الأحزَاب

{ 1 } { يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ اتَّقِ اللَّهَ وَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَالْمُنَافِقِينَ ۗ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر تو به‌رده‌وامییێ ل سه‌ر ته‌قوايێ بكه‌ وپێگيرییێ ب فه‌رمانێن خودێ بكه‌، وتو گوهدارییا كافر ودوڕوییان نه‌كه‌. هندى خودێیه‌ ب هه‌ر تشته‌كى يێ پڕزانايه‌، و د كار وڕێڤه‌برنێ دا يێ كاربنه‌جهـ بوويه‌.

{ 2 } { وَاتَّبِعْ مَا يُوحَىٰ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا } وتو دويكه‌فتنا وێ بكه‌ يا بۆ ته‌ ب وه‌حى ژ نك خودايێ ته‌ هاتى ژ كيتاب وسوننه‌تێ، هندى خودێیه‌ ب هه‌مى كارێ هه‌وه‌ يێ ئاگه‌هداره‌ ودێ هه‌وه‌ سه‌را جزا ده‌ت.

{ 3 } { وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ ۚ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ وَكِيلًا } وتو خۆ بهێله‌ ب هيڤییا خودايێ خۆ ڤه‌، وهه‌مى كارێ خۆ هلپسێره‌ وى، وئه‌و به‌سه‌ پارێزه‌ر بت بۆ وى يێ خۆ بهێلته‌ ب هيڤییێ ڤه‌ ولێ بزڤڕت.

{ 4 } { مَا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ فِي جَوْفِهِ ۚ وَمَا جَعَلَ أَزْوَاجَكُمُ اللَّائِي تُظَاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهَاتِكُمْ ۚ وَمَا جَعَلَ أَدْعِيَاءَكُمْ أَبْنَاءَكُمْ ۚ ذَٰلِكُمْ قَوْلُكُمْ بِأَفْوَاهِكُمْ ۖ وَاللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ وَهُوَ يَهْدِي السَّبِيلَ } خودێ دو دل نه‌كرينه‌ د سنگێ چو مرۆڤان دا، وئه‌و ژنێن هه‌وه‌ يێن هوين ل خۆ حه‌رام دكه‌ن ودبێژنێ: تو بۆ من وه‌كى ده‌یكا منى -وئه‌ڤه‌ د جاهليه‌تێ دا ڕه‌نگه‌كێ به‌ردانێ بوو- ئه‌و وه‌كى ده‌یكێن هه‌وه‌ نينن، وخودێ د شريعه‌تى دا ئه‌و زارۆيێن هوين دكه‌نه‌ عه‌يال بۆ خۆ نه‌كرينه‌ عه‌يال بۆ هه‌وه‌، ڤان هه‌ردو مه‌سه‌لان چو ڕاستى بۆ نينه‌، نه‌ ژن ب ڤێ گۆتنێ وه‌كى ده‌یكێ ل سه‌ر مرۆڤى حه‌رام دبت، ونه‌ زارۆك ب ڤى ڕه‌نگى وه‌كى عه‌يالێ مرۆڤى لێ دئێن، ئه‌ڤه‌ گۆتنا ده‌ڤییه‌ وچو ڕاستى بۆ نينه‌، وچو پێ نائێته‌دان، وخودێ ڕاستییێ دبێژت وڕێكا خۆ نيشا خه‌لكى دده‌ت، وبه‌رێ وان دده‌ته‌ سه‌رڕاستییێ.

{ 5 } { ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ ۚ فَإِنْ لَمْ تَعْلَمُوا آبَاءَهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ وَمَوَالِيكُمْ ۚ وَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ فِيمَا أَخْطَأْتُمْ بِهِ وَلَٰكِنْ مَا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُكُمْ ۚ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا } وى عه‌يالێ هوين بۆ خۆ ب خودان دكه‌ن هوين وان بۆ بابێن وان پال بده‌ن، ئه‌و ل نك خودێ ڕاستتر ودورستتره‌، ڤێجا ئه‌گه‌ر هوين بابێن وان يێن ژ ڕاستى نه‌نیاسن هوين ب براينییا دينى يا هه‌وه‌ دگه‌هينته‌ ئێك وان باخێڤن، هندى ئه‌ون ئه‌و د دينى دا برايێن هه‌وه‌نه‌ ومه‌ولايێن هه‌ونه‌، وچو گونه‌هـ ل سه‌ر هه‌وه‌ نينه‌ د وى تشتى دا يێ هه‌وه‌ بێ ده‌ستى كرى وهوين خه‌له‌ت بووين، به‌لێ خودێ وێ ل هه‌وه‌ دگرت يا هوين ژ قه‌ستى دكه‌ن. وخودێ گونه‌هـ ژێبر ودلۆڤانكار بوويه‌ بۆ وى يێ تۆبه‌ بكه‌ت.

{ 6 } { النَّبِيُّ أَوْلَىٰ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ۖ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ ۗ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَىٰ بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَىٰ أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا ۚ كَانَ ذَٰلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا } موحه‌ممه‌د پێغه‌مبه‌ر -سلاڤ لێ بن- ب خودان باوه‌ران حه‌قتره‌، وئه‌و بۆ وان د مه‌سه‌لێن دين ودنيايێ دا ژ وان خۆ ب خۆ نێزيكتره‌ بۆ وان، وحه‌رامبوونا ژنكێن پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- بۆ وان وه‌كى حه‌رامبوونا ده‌یكێن وانه‌، وچێ نابت پشتى پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- ژنكێن وى بێنه‌ ماره‌كرن. و د شريعه‌تێ خودێ دا بۆ ميراتگرییا د ناڤبه‌را موسلمانان دا مرۆڤاينى ژ باوه‌رییێ ومشه‌ختبوونێ حه‌قتره‌ (و ل ده‌سپێكا ئيسلامێ موسلمانان ب ڕێكا باوه‌رییێ ومشه‌ختبوونێ ميراتگرییا ئێك ودو دكر، پاشى ب ئايه‌تا ميراتى ئه‌ڤ حوكمه‌ هاته‌ نه‌سخه‌كرن) ئه‌و تێ نه‌بت كو هوين -گه‌لی موسلمانان- ب ڕێكا وه‌صيه‌تێ قه‌نجییه‌كێ د گه‌ل مرۆڤێن خۆ يێن نه‌ميراتگر بكه‌ن، ئه‌ڤ حوكمێ ژێگۆتى د له‌وحێ پاراستى دا يێ داناى ونڤيسى بوويه‌, ڤێجا فه‌ره‌ ل سه‌ر هه‌وه‌ هوين كارى پێ بكه‌ن. وئه‌ڤ ئايه‌ته‌ هندێ دگه‌هينت كو واجبه‌ ل سه‌ر موسلمانى پتر حه‌ز ژ پێغه‌مبه‌رى بكه‌ت ژ خۆ ب خۆ ژى، وب دورستى گوهدارییا وى بكه‌ت، وڕێزێ ل ده‌یكێن موسلمانان بگرت، وئه‌و هندێ دگه‌هينت كو هه‌چییێ گۆتنه‌كا كرێت د ده‌ر حه‌قا وان دا بێژت دێ زيانێ گه‌هینته‌ خۆ.

{ 7 } { وَإِذْ أَخَذْنَا مِنَ النَّبِيِّينَ مِيثَاقَهُمْ وَمِنْكَ وَمِنْ نُوحٍ وَإِبْرَاهِيمَ وَمُوسَىٰ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ۖ وَأَخَذْنَا مِنْهُمْ مِيثَاقًا غَلِيظًا } وتو به‌حس بكه‌ ده‌مێ مه‌ په‌يمانا موكم ژ پێغه‌مبه‌ران وه‌رگرتى كو ئه‌و په‌ياما مه‌ بگه‌هينن، ومه‌ په‌يمان ژ ته‌ و ژ نووحى وئيبراهيمى ومووساى وعيسايێ كوڕێ مه‌ريه‌مێ وه‌رگرت، ومه‌ په‌يمانا موكم ژ وان وه‌گرت كو په‌ياما مه‌ بگه‌هينن.

{ 8 } { لِيَسْأَلَ الصَّادِقِينَ عَنْ صِدْقِهِمْ ۚ وَأَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا أَلِيمًا } (خودێ ئه‌و په‌يمان ژ پێغه‌مبه‌ران وه‌رگرت) دا ئه‌و پسيارێ ژ پێغه‌مبه‌ران بكه‌ت كانێ ملله‌تێن وان چ به‌رسڤ دايه‌ وان، ڤێجا دا خودێ به‌حه‌شتێ بكه‌ته‌ جزايێ خودان باوه‌ران، ووى عه‌زابه‌كا دژوار د جه‌هنه‌مێ دا بۆ كافران ل ڕۆژا قيامه‌تێ ئاماده‌كرییه‌.

{ 9 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا وَجُنُودًا لَمْ تَرَوْهَا ۚ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا } گه‌لی خودان باوه‌ران هوين وێ قه‌نجییا خودێ ل بيرا خۆ بينن يا وى ل (مه‌دينێ) د گه‌ل هه‌وه‌ كرى ده‌مێ غه‌زايا ئه‌حزاب -كو غه‌زايا خه‌نده‌كێ بوو- چێبووى، ده‌مێ بوتپه‌رێسان ژ ده‌رڤه‌ى (مه‌دينێ) ب سه‌ر هه‌وه‌ دا گرتى، وجوهى ودوڕییان ژى ل (مه‌دينێ) وده‌ور وبه‌رێن وێ، ڤێجا وان دۆر ل هه‌وه‌ گرت، ئينا مه‌ بايه‌كێ دژوار ب سه‌ر وان پارتان دا هنارت خيڤه‌تێن وان هلكێشان وقازانێن وان هاڤێتن، ومه‌ هنده‌ك ملياكه‌ت ژ عه‌سمانى فڕێكرنه‌ وان هه‌وه‌ ئه‌و نه‌دديتن، ئينا ترس كه‌فته‌ دلێن وان. وخودێ ب كارێ هوين دكه‌ن يێ بينه‌ر بوويه‌.

{ 10 } { إِذْ جَاءُوكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ وَإِذْ زَاغَتِ الْأَبْصَارُ وَبَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَتَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا } هوين ل بيرا خۆ بينن ده‌مێ ئه‌و ژ لايێ د سه‌ر هه‌وه‌ دا ل ژۆرییا نهالێ ل لايێ ڕۆژهه‌لاتێ هاتينه‌ هه‌وه‌، و ژ لايێ دبن هه‌وه‌ ژى دا ل ژێرییا نهالێ ل لايێ ڕۆژئاڤايێ هاتين، وده‌مێ ژ مه‌نده‌هۆشییان دا چاڤ زل بووين، ودل ژ ترسان دا گه‌هشتينه‌ گه‌روییێ، وهزرێن خه‌له‌ت هه‌وه‌ ژ خودێ دكرن يا ژ هه‌وه‌ڤه‌ ئه‌و دينێ خۆ ب سه‌ر نائێخت، وپه‌يڤا خۆ بلند ناكه‌ت.

{ 11 } { هُنَالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَزُلْزِلُوا زِلْزَالًا شَدِيدًا } ل وى ده‌مێ به‌رته‌نگ ونه‌خۆش باوه‌رییا خودان باوه‌ران هاته‌ جه‌ڕباندن وئه‌و هاتنه‌ ڤاڤارتن، ويێ خودان باوه‌ر ژ يێ دوڕى هاته‌ جوداكرن، وئه‌و ب ترس ودودلییێ ب ڕه‌نگه‌كێ دژوار هاتنه‌ هژاندن.

{ 12 } { وَإِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ إِلَّا غُرُورًا } وده‌مێ دوڕوى وئه‌وێن گومان د دلی دا گۆتى: خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ژ خاپاندنێ وگۆتنه‌كا ژ قه‌ستا پێڤه‌تر ب چو تشتى سۆز نه‌دايه‌ مه‌، ڤێجا باوه‌ر ژێ نه‌كه‌ن.

{ 13 } { وَإِذْ قَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ يَا أَهْلَ يَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا ۚ وَيَسْتَأْذِنُ فَرِيقٌ مِنْهُمُ النَّبِيَّ يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنَا عَوْرَةٌ وَمَا هِيَ بِعَوْرَةٍ ۖ إِنْ يُرِيدُونَ إِلَّا فِرَارًا } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بيرا خۆ ل وێ گۆتنێ بينه‌ڤه‌ يا ده‌سته‌كه‌كێ ژ دوروییان گۆتییه‌ خودان باوه‌ران ژ خه‌لكێ (مه‌دينێ): ئه‌ى خه‌لكێ يه‌ثربێ (وئه‌و ناڤێ مه‌دينێ يێ كه‌ڤنه‌) چو جهـ بۆ هه‌وه‌ د شه‌ڕه‌كێ ب زيان دا نينه‌، ڤێجا هوين بزڤڕنه‌ د مالێن خۆ دا ل مه‌دينێ، وده‌سته‌كه‌كا دى ژ دوڕوییان ده‌ستويرییێ ژ پێغه‌مبه‌رى دخوازن كو ئه‌و بزڤڕنه‌ مالێن خۆ ب هێجه‌تا هندێ كو مالێن وان دبه‌رداينه‌، ڤێجا ئه‌و ژێ دترسن، وئه‌و ب خۆ ئه‌و نه‌دبه‌رداينه‌، هه‌ما وان دڤێت ئه‌و ب وێ هێجه‌تێ ژ شه‌ڕى بڕه‌ڤن.

{ 14 } { وَلَوْ دُخِلَتْ عَلَيْهِمْ مِنْ أَقْطَارِهَا ثُمَّ سُئِلُوا الْفِتْنَةَ لَآتَوْهَا وَمَا تَلَبَّثُوا بِهَا إِلَّا يَسِيرًا } وئه‌گه‌ر له‌شكه‌رێ ئه‌حزابان ژ هه‌مى لايان ڤه‌ بێته‌ د مه‌دينێ دا، پاشى داخواز ژ ڤان دوڕوییان بێته‌كرن كو ئه‌و شركێ ب خودێ بكه‌ن و ژ ئيسلامێ لێڤه‌ ببن، ئه‌و د گاڤێ دا دێ وێ چه‌ندێ كه‌ن، وده‌ليڤه‌يه‌كێ خۆ ژ شركێ گيرۆ ناكه‌ن.

{ 15 } { وَلَقَدْ كَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لَا يُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ ۚ وَكَانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْئُولًا } و ب ڕاستى ڤان دوڕوییان به‌رى شه‌ڕێ خه‌نده‌كێ ل سه‌ر ده‌ستێ پێغه‌مبه‌رى سۆز دابوو خودێ كو ئه‌گه‌ر بوو شه‌ڕ ئه‌و نه‌ڕه‌ڤن ئه‌گه‌ر ئه‌و هاتنه‌ داخوازكرن، به‌لێ وان سۆزا خۆ ب جهـ نه‌ئينا، وخودێ دێ حسێبێ سه‌را وێ چه‌ندێ د گه‌ل وان كه‌ت، وسۆزا خودێ جهێ پسيارێیه‌، وحسێب سه‌را هه‌يه‌.

{ 16 } { قُلْ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْفِرَارُ إِنْ فَرَرْتُمْ مِنَ الْمَوْتِ أَوِ الْقَتْلِ وَإِذًا لَا تُمَتَّعُونَ إِلَّا قَلِيلًا } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ڕه‌ڤينا ژ شه‌ڕى ژ ترسێن مرنێ وكوشتنێ دا چو مفاى ناگه‌هينته‌ هه‌وه‌؛ چونكى ئه‌ڤ چه‌نده‌ ئه‌جه‌لێ هه‌وه‌ پاشڤه‌ نابه‌ت، وئه‌گه‌ر هوين ڕه‌ڤين ژى هوين د ڤێ دنيايێ دا هند دێ مينن هندى بۆ هه‌وه‌ هاتییه‌ نڤيسين، وئه‌و ل به‌ر ئاخره‌تێ ده‌مه‌كێ گه‌له‌كێ كێمه‌.

{ 17 } { قُلْ مَنْ ذَا الَّذِي يَعْصِمُكُمْ مِنَ اللَّهِ إِنْ أَرَادَ بِكُمْ سُوءًا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ رَحْمَةً ۚ وَلَا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان: ئه‌و كییه‌ دێ هه‌وه‌ ژ خودێ پارێزت، يان عه‌زابا وى ژ هه‌وه‌ لا ده‌ت، ئه‌گه‌ر وى خرابییه‌ك بۆ هه‌وه‌ ڤيا، يان ژى ئه‌گه‌ر وى ڤيا دلۆڤانییه‌كێ ب هه‌وه‌ ببه‌ت، نێ ئه‌وه‌ يێ دده‌ت ودستينت ومفاى وزيانێ دگه‌هينت؟ وئه‌ڤ دوڕوییه‌ ژبلی خودێ سه‌ركاره‌ك وپشته‌ڤانه‌كى بۆ خۆ نابينن پشتا وان بگرت.

{ 18 } { قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الْمُعَوِّقِينَ مِنْكُمْ وَالْقَائِلِينَ لِإِخْوَانِهِمْ هَلُمَّ إِلَيْنَا ۖ وَلَا يَأْتُونَ الْبَأْسَ إِلَّا قَلِيلًا } هندى خودێیه‌ وان دناست يێن خه‌لكى ژ جيهادا د ڕێكا خودێ دا پاشڤه‌ دبه‌ن، وئه‌وێن دبێژنه‌ برايێن خۆ: وه‌رن بگه‌هنه‌ مه‌، وموحه‌ممه‌دى بهێلن، و د گه‌ل وى ده‌رنه‌كه‌ڤنه‌ چو شه‌ڕان؛ چونكى ئه‌م دترسين هوين ژى د گه‌ل وى تێ بچن، و د گه‌ل ڤێ پاشڤه‌برنێ ئه‌و ب خۆ ژى -ئه‌گه‌ر بۆ ڕيمه‌تى وترسێ نه‌بت- كێم جاران نه‌بت ئه‌و نائێنه‌ شه‌ڕى.

{ 19 } { أَشِحَّةً عَلَيْكُمْ ۖ فَإِذَا جَاءَ الْخَوْفُ رَأَيْتَهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ تَدُورُ أَعْيُنُهُمْ كَالَّذِي يُغْشَىٰ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ ۖ فَإِذَا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوكُمْ بِأَلْسِنَةٍ حِدَادٍ أَشِحَّةً عَلَى الْخَيْرِ ۚ أُولَٰئِكَ لَمْ يُؤْمِنُوا فَأَحْبَطَ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ ۚ وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرًا } ژ به‌ر دوژمنى ودلڕه‌شییا وان ئه‌و ب مال وجان وڤيانێ چڕيكییێ د گه‌ل هه‌وه‌ دكه‌ن گه‌لى خودان باوه‌ران؛ چونكى ئه‌و حه‌ز ژ ژينێ دكه‌ن ووان مرن نه‌ڤێت، ڤێجا ئه‌گه‌ر بوو شه‌ڕ ئه‌و ژ مرنێ ددترسن وتو دێ وان بينى ئه‌و به‌رێ خۆ دده‌نه‌ ته‌، و ژ ترسێن كوشتنێ دا چاڤێن وان د سه‌رى دا دزڤڕن وه‌كى وى يێ دكه‌فته‌ به‌ر مرنێ، وئه‌گه‌ر شه‌ڕ نه‌ما وترس چوو ئه‌و ب ئه‌زمانێن خۆ يێن تيژ هه‌وه‌ دئاخێڤن، و ل ده‌مێ لێكڤه‌كرنا ده‌سكه‌فتییان تو دێ بينى ئه‌و دحه‌سويد وچڕيكن، ئه‌وان ب دلێن خۆ باوه‌رى نه‌ئينايه‌، ڤێجا خودێ خێرا كريارێن وان پويچكر، وئه‌و ل سه‌ر خودێ يا ب ساناهى بوويه‌.

{ 20 } { يَحْسَبُونَ الْأَحْزَابَ لَمْ يَذْهَبُوا ۖ وَإِنْ يَأْتِ الْأَحْزَابُ يَوَدُّوا لَوْ أَنَّهُمْ بَادُونَ فِي الْأَعْرَابِ يَسْأَلُونَ عَنْ أَنْبَائِكُمْ ۖ وَلَوْ كَانُوا فِيكُمْ مَا قَاتَلُوا إِلَّا قَلِيلًا } دوڕوى هزر دكه‌ن كو ئه‌و پارتێن ل هه‌وه‌ داجڕياين وخودێ ب كرێتترين ڕه‌نگ تێبرين نه‌چووينه‌؛ ژ به‌ر هندى هند ئه‌و دترسن، وئه‌گه‌ر ئه‌و پارت جاره‌كا دى بزڤڕنه‌ (مه‌دينێ) ئه‌ڤ دوڕوییه‌ دێ حه‌ز كه‌ن كو ئه‌و ل ده‌شتێ بان د ناڤ كۆچه‌راتێن عه‌ره‌بان دا و ل (مه‌دينێ) نه‌بانه‌، و ژ دوير ڤه‌ وان پسيارا سه‌ح وسوییێن هه‌وه‌ كربا، وئه‌گه‌ر ئه‌و د ناڤ هه‌وه‌ دا بانه‌ كێمه‌كێ تێ نه‌بت وان شه‌ڕ د گه‌ل هه‌وه‌ نه‌دكر؛ چونكى ئه‌و زێده‌ زێده‌ دترسينۆك ولاوازن.

{ 21 } { لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا } ب ڕاستى بۆ هه‌وه‌ -گه‌لی خودان باوه‌ران- د گۆتن وكريار وسه‌روبه‌رێ پێغه‌مبه‌رێ خودێ دا -سلاڤ لێ بن- چاڤلێكرنه‌كا باش هه‌بوويه‌ هوين چاڤ لێ بكه‌ن، ڤێجا هوين پێگيرییێ ب ڕێبازا وى بكه‌ن، وهه‌ما ئه‌و پێگيرییێ ب سوننه‌تا وى دكه‌ت يێ ژ خودێ وڕۆژا دويماهییێ يێ ب هيڤى بت، وگه‌له‌ك زكرێ خودێ كربت وداخوازا ژێبرنا گونه‌هان ژێ كربت، وشوكرا وى ل سه‌ر هه‌مى حالان كربت.

{ 22 } { وَلَمَّا رَأَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزَابَ قَالُوا هَٰذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَصَدَقَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ ۚ وَمَا زَادَهُمْ إِلَّا إِيمَانًا وَتَسْلِيمًا } وده‌مێ خودان باوه‌ران ئه‌و پارت ديتين يێن كو ل دۆر (مه‌دينێ) كۆم بووين، بيرا وان هاته‌ڤه‌ كو ده‌مێ سه‌ركه‌فتنێ يێ نێزيك بووى، له‌و وان گۆت: ئه‌ڤه‌يه‌ يا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى سۆز پێ دايه‌ مه‌ ژ ته‌نگاڤییێ وسه‌ركه‌فتنێ، وخودێ سۆزا خۆ ب جهئينا، وپێغه‌مبه‌رێ وى ڕاستى گۆت، وديتنا وان پارتان ژ باوه‌رییێ وخۆ ته‌سليمكرنا بۆ قه‌ده‌را خودێ پێڤه‌تر تشته‌ك ل وان زێده‌ نه‌كر.

{ 23 } { مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ ۖ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَىٰ نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ ۖ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا } ژ خودان باوه‌ران هنده‌ك زه‌لام هه‌نه‌ په‌يمانا خودێ پێك ئينايه‌، وصه‌بر ل سه‌ر نه‌خۆشییێ وته‌نگاڤییێ وكرنا شه‌ڕى كێشايه‌: ڤێجا ژ وان هه‌يه‌ يێ نه‌زرا خۆ ب جهئيناى، و د ڕێكا خودێ دا شه‌هيدبووى، و ژ وان هه‌يه‌ يێ چاڤه‌رێیێ يه‌ك ژ دو باشییان: ب سه‌ركه‌ڤت يان شه‌هيد ببت، ووان وه‌كى دوڕوییان په‌يمانا خودێ نه‌گوهاڕت ونه‌شكاند.

{ 24 } { لِيَجْزِيَ اللَّهُ الصَّادِقِينَ بِصِدْقِهِمْ وَيُعَذِّبَ الْمُنَافِقِينَ إِنْ شَاءَ أَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ غَفُورًا رَحِيمًا } دا خودێ جزايێ ڕاستگۆيان بده‌تێ ژ به‌ر ڕاستگۆيى وصه‌بركێشانا وان وئه‌ڤه‌ خودان باوه‌رن، ودا ئه‌و دوڕوییان عه‌زاب بده‌ت -ئه‌گه‌ر وى ڤيا وان عه‌زاب بده‌ت- كو به‌رێ وان نه‌ده‌ته‌ تۆبا دورست به‌رى مرنێ، حه‌تا ئه‌و ل سه‌ر كوفرێ بمرن، وهێژاى ئاگرى ببن، يان ژى دا ئه‌و به‌رێ وان بده‌ته‌ تۆبه‌كرنێ وتۆبا وان قه‌بويل بكه‌ت، هندى خودێیه‌ گونه‌هـ ژێبرێ وان بوويه‌ يێن زۆردارى ل خۆ كرى ئه‌گه‌ر وان تۆبه‌ كر، ويێ دلۆڤانكار بوويه‌ ب وان؛ چونكى به‌رێ وان دا تۆبێ.

{ 25 } { وَرَدَّ اللَّهُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِغَيْظِهِمْ لَمْ يَنَالُوا خَيْرًا ۚ وَكَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ ۚ وَكَانَ اللَّهُ قَوِيًّا عَزِيزًا } وخودێ پارتێن كوفرێ شه‌رمزار ودل ب كين ژ (مه‌دينێ) ڤه‌گه‌ڕاندن، نه‌ چو خێرێن دنيايێ ونه‌ چو خێرێن ئاخره‌تێ ب ده‌ست وان نه‌كه‌فتن، وخودێ ئه‌و ئه‌گه‌ر په‌يدا كرن يێن شه‌ڕى ژ خودان باوه‌ران پاشڤه‌دبه‌ن. وخودێ هێزدارێ زال بوويه‌، كه‌س د ملكێ وى دا نه‌شێتێ.

{ 26 } { وَأَنْزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُمْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِنْ صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا } وخودێ جوهییێن قوره‌يضییان ژ جهێن وان ده‌رێخستن؛ چونكى وان پشتا ئه‌حزابان د شه‌ڕێ موسلمانان دا گرتبوو، وخودێ ترس هاڤێته‌ دلێن وان ڤێجا ئه‌و شكه‌ستن، هوين ده‌سته‌كه‌كێ ژ وان دكوژن، وده‌سته‌كه‌كا دى ئێخسير دكه‌ن.

{ 27 } { وَأَوْرَثَكُمْ أَرْضَهُمْ وَدِيَارَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ وَأَرْضًا لَمْ تَطَئُوهَا ۚ وَكَانَ اللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرًا } وخودێ عه‌ردێ وان ومال وملكێ وان وه‌كى چه‌ك وته‌رش وبيستانێن وان دانه‌ هه‌وه‌ -گه‌لی خودان باوه‌ران- وعه‌رده‌كێ دى ژى دا هه‌وه‌ يێ به‌رى هنگى هوين نه‌دشيان پێ لێ دانن؛ چونكى ل به‌ر هه‌وه‌ يێ ئاسێ بوو. وخودێ ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى يێ خودان شيان بوويه‌، تشته‌ك وى بێزار ناكه‌ت.

{ 28 } { يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ إِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَزِينَتَهَا فَتَعَالَيْنَ أُمَتِّعْكُنَّ وَأُسَرِّحْكُنَّ سَرَاحًا جَمِيلًا } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر تو بێژه‌ وان ژنكێن خۆ يێن ل ته‌ كۆمبووين، وداخوازا زێده‌كرنا نه‌فه‌قێ ژ ته‌ دكه‌ن: ئه‌گه‌ر هه‌وه‌ ژينا دنيايێ وخه‌ملا وێ دڤێت وه‌رن دا ئه‌ز هنده‌كێ ژ وى مالێ دنيايێ يێ ل نك من هه‌ى بده‌مه‌ هه‌وه‌، وبێ زيانه‌ك بگه‌هته‌ هه‌وه‌ ئه‌ز دێ هه‌وه‌ به‌رده‌م.

{ 29 } { وَإِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالدَّارَ الْآخِرَةَ فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْكُنَّ أَجْرًا عَظِيمًا } وئه‌گه‌ر هه‌وه‌ ڕازيبوونا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى دڤێت وئه‌و تشتێ خودێ ل ئاخره‌تێ بۆ هه‌وه‌ ئاماده‌كرى، هوين صه‌برێ ل سه‌ر حالێ خۆ بكێشن، وگوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى بكه‌ن، هندى خودێیه‌ بۆ يێن قه‌نج ژ هه‌وه‌ خێره‌كا مه‌زن ئاماده‌كرییه‌. (ووان خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى وئه‌وا خودێ بۆ وان ل ئاخره‌تێ ئاماده‌كرى هلبژارت).

{ 30 } { يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ مَنْ يَأْتِ مِنْكُنَّ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ يُضَاعَفْ لَهَا الْعَذَابُ ضِعْفَيْنِ ۚ وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرًا } ئه‌ى ژنكێن پێغه‌مبه‌رى هه‌چییا ژ هه‌وه‌ كرێتییه‌كا ئاشكه‌را بكه‌ت دوقات عه‌زاب دێ بۆ ئێته‌دان. وچونكى بها ومه‌رته‌با وان يا بلنده‌، يا د جهێ خۆ دا بوو جزايێ گونه‌ها ئه‌و بكه‌ن ژى مه‌زنتر بت؛ دا ئه‌و وپێغه‌مبه‌ر -سلاڤ لێ بن- پاراستى بمينن. وئه‌و جزادان ل سه‌ر خودێ يا ب ساناهى بوويه‌.

{ 31 } { وَمَنْ يَقْنُتْ مِنْكُنَّ لِلَّهِ وَرَسُولِهِ وَتَعْمَلْ صَالِحًا نُؤْتِهَا أَجْرَهَا مَرَّتَيْنِ وَأَعْتَدْنَا لَهَا رِزْقًا كَرِيمًا } وهه‌چییا ژ هه‌وه‌ گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى بكه‌ت، وكارى ب فه‌رمانا خودێ بكه‌ت، ئه‌م دێ دوقات خێرا كارێ وێ ده‌ينێ، ومه‌ ڕزقه‌كێ ب قه‌در -كو به‌حه‌شته‌- بۆ وێ ئاماده‌كرییه‌.

{ 32 } { يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ ۚ إِنِ اتَّقَيْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفًا } ئه‌ى ژنكێن پێغه‌مبه‌رى هوين د قه‌در وقيمه‌تى دا نه‌ وه‌كى ژنكێن دينه‌، ئه‌گه‌ر هوين ژ خودێ دترسن وته‌قوایا وى دكه‌ن، هوين ب گۆتنه‌كا وه‌سا نه‌رم ونازك د گه‌ل بيانییان نه‌ئاخڤن كو دلێن وان كه‌سان یێن تشته‌كێ نه‌باش تێدا هه‌بت ببه‌نه‌ خرابییێ، وئه‌ڤه‌ تۆره‌يه‌كێ واجبه‌ ل سه‌ر هه‌ر ژنه‌كا باوه‌رى ب خودێ وڕۆژا قيامه‌تێ هه‌بت، وهوين گۆتنه‌كا دوير ژ گومانێ وخرابییێ بێژن.

{ 33 } { وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَىٰ ۖ وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا } وهوين د مالێن خۆ دا ڕوينن، وئه‌گه‌ر بۆ كاره‌كێ پێتڤى نه‌بت ژ مالێن خۆ ده‌رنه‌كه‌ڤن، وهوين خه‌ملا خۆ به‌رچاڤ نه‌كه‌ن، وه‌كى ل ده‌مێ جاهليه‌تا ئێكێ به‌رى هاتنا ئيسلامێ ژنان دكر، وئه‌و گۆتنه‌كه‌ بۆ ژنێن خودان باوه‌ر ل هه‌مى ده‌مان، وهوين -گه‌لى ژنكێن پێغه‌مبه‌رى- نڤێژێ ب دورستى و ل ده‌مێن وان بكه‌ن، وزه‌كاتێ وه‌كى خودێ گۆتى بده‌ن، وگوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى بكه‌ن، هه‌ما خودێ ئه‌ڤ شيره‌ته‌ ل هه‌وه‌ كر؛ دا هه‌وه‌ پاقژ وبژوين بكه‌ت، وپيسی وخرابییێ ژ هه‌وه‌ بنه‌مالا پێغه‌مبه‌رى -وژنێن وى ژى ژ وانن- دوير بكه‌ت، ودا نه‌فسێن هه‌وه‌ زێده‌ پاقژ بكه‌ت.

{ 34 } { وَاذْكُرْنَ مَا يُتْلَىٰ فِي بُيُوتِكُنَّ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ وَالْحِكْمَةِ ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ لَطِيفًا خَبِيرًا } وهوين بيرا خۆ ل وێ قورئانێ وحه‌ديسا پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن بينن ئه‌وا د مالێن هه‌وه‌ دا دئێته‌ خواندن، وكارى پێ بكه‌ن، و ب دورستى بهايێ وێ بزانن، وئه‌و ژ قه‌نجییێن خودێیه‌ ل سه‌ر هه‌وه‌، هندى خودێیه‌ قه‌نجى ل هه‌وه‌ كرییه‌ كو مالێن هه‌وه‌ كرينه‌ ئه‌و جهـ يێن ئايه‌ت وسوننه‌ت لێ دئێته‌ خواندن، ويێ شاره‌زا بوويه‌ ب هه‌وه‌ كو هوين بۆ پێغه‌مبه‌رێ خۆ سلاڤ لێ بن هلبژارتين.

{ 35 } { إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِينَ وَالْقَانِتَاتِ وَالصَّادِقِينَ وَالصَّادِقَاتِ وَالصَّابِرِينَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِينَ وَالْخَاشِعَاتِ وَالْمُتَصَدِّقِينَ وَالْمُتَصَدِّقَاتِ وَالصَّائِمِينَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاكِرِينَ اللَّهَ كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا } هندى ئه‌و زه‌لام وژنكن يێن خۆ ب ده‌ست ئه‌مرێ خودێ ڤه‌ به‌رداى، ويێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، ويێن گوهدارییا خودێ كرى، ويێن د گۆتنێن خۆ دا دڕاستگۆ، ويێن صه‌برێ ل سه‌ر ئه‌مرێ خودێ ونه‌خۆشییان دكێشن، ويێن ژ خودێ دترسن، ويێن خێركه‌ر، ويێن ڕۆژيگر، ويێن نامويسا خۆ ژ زنایێ وكرێتییێ دپارێزن، ويێن ب دل وئه‌زمانى خودێ ل بيرا خۆ دئينن، خودێ گونه‌هـ ژێبرن وخێره‌كا مه‌زن، كو به‌حه‌شته‌، بۆ ڤان ئاماده‌ كرییه‌.

{ 36 } { وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَنْ يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ ۗ وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُبِينًا } وئه‌گه‌ر خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى حوكمه‌ك دا، چێ نابت بۆ مێره‌كێ خودان باوه‌ر يان ژنه‌كا خودان باوه‌ر كو ب وى حوكمى نه‌كه‌ت، وحوكمه‌كێ دى بۆ خۆ هلبژێرت. وهه‌چییێ گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى نه‌كه‌ت ب ڕاستى ئه‌و ژ ڕێكا دورست دوير كه‌فت دويركه‌فتنه‌كا ئاشكه‌را.

{ 37 } { وَإِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَأَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَاتَّقِ اللَّهَ وَتُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَتَخْشَى النَّاسَ وَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَاهُ ۖ فَلَمَّا قَضَىٰ زَيْدٌ مِنْهَا وَطَرًا زَوَّجْنَاكَهَا لِكَيْ لَا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْوَاجِ أَدْعِيَائِهِمْ إِذَا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَرًا ۚ وَكَانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا } وده‌مێ ته‌ دگۆته‌ وى يێ خودێ قه‌نجى ب ئيسلامێ د گه‌ل كرى -كو زه‌يدێ كوڕێ حارثه‌يه‌ ئه‌وێ پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن ئازاكرى وكرییه‌ كوڕێ خۆ- وته‌ قه‌نجى ب ئازادكرنێ د گه‌ل كرى: تو ئه‌ى زه‌ید، ژنا خۆ زه‌ينه‌با كچا جه‌حشى بگره‌ وبه‌رنه‌ده‌، وته‌قوایا خودێ بكه‌. وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وى تشتى د دلێ خۆ دا ڤه‌دشێرى يێ خودێ بۆ ته‌ ب ڕێكا وه‌حییێ هنارتى كو زه‌يد دێ ژنا خۆ به‌رده‌ت، وتو دێ وێ ماره‌كه‌ى، وخودێ دێ وێ ئاشكه‌را كه‌ت يا تو ڤه‌دشێرى، وتو ژ دوڕوییان دترسى كو ئه‌و بێژن: موحه‌ممه‌دى ژنا كوڕێ خۆ ماره‌كر، وخودێ هێژاتره‌ كو تو ژێ بترسى، ڤێجا ده‌مێ زه‌يدى پێتڤییا خۆ پێ قه‌تاندى، ووى ئه‌و به‌رداى، وعددێن وێ ب دويماهى هاتين، مه‌ ئه‌و ل ته‌ ماره‌كر؛ دا تو ببییه‌ جهێ چاڤلێكرنێ د مه‌سه‌لا ڕاكرنا ڤى عه‌ده‌تى دا كو چێ نابت زه‌لام ژنا كوڕێ خۆ يێ (ته‌به‌نى)يێ ماره‌ بكه‌ت ئه‌گه‌ر وى ئه‌و به‌ردا، ودا چو گونه‌هـ وته‌نگاڤى ل سه‌ر خودان باوه‌ران نه‌مينت كو ئه‌و ژنێن وان كوڕێن خۆ ماره‌ بكه‌ن يێن وان ب خودانكرين ئه‌گه‌ر ئه‌و هاتنه‌به‌ردان. وكارێ خودێ يێ كرى بوويه‌، چو مانع وئاسته‌نگ بۆ نابن. و (ته‌به‌نى) عه‌ده‌تێ جاهللیه‌تێ بوو، پاشى ئه‌و ب ڤێ ئایه‌تێ: (أدعوهم لآبائهم) هاته‌ڕاكرن.

{ 38 } { مَا كَانَ عَلَى النَّبِيِّ مِنْ حَرَجٍ فِيمَا فَرَضَ اللَّهُ لَهُ ۖ سُنَّةَ اللَّهِ فِي الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ ۚ وَكَانَ أَمْرُ اللَّهِ قَدَرًا مَقْدُورًا } چو گونه‌هـ ل سه‌ر موحه‌ممه‌د پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- نه‌بوويه‌ د وى تشتى دا يێ خودێ بۆ وى حه‌لال كرى كو ئه‌و ژنا وى كه‌سى ماره‌ بكه‌ت يێ وى ب خودانكرى پشتى ئه‌و هاتییه‌ به‌ردان، وه‌كى وى بۆ پێغه‌مبه‌رێن به‌رى وى حه‌لال كرى، سوننه‌تا خودێیه‌ د وان دا يێن به‌رێ چووين، وكارێ خودێ قه‌ده‌ره‌كا پێكهاتى بوويه‌ دڤێت هه‌ر بێت.

{ 39 } { الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَيَخْشَوْنَهُ وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ ۗ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ حَسِيبًا } پاشى خودێ به‌حسێ پێغه‌مبه‌رێن بۆرین كر و مه‌دحێن وان كر وگۆت ئه‌و ئه‌ون یێن په‌يامێن خودێ دگه‌هيننه‌ مرۆڤان، و ژ خودێ ب تنێ دترسن، و ژبلی وى ئه‌و ژ كه‌سێ دى ناترسن. وخودێ به‌سه‌ حسێبێ د گه‌ل به‌نییێن خۆ بكه‌ت سه‌را هه‌مى كريارێن وان، وزێره‌ڤان بت ل سه‌ر وان.

{ 40 } { مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَٰكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ ۗ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا } موحه‌ممه‌د بابێ چو زه‌لامێن هه‌وه‌ نه‌بوو، به‌لێ ئه‌و پێغه‌مبه‌رێ خودێیه‌ ودويماهییێ پێغه‌مبه‌رانه‌، ڤێجا پشتى وى حه‌تا ڕۆژا قيامه‌تێ چو پێغه‌مبه‌رينى نابت. وخودێ ب هه‌ر تشته‌كى ژ كريارێن هه‌وه‌ يێ پڕزانا بوويه‌، چو ل به‌ر وى به‌رزه‌ نابت.

{ 41 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا } ئه‌ى گه‌لی ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رى كرى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، هوين ب دل وئه‌زمانێ خۆ گه‌له‌ك خودێ ل بيرا خۆ بينن.

{ 42 } { وَسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلًا } و ل هه‌مى ده‌مێن خۆ هوين زكرێ وى بكه‌ن، ل سپێده‌ وئێڤاران، وپشتى نڤێژێن فه‌ر، و ل ده‌مێ ته‌نگاڤییان، هندى ئه‌ڤ چه‌نده‌يه‌ عيباده‌ته‌كێ دورسته‌، به‌رێ خودانى دده‌ته‌ ڤيانا خودێ، وئه‌زمانێ وى ژ گونه‌هان دپارێزت، وهاريكارییا وى ل سه‌ر خێرێ دكه‌ت.

{ 43 } { هُوَ الَّذِي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَمَلَائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ ۚ وَكَانَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيمًا } ئه‌وه‌ يێ دلۆڤانییێ ب هه‌وه‌ دبه‌ت ومه‌دحێن هه‌وه‌ دكه‌ت وفريشته‌يێن وى ژى دوعايان بۆ هه‌وه‌ دكه‌ن؛ دا ئه‌و هه‌وه‌ ژ تارییێن نه‌زانينێ وبه‌رزه‌بوونێ ده‌ربێخته‌ ڕۆناهییا ئيسلامێ، وئه‌و ل دنيايێ وئاخره‌تێ ب خودان باوه‌ران يێ دلۆڤانكار بوويه‌، وان عه‌زاب ناده‌ت هندى ئه‌و گوهدارییا وى بكه‌ن.

{ 44 } { تَحِيَّتُهُمْ يَوْمَ يَلْقَوْنَهُ سَلَامٌ ۚ وَأَعَدَّ لَهُمْ أَجْرًا كَرِيمًا } سلاڤا ڤان خودان باوه‌ران ژ خودێ د به‌حه‌شتێ دا ده‌مێ ئه‌و دچنه‌ ديدارا وى سلاڤ وته‌ناهییا ژ عه‌زابا خودێیه‌، ووى خێره‌كا باش بۆ وان ئاماده‌كرییه‌، كو به‌حه‌شته‌.

{ 45 } { يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر، هندى ئه‌مين مه‌ تو يێ هنارتى دا تو ب گه‌هاندنا په‌يامێ ببییه‌ شاهد ل سه‌ر ئوممه‌تا خۆ، ودا مزگينییێ ب دلۆڤانییێ وبه‌حه‌شتێ بده‌يه‌ خودان باوه‌ران ژ وان، وگونه‌هكار ودره‌وپێكه‌ران ژ ئاگرى بترسينى.

{ 46 } { وَدَاعِيًا إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَسِرَاجًا مُنِيرًا } ودا تو ب فه‌رمانا خودێ ببییه‌ گازيكه‌ر بۆ ته‌وحيد وپه‌رستنا وى ب تنێ، وچرايه‌كێ گه‌ش بۆ وى يێ ته‌ بۆ خۆ بكه‌ته‌ ڕۆناهى، ڤێجا ئه‌و ڕێكا تو پێ هاتى وه‌كى ڕۆژێ يا گه‌شه‌، ژ ڕكداران پێڤه‌تر كه‌س كوفرێ پێ ناكه‌ت.

{ 47 } { وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ بِأَنَّ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ فَضْلًا كَبِيرًا } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- مزگينییێ بده‌ خودان باوه‌ران كو خێره‌كا مه‌زن ژ خودێ بۆ وان هه‌يه‌، كو باغێن به‌حه‌شتێنه‌.

{ 48 } { وَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَالْمُنَافِقِينَ وَدَعْ أَذَاهُمْ وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ ۚ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ وَكِيلًا } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- گوهدارییا كافر ودوڕوییان نه‌كه‌ وپشت بده‌ نه‌خۆشییا وان، وئه‌و چه‌نده‌ بلا ته‌ ژ گه‌هاندنا په‌يامێ پاشڤه‌نه‌به‌ت، و د هه‌مى كارێن خۆ دا تو خۆ بهێله‌ ب هيڤییا خودێ ڤه‌ وبلا ته‌ باوه‌رى پێ هه‌بت؛ چونكى ئه‌و تێرا ته‌ هه‌يه‌ هه‌ر تشته‌كى ژ كارێ دنيايێ وئاخره‌تێ ل به‌ر ته‌ سڤك بكه‌ت.

{ 49 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَكَحْتُمُ الْمُؤْمِنَاتِ ثُمَّ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَمَسُّوهُنَّ فَمَا لَكُمْ عَلَيْهِنَّ مِنْ عِدَّةٍ تَعْتَدُّونَهَا ۖ فَمَتِّعُوهُنَّ وَسَرِّحُوهُنَّ سَرَاحًا جَمِيلًا } ئه‌ى گه‌لی ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى وكار ب شريعه‌تێ وى كرى، ئه‌گه‌ر هه‌وه‌ ژن ماره‌كرن وبه‌رى هوين بچنه‌ نك وان هه‌وه‌ ئه‌و به‌ردان، هه‌وه‌ چو عدده‌ (ده‌مێن خۆگرتنێ) ل سه‌ر وان نينن، ڤێجا هوين هنده‌كێ ژ مالێ خۆ -ل دويڤ شيانا خۆ- بده‌نێ دا دلێن وان نه‌شكێن، وهوين ب به‌ردانه‌كا جوان وان به‌رده‌ن، بێى نه‌خۆشییه‌كێ يان زيانه‌كێ بگه‌هيننێ.

{ 50 } { يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَحْلَلْنَا لَكَ أَزْوَاجَكَ اللَّاتِي آتَيْتَ أُجُورَهُنَّ وَمَا مَلَكَتْ يَمِينُكَ مِمَّا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَيْكَ وَبَنَاتِ عَمِّكَ وَبَنَاتِ عَمَّاتِكَ وَبَنَاتِ خَالِكَ وَبَنَاتِ خَالَاتِكَ اللَّاتِي هَاجَرْنَ مَعَكَ وَامْرَأَةً مُؤْمِنَةً إِنْ وَهَبَتْ نَفْسَهَا لِلنَّبِيِّ إِنْ أَرَادَ النَّبِيُّ أَنْ يَسْتَنْكِحَهَا خَالِصَةً لَكَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ ۗ قَدْ عَلِمْنَا مَا فَرَضْنَا عَلَيْهِمْ فِي أَزْوَاجِهِمْ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ لِكَيْلَا يَكُونَ عَلَيْكَ حَرَجٌ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر هندى ئه‌مين مه‌ ژنێن ته‌ يێن ته‌ مه‌هرا وان دايێ بۆ ته‌ حه‌لالكرينه‌، ومه‌ ئه‌و جارییه‌ ژى بۆ ته‌ حه‌لالكرينه‌ يێن ل بن ده‌ستێ ته‌، ژ وان يێن خودێ قه‌نجى پێ ل ته‌ كرى، ومه‌ ماره‌كرنا دۆتمام وكچ مه‌ت وكچ خال وكچ خاله‌تێن ته‌ ژى يێن د گه‌ل ته‌ مشه‌خت بووين بۆ ته‌ حه‌لالكرییه‌، ومه‌ ماره‌كرنا وێ ژنێ ژى بۆ ته‌ حه‌لالكرییه‌ يا بێ مه‌هر شوى ب ته‌ دكه‌ت، ئه‌گه‌ر ته‌ بڤێت وێ ل خۆ ماره‌ بكه‌ى، وبۆ كه‌سێ دى ژبلی ته‌ چێ نابت ژنه‌كێ بێ مه‌هر ماره‌ بكه‌ت. ب ڕاستى مه‌ دايه‌ زانينێ كو د مه‌سه‌لا ژن ئينانێ وجارییان دا مه‌ ل سه‌ر خودان باوه‌ران فه‌ركرییه‌ كو ئه‌و ژ چار ژنان زێده‌تر چو يێن دى نه‌ئينن، وهندى وان بڤێت جارییه‌ دورسته‌، وكو ژ شه‌رتێن ماره‌كرنێیه‌ وه‌لییێ ژنێ يێ ڕازى بت ومه‌هر وشاهد هه‌بن، به‌لێ د ڤێ چه‌ندێ دا ده‌ستويرى مه‌ دايه‌ ته‌، ومه‌ چه‌نده‌كێ ژ خه‌لكى پتر بۆ ته‌ به‌رفه‌ره كر؛ دا چو ته‌نگاڤى ل سه‌ر ته‌ نه‌بت ئه‌گه‌ر ته‌ هنده‌كێن ژ ڤى ڕه‌نگى ماره‌ كربن. وخودێ گونه‌هـ ژێبرێ گونه‌هێن به‌نییێن خۆ يێن خودان باوه‌ر بوويه‌، ويێ دلۆڤانكار بوويه‌ ب وان كو ل سه‌ر وان دكه‌ته‌ به‌رفره‌هى.

{ 51 } { تُرْجِي مَنْ تَشَاءُ مِنْهُنَّ وَتُؤْوِي إِلَيْكَ مَنْ تَشَاءُ ۖ وَمَنِ ابْتَغَيْتَ مِمَّنْ عَزَلْتَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكَ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ تَقَرَّ أَعْيُنُهُنَّ وَلَا يَحْزَنَّ وَيَرْضَيْنَ بِمَا آتَيْتَهُنَّ كُلُّهُنَّ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا فِي قُلُوبِكُمْ ۚ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَلِيمًا } هه‌چییا ته‌ بڤێت ژ ژنكێن خۆ تو مانا ل نك وێ پاشدا بێخه‌، ويا ته‌ بڤێت تو بمينه‌ ل نك، وهه‌چییا ته‌ بڤێت بمينییه‌ ل نك ژ وان يێن ته‌ پاشدا ئێخستين، چو گونه‌هـ د وێ چه‌ندێ دا ل سه‌ر ته‌ نينه‌، دانا ڤى حه‌قى د هلبژارتنێ دا بۆ ته‌ نێزيكتره‌ كو كه‌يفا وان پێ بێت وئه‌و ژێ ب خه‌م نه‌كه‌ڤن، وئه‌و هه‌مى ب وێ ڕازى ببن يا تو بۆ ددانى، وخودێ دزانت كو دلێن زه‌لامان مه‌يلێ بۆ هنده‌ك ژنكان دكه‌ن وبۆ هنده‌كان ناكه‌ن. وخودێ یێ پڕزانا بوويه‌ ب وى تشتێ د دلان دا، يێ ئارام بوويه‌ له‌زێ د عه‌زابدانا وى دا ناكه‌ت يێ بێ ئه‌مرییا وى دكه‌ت.

{ 52 } { لَا يَحِلُّ لَكَ النِّسَاءُ مِنْ بَعْدُ وَلَا أَنْ تَبَدَّلَ بِهِنَّ مِنْ أَزْوَاجٍ وَلَوْ أَعْجَبَكَ حُسْنُهُنَّ إِلَّا مَا مَلَكَتْ يَمِينُكَ ۗ وَكَانَ اللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ رَقِيبًا } پشتى ڤان ژنێن ته‌ ئيناين ئێدى چو ژنێن دى بۆ ته‌ دحه‌لال نينن، وئه‌وێن مه‌ بۆ ته‌ حه‌لالكرين (ئه‌وێن به‌حسێ وان د ئايه‌تا بۆرى دا يا ژماره‌ ژ ڤێ سووره‌تێ هاتییه‌كرن)، وئه‌و ژنێن ل نك ته‌ ژ وان يێن به‌حس ژێ هاتییه‌كرن بۆ ته‌ حه‌لال نينه‌ تو ژ نوكه‌ وێڤه‌ وان به‌رده‌ى وهنده‌كێن دى ل شوينێ بينى، ئه‌گه‌ر خۆ جوانییا وان يا ب دلێ ته‌ ژى بت، وئينانا ژنه‌كا دى بێى تو ئێك ژ وان به‌رده‌ى بۆ ته‌ دورسته‌، وئه‌و جارییێن ل بن ده‌ستێ ته‌ يا ته‌ بڤێت ژ وان ئه‌و بۆ ته‌ يا حه‌لاله‌. وخودێ ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى زێره‌ڤان بوويه‌، زانينا تشته‌كى ل وى به‌رزه‌ نابت.

{ 53 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَىٰ طَعَامٍ غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ وَلَٰكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا وَلَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ ۚ إِنَّ ذَٰلِكُمْ كَانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ فَيَسْتَحْيِي مِنْكُمْ ۖ وَاللَّهُ لَا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ ۚ وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ ۚ ذَٰلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ ۚ وَمَا كَانَ لَكُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَلَا أَنْ تَنْكِحُوا أَزْوَاجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَدًا ۚ إِنَّ ذَٰلِكُمْ كَانَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمًا } ئه‌ى گه‌لی ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى وگوهدارییا وى كرى، هوين نه‌چنه‌ د مالێن پێغه‌مبه‌رى ڤه‌ وه‌سا تێ نه‌بت ئه‌و ده‌ستويرییێ بۆ خوارنه‌كێ بده‌ته‌ هه‌وه‌، بێى هوين خۆ ل لێنانا وێ خوارنێ بگرن، به‌لێ ئه‌گه‌ر هوين هاتنه‌ گازيكرن هه‌ڕنه‌ ژۆر، وئه‌گه‌ر هه‌وه‌ خوارن خوار ده‌ركه‌ڤن وخۆ ل هيڤییا سوحبه‌تێ نه‌گرن؛ چونكى مانا هه‌وه‌ پێغه‌مبه‌رى دئێشينت، وئه‌و شه‌رم دكه‌ت هه‌وه‌ ده‌ربێخت هه‌رچه‌نده‌ ئه‌و حه‌قێ وییه‌ ژى، وخودێ ژ دياركرنا ڕاستییێ شه‌رم ناكه‌ت. وئه‌گه‌ر هه‌وه‌ پسيارا تشته‌كى ژ ژنكێن پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- كر هوين ل پشت په‌رده‌يه‌كى پسيارێ ژێ بكه‌ن؛ چونكى ئه‌و بۆ دلێن هه‌وه‌ وبۆ دلێن وان ژى پاقژتره‌ ژ وان هزرێن دكه‌ڤنه‌ سه‌ر دلێن ژنكان وزه‌لامان؛ وچونكى ديتن دبته‌ ده‌رگه‌هێ فتنێ، ونابت بۆ هه‌وه‌ كو هوين پێغه‌مبه‌رێ خودێ بێشينن، يان ژنێن وى پشتى مرنا وى ماره‌ بكه‌ن قه‌ت وقه‌ت؛ چونكى ئه‌و ده‌یكێن هه‌وه‌نه‌، وچێ نابت بۆ زه‌لامى ده‌یكا خۆ ماره‌ بكه‌ت، هندى ئێشاندنا هه‌وه‌يه‌ بۆ پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- وماره‌كرنا ژنێن وییه‌ پشتى وى، ل نك خودێ گونه‌هه‌كا مه‌زنه‌. وئوممه‌تا وى ئه‌ڤ ئه‌مره‌ ب جهـ ئينا، وخۆ ژ وى تشتى دا پاش يێ خودێ ئه‌و ژێ داينه‌ پاش.

{ 54 } { إِنْ تُبْدُوا شَيْئًا أَوْ تُخْفُوهُ فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا } ئه‌گه‌ر هوين تشته‌كى ل سه‌ر ئه‌زمانێ خۆ ئاشكه‌را بكه‌ن -گه‌لی مرۆڤان- ژ وى تشتێ پێغه‌مبه‌ر پێ دئێشت يێ خودێ هوين ژێ داينه‌ پاش، يان ژى هوين وى تشتى د دلێن خۆ دا ڤه‌شێرن، هندى خودێیه‌ ب وى تشتى يێ پڕزانايه‌ يێ هوين د دلێن خۆ دا ڤه‌دشێرن ويێ هوين ئاشكه‌را دكه‌ن، وئه‌و دێ هه‌وه‌ سه‌را جزا ده‌ت.

{ 55 } { لَا جُنَاحَ عَلَيْهِنَّ فِي آبَائِهِنَّ وَلَا أَبْنَائِهِنَّ وَلَا إِخْوَانِهِنَّ وَلَا أَبْنَاءِ إِخْوَانِهِنَّ وَلَا أَبْنَاءِ أَخَوَاتِهِنَّ وَلَا نِسَائِهِنَّ وَلَا مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ ۗ وَاتَّقِينَ اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدًا } چو گونه‌هـ ل سه‌ر ژنان نينه‌ كو ئه‌و ل نك بابێن خۆ وكوڕێن خۆ وبرايێن خۆ وبرازايێن خۆ وخوارزايێن خۆ وژنكێن خودان باوه‌ر وبه‌نییێن خۆ خۆ په‌رده‌پۆش نه‌كه‌ن؛ چونكى ئه‌و گه‌له‌ك دهه‌وجه‌ى خزمه‌تا وانه‌. وهوين -گه‌لی ژنكان- ژ خودێ بترسن وپێ ل وان توخويبان يێن وى بۆ هه‌وه‌ داناين نه‌دانن، كو هندێ ژ خه‌ملا خۆ ئاشكه‌را بكه‌ن يا بۆ هه‌وه‌ چێ نه‌بت هوين ئاشكه‌را بكه‌ن، يان ژى حيجابا خۆ ل نك وان بدانن يێن بۆ هه‌وه‌ دورست نه‌بت هوين ل نك بدانن. هندى خودێیه‌ ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى شاهد بوويه‌، كريارێن به‌نییێن خۆ يێن ئاشكه‌را وڤه‌شارتى دبينت، ودێ وان سه‌را جزا ده‌ت.

{ 56 } { إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ ۚ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا } هندى خودێیه‌ ل نك ملياكه‌تێن نێزيك مه‌دحێن پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- دكه‌ت، وفريشته‌يێن وى ژى مه‌دحێن پێغه‌مبه‌رى دكه‌ن ودوعايان بۆ وى دكه‌ن، ئه‌ى گه‌لی ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى وكار ب شريعه‌تێ وى كرى، هوين -بۆ قه‌درگرتن- سلاڤان بده‌نه‌ سه‌ر پێغه‌مبه‌رێ خودێ ودوعايان بۆ وى بكه‌ن، وسلاڤدانا ل سه‌ر پێغه‌مبه‌رى وه‌كى د سوننه‌تێ دا هاتى ب ڤى ڕه‌نگییه‌: (اللهم صل علی محمد وعلی آل محمد، كما صليت علی آل إبراهيم، إنك حميد مجيد، اللهم بارك علی محمد وعلی آل محمد، كما باركت علی آل إبراهيم إنك حميد مجيد).

{ 57 } { إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُهِينًا } هندى ئه‌ون يێن ب شركێ وگونه‌هان نه‌خۆشییێ دگه‌هيننه‌ خودێ، و ب گۆتن وكريارێن سه‌قه‌ت نه‌خۆشییێ دگه‌هيننه‌ پێغه‌مبه‌رێ خودێ، خودێ د دنيايێ وئاخره‌تێ دا ئه‌و ژ هه‌مى خێران يێن دويركرين، و ل ئاخره‌تێ بۆ وان عه‌زابه‌كا ئه‌و پێ بشكێن وڕه‌زيل ببن ئاماده‌كرییه‌.

{ 58 } { وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِينًا } وئه‌وێن مێر وژنێن خودان باوه‌ر ب گۆتنه‌كێ يان ب كرياره‌كێ دئێشينن بێى كو وان گونه‌هه‌ك كربت، ب ڕاستى ئه‌و كرێتترين دره‌و وبێ به‌ختییه‌ وان كرى، ووان گونه‌هه‌كا كرێتییا وێ ئاشكه‌را يا سه‌رى دكێشته‌ عه‌زابا ئاخره‌تێ هلگرت.

{ 59 } { يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر تو بێژه‌ ژنێن خۆ وكچێن خۆ وژنێن خودان باوه‌ران: بلا ئه‌و پێچێن خۆ ب سه‌ر سه‌رێ خۆ ودێمێ خۆ دا به‌رده‌ن؛ دا سه‌ر ودێم وبه‌رسنگێن خۆ ڤه‌شێرن؛ چونكى ئه‌ڤ چه‌نده‌ نێزيكتره‌ كو ئه‌و ب ستاره‌يیێ بێنه‌ نیاسين، ودا ئه‌و به‌رهنگارى چو نه‌خۆشى وئێشانان نه‌بن. وخودێ گونه‌هـ ژێبرێ دلۆڤانكار بوويه‌ كو وى گونه‌هێن بۆرین بۆ هه‌وه‌ ژێ برين، و ب دياركرنا حه‌لالی وحه‌رامى دلۆڤانى ب هه‌وه‌ برى.

{ 60 } { لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ لَنُغْرِيَنَّكَ بِهِمْ ثُمَّ لَا يُجَاوِرُونَكَ فِيهَا إِلَّا قَلِيلًا } ئه‌وێن كوفرێ د دل دا ڤه‌دشێرن وئيمانێ ئاشكه‌را دكه‌ن وئه‌وێن گومان د دلی دا، وئه‌وێن ده‌نگ وباسێن دره‌و ل باژێرێ پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- به‌لاڤ دكه‌ن، ئه‌گه‌ر ئه‌و خرابى وكرێتییێن خۆ به‌س نه‌كه‌ن، ئه‌م دێ ته‌ ب وان ڕا به‌رده‌ين، پاشى كێمه‌كێ تێ نه‌بت ئه‌و د گه‌ل ته‌ ناميننه‌ د (مه‌دينێ) دا.

{ 61 } { مَلْعُونِينَ ۖ أَيْنَمَا ثُقِفُوا أُخِذُوا وَقُتِّلُوا تَقْتِيلًا } ئه‌و ژ ڕه‌حما خودێ دده‌ركرينه‌، هه‌ر جهه‌كێ ئه‌و لێ بێنه‌ ديتن بلا بێنه‌ گرتن وكوشتن هندى ئه‌و ل سه‌ر نفاقێ وكارێ به‌لاڤكرنا ده‌نگ وباسێن دره‌و د ناڤ موسلمانان دا بمينن.

{ 62 } { سُنَّةَ اللَّهِ فِي الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ ۖ وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبْدِيلًا } سوننه‌تا خودێ وڕێكا وى د دوڕوییێن وان ملله‌تێن بۆرین دا ئه‌وه‌ ئه‌و -ل چى جهێ لێ بن- بێنه‌ گرتن وكوشتن، وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- چو گوهۆڕينان بۆ ڕێكا خودێ نابينى.

{ 63 } { يَسْأَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ ۚ وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيبًا } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر خه‌لك ژ بێ باوه‌رى پسيارا ده‌مێ قيامه‌تێ ژ ته‌ دكه‌ن، تو بێژه‌ وان: هه‌ما زانينا ده‌مێ قيامه‌تێ ل نك خودێیه‌، وتو چ دزانى به‌لكى ده‌مێ وێ يێ نێزيك بت؟ چونكى هه‌ر تشته‌كێ بێت يێ نێزيكه‌.

{ 64 } { إِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْكَافِرِينَ وَأَعَدَّ لَهُمْ سَعِيرًا } هندى خودێیه‌ ل دنيايێ وئاخره‌تێ كافر يێن ژ دلۆڤانییا خۆ ده‌رێخستين، ووى ل ئاخره‌تێ ئاگره‌كێ هلكرى وزێده‌ شارياى بۆ وان يێ ئاماده‌كرى.

{ 65 } { خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۖ لَا يَجِدُونَ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا } هه‌ر وهه‌ر ئه‌و دێ تێدا بن، ئه‌و چو سه‌ركار وپشته‌ڤانان بۆ خۆ نابينن به‌ڕه‌ڤانییێ ژ وان بكه‌ن، يان پشته‌ڤانییا وان بكه‌ن، ووان ژ ئاگرى بيننه‌ ده‌ر.

{ 66 } { يَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ يَقُولُونَ يَا لَيْتَنَا أَطَعْنَا اللَّهَ وَأَطَعْنَا الرَّسُولَا } ڕۆژا ڕوییێن كافران د ئاگرى دا دئێنه‌ وه‌رگێڕان ژ په‌شێمانى ئه‌و دبێژن: وه‌ى خوزى مه‌ د دنيايێ دا گوهدارییا خودێ وگوهدارییا پێغه‌مبه‌رێ وى كربا، دا ئه‌م ژ خه‌لكێ به‌حه‌شتێ باين.

{ 67 } { وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلَا } وكافران ل ڕۆژا قيامه‌تێ گۆت: خودايێ مه‌ هندى ئه‌م بووين مه‌ گوهدارییا ڕێبه‌ر ومه‌زنێن خۆ د كوفر وسه‌رداچوونێ دا كربوو، ڤێجا وان به‌رێ مه‌ ژ ڕێكا باوه‌رییێ وهيدايه‌تێ وه‌رگێڕا.

{ 68 } { رَبَّنَا آتِهِمْ ضِعْفَيْنِ مِنَ الْعَذَابِ وَالْعَنْهُمْ لَعْنًا كَبِيرًا } خودايێ مه‌ تو دوقات هندى عه‌زابا مه‌ وان عه‌زاب بده‌، وتو ب دژوارى وان ژ دلۆڤانییا خۆ بێ بار بكه‌. وئه‌ڤه‌ ده‌ليله‌ كو گوهدارییا ئێكێ دى ژبلی خودێ د بێ ئه‌مرییا خودێ دا، غه‌زه‌با خودێ ب سه‌ر مرۆڤى دا دئينت، وكو هه‌ردو يێ دويكه‌فتنێ دكه‌ت ويێ دويكه‌فتن بۆ دئێته‌كرن دێ د عه‌زابێ دا دپشكدار بن، ڤێجا بلا موسلمان يێ هشيارى خۆ بت.

{ 69 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ آذَوْا مُوسَىٰ فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قَالُوا ۚ وَكَانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِيهًا } ئه‌ى گه‌لی ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ وى كرى، هوين ب چو گۆتن وكرياران پێغه‌مبه‌رێ خودێ نه‌ئێشينن، وهوين وه‌كى وان نه‌بن يێن پێغه‌مبه‌رێ خودێ مووسا ئێشاندى، ڤێجا خودێ ئه‌و ژ وێ دره‌وێ به‌رى كر يا وان د ده‌ر حه‌قا وى دا گۆتى، وئه‌و ل نك خودێ يێ ب قه‌در وقيمه‌ت بوويه‌.

{ 70 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا } ئه‌ى گه‌لی ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رى كرى، هوين ته‌قوایا خودێ بكه‌ن و ژ وى بترسن وبێ ئه‌مرییا وى نه‌كه‌ن، دا هێژاى عه‌زابا وى نه‌بن، وهوين د هه‌مى حالان دا گۆتنه‌كا ڕاست ودورست يا دوير ژ دره‌وێ بێژن.

{ 71 } { يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ ۗ وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا } ئه‌گه‌ر هوين ته‌قوایا خودێ بكه‌ن، وگۆتنه‌كا ڕاست ودورست بێژن، خودێ كارێن هه‌وه‌ دێ بۆ هه‌وه‌ چاك كه‌ت، وگونه‌هێن هه‌وه‌ دێ بۆ هه‌وه‌ ژێ به‌ت. وهه‌چییێ گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى د فه‌رمانێن وان دا بكه‌ت ب ڕاستى ئه‌و ب سه‌ركه‌فتنه‌كا مه‌زن د دنيايێ وئاخره‌تێ دا ب سه‌ركه‌فت.

{ 72 } { إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ ۖ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا } هندى ئه‌مين مه‌ ئيمانه‌ت -يێ كو خودێ ئێخستییه‌ د ستويێ مرۆڤێن موكه‌لله‌ف دا ژ ئه‌مر ونه‌هییان- بۆ عه‌سمانان وعه‌ردى وچيايان پێشكێش كر، به‌لێ ئه‌و ل به‌ر نه‌هاتن كو وى هلگرن، وئه‌و ترسیان ب دورستى ژ ده‌ر حه‌قى ده‌رنه‌كه‌ڤن، ومرۆڤى ئه‌و هلگرت، ووى د سه‌ر لاوازییا خۆ ڕا پێگيرى پێ كر، هندى ئه‌وه‌ ئه‌و بۆ خۆ گه‌له‌كێ زۆردار ونه‌زان بوویه‌.

{ 73 } { لِيُعَذِّبَ اللَّهُ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْمُشْرِكِينَ وَالْمُشْرِكَاتِ وَيَتُوبَ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا } (وهلگرتنا مرۆڤى بۆ ئێمانه‌تى) بۆ هندێیه‌ دا خودێ وان مێر وژنێن دوڕوى يێن ئيسلامێ ئاشكه‌را دكه‌ن وكوفرێ ڤه‌دشێرن، ومێر وژنێن بوتپه‌رێس عه‌زاب بده‌ت، ودا خودێ تۆبێ بدانته‌ سه‌ر مێر وژنێن خودان باوه‌ر وگونه‌هێن وان ڤه‌شێرت ووان عه‌زاب نه‌ده‌ت. وخودێ بۆ به‌نییێن خۆ يێن تۆبه‌كه‌ر باش گونه‌هـ ژێبر بوويه‌، وب وان يێ دلۆڤانكار بوويه‌.