الإنسَان

{ 1 } { بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ هَلْ أَتَىٰ عَلَى الْإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُنْ شَيْئًا مَذْكُورًا } ب ڕاستى ده‌مه‌كێ درێژ د سه‌ر مرۆڤى ڕا چووبوو به‌رى رح بۆ وى بێته‌دان، ئه‌و تشته‌كێ بێته‌ گۆتن يان ديتن نه‌بوو.

{ 2 } { إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا } هندى ئه‌مين مه‌ مرۆڤ ژ چپكه‌كا تێكه‌ل ژ ئاڤا زه‌لامى وژنێ ئافراندییه‌، پاشى ئه‌م وى ب ئه‌حكامێن شريعه‌تى دجه‌ڕبينين، ڤێجا ژ به‌ر وێ چه‌ندێ مه‌ ئه‌و كره‌ خودان گوهـ وخودان چاڤ؛ دا وى گوهـ ل ئايه‌تان ببت، وده‌ليلان ببينت.

{ 3 } { إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا } هندى ئه‌مين مه‌ ڕێكا هيدايه‌تێ وسه‌رداچوونێ وخێر وشه‌ڕان بۆ ئاشكه‌را كر؛ دا ئه‌و ببته‌ خودان باوه‌ره‌كێ شوكردار، يان كافره‌كێ قه‌نجى ڤه‌شێر.

{ 4 } { إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ سَلَاسِلَ وَأَغْلَالًا وَسَعِيرًا } هندى ئه‌مين مه‌ هنده‌ك قه‌يدێن ژ ئاسنى بۆ كافران ئاماده‌كرينه‌ پییێن وان پێ دئێنه‌ گرێدان، وهنده‌ك زنجيرێن ده‌ستێن وان پێ ب ستويێن وان ڤه‌ بێنه‌گرێدان، وئاگره‌كێ ئه‌و پێ بێنه‌ سۆتن.

{ 5 } { إِنَّ الْأَبْرَارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كَانَ مِزَاجُهَا كَافُورًا } هندى ئه‌و دلسۆز وباشكارن يێن حه‌قێ خودێ ژ سه‌ر خۆ ڕادكه‌ن، ڕۆژا قيامه‌تێ ئه‌و ژ په‌رداغه‌كێ تژى ژ مه‌يا تێكه‌ل كری‌ د گه‌ل خۆشترين بێهنێ، كو ئاڤا كافوورێیه‌، ڤه‌دخۆن.

{ 6 } { عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَهَا تَفْجِيرًا } ئه‌و ڤه‌خوارن كانییه‌كه‌ به‌نییێن خودێ ژێ ڤه‌دخۆن، وكانێ چاوا و ب كيژ لايى ڤه‌ وان دڤێت ئه‌و وێ وه‌سا ب ساناهى دبه‌ن.

{ 7 } { يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا } ئه‌و وى تشتێ باش ب جهـ دئينن يێ وان بۆ خودێ ل سه‌ر خۆ نه‌زركرى، وئه‌و ژ عه‌زابا خودێ يا ل ڕۆژا قيامه‌تێ دترسن ئه‌وا زيانا وێ مه‌زن وخرابییا وێ ل سه‌ر خه‌لكى به‌لاڤ.

{ 8 } { وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَىٰ حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا } وئه‌و د سه‌ر ڤيان وپێتڤییا وان ڕا بۆ خوارنێ ئه‌و وێ دده‌نه‌ وى هه‌ژارێ چو نه‌بت ونه‌شێت چو كه‌دان بۆ خۆ بكه‌ت، ووى زارۆكێ بابێ وى مرى وئه‌و هێلايه‌ بێ مال، وئه‌و ئێخسيرێ د شه‌ڕى دا هاتییه‌گرتن چ كافر بت يان نه‌.

{ 9 } { إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا } وئه‌و د دلێن خۆ دا دبێژن: هه‌ما بۆ كنارێ خودێ ودا ئه‌و ژ مه‌ ڕازى ببت، ئه‌م قه‌نجییێ د گه‌ل هه‌وه‌ دكه‌ين، مه‌ چو به‌رانبه‌ر ژ هه‌وه‌ نه‌ڤێت ومه‌خسه‌دا مه‌ ئه‌و نينه‌ هوين مه‌دحێن مه‌ بكه‌ن يان شوكرا مه‌ بكه‌ن.

{ 10 } { إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا } هندى ئه‌مين ئه‌م ژ ڕۆژه‌كا دژوار ژ خودايێ خۆ دترسين يا كو ناڤچاڤ تێدا تێك دچن ودبنه‌ گرێ، ژ به‌ر كرێتى ودژوارییا وێ ڕۆژێ.

{ 11 } { فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذَٰلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا } ڤێجا خودێ ئه‌و ژ ته‌نگاڤییێن وێ ڕۆژێ پاراستن، ودێمێن وان جوان وگه‌ش كرن، ودلێن وان ته‌نا وكه‌يفخۆش كرن.

{ 12 } { وَجَزَاهُمْ بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَحَرِيرًا } و ژ به‌ر صه‌برا وان ل سه‌ر خێرێ ل دنيايێ كێشاى جزايێ وان كره‌ به‌حه‌شته‌كا مه‌زن، وئه‌و ئارميشێ نه‌رم تێدا دكه‌نه‌ به‌ر خۆ.

{ 13 } { مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ ۖ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا } ل سه‌ر وان ته‌ختان دپالداينه‌ يێن ب جوانترين فه‌رشان هاتينه‌ خه‌ملاندن، نه‌ ئه‌و گه‌رما ڕۆژێ دبينن ونه‌ دژوارییا سه‌رمايێ.

{ 14 } { وَدَانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلَالُهَا وَذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًا } ودار وبارێ به‌حه‌شتێ يێ نێزيكى وانه‌ سيبه‌رێ ل وان دكه‌ت، وچنينا به‌رهه‌مێ وان داران بۆ وان يا هاتییه‌ ب ساناهيكرن.

{ 15 } { وَيُطَافُ عَلَيْهِمْ بِآنِيَةٍ مِنْ فِضَّةٍ وَأَكْوَابٍ كَانَتْ قَوَارِيرَا } وخزمه‌تكار ئامانێن زيڤى، وپه‌رداغێن ڤه‌خوارنێ يێن شويشێ ئه‌وێن ژ زيڤى هاتينه‌ چێكرن ل سه‌ر وان دگێڕن.

{ 16 } { قَوَارِيرَ مِنْ فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا } وان ئه‌و په‌رداغ پيڤاينه‌ وهند ڤه‌خوارنێ دكه‌نێ هندى ڤه‌خوران دڤێت نه‌كێم نه‌زێده‌.

{ 17 } { وَيُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًا كَانَ مِزَاجُهَا زَنْجَبِيلًا } و د به‌حه‌شتێ دا په‌رداغێن تژى مه‌يا تێكه‌ل د گه‌ل زه‌نجه‌بيلێ بۆ ڤان چاكان دئێنه‌دان.

{ 18 } { عَيْنًا فِيهَا تُسَمَّىٰ سَلْسَبِيلًا } ئه‌و ژ كانییه‌كا به‌حه‌شتێ ڤه‌دخون يا كو دبێژنێ: سه‌لسه‌بيل؛ هندى ئاڤا وێ يا ساخله‌م وخۆشه‌.

{ 19 } { وَيَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُخَلَّدُونَ إِذَا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤًا مَنْثُورًا } وهنده‌ك كوڕكێن خزمه‌تكار هه‌نه‌ ل سه‌ر وان دگه‌ڕيێن هه‌رده‌م ل سه‌ر ئێك حالينه‌، ده‌مێ تو وان دبينى -ژ به‌ر جوانى وڕویگه‌شییا وان- تو دێ هزر كه‌ى ئه‌و مرارییێن دبه‌لاڤ وگه‌شن.

{ 20 } { وَإِذَا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيمًا وَمُلْكًا كَبِيرًا } وهه‌ر جهه‌كێ تو به‌رێ خۆ بده‌يێ ژ به‌حه‌شتێ دێ خۆشییه‌كا نه‌ئێته‌ سالۆخدان وملكه‌كێ مه‌زن وبه‌رفه‌ه لێ بينى.

{ 21 } { عَالِيَهُمْ ثِيَابُ سُنْدُسٍ خُضْرٌ وَإِسْتَبْرَقٌ ۖ وَحُلُّوا أَسَاوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَسَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا } له‌شێن وان ب هنده‌ك جلكان دخه‌ملاندينه‌ به‌ته‌نێ وان ژ ئارميشێ كه‌سكێ ته‌نكه‌، و ژ سه‌رڤه‌ ئارميشێ ستويره‌، وبازنێن زيڤى ل به‌ر وان دئێنه‌كرن، و د سه‌ر وێ هه‌مى خۆشییێ ڕا خودايێ وان ڤه‌خوارنه‌كا پاقژ دا وان.

{ 22 } { إِنَّ هَٰذَا كَانَ لَكُمْ جَزَاءً وَكَانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُورًا } وبۆ وان دئێته‌ گۆتن: هندى ئه‌ڤا هه‌يه‌ بۆ هه‌وه‌ يا هاتییه‌ ئاماده‌كرن ژ به‌ر كريارێن هه‌وه‌ يێن چاك، وكارێ هه‌وه‌ كرى خودێ يێ ژێ ڕازى بوو ووى قه‌بويل كربوو.

{ 23 } { إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ تَنْزِيلًا } هندى ئه‌مين مه‌ قورئان بۆ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- يا ئينايه‌ خوارێ، دا تو بیرا خه‌لكى ب وى تشتى بینییه‌ ڤه‌ یێ تێدا هاتى، ژ سۆز وگه‌ڤ وخه‌لات وجه‌لاتى.

{ 24 } { فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِمًا أَوْ كَفُورًا } ڤێجا تو صه‌برێ ل سه‌ر حوكمێ خودايێ خۆ بكێشه‌، وبه‌رده‌وامییێ ل سه‌ر بكه‌، وتو گوهدارییا وان بوتپه‌رێسان نه‌كه‌ يێن د دلچوون وكوفرێ دا نقۆبووين.

{ 25 } { وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلًا } وبه‌رده‌وام سپێده‌ وئێڤاران تو ناڤێ خودايێ خۆ بينه‌ ودوعايان بۆ خۆ ژ وى بكه‌.

{ 26 } { وَمِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَسَبِّحْهُ لَيْلًا طَوِيلًا } و ب شه‌ڤێ خۆ بۆ ئه‌مرێ خودايێ خۆ بچه‌مينه‌، ونڤێژێ بۆ وى بكه‌، وده‌مه‌كێ درێژ ژ شه‌ڤێ تو عيباده‌تێ وى بكه‌.

{ 27 } { إِنَّ هَٰؤُلَاءِ يُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ وَيَذَرُونَ وَرَاءَهُمْ يَوْمًا ثَقِيلًا } هندى ئه‌ڤ بوتپه‌رێسه‌نه‌ حه‌ز ژ دنيايێ دكه‌ن، وپێڤه‌ موژيل دبن، وكارێ بۆ ئاخره‌تێ يێ ل وێ ڕۆژا دژوار ڕزگارییا وان تێدا ئه‌و ب پشت گوهـ ڤه‌ لێ دده‌ن.

{ 28 } { نَحْنُ خَلَقْنَاهُمْ وَشَدَدْنَا أَسْرَهُمْ ۖ وَإِذَا شِئْنَا بَدَّلْنَا أَمْثَالَهُمْ تَبْدِيلًا } مه‌ ئه‌و ئافراندينه‌، وئافراندنا وان موكم كرییه‌، وئه‌گه‌ر مه‌ ڤيابا دا وان تێ به‌ين، وهنده‌كێن ژ وان گوهدارتر ل شوينا وان ئينين.

{ 29 } { إِنَّ هَٰذِهِ تَذْكِرَةٌ ۖ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِ سَبِيلًا } هندى ئه‌ڤ سووره‌ته‌يه‌ بيرئينانه‌كه‌ بۆ خه‌لكى، ڤێجا هه‌چییێ خێرا دنيايێ وئاخره‌تێ بۆ خۆ بڤێت دێ ل ڕێكا باوه‌رییێ وته‌قوايێ چت يا كو وى دگه‌هينته‌ ڕازيبوونا خودێ.

{ 30 } { وَمَا تَشَاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا } وهوين تشته‌كى حه‌ز ناكه‌ن ئه‌گه‌ر قه‌ده‌ر وحه‌زكرنا خودێ ل سه‌ر نه‌بت. هندى خودێیه‌ ب حالێ به‌نییێن خۆ يێ پڕزانا بوويه‌، د كار وڕێڤه‌برنا خۆ دا يێ كاربنه‌جهـ بوويه‌.

{ 31 } { يُدْخِلُ مَنْ يَشَاءُ فِي رَحْمَتِهِ ۚ وَالظَّالِمِينَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا } يێ وى بڤێت ژ به‌نییێن خۆ ئه‌و وى دكه‌ته‌ د دلۆڤانى وڕازيبوونا خۆ دا، وئه‌و خودان باوه‌رن، ووى بۆ وان زۆرداران يێن پێ ل ته‌خويبێن خودێ داناى عه‌زابه‌كا ب ئێش ئاماده‌ كرییه‌.