النُّور
{ 1 } { سُورَةٌ أَنْزَلْنَاهَا وَفَرَضْنَاهَا وَأَنْزَلْنَا فِيهَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ } ئه‌ڤه سووره‌ته‌كا مه‌زنه ژ قورئانێ مه ئينايه خوارێ، وكارێ ب ئه‌حكامێن وێ فه‌ركرییه، ومه ده‌ليلێن ئاشكه‌را تێدا ئيناينه خوارێ؛ دا به‌لكى هوين بيرا خۆ ل ڤان ئايه‌تان بيننه‌ڤه، وكارى پێ بكه‌ن.
{ 2 } { الزَّانِيَةُ وَالزَّانِي فَاجْلِدُوا كُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا مِائَةَ جَلْدَةٍ ۖ وَلَا تَأْخُذْكُمْ بِهِمَا رَأْفَةٌ فِي دِينِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۖ وَلْيَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ } ئه‌گه‌ر ژنا نه‌شويكرى ومێرێ ژن نه‌ئيناى زنايێ بكه‌ن، جزايێ هه‌ر ئێك ژ وان سه‌د جه‌لدێن ب قامچییێنه، و د سوننه‌تێ دا هاتییه كو د گه‌ل ڤان جه‌لدان ئه‌و ساله‌كێ دێ ئێنه نه‌فيكرن ژى. و د جزادانا وان دا بلا دلێ هه‌وه پێ ڤه نه‌بت، كو وان جزا نه‌ده‌ن يان جزايێ وان سڤك بكه‌ن، ئه‌گه‌ر هه‌وه باوه‌رى ب خودێ وڕۆژا دويماهییێ هه‌بت وهوين كارى ب شريعه‌تێ ئيسلامێ بكه‌ن؛ وده‌مێ هوين وان جزا دده‌ن بلا هژماره‌كا خودان باوه‌ران ئاماده ببن؛ دا ئه‌و پاشڤه بچن وعيبره‌ته‌كێ بۆ خۆ ژێ ببينن.
{ 3 } { الزَّانِي لَا يَنْكِحُ إِلَّا زَانِيَةً أَوْ مُشْرِكَةً وَالزَّانِيَةُ لَا يَنْكِحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِكٌ ۚ وَحُرِّمَ ذَٰلِكَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ } مێرێ زناكه‌ر ژبلی ژنا زناكه‌ر يان ژنا بوتپه‌رێس يا باوه‌رى ب حه‌رامبوونا زنايێ نه‌بت چو ژنان ماره ناكه‌ت، وژنا زناكه‌ر ژبلی مێرێ زناكه‌ر يان مێرێ بوتپه‌رێس يێ باوه‌رى ب حه‌رامبوونا زنايێ نه‌بت چو زه‌لام وێ ماره ناكه‌ن، وماره‌كرنا وێ ل سه‌ر خودان باوه‌ران يا هاتییه حه‌رامكرن. وئه‌ڤه ده‌ليله‌كێ ئاشكه‌رايه كو ماره‌كرنا ژنا زناكه‌ر چێ نابت حه‌تا ئه‌و تۆبه دكه‌ت، وهه‌ر وه‌سا چێ نابت مرۆڤ ژنێ بده‌نه مێرێ زناكه‌ر حه‌تا ئه‌و تۆبه بكه‌ت.
{ 4 } { وَالَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِينَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ } وئه‌وێن تاوانا كرنا زنايێ ب دويڤ هنده‌ك مرۆڤێن پاقژ ڤه‌دنن چ ژن بن چ مێر، بێى چار شاهدێن عادل شاهده‌يێ د گه‌ل وان بده‌ن، هوين حه‌شتێ جه‌لدان ب قامچییان بداننه وان، وچو جاران شاهده‌يییا وان قه‌بويل نه‌كه‌ن، وئه‌و ئه‌ون يێن ژ بن ئه‌مرێ خودێ ده‌ركه‌فتين.
{ 5 } { إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ وَأَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ } به‌لێ هه‌چییێ تۆبه بكه‌ت وپه‌شێمان ببت، و ژ بێ به‌ختییا خۆ لێڤه ببت وكاره‌كێ چاك بكه‌ت، هندى خودێیه گونه‌ها وى دێ ژێ به‌ت ودێ ڕه‌حمێ پێ به‌ت، وتۆبا وى قه‌بويل كه‌ت.
{ 6 } { وَالَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُمْ شُهَدَاءُ إِلَّا أَنْفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ } وئه‌وێن تاوانا كرنا زنايێ ب دويڤ ژنێن خۆ ڤه‌دنن، ووان ژبلی خۆ چو شاهد ل سه‌ر گۆتنا خۆ نه‌بن، يا ل سه‌ر وى ئه‌وه ئه‌و ل نك قازى چار جاران شاهده‌يێ بده‌ت، وبێژت: خودێ شاهده كو ئه‌ز د ڤێ گۆتنا خۆ دا يێ ڕاستگۆمه.
{ 7 } { وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِنْ كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ } و ل جارا پێنجێ د سه‌ر ڤێ گۆتنێ ڕا نفرينه‌كێ ل خۆ بكه‌ت، كو ئه‌و هێژاى له‌عنه‌تا خودێ ببت ئه‌گه‌ر ئه‌و د گۆتنا خۆ دا يێ دره‌وين بت.
{ 8 } { وَيَدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ } و ب شاهده‌دانا وى ژن هێژاى جزادانێ دبت، كو به‌ر لێ باراندنا حه‌تا مرنێیه، و ب هندێ ئه‌ڤ جزايه ژ سه‌ر وێ ڕادبت كو ئه‌و چار جاران شاهده‌يێ بده‌ت به‌رانبه‌ر شاهده‌يیا مێرێ خۆ كو ئه‌و زه‌لام د گۆتنا خۆ دا يێ دره‌وينه ده‌مێ وى ئه‌و ب زنايێ گونه‌هبار كرى.
{ 9 } { وَالْخَامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْهَا إِنْ كَانَ مِنَ الصَّادِقِينَ } و د سه‌ر ڤێ گۆتنێ ڕا جارا پێنجێ نفرينه‌كێ ل خۆ بكه‌ت كو ئه‌و هێژاى غه‌زه‌با خودێیه ئه‌گه‌ر مێرێ وێ د گۆتنا خۆ دا يێ ڕاستگۆ بت، و د ڤى حاله‌تى دا هه‌ردو دێ ژێك ئێنه جوداكرن.
{ 10 } { وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ حَكِيمٌ } وئه‌گه‌ر ڕه‌حما خودێ وقه‌نجییا وى ل سه‌ر هه‌وه نه‌با -گه‌لی خودان باوه‌ران- كو وى ئه‌ڤ شريعه‌ته بۆ ژن ومێران داناى، ئه‌و دا ب سه‌رێ وان ئێت يا وان نفرين پێ ل خۆ كرى، وهندى خودێیه تۆبه‌وه‌رگرێ وى يى يێ تۆبه بكه‌ت ژ به‌نییێن وى، و د شريعه‌تێ خۆ دا يێ كاربنه‌جهه.
{ 11 } { إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ ۚ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ ۖ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ ۚ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ ۚ وَالَّذِي تَوَلَّىٰ كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ } هندى ئه‌ون يێن كرێتترين دره‌و كرى، كو گونه‌هباركرنا ده‌یكا موسلمانان عائيشايێ بوو -خودێ ژێ ڕازى بت- ب تاوانا كرنا خرابییێ، ئه‌و كۆمه‌كا ژ هه‌وه ب خۆنه -گه‌لی موسلمانان- هوين حسێب نه‌كه‌ن گۆتنا وان بۆ هه‌وه يا خرابه، به‌لكى ئه‌و بۆ هه‌وه باشییه؛ چونكى ئه‌و بۆ ئه‌گه‌را ئاشكه‌رابوونا پاقژى وبێ گونه‌هییا ده‌یكا موسلمانان وبلندبوونا ناڤێ وێ، بۆ هه‌ر كه‌سه‌كێ ب ڤێ دره‌وێ ئاخفتى جزايێ وى ژ گونه‌هێ هه‌يه، وئه‌وێ بارێ مه‌زنێ ڤێ دره‌وێ ب ستويێ خۆ ڤه گرتى، كو عه‌بدللاهێ كوڕێ ئوبه‌يێ كوڕێ سه‌لوولییه -له‌عنه‌تا خودێ لێ بن- عه‌زابه‌كا مه‌زن ل ئاخره‌تێ بۆ وى هه‌يه، كو مانا هه‌ر و هه‌ره د نزمترين ده‌ره‌جێن ئاگرى دا.
{ 12 } { لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَٰذَا إِفْكٌ مُبِينٌ } بلا ژن ومێرێن خودان باوه‌ر هزرا باش ژ ئێك ودو كربا ده‌مێ وان گوهـ ل ڤێ دره‌وا مه‌زن بووى، وگۆتبان: ئه‌ڤه دره‌وه‌كا ئاشكه‌رايه د ده‌رحه‌قا عائيشايێ دا خودێ ژێ رازى بت هاتییه گۆتن.
{ 13 } { لَوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ ۚ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَٰئِكَ عِنْدَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ } ئه‌وێن ئه‌ڤ دره‌وه كرى بلا چار شاهدێن عادل ل سه‌ر گۆتنا خۆ ئينابان، وكو وان ئه‌ڤ چه‌نده نه‌كرى ئه‌و ل نك خودێ ددره‌وينن.
{ 14 } { وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ } وئه‌گه‌ر ژ به‌ر قه‌نجییا خودێ ل سه‌ر هه‌وه نه‌با، وئه‌و دلۆڤانییا وى ب هه‌وه برى، كو د دين ودنيايێ دا هوين پاراستین وله‌ز د عه‌زابدانا هه‌وه دا نه‌كرى، وتۆبا وان قه‌بويل كرى يێن تۆبه كرى ژ هه‌وه، ژ به‌ر وێ يا هه‌وه گۆتى عه‌زابه‌كا مه‌زن دا ب سه‌ر هه‌وه دا ئێت.
{ 15 } { إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُمْ مَا لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ } ده‌مێ هوين ڤێ دره‌وا مه‌زن وه‌ردگرن و ب ئه‌زمانێن خۆ ڤه‌دگوهێزن، وئه‌و گۆتنه‌كا نه يا حه‌قه، وهه‌وه چو زانين پێ نينن، وئه‌ڤه بۆ هه‌وه چێ نابت: گۆتنا نه‌حه‌قییێ، وگۆتنا بێ زانين، وهوين هزر دكه‌ن ئه‌و تشته‌كێ سڤك وبچويكه، وئه‌و ب خۆ ل نك خودێ يا مه‌زنه. وگه‌فه‌كا مه‌زن د ڤێ چه‌ندێ دا هه‌يه كو مرۆڤ نه‌حه‌قییێ به‌لاڤ بكه‌ت.
{ 16 } { وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ مَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهَٰذَا سُبْحَانَكَ هَٰذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ } وده‌مێ هه‌وه ئه‌و گوهـ لێ بووى بلا هه‌وه گۆتبا: بۆ مه چێ نابت ئه‌م ڤێ دره‌وێ بێژين، پاكى بۆ ته بت -ئه‌ى خودا- ژ گۆتنا ڤێ چه‌ندێ د ده‌ر حه‌قا كابانییا پێغه‌مبه‌رێ ته موحه‌ممه‌دى دا -سلاڤ لێ بن-، وئه‌ڤ دره‌وه د گونه‌هـ وجزايێ خۆ دا يا مه‌زنه.
{ 17 } { يَعِظُكُمُ اللَّهُ أَنْ تَعُودُوا لِمِثْلِهِ أَبَدًا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ } خودێ بيرا هه‌وه دئينته‌ڤه وهه‌وه پاشڤه دبه‌ت كو هوين جاره‌كا دى ل كاره‌كێ دى يێ وه‌كى ڤى بزڤڕنه‌ڤه، ئه‌گه‌ر هه‌وه باوه‌رى ب وى هه‌يه.
{ 18 } { وَيُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ } وخودێ وان ئايه‌تان بۆ هه‌وه ئاشكه‌را دكه‌ت يێن شيره‌ت وئه‌حكامێن شه‌رعى تێدا، وخودێ ب كريارێن هه‌وه يێ پڕزانايه، و د شريعه‌تێ خۆ دا يێ كاربنه‌جهه.
{ 19 } { إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ } هندى ئه‌ون يێن حه‌ز دكه‌ن كرێتى د ناڤ موسلمانان دا به‌لاڤ ببت د دنيايێ دا عوقوبا قه‌زفێ، وگه‌له‌ك به‌لايێن دى بۆ وان هه‌نه، و ل ئاخره‌تێ -ئه‌گه‌ر ئه‌و تۆبه نه‌كه‌ن- عه‌زابا ئاگرى بۆ وان هه‌يه، وخودێ ب تنێ دره‌وا وان دزانت، وهوين نزانن.
{ 20 } { وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ } وئه‌گه‌ر قه‌نجییا خودى ل سه‌ر وان نه‌با يێن ب به‌لاڤكرنا ڤێ دره‌وێ ڕابووين ودلۆڤانییا وى ب وان نه‌با، وكو خودێ مهره‌بانێ دلۆڤانكاره، وى ئه‌ڤ ئه‌حكام وشيره‌ته ئاشكه‌را نه‌دكرن، ودا له‌زێ د جزادانا وان دا كه‌ت يێن بێ ئه‌مرییا وى كرى.
{ 21 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ ۚ وَمَنْ يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ ۚ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَكَىٰ مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَٰكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ وى كرى، هوين ب دويڤ ڕێكێن شه‌يتانى نه‌كه‌ڤن، وهه‌چییێ ب دويڤ ڕێكێن شه‌يتانى بكه‌ڤت هندى ئه‌وه ئه‌و فه‌رمانێ ب كارێن كرێت وخراب دكه‌ت، وئه‌گه‌ر ژ به‌ر قه‌نجییا خودێ ل سه‌ر خودان باوه‌ران نه‌با ودلۆڤانییا وى ب وان كه‌سه‌ك ژ وان ژ پيساتییا گونه‌ها خۆ پاقژ نه‌دبوو، به‌لێ خودێ -ژ قه‌نجییا خۆ- وى پاقژ دكه‌ت يێ وى بڤێت. وخودێ گوهدێرێ گۆتنێن هه‌وه‌يه، و ب ئنيه‌ت وكارێن هه‌وه يێ پڕزانايه.
{ 22 } { وَلَا يَأْتَلِ أُولُو الْفَضْلِ مِنْكُمْ وَالسَّعَةِ أَنْ يُؤْتُوا أُولِي الْقُرْبَىٰ وَالْمَسَاكِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۖ وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا ۗ أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ } وئه‌وێن خودان سه‌راتى د دينى دا وبه‌رفره‌هى د مالی دا بلا سويندێ نه‌خۆن كو ئه‌و هاريكارییا مرۆڤێن خۆ يێن هه‌ژار وپێتڤى ومشه‌ختییان نه‌كه‌ن، ونه‌فه‌قێ نه‌ده‌نه وان؛ ژ به‌ر وێ گونه‌ها وان كرى، وبلا ئه‌و ل خه‌له‌تییا وان ببۆرن، ووان جزا نه‌ده‌ن. ئه‌رێ ما هه‌وه نه‌ڤێت كو خودێ ل هه‌وه نه‌گرت؟ ڤێجا هوين ل وان نه‌گرن. وخودێ باش گونه‌هـ ژێبره بۆ به‌نییێن خۆ، ويێ دلۆڤانكاره ب وان. وئه‌ڤه پالدانه‌كه بۆ مه كو ئه‌م د دلفره‌هـ بين و ل خه‌له‌تییان ببۆرين.
{ 23 } { إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ } هندى ئه‌ون يێن تاوانا زنايێ ب دويڤ ژنێن پاراستى وخودان باوه‌ر وبێ ئاگه‌هـ وخرابى نه‌هاتییه سه‌ر دلی ڤه‌دنن، ئه‌و د دنيايێ وئاخره‌تێ دا ژ دلۆڤانییا خودێ دده‌ركرينه، وعه‌زابه‌كا مه‌زن د ئاگرێ جه‌هنه‌مێ دا بۆ وان هه‌يه. وئه‌ڤ ئايه‌ته ده‌ليله ل سه‌ر كوفرا هه‌ر كه‌سه‌كێ خه‌به‌ران بێژته ژنكه‌كا پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن-، يان ژى بێ به‌ختییه‌كێ ب دويڤ ئێك ژ وان ڤه‌نت.
{ 24 } { يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } ئه‌و عه‌زاب ل ڕۆژا قيامه‌تێيه ده‌مێ ئه‌زمانێن وان شاهده‌يێ ل سه‌ر گۆتنێن وان دده‌ن، وده‌ست وپییێن وان شاهده‌يێ ل سه‌ر كريارێن وان دده‌ن.
{ 25 } { يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ } ل ڤێ ڕۆژێ خودێ جزايێ وان ب دورستى و ب دادى دێ ده‌ته وان، و ل وى جهێ مه‌زن ئه‌و دێ زانن كو هندى خودێیه ئه‌وه حه‌قییا ئاشكه‌را، يێ كو هندى دندكه‌كێ زۆردارییێ ل كه‌سێ نه‌كه‌ت.
{ 26 } { الْخَبِيثَاتُ لِلْخَبِيثِينَ وَالْخَبِيثُونَ لِلْخَبِيثَاتِ ۖ وَالطَّيِّبَاتُ لِلطَّيِّبِينَ وَالطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَاتِ ۚ أُولَٰئِكَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا يَقُولُونَ ۖ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ } هه‌ر پيسییه‌كا هه‌بت ژ ژن ومێر وگۆتن وكرياران ئه‌و بابه‌تى تشتێ پيسه ويێ هێژاى وییه، وهه‌ر پاقژییه‌ك ژ ژن ومێر وگۆتن وكرياران ئه‌و بابه‌تى تشتێ پاقژه ويێ هێژاى وییه، وژن ومێرێن پاقژ ژ وێ خرابییێ دبه‌رينه يا مرۆڤێن پيس ب دويڤ وان ڤه‌دنن، لێبۆرينه‌ك ژ خودێ بۆ وان هه‌يه كو گونه‌هێن وان هه‌مییان ڤه‌گرت، وڕزقه‌كێ ب بها بۆ وان د به‌حه‌شتێ دا هه‌يه.
{ 27 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّىٰ تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَىٰ أَهْلِهَا ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ وى كرى، ژبلی مالێن خۆ هوين نه‌چنه د چو مالێن دى ڤه حه‌تا هوين ده‌ستويرییێ ژ خودانێ مالێ دخوازن وسلاڤ دكه‌نێ. وڕه‌نگێ سلاڤێ وه‌كى د سوننه‌تێ دا هاتى ئه‌ڤه‌يه: سلاڤ ل وه بن بێمه ژۆر؟ ئه‌ڤ ده‌ستويرییه بۆ هه‌وه چێتره؛ دا به‌لكى هوين -ب كرنا وێ- فه‌رمانێن خودێ ل بيرا خۆ بينن، وگوهدارییا وى بكه‌ن.
{ 28 } { فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِيهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّىٰ يُؤْذَنَ لَكُمْ ۖ وَإِنْ قِيلَ لَكُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُوا ۖ هُوَ أَزْكَىٰ لَكُمْ ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ } ڤێجا ئه‌گه‌ر هوين د مالێن وان دا كه‌سێ نه‌بينن نه‌چنه ژۆر حه‌تا ئێك هه‌بت ده‌ستويرییێ بده‌ته هه‌وه، وئه‌گه‌ر ئه‌و ده‌ستويرییێ نه‌ده‌ت، وبێژته هه‌وه: بزڤڕن هوين بزڤڕن، ووى نه‌ئێخنه كراسێ شه‌رمێ، وزڤڕين هنگى بۆ هه‌و پاقژتره؛ چونكى هنده‌ك حاله‌ت يێن هه‌ين مرۆڤى نه‌ڤێت كه‌س مرۆڤى تێدا ببينت. وخودێ ب كارێ هوين دكه‌ن يێ پڕزانايه، وئه‌و جزايێ هه‌ر ئێكى ل دويڤ كارێ وى دێ ده‌تێ.
{ 29 } { لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ مَسْكُونَةٍ فِيهَا مَتَاعٌ لَكُمْ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَكْتُمُونَ } به‌لێ چو گونه‌هـ ل سه‌ر هه‌وه نينه كو هوين بێ ده‌ستويرى بچنه وان مالێن بۆ هنده‌ك كه‌سێن تايبه‌ت نه‌هاتبنه ته‌رخانكرن، به‌لكى بۆ هه‌ر كه‌سه‌كێ پێتڤى هاتبنه دورستكرن، وه‌كى وان مالان يێن بۆ وه‌قفێ ل سه‌ر ڕێكا هاتينه چێكرن، ومفا بۆ هه‌ر كه‌سه‌كێ پێتڤى د وان دا هه‌يه، و د خواستنا ده‌ستويرییێ دا ل ڤان جهان زه‌حمه‌ت هه‌يه. وخودێ كارێن هه‌وه يێن ئاشكه‌را وڤه‌شارتى دزانت.
{ 30 } { قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ۚ ذَٰلِكَ أَزْكَىٰ لَهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه خودان باوه‌ران بلا ئه‌و چاڤێن خۆ ژ وى تشتى بگرن يێ بۆ وان حه‌لال نه‌بت ژ ژن وعه‌وره‌تان، وبلا ئه‌و نامويسا خۆ ژ حه‌رامییێ بپارێزن، ئه‌ڤه بۆ وان پاڤژتره. هندى خودێیه ب كارێ ئه‌و دكه‌ن يێ شاره‌زايه.
{ 31 } { وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ ۖ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَىٰ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ ۖ وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ ۚ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ } وتو بێژه ژنێن خودان باوه‌ر: بلا ئه‌و چاڤێن خۆ ژ حه‌رامییێ بگرن، ونامويسا خۆ ژ تشتێ حه‌رام بپارێزن، وبلا ئه‌و خه‌مل وخێزا خۆ بۆ زه‌لامان ئاشكه‌را نه‌كه‌ن، وهندى ژ وان بێت بلا ئه‌و ڤه‌شێرن ئه‌و جلك تێ نه‌بن يێن ئه‌و ب سه‌ر جلكان دا دكه‌نه به‌ر خۆ، ئه‌گه‌ر چو فتنه ژێ چێ نه‌بن، وبلا ئه‌و ده‌رسۆكێن خۆ ب سه‌ر پستوى وبه‌رسنگێن خۆ دا به‌رده‌ن؛ دا باش بێنه ستاره‌كرن، وبلا ئه‌و خه‌ملا خۆ يا ڤه‌شارتى بۆ كه‌سێ ژبلی زه‌لامێن خۆ ئاشكه‌را نه‌كه‌ن؛ چونكى بۆ وان دورسته ئه‌و وێ ببينن يا خه‌لكێ دى نه‌بينت. وهنده‌ك ژ خه‌ملا وان وه‌كى دێمى وستوى وده‌ستان وزه‌ندكان دورسته بۆ بابێن وان وخه‌زويرێن وان وكۆڕێن وان ونه‌ڤسییێن وان وبرايێن وان وبرازايێن وان وخوارزايێن وان وژنكێن موسلمان -نه يێن كافر-، وعه‌بدێن وان، ووان زه‌لامێن هه‌وجه‌ى ژنكان نه‌بن، وزارۆكێن بچويك يێن نه‌گه‌هشتى وچو ژ عه‌وره‌تان نه‌زانن، بۆ ڤان دورسته هنده‌كێ ژ خه‌ملا ژنكێ ببينن، وده‌مێ ژن ب ڕێڤه دچن بلا پییێن خۆ ل عه‌ردى نه‌ده‌ن دا ده‌نگێ خه‌ملا وان يا ڤه‌شارتى وه‌كى ده‌نگێ خلخالان نه‌ئێته گوهـ لێ بوون، وهوين -گه‌لی خودان باوه‌ران- بزڤڕنه گوهدارییا خودايێ خۆ د وى تشتى دا يێ وى فه‌رمان پێ ل هه‌وه كرى ژ سالۆخه‌تێن جوان وئه‌خلاقێ باش، ووان ئه‌خلاقان بهێلن يێن خه‌لكێ جاهليه‌تێ دكرن ژ سالۆخه‌ت وئه‌خلاقێ بێ خێر؛ دا به‌لكى هوين خێرا دنيايێ وئاخره‌تێ ب ده‌ست خۆ ڤه بينن.
{ 32 } { وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ } وهوين مرۆڤێن بێ ژن وبێ مێر يێن ئازاد ويێن چاك ژ به‌نییێن خۆ ژنێ بۆ بينن وماره بكه‌ن، ئه‌گه‌ر ئه‌وێ بۆ خۆپاراستنێ حه‌ز بكه‌ت ژنێ بينت يێ هه‌ژار بت، خودێ ژ ڕزقێ خۆ يێ به‌رفره‌هـ دێ وى ده‌وله‌مه‌ند كه‌ت. وخودێ يێ قه‌نجى مه‌زن وبه‌رفره‌هه، و ب حالێ به‌نییێن خۆ يێ پڕزانايه.
{ 33 } { وَلْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّىٰ يُغْنِيَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۗ وَالَّذِينَ يَبْتَغُونَ الْكِتَابَ مِمَّا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ فَكَاتِبُوهُمْ إِنْ عَلِمْتُمْ فِيهِمْ خَيْرًا ۖ وَآتُوهُمْ مِنْ مَالِ اللَّهِ الَّذِي آتَاكُمْ ۚ وَلَا تُكْرِهُوا فَتَيَاتِكُمْ عَلَى الْبِغَاءِ إِنْ أَرَدْنَ تَحَصُّنًا لِتَبْتَغُوا عَرَضَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۚ وَمَنْ يُكْرِهْهُنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِنْ بَعْدِ إِكْرَاهِهِنَّ غَفُورٌ رَحِيمٌ } وئه‌وێن ژ فه‌قيرییێ يان ژ به‌ر هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كا دى يا هه‌بت نه‌شێن ژنێ بينن، بلا ئه‌و خۆ ده‌همه‌ن پاقژ بكه‌ن وخۆ ژ حه‌رامییێ بده‌نه پاش حه‌تا خودێ ژ قه‌نجییا خۆ وان زه‌نگين بكه‌ت، وئه‌و بشێن ژنێ بينن. وئه‌و عه‌بد وجارییێن دخوازن به‌رانبه‌ر هنده‌ك مالی خۆ ژ خودانێن خۆ بكڕن، يا ل سه‌ر خودانێن وان ئه‌وه ئه‌و ل به‌ر وێ چه‌ندێ بێن ئه‌گه‌ر وان ديت خێره‌كا د وان دا هه‌ى: كو ب عه‌قل بن وبشێن خۆ ب خودان بكه‌ن، و ل سه‌ر وان و ل سه‌ر خه‌لكێ دى ژى ئه‌وه ب مالی هاريكارییا وان بكه‌ن. وبۆ هه‌وه چێ نابت هوين كوته‌كییێ ل جارییێن خۆ بكه‌ن كو ئه‌و خرابییێ بكه‌ن دا مالی بۆ هه‌وه بينن، وچاوا هوين وێ چه‌ندێ دێ كه‌ن ووان ده‌همه‌ن پاقژى دڤێت وهوين قه‌بويل ناكه‌ن؟ وهه‌چییێ كوته‌كییێ ل وان بكه‌ت دا ئه‌و زنايێ بكه‌ن هندى خودێیه پشتى ڤێ كوته‌كییا ل وان دئێته‌كرن باش گونه‌هـ ژێبره بۆ وان، ويێ دلۆڤانكاره ب وان، وگونه‌هـ ل سه‌ر وانه يێن كوته‌كییێ ل وان دكه‌ن.
{ 34 } { وَلَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ آيَاتٍ مُبَيِّنَاتٍ وَمَثَلًا مِنَ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ } ومه ب ڕاستى ئايه‌تێن قورئانێ يێن حه‌قییێ ئاشكه‌را دكه‌ن، ومه‌ته‌له‌ك ژ به‌حسێ ملله‌تێن به‌رێ، وشيره‌ته‌كا ئه‌و مفایى ژێ ببينت يێ ژ خودێ بترست وخۆ ژ عه‌زابا وى بده‌ته پاش، بۆ هه‌وه ئينانه خوارێ.
{ 35 } { اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ ۖ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ ۖ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لَا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ ۚ نُورٌ عَلَىٰ نُورٍ ۗ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشَاءُ ۚ وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ ۗ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ } خودێ ڕۆناهییا عه‌سمانان وعه‌ردییه ئه‌و كارێ وان ب ڕێڤه دبه‌ت وبه‌رێ خه‌لكێ وان دده‌ته هيدايه‌تێ، ئه‌و ڕۆناهییه، وحيجابێ وى ڕۆناهییه، عه‌سمان وعه‌رد وهه‌ر تشته‌كێ د ناڤ دا هه‌ى ب وى ڕوهن بووينه، وكيتابا وى وهيدايه‌تا وى ڕۆناهییه‌كه ژ وى، ڤێجا ئه‌گه‌ر ڕۆناهییا وى نه‌با تارى دا كه‌ڤنه سه‌رێك. مه‌ته‌لا ڕۆناهییا وى يا ئه‌و به‌رێ خه‌لكى دده‌تێ، كو باوه‌رى وقورئانه يا كو د سنگێ خودان باوه‌رى دا، وه‌كى وێ كوله‌كێيه يا چرایه‌ك تێدا، ڤێجا كوله‌ك ڕۆناهییا وى چرایى بگرت ونه‌هێلت به‌لاڤه ببت، وئه‌و چرا د شويشه‌كێ دا بت يا كو ژ زه‌لالییا خۆ وه‌كى وێ ستێرا گه‌ش بت يا وه‌كى دوڕ ومرارییان، ئه‌و چرا ژ زه‌يتا داره‌كا پيرۆز بێته هلكرن، كو دارا زه‌يتوينیێیه، يا ڕۆژهه‌لاتى ب تنێ نه‌بت كو ئێڤارییان ب تنێ ڕۆژ لێ بده‌ت، ويا ڕۆژئاڤايى ژى ب تنێ نه‌بت كو سپێده‌يان ب تنێ ڕۆژ لێ بده‌ت، به‌لكى ل جهه‌كێ ناڤنجى بت، نێزيكه زه‌يتا وێ -ژ زه‌لالییا خۆ- ئه‌و ب خۆ گه‌ش بكه‌ت به‌رى ئاگر بگه‌هتێ، ڤێجا ئه‌گه‌ر ئاگر گه‌هشتێ گه‌له‌ك گه‌ش بكه‌ت، ڕۆناهییا ل سه‌ر ڕۆناهیێیه، ڕۆناهییا ژ به‌ر گه‌شاتییا زه‌يتێ زێده‌بارى ڕۆناهییا ژ هلكرنا ئاگرى دئێت، ئه‌ڤه مه‌ته‌لا هيدايه‌تێيه د دلێ خودان باوه‌رى دا. وخودێ به‌رێ وى دده‌ته دويكه‌فتنا قورئانێ يێ وى بڤێت، وئه‌و مه‌ته‌لان بۆ مرۆڤان دئينت؛ دا عه‌قلی بۆ خۆ ژێ بگرن. وخودێ ب هه‌ر تشته‌كى يێ پڕزانايه.
{ 36 } { فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ } ئه‌ڤ ڕۆناهییا گه‌ش ل هنده‌ك مزگه‌فتان هه‌يه، خودێ فه‌رمان كرییه كو ئه‌و ب قه‌در بكه‌ڤن وبێنه ئاڤاكرن، و ب خواندنا قورئانێ وزكرى ناڤێ وى لێ بێته خواندن، سپێده وئێڤاران نڤێژ بۆ خودێ لێ دئێته‌كرن.
{ 37 } { رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ ۙ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ } هنده‌ك زه‌لامن نه بازرگانى ونه كڕين وفرۆتن وان ژ زكرێ خودێ، وكرنا نڤێژێ، ودانا زه‌كاتێ بۆ پێتڤییان مۆژيل ناكه‌ت، ئه‌و ژ ڕوژا قيامه‌تێ دترسن يا كو دل تێدا د ناڤبه‌را هيڤى وترسێ دا دئێنه وه‌رگێڕان، وچاڤ ژى تێدا دئێنه وه‌رگێڕان به‌رێ وان دمينته ل هندێ كانێ دێ چ ب سه‌رى ئێت؟
{ 38 } { لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَيَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ } دا خودێ جزايێ باشترين كارێن وان بده‌تێ، و ژ قه‌نجییا خۆ خێرێ ل وان زێده كه‌ت. ويێ خودێ بڤێت ئه‌و بێ هژمار ڕزقى دده‌تێ، وهند خێرێ دده‌تێ كو چو جاران ئه‌و كارێ ئه‌و دكه‌ت هندى وێ خێرێ نه‌بت.
{ 39 } { وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَعْمَالُهُمْ كَسَرَابٍ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ مَاءً حَتَّىٰ إِذَا جَاءَهُ لَمْ يَجِدْهُ شَيْئًا وَوَجَدَ اللَّهَ عِنْدَهُ فَوَفَّاهُ حِسَابَهُ ۗ وَاللَّهُ سَرِيعُ الْحِسَابِ } وئه‌وێن كافرى ب خودايێ خۆ كرى وپێغه‌مبه‌رێ وى دره‌وين ده‌رێخستى، كريارێن وان يێن وان هزركرى ل ئاخره‌تێ دێ مفایى گه‌هيننه وان، وه‌كى مرۆڤاينییێ وهاريكارییێ، وه‌كى له‌يلانه‌كێنه، ئه‌وا ل نيڤرۆيان وه‌كى ئاڤه‌كێ ل عه‌ردى دئێته ديتن، مرۆڤێ تێهنى هزر دكه‌ت ئه‌و ئاڤه، حه‌تا ده‌مێ دگه‌هتێ دزانت ئه‌و نه ئاڤه. ڤێجا يێ كافر هزر دكه‌ت كريارێن وى دێ مفایى گه‌هيننه وى، به‌لێ ده‌مێ دبته ڕۆژا قيامه‌تێ ئه‌و چو خێرێ ژێ نابينت، ودێ بينت خودێ ل به‌ر وى دانايه ودێ جزايێ وى ب دورستى ده‌تێ. وخودێ يێ حسێب سڤك و ب له‌زه، ڤێجا بلا نه‌زان نه‌بێژن ژڤانێ وى گيرۆ بوو، ئه‌و هه‌ر دێ ئێت.
{ 40 } { أَوْ كَظُلُمَاتٍ فِي بَحْرٍ لُجِّيٍّ يَغْشَاهُ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ سَحَابٌ ۚ ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ إِذَا أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَرَاهَا ۗ وَمَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِنْ نُورٍ } يان كريارێن وان دێ وه‌كى وان تارییان بن يێن د بنێ ده‌ريایه‌كا كوير دا هه‌ين، پێله‌ك د سه‌ر دا هه‌يه، و د سه‌ر وێ پێلێ دا پێله‌كا دى هه‌يه، و د سه‌ر وێ دا عه‌وره‌كێ ستوير هه‌يه، تارییێن دژوارن هنده‌ك ب سه‌ر هنده‌كان دانه، ئه‌گه‌ر ئێك ده‌ستێ خۆ بينته‌ده‌ر نێزيكه ژ به‌ر تارییا دژوار نه‌بينت، ڤێجا كافران تارییێن شركێ وسه‌رداچوونێ وكريارێن خراب ل سه‌ر كۆم بووينه. وهه‌چییێ خودێ ڕۆناهییه‌كێ ژ كيتابا خۆ وسوننه‌تا پێغه‌مبه‌رێ خۆ نه‌ده‌تێ ئه‌و پێ ب هيدايه‌ت بكه‌ڤت كه‌سه‌ك نابت وى ب هيدايه‌ت بينت.
{ 41 } { أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُسَبِّحُ لَهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالطَّيْرُ صَافَّاتٍ ۖ كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلَاتَهُ وَتَسْبِيحَهُ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ } ئه‌رێ ما ته نه‌زانییه -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- كو هندى خودێیه هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وعه‌ردى ژ چێكرییان، وته‌ير ل بلندییا چه‌نگێن خۆ ڤه‌دكه‌ن وته‌سبيحا وى دكه‌ن؟ هه‌ر چێكرییه‌كى خودێ نيشا وى دايه كانێ چاوا دێ ته‌سبيحا خودێ كه‌ت ونڤێژێ بۆ وى كه‌ت. وئه‌و يێ پڕزانايه، ويێ ئاگه‌هداره ب هه‌ر كاره‌كێ په‌رستڤانه‌ك بكه‌ت، تشته‌ك ژێ ل به‌ر وى به‌رزه نابت، وئه‌و دێ وان سه‌را وێ چه‌ندێ جزاده‌ت.
{ 42 } { وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ } وملكێ عه‌سمانان وعه‌ردى بۆ خودێ ب تنێیه، ده‌سهه‌لاتا د وان دا بۆ وییه، وزڤڕين ل ڕۆژا قيامه‌تێ بۆ نك وییه.
{ 43 } { أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ جِبَالٍ فِيهَا مِنْ بَرَدٍ فَيُصِيبُ بِهِ مَنْ يَشَاءُ وَيَصْرِفُهُ عَنْ مَنْ يَشَاءُ ۖ يَكَادُ سَنَا بَرْقِهِ يَذْهَبُ بِالْأَبْصَارِ } ئه‌رێ ما ته نه‌ديتییه كو هندى خودێیه عه‌ورى دهاژۆته وى جهى يێ وى بڤێت، پاشى وان كۆم دكه‌ت پشتى ئه‌و به‌لاڤبووين، پاشى وان ددانته سه‌رێك، ڤێجا باران ژ وان دا دئێت؟ وئه‌و ژ وان عه‌ورێن هندى چيايان دمه‌زن ته‌رگێ دئينته خوارێ، ڤێجا ئه‌و وێ بۆ وان دبارينت يێن وى بڤێن و ژ وان دوير دكه‌ت يێن وى بڤێن ل دويڤ حكمه‌تا خۆ، نێزيكه ڕۆناهییا وێ برويسییێ يا كو د عه‌ورى دا هه‌ى ژ دژوارییا خۆ وان كۆره كه‌ت يێن به‌رێ خۆ دده‌نێ.
{ 44 } { يُقَلِّبُ اللَّهُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصَارِ } و ژ نيشانێن شيانا خودێیه ئه‌و شه‌ڤێ وڕۆژێ وه‌ردگێڕت ئێك ل دويڤ يا دى دئێت، وئه‌و ب درێژى وكورتییا خۆ ڤه دژێك جودانه، هندى د وێ چه‌ندێ دايه ده‌ليله‌ك هه‌يه خودان ديتن عيبره‌تێ بۆ خۆ ژێ دبينن.
{ 45 } { وَاللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِنْ مَاءٍ ۖ فَمِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلَىٰ بَطْنِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلَىٰ رِجْلَيْنِ وَمِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلَىٰ أَرْبَعٍ ۚ يَخْلُقُ اللَّهُ مَا يَشَاءُ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ } وخودێ هه‌ر تشته‌كێ ل سه‌ر عه‌ردى ب ڕێڤه دچت ژ ئاڤێ ئافراندییه، وئاڤ بناخه‌يێ ئافراندنا وییه، ڤێجا ژ ڤان خودان ڕحان هه‌يه يێ ل سه‌ر زكێ خۆ ب ڕێڤه دچت وه‌كى ماران، و ژ وان هه‌يه يێ ل سه‌ر دو پییان دچت وه‌كى مرۆڤان، و ژ وان هه‌يه يێ ل سه‌ر چاران دچت وه‌كى هنده‌ك حه‌يوانه‌تان. وتشتێ خودێ بڤێت ئه‌و دئافرينت، وئه‌و ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى يێ خودان شيانه.
{ 46 } { لَقَدْ أَنْزَلْنَا آيَاتٍ مُبَيِّنَاتٍ ۚ وَاللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ } ب ڕاستى مه د قورئانێ دا هنده‌ك نيشانێن ئاشكه‌را يێن ئيناينه خوارێ به‌رێ خه‌لكى دده‌نه حه‌قییێ. وهه‌چییێ خودێ بڤێت ئه‌و به‌رێ وى دده‌ته ڕێكا ڕاست، كو ئيسلامه.
{ 47 } { وَيَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالرَّسُولِ وَأَطَعْنَا ثُمَّ يَتَوَلَّىٰ فَرِيقٌ مِنْهُمْ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ ۚ وَمَا أُولَٰئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ } ودوڕوى دبێژن: مه باوه‌رى ب خودێ و ب وێ يا پێغه‌مبه‌ر پێ هاتى ئينايه، ومه گوهدارییا فه‌رمانا وان كرییه، پاشى هنده‌ك ده‌سته‌ك ژ وان پشتى هنگى پشت دده‌ن وحوكمێ پێغه‌مبه‌رى قه‌بويل ناكه‌ن، وئه‌و نه دخودان باوه‌رن.
{ 48 } { وَإِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ } وئه‌گه‌ر د هه‌ڤڕكییێن وان دا ژ وان هاته خواستن ئه‌و حوكمى ب كيتابا خودێ و ب گۆتنا پێغه‌مبه‌رێ وى بكه‌ن، هنگى ده‌سته‌كه‌ك ژ وان دێ پشت دده‌ت وحوكمێ خودێ وحوكمێ پێغه‌مبه‌رێ وى قه‌بويل ناكه‌ت، هه‌ر چه‌نده حه‌قییا بێ گومان ئه‌وه.
{ 49 } { وَإِنْ يَكُنْ لَهُمُ الْحَقُّ يَأْتُوا إِلَيْهِ مُذْعِنِينَ } وئه‌گه‌ر حه‌قى ل لايێ وان بت ئه‌و دێ خۆ ب ده‌ست ئه‌مرێ پێغه‌مبه‌رى ڤه -سلاڤ لێ بن- به‌رده‌ن وپێ ڕازى بن؛ چونكى ئه‌و دزانن پێغه‌مبه‌ر حوكمى ب حه‌قییێ دێ كه‌ت.
{ 50 } { أَفِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَمِ ارْتَابُوا أَمْ يَخَافُونَ أَنْ يَحِيفَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَرَسُولُهُ ۚ بَلْ أُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ } ئه‌گه‌را پشتدانا وان ئه‌وه نساخییا نفاقێ د دلێن وان دا هه‌يه، يان ئه‌و د پێغه‌مبه‌رينییا موحه‌ممه‌دى دا -سلاڤ لێ بن- ب گومانن، يان ئه‌گه‌را ترسا وان ئه‌وه كو خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى حوكمه‌كێ زۆردار بكه‌ن؟ نه‌خێر، ئه‌و ژ حوكمه‌كێ زۆردار ناترسن، به‌لكى ئه‌گه‌ر ئه‌وه ئه‌و ب خۆ دزۆردارن.
{ 51 } { إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ } وخودان باوه‌رێن ڕاست عه‌ده‌تێ وانه ئه‌گه‌ر د هه‌ڤڕكییان دا ئه‌و بۆ كيتابا خودێ وحوكمێ پێغه‌مبه‌رێ وى هاتنه داخوازكرن، ئه‌و وى حوكمى قه‌بويل دكه‌ن ودبێژن: مه گوهـ ل وێ بوو يا بۆ مه هاتییه گۆتن ومه گوهدارییا وى كر يێ به‌رێ مه دايه ڤێ چه‌ندێ، وئه‌و ئه‌ون يێن ئيفله‌ح ديتى و د به‌حه‌شتێن خۆشییێ دا ب مراد كه‌فتين.
{ 52 } { وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَخْشَ اللَّهَ وَيَتَّقْهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ } وهه‌چییێ د ئه‌مر وفه‌رمانان دا گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى بكه‌ت، و ژ دويماهییا نه‌گوهدارییێ بترست، وخۆ ژ عه‌زابا خودێ بپارێزت، ئه‌و ئه‌ون يێن خۆشییێ د به‌حه‌شتێ دا ب ده‌ست خۆڤه دئينن.
{ 53 } { وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ ۖ قُلْ لَا تُقْسِمُوا ۖ طَاعَةٌ مَعْرُوفَةٌ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ } ودوڕوییان هندى ژێ هاتى ب خودێ سويند خوار: ئه‌گه‌ر تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- فه‌رمانێ ب ده‌ركه‌فتنا بۆ جيهادێ ل وان بكه‌ى ئه‌و دێ د گه‌ل ته ده‌ركه‌ڤن، تو بێژه وان: ژ دره‌و سويند نه‌خۆن، يا ئاشكه‌رايه گوهدارییا هه‌وه به‌س ب ئه‌زمانییه، هندى خودێیه ب وى تشتێ هوين دكه‌ن يێ شاره‌زايه، وئه‌و دێ هه‌وه سه‌را وى جزا ده‌ت.
{ 54 } { قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ ۖ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَعَلَيْكُمْ مَا حُمِّلْتُمْ ۖ وَإِنْ تُطِيعُوهُ تَهْتَدُوا ۚ وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه مرۆڤان: هوين گوهدارییا خودێ بكه‌ن، وگوهدارییا پێغه‌مبه‌رى بكه‌ن، ڤێجا ئه‌گه‌ر وان پشت دا هه‌ما يا ل سه‌ر پێغه‌مبه‌رى ئه‌وه وێ بكه‌ت يا فه‌رمان پێ لێ هاتییه‌كرن كو په‌يامێ بگه‌هينت، و يا ل سه‌ر هه‌مییان ئه‌وه وێ بكه‌ن يا فه‌رمان پێ ل وان هاتییه‌كرن، وئه‌گه‌ر هوين گوهدارییا وى بكه‌ن هوين دێ ئێنه سه‌ر حه‌قییێ، و ب تنێ يا ل سه‌ر پێغه‌مبه‌رى ئه‌وه ئه‌و ب گه‌هاندنه‌كا ئاشكه‌را په‌ياما خودايێ خۆ بگه‌هينت.
{ 55 } { وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَىٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا ۚ يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا ۚ وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ } خودێ سۆز ب سه‌ركه‌فتنێ دايه وان يێن باوه‌رى ئيناى ژ هه‌وه وچاكى كرين، كو ئه‌و ب جێگرى دێ وان ل عه‌ردێ بوتپه‌رێسان دانت، ودێ وان ل وێرێ كه‌ته خه‌ليفه وجێگر، وه‌كى وى د گه‌ل پێشییێن وان ژ خودان باوه‌ران كرى، وكو ئه‌و دينێ وان يێ ئه‌و بۆ وان پێ ڕازى بووى -كو ئيسلامه- دێ بنه‌جهـ وزال كه‌ت، وپشتى ترسێ ئه‌و دێ حالێ وان گوهۆڕت وكه‌ته ته‌ناهى، ئه‌گه‌ر وان په‌رستنا خودێ ب تنێ كر، و ل سه‌ر گوهدانا ئه‌مرێ وى مان، وچو شريك بۆ وى چێ نه‌كرن، وهه‌چییێ پشتى ڤێ جێگرى وته‌ناهى وزالبوون وده‌سهه‌لاتێ كافر ببت، وقه‌نجییێن خودێ ڤه‌شێرت، ئه‌و ئه‌ون يێن ژ بن ئه‌مرێ خودێ ده‌ركه‌فتين.
{ 56 } { وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ } وهوين ب تمامى ب كرنا نڤێژێ ڕاببن، وزه‌كاتێ بده‌نه كه‌سێن پێتڤى، وگوهدارییا پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- بكه‌ن؛ دا به‌لكى خودێ دلۆڤانییێ ب هه‌وه ببه‌ت.
{ 57 } { لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ ۚ وَمَأْوَاهُمُ النَّارُ ۖ وَلَبِئْسَ الْمَصِيرُ } قه‌ت تو هزر نه‌كه ئه‌وێن كافر بووين دێ خودێ د عه‌ردى دا بێزاركه‌ن، ئه‌و دشێت وان تێ ببه‌ت، وجهێ لێ زڤڕينا وان ل ئاخره‌تێ ئاگره، وئه‌ڤه پيسه جهه ئه‌و دزڤڕنێ.
{ 58 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِيَسْتَأْذِنْكُمُ الَّذِينَ مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ وَالَّذِينَ لَمْ يَبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنْكُمْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ۚ مِنْ قَبْلِ صَلَاةِ الْفَجْرِ وَحِينَ تَضَعُونَ ثِيَابَكُمْ مِنَ الظَّهِيرَةِ وَمِنْ بَعْدِ صَلَاةِ الْعِشَاءِ ۚ ثَلَاثُ عَوْرَاتٍ لَكُمْ ۚ لَيْسَ عَلَيْكُمْ وَلَا عَلَيْهِمْ جُنَاحٌ بَعْدَهُنَّ ۚ طَوَّافُونَ عَلَيْكُمْ بَعْضُكُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ وى كرى هوين فه‌رمانێ ل عه‌بد وجارییێن خۆ بكه‌ن، و ل زارۆكێن خۆ ژى ئه‌وێن بالغ نه‌بووين كو ل ده‌مێ هاتنێ ل سێ وه‌ختان بلا ئه‌و ده‌ستويرییێ ژ هه‌وه بخوازن: به‌رى نڤێژا سپێدێ؛ چونكى ل وى ده‌مى هوين جلكێن خۆ يێن نڤستنێ ددانن وجلكێن ڕۆژێ دكه‌نه به‌ر خۆ، و ل ده‌مێ هوين جلكێن خۆ ل نيڤرۆ بۆ بێنڤه‌دانێ ددانن، وپشتى نڤێژا عه‌يشا؛ چونكى ئه‌و ده‌مێ نڤستنێیه، ئه‌ڤ هه‌ر سێ ده‌مه بۆ هه‌وه ده‌مێن خۆڤه‌شارتن وستاره‌كرنێنه، و ل ده‌مێن دى چو نينه ئه‌گه‌ر ئه‌و بێ ده‌ستويرى بێنه ژۆر؛ چونكى ئه‌و دهه‌وجه‌نه بێنه نك هه‌وه، وبۆ خزمه‌تكرنێ ئه‌و ب سه‌ر هه‌وه دا دئێن، ووه‌كى خودێ حوكمێ خواستنا ده‌ستويرییێ بۆ هه‌وه ئاشكه‌راكرى وه‌سا ئه‌و ئايه‌ت وئه‌حكام وده‌ليلێن دينێ خۆ بۆ هه‌وه ئاشكه‌را دكه‌ت. وخودێ ب وى تشتى يێ پڕزانايه يێ چاكییا خه‌لكى تێدا بت، ويێ كاربنه‌جهه د ڕێڤه‌برنا كارێ وان دا.
{ 59 } { وَإِذَا بَلَغَ الْأَطْفَالُ مِنْكُمُ الْحُلُمَ فَلْيَسْتَأْذِنُوا كَمَا اسْتَأْذَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ } وئه‌گه‌ر زارۆكێن هه‌وه گه‌هشتنه ژییێ بالغبوونێ، بلا ئه‌و ژى ل هه‌ر گاڤه‌كا وان ڤيا بێنه ژۆر وه‌كى مه‌زنان ده‌ستويرییێ بخوازن، ووه‌كى خودێ تۆره‌يێ خواستنا ده‌ستويرییێ بۆ هه‌وه ئاشكه‌را دكه‌ت وه‌سا ئه‌و ئايه‌تێن خۆ بۆ هه‌وه ئاشكه‌را دكه‌ت. وخودێ ب وى تشتى يێ پڕزانايه يێ چاكییا خه‌لكى تێدا بت، و د شريعه‌تێ خۆ دا يێ كاربنه‌جهه.
{ 60 } { وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاءِ اللَّاتِي لَا يَرْجُونَ نِكَاحًا فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُنَاحٌ أَنْ يَضَعْنَ ثِيَابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِينَةٍ ۖ وَأَنْ يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَهُنَّ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ } وئه‌و پيره‌ژنێن ژ به‌ر ژییێ خۆ يێ مه‌زن ڕوينشتين، ودلێ خۆ نابه‌نه شويكرنێ، وچو زه‌لام ژى دلێ خۆ نابه‌نێ، ئه‌ڤان چو گونه‌هـ ل سه‌ر نينه كو هنده‌كێ ژ جلكێن خۆ بدانن وه‌كى وى عه‌بايێ ب سه‌ر جلكان دا دكه‌نه به‌ر خۆ، بێى خه‌مل وخێزه‌كێ ل به‌ر خۆ بكه‌ن، وئه‌گه‌ر ڤى ژى بكه‌نه به‌ر خۆ -بۆ ستاره‌ى وپاقژییێ- بۆ وان چێتره. وخودێ گوهدێرێ ئاخفتنێن هه‌وه‌يه، و ب ئنيه‌ت وكريارێن هه‌وه يێ پڕزانايه.
{ 61 } { لَيْسَ عَلَى الْأَعْمَىٰ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَىٰ أَنْفُسِكُمْ أَنْ تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ آبَائِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أُمَّهَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ إِخْوَانِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخَوَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَعْمَامِكُمْ أَوْ بُيُوتِ عَمَّاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخْوَالِكُمْ أَوْ بُيُوتِ خَالَاتِكُمْ أَوْ مَا مَلَكْتُمْ مَفَاتِحَهُ أَوْ صَدِيقِكُمْ ۚ لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَأْكُلُوا جَمِيعًا أَوْ أَشْتَاتًا ۚ فَإِذَا دَخَلْتُمْ بُيُوتًا فَسَلِّمُوا عَلَىٰ أَنْفُسِكُمْ تَحِيَّةً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُبَارَكَةً طَيِّبَةً ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ } چو گونه‌هـ ل سه‌ر خودان عوزران ژ كۆره وسه‌قه‌ت ونه‌خۆشان نينه كو ئه‌و هنده‌ك كارێن واجب نه‌كه‌ن وه‌كى جيهادێ وهه‌ر تشته‌كێ ل سه‌ر چاڤى بۆ كۆره‌ى وپێیى بۆ سه‌قه‌تى وساخله‌مییێ بۆ نه‌خۆشى ڕاوه‌ستت، وچو گونه‌هـ ل سه‌ر هه‌وه ب خۆ ژى نينه -گه‌لی خودان باوه‌ران- كو هوين خوارنێ بخۆن ل مالێن عه‌يالێن خۆ، يان ل مالێن بابێن خۆ، يان ل مالێن ده‌یكێن خۆ، يان ل مالێن برايێن خۆ، يان ل مالێن خويشكێن خۆ، يان ل مالێن مامێن خۆ، يان ل مالێن مه‌تێن خۆ، يان ل مالێن خالێن خۆ، يان ل مالێن خاله‌تێن خۆ، يان ل وان مالێن هوين ب ده‌ستويرییا خودانان لێ بووينه وه‌كيل هندى ئه‌و نه‌دحازر، يان ل مالێن هه‌ڤالان، وچو گونه‌هه‌ك ل سه‌ر هه‌وه نينه كو هوين پێكڤه يان جودا جودا خوارنێ بخۆن، ڤێجا ئه‌گه‌ر هوين چوونه د هنده‌ك مالان ڤه يێن مرۆڤ لێ بن يان لێ نه‌بن، هوين ب سلاڤا ئيسلامێ سلاڤ بكه‌نه ئێك ودو وبێژن: (السلام عليكم ورحمة الله وبركاته) يان (السلام علينا وعلی عباد الله الصالحين) ئه‌گه‌ر كه‌س ل ژۆر نه‌بوو، وئه‌ڤ سلاڤه‌يه يا خودێ داناى، وئه‌و يا ب خێره وڤيانێ د دلان دا دچينت، ويا پاقژه وبۆ گوهدارى يا خۆشه، و ب ئاشكه‌راكرنه‌كا ب ڤى ڕه‌نگى خودێ ئايه‌ت وڕێنيشانێن دينێ خۆ بۆ هه‌وه ئاشكه‌را دكه‌ت؛ دا هوين تێ بگه‌هن وكارى پێ بكه‌ن.
{ 62 } { إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَىٰ أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّىٰ يَسْتَأْذِنُوهُ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ۚ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ } هه‌ما خودان باوه‌رێن دورست ئه‌ون يێن باوره‌ى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شريعه‌تێ وى كرى، وئه‌گه‌ر ئه‌و د گه‌ل پێغه‌مبه‌رى بن وى ئه‌و بۆ كاره‌كێ مه‌صلحه‌تا موسلمانان تێدا كۆم كربن، كه‌سه‌ك ژ وان ناچت حه‌تا ده‌ستويرییێ ژ وى نه‌خوازت، هندى ئه‌ون يێن ده‌ستويرییێ ژ ته دخوازن -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئه‌و ئه‌ون يێن ب دورستى باورییێ ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى دئينن، ڤێجا ئه‌گه‌ر وان بۆ كاره‌كێ خۆ ده‌ستويرى ژ ته خواست تو ده‌ستويرییێ بده وى يێ ته بڤێت ژ وان يێن ژ به‌ر عوزره‌كێ ده‌ستويرى خواستى، وتو داخوازا ژێبرنا گونه‌هان بۆ وان ژ خودێ بكه. هندى خودێیه باش گونه‌هـ ژێبرێ گونه‌هێن به‌نییێن خۆ يێن تۆبه‌كه‌ره، و ب وان يێ دلۆڤانكاره.
{ 63 } { لَا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا ۚ قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِوَاذًا ۚ فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ } ده‌مێ هوين -گه‌لی خودان باوه‌ران- گازى پێغه‌مبه‌رێ خودێ دكه‌ن نه‌بێژن: ئه‌ى موحه‌ممه‌د، ونه‌بێژن: ئه‌ى موحه‌ممه‌دێ كوڕێ عه‌بدللاهى، وه‌كى هوين گازى ئێك ودو دكه‌ن، به‌لێ قه‌درێ وى بگرن، وبێژن: ئه‌ى پێغه‌مبه‌رێ خودێ. ب ڕاستى خودێ وان دوڕوییان دناست يێن ب دزى ڤه وبێ ده‌ستويرى ژ ديوانا پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- ده‌ردكه‌ڤن، هنده‌ك ژ وان خۆ ب هنده‌كان ڤه دگرن، ڤێجا ئه‌وێن بێ ئه‌مرییا پێغه‌مبه‌رێ خودێ دكه‌ن بلا ژ هندێ بترسن كو فتنه‌ك ونه‌خۆشى ب سه‌ر وان دا بێت، يان عه‌زابه‌كا ب ئێش ونه‌خۆش ل ئاخره‌تێ بگه‌هته وان.
{ 64 } { أَلَا إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ قَدْ يَعْلَمُ مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ وَيَوْمَ يُرْجَعُونَ إِلَيْهِ فَيُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا ۗ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ } نێ هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وعه‌ردى ملكێ خودێیه، ب ڕاستى زانينا وى دۆر ل وى تشتى گرتییه يێ هوين دكه‌ن، وڕۆژا به‌نى بۆ نك وى دزڤڕن ل ئاخره‌تێ، ئه‌و به‌حسێ كارێ وان بۆ وان دكه‌ت، ووان سه‌را جزا دده‌ت، وخودێ ب هه‌ر تشته‌كى يێ پڕزانايه، حالێ وان وكارێ وان ل به‌ر وى به‌رزه نابت.
عربة الشراء 