العَنكبوت
{ 1 } { الم } (الم) گۆتن ل دۆر حه‌رفێن كه‌ركرى ل ده‌سپێكا سووره‌تا به‌قه‌ره بۆرییه.
{ 2 } { أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ } ئه‌رێ مرۆڤان هزركرییه كو ئه‌گه‌ر وان گۆت: مه باوه‌رى ئينا، خودێ بێ جه‌ڕباندن دێ وان هێلت؟
{ 3 } { وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۖ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ } و ب ڕاستى ئه‌و ملله‌تێن به‌رى وان يێن مه پێغه‌مبه‌ر بۆ هنارتين مه جه‌ڕباند بوون، ڤێجا ب ڕاستى خودێ دێ وان نیاست يێن د باوه‌رییا خۆ دا دڕاست، ويێن د باوه‌رییا خۆ دا ددره‌وين.
{ 4 } { أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ أَنْ يَسْبِقُونَا ۚ سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ } يان ئه‌رێ ئه‌وێن خرابییان دكه‌ن هزركرییه كو ئه‌و دێ مه بێزاركه‌ن، وئه‌و دێ ژ ده‌ست مه ده‌ركه‌ڤن وئه‌م نه‌شێينێ؟ پيسه حوكمه ئه‌و حوكمى پێ دكه‌ن.
{ 5 } { مَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ اللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَآتٍ ۚ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ } هه‌چییێ هيڤيیا ديدارا خودێ كر بت، ودلێ خۆ بربته خێرا وى، هندى ئه‌و ده‌مه يێ خودێ بۆ ڕاكرنا خه‌لكى داناى نێزيكه هه‌ر دێ ئێت، وئه‌وه گوهدێرێ گۆتنان، يێ پڕزانا ب كرياران.
{ 6 } { وَمَنْ جَاهَدَ فَإِنَّمَا يُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ } وهه‌چییێ پێخه‌مه‌ت بلندكرنا په‌يڤا خودێ جيهاد كربت، وجيهادا نه‌فسا خۆ كربت كو يێ گوهدار بت، هه‌ما ئه‌و جيهادێ بۆ خۆ دكه‌ت؛ چونكى ئه‌و پێخه‌مه‌ت وه‌رگرتنا خێرێ وێ چه‌ندێ دكه‌ت. هندى خودێیه ژ كريارێن خه‌لكى هه‌مییێ يێ بێ منه‌ته، ملك وئافراندن وكار ب ده‌ستێ وییه.
{ 7 } { وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِي كَانُوا يَعْمَلُونَ } وئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكريارێن چاك كرين ئه‌م دێ گونه‌هێن وان بۆ وان ژێ به‌ين، و ب ڕه‌نگه‌كێ باشتر ژ وى كارێ وان كرى ئه‌م دێ جزايێ وان ده‌ينێ.
{ 8 } { وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا ۖ وَإِنْ جَاهَدَاكَ لِتُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا ۚ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ } ومه شيره‌ت ل مرۆڤى كرییه كو د گه‌ل ده‌یبابان يێ باش بت، وئه‌گه‌ر وان هه‌ردووان خۆ ب ته‌ڤه وه‌ستاند -ئه‌ى مرۆڤ- دا تو شريكه‌كى بۆ من د په‌رستنێ دا بدانى، تو گوهدارییا وان نه‌كه. وهه‌ر گونه‌هه‌كا دى يا هه‌بت وه‌كى شركێیه، گوهدارییا وان تێدا چێ نابت، و د بێ ئه‌مرییا خودێ دا چێ نابت گوهداییا كه‌سێ بێته‌كرن، وه‌كى ژ پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- هاتییه ڤه‌گوهاستن. زڤڕينا هه‌وه ل ڕۆژا قيامه‌تێ بۆ نك منه، ڤێجا ئه‌ز دێ به‌حسێ وى كارى بۆ هه‌وه كه‌م يێ هه‌وه كرى، ودێ جزايێ هه‌وه سه‌را ده‌مه هه‌وه.
{ 9 } { وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِي الصَّالِحِينَ } وئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى وچاكى كرين، ئه‌م دێ وان به‌ينه به‌حه‌شتێ د ناڤ كۆما به‌نییێن خودێ يێن چاك دا.
{ 10 } { وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ فَإِذَا أُوذِيَ فِي اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذَابِ اللَّهِ وَلَئِنْ جَاءَ نَصْرٌ مِنْ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ ۚ أَوَلَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ } و ژ مرۆڤان هه‌يه يێ دبێژت: مه باوه‌رى ب خودێ ئينايه، ڤێجا ئه‌گه‌ر بوتپه‌رێسان نه‌خۆشییه‌ك گه‌هاندێ ئه‌و ژ به‌ر عه‌زابا وان دێ بێ هه‌دار بت، وه‌كى وى يێ صه‌برێ ل سه‌ر عه‌زابا خودێ نه‌كێشت وته‌حه‌ممولا نه‌خۆشییێ نه‌كه‌ت، ڤێجا ژ باوه‌رییا خۆ لێڤه ببت، وئه‌گه‌ر سه‌ركه‌فتنه‌ك ژ خودايێ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بۆ خودانێن باوه‌رییێ هات، ئه‌وێن هه يێن ژ باوه‌رییا خۆ لێڤه‌بووين دێ بێژن: مانێ ئه‌م ژى د گه‌ل هه‌وه بووين -گه‌لی خودان باوه‌ران- مه پشته‌ڤانییا هه‌وه دژى نه‌ياران دكر، ئه‌رێ وما خودێ ژ هه‌ر كه‌سه‌كێ دى زاناتر نينه ب وى تشتێ د سنگێن خه‌لكى دا؟
{ 11 } { وَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْمُنَافِقِينَ } ومسوگه‌ر خودێ دێ وان نیاست يێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ وى كرى، ومسوگه‌ر ئه‌و دێ دوڕوییان ژى نیاست؛ دا ئه‌و وان ژێك ڤاڤێرت.
{ 12 } { وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا اتَّبِعُوا سَبِيلَنَا وَلْنَحْمِلْ خَطَايَاكُمْ وَمَا هُمْ بِحَامِلِينَ مِنْ خَطَايَاهُمْ مِنْ شَيْءٍ ۖ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ } وئه‌وێن كافربووين ژ قوره‌يشییان، وباوه‌رى ب سۆز وگه‌فا خودێ نه‌ئيناى، گۆته يێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى: هوين دينێ موحه‌ممه‌دى بهێلن، ودويكه‌فتنا دينێ مه بكه‌ن، ئه‌م دێ بارێ گونه‌هێن هه‌وه هلگرين، وئه‌و ب خۆ تشته‌كى ژ بارێ گونه‌هێن وان هل ناگرن، هندى ئه‌ون ئه‌و دره‌وێ دكه‌ن.
{ 13 } { وَلَيَحْمِلُنَّ أَثْقَالَهُمْ وَأَثْقَالًا مَعَ أَثْقَالِهِمْ ۖ وَلَيُسْأَلُنَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَمَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ } ومسوگه‌ر ئه‌ڤ بوتپه‌رێسه ب خۆ بارێ گونه‌هێن خۆ دێ هلگرن، و د گه‌ل بارێ خۆ دێ بارێ گونه‌هێن وان ژى هلگرن يێن وان ئه‌و د سه‌ر دا برين وبه‌رێ وان ژ ڕێكا خودێ دايه پاش، بێى تشته‌ك ژ بارێ دويكه‌فتییێن وان كێم ببت، ومسوگه‌ر ڕۆژا قيامه‌تێ پسيارا وان دره‌وان دێ ژ وان ئێته‌كرن يێن وان ژ نك خۆ چێ دكرن.
{ 14 } { وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَامًا فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَهُمْ ظَالِمُونَ } و ب ڕاستى مه نووح بۆ ملله‌تێ وى هنارت ڤێجا ئه‌و هزار كێم پێنجى سالان د ناڤ وان دا مابوو، وى به‌رێ وان ددا ته‌وحيدێ وئه‌و ژ شركێ ددانه پاش، به‌لێ وان گوهێ خۆ نه‌دا وى، ئينا خودێ ئه‌و ب تووفانێ كوشتن، ووان ب كوفر وسه‌رداچوونا خۆ زۆردارى ل خۆ كر.
{ 15 } { فَأَنْجَيْنَاهُ وَأَصْحَابَ السَّفِينَةِ وَجَعَلْنَاهَا آيَةً لِلْعَالَمِينَ } ڤێجا نووح وهه‌چییێ دويكه‌فتنا وى كرى ژ وان يێن د گه‌مییێ دا مه ڕزگاركرن، ومه ئه‌و چه‌نده كره نيشان وعيبره‌ت بۆ خه‌لكى.
{ 16 } { وَإِبْرَاهِيمَ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ ۖ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ ئيبراهيمى سلاڤ لێ بن بكه، ده‌مێ وى گۆتییه ملله‌تێ خۆ: په‌رستنا خودێ ب تنێ بكه‌ن، وهوين ب ڕێكا ب جهئينانا فه‌رمانێن وى خۆ ژ غه‌زه‌با وى بپارێزن، ئه‌و بۆ هه‌وه چێتره، ئه‌گه‌ر هوين بزانن كانێ چ تشت بۆ هه‌وه يێ باشه و چ يێ خرابه.
{ 17 } { إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَتَخْلُقُونَ إِفْكًا ۚ إِنَّ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَا يَمْلِكُونَ لَكُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوهُ وَاشْكُرُوا لَهُ ۖ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ } هوين -ئه‌ى ملله‌تێ من- ژبلی خودێ هه‌ما هنده‌ك صه‌نه‌مان دپه‌رێسن، وهوين دره‌وه‌كا مه‌زن دكه‌ن، هندى ئه‌و صه‌نه‌من يێن هوين ژبلی خودێ دپه‌رێسن، نه‌شێن ڕزقه‌كى بده‌نه هه‌وه، ڤێجا هوين ڕزقى ژ خودێ بخوازن نه ژ صه‌نه‌مێن خۆ، وهوين په‌رستنا وى ب تنێ بكه‌ن وشوكرا وى بكه‌ن سه‌را وى ڕزقێ وى دايه هه‌وه، پشتى مرنێ هوين دێ بۆ نك وى ئێنه زڤڕاندن، ڤێجا ئه‌و دێ جزايێ هه‌وه ده‌ته هه‌وه.
{ 18 } { وَإِنْ تُكَذِّبُوا فَقَدْ كَذَّبَ أُمَمٌ مِنْ قَبْلِكُمْ ۖ وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ } وئه‌گه‌ر هوين -ئه‌ى گه‌لی مرۆڤان- پێغه‌مبه‌رێ مه موحه‌ممه‌دى -سلاڤ لێ بن- د وى تشتى دا يێ ئه‌و به‌رێ هه‌وه دده‌تێ ژ په‌رستنا خودێ ب تنێ دره‌وين ده‌ربێخن، ب ڕاستى هنده‌ك ملله‌تان به‌رى هه‌وه ژى پێغه‌مبه‌رێن خۆ د وێ حه‌قییێ دا يا وان به‌رێ وان دايێ دروين ده‌رێخستبوون، ڤێجا غه‌زه‌با خودێ ب سه‌ر وان دا هات، وهه‌ما يا ل سه‌ر موحه‌ممه‌د پێغه‌مبه‌رى ئه‌وه ئه‌و په‌ياما خودايێ خۆ ئاشكه‌را بگه‌هينت، ووى وه كربوو.
{ 19 } { أَوَلَمْ يَرَوْا كَيْفَ يُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ } ئه‌رێ وما ئه‌وێن هه نزانن كانێ چاوا خودێ چێكرییان ژ چونه‌يێ دئافرينت، پاشى پشتى ئه‌و پويچ دبن دوباره ئه‌و وان چێ دكه‌ته‌ڤه، كانێ چاوا وى جارا ئێكێ ئه‌و چێكربوون، ئه‌و ل به‌ر وى يا ب زه‌حمه‌ت نينه؟ هندى دوباره‌كرنه ل سه‌ر خودێ يا ب ساناهییه، كانێ چاوا ئافراندنا جارا ئێكێ ل به‌ر وى يا ب ساناهى بوو.
{ 20 } { قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ۚ ثُمَّ اللَّهُ يُنْشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان يێن باوه‌رییێ ب ڕابوونا پشتى مرنێ نه‌ئينن: هوين ل عه‌ردى بگه‌ڕن، وبه‌رێ خۆ بده‌نێ كانێ چاوا خودێ چێكرى ئافراندينه، وئافراندنا وان ل به‌ر وى يا ب زه‌حمه‌ت نه‌بوو؟ ڤێجا هه‌ر وه‌سا دوباره‌كرنا ئافراندنا وان ل ئاخره‌تێ ل به‌ر وى يا ب زه‌حمه‌ت نابت. هندى خودێیه ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى يێ خودان شيانه، تشتێ وى بڤێت ئه‌و دكه‌ت.
{ 21 } { يُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَيَرْحَمُ مَنْ يَشَاءُ ۖ وَإِلَيْهِ تُقْلَبُونَ } يێ وى بڤێت ژ به‌نییێن خۆ ئه‌و وى عه‌زاب دده‌ت ل دويڤ وان تاوانێن وى د ژينا خۆ دا كرين، ويێ وى بڤێت ژ وان يێن تۆبه كرين وباوه‌رى ئيناى وكارێ چاك كرى ئه‌و دلۆڤانییێ پێ دبه‌ت، وهوين بۆ نك وى دێ ئێنه زڤڕاندن، ڤێجا ل دويڤ كريارێن هه‌وه ئه‌و دێ هه‌وه جزا ده‌ت.
{ 22 } { وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ ۖ وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ } وهوين -گه‌لی مرۆڤان- نه ل عه‌ردى ونه ل عه‌سمانى نه‌شێن ب بێ ئه‌مرییا خودێ وى بێزار كه‌ن، و ژبلی خودێ هه‌وه چو سه‌ركار نينن كارێن هه‌وه ب ڕێڤه ببه‌ن، وهه‌وه چو پشته‌ڤان ژى نينن هه‌وه ژ خودێ بپارێزن ئه‌گه‌ر وى خرابییه‌ك بۆ هه‌وه ڤيا.
{ 23 } { وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَلِقَائِهِ أُولَٰئِكَ يَئِسُوا مِنْ رَحْمَتِي وَأُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ } وئه‌وێن كافرى ب ئايه‌ت وده‌ليلێن خودێ وديدارا وى يا ل ڕۆژا قيامه‌تێ كرى، ئه‌وان چو بار د دلۆڤانییا من دا نينه ده‌مێ ئه‌و ل ئاخره‌تێ وێ عه‌زابێ دبينن يا بۆ وان هاتییه ئاماده‌كرن، وعه‌زابه‌كا ب ئێش بۆ وان هه‌يه.
{ 24 } { فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا اقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ فَأَنْجَاهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ } ڤێجا به‌رسڤا ملله‌تێ ئيبراهيمى بۆ وى ئه‌و بوو هنده‌ك ژ وان گۆته هنده‌كان: هوين وى بكوژن يان بسوژن، ڤێجا وان ئه‌و هاڤێته د ئاگرى دا، ئينا خودێ ئه‌و ژێ ڕزگاركر، وئه‌و ئاگر ل سه‌ر وى سار كر، هندى د ڕزگاركرنا ئيبراهيمى دايه ژ ئاگرى نيشان وهێجه‌ت بۆ وى ملله‌تى هه‌نه يێ باوه‌رییێ دئينت وگوهدارییێ دكه‌ت.
{ 25 } { وَقَالَ إِنَّمَا اتَّخَذْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا مَوَدَّةَ بَيْنِكُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكْفُرُ بَعْضُكُمْ بِبَعْضٍ وَيَلْعَنُ بَعْضُكُمْ بَعْضًا وَمَأْوَاكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُمْ مِنْ نَاصِرِينَ } وئيبراهيمى گۆته ملله‌تێ خۆ: ئه‌ى ملله‌تێ من هه‌ما هه‌وه ژبلی خودێ په‌رستنا هنده‌ك خوداوه‌ندێن ژ قه‌ستا كرییه، هه‌وه ئه‌و د ژينا دنيايێ دا بۆ خۆ يێن داناين وهوين ل سه‌ر ڤيانا وان دگه‌هنه ئێك، وهوين په‌رستن وخلمه‌تكارییا وان دكه‌ن، پاشى ڕۆژا قيامه‌تێ، هنده‌ك ژ هه‌و دێ خۆ ژ هنده‌كان به‌رى كه‌ن، وله‌عنه‌تان لێ كه‌ن، ودويماهییا هه‌وه هه‌مییان ئاگره، وهه‌وه پشته‌ڤانه‌ك نابت هه‌وه ژ چوونا ئاگرى خلاس بكه‌ت.
{ 26 } { فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ ۘ وَقَالَ إِنِّي مُهَاجِرٌ إِلَىٰ رَبِّي ۖ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ } ئينا لووطى باوه‌رى ب ئيبراهيمى ئينا ودويكه‌فتنا دينێ وى كر. وئيبراهيمى گۆت: هندى ئه‌زم ئه‌ز جهـ ووارێ ملله‌تێ خۆ دێ هێلم ودێ قه‌ستا عه‌ردێ پيرۆز كه‌م كو (شامه)، هندى خودێیه ئه‌وه زالێ كه‌س نه‌شێتێ، يێ كاربنه‌جهـ د ڕێڤه‌برنا خۆ دا.
{ 27 } { وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَجَعَلْنَا فِي ذُرِّيَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَالْكِتَابَ وَآتَيْنَاهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيَا ۖ وَإِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ } ومه ئسحاق دايێ، وپشتى وى نه‌ڤییێ وى يه‌عقووب ژى مه دايێ، ومه پێغه‌مبه‌ر وكيتاب كرنه د ناڤ دوونده‌ها وى دا، ومه خێرا وێ نه‌خۆشییا وى د ڕێكا مه دا ديتى دايێ، د دنيايێ دا ناڤ وده‌نگه‌كێ باش وعه‌ياله‌كێ چاك، وهندى ئه‌وه ئه‌و ل ئاخره‌تێ ژ چاكانه.
{ 28 } { وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُمْ بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعَالَمِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ لووطى بكه ده‌مێ وى گۆتییه ملله‌تێ خۆ: هندى هوينن هوين وێ كرێتییێ دكه‌ن يا كه‌سێ به‌رى هه‌وه نه‌كرى.
{ 29 } { أَئِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِيلَ وَتَأْتُونَ فِي نَادِيكُمُ الْمُنْكَرَ ۖ فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا ائْتِنَا بِعَذَابِ اللَّهِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ } ئه‌رێ هوين بۆ خرابییێ دچنه نك زه‌لامان، وهوين ب كارێ خۆ يێ پيس ڕێكێ ل ڕێڤنگان دگرن، وهوين د ديوانێن خۆ دا كريارێن كرێت دكه‌ن، وه‌كى: تڕانه‌كرنا ب خه‌لكى، وتێوه‌ركرنا به‌رتفكان د وان يێن ب ڕێڤه دچن، وگه‌هاندنا نه‌خۆشییێ بۆ وان ب گۆتن وكريارێن سه‌قه‌ت؟ وئه‌ڤه ئاگه‌هداركرنه‌كه كو چێ نابت خه‌لك ل سه‌ر وى تشتى كۆم ببن يێ خودێ وپێغه‌مبه‌رى ئه‌و ژێ داينه پاش. ڤێجا به‌رسڤا ملله‌تێ لووطى ل سه‌ر گۆتنا وى ب تنێ ئه‌و بوو وان گۆت: كانێ عه‌زابا خودێ بۆ مه بينه ئه‌گه‌ر تو ڕاست دبێژى، ويێ ل دويڤ سۆزا خۆيى.
{ 30 } { قَالَ رَبِّ انْصُرْنِي عَلَى الْقَوْمِ الْمُفْسِدِينَ } وى گۆت: خودايێ من تو من ب سه‌ر ملله‌تێ خرابكار بێخه ب ئينانه‌خوارا عه‌زابێ ب سه‌ر وان دا؛ چونكى وان كرێتى يا ئینایه‌ده‌ر وڕژدى يا ل سه‌ر كرى، ئينا خودێ دوعايا وى ب جهئينا.
{ 31 } { وَلَمَّا جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَىٰ قَالُوا إِنَّا مُهْلِكُو أَهْلِ هَٰذِهِ الْقَرْيَةِ ۖ إِنَّ أَهْلَهَا كَانُوا ظَالِمِينَ } وده‌مێ ملياكه‌تان خه‌به‌رێ خۆش ب بوونا ئسحاقى، ويه‌عقووبێ كوڕێ وى پشتى وى بۆ ئيبراهيمى ئيناى، ملياكه‌تان گۆته ئيبراهيمى: هندى ئه‌مين ئه‌م خه‌لكێ گوندێ لووطى، كو گوندێ (سه‌دوومه) دێ تێبه‌ين؛ چونكى هندى خه‌لكێ وى گوندينه ب بێ ئه‌مرییا خودێ زۆردارى ل خۆ كرییه.
{ 32 } { قَالَ إِنَّ فِيهَا لُوطًا ۚ قَالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَنْ فِيهَا ۖ لَنُنَجِّيَنَّهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ } ئيبراهيمى گۆته فريشته‌يان: هندى لووطه يێ د ناڤ وان دا وئه‌و نه ژ زۆردارانه، وان گۆتێ: ئه‌م دزانين كانێ كى ل وێرێیه، ئه‌م دێ وى ومروڤێن وى ژ وێ تێبرنێ ڕزگار كه‌ين يا كو دێ ب سه‌رێ گوندییێن وى دا ئێت، ژنا وى تێ نه‌بت ئه‌و ژ وانه يێن دميننه د عه‌زابێ دا.
{ 33 } { وَلَمَّا أَنْ جَاءَتْ رُسُلُنَا لُوطًا سِيءَ بِهِمْ وَضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا وَقَالُوا لَا تَخَفْ وَلَا تَحْزَنْ ۖ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَأَهْلَكَ إِلَّا امْرَأَتَكَ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ } وده‌مێ ملياكه‌ت هاتينه نك لووطى وى پێ نه‌خۆش بوو؛ چونكى وى هزر دكر ئه‌و مرۆڤن، وئه‌و ب هاتنا وان خه‌مگين بوو؛ چونكى وى خرابییا ملله‌تێ خۆ دزانى، ووان گۆته وى: نه‌ترسه ملله‌تێ ته نه‌شێن بگه‌هنه مه، وتو ب خه‌م نه‌كه‌ڤه كو مه گۆتییه ته ئه‌م دێ وان تێ به‌ين، هندى ئه‌مين ئه‌م دێ ته ومرۆڤێن ته ژ وێ عه‌زابێ ڕزگار كه‌ين يا كو دێ ب سه‌ر ملله‌تێ ته دا ئێت ژنا ته تێ نه‌بت، ئه‌و دێ ژ وان بت يێن تێ دچن ژ ملله‌تێ وێ.
{ 34 } { إِنَّا مُنْزِلُونَ عَلَىٰ أَهْلِ هَٰذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزًا مِنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ } هندى ئه‌مين ئه‌م دێ عه‌زابه‌كێ ژ عه‌سمانى ب سه‌ر مرۆڤێن ڤى گوندى دا ئينينه خوارێ؛ ژ به‌ر نه‌گوهدارییا وان بۆ خودێ وكرنا وان بۆ كرێتییێ.
{ 35 } { وَلَقَدْ تَرَكْنَا مِنْهَا آيَةً بَيِّنَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ } و ب ڕاستى مه هنده‌ك شوينوارێن ئاشكه‌را ژ وارێ ملله‌تێ لووطى هێلان عيبره‌ت بۆ ملله‌ته‌كێ فام بكه‌ت، ومفایى ژێ وه‌ربگرت.
{ 36 } { وَإِلَىٰ مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَارْجُوا الْيَوْمَ الْآخِرَ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ } ومه بۆ خه‌لكێ (مه‌ديه‌نێ) برايێ وان شوعه‌يب هنارت، ئينا وى گۆته وان: ئه‌ى ملله‌تێ من په‌رستنا خودێ ب تنێ بكه‌ن، هه‌وه ژ وى پێڤه‌تر چو خودا نينن، وهوين ب په‌رستنا خودايێ خۆ هيڤییا ڕۆژا دويماهییێ بكه‌ن، وزێده خرابكارییێ وگونه‌هان د عه‌ردى دا نه‌كه‌ن، به‌لێ تۆبه بكه‌ن و ل خودايێ خۆ بزڤڕن.
{ 37 } { فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ } ئينا خه‌لكێ (مه‌ديه‌نێ) شوعه‌يب د وى تشتى دا يێ وى ژ خودێ گه‌هاندییه وان دره‌وين ده‌رێخست، ئينا ڤه‌له‌رزينه‌كا دژوار ئه‌و گرتن، ڤێجا ئه‌و د خانییێن خۆ ڤه كه‌فتن وچوون.
{ 38 } { وَعَادًا وَثَمُودَ وَقَدْ تَبَيَّنَ لَكُمْ مِنْ مَسَاكِنِهِمْ ۖ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَكَانُوا مُسْتَبْصِرِينَ } ومه عاد وثه‌موودى تێبرن، و ب ڕاستى كاڤلبوونا خانییێن وان بۆ هه‌وه ئاشكه‌را بوويه، وغه‌زه‌با مه يا كو ب سه‌ر وان دا هاتى، وشه‌يتانى كارێن وان يێن خراب ل به‌ر وان خه‌ملاندن، ڤێجا وى به‌رێ وان ژ ڕێكا خودێ وڕێكا باوه‌رییا ب وى وپێغه‌مبه‌رێ وى وه‌رگێڕا، وئه‌و د كوفر وسه‌رداچوونا خۆ دا دخودان ديتن بوون، وپێ دكه‌يفخۆش بوون، وان هزر دكر ئه‌و دڕاست ودورستن، وئه‌و ب خۆ د به‌رزه‌بوونێ دا دنقۆ بوون.
{ 39 } { وَقَارُونَ وَفِرْعَوْنَ وَهَامَانَ ۖ وَلَقَدْ جَاءَهُمْ مُوسَىٰ بِالْبَيِّنَاتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَمَا كَانُوا سَابِقِينَ } ومه قاروون وفيرعه‌ون وهامان تێبرن، و ب ڕاستى مووسا ب ده‌ليلێن ئاشكه‌را بۆ وان هه‌مییان هاتبوو، ڤێجا وان خۆ ل عه‌ردى مه‌زن كر، وخۆ گه‌له‌ك ديت، وئه‌و نه ئه‌و بوون يێن ژ ده‌ست مه ده‌ركه‌ڤن، به‌لكى ئه‌م دخودان شيان بووين ل سه‌ر وان.
{ 40 } { فَكُلًّا أَخَذْنَا بِذَنْبِهِ ۖ فَمِنْهُمْ مَنْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِ حَاصِبًا وَمِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَمِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنَا بِهِ الْأَرْضَ وَمِنْهُمْ مَنْ أَغْرَقْنَا ۚ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَٰكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ } ڤێجا هه‌ر ئێك ژ ئه‌وێن هه يێن مه به‌حسێ وان كرى ژ به‌ر گونه‌ها وى مه گرت: ڤێجا ژ وان هه‌بوو يێ مه هنده‌ك به‌رێن ژ ته‌قنا هشككرى ب سه‌ردا به‌رداين، وئه‌ڤه ملله‌تێ لووطى بوون، و ژ وان هه‌بوو يێ قێڕى ب سه‌ر دا هاتى، وئه‌ڤه ملله‌تێ صالحى وشوعه‌يبى بوون، و ژ وان هه‌بوو يێ مه د عه‌ردى دا برییه خوارێ وه‌كى قاروونى، و ژ وان هه‌بوو يێ مه خه‌ندقاندى، وئه‌و ملله‌تێ نووحى وفيرعه‌ون وملله‌تێ وى بوو، ونه‌بوويه كو خودێ ڤان ب گونه‌ها هنده‌كێن دى بگرت، ڤێجا زۆردارییێ ل وان بكه‌ت وبێ گونه‌هـ وان تێ ببه‌ت، به‌لێ وان ب خۆ زۆردارى ل خۆ دكر كو د قه‌نجییێن خودێ دا بوون وپه‌رستنا هنده‌كێن دى دكر.
{ 41 } { مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا ۖ وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ ۖ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ } مه‌ته‌لا وان يێن ژبلی خودێ صه‌نه‌م بۆ خۆ كرينه دۆست وسه‌ركار وهيڤى خواستى كو ئه‌و وان ب سه‌ربێخن، وه‌كى مه‌ته‌لا ته‌ڤنپيركێیه ئه‌وا ماله‌ك بۆ خۆ داناى دا پێ بێته پاراستن، به‌لێ وێ مالێ ل ده‌مێ ته‌نگاڤییێ چو مفا نه‌گه‌هاندێ، ڤێجا ئه‌ڤ بوتپه‌رێسه ژى دوه‌سانه دۆست وسه‌ركارێن وان يێن كو وان ژبلی خودێ بۆ خۆ داناين چو مفا نه‌گه‌هانده وان، ومالا ته‌ڤنپيركێ لاوازترين ماله، ئه‌گه‌ر وان ئه‌ڤه زانيبا وان ئه‌و بۆ خۆ نه دكرنه سه‌ركار؛ چونكى نه ئه‌و مفاى دگه‌هينن ونه‌زيانێ.
{ 42 } { إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْءٍ ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ } هندى خودێیه دزانت كانێ ئه‌و چ شريكان بۆ وى ددانن، و ب ڕاستى ئه‌و چو نينن، به‌لكى هه‌ما ئه‌و هنده‌ك ناڤن وان ل سه‌ر داناين، نه چو مفاى دگه‌هينن ونه چو زيانێ. وئه‌و د تۆلڤه‌كرنا خۆ دا ژ وى يێ كوفرێ ب وى بكه‌ت يێ زاله، و د ڕێڤه‌برن وكارێ خۆ دا يێ كاربنه‌جهـه.
{ 43 } { وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ ۖ وَمَا يَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ } وئه‌ڤان مه‌ته‌لان ئه‌م بۆ مرۆڤان دئينين؛ دا ئه‌و مفایى بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرن وژێ فێر ببن، و ژ زانايان پێڤه‌تر كه‌س تێ ناگه‌هت.
{ 44 } { خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ } خودێ عه‌سمان وعه‌رد ب دادى وحه‌قییێ ئافراندن، هندى د ئافراندنا وان دايه هێجه‌ت وده‌ليل هه‌نه بۆ وى يێ باوه‌رییێ ب ده‌ليل وئايه‌تان دئينت ده‌مێ وان دبينت.
{ 45 } { اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ ۖ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ ۗ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ ۗ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ } تو وێ بخوينه يا بۆ ته هاتییه خوارێ ژ قورئانێ، وكارى پێ بكه، ونڤێژێ ب دورستى بكه، هندى به‌رده‌وامییا ل سه‌ر نڤێژێیه خودانى ژ كرنا گونه‌هـ وكرێتییان پاشڤه‌دبه‌ت؛ چونكى ئه‌وێ به‌ردوامییێ ل سه‌ر بكه‌ت، و ب دورستى بكه‌ت، دلێ وى روهن دبت، وباوه‌رییا وى زێده دبت، وخێرخوازییا وى ب هێز دكه‌ڤت، ودلێ وى زوى ب زوى ناچته خرابییێ، وزكرێ خودێ د نڤێژێ دا ووه‌كى دى ژى ژ هه‌ر تشته‌كێ دى باشتر ومه‌زنتر و ب خێرتره. وخودێ دزانت كانێ هوين چ باشى وخرابییان دكه‌ن، ڤێجا ئه‌و دێ هه‌وه سه‌را وێ چه‌ندێ جزا ده‌ت.
{ 46 } { وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْكِتَابِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ ۖ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْنَا وَأُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَإِلَٰهُنَا وَإِلَٰهُكُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ } و ب ڕه‌نگێ باشتر، وگۆتنا جوانتر نه‌بت هوين -گه‌لی خودان باوه‌ران- دان وستاندنێ د گه‌ل جوهى وفه‌لان نه‌كه‌ن، ئه‌و تێ نه‌بن يێن به‌رێ خۆ ژ حه‌قییێ وه‌رگێڕاى وڕكدارى كرى وخۆ مه‌زن كرى وخۆ بۆ شه‌رێ هه‌وه ئاماده‌كرى، هوين ب شيرى وان باخێڤن حه‌تا ئه‌و باوه‌رییێ بينن، يان ژى ب سه‌رشۆڕى زێڕه‌سه‌رییێ بده‌ن، وهوين بێژن: مه باوه‌رى ب وێ قورئانێ ئينايه يا بۆ مه هاتییه خوارێ، ومه باوه‌رى ب ته‌ورات وئنجيلێ ژى يێن بۆ هه‌وه هاتينه خوارێ ئينايه، وخودايێ مه وخودايێ هه‌وه ئێكه وى چو هه‌ڤپشك د خۆيينى وناڤ وسالۆخه‌تان دا نينن، ومه خۆ ته‌سليمى ئه‌مر وفه‌رمانا وى كرییه.
{ 47 } { وَكَذَٰلِكَ أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ ۚ فَالَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يُؤْمِنُونَ بِهِ ۖ وَمِنْ هَٰؤُلَاءِ مَنْ يُؤْمِنُ بِهِ ۚ وَمَا يَجْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلَّا الْكَافِرُونَ } وكانێ چاوا مه كيتاب بۆ وان پێغه‌مبه‌ران ئينان يێن به‌رى ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- هاتين، وه‌سا مه ئه‌ڤ كيتابه بۆ ته ئينا خوارێ يا كو كيتابێن به‌رى خۆ ڕاستگۆ ده‌ردئێخت، ڤێجا ئه‌وێن مه كيتاب بۆ ئينايه خوارێ ژ ئسرائيلیان ووان كيتاب ب دورستى زانى ئه‌و باوه‌رییێ ب قورئانێ دئينن، و ژ ڤان عه‌ره‌بێن قوره‌يشى ويێن دى ژى هه‌يه يێ باوه‌رییێ پێ بينت، و ژ كافران پێڤه‌تر كه‌س د ڤێ قورئانێ وهێجه‌ت وده‌ليلێن وێ دا ناكه‌فته گومانێ، وكوفرێ پێ ناكه‌ت.
{ 48 } { وَمَا كُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِيَمِينِكَ ۖ إِذًا لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ } و ژ موعجزه‌يێن ته يێن ئاشكه‌را -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئه‌ڤه‌يه: به‌رى ئه‌ڤ قورئانه بۆ ته بێت نه ته چو كيتاب خواندينه ونه ته چو حه‌رف ب ده‌ستێ خۆ نڤيسينه، وئه‌و ڤێ چه‌ندێ دزانن، وئه‌گه‌ر به‌رى وه‌حى بۆ ته بێت تو يێ خوانده‌ڤا باى يان ته نڤيسين كربا هنگى يێن نه‌حه‌ق دا كه‌ڤنه گومانێ، ودا بێژن: وى ئه‌ڤه ژ كيتابێن به‌رێ يا وه‌رگرتى.
{ 49 } { بَلْ هُوَ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ فِي صُدُورِ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ ۚ وَمَا يَجْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلَّا الظَّالِمُونَ } به‌لكى قورئان هنده‌ك ئايه‌تێن ڕامان ئاشكه‌رانه زانا وان ژ به‌ر دكه‌ن، و ژ وان زۆرداران پێڤه‌تر -يێن به‌رێ خۆ ژ حه‌قییێ وه‌ردگێڕن وهه‌ڤڕكییێ دكه‌ن- كه‌س ده‌روێ ب ئايه‌تێن مه ناكه‌ت.
{ 50 } { وَقَالُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَاتٌ مِنْ رَبِّهِ ۖ قُلْ إِنَّمَا الْآيَاتُ عِنْدَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُبِينٌ } وبوتپه‌رێسان گۆت: بلا هنده‌ك هێجه‌ت وده‌ليل بۆ موحه‌ممه‌دى هاتبانه خوارێ كو مه ب چاڤ ديتبان، وه‌كى حێشترا صالحى وگۆپالێ مووساى! تو بێژه وان: مه‌سه‌لا ڤان ئايه‌تان ب ده‌ستێ خودێیه، ئه‌گه‌ر وى بڤێت ئه‌و دێ وان ئينته خوارێ، وئه‌گه‌ر نه نائينت، وهه‌ما ئه‌ز پێغه‌مبه‌ره‌كم هه‌وه ژ عه‌زابا خودێ دترسينم، وڕێكا حه‌قییێ يا ئاشكه‌را نيشا هه‌وه دده‌م.
{ 51 } { أَوَلَمْ يَكْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ يُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَرَحْمَةً وَذِكْرَىٰ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ } ئه‌رێ وما تێرا ڤان بوتپه‌رێسان نه‌بوو كو ئه‌و بزانن تو يێ ڕاستگۆيى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- كو مه قورئان بۆ ته ئينايه خوارێ بۆ وان دئێته خواندن؟ هندى د ڤێ قورئانێ دايه دلۆڤانییه‌ك بۆ خودان باوه‌ران د دنيايێ وئاخره‌تێ دا هه‌يه، وبيرئينانه‌ك ژى بۆ وان تێدا هه‌يه ئه‌و بيرا خۆ لێ دئيننه‌ڤه.
{ 52 } { قُلْ كَفَىٰ بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدًا ۖ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ وَالَّذِينَ آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَكَفَرُوا بِاللَّهِ أُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ } تو بێژه: خودێ به‌سه د ناڤبه‌را من وهه‌وه دا شاهد بت ل سه‌ر ڕاستگۆيییا من كو ئه‌ز پێغه‌مبه‌رێ ويمه، و ل سه‌ر دره‌وپێكرنا هه‌وه بۆ من وبۆ وێ حه‌قییێ يا ئه‌ز بۆ هه‌وه پێ ژ نك خودێ هاتيم، هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وعه‌درى هه‌ى ئه‌و پێ دزانت، تشته‌ك ژێ ل به‌ر وى به‌رزه نابت. وئه‌وێن باوه‌رى ب نه‌حه‌قییێ ئيناى وكوفر ب خودێ كرى -د سه‌ر ڤان هه‌مى ده‌ليلێن ئاشكه‌را ڕا- ئه‌و ئه‌ون يێن ل دنيايێ وئاخره‌تێ دزيانكار.
{ 53 } { وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذَابِ ۚ وَلَوْلَا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجَاءَهُمُ الْعَذَابُ وَلَيَأْتِيَنَّهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ } وبوتپه‌رێسێن ملله‌تێ ته بۆ تڕانه‌پێكرن له‌زێ ل عه‌زابێ دكه‌ن، وئه‌گه‌ر نه ژ به‌ر هندێ با كو خودێ ده‌مه‌كێ ده‌سنيشانكرى بۆ عه‌زابا وان د دنيايێ دا دانايه نه‌پێش دكه‌ڤت نه‌پاش دكه‌ڤت، ده‌مێ وان داخوازا عه‌زابێ دكر دا عه‌زاب ب سه‌ر وان دا ئێت، وعه‌زاب ب خافله‌تى ڤه هه‌ر دێ ب سه‌ر وان دا ئێت، وئه‌و پێ ناحه‌سیێن.
{ 54 } { يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذَابِ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكَافِرِينَ } ئه‌و له‌زێ ل هاتنا عه‌زابێ د دنيايێ دا ل ته دكه‌ن، وئه‌و هه‌ر دێ ب سه‌ر وان دا ئێت، وهندى عه‌زابا جه‌هنه‌مێیه ل ئاخره‌تێ دێ دۆرێ ل وان گرت، ئه‌و ژێ خلاس نابن.
{ 55 } { يَوْمَ يَغْشَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَيَقُولُ ذُوقُوا مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ } ڕۆژا قيامه‌تێ عه‌زاب ژ هنداڤى سه‌رێ كافران ب سه‌ر وان دا دئێت، و ژ بن پییێن وان ژى، وئاگر ژ هه‌مى ڕه‌خان ڤه ب سه‌ر وان دا دئێت، وخودێ هنگى دبێژته وان: هوين تام بكه‌نه جزايێ كارێ هه‌وه د دنيايێ دا دكر: ژ شركا ب خودێ، وكرنا گونه‌هـ وتاوانان.
{ 56 } { يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِي وَاسِعَةٌ فَإِيَّايَ فَاعْبُدُونِ } ئه‌ى به‌نییێن من يێن باوه‌رى ئيناى، ئه‌گه‌ر د ئاشكه‌راكرنا باوه‌رییێ وپه‌رستنا خودێ ب تنێ دا هوين د ته‌نگاڤییێ دا بن، هوين ل عه‌ردێ خودێ يێ به‌رفره‌هـ مشه‌خت ببن، وپه‌رستنێ بۆ من ب تنێ بكه‌ن.
{ 57 } { كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ۖ ثُمَّ إِلَيْنَا تُرْجَعُونَ } هه‌ر نه‌فسه‌كا زێندى دێ تام كه‌ته مرنێ، پاشى هوين بۆ حسێب وجزادانێ بۆ نك مه دێ ئێنه زڤڕاندن.
{ 58 } { وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ الْجَنَّةِ غُرَفًا تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ نِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ } وئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى وئه‌و كارێن چاك كرين يێن فه‌رمان پێ لێ هاتییه‌كرن مسوگه‌ر ئه‌م دێ وان ل ژۆرێن بلند ژ به‌حه‌شتێ دانين يێن رويبار د بن دا دچن، هه‌ر وهه‌ر ئه‌و دێ تێدا مينن، ئه‌ڤ ژۆرێن به‌حه‌شتێ چ باش جزايه بۆ وان يێن كارى ب فه‌رمانا خودێ دكه‌ن.
{ 59 } { الَّذِينَ صَبَرُوا وَعَلَىٰ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ } هندى ئه‌و به‌حه‌شتن يێن به‌حس ژێ هاتییه‌كرن بۆ وان خودان باوه‌رانه يێن صه‌بر ل سه‌ر گوهدارییا خودێ كێشاى، وپێگرى ب دينێ خۆ كرى، و د ڕزق وجيهادا دوژمنى دا خۆ دهێلنه ب هيڤيیا خودێ ڤه.
{ 60 } { وَكَأَيِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لَا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ يَرْزُقُهَا وَإِيَّاكُمْ ۚ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ } وچه‌ند حه‌يوان هه‌نه ل سه‌ر عه‌ردى ب ڕێڤه دچن ڕزقێ خۆ بۆ ڕۆژا دى هل ناگرن، وه‌كى مرۆڤ دكه‌ت، خودێ ڕزقێ وان دده‌ت وه‌كى ڕزقێ هه‌وه دده‌ت، وئه‌وه گوهدێرێ گۆتنێن هه‌وه، يێ پڕزانا ب كريار وهزرێن هه‌وه يێن دلی.
{ 61 } { وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ ۖ فَأَنَّىٰ يُؤْفَكُونَ } وئه‌گه‌ر تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- پسيارا بوتپه‌رێسان بكه‌ى: كێ عه‌سمان وعه‌رد ب ڤى ڕه‌نگێ جوان ئافراندينه، وڕۆژ وهه‌يڤ بنده‌ست كرينه؟ مسوگه‌ر ئه‌و دێ بێژن: خودێ ب تنێ ئه‌و يێن ئافراندين، ڤێجا چاوا ئه‌و به‌رێ خۆ ژ باوه‌رییا ب خودێ وه‌ردگێڕن، وپه‌رستنا هنده‌كێن دى د گه‌ل وى دكه‌ن؟ ڤێجا تو ژ دره‌و وبێ به‌ختییا وان عه‌جێبگرتى ببه!!
{ 62 } { اللَّهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَيَقْدِرُ لَهُ ۚ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ } خودايێ پاك وبلند ڕزقى بۆ وى به‌رفره‌هـ دكه‌ت يێ وى بڤێت ژ به‌نییێن خۆ، و ل سه‌ر وى به‌رته‌نگ دكه‌ت يێ وى بڤێت، هندى خودێیه ب هه‌ر تشته‌كێ هوين دكه‌ن يێ پڕزانايه، چو تشت ل وى به‌رزه نابت.
{ 63 } { وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ نَزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِهَا لَيَقُولُنَّ اللَّهُ ۚ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ ۚ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ } وئه‌گه‌ر تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- پسيارا بوتپه‌رێسان بكه‌ى: كێ ئاڤه‌ك ژ عه‌وران باراندییه وعه‌رد پشتى هشك بووى پێ شين كرییه‌ڤه؟ مسوگه‌ر ئه‌و دێ ئعترافێ كه‌ن وبێژنه ته: خودێ ب تنێیه ئه‌و چه‌نده كرى، تو بێژه: حه‌مد بۆ وى خودايى بت يێ هێجه‌تا ته ب سه‌ر يا وان ئێخستى، به‌لكى پترییا وان فام ناكه‌ن كانێ مفايێ وان وزيانا وان د چ دايه، وئه‌گه‌ر وان فام كربا وان شريك بۆ خودێ چێ نه‌دكرن.
{ 64 } { وَمَا هَٰذِهِ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ ۚ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوَانُ ۚ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ } وئه‌ڤ ژينا دنيايێ ژ موژيلی ويارییان پێڤه‌تر چو ددى نينه، پاشى ئه‌و زوى دچت، وهندى خانییێ ئاخره‌تێیه ئه‌وه ژينا ڕاست وبه‌رده‌وام يا كو مرن تێدا نه‌بت، ئه‌گه‌ر خه‌لكى ئه‌ڤ چه‌نده زانيبا خانییێ به‌روه‌خت ب سه‌ر يێ به‌رده‌وام نه‌دئێخست.
{ 65 } { فَإِذَا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذَا هُمْ يُشْرِكُونَ } ڤێجا ئه‌گه‌ر كافر د ده‌ريايێ دا ل گه‌مییان سويار بوون، وئه‌و ژ خه‌ندقاندنێ ترسیان، ئه‌و دێ به‌رێ خۆ ده‌نه خودێ ب تنێ، و ژ دله‌كێ صافى دێ دوعايان ژ وى كه‌ن، ڤێجا ئه‌گه‌ر وى ئه‌و ده‌ربازكرنه هشكاتییێ، وته‌نگاڤى ژ سه‌ر وان ڕابوو، ئه‌و دێ ل شركا خۆ زڤڕنه‌ڤه. وئه‌و ب ڤێ چه‌ندێ هه‌ڤدژییێ دكه‌ن، ل ده‌مێ ته‌نگاڤییێ ته‌وحیدا خودێ دكه‌ن، و ل ده‌مێ به‌رفره‌هییێ شركێ دكه‌ن.
{ 66 } { لِيَكْفُرُوا بِمَا آتَيْنَاهُمْ وَلِيَتَمَتَّعُوا ۖ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ } وشركا وان پشتى مه قه‌نجییا ڕزگاربوونا ژ ده‌ريايێ د گه‌ل وان كرى، بۆ هندێیه دا دويماهییا وێ قه‌نجییا مه د گه‌ل وان كرى ببته كوفر ، ودا ئه‌و خۆشیبرنا خۆ د ڤێ دنيايێ دا تمام بكه‌ن، پاشى ئه‌و خرابییا كارێ خۆ دێ زانن، ودێ زانن كانێ خودێ چ عه‌زاب بۆ وان ل ڕۆژا قيامه‌تێ ئاماده كرییه.
{ 67 } { أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَيُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ ۚ أَفَبِالْبَاطِلِ يُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَةِ اللَّهِ يَكْفُرُونَ } ئه‌رێ وما كافرێن (مه‌كه‌هێ) نه‌ديتییه كو خودێ (مه‌كه‌هـ) بۆ وان يا كرییه جهه‌كێ پاراستى وته‌نا، خه‌لكێ وێ تێدا ژ خۆ ومالێ خۆ دپشتڕاستن، ومرۆڤ ل ده‌ور وبه‌رێن وان ژ ده‌رڤه‌ى حه‌ره‌مێ، نه دپشتڕاستن ودئێنه ڕه‌ڤاندن؟ ئه‌رێ ڤێجا ئه‌و باوه‌رییێ ب شركێ دئينن، وكافرییێ ب وێ قه‌نجییێ دكه‌ن يا خودێ ب تايبه‌تى د گه‌ل وان كرى، وئه‌و په‌رستنا وى ب تنێ ناكه‌ن؟
{ 68 } { وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُ ۚ أَلَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوًى لِلْكَافِرِينَ } كه‌س ژ وى زۆردارتر نينه يێ دره‌و ل سه‌ر ناڤێ خودێ كرى، ڤێجا نه‌حه‌قى وسه‌رداچوونا خۆ ب خودێ ڕاداى، يان دره‌و ب وێ حه‌قییێ كرى يا خودێ پێغه‌مبه‌رێ خۆ پێ هنارتى، هندى د ئاگرى دایه جهه‌ك بۆ وى هه‌يه يێ كوفر ب خودێ كرى، وباوه‌رى ب ته‌وحيدا وى نه‌ئيناى، وپێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌د سلاڤ لێ بن دره‌وين ده‌رێخستى.
{ 69 } { وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ } وئه‌و خودان باوه‌رێن جيهادا نه‌فسا خۆ وشه‌يتانى ونه‌يارێن خودێ كرى، وصه‌بر ل سه‌ر نه‌خۆشییا د ڕێكا خودێ دا كێشاى، خودێ به‌رێ وان دێ ده‌ته ڕێكێن خێرێ، ودێ وان ل سه‌ر ڕێكا ڕاست موكم كه‌ت، وهه‌چییێ ئه‌ڤه سالۆخه‌تێن وى بن ئه‌و بۆ خۆ وبۆ خه‌لكى ژى دێ يێ قه‌نجيخواز بت. وهندى خودێیه ب پشته‌ڤانى وپاراستن وته‌وفيقا خۆ يێ د گه‌ل وى يێ قه‌نجيكار بت ژ به‌نییان.
