمانان وعه‌ردى وتشتێ د ناڤبه‌رێ دا بۆ كێ يه‌؟ بێژه‌: بۆ خودێیه ‌وه‌كى هوين دزانن، ڤێجا هوین په‌رستنا وى بكه‌ن. خودێ دلۆڤانى ل سه‌ر خۆ نڤيسییه‌ ڤێجا ئه‌و له‌زێ د جزادانا به‌نییێن خۆ دا ناكه‌ت. سويند بت ل ڕۆژا ڕابوونێ يا گومان تێدا نه‌، ئه‌و دێ هه‌وه‌ بۆ حسێبێ كۆم كه‌ت. ئه‌وێن شرك ب خودێ كرى وان خۆ بره‌ هيلاكێ؛ چونكى ئه‌و باوه‌رییێ ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى نائينن.

{ 13 } { وَلَهُ مَا سَكَنَ فِي اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ ۚ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ } وملكێ هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وعه‌ردى، بلڤت يان يێ ڕاوه‌ستیاى بت، يێ به‌رزه‌ بت يان يێ ئاشكه‌را بت، بۆ خودێیه‌، خه‌لك وهه‌ر تشته‌ك ملكێ وییه‌، وئه‌و گوهدێرێ گۆتنێن به‌نییێن خۆيه‌، پڕزانايێ ب لڤين ونهێنییێن وانه‌.

{ 14 } { قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ يُطْعِمُ وَلَا يُطْعَمُ ۗ قُلْ إِنِّي أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَسْلَمَ ۖ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: ئه‌رێ ژ بلى خودێ ئه‌ز سه‌ركار وپشته‌ڤانه‌كێ دى بۆ خۆ بگرم، وئه‌وه‌ ئافرانده‌رێ عه‌سمانان وعه‌ردى وهه‌ر تشته‌كێ د ناڤبه‌رێ دا، وئه‌وه‌ يێ ڕزقى دده‌ته‌ خه‌لكى وكه‌س ڕزقى ناده‌ته‌ وى؟ تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌: هندى ئه‌زم فه‌رمانا ل من هاتییه‌كرن كو ئه‌ز ئێكه‌مين كه‌س بم ژ ڤێ ئوممه‌تێ خۆ ب ده‌ست وى ڤه‌ به‌رده‌م، وپه‌رستنا وى بكه‌م، وئه‌زێ ژ هندێ هاتيمه‌ پاشڤه‌برن كو ژ بوتپه‌رێسان بم.

{ 15 } { قُلْ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: هندى ئه‌زم ئه‌ز دترسم ئه‌گه‌ر من گوهدارییا خودايێ خۆ نه‌كر، وبێ ئه‌مرییا وى كر ، وشریكه‌ك بۆ وى د په‌رستنێ دا دانا، كو عه‌زابه‌كا مه‌زن ل ڕۆژا قيامه‌تێ ب سه‌ر من دا بێت.

{ 16 } { مَنْ يُصْرَفْ عَنْهُ يَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمَهُ ۚ وَذَٰلِكَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ } هه‌چییێ خودێ وێ عه‌زابا دژوار ژێ لاده‌ت، ئه‌و وى دلۆڤانى پێ برییه‌، وئه‌و لادان سه‌ركه‌فتنا ئاشكه‌رايه‌ ب ڕزگاربوونا ژ عه‌زابا مه‌زن.

{ 17 } { وَإِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ ۖ وَإِنْ يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ } وئه‌گه‌ر خودێ نه‌خۆشییه‌كێ وه‌كى هه‌ژارییێ ونساخییێ ب گه‌هينته‌ ته‌ -ئه‌ى مرۆڤ- ژ وى پێڤه‌تر كه‌س نينه‌ وێ ژ سه‌ر ته‌ لاده‌ت، وئه‌گه‌ر ئه‌و خۆشییه‌كێ بگه‌هينته‌ ته‌ وه‌كى ده‌وله‌مه‌ندییێ وساخله‌مییێ كه‌س نه‌شێت قه‌نجییا وى ڤه‌گه‌ڕينت، هندى ئه‌وه‌ ئه‌و ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى يێ خودان شيانه‌.

{ 18 } { وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ ۚ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ } وخودايێ مه‌زن ل هنداڤى به‌نییێن خۆ یێ سه‌رڤه‌هاتییه‌؛ هه‌مى ستۆ ل به‌ر وى دچه‌مياينه‌، وئه‌وه‌ كاربنه‌جهێ هه‌ر تشته‌كى ل جهێ وى يێ دورست ددانت، شاره‌زا يێ كو چو تشت ل به‌ر وى به‌رزه‌ نه‌بت. وئه‌وێ ئه‌ڤ سالۆخه‌ته‌ هه‌بن دڤێت شريك بۆ نه‌ئێنه‌ دانان. وئه‌ڤ ئايه‌ته‌ بلندییێ بۆ خودايێ مه‌زن ده‌سنيشان دكه‌ت ل سه‌ر هه‌مى چێكرییێن وى، بلندییه‌كا بابه‌تى وى بت.

{ 19 } { قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهَادَةً ۖ قُلِ اللَّهُ ۖ شَهِيدٌ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ ۚ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَٰذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ ۚ أَئِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرَىٰ ۚ قُلْ لَا أَشْهَدُ ۚ قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ وَإِنَّنِي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: چ تشت شاهده‌ییا وى مه‌زنتره‌ ل سه‌ر ڕاستییا گۆتنا من كو ئه‌ز پێغه‌مبه‌رم؟ تو بێژه‌: خودێ د ناڤبه‌را من وهه‌وه‌ دا شاهده‌، ئه‌و یێ زانایه‌ ب وى تشتێ ئه‌ز بۆ هه‌وه‌ پێ هاتیم، وئه‌و دزانت كانێ هوین دێ چ به‌رسڤێ ده‌نه‌ من، ووى ئه‌ڤ قورئانه‌ ب وه‌حى بۆ من هنارتییه‌ دا ئه‌ز هه‌وه‌ پێ ژ عه‌زابا وى بترسينم كو ئه‌و ب سه‌ر هه‌وه‌ دا بێت، ودا ئه‌ز وى پێ بترسينم یێ ئه‌و بگه‌هتێ ژ ملله‌تان. هوين شاهده‌يیێ دده‌ن كو هنده‌ك خوداوه‌ندێن دى د گه‌ل خودێ هه‌نه‌ هوين وان بۆ وى دكه‌نه‌ شريك. تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌ز شاهده‌يیێ ل سه‌ر وێ ناده‌م، هه‌ما هندى خودێیه‌ خودایه‌كێ ب تنێیه‌ يێ بێ شريكه‌، وهندى ئه‌زم ئه‌زێ به‌ريمه‌ ژ هه‌ر ئێكێ هوین بۆ وى دكه‌نه‌ شريك د په‌رستنێ دا.

{ 20 } { الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمُ ۘ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ } ئه‌وێن مه‌ ته‌ورات وئنجيل دايێ، موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن ب وان سالۆخه‌تان دنیاسن يێن كو ل نك وان دنڤيسى كانێ چاوا ئه‌و كوڕێن خۆ دنیاسن، وكا چاوا كوڕێن وان ل به‌ر وان به‌رزه‌ نابن، وه‌سا موحه‌ممه‌د ژى سلاڤ لێ بن ل به‌ر وان به‌رزه‌ نابت ژ به‌ر وان سالۆخه‌تێن وى يێن ب هويرى د كيتابێن وان دا هاتين، به‌لێ وان دويكه‌فتنا دلچوونێن خۆ كر، ڤێجا وان زيانا خۆ كر ده‌مێ وان كافرى ب موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن كرى.

{ 21 } { وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ ۗ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ } كه‌س ژ وى زۆردارتر نينه‌ يێ ژ دره‌و گۆتنان ژ كيسێ خودێ بكه‌ت، وشریكان بۆ وى د په‌رستنێ دا بدانت، يان دره‌وێ ب ئايه‌ت وده‌ليلێن وى يێن ئاشكه‌را بكه‌ت. هندى ئه‌و زۆردارن يێن دره‌و ژ كيسێ خودێ كرين ب مراد ناكه‌ڤن.

{ 22 } { وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكَاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ } وئه‌و بلا ژ وێ ڕۆژێ بترسن يا ئه‌م وان تێدا كۆم دكه‌ين، پاشى ئه‌م دبێژينێ: كانێ ئه‌و خوداوه‌ندێن هه‌وه‌ ژ دره‌و دگۆت كو ئه‌و هه‌ڤپشكێن خودێنه‌ دا مه‌هده‌رێ بۆ هه‌وه‌ بكه‌ن؟

{ 23 } { ثُمَّ لَمْ تَكُنْ فِتْنَتُهُمْ إِلَّا أَنْ قَالُوا وَاللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ } پاشى ده‌مێ ئه‌و هاتينه‌ جه‌رباندن وپسيارا هه‌ڤپشكێن وان ژ وان هاتییه‌كرن، وان چو به‌رسڤ نه‌بوو ژ بلى هندێ كو وان خۆ ژێ به‌رى كر، ووان سويند ب خودێ خودايێ خۆ خوار كو وان چو شريك بۆ خودێ نه‌ددانان.

{ 24 } { انْظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ ۚ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ } به‌رێ خۆ بدێ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- چاوا وان دره‌و ل خۆ كر؟ و ل ئاخره‌تێ وان خۆ ژ شركێ به‌رى كر، وئه‌وا وان هزر دكر كو خوداوه‌ندێن وان دێ مه‌هده‌رێ بۆ وان كه‌ن ژ بيرا وان چوو، و ل به‌ر وان به‌رزه‌بوو.

{ 25 } { وَمِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ ۖ وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا ۚ وَإِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لَا يُؤْمِنُوا بِهَا ۚ حَتَّىٰ إِذَا جَاءُوكَ يُجَادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَٰذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ } و ژ وان موشركان هنده‌ك هه‌نه‌ گوهێ خۆ دده‌نه‌ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ده‌مێ تو قورئانێ دخوینى، به‌لێ ئه‌وا تو دبێژى ناگه‌هته‌ دلێن وان؛ چونكى ژ به‌ر دويكه‌فتنا وان بۆ دلچوونان مه‌ په‌رده‌ ل سه‌ر دلێن وان داناينه‌؛ دا ئه‌و د قورئانێ نه‌گه‌هن، ومه‌ كه‌ڕاتى وگرانى د گوهێن وان دا دانايه‌ ڤێجا ئه‌و د تشته‌كى ناگه‌هن، وئه‌گه‌ر ئه‌و وان هه‌مى ئايه‌تێن پێغه‌مبه‌رينییا موحه‌ممه‌دى دورست ده‌رتێخن ببينن ژى ئه‌و باوه‌رییێ پێ نائينن، حه‌تا ده‌مێ ئه‌و دئێنه‌ نك ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- پشتى ئه‌و وان ئايه‌تێن ڕاستگۆيیا ته‌ ئاشكه‌را دكه‌ن دبینن، ئه‌و هه‌ڤڕكییێ د گه‌ل ته‌ دكه‌ن، ئه‌وێن كافرى ب ئايه‌تێن خودێ كرى دبێژن: ئه‌ڤ تشتێ مه‌ گوهـ لێ دبت هه‌ما ئه‌و ئه‌فسانه‌ وچيرۆكێن دره‌ون يێن خه‌لكێ به‌رێ ڤه‌دگێڕان.

{ 26 } { وَهُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَيَنْأَوْنَ عَنْهُ ۖ وَإِنْ يُهْلِكُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ } وئه‌و موشركێن هه‌ خه‌لكى ژ گوهدان ودويكه‌فتنا موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن دده‌نه‌ پاش، وئه‌و ب خۆ ژى خۆ ژێ دوير دكه‌ن، وئه‌و ب ڤى كارێ خۆ ژ خۆ پێڤه‌تر كه‌سێ تێ نابه‌ن، وئه‌و پێ ناحه‌سیێن كو ئه‌و یێ خۆ دبه‌نه‌ هیلاكێ.

{ 27 } { وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقَالُوا يَا لَيْتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِآيَاتِ رَبِّنَا وَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ } وئه‌گه‌ر تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وان موشركان ل ڕۆژا قيامه‌تێ ببينى تشته‌كێ مه‌زن تو دێ بينى، ده‌مێ ئه‌و ل به‌ر ئاگرى دئێنه‌ ڕاوه‌ستاندن، وئه‌و وان قه‌يد وزنجيرێن تێدا هه‌ین دبينن، وڤێ ترس وسه‌همێ ئه‌و ب چاڤێن خۆ دبينن، ڤێجا هنگى ئه‌و دبێژن: خوزى ئه‌م بۆ دنيايێ بێينه‌ زڤڕاندن؛ دا ئه‌م باوه‌رییێ ب ئايه‌تێن خودێ بينين، وببينه‌ ژ خودان باوه‌ران.

{ 28 } { بَلْ بَدَا لَهُمْ مَا كَانُوا يُخْفُونَ مِنْ قَبْلُ ۖ وَلَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَإِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ } مه‌سه‌له‌ نه‌ وه‌يه‌، به‌لكى ڕۆژا قيامه‌تێ ئه‌و بۆ وان ئاشكه‌را بوو یا وان د دل دا دزانى كو ئه‌وا پێغه‌مبه‌ر پێ هاتین ڕاستییه‌، هه‌ر چه‌نده‌ وان ئه‌و ئاشكه‌را نه‌دكر ژى. وئه‌گه‌ر وه‌سا چێ ببا كو ئه‌و بۆ دنيايێ هاتبانه‌ زڤڕاندن وده‌ليڤه‌ بۆ هاتبا دان ژى، ئه‌و دا ل كوفر ودره‌وپێكرنێ زڤڕنه‌ڤه‌. وئه‌و د گۆتنا خۆ دا ددره‌وينن ده‌مێ دبێژن: ئه‌گه‌ر ئه‌م زڤڕیباینه‌ دنیایێ دا باوه‌رییێ ئینین.

{ 29 } { وَقَالُوا إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ } ووان موشركێن هه‌ یێن باوه‌رى ب ڕابوونا پشتى مرنێ نه‌ئيناى گۆت: هه‌ما ژيان ئه‌ڤ ژیانه‌يه‌ يا ئه‌م تێدا، وپشتى مرنێ ئه‌م نائێينه‌ ڕاكرن.

{ 30 } { وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَىٰ رَبِّهِمْ ۚ قَالَ أَلَيْسَ هَٰذَا بِالْحَقِّ ۚ قَالُوا بَلَىٰ وَرَبِّنَا ۚ قَالَ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ } وئه‌گه‌ر تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وان ببينى ئه‌وێن باوه‌رییێ ب قیامه‌تێ نائینن، ده‌مێ ئه‌و ل به‌ر ده‌ستێ خودێ دئێنه‌ ڕاوه‌ستاندن ل ڕۆژا قيامه‌تێ دا ئه‌و حوكمى د ناڤبه‌را وان دا بكه‌ت، تو خرابترین حالى دێ بينى، ده‌مێ خودێ دبێژت: ئه‌رێ ما ئه‌ڤه‌ نه‌ ڕاستییه‌، يه‌عنى: ما ئه‌ڤه‌ ئه‌و ڕابوون نينه‌ يا هه‌وه‌ د دنيايێ دا كوفر پێ دكر؟ وان گۆت: به‌لێ سویند ب خودايێ مه‌ ئه‌و ڕاستییه‌، خودێ گۆت: ڤێجا ژ به‌ر وێ كوفرا هه‌وه‌ دكر هوين تام بكه‌نه‌ وێ عه‌زابا هه‌وه‌ د دنيايێ دا دره‌و پێ دكر.

{ 31 } { قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّهِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا جَاءَتْهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً قَالُوا يَا حَسْرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطْنَا فِيهَا وَهُمْ يَحْمِلُونَ أَوْزَارَهُمْ عَلَىٰ ظُهُورِهِمْ ۚ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ } ب ڕاستى زيان گه‌هشته‌ وان يێن باوه‌رى ب ڕابوونا پشتى مرنێ نه‌ئيناى، حه‌تا ده‌مێ كو قيامه‌ت ڕابوو، و ژ نشكه‌كێ ڤه‌ وان دويماهییا خۆ يا خراب ديت، وان داخوازا كه‌سه‌ران بۆ خۆ كر ژ به‌ر وى ژییێ خۆ يێ وان د دنيايێ دا بۆراندى، وئه‌و بارێ گونه‌هێن خۆ ل سه‌ر پشتێن خو هل دگرن، ڤێجا چ گران وپيسه‌ باره‌ يێ ئه‌و هل دگرن!!

{ 32 } { وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ ۖ وَلَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ ۗ أَفَلَا تَعْقِلُونَ } وژيانا دنيايێ د پتر حالان دا ژ يارى وموژيلاهییێ پێڤه‌تر چو ددى نينه‌، وكارێ چاك بۆ ئاخره‌تێ بۆ وان يێن ژ خودێ دترسن وته‌قوایا وى دكه‌ن چێتره‌. ئه‌رێ ڤێجا ما هوين -گه‌لى موشركێن ب دنیایێ خڕیاین- ب عه‌قل ناكه‌ڤن، كو تشتێ بمینت پێش یێ نه‌مینت بێخن؟

{ 33 } { قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُكَ الَّذِي يَقُولُونَ ۖ فَإِنَّهُمْ لَا يُكَذِّبُونَكَ وَلَٰكِنَّ الظَّالِمِينَ بِآيَاتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ } ئه‌م باش دزانين كو دره‌وين ده‌رێخستنا ملله‌تێ ته‌ بۆ ته‌ ب سه‌ر ڤه‌ دلێ ته‌ تژى خه‌م دكه‌ت، ڤێجا تو بێهنا خۆ فره‌هـ بكه وپشتڕاست به‌؛ چونكى ئه‌و د دل دا ته‌ دره‌وين ده‌رنائێخن، به‌لكى ئه‌و باوه‌ر دكه‌ن تو مرۆڤه‌كێ ڕاستگۆيى، به‌لێ ژ به‌ر زۆردارییا خۆ ئه‌و كوفرێ ب وان ده‌ليلێن ئاشكه‌را دكه‌ن يێن ڕاستییا ته‌ ديار دكه‌ن.

{ 34 } { وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَرُوا عَلَىٰ مَا كُذِّبُوا وَأُوذُوا حَتَّىٰ أَتَاهُمْ نَصْرُنَا ۚ وَلَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ ۚ وَلَقَدْ جَاءَكَ مِنْ نَبَإِ الْمُرْسَلِينَ } و ب ڕاستى كافران هنده‌ك پێغه‌مبه‌رێن به‌رى ته‌ دره‌وين ده‌رێخستبوون، ده‌مێ خودێ ئه‌و بۆ وان هنارتین، ووان نه‌خۆشی ئینانه‌ ڕێكا وان، به‌لێ وان پێغه‌مبه‌ران بێهنا خۆ ل سه‌ر وێ چه‌ندێ فره‌هـ كر، وبه‌رده‌وامى د گازى وجيهادا خۆ دا كر، حه‌تا سه‌ركه‌فتنا خودێ گه‌هشتییه‌ وان. وچو گوهۆڕين بۆ وان په‌يڤێن خودێ نينن یێن وى بۆ پێغه‌مبه‌رێ خۆ موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن هنارتین، كو وى سۆز ب سه‌ركه‌فتنێ دایه‌ وى. و ب ڕاستى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- هنده‌ك ژ به‌حسێن پێغه‌مبه‌رێن به‌رى ته‌ ووێ سه‌ركه‌فتنا خودێ دايه‌ وان، ووێ غه‌زه‌با خودێ داڕێتییه‌ سه‌ر نه‌يارێن وان بۆ ته‌ هاتییه‌. وئه‌ڤه‌ صه‌برئینانه‌كه‌ بۆ وى.

{ 35 } { وَإِنْ كَانَ كَبُرَ عَلَيْكَ إِعْرَاضُهُمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَبْتَغِيَ نَفَقًا فِي الْأَرْضِ أَوْ سُلَّمًا فِي السَّمَاءِ فَتَأْتِيَهُمْ بِآيَةٍ ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَى الْهُدَىٰ ۚ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْجَاهِلِينَ } وئه‌گه‌ر پشتدانا وان موشركان بۆ گازییا ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ل سه‌ر ته‌ يا مه‌زن بت، ئه‌گه‌ر تو بشێى ڕێكه‌كێ د عه‌ردى بكۆلى، يان په‌ييسكه‌كێ بدانى و ل سه‌ر بلند ببییه‌ عه‌سمانى، ونيشانه‌كێ ل سه‌ر ڕاستییا گۆتنا خۆ بينى ژ بلى وان نيشانێن مه‌ ئيناين كانێ وێ چه‌ندێ بكه‌. وئه‌گه‌ر خودێ ڤيابا دا وان ل سه‌ر وێ ڕێكا ڕاست يا هوين ل سه‌ر كۆم كه‌ت ودا به‌رێ وان ده‌ته‌ باوه‌رییێ، ڤێجا تو ژ وان نه‌زانان نه‌به یێن خه‌ما وان دژوار بووى حه‌تا بێ هه‌دار كرین.

{ 36 } { إِنَّمَا يَسْتَجِيبُ الَّذِينَ يَسْمَعُونَ ۘ وَالْمَوْتَىٰ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ ثُمَّ إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ } هه‌ما ب تنێ ئه‌و د گازییا ته‌ دئێن -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئه‌وێن گوهـ ل گۆتنێ دبن گوهدارییه‌كا ب مفا. وهندى كافرن ئه‌و ل ڕێزا مرییانه‌؛ چونكى ژينا ب دورستى ب ئيسلامێ دبت. ويێن مرى خودێ وان زێندى ژ گۆڕێن وان ڕادكه‌ت، پاشى ل ڕۆژا قيامه‌تێ ئه‌و بۆ نك وى دزڤڕن، دا ئه‌و حسێبێ د گه‌ل وان بكه‌ت وجزايێ وان بده‌تێ.

{ 37 } { وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ ۚ قُلْ إِنَّ اللَّهَ قَادِرٌ عَلَىٰ أَنْ يُنَزِّلَ آيَةً وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ } وكافران -ژ ڕكدارى ودفنبلندى- گۆت: بلا خودێ نيشانه‌كێ ل سه‌ر ڕاستگۆيیا موحه‌ممه‌دى بينته‌ خوارێ ژ ڕه‌نگێ نيشانێن په‌رده‌دڕ، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: هندى خودێیه ‌دشێت ئايه‌ته‌كێ ب سه‌ر وان دا بينته‌ خوارێ، به‌لێ پترییا وان نزانن كو ئينانه‌ خوارا ئايه‌تان ل دويڤ حكمه‌تا خودێ دبت.

{ 38 } { وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُكُمْ ۚ مَا فَرَّطْنَا فِي الْكِتَابِ مِنْ شَيْءٍ ۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ } و ل سه‌ر عه‌ردى حه‌يوانه‌ك نينه‌ ب ڕێڤه‌ بچت، يان بالنده‌یه‌ك ب هه‌ردو چه‌نگێن خۆ ل عه‌سمانى بفڕت، ئه‌گه‌ر ئه‌و ژى وه‌كى هه‌وه‌ كۆمێن ب سه‌رێك ڤه‌ نه‌بن. مه‌ د له‌وحێ پاراستى دا تشته‌ك نه‌هێلايه‌ كو بنه‌جهـ نه‌كربت، پاشى ئه‌و ل ڕۆژا قيامه‌تێ بۆ نك خودايێ خۆ دئێنه‌ كۆمكرن، ڤێجا ئه‌و هه‌ر ئێكى ل دويڤ كريارا وى حسێبێ د گه‌ل دكه‌ت.

{ 39 } { وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا صُمٌّ وَبُكْمٌ فِي الظُّلُمَاتِ ۗ مَنْ يَشَإِ اللَّهُ يُضْلِلْهُ وَمَنْ يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ } وئه‌وێن دره‌و ب ئايه‌تێن خودايێ مه‌زن كرى، ئه‌و دكه‌ڕن گوهدارییا وى تشتى ناكه‌ن يێ مفايێ وان تێدا، دلالن حه‌قییێ نابێژن، له‌و ئه‌و د تارییان دا دحێبه‌تينه‌، وان ڕێكا ڕاست بۆ خۆ نه‌هلبژارتییه‌. هه‌چییێ خودێ به‌رزه‌بوونا وى ڤيابت ئه‌و دێ وى به‌رزه‌كه‌ت، وهه‌چییێ وى هيدايه‌تا وى ڤيابت ئه‌و دێ به‌رێ وى ده‌ته‌ ڕێكا ڕاست.

{ 40 } { قُلْ أَرَأَيْتَكُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُ اللَّهِ أَوْ أَتَتْكُمُ السَّاعَةُ أَغَيْرَ اللَّهِ تَدْعُونَ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: هوین بێژنه‌ من ئه‌گه‌ر عه‌زابا خودێ د دنيايێ دا گه‌هشته‌ هه‌وه‌، يان ئه‌و ڕۆژا هوين تێدا ڕادبنه‌ڤه‌ گه‌هشته‌ هه‌وه‌: ئه‌رێ ژ بلى خودێ ئێك ل وێرێ هه‌يه‌ هوين گازى بكه‌نێ دا وێ نه‌خۆشییا هاتییه‌ سه‌رێ هه‌وه‌ ژ سه‌ر هه‌وه‌ ڕاكه‌ت؟ ئه‌گه‌ر هوين دڕاستگۆنه‌ كو ئه‌و خوداوه‌ندێن ژ بلى خودێ هوين گازى دكه‌نێ مفایه‌كى يان زيانه‌كێ دگه‌هينن.

{ 41 } { بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَيْهِ إِنْ شَاءَ وَتَنْسَوْنَ مَا تُشْرِكُونَ } به‌لكى -ل وێرێ- هوين ب تنێ گازى خودايێ خۆ دكه‌ن ونه‌ كه‌سێ دى، وهوین هه‌وار دكه‌نه‌ وى، ڤێجا ئه‌گه‌ر وى ڤيا ئه‌و دێ وێ نه‌خۆشییا مه‌زن يا ب سه‌ر هه‌وه‌ دا هاتى ڕاكه‌ت، وهوين هنگى صه‌نه‌م وسه‌ركارێن خۆ دێ هێلن.

{ 42 } { وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ } و ب ڕاستى مه‌ بۆ ملله‌تێن به‌رى ته‌ ژى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- هنده‌ك پێغه‌مبه‌ر هنارتبوون دا ئه‌و به‌رێ وان بده‌نه‌ خودێ، ئينا وان ئه‌و دره‌وين ده‌رێخستن، ڤێجا مه‌ د مالێ وان دا ئه‌و ب فه‌قيريێ وته‌نگاڤییێ، و د له‌شێن وان دا ب نه‌خۆشییێ ونساخییێ جه‌رباندن؛ ب وێ هيڤییێ كو ئه‌و خۆ بۆ خودايێ خۆ بشكێنن، وپه‌رستنا وى ب تنێ بكه‌ن.

{ 43 } { فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَٰكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } ڤێجا ما چ بوو ده‌مێ نه‌خۆشییا مه‌ گه‌هشتییه‌ ڤان ملله‌تێن دره‌وپێكه‌ر، ئه‌گه‌ر وان خۆ بۆ مه‌ شكاندبا، به‌لێ دلێن وان ڕه‌ق بوون، وشه‌يتانى ئه‌و گونه‌هێن وان كرين ل به‌ر وان شرينكرن.

{ 44 } { فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْءٍ حَتَّىٰ إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً فَإِذَا هُمْ مُبْلِسُونَ } ڤێجا ده‌مێ وان پشت دايه‌ پێگيرییا ب فه‌رمانێن خودێ، مه‌ ده‌رگه‌هێن هه‌ر ڕزقه‌كێ هه‌ى ل سه‌ر وان ڤه‌كرن، ڤێجا ل شوینا نه‌خۆشییێ مه‌ ژیارا وان خۆش كر، و ل شوینا ته‌نگاڤییێ مه‌ له‌شێن وان ساخله‌مكرن؛ دا پتر وان د سه‌ر دا ببه‌ین، حه‌تا ده‌مێ ئه‌و هێڕ وبه‌طران بووين، ووان كه‌يف ب وێ قه‌نجییێ هاتى يا مه‌ دايێ، ژ نشكه‌كێ ڤه‌ مه‌ ئه‌و ب عه‌زابێ گرتن، ئێدى ئه‌و ژ هه‌ر خێره‌كێ بێ هيڤى بوون.

{ 45 } { فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِينَ ظَلَمُوا ۚ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ } ڤێجا ده‌مێ ڤان ملله‌تان كافرى ب خودێ كرى وپێغه‌مبه‌رێن وى دره‌وين ده‌رێخستين ئه‌و ژ ڕه‌ه وڕيشالان هاتنه‌ ئينانه‌ده‌ر، وكه‌سه‌ك ژ وان نه‌ما. ومه‌دح وسوپاسى بۆ خودێ بن -ئافرانده‌ر وخودانێ هه‌ر تشته‌كێ هه‌ى- ل سه‌ر پشته‌ڤانییا وى بۆ خۆشتڤییێن وى وتێبرنا وى بۆ نه‌يارێن وان.

{ 46 } { قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللَّهُ سَمْعَكُمْ وَأَبْصَارَكُمْ وَخَتَمَ عَلَىٰ قُلُوبِكُمْ مَنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِهِ ۗ انْظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ ثُمَّ هُمْ يَصْدِفُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: بێژنه‌ من ئه‌گه‌ر خودێ گوهێن هه‌وه‌ ببه‌ت وهه‌وه‌ كه‌ڕ بكه‌ت، وچاڤێن هه‌وه‌ ببه‌ت وهه‌وه‌ كۆره‌ بكه‌ت، و ل سه‌ر دلێن هه‌وه‌ خه‌تم بكه‌ت ڤێجا ئێدى هوين د چو گۆتنان نه‌گه‌هن، ئه‌رێ ژ بلى خودێ چ خودایه‌ك هه‌يه‌ وێ ل هه‌وه‌ بزڤڕينته‌ڤه‌؟! تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌رێ خۆ بدێ چاوا ئه‌م ئايه‌تان ل سه‌ر هه‌مى ڕه‌نگان بۆ وان دئينين، پاشى ئه‌و پشتى وێ چه‌ندێ پشت دده‌نه‌ مفا ژێ وه‌رگرتنێ.

{ 47 } { قُلْ أَرَأَيْتَكُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُ اللَّهِ بَغْتَةً أَوْ جَهْرَةً هَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الظَّالِمُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: بێژنه‌ من ئه‌گه‌ر عه‌زابا خودێ ژ نشكه‌كێ ڤه‌ ب سه‌ر هه‌وه‌ دا هات بێى هوين پێ بحه‌سیێن، يان ژى ب ئاشكه‌رايى و ل به‌ر چاڤێن هه‌وه‌: ئه‌رێ ژ بلى وى ملله‌تێ زۆردار یێ توخویب ده‌رباز كرین كى دێ تێ چت؟

{ 48 } { وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ ۖ فَمَنْ آمَنَ وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ } وئه‌م پێغه‌مبه‌رێن خۆ ناهنێرين ئه‌گه‌ر بۆ هندێ نه‌بت كو ئه‌و مزگينییێ ب به‌حه‌شتێ بده‌نه‌ وان يێن گوهدارییا مه‌ دكه‌ن، ووان ب عه‌زابا نه‌خۆش بترسينن يێن نه‌گوهدار، ڤێجا ئه‌وێن باوه‌رى ئيناى وپێغه‌مبه‌ر ڕاستگۆ ده‌رێخستين وچاكى كرين، ئه‌و ل ده‌مێ ڕابه‌رى خودايێ خۆ ڕادوه‌ستن ناترسن، و ل سه‌ر وێ پشك وبارا د دنيايێ دا نه‌گه‌هشتییه‌ وان ئه‌و ب خه‌م ناكه‌ڤن.

{ 49 } { وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا يَمَسُّهُمُ الْعَذَابُ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ } وئه‌وێن دره‌و ب ئايه‌تێن مه‌ كرى ژ قورئانێ وموعجزه‌یان، ئه‌وان ڕۆژا قيامه‌تێ، ژ به‌ر كوفرا وان عه‌زاب دێ ب سه‌ر وان دا ئێت.

{ 50 } { قُلْ لَا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلَا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلَا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ ۖ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ ۚ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمَىٰ وَالْبَصِيرُ ۚ أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌ز نابێژم گه‌نجينه‌يێن عه‌رد وعه‌سمانان د ده‌ستێ من دانه‌، ڤێجا چاوا من دڤێت ئه‌ز وه‌سا وان ب ڕێڤه‌ دبه‌م، وئه‌ز نابێژم ئه‌ز تشتێ نه‌به‌رچاڤ دزانم، وئه‌ز نابێژم ئه‌ز فريشته‌مه‌، به‌لكى هه‌ما ئه‌ز پێغه‌مبه‌ره‌كم ژ نك خودێ، وئه‌ز دويكه‌فتنا وێ دكه‌م يا بۆ من ب وه‌حى هاتى، وئه‌ز وه‌حییا وى دگه‌هينمه‌ مرۆڤان، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: ئه‌رێ ما ئه‌و كافرێ ژ ئايه‌تێن خودێ كۆره‌ بووى وباوه‌رى پێ نه‌ئيناى، دێ وه‌كى وى خودان باوه‌رى بت يێ ب چاڤ ئايه‌تێن خودێ ديتين وباوه‌رى پێ ئيناى؟ ئه‌رێ ما هوين هزرا خۆ د ئايه‌تێن خودێ دا ناكه‌ن، دا حه‌قییێ ببینن وباوه‌رییێ پێ بینن؟

{ 51 } { وَأَنْذِرْ بِهِ الَّذِينَ يَخَافُونَ أَنْ يُحْشَرُوا إِلَىٰ رَبِّهِمْ ۙ لَيْسَ لَهُمْ مِنْ دُونِهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وان ب قورئانێ بترسينه‌ يێن دزانن كو دێ بۆ نك خودايێ خۆ ئێنه‌ كۆمكرن، ڤێجا ئه‌و باوه‌رییێ ب سۆز وگه‌فا خودێ دئينن، وان ژ بلى خودێ چو سه‌ركار نينن پشته‌ڤانییا وان بكه‌ن، وچو مه‌هده‌رچى نينن بۆ وان ل نك خودێ مه‌هده‌رێ بكه‌ن، ووان ژ عه‌زابا وى ڕزگار بكه‌ن؛ دا به‌لكى ئه‌و ب گوهدانا فه‌رمانا خودێ ته‌قوایا وى بكه‌ن.

{ 52 } { وَلَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ ۖ مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وان موسلمانێن لاواز ژ ديوانا خۆ دوير نه‌كه‌ يێن سپێده‌ وئێڤاران خودايێ خۆ دپه‌رێسن، ئه‌و ب ڤان كريارێن خۆ يێن چاك كنارێ خودێ دخوازن، تشته‌ك ژ حسێبا ڤان هه‌ژاران ل سه‌ر ته‌ نينه‌، هه‌ما حسێبا وان ل سه‌ر خودێیه‌، وتشته‌ك ژ حسێبا ته‌ ل سه‌ر وان نينه‌، وئه‌گه‌ر ته‌ ئه‌و ده‌رێخستن تو دێ ژ وان بى يێن زێده‌گاڤى ل سه‌ر توخويبێن خودێ كرى، ئه‌وێن تشتى دداننه‌ جهێ وى یێ نه‌ موناسب.

{ 53 } { وَكَذَٰلِكَ فَتَنَّا بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لِيَقُولُوا أَهَٰؤُلَاءِ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنْ بَيْنِنَا ۗ أَلَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِالشَّاكِرِينَ } وهه‌ر وه‌سا خودێ هنده‌ك به‌نییێن خۆ ب هنده‌كان جه‌رباندن كو ئه‌و د دانا ڕزقى وئه‌خلاقى دا ژێك جوداكرن، ڤێجا وى هنده‌ك ژ وان ده‌وله‌مه‌ندكرن وهنده‌ك فه‌قيركرن، وهنده‌ك كرنه‌ خودان هێز وهنده‌ك لاوازكرن، وهنده‌ك ژ وان هه‌وجه‌یى هنده‌كان كرن؛ دا ئه‌و وان بجه‌ڕبینت، ودا كافرێن ده‌وله‌مه‌ند بێژن: ئه‌رێ ژ ناڤبه‌را مه‌ خودێ منه‌ت ب هيدايه‌تا بۆ ئيسلامێ ل ڤان لاوازان كرییه‌؟ ئه‌رێ ما خودێ ب وان زاناتر نينه‌ يێن شوكرا قه‌نجییا وى دكه‌ن، دا ڤێجا به‌رێ وان بده‌ته‌ دینێ خۆ؟

{ 54 } { وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ ۖ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ ۖ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ سُوءًا بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ } وئه‌گه‌ر ئه‌وێن باوه‌رى ب وان ئايه‌تێن خودێ ئيناى یێن ڕاستگۆییا ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ده‌ردئێخن، هاتنه‌ نك ته‌، دا پسيارا تۆبه‌كرنا ژ گونه‌هێن خۆ يێن بۆرى ژ ته‌ بكه‌ن، تو ب لێ ڤه‌گه‌ڕاندنا سلاڤا وان قه‌درێ وان بگره‌، ومزگينییێ ب دلۆڤانییا خودێ يا به‌رفره‌هـ بده‌ وان؛ چونكى خودايێ مه‌زن ژ قه‌نجییا خۆ د گه‌ل به‌نییان دلۆڤانى ل سه‌ر خۆ نڤيسییه‌ كو هه‌چییێ گونه‌هه‌كێ بكه‌ت ونه‌زانت كو ئه‌و گونه‌هـ دێ وى هێژاى غه‌زه‌با خودێ كه‌ت -و ب ڤێ چه‌ندێ هه‌ر گونه‌هكاره‌كێ ب خه‌له‌تى ڤه‌ یان ژ قه‌ستا گونه‌هـ كربت یێ نه‌زانه، ئه‌گه‌ر زانى بت كو ئه‌و تشت گونه‌هه‌ ژى- پاشى پشتى وێ گونه‌هێ ئه‌و ل خۆ بزڤڕت و ل سه‌ر كارێ چاك یێ به‌رده‌وام بت، خودێ گونه‌ها وى ژێ دبه‌ت، چونكى ئه‌و باش گونه‌هـ ژێبرێ به‌نییێن خۆ يێن تۆبه‌كه‌ره‌، ويێ دلۆڤانكاره‌ ب وان.

{ 55 } { وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ وَلِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ } ووه‌كى ڤێ ئاشكه‌راكرنا مه‌ بۆ ته‌ ئاشكه‌را كرى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر-، ئه‌م ئايه‌تان ل سه‌ر هه‌ر حه‌قییه‌كا خودانێن نه‌حه‌قییێ كافرییێ پێ دكه‌ن ئاشكه‌را دكه‌ين؛ دا ڕاستى ئاشكه‌را ببت، ودا ڕێكا نه‌حه‌قان ئه‌وێن گوهدارییا پێغه‌مبه‌ران نه‌كه‌ن خويا ببت.

{ 56 } { قُلْ إِنِّي نُهِيتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ۚ قُلْ لَا أَتَّبِعُ أَهْوَاءَكُمْ ۙ قَدْ ضَلَلْتُ إِذًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: هندى خودايێ مه‌زنه‌ ئه‌زێ پاشڤه‌بريم كو ئه‌ز په‌رستنا وان صه‌نه‌مان بكه‌م يێن ژ بلى خودێ هوين په‌رستنێ بو دكه‌ن، وتو بێژه‌ وان: ئه‌ز دويكه‌فتنا دلچوونێن هه‌وه‌ ناكه‌م، ئه‌گه‌ر نه‌.. ئه‌و هنگى ئه‌ز دێ ژ ڕێكا ڕاست به‌رزه‌بم، وئه‌ز ژ وان نابم يێن هاتينه‌ سه‌ر ڕێكا ڕاست.

{ 57 } { قُلْ إِنِّي عَلَىٰ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي وَكَذَّبْتُمْ بِهِ ۚ مَا عِنْدِي مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ ۚ إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ ۖ يَقُصُّ الْحَقَّ ۖ وَهُوَ خَيْرُ الْفَاصِلِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: هندى ئه‌زم ئه‌زێ ل سه‌ر ڕێكه‌كا ئاشكه‌را ژ شريعه‌تێ خودێ يێ وى بۆ من هنارتى، كو ئه‌ز عه‌بدينییا وى ب تنێ بكه‌م، وهه‌وه‌ دره‌و ب ڤێ چه‌ندێ كرییه‌، و د شيانێن من دا نينه‌ ئه‌ز وێ عه‌زابا هوين له‌زێ لێ دكه‌ن ب سه‌ر هه‌وه‌ دا بينم، وحوكم د پاشخستنا وێ دا بۆ خودێیه‌، ئه‌و ڕاستییێ دبێژت، وئه‌و چێترينێ وانه‌ يێن ب حوكمێ خۆ حه‌قییێ ونه‌حه‌قییێ ژێك جودا دكه‌ت.

{ 58 } { قُلْ لَوْ أَنَّ عِنْدِي مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ لَقُضِيَ الْأَمْرُ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ ۗ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِالظَّالِمِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌: ئه‌گه‌ر ئه‌و عه‌زابا هوين له‌زێ لێ دكه‌ن د ده‌ستێ من دا بايه‌، ئه‌ز دا وێ ب سه‌ر هه‌وه‌ دا ئينم، ودا مه‌سه‌له‌ د ناڤبه‌را من وهه‌وه‌ دا ب دويماهى ئێت، به‌لێ ئه‌و چه‌نده‌ د ده‌ستێ خودێ دايه‌، وئه‌و زاناتره‌ ب وان زۆرداران یێن توخویبێن خۆ ده‌رباس كرین، وشریك بۆ خودێ داناین.

{ 59 } { وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ ۚ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۚ وَمَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلَّا يَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ } وكليلێن غه‌يبێ یه‌عنى: گه‌نجينه‌يێن تشتێ نه‌به‌رچاڤ، ل نك خودێنه‌، ژ وى پێڤه‌تر كه‌س پێ نزانت، و ژ وانه‌: زانينا ده‌مێ قيامه‌تێ، وهاتنا بارانێ، وتشتێ د مالبچويكان دا، وكرنا كارى ل پاشه‌ڕۆژێ، وجهێ مرنا مرۆڤى‌، وهه‌ر تشته‌كێ ل هشكاتى وده‌ريايێ هه‌بت خودێ پێ دزانت، وبه‌لگه‌ك ژ داره‌كێ ناوه‌ريێت ئه‌گه‌ر ئه‌و پێ نه‌زانت، ڤێجا هه‌ر دندكه‌كا د عه‌ردى دا ڤه‌شارتى، وهه‌ر ته‌ڕاتى وهشكاتییه‌كا هه‌بت، د كيتابه‌كا ئاشكه‌را دا كو له‌وحێ پاراستییه‌، يا هاتییه‌ بنه‌جهكرن.

{ 60 } { وَهُوَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ بِاللَّيْلِ وَيَعْلَمُ مَا جَرَحْتُمْ بِالنَّهَارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ فِيهِ لِيُقْضَىٰ أَجَلٌ مُسَمًّى ۖ ثُمَّ إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ ثُمَّ يُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ } وئه‌وه‌ يێ ب شه‌ڤێ ڕحێن هه‌وه‌ دستينت ستاندنه‌كا وه‌كى وێ یا ل ده‌مێ مرنێ، وئه‌و دزانت كانێ هوين ب رۆژێ چ كاران دكه‌ن، پاشى ئه‌و ب هشیاربوونا ل ڕۆژێ ڕحێن هه‌وه‌ دزڤڕينته‌ له‌شێن هه‌وه‌ وه‌كى زڤڕاندنا رحێن مرییان؛ دا ئه‌و ده‌مێن بۆ هه‌وه‌ د دنيايێ دا هاتينه‌دان ب دويماهى بێن، پاشى زڤڕينا هه‌وه‌ پشتى ڕاكرنا هه‌وه‌ ژ گۆڕێن هه‌وه‌ زێندى بۆ نك خودێیه‌، پاشى ئه‌و دێ وى كارێ هه‌وه‌ د دنيايێ دا دكر بۆ هه‌وه‌ بێژت، وئه‌و دێ هه‌وه‌ سه‌را وان جزا ده‌ت.

{ 61 } { وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ ۖ وَيُرْسِلُ عَلَيْكُمْ حَفَظَةً حَتَّىٰ إِذَا جَاءَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَا يُفَرِّطُونَ } وخودايێ مه‌زن ل هنداڤى به‌نییێن خۆ یێ ب سه‌رڤه‌هاتى وبلنده‌، بلندییه‌كا ژ هه‌مى لايان ڤه‌ بێ توخويب، يا كو بابه‌تى وى بت. هه‌ر تشته‌كێ هه‌بت بۆ مه‌زنییا وى يێ چه‌ميايه‌، وئه‌و ملیاكه‌تان ب سه‌ر به‌نییێن خۆ دا دهنێرت، ئه‌و كارێن وان دهژمێرن ودپارێزن، حه‌تا ئه‌گه‌ر ده‌مێ مرنێ ب سه‌ر ئێك ژ وان دا هات، ملياكه‌تێ مرنێ وهاريكارێن وى ڕحا وى دێ ستينن، وئه‌و وى تشتێ ئه‌مر پێ ل وان هاتییه‌كرن به‌رزه‌ ناكه‌ن.

{ 62 } { ثُمَّ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ ۚ أَلَا لَهُ الْحُكْمُ وَهُوَ أَسْرَعُ الْحَاسِبِينَ } پاشى ئه‌و مرییێن هه‌ بۆ نك خودێ خودانێ وان يێ ڕاست هاتنه‌ ڤه‌گه‌ڕاندن. نێ حوكمدارییا د ناڤبه‌را به‌نییان دا ل ڕۆژا قيامه‌تێ یا وییه‌، وئه‌وه‌ ب له‌زترينێ حسێبكه‌ران.

{ 63 } { قُلْ مَنْ يُنَجِّيكُمْ مِنْ ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ تَدْعُونَهُ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً لَئِنْ أَنْجَانَا مِنْ هَٰذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان بوتپه‌رێسان: ئه‌و كییه‌ هه‌وه‌ ژ ترسا تارییێن هشكاتى وده‌ريايێ ڕزگار دكه‌ت؟ ئه‌رێ ما ئه‌و نه‌ خودێیه ‌يێ هوين ل ده‌مێ ته‌نگاڤییان، ڤه‌شارتى وئاشكه‌را ب خۆشكاندن ڤه‌ گازى دكه‌نێ؟ هوين دبێژن: ئه‌گه‌ر خودايێ مه‌ ئه‌م ژ ڤان ترسان ڕزگار كرين سويند بت ئه‌م دێ ژ شوكرداران بين، وپه‌رستنێ بۆ وى ب تنێ كه‌ین.

{ 64 } { قُلِ اللَّهُ يُنَجِّيكُمْ مِنْهَا وَمِنْ كُلِّ كَرْبٍ ثُمَّ أَنْتُمْ تُشْرِكُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: خودێ ب تنێیه‌ يێ هه‌وه‌ ژ ڤان ترسان و ژ هه‌ر ته‌نگاڤییه‌كێ ڕزگار دكه‌ت، پاشى هوين پشتى وێ چه‌ندێ هنده‌كێن دى د په‌رستنێ دا بۆ وى دكه‌نه‌ هه‌ڤپشك.

{ 65 } { قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَىٰ أَنْ يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِنْ فَوْقِكُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَيُذِيقَ بَعْضَكُمْ بَأْسَ بَعْضٍ ۗ انْظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌: خودايێ مه‌زن ئه‌و ب تنێیه‌ يێ خودان شيان كو عه‌زابه‌كێ وه‌كى باراندنا به‌ران يان ڕاكرنا له‌هى ولێمشتان ژ هنداڤى هه‌وه‌ ب سه‌ر هه‌وه‌ دا بينت، يان ژ بن پییێن هه‌وه‌ وه‌كى هژاندنا عه‌ردى وخه‌سفێ، يان ڕێزێن هه‌وه‌ ژێكڤه‌كه‌ت، وهه‌وه‌ بكه‌ته‌ كۆم وده‌سته‌كێن لێككه‌فتى، وهه‌وه‌ به‌رده‌ته‌ سه‌ر وچاڤێن ئێك ودو. ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر تو به‌رێ خۆ بدێ چاوا ئه‌م ب هه‌مى ڕه‌نگان هێجه‌تێن خۆ بۆ ڤان بوتپه‌رێسان ئاشكه‌را دكه‌ين؛ دا به‌لكى ئه‌و تێ بگه‌هن ووجه‌كێ بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرن.

{ 66 } { وَكَذَّبَ بِهِ قَوْمُكَ وَهُوَ الْحَقُّ ۚ قُلْ لَسْتُ عَلَيْكُمْ بِوَكِيلٍ } وكافرێن ملله‌تێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دره‌و ب ڤێ قورئانێ كر، وئه‌و كيتابه‌كا ڕاستگۆیه‌ د هه‌ر تشته‌كێ پێ هاتى دا. تو بێژه‌ وان: ئه‌ز ل سه‌ر هه‌وه‌ پارێزه‌ر وزێره‌ڤان نینم، به‌لكى هه‌ما ئه‌ز پێغه‌مبه‌رێ خودێمه‌، په‌یاما وى دگه‌هینمه‌ هه‌وه‌.

{ 67 } { لِكُلِّ نَبَإٍ مُسْتَقَرٌّ ۚ وَسَوْفَ تَعْلَمُونَ } بۆ هه‌ر به‌حسه‌كى بنه‌جهه‌ك هه‌يه‌ لێ ئاكنجى دبت، ودويماهییه‌ك هه‌يه‌ ل نك ڕادوه‌ستت، ڤێجا حه‌قى ژ نه‌حه‌قییێ جودا دبت، وپاشى هوين -گه‌لى كافران- ده‌مێ عه‌زابا خودێ ب سه‌ر هه‌وه‌ دا دئێت، دويماهییا كارێ خۆ دێ زانن.

{ 68 } { وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّىٰ يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ ۚ وَإِمَّا يُنْسِيَنَّكَ الشَّيْطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَىٰ مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ } وئه‌گه‌ر ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئه‌و بوتپه‌رێس ديتن ئه‌وێن ب نه‌حه‌قى وتڕانه‌ ڤه‌ گۆتنان د ده‌رحه‌قا ئايه‌تێن قورئانێ دا دبێژن، تو خۆ ژ وان دوير بكه‌ حه‌تا ئه‌و سوحبه‌ته‌كا دى دكه‌ن، وئه‌گه‌ر شه‌يتانى ئه‌ڤ مه‌سه‌له‌ ژ بيرا ته‌ بر، پشتى بيرا ته‌ لێ دئێته‌ڤه‌ تو د گه‌ل وى ملله‌تێ زۆردار نه‌ڕوينه‌.

{ 69 } { وَمَا عَلَى الَّذِينَ يَتَّقُونَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَلَٰكِنْ ذِكْرَىٰ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ } وحسێبا وان يێن ب تڕانه‌ڤه‌ د ده‌ر حه‌قا ئايه‌تێن خودێ دا دئاخڤن، ل سه‌ر وان خودان باوه‌ران نينه‌ يێن ژ خودێ دترسن وگوهدارییا ئه‌مرێ وى دكه‌ن وخۆ ژ بێ ئه‌مرییا وى دده‌نه‌ پاش، به‌لێ يا ل سه‌ر وان ئه‌وه‌ ئه‌و شيره‌تێ ل وان بكه‌ن دا ئه‌و وێ گۆتنا نه‌حه‌ق به‌س بكه‌ن، دا به‌لكى ئه‌و ته‌قوایا خودێ بكه‌ن.

{ 70 } { وَذَرِ الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَهُمْ لَعِبًا وَلَهْوًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا ۚ وَذَكِّرْ بِهِ أَنْ تُبْسَلَ نَفْسٌ بِمَا كَسَبَتْ لَيْسَ لَهَا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ وَإِنْ تَعْدِلْ كُلَّ عَدْلٍ لَا يُؤْخَذْ مِنْهَا ۗ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ أُبْسِلُوا بِمَا كَسَبُوا ۖ لَهُمْ شَرَابٌ مِنْ حَمِيمٍ وَعَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وان بوتپه‌رێسان بهێله‌ يێن دينێ ئيسلامێ بۆ خۆ كرییه‌ جهێ يارى وتڕانه‌یان، ئه‌و تڕانه‌یان بۆ خۆ ب ئایه‌تێن خودێ دكه‌ن، ژينا دنيايێ ب خۆشییێن خۆ ڤه‌ ئه‌و یێن خاپاندين، وتو بيرا وان موشركان ويا خه‌لكێ دى ژى ب قورئانێ بينه‌ڤه‌؛ دا چو نه‌فسه‌ك ب گونه‌هـ وكوفرا خۆ نه‌ئێته‌گرتن، ژ بلى خودێ چو پشته‌ڤان بۆ وێ نه‌فسێ نينن وێ ب سه‌ربێخن، و ژ عه‌زابێ ڕزگار بكه‌ن، وچو مه‌هده‌رچى ژى نينن مه‌هده‌رێ بۆ وێ ل نك خودێ بكه‌ن، وئه‌گه‌ر ئه‌و ب هه‌ر تشته‌كێ هه‌ى خۆ بده‌ته‌ ئازاكرن ئه‌و ژێ نائێته‌ وه‌رگرتن. ئه‌و ئه‌ون يێن ب گونه‌هێن خۆ هاتينه‌گرتن، ڤه‌خوارنه‌كا زێده‌ كه‌لاندى وعه‌زابه‌كا ب ئێش بۆ وان د جه‌هنه‌مێ دا هه‌يه‌؛ ژ به‌ر كافرییا وان ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن و ب دینێ ئیسلامێ كرى.

{ 71 } { قُلْ أَنَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنْفَعُنَا وَلَا يَضُرُّنَا وَنُرَدُّ عَلَىٰ أَعْقَابِنَا بَعْدَ إِذْ هَدَانَا اللَّهُ كَالَّذِي اسْتَهْوَتْهُ الشَّيَاطِينُ فِي الْأَرْضِ حَيْرَانَ لَهُ أَصْحَابٌ يَدْعُونَهُ إِلَى الْهُدَى ائْتِنَا ۗ قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الْهُدَىٰ ۖ وَأُمِرْنَا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌رێ ژ بلى خودێ ئه‌م هنده‌ك صه‌نه‌مێن نه‌ مفاى دگه‌هينن ونه‌ زيانێ بپه‌رێسين؟ وپشتى خودێ به‌رێ مه‌ دايه‌ ئيسلامێ جاره‌كا دى ئه‌م ل كوفرێ بزڤڕين، ڤێجا دا ئه‌م -د زڤڕينا خۆ دا بۆ كوفرێ- وه‌كى وى لێ بێين يێ شه‌يتانان عه‌قلێ وى خرابكرى، وئه‌و ل عه‌ردى به‌رزه‌بووى، ووى هنده‌ك هه‌ڤالێن عه‌قلدار وخودان باوه‌ر هه‌نه‌ وى بۆ وێ ڕێكا ڕاست يا ئه‌و ل سه‌ر گازى دكه‌ن، به‌لێ ئه‌و گوهدارییا وان ناكه‌ت. تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: هندى هيدايه‌تا وى خودايه‌ يێ ئه‌ز هنارتيم ئه‌وه‌ هيدايه‌تا ڕاست، وفه‌رمان ل مه‌ هه‌مییان هاته‌كرن كو ب عه‌بدينییا بۆ خودێ ب تنێ ئه‌م خۆ ب ده‌ست وى ڤه‌ به‌رده‌ين؛ چونكى ئه‌وه‌ خودايێ هه‌ر تشته‌كى ومالكێ وى.

{ 72 } { وَأَنْ أَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَاتَّقُوهُ ۚ وَهُوَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ } وهه‌ر وه‌سا فه‌رمان ل مه‌ هاته‌كرن كو ئه‌م نڤێژێ ب دورستى بكه‌ين، و ژ خودێ بترسين وبێ ئه‌مرییا وى نه‌كه‌ين. وئه‌وه‌ يێ هه‌مى چێكرى ل ڕۆژا قيامه‌تێ بۆ نك وى دئێنه‌ كۆمكرن.

{ 73 } { وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ ۖ وَيَوْمَ يَقُولُ كُنْ فَيَكُونُ ۚ قَوْلُهُ الْحَقُّ ۚ وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ ۚ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ ۚ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ } وخودايێ مه‌زنه‌ يێ عه‌رد وعه‌سمان ب حه‌قییێ ئافراندين، وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حس بكه‌ ده‌مێ خودێ ل ڕۆژا قيامه‌تێ دبێژت: (ببه‌) ڤێجا ب فه‌رمانا وى وه‌كى چاڤ هه‌لينه‌كێ، يان كێمتر ئه‌و دبت، گۆتنا وى حه‌قییا تمامه‌‌، وملك يێ وى ب تنێیه‌، ڕۆژا فريشته‌ بۆ جارا دووێ پف دكه‌ته‌ (بۆڕیێ) يا كو رح پێ دزڤڕنه‌ له‌شان. وخودێیه ‌وى تشتى دزانت یێ هوين -گه‌لى مرۆڤان- ب چاڤ نه‌بينن، وئه‌وه‌ كاربنه‌جهێ هه‌ر تشته‌كى ددانته‌ جهێ وى يێ دورست، يێ شاره‌زا ب كارێ به‌نییێن خۆ. وخودايێ مه‌زنه‌ يێ كو ئه‌ڤ كاره‌ د ده‌ستێ وى دا ل ده‌سپێكێ و ل دويماهییێ، وئه‌و ب تنێیه‌ يێ كو دڤێت به‌نى هه‌مى په‌رستنێ بۆ بكه‌ن، وخۆ بێخنه‌ د بن حوكم وشريعه‌تێ وى ڤه‌، وبه‌رێ وان ل ڕازيبوونا وى بت.

{ 74 } { وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ لِأَبِيهِ آزَرَ أَتَتَّخِذُ أَصْنَامًا آلِهَةً ۖ إِنِّي أَرَاكَ وَقَوْمَكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ دان وستاندنا ئيبراهيمى سلاڤ لێ بن د گه‌ل بابێ وى ئازه‌رى بكه‌، ده‌مێ وى گۆتییێ: ئه‌رێ تو هنده‌ك صه‌نه‌مان دكه‌يه‌ خودا و ژ بلى خودێ تو په‌رستنێ بۆ دكه‌ى؟ ئه‌ز ته‌ وملله‌تێ ته‌ د به‌رزه‌بوونه‌كا ئاشكه‌را دا ژ حه‌قییێ دبينم.

{ 75 } { وَكَذَٰلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ } وكانێ چاوا مه‌ د مه‌سه‌لا عيباده‌تى دا به‌رێ ئيبراهيمى سلاڤ لێ بن دا حه‌قییێ وه‌سا ئه‌م وێ يا كو ل عه‌سمانان وعه‌ردى هه‌ى ژ ملكى وشيانا مه‌زن نيشا وى دده‌ين، ودا ئه‌و ببته‌ ژ وان يێن د باوه‌رییا خۆ دا دموكم.

{ 76 } { فَلَمَّا جَنَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ رَأَىٰ كَوْكَبًا ۖ قَالَ هَٰذَا رَبِّي ۖ فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَا أُحِبُّ الْآفِلِينَ } وده‌مێ شه‌ڤ ب سه‌ر ئيبراهيمى دا سلاڤ لێ بن تارى بووى، وى دان وستاندن د گه‌ل ملله‌تێ خۆ كر؛ دا بۆ وان ديار بكه‌ت كو دينێ وان يێ پويچه‌، ووان ستێر دپه‌رێسين. ئيبراهيمى سلاڤ لێ بن ستێره‌ك ديت -ودا ئه‌و ملله‌تێ خۆ به‌ر ب ته‌وحيدێ ڤه‌ ببه‌ت- وى گۆت: ئه‌ڤه‌ خودايێ منه‌، ڤێجا ده‌مێ ستێر ئاڤابووى، وى گۆت: ئه‌ز حه‌ز ژ وان خودايان ناكه‌م يێن ئاڤاببن.

{ 77 } { فَلَمَّا رَأَى الْقَمَرَ بَازِغًا قَالَ هَٰذَا رَبِّي ۖ فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِنْ لَمْ يَهْدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّينَ } وده‌مێ ئيبراهيمى ديتى هه‌يڤ ده‌ركه‌فت -بۆ كێشانا هه‌ڤڕكان ب لايێ خۆ ڤه‌- وى گۆته‌ ملله‌تێ خۆ: ئه‌ڤه‌ خودايێ منه‌، وده‌مێ ئه‌و ژى ئاڤابووى، وى -وه‌ك خۆ هه‌وجه‌كرن بۆ هيدايه‌تا خودايێ خۆ- گۆت: ئه‌گه‌ر خودايێ من د مه‌سه‌لا ته‌وحيدا خۆ دا به‌رێ من نه‌ده‌ته‌ ڕاستییێ ئه‌ز دێ بمه‌ ژ وى ملله‌تى يێ ژ ڕێكا ڕاست به‌رزه‌بووى وپه‌رستنا تشته‌كێ دى ژ بلى خودێ كرى.

{ 78 } { فَلَمَّا رَأَى الشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَٰذَا رَبِّي هَٰذَا أَكْبَرُ ۖ فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ يَا قَوْمِ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ } وده‌مێ وى ديتى ڕۆژ يا هه‌لاتى وى گۆته‌ ملله‌تێ خۆ: ئه‌ڤه‌ خودايێ منه‌، ئه‌ڤه‌ ژ ستێر وهه‌يڤێ مه‌زنتره‌، وده‌مێ ئه‌و ژى ئاڤابووى، وى گۆته‌ ملله‌تێ خۆ: ئه‌زێ به‌ريمه‌ ژ وێ شركا هوين دكه‌ن، كو هوين ژ بلى خودێ په‌رستنا ستێر وصه‌نه‌مان دكه‌ن.

{ 79 } { إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ حَنِيفًا ۖ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ } هندى ئه‌زم من به‌رێ ڕویێ خۆ د په‌رستنێ دا يێ دايه‌ خودێ ب تنێ، وئه‌وه‌ يێ عه‌سمان وعه‌رد ئافراندين، ومن به‌رێ خۆ ژ شركێ يێ وه‌رگێڕايه‌ ته‌وحيدێ، وئه‌ز نه‌ ژ وانم يێن شريكان بۆ خودێ ددانن.

{ 80 } { وَحَاجَّهُ قَوْمُهُ ۚ قَالَ أَتُحَاجُّونِّي فِي اللَّهِ وَقَدْ هَدَانِ ۚ وَلَا أَخَافُ مَا تُشْرِكُونَ بِهِ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ رَبِّي شَيْئًا ۗ وَسِعَ رَبِّي كُلَّ شَيْءٍ عِلْمًا ۗ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ } وملله‌تێ وى د ته‌وحيدا خودێ دا هه‌ڤڕكى د گه‌ل وى كر، وى گۆت: ئه‌رێ هوين د ته‌وحيدا خودێ دا هه‌ڤڕكییێ د گه‌ل من دكه‌ن، ووى به‌رێ من يێ دايه‌ زانينا ته‌وحيدا خۆ، ڤێجا ئه‌گه‌ر هوين من ب خوداوه‌ندێن خۆ دترسينن كو ئه‌و زيانێ بگه‌هيننه‌ من ئه‌ز ژ وان ناترسم وئه‌و چو زيانێ ناگه‌هيننه‌ من، ب وى تشتى نه‌بت يێ خودايێ من حه‌ز كرى كو بگه‌هته‌ من. خودايێ من هه‌مى تشت ب زانينا خۆ ڤه‌گرتينه‌، ئه‌رێ ڤێجا ما هوين بيرا خۆ لێ نائيننه‌ڤه‌ دا بزانن ئه‌و ب تنێیه‌ يێ هێژاى په‌رستنێ؟

{ 81 } { وَكَيْفَ أَخَافُ مَا أَشْرَكْتُمْ وَلَا تَخَافُونَ أَنَّكُمْ أَشْرَكْتُمْ بِاللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ عَلَيْكُمْ سُلْطَانًا ۚ فَأَيُّ الْفَرِيقَيْنِ أَحَقُّ بِالْأَمْنِ ۖ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ } وچاوا ئه‌ز ژ صه‌نه‌مێن هه‌وه‌ بترسم وهوين ژ خودايێ من ناترسن يێ هوين ئافراندين، وئه‌و صه‌نه‌م ژى ئافراندين يێن هوين وان بۆ وى د عيباده‌تى دا دكه‌نه‌ هه‌ڤپشك، بێى كو هه‌وه‌ هێجه‌ته‌ك ل سه‌ر وێ چه‌ندێ هه‌بت؟ ڤێجا كى ژ هه‌ردو ده‌سته‌كان: ده‌سته‌كا بوتپه‌رێسان وده‌سته‌كا خودانێن ته‌وحيدێ پتر هێژايى ته‌ناهییێ وسلامه‌تییا ژ عه‌زابا خودێیه‌؟ ئه‌گه‌ر هوين ڕاستییا گۆتنا من دزانن بێژنه‌ من.

{ 82 } { الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إِيمَانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولَٰئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُمْ مُهْتَدُونَ } ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، وچو شرك تێكه‌لى باوه‌ریيا خۆ نه‌كرى، ته‌ناهى وسلامه‌تى بۆ وانه‌، وئه‌و ئه‌ون يێن به‌رێ وان بۆ ڕێكا حه‌ق هاتییه‌دان.

{ 83 } { وَتِلْكَ حُجَّتُنَا آتَيْنَاهَا إِبْرَاهِيمَ عَلَىٰ قَوْمِهِ ۚ نَرْفَعُ دَرَجَاتٍ مَنْ نَشَاءُ ۗ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ } وئه‌و هيجه‌تا ئيبراهيمى سلاڤ لێ بن هه‌ڤڕكى پێ د گه‌ل ملله‌تێ خۆ كرى، ئه‌و هێجه‌ت بوو يا مه‌ به‌رێ وى دايێ حه‌تا وى ئه‌و پێ بێ ده‌نگ كرين. يێ مه‌ بڤێت ژ به‌نییێن خۆ ئه‌م ده‌ره‌جێن وى د دنيايێ وئاخره‌تێ دا بلند دكه‌ين. هندى خودايێ ته‌يه‌ د ڕێڤه‌برنا چێكرییێن خۆ دا يێ كاربنه‌جهه‌، و ب وان يێ پڕزانايه‌.

{ 84 } { وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ ۚ كُلًّا هَدَيْنَا ۚ وَنُوحًا هَدَيْنَا مِنْ قَبْلُ ۖ وَمِنْ ذُرِّيَّتِهِ دَاوُودَ وَسُلَيْمَانَ وَأَيُّوبَ وَيُوسُفَ وَمُوسَىٰ وَهَارُونَ ۚ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ } ومه‌ منه‌ت ل ئيبراهيمى سلاڤ لێ بن كر، كو مه‌ ئيسحاق كره‌ كوڕێ وى ويه‌عقووب كره‌ نه‌ڤییێ وى، ومه‌ به‌رێ هه‌ر دووان دا ڕێكا ڕاست، وهه‌ر وه‌سا مه‌ -به‌رى ئیبراهیم وئیسحاق ویه‌عقووبى- به‌رێ نووحى ژى دابوو ڕێكا ڕاست، و ژ دوونده‌ها نووحى مه‌ به‌رێ داوود وسوله‌يمان وئه‌ييووب ويووسف ومووسا وهاروونى ژى سلاڤ لێ بن دابوو حه‌قییێ، وكا چاوا مه‌ جزايێ ڤان پێغه‌مبه‌ران ژ به‌ر قه‌نجییا وان دايێ وه‌سا ئه‌م جزايێ هه‌ر قه‌نجيكاره‌كى دده‌ينێ.

{ 85 } { وَزَكَرِيَّا وَيَحْيَىٰ وَعِيسَىٰ وَإِلْيَاسَ ۖ كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ } وهه‌ر وه‌سا مه‌ به‌رێ زه‌كه‌ريیا ويه‌حيا وعيسا وئلياسى ژى دابوو هيدايه‌تێ، وئه‌ڤ هه‌مى پێغه‌مبه‌ره‌ سلاڤ لێ بن ژ چاكانه‌.

{ 86 } { وَإِسْمَاعِيلَ وَالْيَسَعَ وَيُونُسَ وَلُوطًا ۚ وَكُلًّا فَضَّلْنَا عَلَى الْعَالَمِينَ } وهه‌ر وه‌سا مه‌ به‌رێ ئسماعيل وئه‌ليه‌سه‌ع ويوونس ولووطى ژى دابوو هيدايه‌تێ، ومه‌ ئه‌ڤ هه‌مى پێغه‌مبه‌ره‌ ب سه‌ر خه‌لكێ ده‌مێ وان ئێخستبوون.

{ 87 } { وَمِنْ آبَائِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ وَإِخْوَانِهِمْ ۖ وَاجْتَبَيْنَاهُمْ وَهَدَيْنَاهُمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ } وهه‌ر وه‌سا هه‌چییێ مه‌ ڤياى ژ بابێن ڤان ودوونده‌هـ وبرايێن وان مه‌ به‌رێ وى دا هيدايه‌تێ، ومه‌ ئه‌و بۆ گه‌هاندنا په‌ياما خۆ هلبژارتن، ومه‌ به‌رێ وان دا ڕێكا دورست، يا چو خوارى تێدا نه‌، كو ته‌وحیدا خودێیه‌.

{ 88 } { ذَٰلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۚ وَلَوْ أَشْرَكُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } ئه‌ڤ هيدايه‌ته‌ ڕێنيشادانه‌كه‌ ژ لايێ خودێ، يێ وى بڤێت ژ به‌نییێن خۆ ئه‌و به‌رێ وى دده‌تێ. وئه‌گه‌ر ڤان پێغه‌مبه‌ران شريك بۆ خودێ چێكربان كارێ وان دا پويچ بت، چونكى خودێ چو كاران د گه‌ل شركێ قه‌بویل ناكه‌ت.

{ 89 } { أُولَٰئِكَ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ ۚ فَإِنْ يَكْفُرْ بِهَا هَٰؤُلَاءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَيْسُوا بِهَا بِكَافِرِينَ } ئه‌و پێغه‌مبه‌رێن هه‌ يێن مه‌ ب هيدايه‌تێ وپێغه‌مبه‌رينیێ قه‌نجى د گه‌ل كرى، ئه‌ون يێن مه‌ كيتاب داينێ وه‌كى صوحوفێن ئيبراهيمى وته‌وراتا مووساى وزه‌بووڕا داوودى وئنجيلا عيساى، ومه‌ تێگه‌هشتنا ڤان كيتابان دا وان، وبۆ گه‌هاندنا وه‌حییا خۆ مه‌ ئه‌و هلبژارتن، ڤێجا ئه‌گه‌ر كافرێن ملله‌تێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- باوه‌رییێ ب ئايه‌تێن ڤێ قورئانێ نه‌ئينن، ب ڕاستى مه‌ پێش وان ڤه‌ ملله‌ته‌كێ دى يێ دورست كرى -كو مهاجر وئه‌نصار ودويكه‌فتییێن وانه‌ حه‌تا ڕۆژا قيامه‌تێ- ئه‌و كافرییێ پێ ناكه‌ن، به‌لكى باوه‌رییێ پێ دئينن، وكارى پێ دكه‌ن.

{ 90 } { أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ ۖ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ ۗ قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا ۖ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرَىٰ لِلْعَالَمِينَ } ئه‌و پێغه‌مبه‌رێن هه‌ يێن به‌حسێ وان هاتییه‌كرن، ئه‌ون يێن خودێ به‌رێ وان دايه‌ دينێ خۆ يێ حه‌ق، ڤێجا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دويكه‌فتنا وان بكه‌ و ل سه‌ر ڕێكا وان هه‌ڕه‌. وتو بێژه‌ بوتپه‌رێسان: به‌رانبه‌ر گه‌هاندنا ئيسلامێ ئه‌ز تشته‌كى ژ مالێ دنيايێ ژ هه‌وه‌ ناخوازم، حه‌قێ من هه‌ما ل سه‌ر خودێیه‌، وهه‌ما ئيسلام گازییه‌كه‌ بۆ هه‌مى مرۆڤان كو بێنه‌ سه‌ر ڕێكا ڕاست، وبيرئينانه‌كه‌ بۆ وان وبۆ هه‌ر كه‌سه‌كێ وه‌كى هه‌وه‌، يێ كو ل سه‌ر نه‌حه‌قییێ بت؛ دا به‌لكى هوين ب وى تشتێ مفايێ هه‌وه‌ تێدا بيرا خۆ بيننه‌ڤه‌.

{ 91 } { وَمَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قَالُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَىٰ بَشَرٍ مِنْ شَيْءٍ ۗ قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتَابَ الَّذِي جَاءَ بِهِ مُوسَىٰ نُورًا وَهُدًى لِلنَّاسِ ۖ تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِيسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ كَثِيرًا ۖ وَعُلِّمْتُمْ مَا لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَلَا آبَاؤُكُمْ ۖ قُلِ اللَّهُ ۖ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِي خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ } وڤان بوتپه‌رێسان قه‌درێ خودێ ب دورستى نه‌گرتییه‌؛ ده‌مێ وان باوه‌رى نه‌ئيناى كو خودێ تشته‌ك ژ وه‌حییا خۆ بۆ مرۆڤه‌كى ئينايه‌ خوارێ. تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌گه‌ر وه‌سا بت وه‌كى هوين دبێژن، پا كێ ئه‌و كيتاب ئينايه‌ خوارێ يا مووسا بۆ ملله‌تێ خۆ پێ هاتى كو ڕۆناهى وڕێنيشانده‌ر بوو بۆ وان؟ پاشى -بۆ پاشڤه‌برن- به‌رێ ئاخفتنێ دا جوهییان، وگۆت: هوين ڤێ كيتابێ دكه‌نه‌ د هنده‌ك په‌ڕێن بژاله‌ دا، وهوین هنده‌ك ژ وان ئاشكه‌را دكه‌ن، وگه‌له‌كێ ژێ ڤه‌دشێرن، و ژ وى تشتێ وان ژێ ڤه‌شارتى سالۆخه‌تێن موحه‌ممه‌دى -سلاڤ لێ بن- وپێغه‌مبه‌رينییا وى بوو، وخودێ هوين -گه‌لى عه‌ره‌بان- ب ڤێ قورئانێ -يا كو وى بۆ هه‌وه‌ هنارتى، تشتێ به‌رى هه‌وه‌ وپشتى هه‌وه‌، ويێ پشتى مرنا هه‌وه‌ ژى تێدا هه‌يه-‌ فێرى وێ كرن يا نه‌ هه‌وه‌ ونه‌ بابێن هه‌وه‌ نه‌دزانى؟ تو بێژه‌: خودێیه ‌يێ ئه‌و ئينايه‌ خوارێ، پاشى تو وان بهێله‌ بلا ئه‌و ب گۆتنا خۆ يا پويچ دره‌و ويارییان بكه‌ن.

{ 92 } { وَهَٰذَا كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ مُصَدِّقُ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَلِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرَىٰ وَمَنْ حَوْلَهَا ۚ وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ يُؤْمِنُونَ بِهِ ۖ وَهُمْ عَلَىٰ صَلَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ } وئه‌ڤ قورئانه‌ كيتابه‌كه‌ مه‌ بۆ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئينايه‌ خوارێ مفایه‌كێ مه‌زن تێدا هه‌يه‌، ئه‌و ڕاستگۆيیا كتێبێن به‌رى خۆ ديار دكه‌ت وكو ئه‌و ژ نك خودێنه‌، مه‌ ئه‌و هنارت دا تو خه‌لكێ مه‌كه‌هێ وهه‌چییێ ل ده‌ور وبه‌رێن وێ ژ خه‌لكێ عه‌ردى هه‌مییێ ژ عه‌زابا خودێ بترسينى. وئه‌وێن باوه‌رییێ ب ژينا دويماهییێ دئينن، باوه‌رییێ دئينن كو قورئان گۆتنا خودێیه‌، وپاراستنێ ل سه‌ر كرنا نڤێژێ ل ده‌مێ وێ دكه‌ن.

{ 93 } { وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ قَالَ أُوحِيَ إِلَيَّ وَلَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْءٌ وَمَنْ قَالَ سَأُنْزِلُ مِثْلَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ ۗ وَلَوْ تَرَىٰ إِذِ الظَّالِمُونَ فِي غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلَائِكَةُ بَاسِطُو أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَكُمُ ۖ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ وَكُنْتُمْ عَنْ آيَاتِهِ تَسْتَكْبِرُونَ } وكى ژ وى زۆردارتره‌ يێ گۆتنه‌كا دره‌و ژ نك خۆ ل سه‌ر ناڤێ خودێ چێ بكه‌ت، وبێژت: خودێ پێغه‌مبه‌ره‌ك ژ مرۆڤان نه‌هنارتییه‌، يان ژ دره‌و بێژت كو خودێ وه‌حى بۆ وى يا هنارتى، وخودێ چو وه‌حى بۆ وى نه‌هنارتییه‌، يان ژ دره‌و بێژت كو ئه‌و دشێت وه‌كى وێ بينته‌ خوارێ يا خودێ ژ قورئانێ ئينايه‌ خوارێ؟ وئه‌گه‌ر ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئه‌و سه‌رداچوويێن هه‌ ديتبان ده‌مێ ئه‌و دكه‌ڤنه‌ به‌ر گرانییا مرنێ، تو دا تشته‌كێ مه‌زن بینى، ده‌مێ ئه‌و فريشته‌ يێن رحا وان دستينن ده‌ستێن خۆ ب عه‌زابێ ڤه‌دكه‌ن ودبێژنه‌ وان: خۆ ژ ڤێ ته‌نگاڤییێ بيننه‌ده‌ر، ئه‌ڤرۆ ب مه‌زنترين شه‌رمزارى هوين دێ شه‌رمزار بن، كا چاوا هه‌وه‌ دره‌و ل سه‌ر ناڤێ خودێ دكرن، وهه‌وه‌ خۆ ژ ئايه‌تێن وى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێن وى مه‌زنتر دديت.

{ 94 } { وَلَقَدْ جِئْتُمُونَا فُرَادَىٰ كَمَا خَلَقْنَاكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَتَرَكْتُمْ مَا خَوَّلْنَاكُمْ وَرَاءَ ظُهُورِكُمْ ۖ وَمَا نَرَىٰ مَعَكُمْ شُفَعَاءَكُمُ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ أَنَّهُمْ فِيكُمْ شُرَكَاءُ ۚ لَقَدْ تَقَطَّعَ بَيْنَكُمْ وَضَلَّ عَنْكُمْ مَا كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ } و ب ڕاستى هوين بۆ حسێبێ وجزادانێ كت كته‌ هاتنه‌ نك مه‌، كانێ چاوا جارا ئێكێ مه‌ هوين د دنيايێ دا ئافراندبوون ڕويس وپێ خواس، وئه‌وا مه‌ دايه‌ هه‌وه‌ ژ تشتێ هوين شانازییێ پێ دبه‌ن ژ مالێ دنيايێ هه‌وه‌ ل پاش خۆ هێلا، ووان صه‌نه‌مێن هه‌وه‌ هزر دكر ئه‌و دێ مه‌هده‌رێ بۆ هه‌وه‌ كه‌ن، وهه‌وه‌ د په‌رستنێ دا بۆ خودێ دكرنه‌ هه‌ڤپشك، ئه‌م ل ئاخره‌تێ وان د گه‌ل هه‌وه‌ نابينين، ب ڕاستى ئه‌و په‌يوه‌ندییا هوين وئه‌و د دنيايێ دا دگه‌هاندنه‌ ئێك نه‌ما، وتشتێ هه‌وه‌ ژ دره‌و دگۆت كو خوداوه‌ندێن هه‌وه‌ د په‌رستنێ دا هه‌ڤپشكێن خودێنه‌ چوو، وديار بوو كو هه‌وه‌ خۆ ومرۆڤ ومالێ خۆ ب زيان دا.

{ 95 } { إِنَّ اللَّهَ فَالِقُ الْحَبِّ وَالنَّوَىٰ ۖ يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَمُخْرِجُ الْمَيِّتِ مِنَ الْحَيِّ ۚ ذَٰلِكُمُ اللَّهُ ۖ فَأَنَّىٰ تُؤْفَكُونَ } هندى خودايێ مه‌زنه‌ ئه‌وه‌ دندكێ وكاكلكێ دكه‌لێشت، وبستیكێ ژێ شين دكه‌ت، ودكه‌ته‌ دار، ئه‌و يێ زێندى ژ يێ مرى ده‌رتێخت، وه‌كى ده‌رێخستنا مرۆڤى وحه‌يوانى ژ چپكێ، وتشتێ مرى ژ يێ زێندى دئينته‌ده‌ر، وه‌كى ده‌رێخستنا چپكێ ژ مرۆڤى وحه‌يوانى، ئه‌وه‌ خودێ، یه‌عنى: ئه‌وێ ڤى كارى دكه‌ت خودێ ب تنێیه‌، ئه‌وه‌ یێ هێژاى په‌رستنێ، ڤێجا چاوا هوين ڕوییێ خۆ ژ حه‌قییێ وه‌ردگێڕنه‌ نه‌حه‌قییێ وهوين په‌رستنا هنده‌كێن دى د گه‌ل وى دكه‌ن؟

{ 96 } { فَالِقُ الْإِصْبَاحِ وَجَعَلَ اللَّيْلَ سَكَنًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ حُسْبَانًا ۚ ذَٰلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ } وخودايێ مه‌زنه‌ يێ تارییا شه‌ڤێ كه‌لاشتى وگه‌شاتییا سپێدێ ژێ ئينايه‌ده‌ر، ووى شه‌ڤ كره‌ جهێ ئاكنجيبوونێ، هه‌ر تشته‌كێ بلڤت تێدا ڕادوه‌ستت وته‌نا دبت، ووى ڕۆژ وهه‌يڤ د فه‌له‌كا وان دا ب حسێبه‌كا بنه‌جهـ وموكم دانه‌ ڕێ، نه‌ ئه‌و حسێب دئێته‌ گوهاڕتن ونه‌ خه‌له‌ت دبت، ئه‌ڤا هه‌ پيڤانا خودايێ زاله‌، یێ زانا ب به‌رژه‌وه‌ندییێن به‌نیێن خۆ.

{ 97 } { وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۗ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ } وخودايێ مه‌زن ئه‌وه‌ يێ ستێر بۆ هه‌وه‌ كرينه‌ نيشان، ئه‌گه‌ر هه‌وه‌ ب شه‌ڤێ؛ ژ به‌ر تارییێن هشكاتى وده‌ريايێ، ڕێكا خۆ به‌رزه‌كر هوين ب وان ب ڕێكێ دكه‌ڤن؛ ب ڕاستى مه‌ ئايه‌تێن ڕوهن ئاشكه‌راكرن؛ دا ئه‌وێن زانا ژ هه‌وه‌ هزرا خۆ تێدا بكه‌ن.

{ 98 } { وَهُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَمُسْتَوْدَعٌ ۗ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَفْقَهُونَ } وخودايێ مه‌زن ئه‌وه‌ يێ ئافراندنا هه‌وه‌ ژ ئاده‌مى سلاڤ لێ بن ده‌ست پێ كرى؛ كو وى ئه‌و ژ ته‌قنێ چێكر، پاشى هوين كرنه‌ دوونده‌ها وى، ووى جهه‌ك بۆ هه‌وه‌ دا هوين لێ ئاكنجى ببن، كو مالبچويكه‌، وجهه‌ك كو هوين لێ بێنه‌ پاراستن كو پشتا زه‌لامانه‌، ب ڕاستى مه‌ هێجه‌ت وده‌ليل ئاشكه‌راكرن، ومه‌ ئه‌و بۆ وى ملله‌تى موكمكرن يێ بنه‌جهیا ده‌ليلى بزانت و وجێ بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرت.

{ 99 } { وَهُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ ۗ انْظُرُوا إِلَىٰ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكُمْ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ } وخودايێ مه‌زن ئه‌وه‌ يێ باران ژ عه‌ورى داى، ڤێجا وى شينكاتییێ هه‌ر تشته‌كى پێ ده‌رێخست، ووى ژ شينكاتى ده‌رامه‌ت وكه‌سكاتى ده‌رێخست، پاشى وى ژ ده‌رامه‌تى هنده‌ك دندك دان لێك سويار دبن، وه‌كى گولییێن گه‌نمى وجه‌هى وبرنجى، ووى ژ چه‌قێن دارقه‌سپێ -يێن كو ئويشییێن ڕتابان پێڤه‌ دئێن- هنده‌ك ئويشییێن نزم ونێزيك دان، ووى ڕه‌زێن ترى دان، ودارێن زه‌يتوونێ وهنارێ دان يێن كو د به‌لگى دا وه‌كى ئێك و د فێقى دا دژێك جودا. هوين گه‌لى مرۆڤان به‌رێ خۆ بده‌نه‌ فێقییێ ڤى شينكاتى ده‌مێ ئه‌و به‌رهه‌مى دده‌ت، وده‌مێ دگه‌هت. هندى د ڤێ چه‌ندێ دايه‌ ئايه‌ت ل سه‌ر شيانا ئافرانده‌رێ ڤان تشتان وكاربنه‌جهى ودلۆڤانییا وى ب ملله‌تێ خودان باوه‌ر هه‌نه‌.

{ 100 } { وَجَعَلُوا لِلَّهِ شُرَكَاءَ الْجِنَّ وَخَلَقَهُمْ ۖ وَخَرَقُوا لَهُ بَنِينَ وَبَنَاتٍ بِغَيْرِ عِلْمٍ ۚ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يَصِفُونَ } ووان موشركێن هه‌ ئه‌جنه‌ بۆ خودێ د په‌رستنێ دا كرنه‌ هه‌ڤپشك، ده‌مێ هزر كرى ئه‌و مفایى یان زیانێ دگه‌هیننه‌ وان، وخودێ ئه‌و يێن ئافراندين، و ژ چوننه‌یێ داین، ئه‌وه‌ یێ ئه‌و ئافراندین، وئه‌و یێ هێژاى په‌رستنێیه‌. و ب ڕاستى وان موشركان دره‌و ل سه‌ر ناڤێ خودێ كر ده‌مێ وان ژ نه‌زانین كوڕ وكچ بۆ وى پالداين، يێ پاك وبلند بت ئه‌و ژ وى تشتێ دره‌و يێ بوتپه‌رێسان بۆ وى پالداى.

{ 101 } { بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُ وَلَدٌ وَلَمْ تَكُنْ لَهُ صَاحِبَةٌ ۖ وَخَلَقَ كُلَّ شَيْءٍ ۖ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ } وخودايێ مه‌زنه‌ يێ كو عه‌سمان وعه‌رد وهه‌ر تشته‌كێ د ناڤ دا هه‌ى بێ وێنه‌ داهێناین. چاوا وى زارۆیه‌ك دێ هه‌بت، ووى چو هه‌ڤال (ژن) نه‌بووينه‌؟ يێ پاك وبلند بت ئه‌و ژ وى تشتێ بوتپه‌رێس دبێژن، وئه‌وه‌ يێ هه‌مى تشت ژ چوننه‌يێ ئافراندين، وتشته‌ك ژ كارێ چێكرییان ل به‌ر وى به‌رزه‌ نابت.

{ 102 } { ذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ فَاعْبُدُوهُ ۚ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ } ئه‌وه‌ خودايێ هه‌وه‌‌ گه‌لى موشركان، ژ وى پێڤه‌تر چو خودا يێن ب حه‌ق نينن، ئافرانده‌رێ هه‌مى تشتان ئه‌وه‌، ڤێجا هوين ب عيباده‌تى وگوهدانێ خۆ بۆ وى بچه‌مينن. وئه‌و ل سه‌ر هه‌ر تشه‌كى وه‌كيل وپارێزه‌ره‌، كارێ به‌نییێن خۆ ب ڕێڤه‌ دبه‌ت.

{ 103 } { لَا تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصَارَ ۖ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ } د دنيايێ دا چاڤ نه‌شێن خودێ ببينن، به‌لێ ل ئاخره‌تێ خودان باوه‌ر خودايێ خۆ دبينن، بێى دۆرێ لێ بگرن، وئه‌و دگه‌هته‌ ديتنان ودۆرێ لێ دگرت، ودزانت كانێ ئه‌و دچاوانه‌، وئه‌و د گه‌ل وه‌لییێن خۆ يێ نه‌رمه‌، و ب تشتێن هوير وڤه‌شارتى هووربينێ شاره‌زايه‌.

{ 104 } { قَدْ جَاءَكُمْ بَصَائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ ۖ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ عَمِيَ فَعَلَيْهَا ۚ وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ بوتپه‌رێسان: ب ڕاستى هێجه‌تێن ئاشكه‌را يێن كو هوين هيدايه‌تێ پێ دبينن بۆ هه‌وه‌ هاتن، ڤێجا هه‌چییێ ڤان هێجه‌تان ببينت وباوه‌رییێ ب ڕامانێن وان بينت مفايێ وێ چه‌ندێ بۆ وییه‌، وهه‌چییێ هيدايه‌تێ نه‌بينت پشتى كو هێجه‌ت ل سه‌ر ئاشكه‌را بووى ئه‌وى زيان ل خۆ كر، وئه‌ز ل سه‌ر هه‌وه‌ پارێزه‌ر نينم كريارێن هه‌وه‌ بهژمێرم.

{ 105 } { وَكَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ وَلِيَقُولُوا دَرَسْتَ وَلِنُبَيِّنَهُ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ } وكانێ چاوا مه‌ د ڤێ قورئانێ دا ده‌ليلێن ئاشكه‌را بۆ موشركان خوياكرينه‌، د مه‌سه‌لا ته‌وحید وپێغه‌مبه‌رینى وقیامه‌تێ دا، وه‌سا ئه‌م ده‌ليلان د هه‌ر تشته‌كى دا يێ ئه‌و نه‌زانن بۆ وان ئاشكه‌را دكه‌ين، ڤێجا هنگى ژ دره‌و ئه‌و دبێژن: تو ژ خودانێن كيتابێ يێ فێربوویه‌ ڤان تشتان، ودا ئه‌م -ب ئاشكه‌راكرنا ئايه‌تان- حه‌قییێ بۆ وى ملله‌تى ئاشكه‌را بكه‌ين یێ حه‌قییێ بنیاست وقه‌بویل بكه‌ت ودویكه‌فتنا وێ بكه‌ت، وئه‌و ئه‌ون یێن باوه‌رى ب پێغه‌مبه‌رێ خودێ موحه‌ممه‌دى ئیناى.

{ 106 } { اتَّبِعْ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دويكه‌فتنا وێ بكه‌ يا مه‌ ب وه‌حى بۆ ته‌ ئيناى، ژ فه‌رمان وپاشڤه‌برنان كو يا ژ هه‌مییان مه‌زنتر ته‌وحيدا خودێ وگازيكرنا بۆ دينێ وییه‌، وتو پويته‌ ب سه‌رڕه‌قییا بوتپه‌رێسان وگۆتنێن وان يێن دره‌و نه‌كه‌.

{ 107 } { وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَكُوا ۗ وَمَا جَعَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا ۖ وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ } وئه‌گه‌ر خودێ ڤيابا كو وان موشركان شرك نه‌كربا وان ئه‌و نه‌دكر، به‌لێ ئه‌و ب هلبژارتنا وان يا خراب ودويكه‌فتنا وان بۆ دلچوونێن خوار وڤيچ يا كو دا بت يێ زانابوويه‌. ومه‌ تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ل سه‌ر وان نه‌كرییه‌ زێره‌ڤان كارێن وان بهژمێرى، وتو ل سه‌ر وان وه‌كيل نينى كارێ وان ب ڕێڤه‌ ببه‌ى.

{ 108 } { وَلَا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ كَذَٰلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمْ مَرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } وهوين گه‌لى موسلمانان -وه‌ك ڕێگرتن بۆ خرابییێ- خه‌به‌ران نه‌بێژنه‌ وان صه‌نه‌مان يێن بوتپه‌رێس عيباده‌تى بۆ دكه‌ن، حه‌تا هوين نه‌بنه‌ ئه‌گه‌ر كو ئه‌و ژ زێده‌گاڤى ونه‌زانين خه‌به‌ران بێژنه‌ خودێ. وكانێ چاوا مه‌ كارێ ڤان يێ خراب د چاڤێن وان دا خوشكۆك كرییه‌ جزادان بۆ وان ل سه‌ر هلبژارتنا وان يا خراب، وه‌سا مه‌ ل به‌ر هه‌ر ملله‌ته‌كى كارێ وان شرينكرییه‌، پاشى زڤڕينا وان هه‌مییان بۆ نك خودايێ وانه‌، ڤێجا ئه‌و دێ بۆ وان به‌حسێ وى كارى كه‌ت يێ وان د دنيايێ دا دكر.

{ 109 } { وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ جَاءَتْهُمْ آيَةٌ لَيُؤْمِنُنَّ بِهَا ۚ قُلْ إِنَّمَا الْآيَاتُ عِنْدَ اللَّهِ ۖ وَمَا يُشْعِرُكُمْ أَنَّهَا إِذَا جَاءَتْ لَا يُؤْمِنُونَ } وڤان بوتپه‌رێسان ب سويندێن مه‌زن سويند خوار: كو ئه‌گه‌ر موحه‌ممه‌د ب نيشانه‌كا په‌رده‌دڕ ڤه‌ بۆ مه‌ بێت ئه‌م دێ باوه‌رییێ ب وێ ئينين يا ئه‌و پێ هاتى، تو بێژه‌: هندى هاتنا موعجزه‌يێن په‌رده‌دڕه‌ ژ خودێیه‌، وئه‌وه‌ يێ كو دشێت وان بينت چى گاڤا وى ڤيا، وهوين ئه‌ى خودان باوه‌ر چ دزانن: به‌لكى ئه‌گه‌ر ئه‌و موعجزه‌ بێن ژى ئه‌ڤ بوتپه‌رێسه‌ باوه‌رییێ نه‌ئينن.

{ 110 } { وَنُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَأَبْصَارَهُمْ كَمَا لَمْ يُؤْمِنُوا بِهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَنَذَرُهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ } وئه‌م دلێن وان وچاڤێن وان دێ وه‌رگێڕين، و د ناڤبه‌را وان ومفاوه‌رگرتنا ژ ئايه‌تێن خودێ دا دێ گرين، ڤێجا ئه‌و باوه‌رییێ پێ نائينن، كا چاوا وان جارا ئێكێ ده‌مێ قورئان هاتییه‌ خوارێ باوه‌رى پێ نه‌ئينا، وئه‌م وان د سه‌رداچوونا وان دا حێبه‌تى دێ هێلين، ئه‌و ب حه‌قییێ وڕاستییێ ناكه‌ڤن.

{ 111 } { وَلَوْ أَنَّنَا نَزَّلْنَا إِلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةَ وَكَلَّمَهُمُ الْمَوْتَىٰ وَحَشَرْنَا عَلَيْهِمْ كُلَّ شَيْءٍ قُبُلًا مَا كَانُوا لِيُؤْمِنُوا إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ يَجْهَلُونَ } وئه‌گه‌ر مه‌ داخوازا ڤان موشركان ب جهئينابا، ومه‌ فريشته‌ ژ عه‌سمانى ب سه‌ر وان دا ئينابانه‌ خوارێ، ومه‌ مرى بۆ وان زێندى كربان، و د گه‌ل وان ئاخفتبان، وهه‌ر تشته‌كێ وان داخوازكرى مه‌ بۆ وان كۆمكربا ووان ئه‌و ب چاڤ ل به‌رانبه‌ر خۆ ديتبان، وان باوه‌رى ب وێ نه‌دئينا يا ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئه‌و بۆ گازيكرين، ووان كار پێ نه‌دكر، ئه‌و تێ نه‌بت يێ خودێ هيدايه‌ت بۆ ڤيابت، به‌لێ پترییا ڤان كافران وێ حه‌قییێ نزانن يا تو پێ ژ نك خودێ هاتى.

{ 112 } { وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا ۚ وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ ۖ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ } وكانێ چاوا مه‌ تو ب دوژمنێن ته‌ يێن بوتپه‌رێس جه‌ڕباندى وه‌سا مه‌ هه‌مى پێغه‌مبه‌ر ب دوژمنێن سه‌رداچوويێن ملله‌تێن وان و ب دوژمنێن سه‌رداچووى ژ ئه‌جنان جه‌ڕباندن، هنده‌ك ژ وان وێ گۆتنا ب نه‌حه‌قییێ هاتییه‌ خه‌ملاندن بۆ هنده‌كان دبێژن؛ دا گوهدار پێ بێته‌ خاپاندن، و ژ ڕێكا خودێ ده‌ركه‌ڤت. وئه‌گه‌ر خودايێ ته‌ ڤيابا دا ڕێ د ناڤبه‌را وان ووێ دوژمناتییێ دا گرت، به‌لێ ئه‌و جه‌ڕباندنه‌كه‌ ژ خودێ، ڤێجا تو وان ووان بێ به‌ختییێن ئه‌و دكه‌ن بهێله‌.

{ 113 } { وَلِتَصْغَىٰ إِلَيْهِ أَفْئِدَةُ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَلِيَرْضَوْهُ وَلِيَقْتَرِفُوا مَا هُمْ مُقْتَرِفُونَ } ودا دلێن وان كافران يێن باوه‌رى ب ژينا دويماهییێ نائينن وكارى بۆ ناكه‌ن ب نك ڤه‌ بێنه‌كێشان، ودا ئه‌و حه‌ز ژێ بكه‌ن، ودا ئه‌و وان كارێن خراب بكه‌ن يێن ئه‌و دكه‌ن. و د ڤێ چه‌ندێ دا گه‌فه‌كا مه‌زن بۆ وان هه‌يه‌.

{ 114 } { أَفَغَيْرَ اللَّهِ أَبْتَغِي حَكَمًا وَهُوَ الَّذِي أَنْزَلَ إِلَيْكُمُ الْكِتَابَ مُفَصَّلًا ۚ وَالَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْلَمُونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ ۖ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: ئه‌رێ ژ بلى خودێ خودايێ من وخودايێ هه‌وه‌ ما ئه‌ز دێ حه‌كه‌مه‌كى د ناڤبه‌را خۆ وهه‌وه‌ دا گرم، وئه‌وه‌ يێ قورئان بۆ هه‌وه‌ ئينايه‌ خوارێ، حوكمێ وێ مه‌سه‌لا هوین تێدا ب هه‌ڤڕكى دچن ژ كارێ من وهه‌وه‌ ئاشكه‌را دكه‌ت؟ وئسرائيلى ئه‌وێن خودێ ته‌ورات وئنجيل دايێ باش دزانن كو ئه‌ڤ قورئانه‌ ب حه‌قییێ ژ نك خودايێ ته‌ بۆ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- هاتییه‌، ڤێجا تو ژ وان نه‌به‌ يێن دودل و ب گومان ژ وێ يا مه‌ بۆ ته‌ ب وه‌حى ئيناى.

{ 115 } { وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدْقًا وَعَدْلًا ۚ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهِ ۚ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ } وپه‌يڤا خودايێ ته‌ -كو قورئانه‌- ب ڕاستییا د گۆتن وبه‌حسان دا، و ب دادییا د ئه‌حكامان دا پێك هات، ڤێجا چو كه‌س نه‌شێن په‌يڤێن وێ يێن تمام بگوهۆڕن. وخودايێ مه‌زن ئه‌وه‌ گوهدێرێ وان گۆتنان یێن به‌نییێن وى دبێژن، يێ پڕزانا ب كريارێن وان يێن ڤه‌شارتى وئاشكه‌را.

{ 116 } { وَإِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ۚ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ } وئه‌گه‌ر تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- گوهدارییا پترییا خه‌لكێ عه‌ردى بكه‌ى، ئه‌و دێ ته‌ ژ دينێ خودێ به‌رزه‌كه‌ن، چونكى ئه‌و چاڤ ل پێشییێن خۆ دكه‌ن، و ل سه‌ر وێ ڕێكێ دچن يا ئه‌و هزر دكه‌ن حه‌قییه‌، وهزرا ئه‌و دكه‌ن ژ دره‌وێ پێڤه‌تر چو ددى نينه‌.

{ 117 } { إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ مَنْ يَضِلُّ عَنْ سَبِيلِهِ ۖ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ } هندى خودايێ ته‌يه‌ ئه‌و زاناتره‌ ب وان يێن ژ ڕێكا ڕاست ودورست به‌رزه‌بووين، وئه‌و ژ هه‌وه‌ و ژ وان زاناتره‌ ب وى يێ ل سه‌ر ڕاستى ودورستییێ، كه‌سه‌ك ژ وان ل به‌ر وى به‌رزه‌ نابت.

{ 118 } { فَكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ إِنْ كُنْتُمْ بِآيَاتِهِ مُؤْمِنِينَ } ڤێجا هوين ژ وان ڤه‌كوشتییان بخۆن يێن ناڤێ خودێ ل سه‌ر هاتییه‌ گۆتن، ئه‌گه‌ر هوين ب ئايه‌تێن خودێ يێن ئاشكه‌را دخودان باوه‌رن.

{ 119 } { وَمَا لَكُمْ أَلَّا تَأْكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَقَدْ فَصَّلَ لَكُمْ مَا حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلَّا مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ ۗ وَإِنَّ كَثِيرًا لَيُضِلُّونَ بِأَهْوَائِهِمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُعْتَدِينَ } وچو تشت هه‌يه‌ نه‌هێلت هوين گه‌لى موسلمانان ژ وى ڤه‌كوشتى بخۆن يێ ناڤێ خودێ ل سه‌ر هاتییه‌ گۆتن، و ب ڕاستى خودێ ئه‌و هه‌مى تشتێن وى ل سه‌ر هه‌وه‌ حه‌رامكرين يێن بۆ هه‌وه‌ گۆتين؟ به‌لێ ئه‌و تشتێ حه‌رام يێ ل ده‌مێ خه‌لايێ هوين نه‌چار ببن بخۆن، وه‌كى مرارى، ئه‌و بۆ هه‌وه‌ يێ حه‌لاله‌. وگه‌له‌ك سه‌رداچووى هه‌نه‌ دويكه‌فتیێن خۆ ژ ڕێكا خودێ به‌رزه‌ دكه‌ن ب ڕێكا حه‌لالكرنا حه‌رامى وحه‌رامكرنا حه‌لالى ژ نه‌زانين و ل دويڤ بايێ خۆ. هندى خودايێ ته‌يه‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ب وى زاناتره‌ يێ ژ توخويبێن خۆ ده‌ردكه‌ڤت، وئه‌و دێ وى جزا ده‌ت.

{ 120 } { وَذَرُوا ظَاهِرَ الْإِثْمِ وَبَاطِنَهُ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَكْسِبُونَ الْإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِمَا كَانُوا يَقْتَرِفُونَ } وهوين -گه‌لى مرۆڤان- هه‌مى گونه‌هان بهێلن، چ دئاشكه‌را بن چ دڤه‌شارتى. هندى ئه‌ون يێن گونه‌هان دكه‌ن ژ به‌ر كريارێن وان خودێ دێ جزايێ وان ده‌تێ.

{ 121 } { وَلَا تَأْكُلُوا مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَإِنَّهُ لَفِسْقٌ ۗ وَإِنَّ الشَّيَاطِينَ لَيُوحُونَ إِلَىٰ أَوْلِيَائِهِمْ لِيُجَادِلُوكُمْ ۖ وَإِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّكُمْ لَمُشْرِكُونَ } وهوين -گه‌لى موسلمانان- ژ وان ڤه‌كوشتییان نه‌خۆن يێن ل ده‌مێ ڤه‌كوشتنێ ناڤێ خودێ ل سه‌ر نه‌هاتبته‌ گۆتن، وه‌كى مرارى ووى يێ بۆ صه‌نه‌م وئه‌جنان دئێته‌ ڤه‌كوشتن، وهندى خوارنا ژ وان ڤه‌كوشتییانه‌ ده‌ركه‌فتنا ژ گوهدارییا خودێیه‌. وسه‌رداچوويێن ئه‌جنانه‌ گومانان ل دۆر حه‌رامییا مرارى دئێخنه‌ سه‌ر دلێن شه‌يتانێن مرۆڤان، وفه‌رمانێ ل وان دكه‌ن كو ئه‌و د هه‌ڤڕكییا خۆ دا د گه‌ل موسلمانان بێژنێ: هوين ب خۆپاشڤه‌برنا ژ خوارنا مرارى وى حه‌یوانى ناخۆن يێ خودێ كوشتى، به‌لێ هوين وى دخۆن يێ هه‌وه‌ ڤه‌كوشتى، وئه‌گه‌ر هوين گوهدارییا وان د حه‌لالكرنا مرارى دا بكه‌ن ئه‌و هوين وئه‌و د شركێ دا دێ وه‌كى ئێك بن.

{ 122 } { أَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا ۚ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلْكَافِرِينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } ئه‌رێ وئه‌وێ د سه‌رداچوونێ دا يێ مرى وڕێ به‌رزه‌ بت، ڤێجا مه‌ دلێ وى ب باوه‌رییێ زێندى كربت، وبه‌رێ وى دابته‌ باوه‌رییێ ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌ران، وئه‌و د ڕۆناهییا هيدايه‌تێ دا بژیت، ما ئه‌و وه‌كى وییه‌ يێ د ناڤ نه‌زانين ودلچوون وبه‌رزه‌بوونان دا، ب ڕێكه‌كێ ناكه‌ڤت كو پێ ژ وى حالى ده‌ركه‌ڤت يێ ئه‌و تێدا؟ ئه‌و هه‌ردو وه‌كى ئێك نينن، وكانێ چاوا من ئه‌ڤ كافره‌ شه‌رمزاركر يێ هه‌ڤڕكییێ د گه‌ل هه‌وه‌ دكه‌ت، ڤێجا من كارێ وى يێ خراب ل به‌ر وى شرينكر وئه‌و وى جوان دبينت، وه‌سا من ل به‌ر كافران كريارێن وان يێن خراب شرينكرن؛ دا ب وێ چه‌ندێ ئه‌و خۆ هێژاى عه‌زابێ بكه‌ن.

{ 123 } { وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا فِي كُلِّ قَرْيَةٍ أَكَابِرَ مُجْرِمِيهَا لِيَمْكُرُوا فِيهَا ۖ وَمَا يَمْكُرُونَ إِلَّا بِأَنْفُسِهِمْ وَمَا يَشْعُرُونَ } ووه‌كى ڤێ يا ژ مه‌زنێن كافران ل (مه‌كه‌هێ) چێبووى كو خه‌لك ژ دينێ خودێ پاشڤه‌برين، مه‌ ل هه‌ر گونده‌كى هنده‌ك تاوانبار دانان؛ دا سه‌رۆكاتییا مه‌زنێن وان بكه‌ن، وفێلبازییێ تێدا بكه‌ن، وخه‌لكى ژ دينێ خودێ پاشڤه‌ ببه‌ن، و ژ خۆ پێڤه‌تر ئه‌و فێلبازییێ ل كه‌سێ ناكه‌ن، وئه‌و ب وێ چه‌ندێ ناحه‌سیێن.

{ 124 } { وَإِذَا جَاءَتْهُمْ آيَةٌ قَالُوا لَنْ نُؤْمِنَ حَتَّىٰ نُؤْتَىٰ مِثْلَ مَا أُوتِيَ رُسُلُ اللَّهِ ۘ اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ ۗ سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِنْدَ اللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُوا يَمْكُرُونَ } وئه‌گه‌ر ئايه‌ته‌كا ئاشكه‌را ل سه‌ر پێغه‌مبه‌رينییا موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن بۆ ڤان بوتپه‌رێسان ژ خه‌لكێ (مه‌كه‌هێ) هات، هنده‌ك مه‌زنێن وان دێ بێژن: ئه‌م باوه‌رییێ ب پێغه‌مبه‌رينییا وى نائينين حه‌تا خودێ ژ پێغه‌مبه‌رينى وموعجزه‌يان وه‌كى وێ بده‌ته‌ مه‌ يا كو دايه‌ پێغه‌مبه‌رێن خۆ يێن به‌رێ. ئينا خودێ به‌رسڤا وان دا: خودێ چێتر دزانت كانێ ئه‌و پێغه‌مبه‌رينییا خۆ دێ ل كيڤه دانت، یه‌عنى: ئه‌و ب وان زاناتره‌ يێن ب كێر هلگرتن وگه‌هاندنا په‌ياما وى دئێن. ڕه‌زيلى وشه‌رمزارى دێ گه‌هته‌ ڤان سه‌رداچوويان، و ژ به‌ر فێلبازییا وان دژى ئيسلامێ وموسلمانان عه‌زابه‌كا ب ئێش د ئاگرێ جه‌هنه‌مێ دا بۆ وان هه‌يه‌.

{ 125 } { فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ ۖ وَمَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ ۚ كَذَٰلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ } ڤێجا هه‌چییێ خودێ حه‌ز بكه‌ت كو به‌رێ وى بده‌ته‌ حه‌قییێ، ئه‌و سنگێ وى بۆ باوه‌رییێ فره‌هـ دكه‌ت، وهه‌چییێ ئه‌و حه‌ز بكه‌ت كو وى به‌رزه‌كه‌ت، ئه‌و سنگێ وى ب ڕه‌نگه‌كێ دژوار به‌رته‌نگ دكه‌ت دا هيدايه‌تێ قه‌بويل نه‌كه‌ت، وه‌كى حالێ وى يێ به‌ر ب ته‌خه‌یێن عه‌سمانى يێن بلند ڤه‌ ب سه‌ر دكه‌ڤت، ڤێجا ئه‌و بێهن ته‌نگ دبت ونه‌شێت خۆش بێهنا خۆ هلكێشت. وكانێ چاوا خودێ سنگێن كافران به‌رته‌نگ دكه‌ت، وه‌سا ئه‌و عه‌زابێ ددانته‌ سه‌ر وان يێن باوه‌رییێ پێ نه‌ئينن.

{ 126 } { وَهَٰذَا صِرَاطُ رَبِّكَ مُسْتَقِيمًا ۗ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ } وئه‌ڤه‌ يا مه‌ بۆ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئاشكه‌راكرى ئه‌وه‌ ئه‌و ڕێك يا مرۆڤى دگه‌هينته‌ ڕازيبوونا خودێ وبه‌حه‌شتا وى. ب ڕاستى مه‌ ده‌ليل بۆ خودان عه‌قل وفامان ئاشكه‌راكرن.

{ 127 } { لَهُمْ دَارُ السَّلَامِ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۖ وَهُوَ وَلِيُّهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } جهێ ته‌ناهییێ وسلامه‌تییا ژ هه‌مى نه‌خۆشییان -كو به‌حه‌شته‌- ڕۆژا قيامه‌تێ ل نك خودێ بۆ وانه‌ يێن بيرا خۆ ل ئايه‌تێن خودێ دئيننه‌ڤه‌، و ژ به‌ر كارێن چاك يێن وان دكرن خودێ پارێزه‌ر وپشته‌ڤانێ وانه‌.

{ 128 } { وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ ۖ وَقَالَ أَوْلِيَاؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِي أَجَّلْتَ لَنَا ۚ قَالَ النَّارُ مَثْوَاكُمْ خَالِدِينَ فِيهَا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ ۗ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ وێ ڕۆژێ بكه‌ يا خودێ تێدا كافران د گه‌ل سه‌ركارێن وان ژ شه‌یتانێن ئه‌جنان كۆم دكه‌ت، ودبێژت: ئه‌ى گه‌لى ئه‌جنان، هه‌وه‌ گه‌له‌ك مرۆڤ د سه‌ر دا بربوون، ودۆستێن وان ژ كافرێن مرۆڤان گۆت: خودايێ مه‌ هنده‌ك ژ مه‌ مفا بۆ خۆ ژ هنده‌كان ديتبوو، وئه‌م گه‌هشتينه‌ وى ده‌مى يێ ته‌ بۆ مه‌ داناى كو ژينا مه‌ يا دنيايێ تێدا ب دويماهى بێت، خودێ گۆته‌ وان: ئاگر جهێ هه‌وه‌يه‌، يێ كو هوين هه‌ر وهه‌ر دێ لێ مينن، ئه‌و تێ نه‌بت يێ خودێ حه‌زكرى كو هه‌ر وهه‌ر تێدا نه‌بت ژ گونه‌هكارێن ته‌وحيدناس. هندى خودايێ ته‌يه‌ د ڕێڤه‌برن وكارێ خۆ دا يێ كاربنه‌جهه‌، و ب هه‌مى كريارێن به‌نییێن خۆ يێ پڕزانايه‌.

{ 129 } { وَكَذَٰلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِمِينَ بَعْضًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ } ووه‌كى مه‌ شه‌يتانێن ئه‌جنان ل سه‌ر كافرێن مرۆڤان زالكرين، ڤێجا ئه‌و بووينه‌ دۆستێن وان، وه‌سا ئه‌م هنده‌ك زۆدارێن مرۆڤان ژى ل سه‌ر هنده‌كان د دنيايێ دا زال دكه‌ين؛ ژ به‌ر وان گونه‌هێن ئه‌و دكه‌ن.

{ 130 } { يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي وَيُنْذِرُونَكُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَٰذَا ۚ قَالُوا شَهِدْنَا عَلَىٰ أَنْفُسِنَا ۖ وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَشَهِدُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ } گه‌لى بوتپه‌رێسێن ئه‌جنه‌ ومرۆڤان، ئه‌رێ ما چ پێغه‌مبه‌ر ژ ملله‌تێن هه‌وه‌ بۆ هه‌وه‌ نه‌هاتبوون، به‌حسێ وان ئايه‌تێن من يێن ئاشكه‌را بۆ هه‌وه‌ بكه‌ن يێن فه‌رمان وپاشڤه‌برن تێدا هه‌ى، وهه‌وه‌ ژ ديدارا عه‌زابا من ل ڕۆژا قيامه‌تێ بترسينن؟ وان موشركێن مرۆڤ وئه‌جنان گۆت: مه‌ شاهده‌يى ل سه‌ر خۆ دا كو پێغه‌مبه‌رێن ته‌ ئايه‌تێن ته‌ گه‌هاندبوونه‌ مه‌، وئه‌م ژ ڤێ ڕۆژێ ترساندبووین، به‌لێ مه‌ دره‌و پێ كربوو، وخه‌ملا ژينا دنيايێ ئه‌و موشرك خاپاندن، ووان شاهده‌يى ل سه‌ر خۆ دا كو ئه‌و دكافر بوون ب ته‌وحیدا خودێ، ووان پێغه‌مبه‌رێن وى دره‌وین ده‌رێخستبوون.

{ 131 } { ذَٰلِكَ أَنْ لَمْ يَكُنْ رَبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرَىٰ بِظُلْمٍ وَأَهْلُهَا غَافِلُونَ } مه‌ ب هنارتنا پێغه‌مبه‌ران وئينانه‌ خوارا كيتابان چو هێجه‌ت بۆ مرۆڤ وئه‌جنان نه‌هێلان؛ دا كه‌س ژ وان ب زۆردارییا خۆ نه‌ئێته‌ گرتن وهێشتا گازى نه‌گه‌هشتییێ، به‌لكى مه‌ چو هێجه‌ت بۆ ملله‌تان نه‌هێلان، ومه‌ كه‌سه‌ك عه‌زاب نه‌دايه‌ ئه‌گه‌ر به‌رى هنگى مه‌ پێغه‌مبه‌ر بۆ نه‌هنارت بن.

{ 132 } { وَلِكُلٍّ دَرَجَاتٌ مِمَّا عَمِلُوا ۚ وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا يَعْمَلُونَ } و بۆ هه‌ر كه‌سه‌كێ د گوهدارییا خودێ دا يان د نه‌گوهدارییا وى دا كارى بكه‌ت هنده‌ك ده‌ره‌جه‌ ل دويڤ كارێ وى هه‌نه‌، خودێ دێ وى گه‌هينتێ، و سه‌را كارێ وى دێ وى جزا ده‌ت. وخودايێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ژ وى كارێ به‌نییێن وى دكه‌ن يێ بێ ئاگه‌هـ نينه‌.

{ 133 } { وَرَبُّكَ الْغَنِيُّ ذُو الرَّحْمَةِ ۚ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَسْتَخْلِفْ مِنْ بَعْدِكُمْ مَا يَشَاءُ كَمَا أَنْشَأَكُمْ مِنْ ذُرِّيَّةِ قَوْمٍ آخَرِينَ } وخودايێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئه‌وێ فه‌رمان ل مرۆڤان كرى كو په‌رستنا وى بكه‌ن، ئه‌و ب تنێیه‌ يێ ده‌وله‌مه‌ند، وخه‌لك هه‌مى هه‌وجه‌ى وينه‌، وئه‌وه‌ خودانێ دلۆڤانییا به‌رفره‌هـ، ئه‌گه‌ر وى بڤێت دێ هه‌وه‌ مرينت، و ل شوينا هه‌وه‌ ملله‌ته‌كێ دى دێ دانت دا جهێ هه‌وه‌ بگرن، وگوهدارییا وى بكه‌ن، كانێ چاوا وى هوين ژ دوونده‌ها ملله‌ته‌كێ دى يێ به‌رى هه‌وه‌ دان.

{ 134 } { إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَآتٍ ۖ وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ } هندى ئه‌وه‌ يا خودايێ هه‌وه‌ سۆزێ پێ دده‌ته‌ هه‌وه‌ -گه‌لى بوتپه‌رێسان- كو سه‌ر كوفرا هه‌وه‌ هه‌وه‌ جزا بده‌ت هه‌ر دێ ب سه‌رێ هه‌وه‌ ئێت، وهوين ب ڕه‌ڤينا خۆ خودايێ خۆ بێزار ناكه‌ن، ئه‌و دێ شێت هه‌وه‌ زڤڕينته‌ ڤه‌، ئه‌گه‌ر خۆ هوين ببنه‌ هه‌ستى وئاخ ژى.

{ 135 } { قُلْ يَا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلَىٰ مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ ۖ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ تَكُونُ لَهُ عَاقِبَةُ الدَّارِ ۗ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌: ئه‌ى ملله‌تێ من هوين ل سه‌ر ڕێبازا خۆ كارى بكه‌ن، هندى ئه‌زم ئه‌ز ل سه‌ر وێ ڕێكا خۆ يا خودايێ من بۆ من داناى دێ كارى كه‌م، پاشى -ده‌مێ غه‌زه‌ب ب سه‌ر هه‌وه‌ دا دئێت- هوين دێ زانن كانێ دويماهییا باش دێ يا كێ بت؟ هندى ئه‌وه‌ يێ ژ توخويبێ خۆ ده‌ركه‌فتى وزۆردارى كرى ئه‌و به‌حه‌شتێ وڕازيبوونا خودێ ب ده‌ست خۆ ڤه‌ نائينت.

{ 136 } { وَجَعَلُوا لِلَّهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ الْحَرْثِ وَالْأَنْعَامِ نَصِيبًا فَقَالُوا هَٰذَا لِلَّهِ بِزَعْمِهِمْ وَهَٰذَا لِشُرَكَائِنَا ۖ فَمَا كَانَ لِشُرَكَائِهِمْ فَلَا يَصِلُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَمَا كَانَ لِلَّهِ فَهُوَ يَصِلُ إِلَىٰ شُرَكَائِهِمْ ۗ سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ } وبوتپه‌رێسان باره‌ك بۆ خودێ ژ وى تشتى دانا یێ وى ئافراندى، ژ چاندى وفێقى وحه‌يوانان، ئه‌و وى دده‌نه‌ مێڤان وهه‌ژاران، وباره‌كا دى ژ ڤان تشتان وان بۆ صه‌نه‌مێن خۆ دانا، ڤێجا ئه‌و بارا وان بۆ هه‌ڤپشكێن خۆ تايبه‌تكرى ئه‌و بۆ وان ب تنێیه‌، وناگه‌هته‌ خودێ، وئه‌و بارا بۆ خودێ بت ئه‌و دگه‌هته‌ هه‌ڤپشكێن وان. چ خرابه‌ حوكم ولێكڤه‌كرنه‌ وان كرى.

{ 137 } { وَكَذَٰلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٍ مِنَ الْمُشْرِكِينَ قَتْلَ أَوْلَادِهِمْ شُرَكَاؤُهُمْ لِيُرْدُوهُمْ وَلِيَلْبِسُوا عَلَيْهِمْ دِينَهُمْ ۖ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا فَعَلُوهُ ۖ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ } وكانێ چاوا شه‌يتانى ل به‌ر بوتپه‌رێسان شرينكر كو ئه‌و باره‌كێ ژ چاندى وحه‌يوانان بۆ خودێ بدانن، وباره‌كێ بۆ هه‌ڤپشكێن خۆ، وه‌سا شه‌يتانان ل به‌ر گه‌له‌ك بوتپه‌رێسان كوشتنا زارۆكێن وان ژ ترسێن فه‌قيرییێ ژى دا شرينكر؛ دا ئه‌و وان بابان ب كوشتنا وێ نه‌فسا خودێ كوشتنا وێ حه‌رامكرى ببه‌نه‌ هيلاكێ، ودا ئه‌و دينێ وان ل به‌ر وان ئالۆز بكه‌ن، ڤێجا دا به‌رزه ‌ببن وتێ بچن، وئه‌گه‌ر خودێ ڤيابا ئه‌و ڤێ چه‌ندێ نه‌كه‌ن وان ئه‌و نه‌دكر، به‌لێ چونكى ئه‌و ب حالێ وان ودويماهییا وان يا خراب يێ زانا بوو، وى ئه‌و بۆ وان نڤيسى، ڤێجا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وان وبێ به‌ختییا ئه‌و دكه‌ن بهێله‌، خودێ حوكمى د ناڤبه‌را ته‌ ووان دا دێ كه‌ت.

{ 138 } { وَقَالُوا هَٰذِهِ أَنْعَامٌ وَحَرْثٌ حِجْرٌ لَا يَطْعَمُهَا إِلَّا مَنْ نَشَاءُ بِزَعْمِهِمْ وَأَنْعَامٌ حُرِّمَتْ ظُهُورُهَا وَأَنْعَامٌ لَا يَذْكُرُونَ اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا افْتِرَاءً عَلَيْهِ ۚ سَيَجْزِيهِمْ بِمَا كَانُوا يَفْتَرُونَ } وبوتپه‌رێسان گۆت: ئه‌ڤ حێشتر وچاندییه‌ يێ حه‌رامه‌، كه‌س ژێ ناخۆت ئه‌و تێ نه‌بت يێ -ل دويڤ گۆتنا وان- ئه‌و ده‌ستويرییێ دده‌نێ، ژ وان يێن ب خزمه‌تا صه‌نه‌مان ڕادبن وهنده‌كێن دى. وئه‌ڤ حێشتره‌ سوياربوونا وان يا حه‌رامه‌، ب چ ڕه‌نگێ هه‌بت چێ نابت كه‌س لێ سويار بت. وئه‌و د چو كاران دا ناڤێ خودێ ل سه‌ر ڤان حێشتران نائينن. وان ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژ دره‌و ل سه‌ر ناڤێ خودێ كر، پاشى ژ به‌ر وێ بێ به‌ختییا وان ل سه‌ر ناڤێ خودێ دكر، خودێ دێ وان جزا ده‌ت.

{ 139 } { وَقَالُوا مَا فِي بُطُونِ هَٰذِهِ الْأَنْعَامِ خَالِصَةٌ لِذُكُورِنَا وَمُحَرَّمٌ عَلَىٰ أَزْوَاجِنَا ۖ وَإِنْ يَكُنْ مَيْتَةً فَهُمْ فِيهِ شُرَكَاءُ ۚ سَيَجْزِيهِمْ وَصْفَهُمْ ۚ إِنَّهُ حَكِيمٌ عَلِيمٌ } وبوتپه‌رێسان گۆت: تشتێ د زكێ ڤان حه‌يوانان دا بۆ زه‌لامێن مه‌ يێ حه‌لاله‌، وبۆ ژنێن مه‌ يێ حه‌رامه‌، ئه‌گه‌ر ئه‌و ساخ هاته‌ سه‌ر دنيايێ، به‌لێ ئه‌گه‌ر ئه‌و هات يێ مرى ژن ومێر تێدا هه‌ڤپشكن. سه‌را وى شريعه‌تێ وان ژ نك خۆ داناى كو حه‌لالكرن وحه‌رامكرنا خودێ ده‌ستويرى پێ نه‌داى وان ژ نك خۆ كرى خودێ جزايێ وان دێ ده‌تێ. هندى ئه‌وه‌ د ڕێڤه‌برنا كارێ به‌نییێن خۆ دا يێ كاربنه‌جهه‌، و ب وان يێ پڕزانايه‌.

{ 140 } { قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ قَتَلُوا أَوْلَادَهُمْ سَفَهًا بِغَيْرِ عِلْمٍ وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللَّهُ افْتِرَاءً عَلَى اللَّهِ ۚ قَدْ ضَلُّوا وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ } ب ڕاستى ئه‌وێن زارۆكێن خۆ ژ بێ فامى وكێم عه‌قلییا خۆ كوشتين، وئه‌و ڕزقێ خودێ دايه‌ وان ژ دره‌و و ب ناڤێ خودێ وان ل سه‌ر خۆ حه‌رامكرى، ئه‌و تێ چوون ووان زيان گه‌هانده‌ خۆ. ب ڕاستى ئه‌و ژ حه‌قییێ دويركه‌فتن، وئه‌و ژ خودانێن هيدايه‌تێ وسه‌ر ڕاستییێ نه‌بوون. وحه‌لالكرن وحه‌رامكرن ژ كارێن تايبه‌تێن خودێنه‌، وحه‌لال ئه‌وه‌ يێ خودێ حه‌لالكرى، وحه‌رام ئه‌وه‌ يێ خودێ حه‌رامكرى، وبۆ كه‌سێ ژ به‌نییێن وى -چ كه‌سه‌ك بت يان كۆمه‌ك بت- چێ نابت شريعه‌ته‌كێ خودێ ده‌ستويرى پێ نه‌داى بۆ به‌نییان بدانت.

{ 141 } { وَهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ جَنَّاتٍ مَعْرُوشَاتٍ وَغَيْرَ مَعْرُوشَاتٍ وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُكُلُهُ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ ۚ كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَآتُوا حَقَّهُ يَوْمَ حَصَادِهِ ۖ وَلَا تُسْرِفُوا ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ } وخودايێ مه‌زن ئه‌وه‌ يێ باغ وبيستان بۆ هه‌وه‌ داين: هنده‌ك ژێ ژ سه‌ر عه‌ردى دئێنه‌ هلدان وه‌كى مێوێن ترى، وهنده‌ك ژێ نائێنه‌ هلدان به‌لكى ل سه‌ر بنا خۆ ڕادبن وه‌كى دارقه‌سپ ودارێن دى، ئه‌و د تامێن خۆ دا د ژێك جودانه‌، وزه‌يتوون وهنار، ڕه‌نگێ وان وه‌كى ئێكه‌، وفێقى وتاما وان يا جودايه‌. هوين -گه‌لى مرۆڤان- ژ به‌رێ وان بخۆن ئه‌گه‌ر ئه‌و هاتنه‌ به‌رى، و ڕۆژا دورین وچنینا وان هوين وێ زه‌كاتا ل سه‌ر هه‌وه‌ هاتییه‌ فه‌ركرن بده‌ن، وپێ ل توخويبێن ناڤنجییێ د دانا مالى وخوارنێ وهه‌ر كاره‌كێ دى دا نه‌دانن. هندى خودێیه ‌حه‌ز ژ وان ناكه‌ت يێن پێ ل توخويبێن وى ددانن.

{ 142 } { وَمِنَ الْأَنْعَامِ حَمُولَةً وَفَرْشًا ۚ كُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ ۚ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ } ووى هنده‌ك ژ حه‌يوانان دان، بۆ سياربوونێ ب كێر دئێن چونكى دبلند ومه‌زنن وه‌كى حێشتران، وهنده‌ك ب كێر سوياربوونێ نائێن چونكى دبچويك ونزمن وه‌كى ته‌رش وگۆلان، هوين ژ ڤان حه‌يوانان يێن خودێ بۆ هه‌وه‌ حه‌لالكرين وداينه‌ هه‌وه‌ بخۆن، ودويكه‌فتن بۆ ڕێكێن شه‌يتانى هوين وى تشتێ خودێ حه‌لالكرى حه‌رام نه‌كه‌ن، وه‌كى بوتپه‌رێسان كرى. هندى شه‌يتانه‌ دوژمنه‌كێ ئاشكه‌رايه‌ بۆ هه‌وه‌.

{ 143 } { ثَمَانِيَةَ أَزْوَاجٍ ۖ مِنَ الضَّأْنِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْمَعْزِ اثْنَيْنِ ۗ قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنْثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الْأُنْثَيَيْنِ ۖ نَبِّئُونِي بِعِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ } ئه‌ڤ حه‌يوانه‌ يێن خودێ داينه‌ به‌نییێن خۆ ژ حێشتر وچێل وپه‌زى هه‌شت ڕه‌نگن: چار ژ وان ژ په‌زينه‌، ژ میهان میه وبه‌ران، و ژ بزنان نێرى وبزن. تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌رێ خودێ هه‌ردو يێن نێر ژ په‌زى حه‌رامكرينه‌؟ ڤێجا ئه‌گه‌ر وان گۆت: به‌لێ، ئه‌و وان دره‌وكر؛ چونكى ئه‌و هه‌مى به‌ران ونێریان حه‌رام ناكه‌ن، وتو بێژه‌ وان: ئه‌رێ خودێ هه‌ردو يێن مێ ژ په‌زى حه‌رامكرينه‌؟ ڤێجا ئه‌گه‌ر وان گۆت: به‌لێ، ئه‌و وان ديسا دره‌وكر؛ چونكى ئه‌و هه‌مى میه وبزنان حه‌رام ناكه‌ن، وتو بێژه‌ وان: ئه‌رێ ما خودێ ئه‌و تشتێ د مالبه‌رخێ میه وبزنان دا ژ تێشكان حه‌رامكرییه‌؟ ئه‌گه‌ر وان گۆت: به‌لێ، ئه‌و وان ديسا دره‌وكر؛ چونكى ئه‌و هه‌مى وان تێشكان حه‌رام ناكه‌ن، هوين زانينه‌كێ بێژنه‌ من ڕاستییا بۆچوونا هه‌وه‌ ئاشكه‌را بكه‌ت، ئه‌گه‌ر هوين دڕاستگۆنه‌ د وى تشتى دا يێ هوين بۆ خودايێ خۆ پالدده‌ن.

{ 144 } { وَمِنَ الْإِبِلِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْبَقَرِ اثْنَيْنِ ۗ قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنْثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الْأُنْثَيَيْنِ ۖ أَمْ كُنْتُمْ شُهَدَاءَ إِذْ وَصَّاكُمُ اللَّهُ بِهَٰذَا ۚ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ } وهه‌ر چار ڕه‌نگێن دى ئه‌ڤه‌نه‌: ژ حێشتران دونه‌ يێ نێر ومێ، و ژ چێلان دونه‌ يێ نێر ومێ. تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: ئه‌رێ خودێ هه‌ردو نێر حه‌رامكرينه‌ يان هه‌ردو مێ؟ يان وى ئه‌و تشتێ د مالبچويكێ هه‌ردو مێیان دا ژ نێر ومێیان حه‌رامكرییه‌؟ يان هوين گه‌لى بوتپه‌رێسان دئاماده‌ بوون، ده‌مێ خودێ ب ڤێ حه‌رامكرنا حه‌یوانى شيره‌ت ل هه‌وه‌ كرى؟ ڤێجا كه‌س ژ وى زۆردارتر نينه‌ يێ ژ نك خۆ دره‌وێ ل سه‌ر ناڤێ خودێ بكه‌ت؛ دا ب نه‌زانينا خۆ به‌رێ مرۆڤان ژ ڕێكا هيدايه‌تێ وه‌رگێڕت. هندى خودێیه ‌به‌رێ وى ناده‌ته‌ ڕاستییێ يێ ژ توخويبێن خۆ ده‌ركه‌فتى، ڤێجا دره‌و ژ كيسێ خودايێ خۆ كرى، ومرۆڤ د سه‌ر دا برين.

{ 145 } { قُلْ لَا أَجِدُ فِي مَا أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَىٰ طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلَّا أَنْ يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنْزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ ۚ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌: د وێ دا يا خودێ بۆ من ب وه‌حى هنارتى، ئه‌ز تشته‌كى حه‌رام نابينم بۆ وى يێ بخۆت ژ وان تشتێن هوين دبێژن دحه‌رامن ژ حه‌يوانان، ئه‌و نه‌بت يێ به‌رى ڤه‌كوشتنێ مرار ببت، يان خوينه‌كا ڕۆن بت، يان گۆشتێ به‌ڕازى بت هندى ئه‌وه‌ ئه‌و يێ پيسه‌، يان ئه‌وێ ڤه‌كوشتنا وى زێده‌گاڤى بت ل سه‌ر ئه‌مرێ خودێ، وه‌كى وى يێ ل ده‌مێ ڤه‌كوشتنێ ناڤێ ئێكى ژ بلى خودێ ل سه‌ر هاتبته‌ گۆتن. ڤێجا هه‌چییێ نه‌چار بوو ژ ڤان تشتێن حه‌رام بخۆت ژ به‌ر برسه‌كا زێده‌ بێى ئه‌و ژ دل ژێ بخۆت، وبێى زێده‌ى هه‌وجه‌يیا خۆ بخۆت، هندى خودێیه‌ باش گونه‌هـ ژێبره‌ بۆ وى، ودلۆڤانكاره‌ ب وى. وپشتى هنگى ب سوننه‌تێ هه‌ر ده‌هبه‌یه‌كێ خودان كێلبه‌، وته‌يره‌كێ خودان په‌نج، وكه‌رێن كه‌هى، وصه‌ هاتنه‌ حه‌رامكرن.

{ 146 } { وَعَلَى الَّذِينَ هَادُوا حَرَّمْنَا كُلَّ ذِي ظُفُرٍ ۖ وَمِنَ الْبَقَرِ وَالْغَنَمِ حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُمَا إِلَّا مَا حَمَلَتْ ظُهُورُهُمَا أَوِ الْحَوَايَا أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ ۚ ذَٰلِكَ جَزَيْنَاهُمْ بِبَغْيِهِمْ ۖ وَإِنَّا لَصَادِقُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بۆ وان به‌حسێ وان حه‌يوان وته‌يران بكه‌ يێن مه‌ ل سه‌ر جوهییان حه‌رامكرين: كو ئه‌و حه‌يوان بوون يێن سمێن وان نه‌ دژێكڤه‌كرى وه‌كى حێشتر وله‌گله‌گێ، وبه‌زێ چێلێ وپه‌زى، ئه‌و به‌ز تێ نه‌بت يێ مايه‌ ب پشتا وان ڤه‌ يان د ڕويڤيكان دا ماى، يان تێكه‌لى هه‌ستییێ پاشییێ وته‌نشتێ بووى. ئه‌و جزادانه‌ك بوو ژ نك مه‌ بۆ وان ژ به‌ر كريارێن وان يێن خراب، وهندى ئه‌مين ئه‌م دڕاستگۆينه‌ د وى تشتى دا يێ مه‌ ژ وان ڤه‌گێڕاى.

{ 147 } { فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ رَبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ وَاسِعَةٍ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ } وئه‌گه‌ر وان هه‌ڤڕكێن ته‌ ژ موشرك وجوهییان تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دره‌وين ده‌رێخستى تو بێژه‌ وان: خودايێ هه‌وه‌ خودان دلۆڤانییه‌كا به‌رفره‌هه‌، وعه‌زابا وى ژ ملله‌تێ تاوانبار نائێته‌ زڤڕاندن، ڤێجا هوين گونه‌هان بكه‌ن، وخرابییان ب ده‌ست خۆ ڤه‌ بينن. وئه‌ڤ چه‌نده‌ گه‌فه‌كه‌ بۆ وان ژ به‌ر نه‌گوهدارییا وان بۆ پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن.

{ 148 } { سَيَقُولُ الَّذِينَ أَشْرَكُوا لَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَكْنَا وَلَا آبَاؤُنَا وَلَا حَرَّمْنَا مِنْ شَيْءٍ ۚ كَذَٰلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ حَتَّىٰ ذَاقُوا بَأْسَنَا ۗ قُلْ هَلْ عِنْدَكُمْ مِنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا ۖ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ أَنْتُمْ إِلَّا تَخْرُصُونَ } ئه‌وێن شریك بۆ خودێ چێكرین دێ بێژن: ئه‌گه‌ر خودێ ڤيابا ئه‌م وبابێن مه‌ شركێ نه‌كه‌ين، وتشته‌كى بێى وى حه‌رام نه‌كه‌ين، مه‌ وه‌ نه‌دكر. خودێ به‌رسڤا وان دده‌ت كو ئه‌ڤه‌ مه‌سه‌له‌كه‌ كافرێن به‌رى وان ژى هلێخستبوو، وگازییا پێغه‌مبه‌رێن خۆ پێ دره‌و ده‌رێخستبوو، وئه‌و ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ دبه‌رده‌وام بوون، حه‌تا عه‌زابا خودێ ب سه‌ر وان دا هاتى. تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌رێ تشته‌ك ژ زانينا دورست ل نك هه‌وه‌ هه‌يه‌ هوين بۆ مه‌ ئاشكه‌را بكه‌ن ل دۆر حه‌رامكرنا هه‌وه‌ بۆ ڤان حه‌يوان وچاندییان، وگۆتنا هه‌وه‌ كو خودێ كوفر بۆ هه‌وه‌ يا ڤياى، ويێ پێ ژ هه‌وه‌ ڕازى بووى؟ هندى هوينن د مه‌سه‌لا ڤى دينى دا، هه‌ما ب تنێ هوين دويكه‌فتنا هزر وته‌خمينان دكه‌ن، وهه‌ما هوين دره‌وان دكه‌ن.

{ 149 } { قُلْ فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ ۖ فَلَوْ شَاءَ لَهَدَاكُمْ أَجْمَعِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: هێجه‌تا بنبڕ يا كو هزرێن هه‌وه‌ پێ دئێنه‌ بڕين يا خودێیه‌، وئه‌گه‌ر وى ڤيابا ئه‌و دا به‌رێ هه‌وه‌ هه‌مییان ده‌ته‌ ڕێكا ڕاست.

{ 150 } { قُلْ هَلُمَّ شُهَدَاءَكُمُ الَّذِينَ يَشْهَدُونَ أَنَّ اللَّهَ حَرَّمَ هَٰذَا ۖ فَإِنْ شَهِدُوا فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ ۚ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَالَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَهُمْ بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: كانێ هوين شاهدێن خۆ بينن ئه‌وێن شاهده‌ییێ دده‌ن كو ئه‌ڤ تشتێن هه‌وه‌ حه‌رامكرين ژ حه‌يوانه‌ت وچاندییان خودێ يێن حه‌رامكرين، ڤێجا ئه‌گه‌ر وان -ژ دره‌و وبێ به‌ختى- شاهده‌يى دا تو باوه‌ر ژ وان نه‌كه‌، و ژ وان نه‌به‌ يێن دلچوونێن خۆ كرينه‌ حاكم، و ب وى كارێ وان كرى، كو ئه‌و تشتێ خودێ حه‌لالكرى وان حه‌رامكرى، وئه‌و تشتێ خودێ حه‌رامكرى وان حه‌لالكرى وان دره‌و ب ئايه‌تێن خودێ كرى، وتو دويكه‌فتنا وان نه‌كه‌ يێن باوه‌رى ب ژينا دويماهییێ نه‌ئيناى وكار بۆ نه‌كرى، وئه‌وێن شركێ ب خودايێ خۆ دكه‌ن، وپه‌رستنا هنده‌كێن دى د گه‌ل وى دكه‌ن.

{ 151 } { قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ ۖ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا ۖ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا ۖ وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ ۖ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ ۖ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ ۖ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: وه‌رن دا ئه‌ز وێ بۆ هه‌وه‌ بخوينم يا خودێ ل سه‌ر هه‌وه‌ حه‌رامكرى: كو هوين د په‌رستنێ دا تشته‌كى ژ چێكرییێن وى بۆ وى نه‌كه‌نه‌ شریك، وهوين هه‌مى ڕه‌نگێن په‌رستنێ بۆ وى ب تنێ بكه‌ن، وه‌كى ترس وهيڤی ودوعايان، وكو هوين قه‌نجییێ د گه‌ل ده‌یبابان بكه‌ن، و ژ ترسێن هه‌ژارییێ دا هوين زارۆكێن خۆ نه‌كوژن؛ چونكى خودێیه‌ رزقێ هه‌وه‌ ويێ وان دده‌ت، وهوين خۆ نێزيكى كرێتییان نه‌كه‌ن، چ دئاشكه‌را بن چ دڤه‌شارتى، وهوين وێ نه‌فسێ نه‌كوژن يا خودێ كوشتنا وێ حه‌رامكرى ئه‌گه‌ر ئه‌و خۆ هێژاى كوشتنێ نه‌كه‌ت، وه‌كى تولڤه‌كرنێ ژ وى يێ كوشتنێ بكه‌ت، يان يێ پشتى ژنئينانێ كرێتییێ بكه‌ت يان يێ ئيسلامێ بهێلت وكافر ببت، ئه‌وا هه‌يه‌ يا به‌حس ژێ هاتییه‌كرن ژ وێ يا خودێ هوين ژێ داينه‌ پاش، وسۆز ژ هه‌وه‌ وه‌رگرتى كو هوين خۆ ژێ بده‌نه‌ پاش، و ژ وێ يا وى فه‌رمان پێ ل هه‌وه‌ كرى، خودێ شيره‌ت پێ ل هه‌وه‌ كر؛ دا به‌لكى هوين د فه‌رمانێن وى بگه‌هن.

{ 152 } { وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ يَبْلُغَ أَشُدَّهُ ۖ وَأَوْفُوا الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ ۖ لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۖ وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَىٰ ۖ وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ } وهوين -ئه‌ى سه‌ركاران- خۆ نێزيكى مالێ ئێتيمى نه‌كه‌ن وه‌سا تێ نه‌بت كو مالێ وى بۆ دورست بكه‌ن ومفایى بگه‌هيننێ، حه‌تا ئه‌و بگه‌هته‌ ده‌مێ بالغبوونێ وبشێت خۆ ب ڕێڤه‌ ببه‌ت، ڤێجا ئه‌گه‌ر ئه‌و گه‌هشته‌ وى ده‌مى، هوين مالێ وى بده‌نێ، وهوين ب دادیێ كێشان وپيڤانێ پێك بينن. وئه‌گه‌ر هه‌وه‌ خۆ وه‌ستاند دا كو كێشان وپيڤانا هه‌وه‌ يا دورست بت، پاشى هنده‌ك كێماسى بكه‌فتێ چو گونه‌هـ ل سه‌ر هه‌وه‌ نينه‌، ئه‌م هه‌ر نه‌فسه‌كێ ل دويڤ شيانا وێ بارى لێ دكه‌ين. وئه‌گه‌ر هوين ئاخفتن هوين د گۆتنا خۆ دا دادیێ بكه‌ن، و د شاهده‌دان ومه‌هده‌ر وحوكمكرنێ دا مه‌يلداریی ژ حه‌قییێ نه‌كه‌ن، ئه‌گه‌ر خۆ ئه‌وێ هوين د ده‌رحه‌قێ دا دئاخڤن مرۆڤه‌كێ هه‌وه‌ يێ نێزيك ژى بت، ڤێجا هوين بێ حه‌ق مه‌يلدارییێ بۆ نه‌كه‌ن، ووێ په‌يمانا خودێ د گه‌ل هه‌وه‌ گرێداى كو هوين كارى ب شريعه‌تێ وى بكه‌ن هوين بجهـ بينن. ئه‌وا هه‌ يا بۆ هه‌وه‌ هاتییه‌ خواندن ژ ئه‌حكامان، خودايێ هه‌وه‌ شيره‌ت پێ ل هه‌وه‌ كر؛ دا به‌لكى هوين بيرا خۆ ل دويماهییا كارێ خۆ بينن.

{ 153 } { وَأَنَّ هَٰذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ } و ژ تشتێ خودێ شيره‌ت پێ ل هه‌وه‌ كرى ئه‌ڤه‌يه‌: كو هندى ئيسلامه‌ ڕێكا خودێ يا ڕاسته‌ ڤێجا هوین لێ هه‌ڕن، ودويچوونا ڕێكێن به‌رزه‌بوونێ نه‌كه‌ن، ئه‌و دێ هه‌وه‌ بژاله‌ كه‌ن، وهه‌وه‌ ژ ڕێكا خودێ يا ڕاست دويركه‌ن. ئه‌ڤ به‌رێخۆدانا به‌ر ب ڕێكا ڕاست ڤه‌ ئه‌وه‌ يا خودێ شيره‌ت پێ ل هه‌وه‌ كرى؛ دا به‌لكى هوين ب ڕێكا بجهئينانا ئه‌مرێ وى خۆ ژ عه‌زابا وى بپارێزن.

{ 154 } { ثُمَّ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ تَمَامًا عَلَى الَّذِي أَحْسَنَ وَتَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لَعَلَّهُمْ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ } پاشى تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: هندى خودايێ مه‌زنه‌ ئه‌وه‌ يێ ته‌ورات دايه‌ مووسایى تمامكرن بۆ وێ قه‌نجییێ یا وى د گه‌ل قه‌نجيكارێن ملله‌تێ وى كرى، وبه‌رفره‌هكرن بۆ هه‌ر تشته‌كێ هه‌ى ژ كارێن دينێ وان، وهيدايه‌ت وده‌ليل بۆ ڕێكا ڕاست ودلۆڤانى ب وان؛ دا به‌لكى ئه‌و باوه‌رییێ ب ڕابوونا پشتى مرنێ وحسێب وجزادانێ بينن، وكارى بۆ وێ چه‌ندێ بكه‌ن.

{ 155 } { وَهَٰذَا كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ } وئه‌ڤ قورئانه‌ كيتابه‌كه‌ مه‌ بۆ پێغه‌مبه‌رێ خۆ موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن ئينايه‌ خوارێ، خێرا وێ گه‌له‌كه‌، ڤێجا هوين د وى تشتى دا يێ ئه‌و فه‌رمانێ پێ ل هه‌وه‌ دكه‌ت دويكه‌فتنا وێ بكه‌ن، وته‌قوایا خودێ بكه‌ن وبێ ئه‌مرییا وى نه‌كه‌ن؛ دا به‌لكى ڕه‌حم ب هه‌وه‌ بێته‌برن، ڤێجا هوين ژ عه‌زابا وى ڕزگار ببن، وقه‌نجییا وى ب ده‌ست خۆ ڤه‌ بينن.

{ 156 } { أَنْ تَقُولُوا إِنَّمَا أُنْزِلَ الْكِتَابُ عَلَىٰ طَائِفَتَيْنِ مِنْ قَبْلِنَا وَإِنْ كُنَّا عَنْ دِرَاسَتِهِمْ لَغَافِلِينَ } ومه‌ ئه‌ڤ قورئانه‌ ئينا خوارێ؛ دا هوين -گه‌لى كافرێن عه‌ره‌بان- نه‌بێژن: هه‌ما كيتاب ژ عه‌سمانى بۆ جوهى وفه‌لان ب تنێ هاتییه‌ خوارێ، وئه‌م ژ خواندنا كيتابێن وان د بێ ئاگه‌هـ بووين، وئه‌م وان نزانین.

{ 157 } { أَوْ تَقُولُوا لَوْ أَنَّا أُنْزِلَ عَلَيْنَا الْكِتَابُ لَكُنَّا أَهْدَىٰ مِنْهُمْ ۚ فَقَدْ جَاءَكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ ۚ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَّبَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَصَدَفَ عَنْهَا ۗ سَنَجْزِي الَّذِينَ يَصْدِفُونَ عَنْ آيَاتِنَا سُوءَ الْعَذَابِ بِمَا كَانُوا يَصْدِفُونَ } ودا هوين -گه‌لى بوتپه‌رێسان- نه‌بێژن: ئه‌گه‌ر كيتابه‌ك ژ عه‌سمانى بۆ مه‌ هاتبا، وه‌كى بۆ جوهى وفه‌لان هاتى، ئه‌م دا ژ وان سه‌رڕاستتر بين، ئه‌ڤه‌ كيتابه‌ك ب زمانێ هه‌وه‌ یێ عه‌ره‌بى بۆ هه‌وه‌ هات، وئه‌و هێجه‌ته‌كا ئاشكه‌رايه‌ ژ خودايێ هه‌وه‌ وڕێنيشادان ودلۆڤانییه‌كه‌ بۆ ڤێ ئوممه‌تێ. ڤێجا كه‌س ژ وى زۆردارتر نينه‌ يێ دره‌وێ ب ده‌ليلێن خودێ بكه‌ت وپشت بده‌تێ!! ڤێجا ئه‌وێن هه‌ يێن پشت دده‌ن، پاشى ئه‌م ب عه‌زابه‌كا دژوار د ئاگرێ جه‌هنه‌مێ دا دێ وان عه‌زاب ده‌ين؛ ژ به‌ر پشتدانا وان بۆ ئايه‌تێن مه‌، وپاشڤه‌برنا وان بۆ خه‌لكى ژ ڕێكا مه‌.

{ 158 } { هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلَائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ رَبُّكَ أَوْ يَأْتِيَ بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ ۗ يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ لَا يَنْفَعُ نَفْسًا إِيمَانُهَا لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرًا ۗ قُلِ انْتَظِرُوا إِنَّا مُنْتَظِرُونَ } ئه‌رێ ئه‌وێن پشت داى چاڤه‌ریى چنه‌ ژ بلى هندێ كو ملياكه‌تێ مرنێ وهاريكارێن وى بێن دا ڕحێن وان بستينن، يان خودايێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ل ڕۆژا قيامه‌تێ بێت دا حوكمى د ناڤبه‌را به‌نییان دا بكه‌ت، يان هنده‌ك نيشانێن ڕۆژا قيامه‌تێ بێن وهندێ بگه‌هينن كو نێزيكه‌ قيامه‌ت ڕاببت، وه‌كى هه‌لاتنا ڕۆژێ ژ ڕۆژئاڤایێ؟ ده‌مێ ئه‌و تشت چێ دبت، باوه‌رى ئينانا نه‌فسه‌كێ مفايێ وێ ناده‌ت، ئه‌گه‌ر به‌رى هنگى باوه‌رى نه‌ئينا بت، وئه‌گه‌ر ئه‌و يا خودان باوه‌ر ژى بت ئه‌و كار ژێ نائێته‌ قه‌بويلكرن ئه‌گه‌ر به‌رى هنگى نه‌كربت. تو بێژه‌ وان: هوين چاڤه‌رێیى هاتنا وێ چه‌ندێ بن، هندى ئه‌مين ئه‌م چاڤه‌رێیى وێينه‌.

{ 159 } { إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا لَسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ ۚ إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِمَا كَانُوا يَفْعَلُونَ } هندى ئه‌ون يێن دينێ خۆ ژێكڤه‌كرى پشتى كو ل سه‌ر ته‌وحيدا خودێ وكاركرنا ب شريعه‌تێ وى ئه‌و دئێكگرتى، وبووينه‌ پارت وده‌سته‌ك، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ژ وان يێ به‌ریى، هه‌ما حوكمێ وان ل نك خودێیه‌، پاشى ئه‌و به‌حسێ كريارێن وان دێ بۆ وان كه‌ت، وجزایێ وى یێ باشى كرى ب باشى دێ ده‌تێ ویێ خرابى كرى ب خرابى.

{ 160 } { مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا ۖ وَمَنْ جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَىٰ إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ } هه‌چییێ ڕۆژا قيامه‌تێ ب قه‌نجییێ ڤه‌ بێته‌ نك خودايێ خۆ، هه‌ر قه‌نجییه‌كا وى كربت بۆ ب ده‌هێن وه‌كى وێنه‌، وهه‌چییێ ب خرابییه‌كێ ڤه‌ بێته‌ نك خودايێ خۆ، ب خرابییه‌كا وه‌كى وێ ب تنێ ئه‌و دێ ئێته‌ جزادان، وهندى زه‌ڕه‌یه‌كێ زۆردارى ل وان نائێته‌كرن.

{ 161 } { قُلْ إِنَّنِي هَدَانِي رَبِّي إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ دِينًا قِيَمًا مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا ۚ وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: هندى ئه‌زم خودايێ من به‌رێ من يێ دايه‌ ڕێكا ڕاست يا كو مرۆڤى دگه‌هينته‌ به‌حه‌شتا وى، كو دينێ ئيسلامێیه‌ يێ دنيا وئاخره‌تا مرۆڤى دورست دكه‌ت، وئه‌و دينێ ته‌وحيدێیه‌ دينێ ئيبراهيمى سلاڤ لێ بن، وئيبراهيم سلاڤ لێ بن ژ وان نه‌بوو يێن شريك بۆ خودێ ددانان.

{ 162 } { قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان موشركان: هندى نڤێژا من وقوربانێ منه‌ ب تنێ بۆ خودێنه‌، نه‌ بۆ صه‌نه‌م ومرى وئه‌جنانه‌، ونه‌ بۆ كه‌س ژ وانه‌ يێن هوين ژ بلى خودێ قوربانان بۆ دده‌ن، وژينا من ومرنا من بۆ خودێیه ‌خودايێ هه‌مى چێكرییان.

{ 163 } { لَا شَرِيكَ لَهُ ۖ وَبِذَٰلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ } چو شریك بۆ وى نينن نه‌ د خوداينییا وى دا ونه‌ د په‌رستن وناڤ وسالۆخه‌تێن وى دا، و ب ته‌وحيدا صافى خودايێ من فه‌رمان ل من كرییه‌، وئه‌ز ئێكه‌مين كه‌سم ژ ڤێ ئوممه‌تێ من خۆ ب ده‌ست خودێ ڤه‌ به‌رداى وباوه‌رى پێ ئيناى.

{ 164 } { قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَبْغِي رَبًّا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ ۚ وَلَا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْهَا ۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمْ مَرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌: ئه‌رێ ژ بلى خودێ ئه‌ز خودایه‌كێ دى بۆ خۆ بدانم، وئه‌و ئافرانده‌ر وخودانێ هه‌ر تشته‌كییه‌؟ ومرۆڤه‌ك كاره‌كێ خراب ناكه‌ت ئه‌گه‌ر گونه‌ها وێ خرابییێ ل سه‌ر وى نه‌بت، ونه‌فسه‌كا گونه‌هكار بارێ نه‌فسه‌كا دى هل ناگرت، پاشى ڕۆژا قيامه‌تێ زڤڕينا هه‌وه‌ بۆ نك خودايێ هه‌وه‌يه‌، وئه‌و به‌حسێ وى تشتێ هوين تێدا ژێك جودا دبوون ژ كارێ دینى دێ بۆ هه‌وه‌ كه‌ت.

{ 165 } { وَهُوَ الَّذِي جَعَلَكُمْ خَلَائِفَ الْأَرْضِ وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِيَبْلُوَكُمْ فِي مَا آتَاكُمْ ۗ إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ الْعِقَابِ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ } وخودێیه‌ يێ هوين كرينه‌ جێگرێن وان يێن به‌رى هه‌وه‌ ل عه‌ردى، پشتى خودێ ئه‌و مراندين، هوين ل جهێ وان دانان؛ دا هوين پشتى وان ب گوهدارییا خودايێ خۆ عه‌ردى ئاڤاكه‌ن، ووى هنده‌ك ژ هه‌وه‌ د ڕزق وهێزێ دا چه‌ند ده‌ره‌جه‌كان ب سه‌ر هنده‌كان ئێخستينه‌؛ دا ئه‌و ب وى تشتێ وى دايه‌ هه‌وه‌ هه‌وه‌ بجه‌ڕبينت، ودا يێ شوكردار ژ يێ نه‌ شوكردار بۆ مرۆڤان ئاشكه‌را ببت. هندى خودايێ ته‌يه‌ يێ عه‌زاب ب له‌زه‌ بۆ وى یێ كافر ببت، وئه‌و باش گونه‌هـ ژێبره‌ بۆ وى یێ باوه‌رییێ بینت وكارێ چاك بكه‌ت، ویێ دلۆڤانكاره‌ ب وان.