القَصَص
{ 1 } { طسم } (طسم) گۆتن ل سه‌ر ڤان حه‌رفێن كه‌ركرى ل سه‌رێ سووره‌تا به‌قه‌ره بۆرییه.
{ 2 } { تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ } ئه‌ڤه ئايه‌تێن وێ قورئانێنه يا من بۆ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئينايه خوارێ، هه‌ر تشته‌كێ به‌نى هه‌وجه ببنێ ژ كارێ دنيايێ وئاخره‌تێ ئه‌و ئاشكه‌را دكه‌ت.
{ 3 } { نَتْلُو عَلَيْكَ مِنْ نَبَإِ مُوسَىٰ وَفِرْعَوْنَ بِالْحَقِّ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ } ئه‌م بۆ ته ژ به‌حسێ مووساى وفيرعه‌ونى خه‌به‌ره‌كێ ڕاست دبێژين بۆ وى ملله‌تێ باوه‌رییێ ب ڤێ قورئانێ دئينت، وباور دكت كو ئه‌و ژ نك خودێیه، وكارى پێ دكه‌ت.
{ 4 } { إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ ۚ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ } هندى فيرعه‌ونه خۆ د عه‌ردى دا مه‌زن كر و د سه‌رداچوو، ووى خه‌لكێ عه‌ردى كرنه كۆم وده‌سته‌كێن جودا جودا، وى كۆمه‌ك ژ وان لاواز دكر، كو ئسرائيلی بوون، كوڕێن وان ڤه‌دكوشتن، وژنكێن وان دئێخستنه بن ده‌ستێ خۆ، هندى ئه‌و بوو ئه‌و د عه‌ردى دا ژ خرابكاران بوو.
{ 5 } { وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ } ومه دڤێت منه‌تێ ل وان بكه‌ين يێن فيرعه‌ونى د عه‌ردى دا لاواز دكرن، ووان بكه‌ينه پێشبه‌ر وسه‌ركێشێن خێرێ، وميراتگرییا عه‌ردى پشتى تێبرنا فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى بێخينه د ده‌ستێ وان دا.
{ 6 } { وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَنُرِيَ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا مِنْهُمْ مَا كَانُوا يَحْذَرُونَ } ودا ئه‌م ده‌سهه‌لاتا وان د عه‌ردى دا موكم بكه‌ين، وئه‌م وێ ژ ڤێ ده‌سته‌كا لاواز نيشا فيرعه‌ون وهامان و له‌شكه‌رێ وان بده‌ين يا ئه‌و ژێ دترسیان ژ تێبرن ونه‌ما ده‌سهه‌لاتدارییێ، وده‌رێخستنا وان ژ وارێ وان ب ده‌ستێ وى زارۆكى يێ د ناڤ ئسرائيلییان دا په‌يدا بووى.
{ 7 } { وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ أُمِّ مُوسَىٰ أَنْ أَرْضِعِيهِ ۖ فَإِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقِيهِ فِي الْيَمِّ وَلَا تَخَافِي وَلَا تَحْزَنِي ۖ إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِينَ } ومه ئێخسته سه‌ر دلێ ده‌یكا مووساى ده‌مێ وێ مووسا بووى وترسیاى فيرعه‌ون وى ژى وه‌كى كوڕكێن دى يێن ئسرائيلییان ڤه‌كوژت: كو تو ب پشتڕاستى شيرى بده‌يێ، وئه‌گه‌ر تو ترسیاى مه‌سه‌لا وى ئاشكه‌را ببت، تو وى بكه د سندۆقه‌كێ دا وبهاڤێژه د نيلی دا، بێى تو بترسى كو فيرعه‌ون وملله‌تێ وى وى بكوژن، و ل سه‌ر دويركه‌فتنا وى تو ب خه‌م نه‌كه‌ڤه، هندى ئه‌مين ئه‌م دێ كوڕێ ته زڤڕينينه نك ته، ودێ وى كه‌ينه پێغه‌مبه‌ر.
{ 8 } { فَالْتَقَطَهُ آلُ فِرْعَوْنَ لِيَكُونَ لَهُمْ عَدُوًّا وَحَزَنًا ۗ إِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا كَانُوا خَاطِئِينَ } ئينا وێ ئه‌و كره د سندۆقه‌كێ دا وهاڤێته د نيلی دا، ڤێجا زه‌لامێن فيرعه‌ونى ب سه‌ر وى هلبوون وئه‌و بر، ودويماهییا وى ئه‌و بۆ وان بوو دوژمن وكۆڤان، وتێچوونا وان ل سه‌ر ده‌ستێ وى بوو. هندى فيرعه‌ون وهامان وله‌شكه‌رێ وانه ئه‌و دگونه‌هكار وموشرك بوون.
{ 9 } { وَقَالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لِي وَلَكَ ۖ لَا تَقْتُلُوهُ عَسَىٰ أَنْ يَنْفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ } وژنا فيرعه‌ونى گۆته وى: ئه‌ڤ زارۆكه بۆ من وبۆ ته دێ بته جهێ دلخۆشییێ، هوين وى نه‌كوژن؛ به‌لكى خێره‌ك ژ وى بگه‌هته مه يان ئه‌م وى بكه‌ينه كوڕ بۆ خۆ، وفيرعه‌ونى وبنه‌مالا وى نه‌دزانى كو دويماهییا وان دێ ل سه‌ر ده‌ستێ وى بت.
{ 10 } { وَأَصْبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسَىٰ فَارِغًا ۖ إِنْ كَادَتْ لَتُبْدِي بِهِ لَوْلَا أَنْ رَبَطْنَا عَلَىٰ قَلْبِهَا لِتَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ } ودلێ ده‌یكا مووساى وه لێ هات ژبلی خه‌ما مووساى وبه‌حسێ وى ژ هه‌ر تشته‌كێ دى يێ هه‌بت ڤالا بوو، ونێزيك بوو ئه‌و ئاشكه‌را بكه‌ت كو ئه‌و كوڕێ وێیه ئه‌گه‌ر مه دلێ وێ موكم نه‌كربا، ڤێجا وێ صه‌بركێشا وئاشكه‌را نه‌كر؛ دا ئه‌و ببته ژ خودان باوه‌ران يێن باوه‌ر ژ سۆزا خودێ دكه‌ن.
{ 11 } { وَقَالَتْ لِأُخْتِهِ قُصِّيهِ ۖ فَبَصُرَتْ بِهِ عَنْ جُنُبٍ وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ } وده‌یكا مووساى -ده‌مێ ئه‌و هاڤێتییه د ده‌ريايێ دا- گۆته خويشكا وى: ل دويڤ وى هه‌ڕه كانێ دێ چ ب سه‌رێ وى ئێت؟ ئينا ئه‌و ل دويڤ چوو و ژ دوير ڤه وێ ئه‌و ديت، وملله‌تێ فيرعه‌ونى نه‌دزانى كو ئه‌و خويشكا وییه، وئه‌و يا ل سه‌ح وسوییێن وى دگه‌ڕيێت.
{ 12 } { وَحَرَّمْنَا عَلَيْهِ الْمَرَاضِعَ مِنْ قَبْلُ فَقَالَتْ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَىٰ أَهْلِ بَيْتٍ يَكْفُلُونَهُ لَكُمْ وَهُمْ لَهُ نَاصِحُونَ } ومه ل سه‌ر مووساى حه‌رامكر ئه‌و شيرێ ژنكه‌كێ بخۆت حه‌تا ئه‌م وى نه‌زڤڕينينه نك ده‌یكا وى، ئينا خويشكا وى گۆت: ئه‌رێ ئه‌ز ماله‌كێ نيشا هه‌وه بده‌م كو ئه‌و وى باش ب خودان بكه‌ن وشيرى بده‌نێ، و د گه‌ل ب ڕه‌حم بن؟ ئه‌و ب گۆتنا وێ ڕازى بوون.
{ 13 } { فَرَدَدْنَاهُ إِلَىٰ أُمِّهِ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ } ڤێجا مه مووسا زڤڕانده نك ده‌یكا وى؛ دا چاڤێن وێ پێ روهن ببن، ومه سۆزا خۆ بۆ وێ ب جهئينا؛ چونكى مووسا ب سلامه‌تى زڤڕى نك وێ، ودا ئه‌و ژ دويركه‌فتنا وى ب خه‌م نه‌كه‌ڤت، ودا ئه‌و بزانت هندى سۆزا خودێیه يا ڕاسته ده‌مێ سۆز دايه وێ كو ئه‌و دێ وى زڤڕينت ووى كه‌ته ژ پێغه‌مبه‌ران، هندى خودێیه ل سۆزا خۆ لێڤه نابت، به‌لێ پترییا بوتپه‌رێسان نزانن كو سۆزا خودێ يا ڕاسته.
{ 14 } { وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَاسْتَوَىٰ آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَعِلْمًا ۚ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ } وده‌مێ مووسا گه‌هشتى و ب هێز كه‌فتى وعه‌قلێ وى تمام بووى، مه كاربنه‌جهى وزانين دايێ كو ئه‌و حوكمێن شه‌رعى پێ بزانت، وكانێ چاوا مه جزايێ مووساى دايێ سه‌را گوهدارى وقه‌نجییا وى هه‌ر وه‌سا ئه‌م جزايێ هه‌ر ئێكێ قه‌نجییێ بكه‌ت ژ به‌نییێن خۆ دده‌ينێ.
{ 15 } { وَدَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلَىٰ حِينِ غَفْلَةٍ مِنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَٰذَا مِنْ شِيعَتِهِ وَهَٰذَا مِنْ عَدُوِّهِ ۖ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِي مِنْ شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسَىٰ فَقَضَىٰ عَلَيْهِ ۖ قَالَ هَٰذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ ۖ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُضِلٌّ مُبِينٌ } ومووسا ب دزى ڤه هاته د باژێرى دا ل وى ده‌مێ خه‌لكێ باژێرى يێ بێ ئاگه‌هـ، وى دو زه‌لام ل باژێرى ديتن وان شه‌رێ ئێك ودو دكر: ئێك ژ وان ژ ملله‌تێ مووساى بوو ژ ئسرائيلیان، ويێ دى ژ ملله‌تێ فيرعه‌ونى بوو، ئه‌وێ ژ ملله‌تێ مووساى داخوازا هاريكارییێ ژ مووساى كر دژى نه‌يارێ خۆ، ئينا مووساى كولمه‌ك لێدا ئه‌و د گاڤێ دا مر، مووساى ده‌مێ ئه‌و كوشتى گۆت: ئه‌ڤه ژ پالدانا شه‌يتانى بوو، ئه‌وى كه‌ربێن من ڤه‌كرن حه‌تا من كولم دانايێ وئه‌و مرى، هندى شه‌يتانه بۆ عه‌يالێ ئاده‌مى دوژمنه، وان ژ ڕێكا ڕاست لادده‌ت، ونه‌ياره‌تییا وى بۆ وان يا ئاشكه‌رايه. وئه‌ڤ كارێ مووساى سلاڤ لێ بن به‌رى پێغه‌مبه‌رينییێ بوو.
{ 16 } { قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي فَغَفَرَ لَهُ ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ } مووساى گۆت: خودايێ من، من زۆردارى ل نه‌فسا خۆ كر ب كوشتنا وێ نه‌فسا ته فه‌رمان ب كوشتنا وێ ل من نه‌كرى ڤێجا تو وێ گونه‌هێ بۆ من ژێ ببه، ئينا خودێ ئه‌و بۆ وى ژێ بر. هندى خودێیه باش گونه‌هـ ژێبرێ گونه‌هێن به‌نییێن خۆيه، يێ دلۆڤانكاره ب وان.
{ 17 } { قَالَ رَبِّ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَيَّ فَلَنْ أَكُونَ ظَهِيرًا لِلْمُجْرِمِينَ } مووساى گۆت: خودايێ من ژ به‌ر وێ قه‌نجییا ته د گه‌ل من كرى ب وه‌رگرتنا تۆبێ وگونه‌هـ ژێبرنێ وقه‌نجییێن مه‌زن، ئێدى ئه‌ز بۆ كه‌سێ نابمه پشته‌ڤانێ گونه‌هـ وتاوانا وى.
{ 18 } { فَأَصْبَحَ فِي الْمَدِينَةِ خَائِفًا يَتَرَقَّبُ فَإِذَا الَّذِي اسْتَنْصَرَهُ بِالْأَمْسِ يَسْتَصْرِخُهُ ۚ قَالَ لَهُ مُوسَىٰ إِنَّكَ لَغَوِيٌّ مُبِينٌ } ئينا مووسا ل باژێرێ فیرعه‌ونى ب ترس كه‌فت، وگوهێ وى ما ل خه‌لكى كانێ دێ چ به‌حسێ وى وكوشتییێ وى كه‌ن، ڤێجا وى هند ديت هه‌ڤالێ وى يێ دوهى يێ شه‌ڕێ قبتییه‌كێ دى دكه‌ت، وجاره‌كا دى يێ هاريكارییێ ژێ دخوازت، مووساى گۆته وى: هندى تويى تو مرۆڤه‌كێ زێده دسه‌رداچوويى وبه‌رزه‌يیا ته يا ئاشكه‌رايه.
{ 19 } { فَلَمَّا أَنْ أَرَادَ أَنْ يَبْطِشَ بِالَّذِي هُوَ عَدُوٌّ لَهُمَا قَالَ يَا مُوسَىٰ أَتُرِيدُ أَنْ تَقْتُلَنِي كَمَا قَتَلْتَ نَفْسًا بِالْأَمْسِ ۖ إِنْ تُرِيدُ إِلَّا أَنْ تَكُونَ جَبَّارًا فِي الْأَرْضِ وَمَا تُرِيدُ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْمُصْلِحِينَ } ڤێجا ده‌مێ مووساى ڤياى دربه‌كى ل زه‌لامێ قبتى بده‌ت، وى گۆتێ: ئه‌رێ ته دڤێت من ژى بكوژى وه‌كى دوهى ته ئێكێ دى كوشتى؟ هه‌ما ته دڤێت د عه‌ردى دا ببيه زڕته‌كه‌كێ كوته‌ككار، وته نه‌ڤێت تو ژ وان بى يێن چاكییێ د ناڤبه‌را خه‌لكى دا دكه‌ن.
{ 20 } { وَجَاءَ رَجُلٌ مِنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ يَسْعَىٰ قَالَ يَا مُوسَىٰ إِنَّ الْمَلَأَ يَأْتَمِرُونَ بِكَ لِيَقْتُلُوكَ فَاخْرُجْ إِنِّي لَكَ مِنَ النَّاصِحِينَ } وزه‌لامه‌ك ژ دويماهییا باژێرى ب له‌ز هات، وى گۆت: ئه‌ى مووسا هندى مه‌زنێن ملله‌تێ فيرعه‌ونينه یێ دان وستاندنێ دكه‌ن دا ته بكوژن، ڤێجا تو ژ ڤى باژێرى ده‌ركه‌ڤه، هندى ئه‌زم ئه‌ز بۆ ته ژ شيره‌تكارانم ودلێ من يێ ب ته‌ڤه.
{ 21 } { فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ ۖ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ } ئينا موسا ب ترس ڤه ژ باژێرێ فيرعه‌ونى ده‌ركه‌فت، گوهێ وى لێ بوو هنده‌ك وى بگرن، ووى دوعا ژ خودێ كر كو ئه‌و وى ژ ملله‌تێ زۆردار ڕزگار بكه‌ت.
{ 22 } { وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَاءَ مَدْيَنَ قَالَ عَسَىٰ رَبِّي أَنْ يَهْدِيَنِي سَوَاءَ السَّبِيلِ } وده‌مێ مووساى قه‌ستا وه‌لاتێ (مه‌ديه‌ن) كرى، وئه‌و ژ بن ده‌سهه‌لاتا فيرعه‌ونى ده‌ركه‌فتى، وى گۆت: به‌لكى خودايێ من به‌رێ من بده‌ته چێترين ڕێكێ بۆ (مه‌ديه‌نێ).
{ 23 } { وَلَمَّا وَرَدَ مَاءَ مَدْيَنَ وَجَدَ عَلَيْهِ أُمَّةً مِنَ النَّاسِ يَسْقُونَ وَوَجَدَ مِنْ دُونِهِمُ امْرَأَتَيْنِ تَذُودَانِ ۖ قَالَ مَا خَطْبُكُمَا ۖ قَالَتَا لَا نَسْقِي حَتَّىٰ يُصْدِرَ الرِّعَاءُ ۖ وَأَبُونَا شَيْخٌ كَبِيرٌ } وده‌مێ ئه‌و گه‌هشتییه سه‌ر ئاڤا (مه‌ديه‌نێ) وى كۆمه‌كا مرۆڤان ل وێرێ ديت وان په‌زێ خۆ ئاڤ ددا، و ژ وان وێڤه‌تر وى دو ژنك ديتن وان خۆ ژ خه‌لكى ڤه‌ده‌ر كربوو، وپه‌زێ خۆ ئاڤ نه‌ددا؛ چونكى ئه‌و دبێ هێز بوون ووان نه‌دڤيا ململانێ د گه‌ل زه‌لامان بكه‌ن، وبه‌رێ وان لێ بوو حه‌تا په‌زێ خه‌لكى خلاس ببت، دا پاشى ئه‌و ژى په‌زێ خۆ ئاڤ بده‌ن، ڤێجا ده‌مێ مووساى -سلاڤ لێ بن- ئه‌و ب وى ڕه‌نگى ديتين دلێ وى ما ب وان ڤه، وگۆتێ: هه‌وه خێره؟ وان گۆت: ئه‌م نه‌شێين ململانێ د گه‌ل زه‌لامان بكه‌ين، وحه‌تا خه‌لك ژ ئاڤدانێ خلاس نه‌بت ئه‌م په‌زێ خۆ ئاڤ ناده‌ين، وبابێ مه پيره‌مێره‌كێ ب ناڤ سال ڤه‌چوويییه، ئه‌و نه‌شێت په‌زى ئاڤ بده‌ت؛ چونكى يێ مه‌زن وبێچاره‌يه.
{ 24 } { فَسَقَىٰ لَهُمَا ثُمَّ تَوَلَّىٰ إِلَى الظِّلِّ فَقَالَ رَبِّ إِنِّي لِمَا أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ } ئينا مووساى په‌زێ وان هه‌ردووان بۆ ئاڤدا، پاشى چوو به‌ر سيبه‌را داره‌كێ وگۆت: خودايێ من هندى ئه‌زم هه‌ر باشییه‌كا تو بگه‌هينییه من هه‌ر چ بت ئه‌ز يێ پێتڤيمه. وهنگى ئه‌و گه‌له‌ك يێ برسى بوو.
{ 25 } { فَجَاءَتْهُ إِحْدَاهُمَا تَمْشِي عَلَى اسْتِحْيَاءٍ قَالَتْ إِنَّ أَبِي يَدْعُوكَ لِيَجْزِيَكَ أَجْرَ مَا سَقَيْتَ لَنَا ۚ فَلَمَّا جَاءَهُ وَقَصَّ عَلَيْهِ الْقَصَصَ قَالَ لَا تَخَفْ ۖ نَجَوْتَ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ } ڤێجا ئێك ژ وان هه‌ردو ژنكان يێن وى په‌زێ وان ئاڤداى ب شه‌رم ڤه ب نك وى ڤه چوو، وگۆتێ: هندى بابێ منه يێ داخوازا ته دكه‌ت دا كرێیا ئاڤدانا ته بۆ په‌زێ مه بده‌ته ته، ئينا مووسا د گه‌ل وێ چوو نك بابێ وێ، وده‌مێ ئه‌و هاتییه نك بابێ وێ، ووى چيرۆكا خۆ د گه‌ل فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى بۆ ڤه‌گێڕاى، بابێ كچكێ گۆته وى: نه‌ترسه تو ژ ملله‌تێ زۆردار، كو فيرعه‌ون وملله‌تێ وییه، ڕزگار بووى؛ وان چو ده‌سهه‌لات ل سه‌ر عه‌ردێ مه نينه.
{ 26 } { قَالَتْ إِحْدَاهُمَا يَا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ ۖ إِنَّ خَيْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِيُّ الْأَمِينُ } ئێكێ ژ هه‌ردو كچكان گۆته بابێ خۆ: بابۆ وى كرێ بكه دا شڤانییا په‌زێ ته بكه‌ت؛ چونكى شڤانێ ژ هه‌مییان چێتر تو بگرى ئه‌وه يێ ب هێز بت ل سه‌ر پاراستنا په‌زێ ته، ويێ ئه‌مين وده‌سپاك بت كو تو ژ خيانه‌تا وى يێ پشتڕاست بى.
{ 27 } { قَالَ إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أُنْكِحَكَ إِحْدَى ابْنَتَيَّ هَاتَيْنِ عَلَىٰ أَنْ تَأْجُرَنِي ثَمَانِيَ حِجَجٍ ۖ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْرًا فَمِنْ عِنْدِكَ ۖ وَمَا أُرِيدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَيْكَ ۚ سَتَجِدُنِي إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ } پيره‌مێرى گۆته مووساى: من دڤێت ئێك ژ ڤان هه‌ردو كچێن خۆ بده‌مه ته، به‌رانبه‌ر هندێ تو هه‌شت سالان شڤانییا په‌زێ من بكه‌ى، ژ خۆ ئه‌گه‌ر ته كرنه ده‌هـ سال ئه‌و قه‌نجییه‌كه ژ نك ته، ومن نه‌ڤێت ل سه‌ر ته ب زه‌حمه‌ت بێخم وبكه‌مه ده‌هـ سال، وئه‌گه‌ر خودێ حه‌ز بكه‌ت تو د وه‌فادارى وهه‌ڤالينییێ دا دێ من ژ چاكان بينى.
{ 28 } { قَالَ ذَٰلِكَ بَيْنِي وَبَيْنَكَ ۖ أَيَّمَا الْأَجَلَيْنِ قَضَيْتُ فَلَا عُدْوَانَ عَلَيَّ ۖ وَاللَّهُ عَلَىٰ مَا نَقُولُ وَكِيلٌ } مووساى گۆت: ئه‌ڤا هه يا ته گۆتى د ناڤبه‌را من وته دايه، هه‌چى ده‌مێ ئه‌ز پێك بينم ژ هه‌ردو ده‌مان ئه‌و من حه‌قێ ته ب دورستى پێكئينا، وتشته‌كێ زێده‌تر ژ من نائێته خواستن، وخودێ ل سه‌ر گۆتنا ئه‌م دبێژين وه‌كيله، ئه‌و مه دبينت ودزانت كانێ ئه‌م ل سه‌ر چ پێكهاتينه.
{ 29 } { فَلَمَّا قَضَىٰ مُوسَى الْأَجَلَ وَسَارَ بِأَهْلِهِ آنَسَ مِنْ جَانِبِ الطُّورِ نَارًا قَالَ لِأَهْلِهِ امْكُثُوا إِنِّي آنَسْتُ نَارًا لَعَلِّي آتِيكُمْ مِنْهَا بِخَبَرٍ أَوْ جَذْوَةٍ مِنَ النَّارِ لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ } ڤێجا ده‌مێ پێغه‌مبه‌رێ خودێ مووساى -سلاڤ لێ بن- هه‌ر ده‌هـ سالێن شڤانییێ بۆ هه‌ڤالێ خۆ پێكئيناين، كو ده‌مێ پتر بوو، وئه‌و ب عه‌يال ڤه چوويه (مصرێ) وى ژ لايێ طوورى ڤه ئاگره‌ك ديت، مووساى گۆته بچويكێن خۆ: كا ڕاوه‌ستن ئه‌زێ ئاگره‌كى ژ لايێ طوورى ڤه دبينم؛ به‌لكى ئه‌ز خه‌به‌ره‌كى بۆ هه‌وه بينم، يان به‌لكى ئه‌ز هنده‌ك ئاگرى بۆ هه‌وه بينم دا هوين خۆ پێ گه‌رم بكه‌ن.
{ 30 } { فَلَمَّا أَتَاهَا نُودِيَ مِنْ شَاطِئِ الْوَادِ الْأَيْمَنِ فِي الْبُقْعَةِ الْمُبَارَكَةِ مِنَ الشَّجَرَةِ أَنْ يَا مُوسَىٰ إِنِّي أَنَا اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ } ڤێجا ده‌مێ مووسا هاتییه ئاگرى، ژ لايێ نهالێ يێ ڕاستێ ڤه ل پارچه‌يا پيرۆز ژ ڕه‌خێ دارێ خودێ گازى وى كر: ئه‌ى مووسا هندى ئه‌زم ئه‌ز خودێ مه خودايێ هه‌مى چێكرییان.
{ 31 } { وَأَنْ أَلْقِ عَصَاكَ ۖ فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّىٰ مُدْبِرًا وَلَمْ يُعَقِّبْ ۚ يَا مُوسَىٰ أَقْبِلْ وَلَا تَخَفْ ۖ إِنَّكَ مِنَ الْآمِنِينَ } وكو تو گۆپالێ خۆ بهاڤێژه، ئينا مووساى ئه‌و هاڤێت، ڤێجا ئه‌و بوو مار و ب ڕێڤه‌چوو، ده‌مێ مووساى ديتى ئه‌و ب ڕێڤه‌چووى وه‌كى تيره‌ماره‌كێ ساخ وى پشت ددايێ وژێ ڕه‌ڤى، وئه‌و ل پشت خۆ نه‌زڤڕى، ئينا خودايێ وى گازى كرێ: ئه‌ى مووسا ب نك من ڤه وه‌ره ونه‌ترسه؛ چونكى تو ژ وانى يێن ژ هه‌مى نه‌خۆشییان پشتڕاست.
{ 32 } { اسْلُكْ يَدَكَ فِي جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضَاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ وَاضْمُمْ إِلَيْكَ جَنَاحَكَ مِنَ الرَّهْبِ ۖ فَذَانِكَ بُرْهَانَانِ مِنْ رَبِّكَ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ ۚ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ } تو ده‌ستێ خۆ بكه د به‌ريكا كراسێ خۆ دا وده‌ربێخه دێ ده‌ركه‌ڤت سپى وه‌كى به‌فرێ، بێى چو ئێش ونه‌خۆشى لێ بن، وتو ده‌ستێ خۆ ب ته‌نشتا خۆ ڤه‌نه دا ژ ترسێ يێ ته‌نا بى، ئه‌ڤ هه‌ردو تشتێن من نيشا ته داين ئه‌ى مووسا: ژ گوهۆڕينا گۆپالی بۆ مارى، وسپيكرنا ده‌ستى بێى نساخییه‌ك لێ بت، دو نيشانن ژ خودايێ ته بۆ فيرعه‌ونى ومه‌زنێن ملله‌تێ وى. هندى فيرعه‌ون ومه‌زنێن ملله‌تێ وى بوون ئه‌و ملله‌ته‌كێ كافر بوون.
{ 33 } { قَالَ رَبِّ إِنِّي قَتَلْتُ مِنْهُمْ نَفْسًا فَأَخَافُ أَنْ يَقْتُلُونِ } مووساى گۆت: خودايێ من هندى ئه‌زم من مرۆڤه‌ك ژ ملله‌تێ فيرعه‌ونى يێ كوشتى ڤێجا ئه‌ز دترسم ئه‌و ژى من بكوژن.
{ 34 } { وَأَخِي هَارُونُ هُوَ أَفْصَحُ مِنِّي لِسَانًا فَأَرْسِلْهُ مَعِيَ رِدْءًا يُصَدِّقُنِي ۖ إِنِّي أَخَافُ أَنْ يُكَذِّبُونِ } وبرايێ من هاروون ئه‌و ژ من ئه‌زمان ڕه‌هوانتره، ڤێجا تو وى ژى د گه‌ل من بهنێره دا ئه‌و من ڕاست ده‌ربێخت، ودا ئه‌و پێش من ڤه وى تشتى بێژت يێ من دڤێت بۆ وان ئاشكه‌را بكه‌م، هندى ئه‌زم ئه‌ز دترسم ئه‌و من دره‌وين ده‌ربێخن ده‌مێ ئه‌ز دبێژمێ: ئه‌ز پێغه‌مبه‌ره‌كم بۆ هه‌وه هاتيمه هنارتن.
{ 35 } { قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَانًا فَلَا يَصِلُونَ إِلَيْكُمَا ۚ بِآيَاتِنَا أَنْتُمَا وَمَنِ اتَّبَعَكُمَا الْغَالِبُونَ } خودێ گۆته مووساى: ئه‌م دێ ته ب برايێ ته ب هێز ئێخين، ودێ هێجه‌ته‌كێ ل سه‌ر فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى ده‌ينه هه‌وه ڤێجا ئه‌و نه‌شێن چو خرابییێ بگه‌هيننه هه‌وه. هوين هه‌ردو -ئه‌ى مووسا وهاروون- وهه‌چییێ باوه‌رى ب هه‌وه ئيناى دێ يێن سه‌ركه‌فتى بن ل سه‌ر فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى؛ ژ به‌ر ئايه‌تێن مه وئه‌و حه‌قییا د گه‌ل هه‌وه دا.
{ 36 } { فَلَمَّا جَاءَهُمْ مُوسَىٰ بِآيَاتِنَا بَيِّنَاتٍ قَالُوا مَا هَٰذَا إِلَّا سِحْرٌ مُفْتَرًى وَمَا سَمِعْنَا بِهَٰذَا فِي آبَائِنَا الْأَوَّلِينَ } ڤێجا ده‌مێ مووسا بۆ فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى ب وان ئايه‌تێن مه يێن ئاشكه‌را هاتى يێن ڕاستییا پێغه‌مبه‌رينییا وى ئاشكه‌را دكه‌ن، وان گۆته مووساى: ئه‌ڤا تو بۆ مه پێ هاتى هه‌ما ب تنێ سێره‌به‌ندییه‌كه ژ دره‌و ونه‌حه‌قى ته يا ژ نك خۆ چێكرى، وئه‌ڤا تو به‌رێ مه دده‌يێ، مه ژ پێشییێن خۆ يێن به‌رى مه بۆرين گوهـ لێ نه‌بوويه.
{ 37 } { وَقَالَ مُوسَىٰ رَبِّي أَعْلَمُ بِمَنْ جَاءَ بِالْهُدَىٰ مِنْ عِنْدِهِ وَمَنْ تَكُونُ لَهُ عَاقِبَةُ الدَّارِ ۖ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ } ومووساى گۆته فيرعه‌ونى: خودايێ من ب وى زاناتره يێ ب حه‌قییێ ژ نك وى هاتى، وكانێ دويماهییا باش ل ئاخره‌تێ بۆ كێیه، هندى زۆردارن ب مراد ناكه‌ڤن.
{ 38 } { وَقَالَ فِرْعَوْنُ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ مَا عَلِمْتُ لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرِي فَأَوْقِدْ لِي يَا هَامَانُ عَلَى الطِّينِ فَاجْعَلْ لِي صَرْحًا لَعَلِّي أَطَّلِعُ إِلَىٰ إِلَٰهِ مُوسَىٰ وَإِنِّي لَأَظُنُّهُ مِنَ الْكَاذِبِينَ } وفيرعه‌ونى گۆته مه‌زنێن ملله‌تێ خۆ: گه‌لی مه‌زنان، من -ژبلی خۆ- چو خودايێن دى يێن هێژاى په‌رستنێ بۆ هه‌وه نه‌نیاسينه، ڤێجا تو -ئه‌ى هامان- ئاگره‌كى بۆ من ل سه‌ر ته‌قنێ هل بكه، حه‌تا ئه‌و دشديێت، وتو ئاڤاهییه‌كێ بلند بۆ من ئاڤا بكه؛ دا به‌لكى ئه‌ز به‌رێ خۆ بده‌مه وى خودايى يێ مووسا په‌رستنێ بۆ دكه‌ت، وهندى ئه‌زم ئه‌ز هزر دكه‌م ئه‌و د گۆتنا خۆ دا ژ دره‌وينانه.
{ 39 } { وَاسْتَكْبَرَ هُوَ وَجُنُودُهُ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ إِلَيْنَا لَا يُرْجَعُونَ } وفيرعه‌ونى وله‌شكه‌رێ وى بێ حه‌ق خۆ د عه‌ردێ (مصرێ) دا مه‌زنكر وباوه‌رى ب مووساى نه‌ئينا ودويكه‌فتنا وى د وى تشتى دا نه‌كر يێ وى به‌رێ وان دايێ، ووان هزر كر ئه‌و پشتى مرنێ نائێنه ڕاكرن ڤه.
{ 40 } { فَأَخَذْنَاهُ وَجُنُودَهُ فَنَبَذْنَاهُمْ فِي الْيَمِّ ۖ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ } ڤێجا مه فيرعه‌ون وله‌شكه‌رێ وى گرتن، ومه ئه‌و هه‌مى هاڤێتنه د ده‌ريايێ دا وخه‌ندقاندن، ڤێجا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌رێ خۆ بدێ كانێ دويماهییا ڤان ئه‌وێن زۆردارى ل خۆ كرى وكوفر ب خودايێ خۆ كرى يا چاوا بوويه؟
{ 41 } { وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ ۖ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ لَا يُنْصَرُونَ } ومه فيرعه‌ون وملله‌تێ وى بۆ ئاگرى كرنه سه‌ركێش، كافر وفاسق چاڤ ل وان دكه‌ن، وڕۆژا قيامه‌تێ ئه‌و نائێنه سه‌رێخستن؛ ژ به‌ر كو وان كوفر كرییه ودره‌و ب پێغه‌مبه‌رێ خودايێ خۆ كرییه.
{ 42 } { وَأَتْبَعْنَاهُمْ فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا لَعْنَةً ۖ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ هُمْ مِنَ الْمَقْبُوحِينَ } ومه د ڤێ دنيايێ دا غه‌زه‌ب وشه‌رمزارى ژ نك خۆ ب دويڤ فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى دا هنارتییه، وڕۆژا قيامه‌تێ ئه‌و ژ وانه يێن كريارێن وان دكرێت، ويێن دوير ژ ڕه‌حما خودێ.
{ 43 } { وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ مِنْ بَعْدِ مَا أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ الْأُولَىٰ بَصَائِرَ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةً لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ } و ب ڕاستى مه ته‌ورات بۆ مووساى ئينا پشتى كو مه ملله‌تێن به‌رى وى تێ برين -وه‌كى ملله‌تێ نووحى وعادى وثه‌موودى وملله‌تێ لووطى وخودانێن (مه‌ديه‌ن)- د وێ ته‌وراتێ دا وجه‌ك بۆ ئسرائيلیان هه‌بوو، دا ئه‌و به‌رێ خۆ بده‌نێ ومفاى بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرن وبزانن كانێ مفايێ وان وزيانا وان د چ دايه، ودلۆڤانى بۆ وى تێدا هه‌بوو يێ كارى پێ بكه‌ت ژ وان؛ دا به‌لكى ئه‌و قه‌نجییا خودێ ل سه‌ر خۆ ل بيرا خۆ بينن، وشوكرا وى سه‌را بكه‌ن، وكوفرێ پێ نه‌كه‌ن.
{ 44 } { وَمَا كُنْتَ بِجَانِبِ الْغَرْبِيِّ إِذْ قَضَيْنَا إِلَىٰ مُوسَى الْأَمْرَ وَمَا كُنْتَ مِنَ الشَّاهِدِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ل لايێ چياى يێ ڕۆژئاڤايا مووساى نه‌بووى ده‌مێ مه فه‌رمانا خۆ لێ كرى، وتو ژ شاهدێن وێ چه‌ندێ نه‌بووى، حه‌تا بێژن: ئه‌ڤه ب وێ ڕێكێ ته يا زانى.
{ 45 } { وَلَٰكِنَّا أَنْشَأْنَا قُرُونًا فَتَطَاوَلَ عَلَيْهِمُ الْعُمُرُ ۚ وَمَا كُنْتَ ثَاوِيًا فِي أَهْلِ مَدْيَنَ تَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِنَا وَلَٰكِنَّا كُنَّا مُرْسِلِينَ } به‌لێ پشتى مووساى مه چه‌ند ملله‌ته‌ك ئافراندن، ئه‌و ده‌مه‌كێ درێژ مان، ڤێجا وان په‌يمانا خودێ ژبيركر، وفه‌رمانا وى هێلا، وتو د ناڤ خه‌لكێ (مه‌ديه‌ن) دا يێ ئاكنجى نه‌بووى كيتابا مه بۆ وان بخوينى، دا تو سه‌رهاتییا وان بزانى وڤه‌گێڕى، به‌لێ ئه‌و به‌حسێ مووساى يێ تو پێ هاتى وه‌حییه، وشاهده ل سه‌ر په‌ياما ته.
{ 46 } { وَمَا كُنْتَ بِجَانِبِ الطُّورِ إِذْ نَادَيْنَا وَلَٰكِنْ رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ب ڕه‌خ چيايێ طوورى ڤه نه‌بووى ده‌مێ مه گازى مووساى كرى، وته تشته‌ك ژ وێ چه‌ندێ نه‌ديتبوو دا بزانى، به‌لێ مه تو هنارتى دلۆڤانییه‌ك ژ نك خودايێ ته؛ دا تو وى ملله‌تى بترسينى يێ به‌رى ته چو پێغه‌مبه‌ر بۆ نه‌هاتين وان بترسينن، دا به‌لكى ئه‌و وێ خێرێ ل بيرا خۆ بينن يا تو بۆ وان پێ هاتى وكارى پێ بكه‌ن، ووێ خرابییێ يا تو وان ژێ پاشڤه دبه‌ى ئه‌و خۆ ژێ دوير بكه‌ن.
{ 47 } { وَلَوْلَا أَنْ تُصِيبَهُمْ مُصِيبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ فَيَقُولُوا رَبَّنَا لَوْلَا أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آيَاتِكَ وَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ } وئه‌گه‌ر ژ به‌ر كوفرا ڤان كافران ب خودايێ وان عه‌زابه‌ك بگه‌هته وان، ئه‌و دێ بێژن: خودايێ مه بلا ته به‌رى هنگى پێغه‌مبه‌ره‌ك بۆ مه هنارتبا، ئه‌م دا دويكه‌فتنا وان ئايه‌تان كه‌ين يێن ته د كيتابا خۆ دا ئيناينه خوارێ، ودا ژ وان بين يێن باوه‌رى ب ته ئيناى.
{ 48 } { فَلَمَّا جَاءَهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِنَا قَالُوا لَوْلَا أُوتِيَ مِثْلَ مَا أُوتِيَ مُوسَىٰ ۚ أَوَلَمْ يَكْفُرُوا بِمَا أُوتِيَ مُوسَىٰ مِنْ قَبْلُ ۖ قَالُوا سِحْرَانِ تَظَاهَرَا وَقَالُوا إِنَّا بِكُلٍّ كَافِرُونَ } ڤێجا ده‌مێ موحه‌ممه‌د بۆ ڤى ملله‌تى هاتى دا وان بترسينت، وان گۆت: بلا ئه‌ڤى ژى يێ بۆ مه هاتییه هنارتن هنده‌ك موعجزه‌يێن به‌رچاڤ د گه‌ل دا هه‌بان، وه‌كى كا چاوا د گه‌ل مووساى هه‌بوون، وكيتابه‌كا ب جاره‌كێ بێته خوارێ بلا د گه‌ل وى با! تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان: ئه‌رێ ما جوهییان كوفر ب وێ نه‌كر يا مووسا به‌رێ پێ هاتى؟ ووان د ده‌ر حه‌قا ته‌وراتێ وقورئانێ دا گۆت: ئه‌و دو سێره‌به‌ندينه پشته‌ڤانییا ئێك ودو دكه‌ن، ووان گۆت: ئه‌م ب وان هه‌ردووان دكافرين.
{ 49 } { قُلْ فَأْتُوا بِكِتَابٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ هُوَ أَهْدَىٰ مِنْهُمَا أَتَّبِعْهُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه ڤان: پا دێ هوين كيتابه‌كێ ژ نك خودێ بينن ئه‌و ژ ته‌وراتێ وقورئانێ باشتر بت ئه‌ز دێ دويچوونا وێ كه‌م، ئه‌گه‌ر هوين د گۆتنا خۆ دا دڕاستگۆ بن.
{ 50 } { فَإِنْ لَمْ يَسْتَجِيبُوا لَكَ فَاعْلَمْ أَنَّمَا يَتَّبِعُونَ أَهْوَاءَهُمْ ۚ وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِنَ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ } ڤێجا ئه‌گه‌ر وان به‌رسڤا ته نه‌دا وكيتاب نه‌ئينا، ووان چو هێجه‌ت نه‌مان، تو بزانه كو هه‌ما ئه‌و دويكه‌فتنا دلچوونێن خۆ دكه‌ن، وكه‌س ژ وى به‌رزه‌تر نينه يێ دويكه‌فتنا دلچوونێن خۆ بكه‌ت بێى وى هيدايه‌ته‌ك ژ نك خودێ هه‌بت. هندى خودێیه به‌رێ وى ملله‌تێ زۆردار ناده‌ته حه‌قییێ يێ بێ ئه‌مرییا خودێ بكه‌ت، وپێ ل توخويبێن وى بدانت.
{ 51 } { وَلَقَدْ وَصَّلْنَا لَهُمُ الْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ } و ب ڕاستى مه ژ دلۆڤانى قورئان بۆ ملله‌تێ ته يا به‌رفره‌هـ وئاشكه‌راكرى؛ دا به‌لكى ئه‌و بيرا خۆ لێ بيننه‌ڤه، وعيبره‌تێ بۆ خۆ ژێ وه‌ربگرن.
{ 52 } { الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِهِ هُمْ بِهِ يُؤْمِنُونَ } ئه‌وێن به‌رى قورئانێ مه كيتاب دايێ -كو ئه‌و جوهى وفه‌له‌نه يێن گوهاڕتن نه‌كرى- باوه‌رییێ ب قورئانێ وموحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن دئينن.
{ 53 } { وَإِذَا يُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ قَالُوا آمَنَّا بِهِ إِنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا مِنْ قَبْلِهِ مُسْلِمِينَ } وئه‌گه‌ر ئه‌ڤ قورئانه بۆ وان يێن مه كيتاب دايێ بێته خواندن، ئه‌و دێ بێژن: مه باوه‌رى پێ ئينا، وكار ب وى تشتى كر یێ تێدا هه‌ى، هندى ئه‌وه ئه‌و حه‌قییه ژ خواديێ مه، هندى ئه‌مين ئه‌م به‌رى هاتنه خوارا وێ دموسلمان وخودێناس بووين؛ چونكى دينێ خودێ ئێكه، كو ئيسلامه.
{ 54 } { أُولَٰئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا وَيَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ } ئه‌وێن هه يێن سالۆخه‌تێن وان بۆرين خێرا كارێ وان دوجاركى بۆ وان دئێته‌دان: ژ به‌ر باوه‌رى ئينانا وان ب كيتابێن وان ب خۆ، و ژ به‌ر باوه‌رى ئينانا وان ب قورئانێ ژى ووێ صه‌برا وان كێشاى، و ژ سالۆخه‌تێن وانه ئه‌و ب باشییێ خرابییێ پاشدا دبه‌ن، و ژ وى ڕزقێ مه دايێ ئه‌و مالی د ڕێكا خێرێ وباشییێ دا خه‌رج دكه‌ن.
{ 55 } { وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَكُمْ أَعْمَالُكُمْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ لَا نَبْتَغِي الْجَاهِلِينَ } وئه‌گه‌ر ڤان گوهـ ل گۆتنه‌كا نه‌حه‌ق ببت ئه‌و گوهێ خۆ ناده‌نێ، ودبێژن: كريارێن مه يێن مه‌نه ئه‌م به‌رێ خۆ ژێ وه‌رناگێڕين، وكريارێن هه‌وه يێن هه‌وه‌نه وگونه‌ها هه‌وه ل سه‌ر هه‌وه‌يه، وئه‌م خۆ ب ڕه‌ددا هه‌وه‌ڤه موژيل ناكه‌ين، و ژ خێرێ پێڤه‌تر هه‌وه ژ مه گوهـ ل چو نابت، وئه‌م ل دويڤ نه‌زانينا هه‌وه هه‌وه نائاخێڤين؛ چونكى مه ڕێكا نه‌زانان نه‌ڤێت وئه‌م حه‌ز ژێ ناكه‌ين. وئه‌ڤه باشترين گۆتنه گازيكه‌رێن ڕێكا خودێ بكه‌ن.
{ 56 } { إِنَّكَ لَا تَهْدِي مَنْ أَحْبَبْتَ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ ۚ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ } هندى تويى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- تو ته‌وفيقا وى بۆ هيدايه‌تێ ناده‌ى يێ ته هيدايه‌تا وى بڤێت، به‌لكى ئه‌و چه‌نده ب ده‌ستێ خودێیه هه‌چییێ وى بڤێت ئه‌و به‌رێ وى بده‌ته ئيمانێ ئه‌و وى ب هيدايه‌ت دئينت، وته‌وفيقا وى دده‌ت، وئه‌و ب وى زاناتره يێ هێژاى هيدايه‌تێ بت له‌و وى ب هيدايه‌ت دئينت.
{ 57 } { وَقَالُوا إِنْ نَتَّبِعِ الْهُدَىٰ مَعَكَ نُتَخَطَّفْ مِنْ أَرْضِنَا ۚ أَوَلَمْ نُمَكِّنْ لَهُمْ حَرَمًا آمِنًا يُجْبَىٰ إِلَيْهِ ثَمَرَاتُ كُلِّ شَيْءٍ رِزْقًا مِنْ لَدُنَّا وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ } وكافرێن (مه‌كه‌هێ) گۆتن: ئه‌گه‌ر ئه‌م دويكه‌فتنا وێ حه‌قییێ بكه‌ين يا تو بۆ مه پێ هاتى، وخۆ ژ وه‌لی وخوداوه‌ندێن خۆ به‌رى بكه‌ين، ئه‌م ب كوشتن وگرتن وتالانكرنا مالی ژ عه‌ردێ مه دێ ئێينه ڕه‌ڤاندن، ئه‌رێ ما مه ئه‌و ل باژێره‌كێ ته‌نا نه‌داناينه، يێ كو مه ل سه‌ر خه‌لكى حه‌رامكرى خوينێ لێ بڕێژن، ژ به‌رێ هه‌ر تشته‌كى دئێته وێرێ؟ ڕزقه‌كه ژ نك مه، به‌لێ پترییا ڤان بوتپه‌رێسان بهايێ ڤان قه‌نجییان نزانن، ڤێجا شوكرا وى ناكه‌ن يێ ئه‌ڤ قه‌نجییه د گه‌ل وان كرين وگوهدارییا وى ناكه‌ن.
{ 58 } { وَكَمْ أَهْلَكْنَا مِنْ قَرْيَةٍ بَطِرَتْ مَعِيشَتَهَا ۖ فَتِلْكَ مَسَاكِنُهُمْ لَمْ تُسْكَنْ مِنْ بَعْدِهِمْ إِلَّا قَلِيلًا ۖ وَكُنَّا نَحْنُ الْوَارِثِينَ } ومه گه‌له‌ك گوند تێبرن ده‌مێ ژيارا وان ئه‌و ژ بيرڤه برين وبه‌رێ وان ژ باوه‌رییا ب پێغه‌مبه‌ران وه‌رگێڕاى، ڤێجا كافر بووين و د سه‌ر دا چووين، ڤێجا ئه‌وێن هه جهێن وانه هێشتا پشتى وان كێم جهـ ژ وان تێ نه‌بن ئاڤا نه‌بووينه، وئه‌م بووين ميراتگرێن به‌نییان ئه‌م وان دمرينين، پاشى ئه‌و دزڤڕنه نك مه، ڤێجا ئه‌م ل دويڤ كريارێن وان وان جزا دده‌ين.
{ 59 } { وَمَا كَانَ رَبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرَىٰ حَتَّىٰ يَبْعَثَ فِي أُمِّهَا رَسُولًا يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِنَا ۚ وَمَا كُنَّا مُهْلِكِي الْقُرَىٰ إِلَّا وَأَهْلُهَا ظَالِمُونَ } ونه‌بوويه كو خودايێ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ل سه‌ر ده‌مێ ته وان گوندێن ل دۆر (مه‌كه‌هێ) تێ ببه‌ت حه‌تا د ناڤ ماكا وان دا -كو (مه‌كه‌هه)- پێغه‌مبه‌ره‌كى نه‌هنێرت، ئايه‌تێن مه بۆ وان بخوينت، ونه‌بوويه كو ئه‌م گوندان تێ ببه‌ين ئه‌گه‌ر مرۆڤێن وان ب كوفر وگونه‌هكارییێ بۆ خۆ دزۆردار نه‌بن، ڤێجا ئه‌و ب وێ چه‌ندێ هێژاى عه‌زابدانێ دبن.
{ 60 } { وَمَا أُوتِيتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَمَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَزِينَتُهَا ۚ وَمَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ وَأَبْقَىٰ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ } وهه‌ر تشته‌كێ بۆ هه‌وه هاتییه‌دان -گه‌لی مرۆڤان- ژ مال وعه‌يالی، هه‌ما ئه‌و تشته‌كه هوين د ڤێ دنيايێ دا خۆشییێ پێ دبه‌ن، وخه‌مله‌كه ل به‌ر هه‌وه دئێته شرينكرن، وتشتێ ل نك خودێ بۆ وان هه‌ى يێن گوهدارییا وى دكه‌ن چێتر وبه‌رده‌وامتره؛ چونكى ئه‌و هه‌ر وهه‌ر دێ مينت وخلاس نابت، ئه‌رێ ڤێجا ما هه‌وه -ئه‌ى ملله‌تۆ- عه‌قه‌ل نابت هوين هزرێن خۆ پێ بكه‌ن، وباشى وخرابییێ پێ ڤاڤێرن؟
{ 61 } { أَفَمَنْ وَعَدْنَاهُ وَعْدًا حَسَنًا فَهُوَ لَاقِيهِ كَمَنْ مَتَّعْنَاهُ مَتَاعَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ثُمَّ هُوَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنَ الْمُحْضَرِينَ } ئه‌رێ ڤێجا هه‌چی به‌نییێ مه سۆزه‌ك ب به‌حه‌شتێ دايێ ژ به‌ر گوهدارییا وى بۆ مه، وئه‌و بگه‌هته وێ سۆزێ يا بۆ هاتییه‌دان، وه‌كى وییه يێ مه خۆشییا ژينا دنيايێ دايێ، ڤێجا وى خۆشى پێ بر، وخۆشییا به‌روه‌خت ب سه‌ر خۆشییا به‌رده‌وام ئێخست، پاشى ئه‌و ل ڕۆژا قيامه‌تێ دێ ژ وان بت يێن بۆ حسێب وجزاى هاتينه ئاماده‌كرن؟ هه‌ردو ده‌سته‌ك وه‌كى ئێك نابن، ڤێجا مرۆڤێ عاقل بلا وێ بۆ خۆ هلبژێرت يا هه‌ژى، كو گوهدارییا خودێ وڕازيبوونا وییه.
{ 62 } { وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ فَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَائِيَ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ } وڕۆژا خودێ گازى وان دكه‌ت يێن وه‌لی وصه‌نه‌م د دنيايێ دا بۆ وى كرينه شريك، ودبێژته وان: كانێ ئه‌و شريكێن هه‌وه ژ دره‌و دگۆت كو ئه‌و شريكێن منن؟
{ 63 } { قَالَ الَّذِينَ حَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ رَبَّنَا هَٰؤُلَاءِ الَّذِينَ أَغْوَيْنَا أَغْوَيْنَاهُمْ كَمَا غَوَيْنَا ۖ تَبَرَّأْنَا إِلَيْكَ ۖ مَا كَانُوا إِيَّانَا يَعْبُدُونَ } ئه‌وێن هێژاى عه‌زابێ بووين، كو گازيكه‌رێن كوفرێنه، گۆتن: خودايێ مه ئه‌وێن هه‌نه يێن ئه‌م د سه‌ر دا برين، مه ئه‌و د سه‌ر دا برن وه‌كى ئه‌م د سه‌ر دا چووين، ئه‌م ژ پشته‌ڤانى وسه‌رێخستنا وان دبه‌رينه، وان په‌رستنا مه نه‌دكر، به‌لكى وان په‌رستنا شه‌يتانان دكر.
{ 64 } { وَقِيلَ ادْعُوا شُرَكَاءَكُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ وَرَأَوُا الْعَذَابَ ۚ لَوْ أَنَّهُمْ كَانُوا يَهْتَدُونَ } و ل ڕۆژا قيامه‌تێ بۆ بوتپه‌ێسان هاته گۆتن: گازى وان هه‌ڤپشكێن خۆ بكه‌ن يێن هه‌وه ژبلی خودێ په‌رستن بۆ دكر، ئينا وان گازى وان كر وئه‌و د به‌رسڤا وان نه‌هاتن، ووان عه‌زاب ب چاڤ ديت، ئه‌گه‌ر ئه‌و د دنيايێ دا هاتبانه سه‌ر حه‌قییێ ئه‌و نه‌دهاتنه عه‌زابدان.
{ 65 } { وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ فَيَقُولُ مَاذَا أَجَبْتُمُ الْمُرْسَلِينَ } وڕوژا خودێ گازى ڤان بوتپه‌رێسان دكه‌ت، ڤێجا دبێژت: هه‌وه چ به‌رسڤ دابوو پێغه‌مبه‌ران د وى تشتى دا يێ مه ئه‌و بۆ هه‌وه پێ هنارتين؟
{ 66 } { فَعَمِيَتْ عَلَيْهِمُ الْأَنْبَاءُ يَوْمَئِذٍ فَهُمْ لَا يَتَسَاءَلُونَ } ئينا چو هێجه‌ت وان نه‌مان، ووان نه‌زانى دێ ب چ تشتى به‌رسڤا خۆ ده‌ن، ڤێجا ئه‌و پسيارێ ژ ئێك ودو ناكه‌ن كانێ ئه‌و دێ چ به‌رسڤێ ده‌ن.
{ 67 } { فَأَمَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَعَسَىٰ أَنْ يَكُونَ مِنَ الْمُفْلِحِينَ } ڤێجا هه‌چییێ تۆبه بكه‌ت ژ بوتپه‌رێسان، وپه‌رستنا خودێ ب تنێ بكه‌ت، وكارى ب وێ بكه‌ت يا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى فه‌رمان پێ كرى، ئه‌و ژ وانه يێن ل دنيايێ وئاخره‌تێ دسه‌ركه‌فتى.
{ 68 } { وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَيَخْتَارُ ۗ مَا كَانَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ ۚ سُبْحَانَ اللَّهِ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ } وخودايێ ته وى تشتى دئافرينت يێ وى بڤێت، ووى ژ به‌نییێن خۆ هل دبژێرت يێ وى بڤێت، وكه‌سێ چو كار وهلبژارتن د ده‌ستى دا نينه، به‌لكى هه‌ما ئه‌و چه‌نده ب خودێ ب تنێیه، يێ پاك وپيرۆز بت ژ شركا وان.
{ 69 } { وَرَبُّكَ يَعْلَمُ مَا تُكِنُّ صُدُورُهُمْ وَمَا يُعْلِنُونَ } وخودايێ ته دزانت كانێ چ د سنگێن به‌نییێن وى دايه وكانێ ئه‌و چ ئاشكه‌را دكه‌ن.
{ 70 } { وَهُوَ اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ لَهُ الْحَمْدُ فِي الْأُولَىٰ وَالْآخِرَةِ ۖ وَلَهُ الْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ } وئه‌وه ئه‌للاهـ يێ ژ وى پێڤه‌تر چو خودايێن ڕاست نينن په‌رستن بۆ بێته‌كرن، حه‌مد وشوكرا جوان د دنيايێ وئاخره‌تێ دا بۆ وییه، وحوكمدارییا د ناڤبه‌را خه‌لكى دا يا وییه، وهوين پشتى مرنا خۆ بۆ حسێب وجزايى دێ زڤڕنه نك وى.
{ 71 } { قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ اللَّيْلَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِضِيَاءٍ ۖ أَفَلَا تَسْمَعُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه: هوين -ئه‌ى گه‌لی مرۆڤان- بێژنه من ئه‌گه‌ر خودێ شه‌ڤێ ل سه‌ر هه‌وه به‌رده‌وام بهێلت حه‌تا ڕوژا قيامه‌تێ، ژبلی خودێ كى هه‌يه ڕۆناهییه‌كێ بده‌ته هه‌وه؟ ئه‌رێ ما هه‌وه باش گوهـ لێ نابت؟
{ 72 } { قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ النَّهَارَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِلَيْلٍ تَسْكُنُونَ فِيهِ ۖ أَفَلَا تُبْصِرُونَ } تو بێژه وان: بێژنه من ئه‌گه‌ر خودێ ڕۆژێ ل سه‌ر هه‌وه به‌رده‌وام بهێلت حه‌تا ڕۆژا قيامه‌تێ، ژبلی خودێ كى هه‌يه شه‌ڤه‌كێ بۆ هه‌وه بينت هوين تێدا ڤه‌حه‌ويێن وته‌نا ببن؟ ئه‌رێ ما هوين ب چاڤێن خۆ جودابوونا ڕۆژێ وشه‌ڤێ نابينن؟
{ 73 } { وَمِنْ رَحْمَتِهِ جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ } و ژ دلۆڤانییا وى ب هه‌وه -گه‌لی مرۆڤان- وى شه‌ڤ وڕۆژ يێن داينه هه‌وه ويێن ژێك جودا كرين، ڤێجا وى ئه‌ڤ شه‌ڤه يا تارى كرى؛ دا هوين لێ ڤه‌حه‌ويێن وله‌شێن هه‌وه تێدا ته‌نا ببن، ووى ڕۆژ بۆ هه‌وه يا ڕوهن كرى؛ دا هوين تێدا ل به‌ر ڕزقێ خۆ بگه‌ڕيێن، ودا هوين شوكرا وى بكه‌ن سه‌را قه‌نجییێن وى د گه‌ل هه‌وه كرين.
{ 74 } { وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ فَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَائِيَ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ } وڕۆژا خودێ گازى ڤان بوتپه‌رێسان دكه‌ت، ودبێژت: كانێ هه‌ڤپشكێن من يێن هه‌وه د دنيايێ دا ژ دره‌و دگۆت ئه‌و شريكێن منن؟
{ 75 } { وَنَزَعْنَا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا فَقُلْنَا هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ فَعَلِمُوا أَنَّ الْحَقَّ لِلَّهِ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ } و ژ ناڤ هه‌ر ملله‌ته‌كى ژ وان ملله‌تێن دره‌وپێكه‌ر مه شاهده‌ك ئيناده‌ر؛ دا شاهده‌يێ ل سه‌ر وێ شركا وان بده‌ت يا وان د دنيايێ دا كرى ووێ ده‌روين ده‌رێخستنا وان د گه‌ل پێغه‌مبه‌رێن خۆ كرى، ڤێجا مه گۆته وان ملله‌تان يێن ده‌رو ب وێ كرى يا پێغه‌مبه‌رێن وان پێ ژ نك خودێ هاتين: كانێ هێجه‌تا خۆ ل سه‌ر وێ شركێ بينن يا هوين دكه‌ن، ڤێجا وان هنگى زانى كو هێجه‌تا ڕاست يا خودێیه ل سه‌ر وان، وكو حه‌قى بۆ خودێیه، وتشتێ وان دره‌و پێ ل خودايێ خۆ دكر چوو، وچو مفا نه‌گه‌هانده وان، به‌لكى زيان گه‌هانده وان وئه‌و برنه ئاگرێ جه‌هنه‌مێ.
{ 76 } { إِنَّ قَارُونَ كَانَ مِنْ قَوْمِ مُوسَىٰ فَبَغَىٰ عَلَيْهِمْ ۖ وَآتَيْنَاهُ مِنَ الْكُنُوزِ مَا إِنَّ مَفَاتِحَهُ لَتَنُوءُ بِالْعُصْبَةِ أُولِي الْقُوَّةِ إِذْ قَالَ لَهُ قَوْمُهُ لَا تَفْرَحْ ۖ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْفَرِحِينَ } هندى قاروونه ئه‌و ژ ملله‌تێ مووساى بوو -سلاڤ لێ بن- ڤێجا ئه‌و د سه‌ر پییێ خۆ دا چوو، ووى خۆ ل سه‌ر وان مه‌زن كر، و مه ژ گه‌نجينه‌يێن مالی تشته‌كێ مه‌زن دابوو وى، حه‌تا وێ ده‌ره‌جێ هژماره‌كا مرۆڤێن ب هێز نه‌دشيان به‌س كليلێن گه‌نجينه‌يێن وى هلگرن، ده‌مێ ملله‌تێ وى گۆتییه وى: كه‌يفا خۆ ب وى مالی نه‌ئينه يێ ته هه‌ى، هندى خودێیه حه‌ز ژ وان ناكه‌ت يێن به‌تران دبن وشوكرا وى نه‌كه‌ن سه‌را قه‌نجییێن وى.
{ 77 } { وَابْتَغِ فِيمَا آتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ ۖ وَلَا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا ۖ وَأَحْسِنْ كَمَا أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْكَ ۖ وَلَا تَبْغِ الْفَسَادَ فِي الْأَرْضِ ۖ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ } وتو ب وى مالێ خودێ دايه ته خێرا ئاخره‌تێ بۆ خۆ بخوازه، كو د دنيايێ دا گوهدارییا خودێ بكه، وتو بارا خۆ ژ دنيايێ ژى ژ بير نه‌كه، كو خۆشییێ ب تشتێ حه‌لال ببه‌ى بێ زێده‌گاڤى، وتو ب دانا خێران قه‌نجییێ د گه‌ل خه‌لكى بكه، هه‌ر وه‌كى خودێ ب ڤى هه‌مى مالی قه‌نجى د گه‌ل ته كرى، ووى تشتێ خودێ ل سه‌ر ته حه‌رامكرى ژ ته‌عدايییا ل سه‌ر خه‌لكى تو نه‌كه، هندى خودێیه حه‌ز ژ خرابكاران ناكه‌ت.
{ 78 } { قَالَ إِنَّمَا أُوتِيتُهُ عَلَىٰ عِلْمٍ عِنْدِي ۚ أَوَلَمْ يَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ قَدْ أَهْلَكَ مِنْ قَبْلِهِ مِنَ الْقُرُونِ مَنْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُ قُوَّةً وَأَكْثَرُ جَمْعًا ۚ وَلَا يُسْأَلُ عَنْ ذُنُوبِهِمُ الْمُجْرِمُونَ } قاروونى گۆته وان مرۆڤان يێن شيره‌ت لێ كرى ژ ملله‌تێ وى: هه‌ما ژ به‌ر وێ زانين وشيانا من هه‌ى ئه‌ڤ هه‌مى گه‌نجينه يێن بۆ من هاتينه‌دان، ئه‌رێ وما قاروونى نه‌زانيبوو كو خودێ ژ ملله‌تێن به‌رى وى هنده‌كێن ژ وى ب هێزتر ومالدارتر تێبربوون؟ وپسيارا تاوانباران ژ گونه‌هێن وان نائێته‌كرن؛ چونكى خودێ يێ پێ زانايه، به‌لكى هه‌ما بۆ گه‌ف وپاشڤه‌برن پسيار ژ وان دئێته‌كرن، وخودێ ل دويڤ زانينا خۆ دێ وان عه‌زاب ده‌ت.
{ 79 } { فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوْمِهِ فِي زِينَتِهِ ۖ قَالَ الَّذِينَ يُرِيدُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا يَا لَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِيَ قَارُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٍ } ئينا قاروون ب هه‌مى خه‌ملا خۆ ڤه ده‌ركه‌فته ناڤ ملله‌تێ خۆ، ومه‌خسه‌دا وى ئه‌و بوو مه‌زنییا خۆ وگه‌له‌كییا مالێ خۆ نيشا وان بده‌ت، وده‌مێ ئه‌وێن خه‌ملا ژينا دينايێ دڤێت ئه‌و ديتى وان گۆت: خوزى ئه‌و مال وخه‌مل ومه‌نصبێ بۆ قاروونى هاتییه‌دان بۆ مه ژى هاتبادان، هندى قاروونه وى پشك وباره‌كا مه‌زن ژ دنيايێ هه‌يه.
{ 80 } { وَقَالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوَابُ اللَّهِ خَيْرٌ لِمَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا وَلَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الصَّابِرُونَ } وئه‌وێن زانين ب شريعه‌تێ خودێ بۆ هاتییه‌دان وڕاستییا تشتان زانى گۆته وان يێن گۆتين: خوزى ئه‌وا بۆ قاروونى هاتییه‌دان بۆ مه ژى هاتبا دان: تێچوون بۆ هه‌وه بت ته‌قوایا خودێ بكه‌ن وگوهدارییا وى بكه‌ن، خێرا خودێ بۆ وى يێ باوه‌رى ب وى وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وچاكى كرين، چێتره ژ وێ يا بۆ قاروونى هاتییه‌دان، و ب تنێ ئه‌و گوهدارییا ڤێ شيره‌تێ دكه‌ت وكارى پێ دكه‌ت يێ جيهادا نه‌فسا خۆ كرى، وصه‌بر ل سه‌ر گوهدارییا خودايێ خۆ كێشاى، وخۆ ژ بێ ئه‌مرییا وى دايه پاش.
{ 81 } { فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الْأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُ مِنْ فِئَةٍ يَنْصُرُونَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ الْمُنْتَصِرِينَ } ئينا مه عه‌رد ب قاروونى وخانییێ وى ڤه بره خوارێ، ووى چو به‌ڕه‌ڤان نه‌بوون به‌ڕه‌ڤانییێ ژ وى بكه‌ن ده‌مێ عه‌زابا خودێ ب سه‌ر دا هاتى، وئه‌و ل به‌ر خودێ يێ ئاسێ نه‌بوو ده‌مێ غه‌زه‌با خۆ ب سه‌ر دا ئيناى.
{ 82 } { وَأَصْبَحَ الَّذِينَ تَمَنَّوْا مَكَانَهُ بِالْأَمْسِ يَقُولُونَ وَيْكَأَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَيَقْدِرُ ۖ لَوْلَا أَنْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْنَا لَخَسَفَ بِنَا ۖ وَيْكَأَنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْكَافِرُونَ } وئه‌وێن دوهى هيڤى خواستى كو وه‌كى وى بن، نوكه ب خه‌م وترس ڤه كو عه‌زاب ب سه‌ر وان ژى دا بێت، گۆتن: هندى خودێیه يێ وى بڤێت ژ به‌نییێن خۆ ئه‌و ڕزقێ وى به‌رفره‌هـ دكه‌ت، ويێ وى بڤێت ئه‌و ڕزقێ وى به‌رته‌نگ دكه‌ت، وئه‌گه‌ر خودێ منه‌ت ل مه نه‌كربا دا ئه‌و عه‌ردى ب مه ژى ڤه وه‌كى قاروونى به‌ته خوارێ، ئه‌رێ ما ته نه‌زانییه كو كافر نه د دنيايێ دا ونه ل ئاخره‌تێ ئيفله‌حێ نابينن؟
{ 83 } { تِلْكَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوًّا فِي الْأَرْضِ وَلَا فَسَادًا ۚ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ } ئه‌و مالا ئاخره‌تێیه ئه‌م خۆشییا وێ دده‌ينه وان يێن خۆمه‌زنكرنا د عه‌ردى دا وخرابكارى نه‌ڤێت، ودويماهییا باش -كو به‌حه‌شته- بۆ وییه يێ خۆ ژ عه‌زابا خودێ دپارێزت وگوهدارییا وى دكه‌ت، وخۆ ژ حه‌رامى دده‌ته پاش.
{ 84 } { مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِنْهَا ۖ وَمَنْ جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَى الَّذِينَ عَمِلُوا السَّيِّئَاتِ إِلَّا مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } هه‌چییێ ڕۆژا قيامه‌تێ ب ته‌وحيدێ ووى كارێ چاك ڤه بێت يێ خودێ فه‌رمان پێ كرى، ئه‌وى خێره‌كا مه‌زن وپتر ژ وى كارى بۆ وى هه‌يه، وئه‌و خێر به‌حه‌شت وخۆشییا به‌رده‌وامه، وهه‌چییێ ب كارێن خراب ڤه بێت، ئه‌وێن خرابى كرين هه‌ما جزايێ كريارێن وان دكرن بۆ وان دئێته‌دان.
{ 85 } { إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرَادُّكَ إِلَىٰ مَعَادٍ ۚ قُلْ رَبِّي أَعْلَمُ مَنْ جَاءَ بِالْهُدَىٰ وَمَنْ هُوَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ } هندى ئه‌وه يێ قورئان بۆ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئينايه خوارێ، وفه‌رمان ل ته كرى كو تو وێ بگه‌هينییه خه‌لكى وپێگيرییێ پێ بكه‌ى، ئه‌و دێ ته زڤڕينته وى جهێ تو ژێ ده‌ركه‌فتى، كو مه‌كه‌هه، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه ڤان بوتپه‌رێسان: خودايێ من ب وى زاناتره يێ ب هيدايه‌تێ هاتى، و ب وى يێ د به‌رزه‌بوونه‌كا ئاشكه‌را دا ژ حه‌قییێ.
{ 86 } { وَمَا كُنْتَ تَرْجُو أَنْ يُلْقَىٰ إِلَيْكَ الْكِتَابُ إِلَّا رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ ۖ فَلَا تَكُونَنَّ ظَهِيرًا لِلْكَافِرِينَ } وته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- هيڤییا هاتنه خوارا قورئانێ بۆ خۆ نه‌دكر، به‌لێ خودێ ڕه‌حم ب ته بر وئه‌و بۆ ته ئينا خوارێ، ڤێجا تو شوكرا خودێ سه‌را قه‌نجییێن وى بكه، وبۆ خه‌لكێ سه‌رداچووى وبوتپه‌رێس نه‌به پشته‌ڤان.
{ 87 } { وَلَا يَصُدُّنَّكَ عَنْ آيَاتِ اللَّهِ بَعْدَ إِذْ أُنْزِلَتْ إِلَيْكَ ۖ وَادْعُ إِلَىٰ رَبِّكَ ۖ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ } وبلا ئه‌ڤ بوتپه‌رێسه ته ژ گه‌هاندن وبه‌لاڤكرنا ئايه‌ت وده‌ليلێن خودايێ ته پاشڤه‌نه‌به‌ن، پشتى كو وى ئه‌و بۆ ته ئيناينه خوارێ، وتو په‌ياما خودايێ خۆ بگه‌هينه، وتو د چو تشتان دا ژ بوتپه‌رێسان نه‌به.
{ 88 } { وَلَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ ۘ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ ۚ لَهُ الْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ } وتو د گه‌ل په‌رستنا خودێ په‌رستنا كه‌سێ دى نه‌كه؛ چونكى ئه‌و ب تنێیه خواديێ ب حه‌ق، وه‌جهێ وى تێ نه‌بت هه‌ر تشته‌كێ هه‌ى نامينت، حوكمدارى يا وییه، وهوين پشتى مرنێ بۆ حسێب وجزادانێ دێ زڤڕنه نك وى. وئه‌ڤ ئايه‌ته هه‌بوونا سالۆخه‌تێ وه‌جهى بۆ خودێ بنه‌جهـ دكه‌ت وه‌كى بابه‌تى كه‌مال ومه‌زنییا وى بت.
عربة الشراء 