الحَج
{ 1 } { يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ ۚ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ } گه‌لی مرۆڤان، هوين ژ عه‌زابا خودێ بترسن وپێگيرییێ ب گۆتن وفه‌رمانا وى بكه‌ن، هندى ئه‌و ڕويدانێن ب سه‌همن يێن ل ده‌مێ ڕابوونا قيامه‌تێ په‌يدا دبن وه‌كى هژيانا عه‌ردى يا دژوار يا كو عه‌رد ژ به‌ر دئێته كه‌لاشتن، تشته‌كێ مه‌زنه، كه‌س نزانت ئه‌و چییه وچه‌ند يێ مه‌زنه ژ خودێ پێڤه‌تر.
{ 2 } { يَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَتَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَتَرَى النَّاسَ سُكَارَىٰ وَمَا هُمْ بِسُكَارَىٰ وَلَٰكِنَّ عَذَابَ اللَّهِ شَدِيدٌ } ده‌مێ هوين ڕۆژا قيامه‌تێ دبينن ده‌یك -ژ به‌ر وێ ترس وله‌رزا دگه‌هتێ- بچويكێ خۆ يێ ب شير، يێ ل به‌ر سنگى، ژبير دكه‌ت؛ وژنكا ب حه‌مله -ژ ترسان دا- حه‌ملێ خۆ ددانت، وعه‌قل د سه‌رێ مرۆڤان دا نامينت، ڤێجا ئه‌و وه‌كى سه‌رخۆشان لێ دئێن؛ ژ به‌ر ترس وسه‌همێ، وئه‌و ب خۆ نه دسه‌رخۆشن، به‌لێ دژوارییا عه‌زابێ عه‌قل وهۆش د سه‌رێ وان نه‌هێلايه.
{ 3 } { وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ } وهنده‌ك سه‌رێن كوفرێ ژ مرۆڤان هه‌ڤڕكییێ دكه‌ن وگومانێ دئێخنێ كو خودێ بشێت مرییان ڕاكه‌ته‌ڤه؛ ژ به‌ر نه‌زانينا وان ب ڕاستییا ڤێ شيانێ، ودويكه‌فتنا وان بۆ سه‌رێن كوفرێ ژ هه‌ر شه‌يتانه‌كێ ژ ئه‌مرێ خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ده‌ركه‌فتى.
{ 4 } { كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهْدِيهِ إِلَىٰ عَذَابِ السَّعِيرِ } خودێ ل سه‌ر ڤى شه‌يتانى نڤيسییه كو هه‌چییێ ب دويڤ وى بكه‌ڤت ئه‌و وى به‌رزه دكه‌ت، وبه‌رێ وى ناده‌ته حه‌قییێ، به‌لكى ئه‌و وى دهاژۆته عه‌زابا جه‌هنه‌ما هلكرى، جزايێ دويكه‌فتنا وى بۆ وى شه‌يتانى.
{ 5 } { يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِنُبَيِّنَ لَكُمْ ۚ وَنُقِرُّ فِي الْأَرْحَامِ مَا نَشَاءُ إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ ۖ وَمِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفَّىٰ وَمِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلَىٰ أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئًا ۚ وَتَرَى الْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنْزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنْبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ } ئه‌ى گه‌لی مرۆڤان ئه‌گه‌ر هوين ب گومانن كو خودێ مرییان زێندى دكه‌ته‌ڤه پانێ مه بابێ هه‌وه ئاده‌م ژ ئاخێ يێ ئافراندى، پاشى دوونده‌ها وى ژ چپكه‌كا ئاڤێ يا زێده بووى، پاشى ئه‌و چپكا ئاڤێ -ب شيانا خودێ- يا بوويه خوينه‌كا هشك، پاشى ئه‌و خوينا هشك يا بوويه پارچه‌كا گۆشتى يا هند هندى مرۆڤ دجيت، ڤێجا هنده‌ك جاران دبته چێكرییه‌كێ تمام حه‌تا ب سه‌ر دنيايێ دكه‌ڤت، وهنده‌ك جاران ئه‌و چێكرییه‌كێ نه يێ تمامه، له‌و دچت؛ دا ئه‌م تمامییا شيانا خۆ ل سه‌ر ئافراندنێ بۆ هه‌وه ئاشكه‌را بكه‌ين، وتشتێ مه بڤێت ئه‌م دهێلينه د مالبچويكان دا حه‌تا ده‌مێ بوونا وى، وئه‌ڤ قويناغه ب بوونا بچويكى پێك دئێن ده‌مێ ئه‌و دبته زارۆك پاشى مه‌زن دبت ودبته گه‌نجه‌كێ خودان هێز وعه‌قله‌كێ تمام، ودبت هنده‌ك زارۆك به‌رى هنگى بمرن، وهنده‌ك ژ وان مه‌زن دبن حه‌تا دگه‌هنه ژییێ پيراتییێ وكێم بوونا عه‌قلی؛ ڤێجا ئه‌ڤ دانعه‌مره تشته‌كى نزانت يێ وى به‌رى هنگى دزانى. وتو عه‌ردى دبينى يێ هشك ومرییه چو شينكاتى لێ نينه، ڤێجا ئه‌گه‌ر مه ئاڤ ب سه‌ر دا ئيناخوار ئه‌و دێ هژيێت وشينكاتى دێ ژێ ده‌ركه‌ڤت، و ژ به‌ر ئاڤدانێ دێ بلند بت، و ژ هه‌ر ڕه‌نگه‌كى ژ ڕه‌نگێن شينكاتییێ باش ئه‌و دێ پێڤه ئێت يێ بينه‌ران پێ خۆش بت.
{ 6 } { ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّهُ يُحْيِي الْمَوْتَىٰ وَأَنَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ } ئه‌ڤا به‌حس ژێ هاتییه‌كرن ژ نيشانێن شيانا خودێ يێن بۆرین، ده‌ليله‌كێ ڤه‌بڕه كو خودێیه ئه‌و خودايێ ب ڕاستى په‌رستن بۆ دئێته‌كرن، يێ كو نابت ژ وى پێڤه‌تر په‌رستن بۆ ئێكێ دى بێته كرن، وئه‌وه يێ مرییان زێندى دكه‌ته‌ڤه، وئه‌وه يێ خودان شيان ل سه‌ر كرنا هه‌ر تشته‌كێ هه‌ى.
{ 7 } { وَأَنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لَا رَيْبَ فِيهَا وَأَنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ } وكو هندى ده‌مێ ڕابوونا پشتى مرنێيه هه‌ر دێ ئێت، چو گومان د ڤێ چه‌ندێ دا نينن، وكو خودێ مرییان ژ گۆڕێن وان بۆ حسێب وجزادانێ ڕادكه‌ته‌ڤه.
{ 8 } { وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا كِتَابٍ مُنِيرٍ } و ژ كافران هه‌يه يێ د ته‌وحيدا خودێ و هلبژارتنا وى دا بۆ پێغه‌مبه‌رێ وى، و د ئينانه خوارا وى دا بۆ قورئانێ هه‌ڤڕكییێ ب نه‌حه‌قى دكه‌ت، وئه‌و هه‌ڤڕكییێ بێ زانين، وئاشكه‌راكرن، وكيتابه‌كێ ژ نك خودێ كو هێجه‌ت وده‌ليل تێدا هه‌بن دكه‌ت.
{ 9 } { ثَانِيَ عِطْفِهِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ۖ لَهُ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ ۖ وَنُذِيقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَذَابَ الْحَرِيقِ } ژ خۆمه‌زنكرن ئه‌و ستويێ خۆ بادده‌ت، وڕوییێ خۆ ژ حه‌قییێ وه‌ردگێڕت؛ دا ئه‌و به‌رێ خه‌لكى ژ هاتنا د دينێ خودێ دا وه‌رگێڕت، ڤێجا ئه‌و د دنيايێ دا دێ شه‌رمزار بت و ل به‌ر خه‌لكى ئاشكه‌را بت، وڕۆژا قيامه‌تێ ژى ئه‌م دێ وى ب ئاگرى سوژين.
{ 10 } { ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ يَدَاكَ وَأَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ } ودێ بۆ وى ئێته گۆتن: ئه‌ڤ عه‌زابا هه ژ به‌ر وان گونه‌هـ وخرابییانه يێن ته دكرن، وخودێ كه‌سێ بێ گونه‌هـ عه‌زاب ناده‌ت.
{ 11 } { وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَىٰ حَرْفٍ ۖ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ ۖ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انْقَلَبَ عَلَىٰ وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةَ ۚ ذَٰلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ } و ژ مرۆڤان هه‌يه يێ ب لاوازى وگومان دئێته د ئيسلامێ دا، ڤێجا ئه‌و ب دودلی په‌رستنا خودێ دكه‌ت، وه‌كى وى يێ ل سه‌ر لێڤا چيایه‌كى يان ديواره‌كى ڕاوه‌ستاى ونه‌شێت خۆ بگرت، وئه‌و باوه‌رییا خۆ ب دنيايا خۆ ڤه گرێ دده‌ت، ڤێجا ئه‌گه‌ر ئه‌و يێ ساخله‌م بوو و د ژينه‌كا به‌رفره‌هـ دا بوو ئه‌و دێ به‌رده‌وامییێ ل سه‌ر عيباده‌تى كه‌ت، وئه‌گه‌ر به‌لایه‌ك هاته سه‌رى وكه‌فته د نه‌خۆشى وته‌نگاڤییه‌كێ دا ئه‌و دێ وێ چه‌ندێ بۆ دينێ خۆ زڤڕينت، له‌و دێ ژێ زڤڕت وه‌كى وى يێ پشتى سه‌رڕاست بووى ب سه‌ر ڕوییێ خۆ دا وه‌رگه‌ڕياى، ڤێجا ئه‌وى ب وێ چه‌ندێ دنيايا خۆ ب خوساره‌تى دا؛ چونكى كوفرا وى وێ قه‌ده‌رێ ناگوهۆڕت يا د دنيايێ دا بۆ وى هاتییه نڤيسين، ووى ئاخره‌تا خۆ ژى ب خوساره‌تى دا كو چوويه ئاگرى، وئه‌ڤه‌يه زيانا ئاشكه‌را.
{ 12 } { يَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُ وَمَا لَا يَنْفَعُهُ ۚ ذَٰلِكَ هُوَ الضَّلَالُ الْبَعِيدُ } ئه‌ڤ زيانكاره ژبلی خودێ په‌رستنا وى دكه‌ت يێ زيانێ نه‌گه‌هينتێ ئه‌گه‌ر ئه‌و بهێلت، ومفاى ژى نه‌گه‌هينتێ ئه‌گه‌ر ئه‌و په‌رستنا وى بكه‌ت، ئه‌ڤه‌يه به‌رزه‌بوونا دوير ژ حه‌قییێ.
{ 13 } { يَدْعُو لَمَنْ ضَرُّهُ أَقْرَبُ مِنْ نَفْعِهِ ۚ لَبِئْسَ الْمَوْلَىٰ وَلَبِئْسَ الْعَشِيرُ } ئه‌و دوعايێ ژ وى دكه‌ت يێ زيانا وى يا مسۆگه‌ر ژ مفايێ وى نێزيكتر، ئه‌وێ هه يێ په‌رستن بۆ دئێته‌كرن پيسه سه‌ركاره، وئه‌و پيسه هه‌ڤال وپشته‌ڤانه.
{ 14 } { إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يُرِيدُ } هندى خودێیه وان يێن باوه‌رى ئيناى، و ل سه‌ر باوه‌رییا خۆ ماين، وچاكى كرين، دكه‌ته د وان به‌حه‌شتان دا يێن ڕويبار د بن دار وبارێن وان دا دچن، هندى خودێیه وى تشتێ وى دڤێت ژ دانا خێرێ بۆ وان يێن گوهدارییا وى دكه‌ن، وعه‌زابدانا وان يێن گوهدارییا وى نه‌كه‌ن دكه‌ت.
{ 15 } { مَنْ كَانَ يَظُنُّ أَنْ لَنْ يَنْصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ } هه‌چییێ هزر كر بت كو خودێ ب سه‌ركه‌فتنێ پشته‌ڤانییا پێغه‌مبه‌رێ خۆ د دنيايێ دا ناكه‌ت كو دينێ وى بلند بكه‌ت، و ل ئاخره‌تێ كو ده‌ره‌جێن وى بلند بكه‌ت، ووى عه‌زاب بده‌ت يێ دره‌و پێ كرى، بلا ئه‌و وه‌ريسه‌كى ب بانێ خانییێ خۆ ڤه گرێده‌ت وخۆ پێ قناره بكه‌ت، پاشى بلا وى وه‌ريسى ببڕت، پاشى بلا به‌رێ خۆ بده‌تێ: كانێ ئه‌و كار دێ كه‌ربا دلێ وى به‌ت؟ چونكى هندى خودێیه دێ هه‌ر پێغه‌مبه‌رێ خۆ ب سه‌ر ئێخت.
{ 16 } { وَكَذَٰلِكَ أَنْزَلْنَاهُ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ وَأَنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَنْ يُرِيدُ } وكانێ چاوا خودێ ب ده‌ليلێن ل سه‌ر شيانا خۆ چو هێجه‌ت بۆ وان كافران نه‌هێلان يێن باوه‌رییێ ب ڕابوونا پشتى مرنێ نائينن وه‌سا وى قورئان ئينا خوارێ، ئايه‌تێن وێ د په‌يڤ وڕامانا خۆ دا د ئاشكه‌رانه، خودێ ب وان به‌رێ وى دده‌ته هيدايه‌تێ يێ وى بڤێت؛ چونكى ژ وى پێڤه‌تر كه‌س نينه به‌رێ مرۆڤى بده‌ته ڕێكێ.
{ 17 } { إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالصَّابِئِينَ وَالنَّصَارَىٰ وَالْمَجُوسَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ } هندى ئه‌ون يێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌دى -سلاڤ لێ بن- ئيناى وجوهى وصابئى (وئه‌و ملله‌ته‌ك بوون ل سه‌ر خورستییا خۆ مابوون ووان چو دينێن ده‌سنيشانكرى نه‌بوون) وفه‌له ومه‌جووس (وئه‌و ئاگرپه‌رێسن) وئه‌وێن بوت په‌رێسين، هندى خودێیه ڕۆژا قيامه‌تێ حوكمى د ناڤبه‌را وان هه‌مییان دا دكه‌ت، ڤێجا ئه‌و خودان باوه‌ران دبه‌ته به‌حه‌شتێ، وكافران دبه‌ته ئاگرى، هندى خودێیه ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى شاهده، و ب وى تشتى يێ زانايه يێ هه‌ر ئێك ژ وان هه‌ژى ل دويڤ وان كريارێن وى ل سه‌ر وان نڤيسين وئه‌و ل سه‌ر كرينه شاهد.
{ 18 } { أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَكَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ ۖ وَكَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُ ۗ وَمَنْ يُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ مُكْرِمٍ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ ۩ } ئه‌رێ ما تو نزانى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- كو هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان ژ فريشته‌يان، وهه‌ر تشته‌كێ ل عه‌ردى ژ چێكرییان وڕۆژ وهه‌يڤ وستێر وچيا وداروبار وحه‌يوان ب ڕازيبوونا خۆ بۆ خودێ دچنه سوجدێ؟ وگه‌له‌ك مرۆڤ ژى ب ڕازيبوونا خۆ بۆ خودێ دچنه سوجدێ، وئه‌ڤه خودان باوه‌رن، وگه‌له‌ك مرۆڤان عه‌زاب ل سه‌ر حه‌ق بوويه وئه‌و دڕه‌زيلن، وهه‌چى مرۆڤێ خودێ وى ڕه‌زيل بكه‌ت كه‌س نينه وى ب قه‌در بێخت. هندى خودێیه تشتێ وى بڤێت د چێكرییێن خۆ دا و ل دويڤ حكمه‌تا خۆ ئه‌و دكه‌ت.
{ 19 } { هَٰذَانِ خَصْمَانِ اخْتَصَمُوا فِي رَبِّهِمْ ۖ فَالَّذِينَ كَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِيَابٌ مِنْ نَارٍ يُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُءُوسِهِمُ الْحَمِيمُ } ئه‌ڤه دو ده‌سته‌كن د ده‌ر حه‌قا خودايێ خۆ دا ب هه‌ڤڕكى چووينه: خودانێن باوه‌رییێ وخودانێن كوفرێ، هه‌ر ئێك دبێژت ئه‌و يێ حه‌قه، ڤێجا ئه‌وێن كافر بووين عه‌زاب وه‌كى جلكى د وان دئاليێت، وكراسێ ژ ئاگرى بۆ وان يێن هاتينه دورستكرن، ڤێجا ئه‌و كراس له‌شێن وان دبرێژت، وئاڤا زێده كه‌لاندى ل هنداڤى سه‌رێن وان دئێته ڕێتن.
{ 20 } { يُصْهَرُ بِهِ مَا فِي بُطُونِهِمْ وَالْجُلُودُ } وئه‌و ب ناڤ هناڤێن وان دا دچت وتشتێ تێدا دحه‌لينت، حه‌تا دگه‌هته چه‌رمێ وان ئه‌و وى دبرێژت ودكه‌ڤت.
{ 21 } { وَلَهُمْ مَقَامِعُ مِنْ حَدِيدٍ } وملياكه‌ت گورزێن ئاسنى ل سه‌رێن وان دده‌ن.
{ 22 } { كُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا مِنْ غَمٍّ أُعِيدُوا فِيهَا وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ } هه‌ر جاره‌كا وان به‌رگه‌ڕيان كر كو ژ ئاگرى ده‌ركه‌ڤن -ژ به‌ر نه‌خۆشى وته‌نگاڤییا ئه‌و تێدا- ئه‌و بۆ عه‌زابدانێ دێ لێ ئێنه زڤڕاندن، وبۆ وان هاته گۆتن: هوين تام كه‌نه عه‌زابا ئاگرێ سوژه‌ك.
{ 23 } { إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَلُؤْلُؤًا ۖ وَلِبَاسُهُمْ فِيهَا حَرِيرٌ } هندى خودێیه خودانێن باوه‌رییێ وكارێ چاك دكه‌ته د وان به‌حه‌شتان دا يێن خۆشییا وان يا به‌رده‌وام، ڕويبار د بن داروبارێن وان دا دچن، ئه‌و تێدا ب بازنێن زێڕى ولوئلوئان دئێنه خه‌ملاندن، وجلكێ وان -يێ ژن ومێران- د به‌حه‌شتێ دا ژ ئارميشییه.
{ 24 } { وَهُدُوا إِلَى الطَّيِّبِ مِنَ الْقَوْلِ وَهُدُوا إِلَىٰ صِرَاطِ الْحَمِيدِ } ب ڕاستى خودێ به‌رێ وان ل دنيايێ دابوو گۆتنا باش: ژ په‌يڤا ته‌وحيدێ وحه‌مدا خودێ، و ل ئاخره‌تێ به‌رێ وان دابوو حه‌مدا خودێ سه‌را دويماهییا باش يا ئه‌و گه‌هشتينێ، كا چاوا به‌رى هنگى به‌رێ وان دابوو ڕێكا ئيسلامێ يا باش يا سه‌رى دكێشته به‌حه‌شتێ.
{ 25 } { إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِي جَعَلْنَاهُ لِلنَّاسِ سَوَاءً الْعَاكِفُ فِيهِ وَالْبَادِ ۚ وَمَنْ يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحَادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ } هندى ئه‌ون يێن كافرى ب خودێ كرى، ودره‌و ب وێ كرى يا موحه‌ممه‌د سلاڤ لێ بن بۆ وان پێ هاتى، وڕێكێ ل به‌ر مرۆڤان دگرن كو بێنه د ئيسلامێ دا، و ل به‌ر پێغه‌مبه‌رى وخودان باوه‌ران كو ل سالا حوده‌يبییێ بێنه مزگه‌فتا حه‌رام، ئه‌وا مه بۆ هه‌مى خودان باوه‌ران داناى، چ ئه‌و بت يێ ل وێرێ ئاكنجى بت يان ژى يێ بێتێ، عه‌زابه‌كا ب ئێش بۆ وان هه‌يه، وهه‌چییێ بڤێت ل مزگه‌فتا حه‌رام ب زۆردارى مه‌يلێ ژ حه‌قییێ بكه‌ت وبێ ئه‌مرییا خودێ بكه‌ت، ئه‌م ژ عه‌زابه‌كا ب ئێش ونه‌خۆش دێ ب وى ده‌ينه تامكرن.
{ 26 } { وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَنْ لَا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حس بكه ده‌مێ مه جهێ به‌يتێ بۆ ئيبراهيمى ئاشكه‌راكرى، ومه بۆ وى ده‌سنيشانكرى وبه‌رى هنگى ئه‌و نه يێ ديار بوو، ومه فه‌رمان لێ كر كو ئه‌و وێ ل سه‌ر ته‌قوایا خودێ وته‌وحيدا وى وپاقژكرنا ژ كوفرێ وبدعه وپيسییان ئاڤاكه‌ت؛ دا ئه‌و بۆ وان فره‌هـ ببت يێن ل دۆر دزڤڕن، ونڤێژێ لێ دكه‌ن.
{ 27 } { وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ } وتو -ئه‌ى ئيبراهيم- ب مرۆڤان بده زانين كو هاتنا حه‌جێ ل سه‌ر وان يا فه‌ره، كو ئه‌و ب هه‌مى ڕه‌نگان بێن په‌يا وسويار ل سه‌ر هه‌ر ده‌واره‌كا لاواز (يا كارى لاوازكرى نه‌كو زه‌عيفییێ)، ئه‌و ژ هه‌ر ڕێكه‌كا دوير بێن.
{ 28 } { لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَعْلُومَاتٍ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ ۖ فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِيرَ } دا ئه‌و هنده‌ك مفايان بۆ خۆ ببينن: ژ ژێبرنا گونه‌هان، وخێرا كرنا حه‌جێ، وپێڕابوونا ب بازرگانییێ، وگه‌له‌ك مفايێن دى؛ ودا ئه‌و ناڤێ خودێ ل سه‌ر وان قوربانان بينن يێن ئه‌و ڤه‌دكوژن ژ حێشتر وچێل وپه‌زان ل هنده‌ك ڕۆژێن ده‌سنيشانكرى كو: ده‌هكێن چه‌ژنا قوربانانه وسێ ڕۆژێن د دويڤ دا؛ وه‌ك سوپاسى بۆ خودێ ل سه‌ر قه‌نجییێن وى، وئه‌و د فه‌رمان لێكرينه كو بۆ سوننه‌ت ئه‌و ژ ڤان ڤه‌كوشتییان بخۆن، وهنده‌كێ ژێ بده‌نه وى فه‌قيرێ زێده فه‌قير.
{ 29 } { ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ } پاشى دا حه‌جى كريارێن حه‌جا خۆ ب دويماهى بينن، كو ژ ئيحرامان ده‌ركه‌ڤن، ووێ قڕيژا ل سه‌ر له‌شێ وان كۆم بووى بهاڤێژن، ونينۆكێن خۆ بقوسينن، وسه‌رێ خۆ بتراشن، ودا ئه‌و وێ ب جهـ بينن يا وان ل سه‌ر خۆ فه‌ركرى ژ حه‌ج وعومره وقوربانان، ودا طه‌وافێ ل دۆر به‌يتا كه‌ڤن وئازا بكه‌ن، يا كو خودێ ژ ده‌سهه‌لاتا زۆردار وكوته‌ككاران پاراستى، كو كه‌عبه‌يه.
{ 30 } { ذَٰلِكَ وَمَنْ يُعَظِّمْ حُرُمَاتِ اللَّهِ فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ عِنْدَ رَبِّهِ ۗ وَأُحِلَّتْ لَكُمُ الْأَنْعَامُ إِلَّا مَا يُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ ۖ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ } ئه‌وا هه يا خودێ فه‌رمان پێ كرى، ئه‌وه يا خودێ ل سه‌ر هه‌وه فه‌ركرى ڤێجا هوين بهايێ وێ مه‌زن بكه‌ن، وهه‌چییێ بهايێ وان تشتان مه‌زن بكه‌ت يێ خودێ ب قه‌درئێخستين، و ژ وان كرنا حه‌جێیه ب ڕه‌نگه‌كێ دورست وپێكهاتى وبۆ خودێ، ئه‌و ل دنيايێ وئاخره‌تێ بۆ وى چێتره. وخودێ خوارنا حه‌يوانان بۆ هه‌وه حه‌لالكرییه ئه‌و تێ نه‌بن يێن حه‌رامكرنا وان بۆ هه‌وه د قورئانێ دا دئێته خواندن وه‌كى مرارى وتشتێ دى ڤێجا هوين خۆ ژێ بده‌نه پاش، وئه‌ڤه نه‌هێلانا وى عه‌ده‌تییه يێ عه‌ره‌بان بۆ خۆ داناى كو وان خوارنا هنده‌ك حه‌يوانان حه‌رام دكر، وهوين خۆ ژ پيسییێ -كو صه‌نه‌من- دوير بێخن، و ژ دره‌وێ -كو بێ به‌ختییا ل سه‌ر ناڤێ خودێیه-.
{ 31 } { حُنَفَاءَ لِلَّهِ غَيْرَ مُشْرِكِينَ بِهِ ۚ وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَكَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ السَّمَاءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّيْرُ أَوْ تَهْوِي بِهِ الرِّيحُ فِي مَكَانٍ سَحِيقٍ } هوين ل سه‌ر ئيخلاصا بۆ خودێ د كارى دا خۆ ڕاست بكه‌ن، و ب هه‌مى ڤه به‌رێ خۆ بده‌نه په‌رستنا وى ب تنێ، و ب لادانا شركێ هوين به‌رێ خۆ ژ هه‌ر ئێكێ دى ژبلی وى وه‌رگێڕن؛ چونكى هه‌چییێ تشته‌كى بۆ خودێ بكه‌ته هه‌ڤپشك، مه‌ته‌لا وى وه‌كى مه‌ته‌لا وییه يێ ژ عه‌سمانى كه‌فتى: ڤێجا يان ته‌ير دێ وى ڤه‌ڕه‌ڤينن وپرت پرت كه‌ن، يان ژى هڕه‌بایه‌كێ دژوار دێ وى به‌ت، وهاڤێته جهه‌كێ دوير.
{ 32 } { ذَٰلِكَ وَمَنْ يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ } ئه‌ڤه ئه‌و فه‌رمانه يا خودێ كرى، وهه‌چییێ پێگيرییێ ب فه‌رمانا خودێ بكه‌ت، وهه‌ر تشته‌كێ خودێ ب قه‌در ئێخستى ئه‌و بهايێ وى مه‌زن بكه‌ت، ئه‌ڤ مه‌زنكرنه ژ كارێن خودان دلانه يێن ته‌قوایا خودێ دكه‌ن و ژ وى دترسن.
{ 33 } { لَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّهَا إِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ } مفا بۆ هه‌وه د ڤان قوربانان دا هه‌نه وه‌كى هرییێ وشيرى ولێ سوياربوونێ، وهه‌ر مفایه‌كێ دى يێ ژێ بێته ديتن وزيانێ نه‌گه‌هينتێ حه‌تا ئه‌و ل نك به‌يتا دێرين -كو حه‌ره‌م هه‌مییه- دئێنه ڤه‌كوشتن.
{ 34 } { وَلِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا لِيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ ۗ فَإِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا ۗ وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ } وبۆ هه‌ر كۆمه‌كا بۆرى يا خودان باوه‌ران مه شريعه‌ته‌ك بۆ ڤه‌كوشتنا قوربانان وخوين ڕێتنێ دانايه؛ دا ئه‌و ناڤێ خودێ بينن ل وى ده‌مێ ئه‌و وان حه‌يوانه‌تان ڤه‌دكوژن يێن خودێ كرينه ڕزقێ وان ودا ئه‌و شوكرا وى بكه‌ن. ڤێجا ئه‌للاهـ خودايێ هه‌وه خودایه‌كێ ب تنێیه هوين د ئه‌مرێ وى دا بن. وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- مزگينییێ ب خێرا دنيايێ وئاخره‌تێ بده وان يێن خۆ بۆ خودايێ خۆ دشكێنن.
{ 35 } { الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَالصَّابِرِينَ عَلَىٰ مَا أَصَابَهُمْ وَالْمُقِيمِي الصَّلَاةِ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ } ئه‌وێن ژ سالۆخه‌تێن وانه ئه‌گه‌ر به‌حسێ خودێ ب تنێ هاته‌كرن ئه‌و ژ عه‌زابا وى دترسن، وخۆ ژ بێ ئه‌مرییا وى دده‌نه پاش، وئه‌گه‌ر نه‌خۆشى وته‌نگاڤییه‌ك گه‌هشته وان ئه‌و بێهنا خۆ ل سه‌ر وێ چه‌ندێ فره‌هـ دكه‌ن ب وێ هيڤییێ كو خودێ خێرێ بده‌ته وان، و ب دروستى ب كرنا نڤێژێ ڕادبن، و د گه‌ل هندێ ژى ئه‌و ژ وى ڕزقێ مه دايێ زه‌كاتا واجب ونه‌فه‌قا ل سه‌ر عه‌يالی خه‌رج دكه‌ن، ومالی د ڕێكا خودێ ودانا خێران دا دده‌ن.
{ 36 } { وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَكُمْ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ لَكُمْ فِيهَا خَيْرٌ ۖ فَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا صَوَافَّ ۖ فَإِذَا وَجَبَتْ جُنُوبُهَا فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّ ۚ كَذَٰلِكَ سَخَّرْنَاهَا لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ } ومه ڤه‌كوشتنا حێشتران بۆ هه‌وه كره ژ نيشان وسه‌روبه‌رێن دينى؛ دا هوين خۆ پێ نێزيكى خودێ بكه‌ن، بۆ هه‌وه خێر ومفا تێدا هه‌يه ژ خوارن وخێر وجزایى، ڤێجا ده‌مێ هوين وان ڤه‌دكوژن بێژن: (بسم الله - ب ناڤێ خودێ). وحێشتر ژ پییان ڤه دئێته سه‌رژێكرن پییه‌كێ وێ گرێدده‌ن وسییان ب ڕێز دكه‌ن، ڤێجا ئه‌گه‌ر ئه‌و كه‌فته سه‌ر ته‌نشتا خۆ ل عه‌ردى ئه‌و خوارنا وێ حه‌لال بوو، وبلا ئه‌و ژێ بخۆت يێ ئه‌و كرییه خێر بۆ سوننه‌ت، وبلا هنده‌كێ ژێ بده‌ته وى هه‌ژارى يێ ژ قانعییا خۆ خواستنێ ناكه‌ت، ووى هه‌ژارى ژى يێ ژ نه‌چارى خواستنێ دكه‌ت، هۆسا خودێ ئه‌و حێشتر بنده‌ستى هه‌وه كرن؛ دا به‌لكى هوين شوكرا وى سه‌را ڤێ چه‌ندێ بكه‌ن.
{ 37 } { لَنْ يَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَٰكِنْ يَنَالُهُ التَّقْوَىٰ مِنْكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمْ ۗ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِينَ } تشته‌ك ژ گۆشت وخوينا ڤان قوربانان ناگه‌هته خودێ، به‌لێ ته‌قوا وئيخلاصا د ڤى كارى دا دگه‌هته وى، وكو مه‌خسه‌د پێ كنارێ خودێ ب تنێ بت، هه‌ر وه‌سا وى ئه‌و بۆ هه‌وه بنده‌ستكرن؛ دا هوين خودێ مه‌زن بكه‌ن، وشوكرا وى بكه‌ن كو وى به‌رێ هه‌وه دايه حه‌قییێ؛ چونكى ئه‌و يێ هێژاى هندێيه. وتو مزگينییێ ب خێرێ وئيفله‌حێ بده وان يێن د په‌رستنا خودێ دا و د گه‌ل به‌نییان ژى دقه‌نجيكار.
{ 38 } { إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ } هندى خودێیه دوژمناتییا كافران وپيلانێن خرابكاران ژ خودان باوه‌ران دده‌ته پاش؛ چونكى هندى خودێیه حه‌ز ژ هه‌ر ئێكێ خيانه‌تێ د ئێمانه‌تێ خودايێ خۆ دا بكه‌ت وقه‌نجییا وى ڤه‌شێرت ناكه‌ت.
{ 39 } { أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ } (ل ده‌سپێكێ چێ نه‌دبوو بۆ موسلمانان كو شه‌ڕێ كافران بكه‌ن، وفه‌رمان ل وان هاتبوو كرن ئه‌و صه‌برێ ل سه‌ر نه‌خۆشییا كافران بكێشن، ڤێجا ده‌مێ نه‌خۆشییا كافران زێده به‌لاڤبووى وپێغه‌مبه‌ر ژ مه‌كه‌هێ مشه‌ختبووى وچوويه مه‌دينێ، وموسلمان بووينه خودان هێز) خودێ ده‌ستويرى دا موسلمانان كو شه‌ڕى بكه‌ن؛ ژ به‌ر وێ زۆردارى وته‌عدايییا ب سه‌رێ وان هاتى، وهندى خودێیه دشێت وان ب سه‌ربێخت ودوژمنێ وان ڕه‌زيل بكه‌ت.
{ 40 } { الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ ۗ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا ۗ وَلَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ } ئه‌وێن نه‌چار بووين كو ژ وارێ خۆ ده‌ركه‌ڤن، نه ژ به‌ر چو ب تنێ ژ به‌ر هندێ كو ئه‌و موسلمان بوون ووان گۆت: ئه‌للاهـ ب تنێ خودايێ مه‌يه. وئه‌گه‌ر ژ به‌ر وى شريعه‌تى نه‌با يێ خودێ داناى كو زۆردارى ونه‌حه‌قى د ناڤ هه‌ر ئوممه‌ته‌كێ دا ب كرنا شه‌ڕى بێنه پاشڤه‌برن حه‌قى دا شكێت وعه‌رد دا خراب بت، ودا په‌رستگه‌ه تێدا كاڤل بن ژ دێر وكه‌نيسه‌يێن فه‌لان، وكنيشتێن جوهییان، ومزگه‌فتێن موسلمانان يێن ئه‌و نڤێژان لێ دكه‌ن، وناڤێ خودێ گه‌له‌ك لێ دبێژن. وهه‌چییێ د سه‌ركه‌فتنا دينێ خودێ دا خۆ بوه‌ستينت، هندى خودێیه دێ وى ب سه‌ر دوژمنێ وى ئێخت. هندى خودێیه يێ ب هێزه كه‌س نه‌شێتێ، ويێ زاله كه‌س لێ بسته نابت، وى خه‌لك هه‌مى بن ده‌ستى خۆ كرينه.
{ 41 } { الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ ۗ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ } ئه‌وێن مه ب سه‌ركه‌فتنا خۆ سۆز دايێ ئه‌ون يێن ئه‌گه‌ر مه ئه‌و ل عه‌ردى دانان، وئه‌و تێدا كرنه جێگر و ب سه‌ر نه‌ياران ئێخستن، دێ نڤێژێ ب دورستى و ل ده‌مێ وێ كه‌ن، ودێ زه‌كاتا مالێ خۆ ده‌نه يێن پێتڤى، ودێ فه‌رمانێ ب هه‌ر تشته‌كى كه‌ن يێ خودێ فه‌رمان پێ كرى ژ حه‌قێ وى وحه‌قێ به‌نییێن وى، ودێ خه‌لكى ژ وى تشتى ده‌نه پاش يێ خودێ ئه‌و ژێ داينه پاش. ودويماهییا هه‌مى كاران بۆ خودێ ب تنێیه، ودويماهى بۆ ته‌قوايێيه.
{ 42 } { وَإِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَعَادٌ وَثَمُودُ } وئه‌گه‌ر ملله‌تێ ته ته دره‌وين ده‌ربێخن ب ڕاستى هنده‌ك ملله‌تێن دى ژى به‌رى وان پێغه‌مبه‌رێن خۆ دره‌وين ده‌رێخستبوون، ملله‌تێ نووحى، وعادى، وثه‌موودى.
{ 43 } { وَقَوْمُ إِبْرَاهِيمَ وَقَوْمُ لُوطٍ } وملله‌تێ ئيبراهيمى، وملله‌تێ لووطى.
{ 44 } { وَأَصْحَابُ مَدْيَنَ ۖ وَكُذِّبَ مُوسَىٰ فَأَمْلَيْتُ لِلْكَافِرِينَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ ۖ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ } وخودانێن (مه‌ديه‌نێ) ئه‌وێن شوعه‌يب دره‌وين ده‌رێخستى، وفيرعه‌ونى وملله‌تێ وى مووسا دره‌وين ده‌رێخستبوو، ڤێجا من له‌ز د عه‌زابدانا ڤان ملله‌تان دا نه‌كر، ومن ل دويڤ وان به‌ردا، پاشى من هه‌ر ئێك ژ وان ب عه‌زابێ گرت، ڤێجا نه‌ڕازيبوونا من ژ وان ژ به‌ر كوفر ودره‌وپێكرنا وان، وگوهۆڕينا من بۆ قه‌نجییا وان ب عه‌زابێ يا چاوا بوو؟
{ 45 } { فَكَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا وَهِيَ ظَالِمَةٌ فَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَبِئْرٍ مُعَطَّلَةٍ وَقَصْرٍ مَشِيدٍ } ڤێجا مه گه‌له‌ك گوندێن زۆردار ژ به‌ر كوفرا وان تێبرن، وئه‌ڤه كاڤله‌وارێن وانه ژ مرۆڤان دڤالانه، و بيرێن وان يێن ئاڤێ يێن ژ كار كه‌فتين كه‌س ئاڤێ ژێ ڤه‌ناخۆت، وقه‌سرێن وان يێن بلند ونه‌خشاندى عه‌زاب ژ خودانێن خۆ پاشڤه نه‌بر.
{ 46 } { أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا ۖ فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَلَٰكِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ } ئه‌رێ ما دره‌وپێكه‌رێن قوره‌يشییان ل عه‌ردى نه‌گه‌ڕياينه دا شوينوارێن وان تێچوويان ببينن، وعه‌قلێ خۆ بده‌نه كارى، ووجه‌كێ بۆ خۆ ژێ بگرن، وگوهێ خۆ بده‌نه ده‌نگ وباسێن وان وعيبره‌تێ بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرن؟ چونكى هندى كۆراتییه نه كۆراتییا چاڤانه، به‌لكى كۆراتییا خودانى تێ دبه‌ت كۆراتییا دلییه ژ حه‌قییێ.
{ 47 } { وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذَابِ وَلَنْ يُخْلِفَ اللَّهُ وَعْدَهُ ۚ وَإِنَّ يَوْمًا عِنْدَ رَبِّكَ كَأَلْفِ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ } وكافرێن قوره‌يشییان -ژ نه‌زانينا خۆ يا دژوار- له‌زێ ل وێ عه‌زابێ دكه‌ن يا تو وان پێ دترسينى ئه‌گه‌ر ئه‌و ل سه‌ر كوفرا خۆ بمينن، وخودێ وێ عه‌زابێ يا وى سۆز پێ دايه وان هه‌ر دێ ب جهـ ئينت، ووى د دنيايێ دا ل ڕۆژا (به‌درێ) ئه‌و ب سه‌رێ وان ئينا. وهندى ڕۆژه‌كه ژ ڕۆژان ل نك خودايێ ته -كو ڕۆژا قيامه‌تێيه- هندى هزار سالانه ژ وان يێن هوين د دنيايێ دا دهژمێرن، وئه‌و ژ وى يا دوير نينه.
{ 48 } { وَكَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ أَمْلَيْتُ لَهَا وَهِيَ ظَالِمَةٌ ثُمَّ أَخَذْتُهَا وَإِلَيَّ الْمَصِيرُ } وگه‌له‌ك گوند هه‌بوون ژ به‌ر ڕژدییا خه‌لكێ وان ل سه‌ر كوفرێ دزۆردار بوون، ئينا من ل دويڤ وان به‌ردا وئه‌و زوى عه‌زاب نه‌دان، ڤێجا ئه‌و ب ڤێ چه‌ندێ هاتنه خاپاندن، پاشى د دنيايێ دا من ئه‌و ب عه‌زابا خۆ گرتن، وزڤڕينا وان پشتى تێبرنێ بۆ نك منه، ڤێجا ئه‌ز دێ ب وێ عه‌زابێ وان عه‌زاب ده‌م يا ئه‌و ژ هه‌ژى.
{ 49 } { قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا أَنَا لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه: ئه‌ى گه‌لی مرۆڤان هه‌ما ئه‌ز بۆ هه‌وه پێغه‌مبه‌ره‌كم په‌ياما خودێ دگه‌هينمه هه‌وه وهه‌وه دترسينم.
{ 50 } { فَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ } ڤێجا ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وئه‌و باوه‌رى د دلێ وان دا ئاكنجى بووى، وكريارێن چاك كرين، گونه‌هـ ژێبرنه‌ك بۆ وان ل نك خودێ هه‌يه، وڕزقه‌كێ باش وبێ ڤه‌بڕين كو به‌حه‌شته.
{ 51 } { وَالَّذِينَ سَعَوْا فِي آيَاتِنَا مُعَاجِزِينَ أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ } وئه‌وێن د كرنا فه‌ند وفێلان دا خۆ وه‌ستاندى دا ئايه‌تێن قورئانێ نه‌هێلن، ودره‌و پێ كرى و ل دويڤ نه‌چووين، ئه‌و ئه‌ون يێن هه‌ر د ئاگرێ هلكرى دا دمينن.
{ 52 } { وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ وَلَا نَبِيٍّ إِلَّا إِذَا تَمَنَّىٰ أَلْقَى الشَّيْطَانُ فِي أُمْنِيَّتِهِ فَيَنْسَخُ اللَّهُ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ ثُمَّ يُحْكِمُ اللَّهُ آيَاتِهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ } وهه‌ر پێغه‌مبه‌ره‌كێ به‌رى ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- مه هنارتى ده‌مێ وى كيتابا خودێ خواندى شه‌يتانى وه‌سواس وئالۆزى يێن كرينه د خواندنا وى دا؛ دا شه‌يتان به‌رێ مرۆڤان ژ دويكه‌فتنا وى تشتێ پێغه‌مبه‌ر دخوينت بده‌ته پاش، به‌لێ خودێ فه‌ند وفێلا شه‌يتانى پويچ دكه‌ت، ووه‌سواسا وى ڕادكه‌ت، وئايه‌تێن خۆ يێن ئاشكه‌را موكم دكه‌ت. وخودێ يێ پڕزانايه ب تشتێ بووى ويێ دێ بت، چو ل به‌ر وى به‌رزه نابت، وئه‌و د قه‌ده‌ر وفه‌رمانا خۆ دا يێ كاربنه‌جهه.
{ 53 } { لِيَجْعَلَ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِتْنَةً لِلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ ۗ وَإِنَّ الظَّالِمِينَ لَفِي شِقَاقٍ بَعِيدٍ } وئه‌ڤ كاره ژ شه‌يتانى چێ نابت بۆ هندێ نه‌بت دا خودێ وى كارى بكه‌ته جه‌ڕباندن بۆ ئه‌وێن نفاق وگومان د دلێن وان دا هه‌ى، وبۆ وان دلڕه‌قان ژ بوتپه‌رێسان يێن پاشڤه‌برن كارى د وان نه‌كه‌ت. وهندى زۆردارن ژ ڤان ووان د دوژمناتییه‌كا دژوار دانه بۆ خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى، و د نه‌حه‌قییه‌كا دوير دانه ژ ڕاستییێ.
{ 54 } { وَلِيَعْلَمَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَيُؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ ۗ وَإِنَّ اللَّهَ لَهَادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ } وخودانێن زانينێ ئه‌وێن ب زانينا خۆ ڤاڤارتنا حه‌قییێ ژ نه‌حه‌قییێ دكه‌ن دا بزانن كو قورئانا پيرۆز ئه‌و ڕاستییه يا ژ نك خودێ بۆ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- هاتى، وچو گومان تێدا نينه، وشه‌يتان ڕێكا خۆ بۆ نابينت، ڤێجا دا باوه‌رییا وان پێ زێده ببت، ودلێن وان بۆ نه‌رم ببن. وهندى خودێیه به‌رێ وان يێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى دده‌ته ڕێكا حه‌قییێ يا ئاشكه‌را، كو ئيسلامه، ووان پێ ژ سه‌رداچوونێ ڕزگار دكه‌ت.
{ 55 } { وَلَا يَزَالُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي مِرْيَةٍ مِنْهُ حَتَّىٰ تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً أَوْ يَأْتِيَهُمْ عَذَابُ يَوْمٍ عَقِيمٍ } وكافرێن دره‌وپێكه‌ر دێ مينن ژ وێ ب گومان يا قورئان بۆ وان پێ هاتى حه‌تا قيامه‌ت ژ نشكه‌كێ ڤه دگه‌هته وان، وئه‌و ل سه‌ر دره‌وپێكرنا خۆ، يان عه‌زابا ڕۆژه‌كا چو خێر بۆ وان تێدا نه -كو ڕۆژا قیامه‌تێیه- دگه‌هته وان.
{ 56 } { الْمُلْكُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ ۚ فَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ } ملك وده‌سهه‌لاتدارى د ڤێ ڕۆژێ دا بۆ خودێ ب تنێیه، وئه‌وه يێ حوكمى د ناڤبه‌را خودان باوه‌ر وكافران دا دكه‌ت. ڤێجا ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى وكريارێن چاك كرين، خۆشییا به‌رده‌وام د به‌حه‌شتان دا بۆ وان هه‌يه.
{ 57 } { وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَأُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ } وئه‌وێن كوفر ب ته‌وحيدا خودێ كرى وپێغه‌مبه‌رێ وى دره‌وين ده‌رێخستى وباوه‌رى ب ئايه‌تێن قورئانێ نه‌ئيناى، ئه‌وان عه‌زابه‌كا ئه‌و پێ ڕه‌زيل وشه‌رمزار ببن د جه‌هنه‌مێ دا بۆ وان هه‌يه.
{ 58 } { وَالَّذِينَ هَاجَرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ قُتِلُوا أَوْ مَاتُوا لَيَرْزُقَنَّهُمُ اللَّهُ رِزْقًا حَسَنًا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ } وئه‌وێن پێخه‌مه‌ت ڕازيبوونا خودێ و ب سه‌رێخستنا دينێ وى ژ وارێ خۆ ده‌ركه‌فتين، هه‌چییێ ژ وان د جيهادا كافران دا بێته كوشتن، وهه‌چییێ ژ وان نه د شه‌ڕى ژى دا بمرت، خودێ ڕزقێ وان دێ كه‌ته به‌حه‌شت وخۆشییا وێ يا به‌رده‌وام وبێ ڤه‌بڕين، وهندى خودێیه چێترينێ ڕزقده‌هانه.
{ 59 } { لَيُدْخِلَنَّهُمْ مُدْخَلًا يَرْضَوْنَهُ ۗ وَإِنَّ اللَّهَ لَعَلِيمٌ حَلِيمٌ } خودێ دێ وان كه‌ته د جهه‌كى ڤه ئه‌و پێ دڕازينه كو به‌حه‌شته. وهندى خودێیه يێ پڕزانايه ب وى يێ بۆ جيهادا د ڕێكا وى دا ده‌ركه‌ڤت، و ب وى يێ بۆ دنيايێ ده‌ركه‌ڤت، يێ ئارامه ب وى يێ بێ ئه‌مرییا وى بكه‌ت، له‌زێ د عه‌زابدانا وى دا ناكه‌ت.
{ 60 } { ذَٰلِكَ وَمَنْ عَاقَبَ بِمِثْلِ مَا عُوقِبَ بِهِ ثُمَّ بُغِيَ عَلَيْهِ لَيَنْصُرَنَّهُ اللَّهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ } ئه‌ڤ مه‌سه‌لا مه بۆ ته گۆتى ژ برنا مشه‌ختییان بۆ به‌حه‌شتێ، وهه‌چییێ ته‌عدايى لێ هاته‌كرن ده‌ستويرى بۆ وى هه‌يه كو ئه‌و ژى وه‌كى وێ يا د گه‌ل هاتییه‌كرن د گه‌ل ته‌عداكه‌رى بكه‌ت، وچو گونه‌هـ د ڤێ چه‌ندێ دا ل سه‌ر وى نينه، ڤێجا ئه‌گه‌ر ته‌عداكه‌ر زڤڕى وجاره‌كا دى نه‌خۆشى گه‌هاندێ، هندى خودێیه ته‌عدا لێكه‌رى ب سه‌ر دئێخت؛ چونكى نابت ته‌عدا ل وى بێته‌كرن ژ به‌ر تۆلڤه‌كرنا وى. هندى خودێیه عه‌فوكه‌رێ گونه‌هـ ژێبره، گونه‌هكاران عه‌فى دكه‌ت وله‌زێ د عه‌زابدانا وان دا ناكه‌ت، وگونه‌هێن وان ژێ دبه‌ت.
{ 61 } { ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ } ئه‌وێ ئه‌ڤ شريعه‌ت وئه‌حكامێن عادل بۆ هه‌وه داناين خودايێ حه‌قه، ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى يێ خودان شيانه، و ژ شيانا وییه ئه‌و وى ده‌مێ كێم دبت ژ شه‌ڤێ دكه‌ته د ڕۆژێ دا، ووى ده‌مێ كێم دبت ژ ڕۆژێ دكه‌ته د شه‌ڤێ دا، وهندى خودێیه گوهـ ل هه‌مى ده‌نگان دبت، وهه‌مى كرياران دبينت، چو تشت ل به‌ر وى به‌رزه نابت.
{ 62 } { ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ } ئه‌و ژ به‌ر كو خودێیه خودايێ حه‌ق يێ كو ژ وى پێڤه‌تر چو خودا نينن، وهندى ئه‌و تشتن يێن بوتپه‌رێس ژ بلی وى په‌رستنێ بۆ دكه‌ن دپويچن نه مفايى دگه‌هينن نه زيانێ، وهندى خودێیه د سه‌ر چێكرییێن خۆ ڕا يێ بلنده، ويێ بلنده ژ هندێ كو وى هه‌ڤكويف وهه‌ڤال هه‌بن، يێ مه‌زنه هه‌ر تشته‌ك د بن وى دايه، وچو تشت ژ وى مه‌زنتر نينه.
{ 63 } { أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَتُصْبِحُ الْأَرْضُ مُخْضَرَّةً ۗ إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ } ئه‌رێ ما ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- نه‌ديتییه كو خودێ باران ژ عه‌سمانى ئينايه خوارێ، ڤێجا عه‌رد پێ كه‌سك دبت ژ به‌ر وى شينكاتییێ لێ شين دبت؟ هندى خودێیه بۆ به‌نییێن خۆ يێ باش وهويربينه كو ب وێ ئاڤێ شينكاتى بۆ وان ژ عه‌ردى ئينايه ده‌ر، و ب مه‌صلحه‌تا وان يێ شاره‌زايه.
{ 64 } { لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۗ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ } هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وعه‌ردى ملك وبه‌نییێن خودێنه، هه‌مى هه‌وجه‌ى قه‌نجى وڕێڤه‌برنا وينه. وهندى خودێیه ئه‌وه ده‌وله‌مه‌ندێ هه‌وجه‌ى كه‌سێ نه‌بت، يێ مه‌دحێن وى د هه‌مى حالان دا دئێنه‌كرن. هويربينێ شاره‌زايه.
{ 65 } { أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي الْأَرْضِ وَالْفُلْكَ تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَيُمْسِكُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ } ئه‌رێ ما ته نه‌ديتییه كو هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌ردى ژ ده‌وار وحه‌يوان وشينكاتى وفێقى وهشكاتى خودێ بۆ سوياربوون وخوارن ومفايێ هه‌وه بنده‌ستى هه‌وه كرییه، هه‌ر وه‌سا وى گه‌مى بنده‌ستى هه‌وه كرينه ئه‌و ب فه‌رمانا وى د ده‌ريايێ دا دچن، وهه‌وه ووى تشتێ هه‌وه دگه‌هينته وى جهێ هه‌وه بڤێت، وئه‌وه يێ عه‌سمانى ڕادگرت ودپارێزت؛ دا بێى ئانه‌هییا وى نه‌كه‌فته سه‌ر عه‌ردى ووى خه‌لكێ ل سه‌ر بكوژت؟ هندى خودێیه ب مرۆڤان يێ مهره‌بان ودلۆڤانكاره له‌و ئه‌ڤ تشته بنده‌ستى وى كرينه.
{ 66 } { وَهُوَ الَّذِي أَحْيَاكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ ۗ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَكَفُورٌ } وئه‌وه خودايێ هوين زێندى كرين و ژ چونه‌يێ داين، پاشى ده‌مێ ژییێ هه‌وه ب دويماهى دئێت هه‌وه دمرينت، پاشى هه‌وه زێندى دكه‌ته‌ڤه دا حسێبێ سه‌را كريارێن هه‌وه د گه‌ل هه‌وه بكه‌ت. هندى مرۆڤه د گه‌ل ڤان ده‌ليلێن ئاشكه‌را ل سه‌ر شيان وته‌وحيدا خودێ گه‌له‌ك يێ قه‌نجى ڤه‌شێره.
{ 67 } { لِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا هُمْ نَاسِكُوهُ ۖ فَلَا يُنَازِعُنَّكَ فِي الْأَمْرِ ۚ وَادْعُ إِلَىٰ رَبِّكَ ۖ إِنَّكَ لَعَلَىٰ هُدًى مُسْتَقِيمٍ } بۆ هه‌ر ملله‌ته‌كى ژ ملله‌تێن بۆرین شريعه‌ته‌ك مه دانايه ومه فه‌رمان پێ ل وان كرییه، ڤێجا ئه‌و كارى پێ دكه‌ن، ڤێجا بلا بوتپه‌رێسێن قوره‌يشییان هه‌ڤڕكییا ته د شريعه‌تێ ته دا نه‌كه‌ن -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر-، وتو بۆ ته‌وحيدا خودايێ خۆ وئيخلاصا د په‌رستنا وى دا ودويكه‌فتنا فه‌رمانا وى گازى بكه، هندى تويى تو يێ ل سه‌ر دينه‌كێ ڕاست، يێ چو خوارى تێدا نه.
{ 68 } { وَإِنْ جَادَلُوكَ فَقُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا تَعْمَلُونَ } وئه‌گه‌ر وان ب نه‌حه‌قى مجدى د هه‌ڤڕكییا ته دا كر د وى تشتى دا يێ تو به‌رێ وان دده‌يێ تو هه‌ڤڕكییا وان نه‌كه، وبێژه وان: خودێ ب تشتێ هوين دكه‌ن ژ كوفرێ ودره‌وپێكرنێ زاناتره، وهه‌ما ئه‌و دڕكۆنه.
{ 69 } { اللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ } ڕۆژا قيامه‌تێ خودێ حوكمى د ناڤبه‌را موسلمان وكافران دا دكه‌ت د مه‌سه‌لا ژێك جودابوونا وان د دينى دا. و د ڤێ ئايه‌تێ دا تۆره‌یه‌كێ باش هه‌يه بۆ چاوانییا دان وستاندنێ د گه‌ل وى يێ ژ سه‌رڕه‌قى هه‌ڤڕكییێ دكه‌ت.
{ 70 } { أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ ۗ إِنَّ ذَٰلِكَ فِي كِتَابٍ ۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ } ئه‌رێ ما ته نه‌زانییه -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- كو هندى خودێیه هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانى وعه‌ردى هه‌ى باش دزانت و وى ئه‌و د له‌وحێ پاراستى دا نڤيسییه؟ هندى ئه‌و زانينه كاره‌كێ ب ساناهییه ل سه‌ر وى خودايى يێ چو تشت وى بێزار نه‌كه‌ت.
{ 71 } { وَيَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَمَا لَيْسَ لَهُمْ بِهِ عِلْمٌ ۗ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ نَصِيرٍ } وكافرێن قوره‌يشییان ڕژدییێ ل سه‌ر شركا ب خودێ دكه‌ن د گه‌ل كو نه‌حه‌قییا كارێ ئه‌و ل سه‌ر تشته‌كێ ئاشكه‌رايه؛ چونكى ئه‌و په‌رستنا هنده‌ك خوداوه‌ندان دكه‌ن، د كيتابه‌كێ ژ كيتابێن خودێ دا چو هێجه‌ت وده‌ليل ل سه‌ر هندێ نه‌هاتينه كو ئه‌و ب كێر په‌رستنێ دئێن، ووان چو زانين ب وێ دره‌وێ نينه يا وان ژ نك خۆ چێكرى و ب دويڤ خودێ ڤه‌ناى، به‌لكى هه‌ما وان بێ ده‌ليل دويكه‌فتنا بابێن خۆ كرییه. ڤێجا ئه‌گه‌ر ده‌مێ حسێبا ل ئاخره‌تێ هات بوتپه‌رێسان چو پشته‌ڤان نابن پشته‌ڤانییا وان بكه‌ن، يان عه‌زابێ ژ وان پاشڤه‌ببه‌ن.
{ 72 } { وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ تَعْرِفُ فِي وُجُوهِ الَّذِينَ كَفَرُوا الْمُنْكَرَ ۖ يَكَادُونَ يَسْطُونَ بِالَّذِينَ يَتْلُونَ عَلَيْهِمْ آيَاتِنَا ۗ قُلْ أَفَأُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذَٰلِكُمُ ۗ النَّارُ وَعَدَهَا اللَّهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ۖ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ } وئه‌گه‌ر ئايه‌تێن مه يێن ئاشكه‌را بۆ وان بێنه خواندن، تو دێ نه‌ڕازيبوونێ ل سه‌ر ڕوییێن وان بينى، نێزيكه ئه‌و دربه‌كى ل وان خودان باوه‌ران بده‌ن يێن به‌رێ وان دده‌نه خودێ وئايه‌تێن وى بۆ وان دخوينن. تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان: ئه‌رێ ئه‌ز وێ بۆ هه‌وه نه‌بێژم يا ژ گوهدانا حه‌قییێ وديتنا حه‌قخوازان بۆ هه‌وه نه‌خۆشتر؟ ئه‌و ئاگره يێ خودێ ل ئاخره‌تێ بۆ كافران ئاماده‌كرى، و چ پيسه جهه ئه‌و دێ چنێ.
{ 73 } { يَا أَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ ۚ إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ يَخْلُقُوا ذُبَابًا وَلَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ ۖ وَإِنْ يَسْلُبْهُمُ الذُّبَابُ شَيْئًا لَا يَسْتَنْقِذُوهُ مِنْهُ ۚ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَالْمَطْلُوبُ } ئه‌ى گه‌لی مرۆڤان مه‌ته‌له‌ك هاته‌ئينان ڤێجا هوين گوهێ خۆ بده‌نێ وهزرا خۆ تێدا بكه‌ن: هندى ئه‌و صه‌نه‌من يێن هوين ژبلی خودێ په‌رستنێ بۆ دكه‌ن ئه‌گه‌ر هه‌مى پێكڤه كۆم ببن ئه‌و نه‌شێن مێشه‌كا ب تنێ بئافرينن، ڤێجا چاوا ئه‌و دێ شێن تشته‌كێ مه‌زنتر ئافرينن؟ وئه‌و نه‌شێن وى تشتى ژ مێشێ بستينن يێ مێش ژ وان دستينت، ئه‌رێ بێزارییه‌ك ژ ڤێ مه‌زنتر هه‌يه؟ ڤێجا ئه‌و هه‌ردو پێكڤه دلاوازن: داخوازكه‌ر يێ كو ژبلی خودێ په‌رستن بۆ دئێته‌كرن يێ لاوازه ونه‌شێت وى تشتى ژ مێشێ بستينت يێ مێش دڕه‌ڤينت، ويێ داخواز ژى ژێ دئێته‌كرن كو مێشه يا لاوازه، ڤێجا چاوا ئه‌و ڤان صه‌نه‌مان بۆ خۆ دكه‌نه خوداوه‌ند، وئه‌و ب ڤى ڕه‌نگى دڕه‌زيلن؟
{ 74 } { مَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ } ئه‌ڤان بوتپه‌رێسان وه‌سا خودێ مه‌زن نه‌كرییه وه‌كى ئه‌و ژ هه‌ژى، ده‌مێ وان شريك بۆ وى داناين، وئه‌وه خودان هێزێ هه‌ر تشته‌ك ئافراندى، زالێ كه‌س نه‌شێتێ.
{ 75 } { اللَّهُ يَصْطَفِي مِنَ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا وَمِنَ النَّاسِ ۚ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ } خودايێ مه‌زن ژ فريشته‌يان هنده‌ك هنارتییان بۆ پێغه‌مبه‌رێن خۆ هل دبژێرت، و ژ مرۆڤان ژى پێغه‌مبه‌ران هل دبژێرت؛ دا په‌يامێن وى بگه‌هيننه خه‌لكى، هندى خودێیه گوهدێرێ گۆتنێن به‌نییێن خۆيه، وهه‌ر تشته‌كێ هه‌ى ئه‌و دبينت.
{ 76 } { يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ ۗ وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ } وئه‌و وى تشتى دزانت يێ ل به‌ر ده‌ستێن ملياكه‌ت وپێغه‌مبه‌رێن وى هه‌ى به‌رى وان بئافرينت، ووێ ژى دزانت يێ پشتى وان دبت. وكار هه‌مى بۆ نك خودێ ب تنێ دئێنه زڤڕاندن.
{ 77 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ۩ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌دى -سلاڤ لێ بن- ئيناى هوين د نڤێژێن خۆ دا هه‌ڕنه ركووعێ وسجوودێ، وپه‌رستنا خودايێ خۆ ب تنێ بكه‌ن، وكارێ باش بكه‌ن؛ دا هوين ئيفله‌حێ ببينن.
{ 78 } { وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ ۚ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ ۚ مِلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ ۚ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِنْ قَبْلُ وَفِي هَٰذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ ۚ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاكُمْ ۖ فَنِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِيرُ } وهوين جيهادا كافر وزۆرداران، ونه‌فسێ، وشه‌يتانى بكه‌ن، جيهاده‌كا مه‌زن، وئنيه‌تا خۆ بۆ خودێ ب تنێ بينن، وله‌ش ودلێن خۆ ته‌سليمى وى بكه‌ن، وى هوين بۆ هلگرتنا ڤى دينى هلبژارتينه، ووى منه‌ت ل هه‌وه كر كو شريعه‌تێ هه‌وه ب ساناهى ئێخست، وچو زه‌حمه‌ت ودژوارى نه‌كره د ئه‌حكامێن وى دا، وه‌كى كو كرییه د شريعه‌تێن هنده‌ك ملله‌تێن به‌رى هه‌وه دا، ئه‌ڤ دينێ هۆسا ب ساناهى دينێ بابێ هه‌وه ئيبراهيمییه، وخودێیه د كيتابێن به‌رێ هاتينه خوارێ دا ناڤێ هه‌وه كرییه موسلمان، و د ڤێ قورئانێ ژى دا، ووى هوين ب ڤێ هلبژارتنێ تايبه‌ت كرن؛ دا پێغه‌مبه‌رێ دويماهییێ موحه‌ممه‌د -سلاڤ لێ بن- ل سه‌ر هه‌وه ببته شاهد كو وى په‌ياما خودێ گه‌هانده هه‌وه، ودا هوين ل سه‌ر ملله‌تان ببنه شاهد كو پێغه‌مبه‌رێن وان -وه‌كى خودێ د قورئانێ دا گۆتى- په‌يام گه‌هاندبوونه وان، ڤێجا دڤێت هوين بهايێ ڤێ قه‌نجییێ بزانن، وشوكرا وێ بكه‌ن، وڕێنيشانێن دينێ خودێ ب كرنا نڤێژێ ب ڕه‌نگه‌گێ دورست، ودانا زه‌كاتا فه‌ر بپارێزن، وكو هوين هاوارێن خۆ بگه‌هيننه خودێ، وخۆ بهێلنه ب هيڤییا وى ڤه، وئه‌و باشترين سه‌ركاره بۆ وى يێ خۆ بهێلته ب هيڤییێ ڤه، وباشترين پشته‌ڤانه بۆ وى يێ پشته‌ڤانییێ ژێ بخوازت.
