الأنفَال

{ 1 } { بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفَالِ ۖ قُلِ الْأَنْفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ ۖ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَصْلِحُوا ذَاتَ بَيْنِكُمْ ۖ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر هه‌ڤالێن ته‌ پسيارا ده‌سكه‌فتییێن ڕۆژا (به‌درێ) ژ ته‌ دكه‌ن كانێ چاوا تو دێ وان د ناڤبه‌را وان دا لێكڤه‌كه‌ى؟ تو بێژه‌ وان: هندى مه‌سه‌لا ده‌سكه‌فتییانه‌ بۆ خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وییه‌، پێغه‌مبه‌ر ب فه‌رمانا خودايێ خۆ دێ وان لێكڤه‌ كه‌ت، ڤێجا هوين ژ عه‌زابا خودێ بترسن وبێ ئه‌مرییا وى نه‌كه‌ن، وهه‌ڤڕكییێ سه‌را ڤى مالى نه‌كه‌ن، و د ناڤبه‌را خۆ دا حالى چاك بكه‌ن، وپێگيرییێ ب گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى بكه‌ن، ئه‌گه‌ر هوين دخودان باوه‌رن؛ چونكى باوه‌رى هندێ دخوازت گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى بێته‌كرن.

{ 2 } { إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَعَلَىٰ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ } هه‌ما خودان باوه‌رێن ڕاست ودورست ب خودێ ئه‌ون يێن ئه‌گه‌ر به‌حسێ خودێ هاته‌كرن دلێن وان ڤه‌دله‌رزن، وئه‌گه‌ر ئايه‌تێن قورئانێ بۆ وان هاتنه‌ خواندن باوه‌رییا وان پتر لێ دئێت، وئه‌و خۆ دهێلنه‌ ب هيڤییا خودێ ڤه‌، نه‌ ئه‌و هيڤییێ ژ كه‌سێ دى دكه‌ن، ونه‌ ژ كه‌سێ دى دترسن.

{ 3 } { الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ } ئه‌وێن به‌رده‌وام نڤێژان ل ده‌مێ وان دكه‌ن، و ژ وى ڕزقێ مه‌ دايێ ئه‌و وێ دده‌ن يا مه‌ فه‌رمان پێ ل وان كرى.

{ 4 } { أُولَٰئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا ۚ لَهُمْ دَرَجَاتٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَمَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ } ئه‌ڤه‌، يێن ڤان كاران دكه‌ن ئه‌ون یێن ب سه‌رڤه‌ و د دل دا ب دورستى باوه‌رى ب وێ ئیناى يا خودێ بۆ وان هنارتى، جهێن بلند بۆ وان ل نك خودێ هه‌نه‌، ولێبۆرينا ژ گونه‌هان بۆ وان هه‌يه‌، وڕزقه‌كێ ب بها ژى، كو به‌حشته‌.

{ 5 } { كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ } كانێ چاوا ده‌مێ هوين د لێكڤه‌كرنا ده‌سكه‌فتییان دا ژێك جودا بووین خودێ ئه‌و ژ ده‌ستێ هه‌وه‌ ئينا ده‌رێ، ولێكڤه‌كرنا وان هێلا ب هيڤییا خۆ وپێغه‌مبه‌رێ خۆ ڤه‌، هه‌ر وه‌سا خودايێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ب وێ وه‌حییا جبريل بۆ ته‌ پێ هاتى فه‌رمان ل ته‌ كر كو تو ژ (مه‌دينێ) ده‌ركه‌ڤى دا به‌ر سنگێ كاروانێ قوره‌يشییان بگرى، هه‌ر چه‌نده‌ ده‌سته‌كه‌كێ ژ خودان باوه‌ران پێ نه‌خۆش بوو ژى.

{ 6 } { يُجَادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَمَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ يَنْظُرُونَ } ده‌سته‌كه‌ك ژ خودان باوه‌ران هه‌ڤڕكییێ د مه‌سه‌لا كرنا شه‌ڕى دا د گه‌ل ته‌ -ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر- دكه‌ن، پشتى بۆ وان ئاشكه‌را بووى كو ئه‌و دێ بت، هه‌ر وه‌كى ئه‌و بۆ مرنێ دئێنه‌ هاژۆتن، وئه‌و ب چاڤ به‌رێ خۆ دده‌نێ.

{ 7 } { وَإِذْ يَعِدُكُمُ اللَّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتَيْنِ أَنَّهَا لَكُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَيُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ } وهوين -گه‌لى هه‌ڤڕكان- سۆزا خودێ بيننه‌ بيرا خۆ ده‌مێ وى سۆز دايه‌ هه‌وه‌ كو ئه‌و ئێك ژ هه‌ردو ده‌سته‌كان ب ده‌ست هه‌وه‌ ڤه‌ بينت: كاروانى وئه‌و مالێ د گه‌ل وان دا، يان ژى كرنا شه‌ڕێ دوژمنى وسه‌ركه‌فتنا ل سه‌ر وان، وهه‌وه‌ دڤێت بێ شه‌ڕكرن هوين كاروانى ب ده‌ست خۆ ڤه‌ بينن، وخودێ دڤێت كو ئيسلامێ حه‌ق كه‌ت، و ب شه‌ڕكرنا هه‌وه‌ يا د گه‌ل كافران وێ ب سه‌ربێخت، وكافران ب تێبرنێ ببرينت.

{ 8 } { لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ } دا خودێ ئيسلامێ وموسلمانان سه‌رفه‌راز بكه‌ت، وشركێ وموشركان نه‌هێلت، ئه‌گه‌ر خۆ موشركان ب وێ چه‌ندێ نه‌خۆش بت ژى.

{ 9 } { إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُمْ بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُرْدِفِينَ } وهوين وێ قه‌نجییا خودێ ل ڕۆژا (به‌درێ) د گه‌ل هه‌وه‌ كرى ل بيرا خۆ بينن، ده‌مێ هه‌وه‌ سه‌ركه‌فتنا ل سه‌ر دوژمنى خواستى، ئينا خودێ داخوازا هه‌وه‌ ب جهـ ئينا ده‌مێ گۆتى: ئه‌ز ب هزار ملیاكه‌تێن ژ عه‌سمانى ڤه‌ دئێن دێ پشتا هه‌وه‌ گرم، ئه‌و هنده‌ك ب دويڤ هنده‌كان دا دێ ئێنه‌ خوار.

{ 10 } { وَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرَىٰ وَلِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُكُمْ ۚ وَمَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ } وئه‌و پشته‌ڤانى بۆ هه‌وه‌ خودێ كربوو مزگينییه‌ك بۆ سه‌ركه‌فتنێ، ودا دلێن هه‌وه‌ پێ ڕحه‌ت وته‌نا ببن، ودا هه‌وه‌ باوه‌رى ب سه‌ركه‌فتنا خودێ هه‌بت، وهندى سه‌ركه‌فتنه‌ هه‌ما ژ نك خودێ ب تنێیه‌، وئه‌و نه‌ ب هێز وزيره‌كییا هه‌وه‌يه‌. هندى خودێیه ‌د ملكێ خۆ دا يێ زاله‌، وئه‌و د شريعه‌ت وڕێڤه‌برنا خۆ دا يێ كار بنه‌جهه‌.

{ 11 } { إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعَاسَ أَمَنَةً مِنْهُ وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَيُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطَانِ وَلِيَرْبِطَ عَلَىٰ قُلُوبِكُمْ وَيُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدَامَ } ده‌مێ بۆ ته‌ناهییا ژ دوژمنى خودێ نقرۆسك ب سه‌ر هه‌وه‌ دا هنارتى، وئه‌و ژ عه‌وران ئاڤه‌كا پاقژ ب سه‌ر هه‌وه‌ دا دهنێرت؛ دا هه‌وه‌ پێ ژ پيساتییێن ئاشكه‌را پاقژ بكه‌ت، ودا ئه‌و دودلى وهزرێن شه‌يتانى ژ دلێن هه‌وه‌ بينته‌ ده‌ر، ودا دلێن هه‌وه‌ ل ده‌مێ شه‌ڕى ب صه‌برێ موكم بكه‌ت، ودا ئه‌و ب ته‌ڕكرنا خيزى پییێن خودان باوه‌ران ل عه‌ردى موكم بكه‌ت حه‌تا ئه‌و نه‌ته‌حسن.

{ 12 } { إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلَائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِينَ آمَنُوا ۚ سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْنَاقِ وَاضْرِبُوا مِنْهُمْ كُلَّ بَنَانٍ } ده‌مێ خودايێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وه‌حى بۆ وان فريشته‌يان هنارتى يێن وى پشته‌ڤانییا خودان باوه‌ران ل ڕۆژا (به‌درێ) پێ كرى، كو ئه‌زێ د گه‌ل هه‌وه‌، ئه‌ز هاريكارى وپشته‌ڤانییا هه‌وه‌ دكه‌م، ڤێجا هوين وان يێن باوه‌رى ئيناى ب هێز بێخن، ئه‌ز دێ ترسه‌كا دژوار وشكه‌ستنێ هاڤێمه‌ دلێن وان يێن باوه‌رى نه‌ئيناى، ڤێجا هوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- ل سه‌رێ كافران بده‌ن، و ل هه‌مى گه‌هـ ولايێن وان بده‌ن.

{ 13 } { ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ وَمَنْ يُشَاقِقِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ } ئه‌ڤا هه‌ يا كو ب سه‌رێ كافران هاتى ژ لێدانا سه‌ر وگه‌ه وستويان؛ ژ به‌ر نه‌گوهدارییا وانه‌ بۆ ئه‌مرێ خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى، وهه‌چییێ بێ ئه‌مرییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى بكه‌ت، هندى خودێیه‌ ل دنيايێ وئاخره‌تێ دێ جزایه‌كێ دژوار ده‌ته‌ وى.

{ 14 } { ذَٰلِكُمْ فَذُوقُوهُ وَأَنَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابَ النَّارِ } ئه‌وا هه‌ ئه‌و عه‌زابه‌ يا من بۆ هه‌وه‌ پێش ئێخستى گه‌لى كافرێن بێ ئه‌مرییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى د دنيايێ دا كرى، ڤێجا هوين د ژينا دنيايێ دا تام بكه‌نێ، و ل ئاخره‌تێ عه‌زابا ئاگرى بۆ هه‌وه‌ هه‌يه‌.

{ 15 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا زَحْفًا فَلَا تُوَلُّوهُمُ الْأَدْبَارَ } ئه‌ى گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى ودويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ وى كرى، ئه‌گه‌ر هوين د شه‌ڕى دا به‌رانبه‌ر كافران ڕاوه‌ستان ونێزيكى وان بوون هوين پشتا خۆ نه‌ده‌نه‌ وان، و ژ وان نه‌ڕه‌ڤن، وموكم ڕاوه‌ستن، هندى خودێیه ‌يێ د گه‌ل هه‌وه‌ وئه‌و دێ هه‌وه‌ ب سه‌ر وان ئێخت.

{ 16 } { وَمَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَىٰ فِئَةٍ فَقَدْ بَاءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ } وهه‌چییێ ژ هه‌وه‌ ل ده‌مێ شه‌ڕى پشتا خۆ بده‌ته‌ وان، ئه‌و تێ نه‌بت يێ بۆ حيله‌ چه‌پ بده‌ت، يان خۆ ب كۆمه‌كا موسلمانێن شه‌ڕكه‌ر ڕا بگه‌هينت ل چى جهێ ئه‌و لێ بن، ئه‌و -يێ پشت بده‌ت- هێژاى غه‌زه‌با خودێ بوو، وجهێ وى جه‌هنه‌مه‌، وئه‌و چ نه‌خۆش جهێ لێ زڤڕينێيه‌.

{ 17 } { فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ ۚ وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ رَمَىٰ ۚ وَلِيُبْلِيَ الْمُؤْمِنِينَ مِنْهُ بَلَاءً حَسَنًا ۚ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ } وهه‌وه‌ -گه‌لى خودان باوه‌ران- ل ڕۆژا (به‌درێ) بوتپه‌رێس نه‌كوشتينه‌، به‌لكى خودێ ئه‌و يێن كوشتين، ده‌مێ وى هاريكارییا هه‌وه‌ ل سه‌ر وێ چه‌ندێ كرى، وته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئه‌و نه‌هاڤێتبوو يا ته‌ هاڤێتى به‌لكى خودێ ئه‌و هاڤێتبوو، ده‌مێ وى ئه‌وا ته‌ هاڤێتى گه‌هاندییه‌ سه‌ر وچاڤێن بوتپه‌رێسان؛ ودا ئه‌و خودان باوه‌ران بجه‌ڕبينت ووان ب كرنا جيهادێ بگه‌هينته‌ بلندترين ده‌ره‌جان، ودا ئه‌و قه‌نجییا خۆ ب وان بده‌ته‌ زانين، ڤێجا دا ئه‌و شوكرا وى سه‌را وێ چه‌ندێ بكه‌ن. هندى خودێیه ‌گوهدێرێ پڕزانايه‌.

{ 18 } { ذَٰلِكُمْ وَأَنَّ اللَّهَ مُوهِنُ كَيْدِ الْكَافِرِينَ } ئه‌ڤ كارێ هه‌ ژ خودێیه ‌بۆ خودان باوه‌ران، وهندى خودێیه ‌ژ نوكه‌ وێ ڤه‌ فێل وپيلانێن كافران دێ لاواز وپويچ كه‌ت، حه‌تا ئه‌و به‌رانبه‌ر حه‌قییێ خۆ بچه‌مينن يان ژى تێ بچن.

{ 19 } { إِنْ تَسْتَفْتِحُوا فَقَدْ جَاءَكُمُ الْفَتْحُ ۖ وَإِنْ تَنْتَهُوا فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ ۖ وَإِنْ تَعُودُوا نَعُدْ وَلَنْ تُغْنِيَ عَنْكُمْ فِئَتُكُمْ شَيْئًا وَلَوْ كَثُرَتْ وَأَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ } هوين -گه‌لى كافران- ئه‌گه‌ر داخوازێ ژ خودێ بكه‌ن كو ئه‌و عه‌زابا خۆ داڕێژته‌ سه‌ر زۆردار وته‌عداكه‌ران، ئه‌ڤه‌ خودێ داخوازا هه‌وه‌ ب جهـ ئينا، ده‌مێ وى عه‌زابا خۆ دايه‌ هه‌وه‌ وه‌ك جزادان بۆ هه‌وه‌ ووج ژێ وه‌رگرتن بۆ ته‌قواداران، وئه‌گه‌ر هوين -گه‌لى كافران- كوفرا خۆ ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى به‌س كه‌ن، ئه‌و ل دنيايێ وئاخره‌تێ بۆ هه‌وه‌ چێتره‌، وئه‌گه‌ر هوين ل كرنا شه‌ڕێ موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن ودويكه‌فتییێن وى بزڤڕن، ئه‌م ژى دێ ل شكاندنا هه‌وه‌ ب ڕه‌نگه‌كێ وه‌كى شكاندنا ل ڕۆژا (به‌درێ) زڤڕين، وكۆما هه‌وه‌ ب تشته‌كى مفایى ناگه‌هينته‌ هه‌وه‌، وه‌كى كو ل ڕۆژا (به‌درێ) چو مفا نه‌گه‌هاندییه‌ هه‌وه‌، هه‌ر چه‌نده‌ هژمارا هه‌وه‌ وچه‌كێ هه‌وه‌ ژ يێ خودان باوه‌ران پتر ژى بوو، وهندى خودێیه ‌ب پشته‌ڤانییا خۆ يێ د گه‌ل خودان باوه‌ران.

{ 20 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ ئيناى، گوهدارییا خودێ وپيغه‌مبه‌رێ وى بكه‌ن، وهوين گوهدارییا خودێ وگوهدارییا پێغه‌مبه‌رێ وى نه‌هێلن، وهه‌وه‌ گوهـ ل وان هێجه‌ت وده‌ليلان دبت يێن د قورئانێ دا بۆ هه‌وه‌ دئێنه‌ خواندن.

{ 21 } { وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ قَالُوا سَمِعْنَا وَهُمْ لَا يَسْمَعُونَ } وهوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- د نه‌گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى دا، وه‌كى وان موشرك ودوڕوییان نه‌بن يێن ده‌مێ گوهـ ل كيتابا خودێ دبن بۆ وان دئێته‌ خواندن ئه‌و دبێژن: مه‌ ب گوهێن خۆ گوهـ لێ بوو، و ب ڕاستى ئه‌و د وێ ناگه‌هن يا وان گوهـ لێ بووى، وهزرا خۆ تێدا ناكه‌ن.

{ 22 } { إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ } ب ڕاستى خرابترين خودان رح ل سه‌ر عه‌ردى ب ڕێڤه‌ چووى -ژ چێكرییێن خودێ- ل نك خودێ ئه‌وێن كه‌ڕن يێن گوهێن وان ژ حه‌قییێ هاتينه‌ گرتن ڤێجا وان گوهـ لێ نابت، وئه‌وێن لالن يێن ئه‌زمانێن وان ژ گۆتنا حه‌قییێ لال بووين ڤێجا ئه‌و پێ نائاخڤن، ئه‌ڤه‌ ئه‌ون يێن د گۆتن وفه‌رمانا خودێ ناگه‌هن.

{ 23 } { وَلَوْ عَلِمَ اللَّهُ فِيهِمْ خَيْرًا لَأَسْمَعَهُمْ ۖ وَلَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّوْا وَهُمْ مُعْرِضُونَ } وئه‌گه‌ر خودێ زانيبا خێره‌ك د ڤان دا هه‌يه‌، دا وه‌ ل وان كه‌ت كو وان گوهـ ل شيره‌تێن قورئانێ ببا و د ده‌ليلێن خودێ گه‌هشتبان، به‌لێ وى زانى كو چو خێر د ڤان دا نينه‌ وكو ئه‌و باوه‌رییێ نائينن، وئه‌گه‌ر خۆ وى وه‌ ل وان كربا كو وان گوهـ لێ ببا ژى ژ هه‌ڤڕكى ئه‌و دا چن پشتا خۆ ده‌نه‌ باوه‌رییێ پشتى تێ دگه‌هشتن ژى، ووان ب چو ڕه‌نگان به‌رێ خۆ نه‌ددا حه‌قییێ.

{ 24 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ ۖ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رى وئیسلامێ ئيناى، ب گوهدارییێ هوین د به‌رسڤا خودێ وپيغه‌مبه‌رى وه‌رن، ئه‌گه‌ر وان هوين بۆ وێ حه‌قییێ گازيكرن يا هوين پێ زێندى ببن، و د گوهدانا هه‌وه‌ دا چاكییا دنيا وئاخره‌تا هه‌وه‌ هه‌يه‌، وهوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- بزانن هندى خودێیه ‌ئه‌وه‌ هه‌مى تشتان ب ڕێڤه‌ دبه‌ت، وئه‌وه‌ يێ دشێت بكه‌ڤته‌ د ناڤبه‌را مرۆڤى ووى تشتى دا يێ دلێ وى دچتێ، وهوين بزانن كو هوين بۆ ڕۆژه‌كا گومان تێدا نه‌بت دێ ئێنه‌ كۆمكرن.

{ 25 } { وَاتَّقُوا فِتْنَةً لَا تُصِيبَنَّ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْكُمْ خَاصَّةً ۖ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ } وهوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- هشيارى فتنه‌كێ بن خراب ونه‌خراب پێ دئێنه‌ جه‌رباندن، نه‌ ب تنێ ب سه‌ر گونه‌هكاران دا دئێت، به‌لكى ئه‌و ب سه‌ر وان چاكان ژى دا دئێت يێن دشێن ل سه‌ر كرنا خرابییێ خۆ نه‌ڕازى كه‌ن به‌لێ خۆ نه‌ڕازى ناكه‌ن، وهوين بزانن هندى خودێیه ‌يێ عه‌زاب دژواره‌ بۆ وى يێ بێ ئه‌مرییا وى بكه‌ت.

{ 26 } { وَاذْكُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلِيلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِي الْأَرْضِ تَخَافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآوَاكُمْ وَأَيَّدَكُمْ بِنَصْرِهِ وَرَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ } وهوين وان قه‌نجییان بيننه‌ بيرا خۆ يێن خودێ د گه‌ل هه‌وه‌ كرين ده‌مێ هوين ل (مه‌كه‌هێ) دكێم وبن ده‌ست، هوين دترسیان كافر ب له‌ز هه‌وه‌ ڤه‌ڕه‌ڤينن، ئينا وى جهه‌كێ ڤه‌حه‌ويانێ كو (مه‌دينه‌) بوو بۆ هه‌وه‌ په‌يداكر، ووى ب سه‌ركه‌فتنا خۆ ل سه‌ر وان ل ڕۆژا (به‌درێ) پشته‌ڤانییا هه‌وه‌ كر، ومالێ وان بۆ هه‌وه‌ كره‌ ده‌سكه‌فتى و ب حه‌لالى دا هه‌وه‌؛ دا هوين سوپاسییا وى بكه‌ن.

{ 27 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَخُونُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِكُمْ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، هوین خيانه‌تێ ل خودێ وپيغه‌مبه‌رێ وى نه‌كه‌ن كو وى تشتى بهێلن يێ خودێ كرنا وى ل سه‌ر هه‌وه‌ فه‌ركرى، ووى تشتى بكه‌ن يێ وى هوين ژێ داينه‌ پاش، وهوين ته‌خسيرییێ د وى ئێمانه‌تى دا نه‌كه‌ن يێ خودێ كرییه‌ د ده‌ستێ هه‌وه‌ دا، وهوين دزانن كو ئه‌و ئێمانه‌ته‌ ودڤێت بێته‌ پاراستن.

{ 28 } { وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ } وهوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- بزانن هندى مالێ هه‌وه‌يه‌ يێ خودێ كرییه‌ د ده‌ستێ هه‌وه‌ دا، وئه‌و عه‌يالێ وى دایه‌ هه‌وه‌، بۆ جه‌رباندن خودێ ئه‌و يێن داينه‌ هه‌وه‌؛ دا ئه‌و بزانت كانێ ئه‌و دێ سوپاسییا وى كه‌ن يان نه‌، وكانێ ئه‌و د ده‌رحه‌قا وان دا دێ گوهدارییا وى كه‌ن يان ژى دێ پێڤه‌ موژيل بن؟ وهوين بزانن هندى خودێیه ‌خێر وقه‌نجییه‌كا مه‌زن ل نك وى بۆ وان هه‌یه‌ یێن ته‌قوا وگوهدارییا وى دكه‌ن.

{ 29 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا وَيُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ۗ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، ئه‌گه‌ر هوين ته‌قوایا خودێ بكه‌ن كو فه‌رمانێن وى ب جهـ بينن ئه‌و دێ بۆ هه‌وه‌ ناڤبڕه‌كێ ئێخته‌ ناڤبه‌را حه‌قى ونه‌حه‌قییێ دا، وئه‌و دێ گونه‌هێن هه‌وه‌ يێن بۆرین بۆ هه‌وه‌ ژێ به‌ت وڤه‌شێرت، وهه‌وه‌ پێ ناگرت. وخودێیه ‌خودانێ قه‌نجى ودانا بۆش وبه‌رفره‌هـ.

{ 30 } { وَإِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ ۚ وَيَمْكُرُونَ وَيَمْكُرُ اللَّهُ ۖ وَاللَّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بينه‌ بيرا خۆ ده‌مێ كافرێن ملله‌تێ ته‌ ل (مه‌كه‌هێ) پيلان د ده‌رحه‌قا ته‌ دا دگێڕان؛ دا ئه‌و ته‌ بگرن يان بكوژن يان ژى ته‌ ژ باژێرێ ته‌ ده‌ربێخن. وان پيلان دژى ته‌ دگێڕان، به‌لێ خودێ پيلانێن وان ب سه‌رێ وان دا شكاندن، وخودێ پيلانان دگێڕت، وخودێ چێترينێ پيلانگێڕانه‌.

{ 31 } { وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا قَالُوا قَدْ سَمِعْنَا لَوْ نَشَاءُ لَقُلْنَا مِثْلَ هَٰذَا ۙ إِنْ هَٰذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ } وئه‌گه‌ر ئايه‌تێن قورئانا پيرۆز بۆ ڤان يێن ژ نه‌زانين وسه‌رڕه‌قى كوفر ب خودێ كرى بێنه‌ خواندن ئه‌و ژ نه‌زانین وڕكدارى دێ بێژن: ب ڕاستى به‌رى نوكه‌ مه‌ گوهـ ل ڤێ بوويه‌، ئه‌گه‌ر مه‌ ڤيابا ئه‌م ژى دا وه‌كى وێ قورئانێ بێژين، ئه‌ڤ قورئانا تو بۆ مه‌ دخوينى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ژ دره‌وێن خه‌لكێ به‌رێ پێڤه‌تر چو ددى نينه‌.

{ 32 } { وَإِذْ قَالُوا اللَّهُمَّ إِنْ كَانَ هَٰذَا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِنْدِكَ فَأَمْطِرْ عَلَيْنَا حِجَارَةً مِنَ السَّمَاءِ أَوِ ائْتِنَا بِعَذَابٍ أَلِيمٍ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بينه‌ بيرا خۆ ده‌مێ موشركێن ملله‌تێ ته‌ دوعا ژ خودێ كرى وگۆتين: ئه‌گه‌ر ئه‌ڤا موحه‌ممه‌د پێ هاتى ئه‌و حه‌قى بت یا ل نك ته‌، پا دێ تو به‌ران ژ عه‌سمانى ل مه‌ ببارينه‌، يان ژى عه‌زابه‌كا ب ئێش ودژوار بۆ مه‌ بينه‌.

{ 33 } { وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنْتَ فِيهِمْ ۚ وَمَا كَانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ } ونه‌بوويه‌ كو خودێ ڤان بوتپه‌رێسان عه‌زاب بده‌ت، وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- د ناڤ وان دا، ونه‌بوويه‌ كو خودێ وان عه‌زاب بده‌ت، وئه‌و داخوازا لێبورينێ ژ گونه‌هێن خۆ بكه‌ن.

{ 34 } { وَمَا لَهُمْ أَلَّا يُعَذِّبَهُمُ اللَّهُ وَهُمْ يَصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَمَا كَانُوا أَوْلِيَاءَهُ ۚ إِنْ أَوْلِيَاؤُهُ إِلَّا الْمُتَّقُونَ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ } وچاوا ئه‌و هێژاى عه‌زابا خودێ نابن، وئه‌و يێ وه‌لییێن خودێ يێن خودان باوه‌ر ژ طه‌وافا ل دۆر كه‌عبێ وكرنا نڤێژێ ل مزگه‌فتا حه‌رام دده‌نه‌ پاش؟ وئه‌و نه‌ وه‌لییێن خودێ بووينه‌، هه‌ما وه‌لییێن خودێ ئه‌ون يێن ته‌قوایا وى دكه‌ن وفه‌رمانێن وى ب جهـ دئينن، به‌لێ پترییا كافران نزانن؛ له‌وا وى تشتێ ل نك وان نه‌ هه‌ى، یێ ژ هه‌ى خه‌لكێ دى، ئه‌و بۆ خۆ ددانن.

{ 35 } { وَمَا كَانَ صَلَاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكَاءً وَتَصْدِيَةً ۚ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ } وهه‌ما نڤێژا وان ل نك مزگه‌فتا حه‌رام ب تنێ فيتك ڤه‌دان وده‌ست قوتان بوو. ڤێجا هوين تام بكه‌نه‌ عه‌زابا كوشتنێ وگرتنێ ل ڕۆژا (به‌درێ)؛ ژ به‌ر كوفرا هه‌وه‌ ووان كريارێن كافران يێن هه‌وه‌ دكرن.

{ 36 } { إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ لِيَصُدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ۚ فَسَيُنْفِقُونَهَا ثُمَّ تَكُونُ عَلَيْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ يُغْلَبُونَ ۗ وَالَّذِينَ كَفَرُوا إِلَىٰ جَهَنَّمَ يُحْشَرُونَ } هندى ئه‌ون يێن كوفر ب ته‌وحیدا خودێ كرى، وبێ ئه‌مرییا پێغه‌مبه‌رێ وى كرى، ئه‌و مالێ خۆ خه‌رج دكه‌ن ودده‌نه‌ سه‌رداچوويێن وه‌كى خۆ؛ دا ئه‌و به‌رێ خه‌لكى ژ ڕێكا خودێ بده‌نه‌ پاش، وخودان باوه‌ران ژ باوه‌رییا ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى بده‌نه‌ پاش، ڤێجا ئه‌و دێ مالێ خۆ د وێ ڕێكێ دا خه‌رج كه‌ن، پاشى دويماهییا وێ خه‌رجكرنێ دێ بۆ وان بته‌ كه‌سه‌ر وپه‌شێمانى؛ چونكى مالێ وان دێ چت، وهيڤییا وان دكر كو ڕۆناهییا خودێ ڤه‌مرينن وبه‌رێ خه‌لكى ژ ڕێكا وى بده‌نه‌ پاش ب جهـ نائێت، پاشى دويماهییێ خودان باوه‌ر دێ وان شكێنن. وئه‌وێن كافر بووين بۆ جه‌هنه‌مێ دێ ئێنه‌ كۆمكرن ودێ تێدا ئێنه‌ عه‌زابدان.

{ 37 } { لِيَمِيزَ اللَّهُ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَيَجْعَلَ الْخَبِيثَ بَعْضَهُ عَلَىٰ بَعْضٍ فَيَرْكُمَهُ جَمِيعًا فَيَجْعَلَهُ فِي جَهَنَّمَ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ } خودێ ئه‌ڤان كافران دێ كۆم كه‌ت وشه‌رمزاركه‌ت، ووان مالێ خۆ خه‌رج كر دا خه‌لكى ژ باوه‌رییا ب خودێ بده‌نه‌ پاش وبه‌رێ وان ژ ڕێكا وى وه‌رگێڕن، دا خودێ تشتێ پيس ژ يێ پاقژ ڤاڤێرت، ووى مالێ حه‌رام يێ بۆ پاشڤه‌برنا ژ ڕێكا خودێ هاتییه‌ خه‌رجكرن هنده‌كێ بدانته‌ سه‌ر هنده‌كێ، وهه‌مییێ بكه‌ته‌ د ئاگرێ جه‌هنه‌مێ دا، ئه‌ڤ كافره‌نه‌ يێن د دنيايێ وئاخره‌تێ دا دزيانكار.

{ 38 } { قُلْ لِلَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ يَنْتَهُوا يُغْفَرْ لَهُمْ مَا قَدْ سَلَفَ وَإِنْ يَعُودُوا فَقَدْ مَضَتْ سُنَّتُ الْأَوَّلِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه‌ وان بوتپه‌رێسێن كافربووين ژ ملله‌تێ ته‌: ئه‌گه‌ر ئه‌و خۆ ژ كوفرێ ودوژمناتییا پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن بده‌نه‌ پاش، و ل باوه‌رییا ب خودێ ب تنێ بزڤڕنه‌ڤه‌، وشه‌ڕێ پێغه‌مبه‌رى وخودان باوه‌ران به‌س بكه‌ن، خودێ دێ گونه‌هێن وان يێن بۆرین ژێ به‌ت؛ چونكى ئيسلام تشتێ به‌رى خۆ ژێ دبه‌ت. وئه‌گه‌ر ئه‌ڤ بوتپه‌رێسه‌ ڤه‌گه‌ڕيانه‌ شه‌ڕێ ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- پشتى وێ يا ته‌ ل ڕۆژا (به‌درێ) ئينايه‌ سه‌رێ وان، ب ڕاستى ڕێكا يێن به‌رێ يا بۆرى وبنه‌جهـ بووى، كو ئه‌گه‌ر وان به‌رده‌وامى دا كوفر وسه‌رڕه‌قییا خۆ ئه‌م دێ له‌زێ د عه‌زابدانا وان دا كه‌ين.

{ 39 } { وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ ۚ فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ } وهوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- شه‌ڕێ بوتپه‌رێسان بكه‌ن دا شرك وپاشڤه‌برنا ژ ڕێكا خودێ نه‌مينت، ودا په‌رستنا خودێ ب تنێ بێته‌كرن، ڤێجا ته‌نگاڤى ژ سه‌ر به‌نییێن خودێ ل عه‌ردى ڕاببت، وحه‌تا دين وپه‌رستن وگوهدان هه‌مى بۆ خودێ ب تنێ بت نه‌ بۆ كه‌سێ دى، ڤێجا ئه‌گه‌ر وان خۆ ژ شركێ وعه‌زابدانا خودان باوه‌ران دا پاش وئه‌و هاتنه‌ سه‌ر دينێ ڕاست، هندى خودێیه‌ تشته‌ك ژ كارێ ئه‌و دكه‌ن ژ كافرییێ یان هاتنا د ئیسلامێ دا ل به‌ر وى به‌رزه‌ نابت.

{ 40 } { وَإِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَوْلَاكُمْ ۚ نِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِيرُ } وئه‌گه‌ر ڤان بوتپه‌رێسان پشت دا وێ يا هه‌وه‌ -گه‌لى خودان باوه‌ران- به‌رێ وان دايێ كو باوه‌رییێ ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى بينن وشه‌ڕێ هه‌وه‌ به‌س كه‌ن، ووان به‌رده‌وامى ل سه‌ر كوفرێ وشه‌ڕێ هه‌وه‌ كر، هوين پشتڕاست بن وبزانن هندى خودێیه‌ پشته‌ڤانێ هه‌وه‌يه‌ وئه‌و دێ هه‌وه‌ ب سه‌ر وان ئێخت. ئه‌و باشترين پشته‌ڤان وهاريكاره‌ بۆ هه‌وه‌ وبۆ وه‌لییێن خۆ.

{ 41 } { وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ ۗ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ } وهوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- بزانن كو ئه‌و مالێ هوين د جيهادا د ڕێكا خودێ دا ب ده‌ست خۆڤه‌ دئينن ژ پێنج پشكێن وى چار بۆ وان شه‌ڕكه‌رانه‌ يێن ل شه‌ڕى ئاماده‌بووين، وپێنجێكا مايى دێ بته‌ پێنج پشك: يا ئێكێ بۆ خودێ وپێغه‌مبه‌رییه‌، ئه‌و د مفايێن گشتى يێن موسلمانان دا دئێته‌ خه‌رجكرن، ويا دووێ بۆ مرۆڤێن پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- يێن نێزيكه‌، كو بنه‌مالا هاشمى و موططه‌لبينه‌، ئه‌ڤه‌ پێش زه‌كاتێ ڤه‌ بۆ وان هاتییه‌دانان چونكى زه‌كات بۆ وان نه‌دورسته‌، ويا سییێ بۆ ئێتيمانه‌، ويا چارێ بۆ هه‌ژارانه‌، ويا پێنجێ بۆ وى ڕێڤنگیيه‌ يێ چو مال د ده‌ست دا نه‌ماى، ئه‌گه‌ر هه‌وه‌ باوه‌رى ب ته‌وحيدا خودێ هه‌يه‌، و ب وێ يا وى ل سه‌ر به‌نییێ خۆ موحه‌ممه‌دى ئينايه‌ خوارێ ژ ئايه‌ت وسه‌ركه‌فتنا ل وێ ڕۆژێ يا وى ل (به‌درێ) ژێكڤه‌كرن د ناڤبه‌را حه‌قی ونه‌حه‌قییێ دا كرى، ڕۆژا هه‌ردو كۆم گه‌هشتينه‌ ئێك كۆما خودان باوه‌ران وكۆما بوتپه‌رێسان، وخودێ ل سه‌ر هه‌مى تشتان يێ خودان شيانه‌ چو تشت وى بێزار ناكه‌ن.

{ 42 } { إِذْ أَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيَا وَهُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَىٰ وَالرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنْكُمْ ۚ وَلَوْ تَوَاعَدْتُمْ لَاخْتَلَفْتُمْ فِي الْمِيعَادِ ۙ وَلَٰكِنْ لِيَقْضِيَ اللَّهُ أَمْرًا كَانَ مَفْعُولًا لِيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَنْ بَيِّنَةٍ وَيَحْيَىٰ مَنْ حَيَّ عَنْ بَيِّنَةٍ ۗ وَإِنَّ اللَّهَ لَسَمِيعٌ عَلِيمٌ } وهوین ل بيرا خۆ بينن ده‌مێ هوين ل لايێ نهالێ يێ نێزيك بۆ (مه‌دينێ)، ودوژمنێ هه‌وه‌ ل لايێ نهالێ يێ دوير، وكاروانێ بازرگانییێ ل جهه‌كێ د بن هه‌وه‌ دا بوو ل لايێ نێزيكى لێڤا (ده‌ريایا سۆر)، وئه‌گه‌ر هه‌وه‌ به‌رگه‌ڕيان كربا كو ژڤانه‌كى بۆ ڤێ ديدارێ بدانن هوين ل سه‌ر ده‌سنيشانكرنا ژڤانى پێك نه‌دهاتن، به‌لێ خودێ بێ ژڤان هوين گه‌هاندنه‌ ئێك؛ دا ئه‌و وى كارى پێك بينت يێ كو هه‌ر دا پێك ئێت، كو ئه‌و وه‌لییێن خۆ ب سه‌ربێخت ودوژمنێن خۆ ب كوشتن وئێخسيرییێ شه‌رمزار بكه‌ت؛ دا ئه‌وێ تێ دچت هنگى تێ بچت پشتى هێجه‌تا خودێ بۆ وى ئاشكه‌را دبت، وئه‌و وێ ب چاڤ دبينت، ووى چو هێجه‌ت نه‌مينن، وئه‌وێ دژيت دا ب وێ هێجه‌تا خودێ يا بۆ وى ئاشكه‌را بووى ووى ديتى بژيت. وهندى خودێیه ‌گوهدێرێ گۆتنێن هه‌ردو ده‌سته‌كانه‌، چو ل به‌ر وى به‌رزه‌ نابت، ب ئنيه‌تێن وان يێ پڕزانايه‌.

{ 43 } { إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلًا ۖ وَلَوْ أَرَاكَهُمْ كَثِيرًا لَفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ سَلَّمَ ۗ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ل بيرا خۆ بينه‌ ده‌مێ خودێ هژمارا دوژمنێن ته‌ د خه‌ونێ دا كێم نيشا ته‌ داى، ڤێجا ته‌ ئه‌و بۆ خودان باوه‌ران گۆتى، ودلێن وان ب ڤێ چه‌ندێ موكم بووين، وئه‌و ل سه‌ر كرنا شه‌ڕێ وان بسته‌ بووين، وئه‌گه‌ر خودايێ ته‌ هژمارا وان گه‌له‌ك نيشا ته‌ دا با هه‌ڤالێن ته‌ د كرنا شه‌ڕێ وان دا دا دودل بن، وهوين دا ترسن و د كرنا شه‌ڕى دا دا ژێك جودا بن، به‌لێ خودێ سلامه‌تى دا وهوين ژ فاشلبوونێ پاراستن، و ژ ئه‌نجامێ وێ چه‌ندێ ڕزگاركرن. هندى ئه‌وه‌ ئه‌و ب تشتێن د دلان دا ڤه‌شارتى يێ پڕزانايه‌.

{ 44 } { وَإِذْ يُرِيكُمُوهُمْ إِذِ الْتَقَيْتُمْ فِي أَعْيُنِكُمْ قَلِيلًا وَيُقَلِّلُكُمْ فِي أَعْيُنِهِمْ لِيَقْضِيَ اللَّهُ أَمْرًا كَانَ مَفْعُولًا ۗ وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ } وهوین ل بیرا خۆ بینن ده‌مێ دوژمن هاتينه‌ مه‌يدانا شه‌ڕى، وهه‌وه‌ ئه‌و كێم ديتین ڤێجا هوين ل سه‌ر شه‌ڕێ وان بسته‌ بووین، وخودێ هوين د چاڤێن وان دا كێمكرن؛ دا ئه‌و باش خۆ بۆ شه‌ڕێ هه‌وه‌ ئاماده‌ نه‌كه‌ن؛ دا خودێ وى كارى پێك بينت يێ كو هه‌ر دا پێك ئێت، ڤێجا دا ئه‌و سۆز ب جهـ بێت يا خودێ دايه‌ هه‌وه‌ كو هوين دێ ب سه‌ركه‌ڤن، وپه‌يڤا خودێ بوو یا سه‌ركه‌فتى وپه‌يڤا كافران بنكه‌فت. ودويماهییا هه‌مى كاران بۆ نك خودێیه‌، ڤێجا ئه‌و دێ جزايێ هه‌ر ئێكى ده‌تێ.

{ 45 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا لَقِيتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُوا وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، ئه‌گه‌ر هوين هاتنه‌ ڕاستا كۆمه‌كێ ژ وان كافرێن خۆ بۆ شه‌ڕێ هه‌وه‌ ئاماده‌كرى، هوين خۆ ڕاگرن و ژ به‌ر وان نه‌ڕه‌ڤن، وهوين گه‌له‌ك خودێ ل بيرا خۆ بينن ودوعا ژێ بكه‌ن كو ئه‌و هه‌وه‌ ب سه‌ر دوژمنى بێخت؛ دا به‌لكى هوين ب مراد بكه‌ڤن.

{ 46 } { وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ ۖ وَاصْبِرُوا ۚ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ } وهوين د هه‌مى حالێن خۆ دا پێگيرییێ ب گوهدارییا خودێ وپيغه‌مبه‌رێ وى بكه‌ن، وهوين د ناڤبه‌را خۆ دا ب هه‌ڤڕكى نه‌چن دا گۆتنا هه‌وه‌ ژێكڤه‌ نه‌بت ودلێن هه‌وه‌ ژێك دوير نه‌كه‌ڤن، ڤێجا هوين لاواز ببن وهێز وسه‌ركه‌فتنا هه‌وه‌ نه‌مينت، وده‌مێ هوين دچنه‌ به‌رانبه‌ر دوژمنى هوين دبێنفره‌هـ بن. هندى خودێیه‌ ب هاريكارى وپشته‌ڤانییێ يێ د گه‌ل بێنفره‌هان، وئه‌و وان شه‌رمزار ناكه‌ت.

{ 47 } { وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بَطَرًا وَرِئَاءَ النَّاسِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ۚ وَاللَّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ } وهوين وه‌كى وان بوتپه‌رێسان نه‌بن يێن ب خۆمه‌زنكرن ڤه‌ وبۆ ڕيمه‌تى ژ باژێرێ خۆ ده‌ركه‌فتين؛ دا ئه‌و نه‌هێلن خه‌لك بێنه‌ د دينێ خودێ دا. وهندى خودێیه ‌ب كارێ ئه‌و دكه‌ن يێ زانايه‌ ووى دۆرا لێ گرتى چو تشته‌ك ل به‌ر وى به‌رزه‌ نابت.

{ 48 } { وَإِذْ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَكُمُ الْيَوْمَ مِنَ النَّاسِ وَإِنِّي جَارٌ لَكُمْ ۖ فَلَمَّا تَرَاءَتِ الْفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَىٰ عَقِبَيْهِ وَقَالَ إِنِّي بَرِيءٌ مِنْكُمْ إِنِّي أَرَىٰ مَا لَا تَرَوْنَ إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ ۚ وَاللَّهُ شَدِيدُ الْعِقَابِ } وهوين ل بيرا خۆ بينن ده‌مێ شه‌يتانى بۆ بوتپه‌رێسان ئه‌و كار شرينكرى يێ ئه‌و ژ به‌ر هاتين وخۆ بۆ ئاماده‌كرى، ووى گۆته‌ وان: ئه‌ڤرۆ كه‌سه‌ك نه‌شێته‌ هه‌وه‌، وهندى ئه‌زم ئه‌ز پشته‌ڤانێ هه‌وه‌مه‌، ڤێجا ده‌مێ هه‌ردو ده‌سته‌ك گه‌هشتينه‌ ئێك: بوتپه‌رێس وشه‌يتان د گه‌ل دا، وموسلمان وفريشته‌ د گه‌ل دا، شه‌يتانى پشتا خۆ دا وان وزڤڕى، وگۆته‌ بوتپه‌رێسان: هندى ئه‌زم ئه‌زێ ژ هه‌وه‌ به‌ريمه‌، ئه‌زێ وى تشتى دبينم يێ هوين نابينن ژ هاتنا فريشته‌يان بۆ پشته‌ڤانییا موسلمانان، هندى ئه‌زم ئه‌ز ژ خودێ دترسم، ڤێجا وى ئه‌و شه‌رمزاركرن وخۆ ژ وان به‌رى كر. وخودێ يێ عه‌زاب دژواره‌ بۆ وى يێ گوهدارییا وى نه‌كه‌ت و ب دورستى تۆبه‌ نه‌كه‌ت.

{ 49 } { إِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ غَرَّ هَٰؤُلَاءِ دِينُهُمْ ۗ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ } وهوين ل بيرا خۆ بينن ده‌مێ خودانێن دودلى ونفاقێ ودلێن نه‌ساخ -ده‌مێ ئه‌و هژمارا موسلمانان يا كێم وهژمارا خۆ يا بۆش دبينن- دبێژن: دينێ ڤان موسلمانان ئه‌و يێن خاپاندين، وبه‌رێ وان يێ دايه‌ ڤێ ڕێكێ، ووان دوڕوییان نه‌زانییه‌ كو هه‌چییێ خۆ ب هيڤییا خودێ ڤه‌ بهێليت وخۆ ب سۆزا وى پشت ڕاست بكه‌ت خودێ وى شه‌رمزار ناكه‌ت، هندى خودێیه ‌يێ زاله‌ چو تشت وى بێزار ناكه‌ت، د ڕێڤه‌برن وكارێ خۆ دا يێ كاربنه‌جهه‌.

{ 50 } { وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُوا ۙ الْمَلَائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ } وئه‌گه‌ر تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ببينى ده‌مێ فريشته‌ ڕحێن كافران دستينن، وئه‌و ل ده‌مێ هاتنا وان ل ڕوییێن وان دده‌ن، و ل ده‌مێ ڕه‌ڤينا وان ل پاشییێن وان دده‌ن، ودبێژنه‌ وان: تام بكه‌نه‌ عه‌زابا سۆژه‌ك، ئه‌گه‌ر تو وێ چه‌ندێ ببينى كاره‌كێ مه‌زن دێ بينى. وئه‌ڤه‌ ئه‌گه‌ر ژ به‌ر شه‌ڕێ به‌درێ هات بت ژى ئه‌و یا گشتییه‌ د حه‌قێ هه‌مى كافران دا.

{ 51 } { ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَأَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ } ئه‌وا هه‌ یا ب سه‌رێ هه‌وه‌ -گه‌لى بوتپه‌رێسان- هاتى، ژ به‌ر كريارێن هه‌وه‌ يێن خرابه‌ ل دنیایێ، وخودێ هندى زه‌رره‌یه‌كێ ژى زۆردارییێ ل كه‌سه‌كێ ژ چێكرییێن خۆ ناكه‌ت، به‌لكى ئه‌و فه‌رمان ڕه‌وایه‌كێ دادكه‌ره‌ يێ كو زۆردارییێ ناكه‌ت.

{ 52 } { كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ ۙ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۚ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ شَدِيدُ الْعِقَابِ } ئه‌وا وێ ڕۆژێ ب سه‌رێ بوتپه‌رێسان هاتى ئه‌و ڕێبازه‌ يا خودێ د عه‌زابدانا سه‌رداچوويێن ملله‌تێن به‌رێ دا ب كار دئيناى، وه‌كى فيرعه‌ونى ويێن به‌رى وى، ده‌مێ وان باوه‌رى ب ئايه‌تێن خودێ نه‌ئيناى وپێغه‌مبه‌رێن وى دره‌وين ده‌رێخستين، ئينا خودێ ژ به‌ر گونه‌هێن وان عه‌زابا خۆ داڕێته‌ سه‌ر وان. هندى خودێیه ‌يێ ب هێزه‌ كه‌س نه‌شێتێ، يێ عه‌زاب دژواره‌ بۆ وى يێ گوهدارییا وى نه‌كه‌ت وتۆبه‌ نه‌كه‌ت.

{ 53 } { ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَىٰ قَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ ۙ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ } ئه‌ڤ جزايێ خراب‌ ژ به‌ر هندێيه‌ چونكى نه‌بوويه‌ ئه‌گه‌ر خودێ قه‌نجییه‌كێ د گه‌ل ملله‌ته‌كى بكه‌ت جاره‌كا دى ئه‌و وێ قه‌نجییێ ژ وان بستينت حه‌تا ئه‌و حالێ خۆ نه‌گوهۆڕن ژ باشییێ بۆ خرابییێ، وهندى خودێیه ‌گوهدێرێ گۆتنێن به‌نییێن خۆيه‌، يێ پڕزانايه‌ ب حالێ وان، ووێ د گه‌ل وان دكه‌ت يا زانین وحه‌زكرنا وى دخوازت.

{ 54 } { كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ ۙ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۚ كَذَّبُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ فَأَهْلَكْنَاهُمْ بِذُنُوبِهِمْ وَأَغْرَقْنَا آلَ فِرْعَوْنَ ۚ وَكُلٌّ كَانُوا ظَالِمِينَ } مه‌ته‌لا ڤان كافران د ڤێ چه‌ندێ دا وه‌كى مه‌ته‌لا ملله‌تێ فيرعه‌ونییه‌ ئه‌وێن مووسا دره‌وين ده‌رێخستى، ووه‌كى مه‌ته‌لا ملله‌تێن به‌رێیه‌ ژى يێن پێغه‌مبه‌رێن خۆ دره‌وين ده‌رێخستين ڤێجا ژ به‌ر گونه‌هێن وان خودێ ئه‌و تێبرن، ووى ده‌سته‌كا فيرعه‌ونى د ده‌ريايێ دا خه‌ندقاندن، ووان ئه‌و دكر يا بۆ وان چێ نه‌دبوو ئه‌و بكه‌ن كو پێغه‌مبه‌رێن خودێ دره‌وين ده‌رێخستين وكوفر ب ئايه‌تێن وى كرى، وشريك بۆ وى د په‌رستنێ دا داناين.

{ 55 } { إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الَّذِينَ كَفَرُوا فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ } ب ڕاستى خرابترين خودان ڕح ل سه‌ر عه‌ردى ب ڕێڤه‌ چووین ل نك خودێ ئه‌و كافرن يێن ڕژدییێ ل سه‌ر كوفرا خۆ دكه‌ن، ئه‌و باوه‌رییێ ب پێغه‌مبه‌رێن خودێ نائينن، وباوه‌رییێ ب ته‌وحيدا وى ژى نائينن، و ل دويڤ شريعه‌تێ وى ناچن.

{ 56 } { الَّذِينَ عَاهَدْتَ مِنْهُمْ ثُمَّ يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِي كُلِّ مَرَّةٍ وَهُمْ لَا يَتَّقُونَ } ژ ڤان خرابان ئه‌و جوهينه‌ يێن په‌يمان د گه‌ل ته‌ گرێداى كو ئه‌و شه‌ڕێ ته‌ نه‌كه‌ن ودژى ته‌ هاريكارییا كه‌سێ نه‌كه‌ن، پاشى هه‌ر جار ئه‌و په‌يمانا خۆ دشكێنن، وئه‌و ژ خودێ ناترسن.

{ 57 } { فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِي الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِمْ مَنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ } ڤێجا ئه‌گه‌ر تو د جه‌نگه‌كى دا چوويه‌ به‌رانبه‌ر ڤان بێ سۆزان، تو وێ عه‌زابێ بينه‌ سه‌رێ وان يا كو ترسێ بهاڤێته‌ دلێ خه‌لكێ دى ژى، وكۆما وان به‌لاڤ بكه‌ت؛ دا به‌لكى ئه‌و بيرا خۆ لێ بيننه‌ ڤه‌، ووێ نه‌كه‌ن يا يێن به‌رى وان كرى.

{ 58 } { وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِيَانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَىٰ سَوَاءٍ ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْخَائِنِينَ } وئه‌گه‌ر تو ترسیاى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- كو ملله‌ته‌ك خيانه‌تێ ل ته‌ بكه‌ت ونيشانێن وێ چه‌ندێ ژێ ديار بوون تو په‌يمانا وان بهاڤێژه‌ به‌ر وان؛ دا ژ ئه‌ڤرۆ وێڤه‌ هه‌ردو لا وه‌كى ئێك ب وێ چه‌ندێ دزانا بن. هندى خودێیه ‌حه‌ز ژ خيانه‌تكاران ناكه‌ت يێن سۆز وپه‌يمانێن خۆ دشكێنن.

{ 59 } { وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَبَقُوا ۚ إِنَّهُمْ لَا يُعْجِزُونَ } وئه‌وێن كوفر ب ئايه‌تێن خودێ كرى بلا هزر نه‌كه‌ن ئه‌و ژ ده‌ست مه‌ ده‌ركه‌فتن وڕزگار بوون، وكو خودێ نه‌شێته‌ وان، هندى ئه‌ون ئه‌و ژ عه‌زابا خودێ قورتال نابن.

{ 60 } { وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ ۚ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ } وهوين -گه‌لى موسلمانان- بۆ به‌رسنكگرتنا دوژمنى هه‌ر تشته‌كێ هوين بشێن ژ هێزێ وهژمارێ ئاماده‌ بكه‌ن؛ دا هوين ب وێ چه‌ندێ ترسێ بهاڤێنه‌ دلێ نه‌يارێن خودێ ونه‌يارێن خۆ ئه‌وێن ل به‌ر هه‌وه‌ ددانن، ودا هوين وان ژى بترسينن يێن هێشتا دوژمنییا خۆ بۆ هه‌وه‌ ئاشكه‌را نه‌كرى، به‌لێ خودێ وان دنیاست و ب يا د دلێ وان دا يێ زانايه‌. وهه‌ر ماله‌كى يان تشته‌كێ هوين د ڕێكا خودێ دا خه‌رج بكه‌ن بۆ به‌ڕه‌ڤانییا ژ ئيسلامێ خودێ د دنيايێ دا دێ بۆ هه‌وه‌ به‌ده‌ل ڤه‌كه‌ت، وئه‌و دێ خێرا وى ل ئاخره‌تێ ده‌ته‌ هه‌وه‌، وتشته‌ك ژ خێرا هه‌وه‌ ژ هه‌وه‌ نائێته‌ كێمكرن.

{ 61 } { وَإِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ ۚ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ } وئه‌گه‌ر وان مه‌يلا ئاشتییێ كر وخۆ ژ شه‌ڕى دا پاش، تو ژى -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- مه‌يلێ بۆ وێ چه‌ندێ بكه‌ وخۆ بهێله‌ ب هيڤییا خودێ ڤه‌، وباوه‌رییا خۆ ب وى موكم بكه‌. هندى ئه‌وه‌ ئه‌و گوهدێرێ گۆتنێن وانه‌، يێ پڕزانايه‌ ب ئنيه‌تێن وان.

{ 62 } { وَإِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ اللَّهُ ۚ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤْمِنِينَ } وئه‌گه‌ر ئه‌وێن په‌يمان دایه‌ ته‌ دلێ خۆ بره‌ خاپاندنا ته‌ خودێ به‌سى ته‌يه‌ كو نه‌هێلت پيلانێن وان سه‌رى بگرن، هندى ئه‌وه‌ ئه‌وى ب سه‌ركه‌فتنا خۆ و ب موهاجرى وئه‌نصارییێن خودان باوه‌ر پشته‌ڤانییا ته‌ كر.

{ 63 } { وَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ ۚ لَوْ أَنْفَقْتَ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مَا أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ ۚ إِنَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ } ووى دلێن وان پشتى ژێكڤه‌بوونێ گه‌هاندنه‌ ئێك، ئه‌گه‌ر ته‌ مالێ دنيايێ هه‌مى خه‌رج كربا دا دلێن وان بگه‌هينییه‌ ئێك تو نه‌ دشياى وێ چه‌ندێ بكه‌ى، به‌لێ خودێ ئه‌و ل سه‌ر باوه‌رییێ گه‌هاندنه‌ ئێك وئه‌و هه‌مى بوونه‌ برايێن ئێك، هندى ئه‌وه‌ ئه‌و د ملكێ خۆ دا يێ زاله‌، و د كار وڕێڤه‌برنا خۆ دا يێ كاربنه‌جهه‌.

{ 64 } { يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ } ئه‌ى پيغه‌مبه‌ر خودێ به‌سى ته‌يه‌، وبه‌سى وانه‌ يێن د گه‌ل ته‌ ژ خودان باوه‌ران كو خرابییا دوژمنێن هه‌وه‌ ژ هه‌وه‌ دوير بكه‌ت.

{ 65 } { يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى الْقِتَالِ ۚ إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ ۚ وَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ يَغْلِبُوا أَلْفًا مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَفْقَهُونَ } ئه‌ى پيغه‌مبه‌ر تو خودان باوه‌ران بۆ شه‌ڕكرنێ پال بده‌، ئه‌گه‌ر بيستێن بێنفره‌هـ د ناڤ هه‌وه‌ دا هه‌بن ده‌مێ هوين به‌رانبه‌ر دوژمنى ڕادوه‌ستن هوين دێ شێنه‌ دوسه‌دان ژ وان، وئه‌گه‌ر سه‌دێن جيهادكه‌ر وبێنفره‌هـ د ناڤ هه‌وه‌ دا هه‌بن هوين دێ شێنه‌ هزار كافران؛ چونكى ئه‌و ملله‌ته‌كن نزانن كانێ خودێ چ بۆ موجاهدان ئاماده‌كرییه‌، وهه‌ما ب تنێ بۆ خرابكارى وخۆمه‌زنكرنا د عه‌ردى دا ئه‌و شه‌ڕى دكه‌ن.

{ 66 } { الْآنَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنْكُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا ۚ فَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ ۚ وَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوا أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ } نوكه‌ گه‌لى خودان باوه‌ران ژ به‌ر لاوازییا هه‌وه‌ خودێ ل سه‌ر هه‌وه‌ سڤك كر، ڤێجا ئه‌گه‌ر سه‌دێن بێنفره‌هـ د ناڤ هه‌وه‌ دا هه‌بن دێ شێنه‌ دوسه‌د كافران، وئه‌گه‌ر هزار ژ هه‌وه‌ هه‌بن ب ئانه‌هییا خودێ دێ شێنه‌ دو هزاران ژ وان. وخودێ ب سه‌ركه‌فتن وپشته‌ڤانییا خۆ يێ د گه‌ل بێنفره‌هان.

{ 67 } { مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَسْرَىٰ حَتَّىٰ يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ ۚ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيَا وَاللَّهُ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ } نه‌بوويه‌ بۆ پێغه‌مبه‌ره‌كى كو وى ئێخسير هه‌بن حه‌تا ئه‌و گه‌له‌ك كوشتنێ بكه‌ت؛ دا ترسێ بێخته‌ دلێن نه‌ياران وستوينێن دينى موكم بدانت، هه‌وه‌ -گه‌لى موسلمانان- ب وه‌رگرتنا فديێ ژ ئێخسيرێن (به‌درێ) په‌رتالێ دنيايێ دڤێت، وخودێ دڤێت دينێ خۆ يێ كو مرۆڤ پێ دگه‌هته‌ ئاخره‌تێ ئاشكه‌را بكه‌ت. وخودێ يێ زاله‌ كه‌س نه‌شێتێ، و ئه‌و د شريعه‌تێ خۆ دا يێ كاربنه‌جهه‌.

{ 68 } { لَوْلَا كِتَابٌ مِنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ } ئه‌گه‌ر نه‌ ژ به‌ر نڤيسينه‌كا بۆرى با ژ خودێ كو وه‌رگرتنا فديێ ژ ئێخسيران بۆ ڤێ ئوممه‌تێ دورسته‌ عه‌زابه‌كا مه‌زن دا گه‌هته‌ هه‌وه‌ ژ به‌ر ڕازيبوونا هه‌وه‌ ب وه‌رگرتنا فديێ ژ ئێخسيران به‌رى شريعه‌تێ دورستكرنا وێ بێته‌ خوارێ.

{ 69 } { فَكُلُوا مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلَالًا طَيِّبًا ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ } ڤێجا هوين ژ ده‌سكه‌فتى وفديا ئێخسيران بخۆن ئه‌و يێ حه‌لال وپاقژه‌، وهوين ئه‌حكامێن دينێ خودێ وشريعه‌تێ وى بپارێزن. هندى خودێیه ‌باش گونه‌هـ ژێبرێ به‌نییێن خۆيه‌، ويێ دلوڤانكاره‌ ب وان.

{ 70 } { يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِمَنْ فِي أَيْدِيكُمْ مِنَ الْأَسْرَىٰ إِنْ يَعْلَمِ اللَّهُ فِي قُلُوبِكُمْ خَيْرًا يُؤْتِكُمْ خَيْرًا مِمَّا أُخِذَ مِنْكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر تو بێژه‌ وان يێن هه‌وه‌ ل (به‌درێ) ئێخسيركرين: هوين ل سه‌ر وێ فديا ژ هه‌وه‌ هاتییه‌ وه‌رگرتن ب خه‌م نه‌كه‌ڤن، ئه‌گه‌ر خودێ بزانت خێره‌ك د دلێن هه‌وه‌ دا هه‌يه‌ تشته‌كێ چێتر ژ وى يێ ژ هه‌وه‌ هاتییه‌ ستاندن دێ ده‌ته‌ هه‌وه‌ كو دلێن هه‌وه‌ بۆ ئيسلامێ فره‌هـ بكه‌ت، وگونه‌هێن هه‌وه‌ بۆ هه‌وه‌ ژێ ببه‌ت، وخودێ ئه‌ڤ سۆزا خۆ بۆ عه‌بباسى -سلاڤ لێ بن- وهنده‌كێن دى ب جهئینا. وخودێ باش گونه‌هـ ژێبرێ گونه‌هێن به‌نییێن خۆيه‌، يێ دلۆڤانكاره‌ ب وان.

{ 71 } { وَإِنْ يُرِيدُوا خِيَانَتَكَ فَقَدْ خَانُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ فَأَمْكَنَ مِنْهُمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ } وئه‌گه‌ر ئه‌وێن ته‌ -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ژ ئێخسيرییێ به‌رداين بڤێن جاره‌كا دى خيانه‌تێ ل ته‌ بكه‌ن تو بێ هيڤى نه‌به‌؛ چونكى وان به‌رى نوكه‌ خيانه‌ت ل خودێ ژى كربوو وشه‌ڕێ ته‌ كربوو، وخودێ تو ب سه‌ر وان ئێخستى. وخودێ يێ پڕزانايه‌ ب وى تشتێ د سنگێ وان دا ڤه‌شارتى، يێ كاربنه‌جهه‌ د ڕێڤه‌برنا كارێن به‌نییێن خۆ دا.

{ 72 } { إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَٰئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ ۚ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يُهَاجِرُوا مَا لَكُمْ مِنْ وَلَايَتِهِمْ مِنْ شَيْءٍ حَتَّىٰ يُهَاجِرُوا ۚ وَإِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلَّا عَلَىٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ ۗ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ } هندى ئه‌ون يێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، وبۆ جهێ ئيسلامێ یان جهه‌كێ بشێن په‌رستنا خودێ لێ بكه‌ن مشه‌خت بووين، و ب مالى وڕحێ جيهاد د ڕێكا خودێ دا كرى، وئه‌وێن مشه‌خت د مالێن خۆ دا حه‌واندين، و ب مالێ خۆ هاريكارییا وان كرى، ودينێ خودێ ب سه‌ر ئێخستى، ئه‌و هنده‌ك ژ وان پشته‌ڤانێن هنده‌كانه‌. به‌لێ ئه‌وێن باوه‌رى ئيناى و ژ جهێ كوفرێ مشه‌خت نه‌بووينه‌ جهێ ئيسلامێ به‌ڕه‌ڤانى وپاراستنا وان ل سه‌ر هه‌وه‌ نينه‌ حه‌تا ئه‌و مشه‌خت ببن، وئه‌گه‌ر زۆردارییه‌ك ژ لايێ كافران ڤه‌ ب سه‌ر وان دا هات ووان داخوازا سه‌ركه‌فتنێ ژ هه‌وه‌ كر هوين د به‌رسڤا وان هه‌ڕن، وه‌سا تێ نه‌بت ئه‌گه‌ر ئه‌و دژى وى ملله‌تى بت يێ كو د ناڤبه‌را هه‌وه‌ ووان دا په‌يمانه‌ك هه‌ى ووان ئه‌و په‌يمان نه‌شكاند بت. وخودێ ب كارێن هه‌وه‌ يێ بينه‌ره‌، ئه‌و جزایێ هه‌ر ئێكى ل دويڤ كريار وئنيه‌تا وى دده‌تێ.

{ 73 } { وَالَّذِينَ كَفَرُوا بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ ۚ إِلَّا تَفْعَلُوهُ تَكُنْ فِتْنَةٌ فِي الْأَرْضِ وَفَسَادٌ كَبِيرٌ } وئه‌وێن كافربووين هنده‌ك ژ وان پشته‌ڤانێن هنده‌كانه‌، وئه‌گه‌ر هوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- پشته‌ڤانییا ئێك ودو نه‌كه‌ن فتنه‌ بۆ خودان باوه‌ران دێ د عه‌ردى دا په‌يدا بت، وخرابكارییه‌كا مه‌زن دێ چێ بت كو ڕێكا خودێ ل خه‌لكى بێته‌ گرتن وستوينێن كوفرێ موكم ببن.

{ 74 } { وَالَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَٰئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا ۚ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ } وئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، ووه‌لاتێ خۆ هێلاى ومشه‌خت بووينه‌ جهێ ئيسلامێ یان جهه‌كێ ئه‌و بشێن په‌رستنا خودایێ خۆ لێ بكه‌ن، وپێخه‌مه‌ت بلندكرنا په‌يڤا خودێ جيهاد كرى، وئه‌وێن پشته‌ڤانییا برايێن خۆ يێن موهاجر كرى و ب مالێ خۆ پشته‌ڤانى وهاريكارییا وان كرى، ئه‌ون خودان باوه‌رێن ڕاست ودورست، لێبۆرينا ژ گونه‌هان وڕزقه‌كێ ب بها وبه‌رفره‌هـ د به‌حه‌شتێن خۆشییێ دا بۆ وان هه‌يه‌.

{ 75 } { وَالَّذِينَ آمَنُوا مِنْ بَعْدُ وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا مَعَكُمْ فَأُولَٰئِكَ مِنْكُمْ ۚ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَىٰ بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ } وئه‌وێن پشتى ڤان موهاجر وئه‌نصارییان باوه‌رى ئيناى، ومشه‌خت بووين و د گه‌ل هه‌وه‌ جيهاد د ڕێكا خودێ دا كرى، ئه‌ڤه‌ ژ هه‌وه‌نه‌ -گه‌لى خودان باوه‌ران-، وئه‌و مافێ هه‌وه‌ هه‌ى وان ژى هه‌يه‌ وئه‌و واجبێ ل سه‌ر وان ل سه‌ر هه‌وه‌ ژى هه‌يه‌، و د حوكمێ خودێ دا ئه‌وێن مرۆڤێن ئێك بن بۆ ميراتگرییێ پتر يێن ئێكن ژ موسلمانێن دى يێن كو مرۆڤێن وان نه‌بن. هندى خودێیه ‌ب هه‌مى تشتان يێ پڕزانايه‌، وئه‌و دزانت كو ميراتگرییا ب ڕێكا مرۆڤينییێ چێتره‌ ژ ميراتگرییا ب ڕێكا هه‌ڤپه‌يمانییێ، و ب هه‌ر ڕێكه‌كا دى يا كو ل ده‌سپێكا ئيسلامێ دورست بوو.