المَائدة
{ 1 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ ۚ أُحِلَّتْ لَكُمْ بَهِيمَةُ الْأَنْعَامِ إِلَّا مَا يُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ غَيْرَ مُحِلِّي الصَّيْدِ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ ۗ إِنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ مَا يُرِيدُ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئیناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، هوین په‌يمانێن خودێ يێن موكم پێك بينن، وهوين په‌يمانێن ئێك ودو ژى پێك بينن چ زڤڕاندنا ئێمانه‌تان بت، يان كڕين وفرۆتن بت، يان هه‌ر تشته‌كێ دى يێ ڕێكه‌فتى بت د گه‌ل كيتابا خودێ وسوننه‌تا پێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن،. وهه‌مى حه‌يوانه‌تێن بێ ئه‌زمان ژ حێشتر وچێل وپه‌زان خودێ بۆ هه‌وه يێن حه‌لال كرين، ئه‌و تێ نه‌بن يێن وى بۆ هه‌وه ئاشكه‌را كرين ژ حه‌رامكرنا مرارى وخوينێ وتشتێن دى، و ژ حه‌رامكرنا نێچيرێ ده‌مێ هوين د ئيحرامان دا. هندى خودێیه حوكمى ب وى تشتى دكه‌ت يێ وى بڤێت ل دويڤ حكمه‌ت ودادییه‌كا ئه‌و پێ دزانت.
{ 2 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحِلُّوا شَعَائِرَ اللَّهِ وَلَا الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَلَا الْهَدْيَ وَلَا الْقَلَائِدَ وَلَا آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْوَانًا ۚ وَإِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُوا ۚ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَنْ تَعْتَدُوا ۘ وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ ۖ وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، هوين پێ ل توخويب وڕێنيشانێن خودێ نه‌دانن، وكرنا شه‌ڕى د مه‌هێن حه‌رام دا دورست نه‌كه‌ن، وئه‌و ژى ئه‌ڤ مه‌هه‌نه: ذولقه‌عده وذولحججه وموحه‌رره‌م وڕه‌جه‌ب، وئه‌ڤ چه‌نده ل ده‌سپێكا ئيسلامێ بوو، وهوين حه‌رامبوونا قوربانان وئه‌و قوربانێن ڕستك د ستويان دا حه‌لال نه‌كه‌ن، وعه‌ده‌تێ وان بوو وان هنده‌ك ڕستكێن ژ هرییێ هاتينه چێكرن دكرنه ستويێ قوربانان؛ دا بێته زانين كو ئه‌ڤ حه‌يوانه قوربانا وى مرۆڤییه يێ دڤێت حه‌جێ بكه‌ت، وهوين كرنا شه‌ڕێ وان دورست نه‌كه‌ن يێن قه‌ستا به‌يتا حه‌رام دكه‌ن پێخه‌مه‌ت خواستنا قه‌نجییه‌كێ ژ خودايێ خۆ وڕازيبوونا وى. وئه‌گه‌ر هوين ژ ئيحرامێن خۆ ده‌ركه‌فتن نێچير بۆ هه‌وه دورست دبت، ونه‌ڤيانا وى ملله‌تێ نه‌هێلاى هوين بگه‌هنه مزگه‌فتا حه‌رام -وه‌كى ل سالا حوده‌يبیێ چێبووى- بلا هه‌وه بۆ هندێ پال نه‌ده‌ت كو هوين دادییێ د ده‌رحه‌قا وان دا نه‌كه‌ن، وهوين د ناڤبه‌را خۆ دا هاريكارییێ ل سه‌ر كرنا خێرێ بكه‌ن، وته‌قوایا خودێ بكه‌ن، وهوين هاريكارییێ ل سه‌ر كرنا گونه‌هێ وپێلێدانا توخويبێن خودێ نه‌كه‌ن، وهشيارى بێ ئه‌مرییا خودێ بن، هندى ئه‌وه ئه‌و يێ عه‌زاب دژواره.
{ 3 } { حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ ۚ ذَٰلِكُمْ فِسْقٌ ۗ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ ۚ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا ۚ فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ ۙ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ } خودێ حه‌یوانێ مرار ل سه‌ر هه‌وه حه‌رام كرییه، وخوينا رۆن، وگۆشتێ به‌ڕازى، وئه‌و ڤه‌كوشتییێ ناڤێ ئێكێ دى ژ بلى خودێ ده‌مێ ڤه‌كوشتنێ ل سه‌ر هاتییه گۆتن، وئه‌و حه‌يوانێ هاتییه خه‌ندقاندن حه‌تا فه‌تسى، وئه‌وێ ب دربێ دارى يان به‌رى هاتییه كوشتن، وئه‌وێ د عه‌رده‌كى دا فڕى يان كه‌فتییه د بيره‌كێ دا حه‌تا مرى، وئه‌وێ ب قۆچلێدانێ هاتییه كوشتن، وخودێ ئه‌و حه‌يوان ژى ل سه‌ر هه‌وه حه‌رام كرییه یێ ده‌هبه‌كێ وه‌كى شێرى يان پلنگى يان گورگى دڕاندى. ئه‌و تێ نه‌بت يێ هوين ڤێڕا گه‌هشتين وبه‌رى بمرت هه‌وه ڤه‌كوشتى ئه‌و ياێ حه‌لاله، وخودێ ئه‌و ل سه‌ر هه‌وه حه‌رام كرییه يێ نه بۆ خودێ هاتییه ڤه‌كوشتن، وه‌كى يێ بۆ صه‌نه‌مان دئێته ڤه‌كوشتن، وخودێ ل سه‌ر هه‌وه حه‌رام كرییه كو هوين داخوازا زانينا وى تشتێ بۆ هه‌وه ده‌ركه‌فتى يان نه‌ده‌ركه‌فتى ب ڕێكا تيركێشانێ بكه‌ن. ئه‌ڤ تشتێن حه‌رام يێن كو به‌حسێ وان د ئايه‌تێ دا هاتییه كرن -ئه‌گه‌ر بێنه‌كرن- ده‌ركه‌فتنا ژ فه‌رمان وگوهدارییا خودێیه بۆ بێ ئه‌مرییا وى. نوكه كافر ژ دينێ هه‌وه بێ هيڤى بوون كو هوين جاره‌كا دى ل شركێ بزڤڕنه‌ڤه پشتى من هوين ب سه‌ر وان ئێخستين، ڤێجا هوين ژ وان نه‌ترسن و ژ من بترسن. ئه‌ڤرۆكه ب تمامكرنا شريعه‌تى و ب سه‌ركه‌فتنێ من دينێ هه‌وه دينێ ئيسلامێ بۆ هه‌وه پێك ئينا، ومن قه‌نجییا خۆ ل سه‌ر هه‌وه تمام كر ب ده‌رێخستنا هه‌وه ژ تارییێن جاهليه‌تێ بۆ ڕۆناهییا ئيسلامێ، وئه‌ز ڕازى بووم ئيسلام بۆ هه‌وه ببته دين، ڤێجا هوين پێگيرییێ پێ بكه‌ن، وخۆ ژێ ڤه‌ده‌ر نه‌كه‌ن، وهه‌چییێ د خه‌لايێ دا نه‌چار بوو مرارى بخۆت، و ژ قه‌ستا مه‌يلدارى بۆ گونه‌هێ نه‌كر بت، بۆ وى دورسته ئه‌و ژێ بخۆت، هندى خودێیه باش گونه‌هـ ژێبره بۆ وى، ودلۆڤانكاره ب وى.
{ 4 } { يَسْأَلُونَكَ مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ ۖ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ ۙ وَمَا عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوَارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ ۖ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر، هه‌ڤالێن ته پسيارێ ژ ته دكه‌ن: كانێ خوارنا چ بۆ وان حه‌لاله؟ تو بێژه وان: تشتێن پاقژ بۆ هه‌وه يێن هاتينه حه‌لالكرن، ونێچيرا وان حه‌يوانێن خودان په‌نج وكێلبه يێن هه‌وه ئه‌و فێرى نێچيرێ كرين، وه‌كى سه وپلنگ وئه‌لهۆيان، هوين ژ وى تشتێ خودێ نيشا هه‌وه داى وان فێرى نێچيركرنێ بكه‌ن، ڤێجا هوين ژ وێ بخۆن يا وان بۆ هه‌وه گرتى، وده‌مێ هوين وان به‌ردده‌نه نێچيرێ هوين ناڤێ خودێ ل سه‌ر بينن، و ژ خودێ بترسن وته‌قوایا وى بكه‌ن د وى تشتى دا يێ وى فه‌رمان پێ ل هه‌وه كرى. هندى خودێیه يێ حسێب سڤكه.
{ 5 } { الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ ۖ وَطَعَامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حِلٌّ لَكُمْ وَطَعَامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ ۖ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ وَلَا مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ ۗ وَمَنْ يَكْفُرْ بِالْإِيمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ } و ژ تمامییا نعمه‌تا خودێیه ل سه‌ر هه‌وه كو وى تشتێ پاقژ ئه‌ڤرۆ بۆ هه‌وه حه‌لال كر، وڤه‌كوشتییێ جوهى وفه‌لان -ئه‌گه‌ر ل دويڤ شريعه‌تێ وان بت- وى بۆ هه‌وه حه‌لال كر وڤه‌كوشتییێ هه‌وه بۆ وان يێ حه‌لاله. ووى ماره‌كرنا ژنێن ئازاد وخودان باوه‌ر وده‌همه‌ن پاقژ بۆ هه‌وه حه‌لال كر، وهه‌ر وه‌سا وى ماره‌كرنا ژنێن ده‌همه‌ن پاقژ ژ جوهى وفه‌لان ژى ئه‌گه‌ر هه‌وه مه‌هرا وان دايێ، وهوين ژ كارتێكرنا ب دينێ وان دپشت ڕاست بن، وهوين د ده‌همه‌ن پاقژ بن وكرێتییێ نه‌كه‌ن، ودۆستان بۆ خۆ ژێ نه‌گرن. وهه‌چییێ كوفرێ ب باوه‌رییێ بكه‌ت ئه‌وى كارێ وى پويچ بوو، وئه‌و ل ڕۆژا قيامه‌تێ ژ زيانكارانه.
{ 6 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ ۚ وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا ۚ وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَىٰ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ مِنْهُ ۚ مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلَٰكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ } ئه‌ى گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ئيناى ئه‌گه‌ر هه‌وه ڤيا ڕابنه نڤێژێ، وهوين ب ده‌سنڤێژ نه‌بن، هوين ڕوییێ خۆ وده‌ستێن خۆ حه‌تا ئه‌نيشكان بشوون، وسه‌رێ خۆ ڤه‌مالن، وپییێن خۆ حه‌تا گۆزه‌كان بشوون. وئه‌گه‌ر هوين بێ نڤێژ بوون به‌رى نڤێژێ هوين ب سه‌رشويشتنێ خۆ پاقژ بكه‌ن. وئه‌گه‌ر هوين دنه‌ساخ بن، يان ژى هوين دساخ بن به‌لێ ل سه‌ر وه‌غه‌ره‌كێ بن، يان ئێك ژ هه‌وه تاره‌تا خۆ گرت، يان چوو نڤينا خۆ، وهه‌وه ئاڤ نه‌ديت، هوين ده‌ستێن خۆ ل ڕوییێ عه‌ردى بده‌ن، ودێم وده‌ستێن خۆ پێ ڤه‌مالن. د مه‌سه‌لا پاقژییێ دا خودێ نه‌ڤێت ل سه‌ر هه‌وه ته‌نگ بكه‌ت، له‌و بۆ به‌رفره‌هكرن ودلۆڤانى ب هه‌وه وى (ته‌يه‌مموم) بۆ هه‌وه دورست كر، دا جهێ ده‌سنڤێژ شويشتنێ بگرت، ودورستكرنا ته‌يه‌ممومێ ژ تمامییا قه‌نجییێيه يا كو دڤێت سوپاسییا قه‌نجيكارى پێ بێته‌كرن، كو گوهدارییا وى بێته‌كرن د وى تشتى دا يێ ئه‌و فه‌رمانێ پێ دكه‌ت.
{ 7 } { وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَمِيثَاقَهُ الَّذِي وَاثَقَكُمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ } وهوين قه‌نجییا خودێ ل سه‌ر خۆ بيننه بيرا خۆ، ووێ په‌يمانێ بيننه بيرا خۆ يا وى ژ هه‌وه وه‌رگرتى كو هوين باوه‌ریێ ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن بينن، وگوهدارییا وان هه‌ر دووان بكه‌ن، وته‌قوایا خودێ د وى تشتى دا بكه‌ن يێ وى فه‌رمان پێ ل هه‌وه كرى. هندى خودێیه ب وى تشتێ هوين د دلێ خۆ دا ڤه‌دشێرن يێ پڕزانايه.
{ 8 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ ۖ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَىٰ أَلَّا تَعْدِلُوا ۚ اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَىٰ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ } ئه‌ى گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن ئيناى، هوين پێخه‌مه‌ت كنارێ خودێ ب حه‌قییێ ڕاببن، و ب دادییێ ببنه شاهد، ونه‌ڤيانا ملله‌ته‌كى بلا هه‌وه پال نه‌ده‌ت كو هوين دادییێ نه‌كه‌ن، د ناڤبه‌را دۆست ونه‌ياران دا وه‌كى ئێك هوين دادییێ بكه‌ن، وئه‌و دادى بۆ ترسا ژ خودێ نێزيكتره، وهشيار بن سته‌مێ نه‌كه‌ن. هندى خودێیه ب تشتێ هوين دكه‌ن يێ شاره‌زايه، وئه‌و هه‌وه سه‌را وى دێ جزا ده‌ت.
{ 9 } { وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ۙ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِيمٌ } خودێ سۆز يا دايه وان ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى وچاكى كرين، كو گونه‌هێن وان بۆ وان ژێ ببه‌ت، وسه‌را وێ چه‌ندێ جزايێ وان بكه‌ته به‌حه‌شت، وخودێ ل سۆزا خۆ لێڤه نابت.
{ 10 } { وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ } وئه‌وێن كافرى ب ته‌وحيدا خودێ كرى، ودره‌و ب وان ئايه‌تێن وى كرى يێن پێغه‌مبه‌ر پێ هاتين، ئه‌ون خودانێن ئاگرى يێن هه‌ر تێدا دمينن.
{ 11 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ يَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ } ئه‌ى گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، هوین بيرا خۆ ل وێ قه‌نجییا خودێ د گه‌ل هه‌وه كرى بيننه‌ڤه كو وى ته‌ناهى ب ڕزقێ هه‌وه كرى، وترس هاڤێتییه دلێ نه‌يارێن هه‌وه يێن كو ڤياى نه‌خۆشییێ بگه‌هيننه هه‌وه، ئينا وى به‌رێ وان ژ هه‌وه وه‌رگێڕا، ونه‌هێلا ئه‌و بگه‌هنه مرادێ، وهوين ته‌قوایا خودێ بكه‌ن و ژ وى بترسن، وخۆ د كارێن خۆ يێن دين ودنيايێ دا بهێلنه ب هيڤییا خودێ ب تنێ ڤه، و ژ هاريكارى وپشته‌ڤانییا وى دپشت ڕاست بن.
{ 12 } { وَلَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيبًا ۖ وَقَالَ اللَّهُ إِنِّي مَعَكُمْ ۖ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلَاةَ وَآتَيْتُمُ الزَّكَاةَ وَآمَنْتُمْ بِرُسُلِي وَعَزَّرْتُمُوهُمْ وَأَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَلَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ۚ فَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَٰلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ } وخودێ په‌يمانه‌كا موكم ژ ئيسرائيلییان وه‌رگرت بوو، كو ئه‌و په‌رستنا خودێ ب تنێ بكه‌ن، وخودێ فه‌رمان ل مووسایى كر كو ئه‌و دووازده سه‌رۆك وڕيهسپییان ل دويڤ هژمارا ئويجاخێن وان بۆ وان ده‌ستنيشان بكه‌ت، دا ئه‌و په‌يمانێ ب گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى وكيتابا وى ژ وان وه‌ربگرن، وخودێ گۆته ئسرائيلییان: هندى ئه‌زم ئه‌ز ب پاراستن وسه‌ركه‌فتنا خۆ يێ د گه‌ل هه‌وه، ئه‌گه‌ر هوين ب كرنا نڤێژێ ڕاببن، وزه‌كاتا هاتییه فه‌ركرن بده‌نه وان يێن ژ هه‌ژى، وباوه‌ریێ ب پێغه‌مبه‌رێن من بينن د وان تشتان دا يێن ئه‌و دبێژنه هه‌وه وپشته‌ڤانییا وان بكه‌ن، ومالێ خۆ د ڕێكا من دا خه‌رج بكه‌ن، ئه‌ز دێ گونه‌هێن هه‌وه ژ سه‌ر هه‌وه ڕاكه‌م، ودێ هه‌وه كه‌مه د هنده‌ك به‌حه‌شتان دا ڕويبار د بن قه‌سرێن وان دا دچن، ڤێجا هه‌چییێ ژ هه‌وه ب ڤێ په‌يمانێ كافر ببت ئه‌و وى ژ ڕێكا حه‌قییێ لا دا وبه‌رێ خۆ دا ڕێكا به‌رزه‌بوونێ.
{ 13 } { فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِيثَاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِيَةً ۖ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ ۙ وَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ ۚ وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَىٰ خَائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ ۖ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ } ڤێجا ژ به‌ر شكاندنا وان جوهییان بۆ په‌يمانێن خۆ يێن موكم، مه ئه‌و ژ دلۆڤانییا خۆ ده‌ركرن، ومه دلێن وان ڕه‌قكرن كو بۆ باوه‌رییێ ئه‌و نه‌رم نه‌بن، ئه‌و وێ ئاخفتنا خودێ يا بۆ مووساى ئينايه خوارێ، كو ته‌وراته، دگوهۆڕن، ووان باره‌ك ژ وێ يا بۆ وان هاتى هێلا، وكار پێ نه‌كر. وهێشتا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- خيانه‌تێ وغه‌درێ دێ ژ جوهییان بينى، چونكى ئه‌و يێن ل سه‌ر ڕێكا پێشییێن خۆ كێم ژ وان تێ نه‌بن، ڤێجا تو ل خرابییا وان ببۆره، و ل وان نه‌گره، هندى خودێیه حه‌ز ژ وان قه‌نجيكاران دكه‌ت يێن كو ل وان دبۆرن يێن خرابییێ د گه‌ل وان دكه‌ن. (و ب ڤى ڕه‌نگى مرۆڤێن سه‌رداچووى ڕێكێ بۆ مه‌خسه‌دێن خۆ يێن خراب ب هندێ دبينن كو وه‌ربادانێ بێخنه گۆتنا خودێ وبگوهۆڕن، وئه‌گه‌ر ئه‌و نه‌شيان وێ چه‌ندێ بكه‌ن ئه‌و وى تشتێ ل دويڤ دلێ وان نه‌بت ژ شريعه‌تێ خودێ دهێلن يێ كو كێم تێ نه‌بن ژ وان يێن خودێ پاراستين خۆ ل سه‌ر ناگرن).
{ 14 } { وَمِنَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَىٰ أَخَذْنَا مِيثَاقَهُمْ فَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ فَأَغْرَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ ۚ وَسَوْفَ يُنَبِّئُهُمُ اللَّهُ بِمَا كَانُوا يَصْنَعُونَ } و ژ وان يێن ژ دره‌و گۆتين ئه‌م دويكه‌فتییێن عيسايێ مه‌سيحين سلاڤ لێ بن -وئه‌و ب خۆ دوه‌سا نینن- مه ئه‌و په‌يمانا موكم وه‌رگرتبوو يا مه ژ ئسرائيلییان وه‌رگرتى: كو دويكه‌فتنا پێغه‌مبه‌رێ خۆ بكه‌ن وپشتا وى بگرن، ئينا وان دينێ خۆ گوهاڕت، ووان باره‌ك ژ وێ يا بيرا وان پێ هاتییه ئينان هێلا، و كار پێ نه‌كر وه‌كى جوهییان، ئينا مه دوژمناتى ونه‌ڤيان هاڤێته ناڤبه‌را وان حه‌تا ڕۆژا ڕابوونێ، وپاشى ل ڕۆژا حيسابێ خودێ دێ وێ بێژته وان يا وان دكر، ودێ وان سه‌را وێ جزا ده‌ت.
{ 15 } { يَا أَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَاءَكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيرًا مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتَابِ وَيَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ ۚ قَدْ جَاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُبِينٌ } گه‌لى خودانێن كيتابێ ژ جوهى وفه‌لان، ب ڕاستى پێغه‌مبه‌رێ مه موحه‌ممه‌د سلاڤ لێ بن بۆ هه‌وه هات، ئه‌و گه‌له‌كێ ژ وێ يا هه‌وه ل خه‌لكى ڤه‌دشارت ژ ته‌وراتێ وئنجيلێ ئاشكه‌را دكه‌ت، وتشتێ پێتڤى نه‌بت دهێلت. ب ڕاستى ڕۆناهییه‌ك وكيتابه‌كا ئاشكه‌را ژ خودێ: كو قورئانه، بۆ هه‌وه هات.
{ 16 } { يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَيُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَيَهْدِيهِمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ } ب ڤێ كيتابا ئاشكه‌را خودێ به‌رێ وى يێ دويكه‌فتنا ڕازيبوونا خودێ كرى دده‌ته ڕێكێن ته‌ناهییێ وسلامه‌تییێ، ووان ب ئانه‌هییا خۆ ژ تارییێن كوفرێ ده‌ردئێخته ڕۆناهییا باوه‌رییێ، وبه‌رێ وان دده‌ته دينێ خۆ يێ ڕاست.
{ 17 } { لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ ۚ قُلْ فَمَنْ يَمْلِكُ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا إِنْ أَرَادَ أَنْ يُهْلِكَ الْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا ۗ وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا ۚ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ } ب ڕاستى ئه‌و فه‌له كافربوون ئه‌وێن گۆتين: خودێ مه‌سيحێ كوڕێ مه‌ريه‌مێیه، تو ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر بێژه وان فه‌لێن نه‌زان: ئه‌گه‌ر مه‌سيح خودێ بايه ئه‌و دا شێت قه‌ده‌را خودێ ژ خۆ پاشڤه‌به‌ت ئه‌گه‌ر هات كو ئه‌و وده‌یكا وى وهه‌ر كه‌سه‌كێ ل عه‌ردى بچنه هيلاكێ، وده‌یكا عيساى مر وئه‌و نه‌شيا مرنێ ژێ دوير بكه‌ت، هه‌ر وه‌سا ئه‌و نه‌شێت مرنێ ژ خۆ ژى دوير كه‌ت؛ چونكى ئه‌و دو عه‌بدن ژ عه‌بدێن خودێ نه‌شێن مرنێ ژ خۆ دوير بێخن، وئه‌ڤه ده‌ليله كو ئه‌و ژى وه‌كى هه‌مى دوونده‌ها ئاده‌مى مرۆڤه. وهه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وعه‌ردى هه‌ى ملكێ خودێیه، تشتێ وى بڤێت ئه‌و دئافرينت وهه‌بوونێ دده‌تێ، وئه‌و ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى يێ خودان شيانه. وڕاستییا ته‌وحيدێ هندێ دخوازت سالۆخه‌تێن خوداينییێ وپه‌رستنێ هه‌مى بۆ خودێ بن، وكه‌سه‌ك ژ چێكرییێن وى هه‌ڤپشكییا وى تێدا نه‌كه‌ت، وگه‌له‌ك جاران مرۆڤ ب زێده بلندكرنا پێغه‌مبه‌ر وچاكان دكه‌ڤنه د شركێ دا، وه‌كى فه‌له‌یان مه‌سيح زێده بلندكرى، وگه‌ردوون هه‌مى يێ خودێیه، وئافراندن ب ده‌ستێ وى ب تنێیه، وئه‌و نيشانێن په‌رده‌دڕ يێن كو په‌يدا دبن بۆ شيانا خودێ دزڤڕن. تشتێ خودێ بڤێت ئه‌و دئافرينت، وكارێ وى بڤێت ئه‌و دكه‌ت، وپاكى وپيرۆزى بۆ وى بت.
{ 18 } { وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَىٰ نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ ۚ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوبِكُمْ ۖ بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ ۚ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ ۚ وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا ۖ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ } وجوهى وفه‌له‌یان ژ دره‌و گۆت كو ئه‌م كوڕێن خودێ و خۆشتڤییێن وينه، تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان: پا بۆچى ژ به‌ر گونه‌هێن هه‌وه ئه‌و هه‌وه عه‌زاب دده‌ت؟ ئه‌گه‌ر هوين خۆشتڤییێن وى بانه وى هوين عه‌زاب نه‌ددان، وخودێ ب تنێ حه‌ز ژ وى دكه‌ت يێ گوهدارییا وى بكه‌ت، وتو بێژه وان: به‌لكى هوين ژى وه‌كى هه‌مى دوونده‌ها ئاده‌مى مرۆڤن، ئه‌گه‌ر هوين باشییێ بكه‌ن ژ به‌ر باشییا هه‌وه جزايێ هه‌وه دێ خێر بت، وئه‌گه‌ر هه‌وه خرابى كر جزايێ هه‌وه دێ خرابى بت، وخودێ گونه‌هان بۆ وى ژێ دبه‌ت يێ وى بڤێت، ووى عه‌زاب دده‌ت يێ وى بڤێت، وئه‌و خودانێ ملكییه، چاوا وى بڤێت وه‌سا ئه‌و ب ڕێڤه دبه‌ت، وئه‌و حوكمى د ناڤبه‌را به‌نییێن خۆ دا دكه‌ت، وهه‌ر ئێكى وه‌سا جزايێ وى دده‌تێ وه‌كى ئه‌و ژ هه‌ژى.
{ 19 } { يَا أَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَاءَكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلَىٰ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا مَا جَاءَنَا مِنْ بَشِيرٍ وَلَا نَذِيرٍ ۖ فَقَدْ جَاءَكُمْ بَشِيرٌ وَنَذِيرٌ ۗ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ } گه‌لى جوهى وفه‌لان ب ڕاستى پێغه‌مبه‌رێ مه موحه‌ممه‌د سلاڤ لێ بن، پشتى ده‌مه‌كى ژ هنارتنا عيسايێ كوڕێ مه‌ريه‌مێ بۆ هه‌وه هات؛ دا حه‌قییێ وهيدايه‌تێ بۆ هه‌وه ئاشكه‌را بكه‌ت؛ دا هوين نه‌بێژن: كه‌سه‌ك بۆ مه نه‌هاتبوو مزگينییێ بده‌ته مه ومه بترسينت، پشتى هنارتنا وى بۆ هه‌وه هه‌وه چو هێجه‌ت نابن، ئه‌ڤه پێغه‌مبه‌ره‌ك ژ نك خودێ بۆ هه‌وه هات مزگينییێ دده‌ته وى يێ باوه‌رییێ پێ بينت، ووى دترسينت يێ گوهدارییا وى نه‌كه‌ت. وخودێ ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى يێ خودان شيانه، چ عه‌زابدانا نه‌گوهدارى بت، يان دانا خێرێ بۆ گوهدارى بت.
{ 20 } { وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَعَلَ فِيكُمْ أَنْبِيَاءَ وَجَعَلَكُمْ مُلُوكًا وَآتَاكُمْ مَا لَمْ يُؤْتِ أَحَدًا مِنَ الْعَالَمِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌حسێ مووساى بكه ده‌مێ وى گۆتییه ملله‌تێ خۆ: گه‌لى ئسرائيلییان قه‌نجییا خودێ ل سه‌ر خۆ ل بيرا خۆ بيننه‌ڤه، ده‌مێ وى پێغه‌مبه‌ر ژ هه‌وه ڕاكرين، وهوين كرينه پادشاهـ هوين ب خۆ حوكمى ل خۆ دكه‌ن پشتى كو فيرعه‌ونى وملله‌تێ وى حوكم ل هه‌وه دكر، ووى ئه‌و ڕه‌نگێن قه‌نجییێن خۆ دانه هه‌وه يێن كو نه‌داينه ئێكى ژ خه‌لكێ سه‌رده‌مێ هه‌وه.
{ 21 } { يَا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتِي كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَلَا تَرْتَدُّوا عَلَىٰ أَدْبَارِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خَاسِرِينَ } ئه‌ى ملله‌تێ من هوين هه‌ڕنه عه‌ردێ پيرۆز -كو (به‌يتولمه‌قدس) وده‌ور وبه‌رێن وێنه- يێ خودێ سۆز داى كو هوين دێ چنێ ودێ شه‌ڕێ وان كافرێن ل وێرێ كه‌ن، وهوين ژ كرنا شه‌ڕێ د گه‌ل جه‌بابران نه‌زڤڕن، ئه‌گه‌ر دێ خێرا دنيايێ وئاخره‌تێ ژ ده‌ست هه‌وه چت.
{ 22 } { قَالُوا يَا مُوسَىٰ إِنَّ فِيهَا قَوْمًا جَبَّارِينَ وَإِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا حَتَّىٰ يَخْرُجُوا مِنْهَا فَإِنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا فَإِنَّا دَاخِلُونَ } وان گۆت: ئه‌ى مووسا، ملله‌ته‌كێ ب هێز ودژوار ل وێرێ هه‌يه، ومه شيانا شه‌ڕێ د گه‌ل وان نينه، وئه‌م نه‌شێين بچينه وێرێ وئه‌و ل وێرێ بن، ڤێجا ئه‌گه‌ر ئه‌و ژێ ده‌ركه‌ڤن ئه‌م دێ چينێ.
{ 23 } { قَالَ رَجُلَانِ مِنَ الَّذِينَ يَخَافُونَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمَا ادْخُلُوا عَلَيْهِمُ الْبَابَ فَإِذَا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّكُمْ غَالِبُونَ ۚ وَعَلَى اللَّهِ فَتَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ } دو زه‌لامان ژ وان يێن ژ خودێ دترسان، خودێ قه‌نجى د گه‌ل كربوو وان گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى دكر، ووان گۆته ئسرائيلییان: هوين ب سه‌ر وان جه‌بابران دا د ده‌رگه‌هێ باژێرێ وان ڕا هه‌ڕنه ژۆر، وه‌ك كارئينان بۆ ئه‌گه‌ران، وئه‌گه‌ر هوين د ده‌رگه‌هى ڕا ب سه‌ر وان دا چوونه ژۆر هوين دێ ب سه‌ركه‌ڤن، وخۆ بهێلنه ب هيڤییا خودێ ب تنێ ڤه، ئه‌گه‌ر هه‌وه باوه‌رى ب پێغه‌مبه‌رێ وى هه‌يه، وهوين كارى ب شريعه‌تێ وى دكه‌ن.
{ 24 } { قَالُوا يَا مُوسَىٰ إِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا أَبَدًا مَا دَامُوا فِيهَا ۖ فَاذْهَبْ أَنْتَ وَرَبُّكَ فَقَاتِلَا إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ } ملله‌تێ مووساى گۆته وى: هندى جه‌بابره ل باژێرى بن ئه‌م قه‌ت ناچينه وێرێ، ڤێجا هه‌ڕه تو وخودايێ خۆ شه‌ڕێ وان بكه‌ن، هندى ئه‌مين ئه‌م ئه‌ها ل ڤيرێ دێ ڕوينينه خوارێ وئه‌م شه‌ڕێ وان ناكه‌ين. وئه‌ڤه ڕژدییه‌كه ژ وان ل سه‌ر نه‌گوهدارییا مووساى سلاڤ لێ بن.
{ 25 } { قَالَ رَبِّ إِنِّي لَا أَمْلِكُ إِلَّا نَفْسِي وَأَخِي ۖ فَافْرُقْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ } ئينا مووساى دوعا ژ خودايێ خۆ كر وگۆت: ئه‌ز دشێمه خۆ وبرايێ خۆ ب تنێ، ڤێجا تو حوكمى د ناڤبه‌را مه وملله‌تێ سه‌رداچووى دا بكه.
{ 26 } { قَالَ فَإِنَّهَا مُحَرَّمَةٌ عَلَيْهِمْ ۛ أَرْبَعِينَ سَنَةً ۛ يَتِيهُونَ فِي الْأَرْضِ ۚ فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ } خودێ گۆته پێغه‌مبه‌رێ خۆ مووساى: حه‌رامه ل سه‌ر ڤان جوهییان ئه‌و چل سالێن دى بچنه عه‌ردێ پيرۆز، ئه‌و ل عه‌ردى حێبه‌تى وبه‌رزه دێ مينن، ڤێجا تو ئه‌ى مووسا ل سه‌ر وى ملله‌تێ ژ گوهدارییا من ده‌ردكه‌ڤت ب خه‌م نه‌كه‌ڤه.
{ 27 } { وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ ۖ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- چيرۆكا هه‌ر دو كوڕێن ئاده‌مى قابيل وهابيلى بۆ ئسرائيلییان بێژه، وئه‌و چيرۆكه‌كا ڕاسته: ده‌مێ هه‌ر ئێك ژ وان قوربانه‌ك داى -دا پێ نێزيكى خودێ ببن- ئينا خودێ قوربانێ هابيلى قه‌بويل كر؛ چونكى ئه‌و مرۆڤه‌كێ ب ته‌قوا بوو، ڤێجا قابيلى حه‌سويدى ب برايێ خۆ بر، وگۆتێ: ئه‌ز دێ ته كوژم، هابيلى گۆت: هندى خودێیه قوربانى ژ وى قه‌بويل دكه‌ت يێ ژ وى بترست.
{ 28 } { لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنِي مَا أَنَا بِبَاسِطٍ يَدِيَ إِلَيْكَ لِأَقْتُلَكَ ۖ إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَالَمِينَ } وهابيلى ب شيره‌ت ڤه گۆته برايێ خۆ: ئه‌گه‌ر ته ده‌ستێ خۆ درێژكره من دا من بكوژى، تو وێ چه‌ندێ ژ من نابينى، ئه‌ز وه‌كى ته ناكه‌م، هندى ئه‌زم ئه‌ز ژ خودێ خودايێ هه‌مى چێكرییان دترسم.
{ 29 } { إِنِّي أُرِيدُ أَنْ تَبُوءَ بِإِثْمِي وَإِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ ۚ وَذَٰلِكَ جَزَاءُ الظَّالِمِينَ } هندى ئه‌زم من دڤێت تو بزڤڕى گونه‌ها كوشتنا من، وگونه‌ها به‌رى هنگى ل سه‌ر ته هه‌ى ژى هلگرى، ڤێجا دا تو ببیه ژ خه‌لكێ ئاگرى يێن هه‌ر تێدا دمينن، وئه‌وه جزايێ زۆرداران.
{ 30 } { فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخَاسِرِينَ } ئينا نه‌فسا قابيلى كوشتنا برايێ وى ل به‌ر وى شرين كر، ڤێجا وى ئه‌و كوشت، وئه‌و بوو ژ زيانكاران يێن ئاخره‌تا خۆ دايه ب دنيايا خۆ.
{ 31 } { فَبَعَثَ اللَّهُ غُرَابًا يَبْحَثُ فِي الْأَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوَارِي سَوْءَةَ أَخِيهِ ۚ قَالَ يَا وَيْلَتَا أَعَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هَٰذَا الْغُرَابِ فَأُوَارِيَ سَوْءَةَ أَخِي ۖ فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِينَ } ده‌مێ قابيلى برايێ خۆ كوشتى وى نه‌زانى ئه‌و دێ چ ل كه‌له‌خێ وى كه‌ت، ئينا خودێ قه‌له‌ك هنارت دا كۆركه‌كێ د عه‌ردى بكۆلت وقه‌له‌كا مرى تێدا ڤه‌شێرت؛ دا ب وێ چه‌ندێ نيشا قابيلى بده‌ت كانێ چاوا ئه‌و دێ له‌شێ برايێ خۆ ڤه‌شێرت؟ ئينا قابيل مه‌نده‌هۆش بوو، وگۆت: ئه‌رێ چاوا ئه‌ز نه‌شيام وه‌كى ڤێ قه‌لێ بكه‌م وله‌شێ برايێ خۆ ڤه‌شێرم؟ ئينا قابيلى برايێ خۆ ڤه‌شارت، ڤێجا خودێ په‌شێمانى ب ڕزقێ وى كر پشتى ئه‌و ب زيانكارى ڤه زڤڕى.
{ 32 } { مِنْ أَجْلِ ذَٰلِكَ كَتَبْنَا عَلَىٰ بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا ۚ وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَيِّنَاتِ ثُمَّ إِنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ بَعْدَ ذَٰلِكَ فِي الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ } ژ به‌ر ڤێ تاوانا كوشتنێ مه بۆ ئسرائيلییان كره شريعه‌ت كو هه‌چییێ نه‌فسه‌كێ بێ تۆل ڤه‌كرن، يان ژ به‌ر كرنا خرابكارییێ ودوژمناتییا شريعه‌تێ خودێ ل دنيايێ بكوژت، هه‌ر وه‌كى وى مرۆڤ هه‌مى كوشتين، ژ به‌ر كو وى خۆ هێژاى عه‌زابا خودێ يا مه‌زن كر، وهه‌چییێ خۆ ژ كوشتنا نه‌فسه‌كا خودێ حه‌رام كرى دا پاش هه‌ر وه‌كى وى مرۆڤ هه‌مى زێندى كرين؛ چونكى پاراستنا مرۆڤه‌كێ ب تنێ پاراستنه بۆ مرۆڤان هه‌مییان، و ب ڕاستى پێغه‌مبه‌رێن مه ب هێجه‌ت وده‌ليلێن ئاشكه‌را ل سه‌ر ڕاستییا په‌ياما وان بۆ گازى دكر، بۆ ئسرائيلییان هاتبوون، ژ باوه‌رى ئينانا ب خودێ وپێك ئينانا تشتێ ل سه‌ر وان هاتییه فه‌ركرن، پاشى پشتى هنارتنا پێغه‌مبه‌ران گه‌له‌ك ژ وان ئسرائيلییان ب كرنا حه‌رامییێ وهێلانا فه‌رمانا خودێ زێده‌گاڤییێ ل سه‌ر توخويبێن خودێ دكه‌ن.
{ 33 } { إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ۚ ذَٰلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا ۖ وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ } هه‌ما جزايێ وان يێن شه‌ڕێ خودێ دكه‌ن، وئاشكه‌را دوژمناتییێ د گه‌ل وى دكه‌ن، وپێ ل ئه‌حكامێن وى وئه‌حكامێن پێغه‌مبه‌رێ وى ددانن، وخرابكارییێ د عه‌ردى دا دكه‌ن، ب كوشتنا مرۆڤان، يان ژێستاندنا مالى ژ وان، كو بێنه كوشتن، يان د گه‌ل كوشتنێ بێنه هلاويستن، يان ده‌ستێن وان يێن ڕاستێ د گه‌ل پییێن وان يێن چه‌پێ بێنه بڕين، وئه‌گه‌ر وان تۆبه نه‌كر ده‌ستێن وان يێن چه‌پێ د گه‌ل پییێن وان يێن ڕاستێ ژى دێ ئێنه بڕين، يان ئه‌و بۆ وه‌لاته‌كێ دى ژ بلى وه‌لاتێ وان بێنه ده‌رێخستن، و د گرتيخانه‌یه‌كا وى وه‌لاتى دا بێنه‌گرتن حه‌تا تۆبه بكه‌ن، وئه‌ڤ جزايه يێ خودێ بۆ شه‌ڕكه‌ران داناى شه‌رمزارییه‌كه بۆ وان د دنيايێ دا، و ل ئاخره‌تێ عه‌زابه‌كا دژوار بۆ وان هه‌يه.
{ 34 } { إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَقْدِرُوا عَلَيْهِمْ ۖ فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ } به‌لێ هه‌چییێ ژ وان شه‌ڕكه‌ران لێڤه ببت، وبه‌رى هوين بشێنێ، يان ڕێكێ لێ بگرن، بێت وخۆ ب ده‌ست هه‌وه ڤه به‌رده‌ت، وپه‌شێمان ببت، حه‌قێ خودێ ژ سه‌ر وى ڕا دبت، وهوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- بزانن هندى خودێیه باش گونه‌هـ ژێبر بوويه بۆ به‌نییێن خۆ، ودلۆڤانكار بوويه ب وان.
{ 35 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ } ئه‌ى گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، هوین ژ خودێ بترسن، و ب وى كارێ ئه‌و ژێ ڕازى ببت هوين خۆ نێزيكى وى بكه‌ن، وجيهادێ د ڕێكا وى دا بكه‌ن؛ دا هوين ب چوونا به‌حه‌شتا وى ب سه‌ر بكه‌ڤن.
{ 36 } { إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ أَنَّ لَهُمْ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا وَمِثْلَهُ مَعَهُ لِيَفْتَدُوا بِهِ مِنْ عَذَابِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنْهُمْ ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ } هندى ئه‌ون يێن كافرى ب ته‌وحيدا خودێ وشريعه‌تێ وى كرى، ئه‌گه‌ر هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌ردى وهندى دى ژى د گه‌ل دا يێ وان بت، ووان ڤيا ل ڕۆژا قيامه‌تێ خۆ پێ ژ عه‌زابا خودێ بكڕن، خودێ وێ ژ وان قه‌بويل ناكه‌ت، وعه‌زابه‌كا ب ئێش بۆ وان هه‌يه.
{ 37 } { يُرِيدُونَ أَنْ يَخْرُجُوا مِنَ النَّارِ وَمَا هُمْ بِخَارِجِينَ مِنْهَا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُقِيمٌ } ڤان كافران دڤێت ژ ئاگرى ده‌ركه‌ڤن ژ به‌ر وێ نه‌خۆشییا ئه‌و دبينن، ووان چو ڕێ بۆ وێ چه‌ندێ نينه، وعه‌زابه‌كا به‌رده‌وام بۆ وان هه‌يه.
{ 38 } { وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَيْدِيَهُمَا جَزَاءً بِمَا كَسَبَا نَكَالًا مِنَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ } ومێرێ دز وژنا دز هوين -گه‌لى كاربده‌ستان- ده‌ستێن وان ل دويڤ شريعه‌تى ببڕن، جزادان بۆ وان ژ به‌ر برنا وان يا بێ حه‌ق بۆ مالێ خه‌لكى، وپاشڤه‌برنه‌ك ژ خودێ بۆ خه‌لكێ دى كو وه‌كى وان نه‌كه‌ن. وخودێ د ملكێ خۆ دا يێ زاله، و د فه‌رمانێن خۆ دا يێ كاربنه‌جهه.
{ 39 } { فَمَنْ تَابَ مِنْ بَعْدِ ظُلْمِهِ وَأَصْلَحَ فَإِنَّ اللَّهَ يَتُوبُ عَلَيْهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ } ڤێجا هه‌چییێ پشتى دزییا خۆ تۆبه بكه‌ت، و د هه‌مى كارێ خۆ دا چاكییێ بكه‌ت، هندى خودێیه تۆبا وى دێ قه‌بويل كه‌ت. هندى خودێیه باش گونه‌هـ ژێبرێ به‌نییێن خۆيه، ویێ دلۆڤانكاره ب وان.
{ 40 } { أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَيَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر، ما ته نه‌زانییه هندى خودێیه ئافرانده‌رێ گه‌ردوونێیه وئه‌و وێ ب ڕێڤه دبه‌ت وئه‌و مالكێ وێيه، وئه‌وه يێ هه‌ر كاره‌كێ وى بڤێت ئه‌و دكه‌ت، وى عه‌زاب دده‌ت يێ وى بڤێت، وگونه‌هێ بۆ وى ژێ دبه‌ت يێ وى بڤێت، وئه‌و ل سه‌ر هه‌ر تشته‌كى يێ خودان شيانه.
{ 41 } { يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا بِأَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ ۛ وَمِنَ الَّذِينَ هَادُوا ۛ سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ ۖ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَوَاضِعِهِ ۖ يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هَٰذَا فَخُذُوهُ وَإِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا ۚ وَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا ۚ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ ۚ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ ۖ وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر، ئه‌وێن له‌زێ د نه‌باوه‌رى ئينانا ب پێغه‌مبه‌رينییا ته دا دكه‌ن ژ وان دوڕوییان يێن ب سه‌ر ڤه خۆ ب ئيسلامێ دئيننه ده‌ر ودلێن وان ژێ دڤالا، ئه‌و بلا ته ب خه‌م نه‌ئێخن، هندى ئه‌زم ئه‌ز دێ پشتا ته گرم. وله‌زكرنا جوهییان ژى د نه‌باوه‌رى ئينانا ب پێغه‌مبه‌رينییا ته دا بلا ته ب خه‌م نه‌ئێخت، هندى ئه‌ون ئه‌و ملله‌ته‌كن گوهدارییا دره‌وێ دكه‌ن، ووان بێ به‌ختییان قه‌بويل دكه‌ن يێن زانايێن وان دبێژن، وئه‌و گوهدارییا هنده‌كێن دى يێن نه‌ئێنه ديوانا ته دكه‌ن، وئه‌وێن دى پشتى گۆتنا خودێ زانى ژى وێ دگوهۆڕن، ودبێژن: ئه‌گه‌ر تشته‌كێ وه‌كى ڤێ يا مه ژ ته‌وراتێ گوهاڕتى ژ لايێ موحه‌ممه‌دى ڤه بۆ هه‌وه هات هوين كارى پێ بكه‌ن، ژ خۆ ئه‌گه‌ر ئه‌و وه‌كى وێ نه‌بوو هشيار بن قه‌بويل نه‌كه‌ن، وكارى پێ نه‌كه‌ن. وهه‌چییێ خودێ سه‌رداچوونا وى بڤێت تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- نه‌شێى وێ چه‌ندێ ژێ دوير بكه‌ى، وتو نه‌شێى وى ب هيدايه‌ت بينى. وهندى ئه‌و جوهى ودوڕوينه خودێ نه‌ڤيايه كو دلێن وان ژ پيسییا كوفرێ پاقژ بكه‌ت، د دنيايێ دا ڕویڕه‌شى وشه‌رمزارى بۆ وان هه‌يه، و ل ئاخره‌تێ عه‌زابدانه‌كا مه‌زن.
{ 42 } { سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ ۚ فَإِنْ جَاءُوكَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ ۖ وَإِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئًا ۖ وَإِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ } ئه‌ڤ جوهییه گوهدانا دره‌وێ دده‌نه د گه‌ل خوارنا مالێ حه‌رام، ڤێجا ئه‌گه‌ر ئه‌و هاتن ووان حوكمێ خۆ ئينا نك ته تو حوكمى د ناڤبه‌را وان دا بكه، يان ژى تو وان بهێله، وئه‌گه‌ر تو حوكمى د ناڤبه‌را وان دا نه‌كه‌ى ئه‌و نه‌شێن ب تشته‌كى زيانێ بگه‌هيننه ته، وئه‌گه‌ر ته حوكم كر تو ب دادییێ حوكمى د ناڤبه‌را وان دا بكه. هندى خودێیه حه‌ز ژ دادكه‌ران دكه‌ت.
{ 43 } { وَكَيْفَ يُحَكِّمُونَكَ وَعِنْدَهُمُ التَّوْرَاةُ فِيهَا حُكْمُ اللَّهِ ثُمَّ يَتَوَلَّوْنَ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ ۚ وَمَا أُولَٰئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ } هندى كارێ ڤان جوهییانه يێ عه‌جێبه، ئه‌و حوكمێ خۆ دئيننه نك ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- وئه‌و باوه‌رییێ ب ته، و ب كيتابا ته نائينن، د گه‌ل كو ئه‌و ته‌وراتا وان باوه‌رى پێ هه‌ى يا ل نك وان، حوكمێ خودێ تێدا هه‌يه، پاشى ئه‌گه‌ر ته حوكمه‌كێ ل دويڤ دلێ وان نه‌دا ئه‌و دێ پشت دده‌ن وچن، ڤێجا وان گونه‌ها كوفرا ب شريعه‌تێ خۆ د گه‌ل گونه‌ها پشتدانا حوكمێ ته ل نك خۆ كۆمكر، وئه‌وێن ئه‌ڤ سالۆخه‌ته ل نك هه‌ين ئه‌و نه دخودان باوه‌رن ب خودێ و ب ته وحوكمێ ته.
{ 44 } { إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِيهَا هُدًى وَنُورٌ ۚ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُوا لِلَّذِينَ هَادُوا وَالرَّبَّانِيُّونَ وَالْأَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتَابِ اللَّهِ وَكَانُوا عَلَيْهِ شُهَدَاءَ ۚ فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ وَاخْشَوْنِ وَلَا تَشْتَرُوا بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلًا ۚ وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ } هندى ئه‌مين مه ته‌ورات ئينايه خوارێ، ڕێنيشادانا ژ به‌رزه‌بوونێ وئاشكه‌راكرنا ئه‌حكامان تێدا هه‌يه، ووان پێغه‌مبه‌ران يێن خۆ ئێخستییه ژێر حوكمێ خودێ وباوه‌رى پێ ئيناى حوكم پێ د ناڤبه‌را جوهییان دا كرییه، وئه‌و ژ حوكمێ وێ ده‌رنه‌كه‌فتينه ووه‌ربادان ژى نه‌ئێخستییێ، وزانايێن جوهییان يێن خودايى وزانايێن رێبه‌ر ومه‌زن يێن خه‌لكى ب شريعه‌تێ خودێ په‌روه‌رده دكه‌ن وان ژى حوكم پێ كرییه؛ ئه‌و ژ به‌ر كو پێغه‌مبه‌رێن وان ته‌ورات وتێگه‌هشتن وكاركرنا ب وێ ئێمانه‌تى وان كربوو، وئه‌و زانا شاهد بوون كو وان پێغه‌مبه‌ران ب كيتابا خودێ حوكم د ناڤبه‌را جوهییان دا كربوو. وخودێ دبێژته زانايێن جوهییان: ڤێجا هوين د كارئينانا حوكمێ من دا ژ خه‌لكى نه‌ترسن؛ چونكى ئه‌و نه‌شێن نه مفاى نه زيانێ بگه‌هيننه هه‌وه، به‌لێ هوين ژ من بترسن ئه‌زم مفاگه‌هينێ زيانكه‌ر، وهوين ب وى حوكمێ من ئينايه خوارێ به‌رانبه‌ره‌كێ بێ خێر وه‌رنه‌گرن. وئه‌وێن حوكمێ خودێ يێ وى د كيتابا خۆ دا ئينايه خوارێ گوهاڕتى، وئه‌و ڤه‌شارتى، وباوه‌رى پێ نه‌ئيناى، وكار ب حوكمه‌كێ دى كرى، ئه‌ون يێن كافر.
{ 45 } { وَكَتَبْنَا عَلَيْهِمْ فِيهَا أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالْأَنْفَ بِالْأَنْفِ وَالْأُذُنَ بِالْأُذُنِ وَالسِّنَّ بِالسِّنِّ وَالْجُرُوحَ قِصَاصٌ ۚ فَمَنْ تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَهُ ۚ وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ } ومه د ته‌وراتێ دا ل سه‌ر وان نڤيسى بوو كو نه‌فس ب نه‌فسێ دئێته كوشتن، وچاڤ ب چاڤى دئێته ئينانه‌ده‌ر، ودفن ب دفنێ دئێته بڕين، وگوهـ ب گوهى دئێته ژێڤه‌كرن، وددان ب ددانى دئێته شكاندن، و د برينان دا تۆلڤه‌كرن هه‌يه، ڤێجا هه‌چییێ د تۆلستاندنێ دا ل زۆردارى ببۆرت وحه‌قێ خۆ ژێ نه‌ستينت ئه‌و بۆ وى دێ بته ژێبرن بۆ هنده‌ك گونه‌هێن وى كرين. وهه‌چییێ حوكمى ب وێ نه‌كه‌ت يا خودێ د تۆلستاندنێ دا ئينايه خوارێ ئه‌و ئه‌ون يێن زێده‌گاڤى ل سه‌ر توخويبێن خودێ كرى.
{ 46 } { وَقَفَّيْنَا عَلَىٰ آثَارِهِمْ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ ۖ وَآتَيْنَاهُ الْإِنْجِيلَ فِيهِ هُدًى وَنُورٌ وَمُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ } و ب دويڤ پێغه‌مبه‌رێن ئسرائيلییان دا مه عيسايێ كوڕێ مه‌ريه‌مێ هنارت، وى باوه‌رى ب وێ هه‌بوو يا د ته‌وراتێ دا هه‌ى، وكار ب وى تشتێ تێدا هاتى دكر ئه‌گه‌ر ئه‌و نه‌با يێ كيتابا وى ئه‌و نه‌سخه‌كرى، ومه ئنجيل بۆ وى ئينا خوارێ هيدايه‌ت بۆ ڕێكا حه‌ق، وئاشكه‌راكرن بۆ وى تشتێ خه‌لكى نه‌زانى ژ حوكمێ خودێ، وشاهد ل سه‌ر ڕاستگۆيیا ته‌وراتێ ووان حوكمێن تێدا هه‌ين، ومه ئه‌و كربوو ئاشكه‌راكرن بۆ وان يێن ژ خودێ ددترسن وپاشڤه‌برن بۆ وان ژ كرنا گونه‌هان.
{ 47 } { وَلْيَحْكُمْ أَهْلُ الْإِنْجِيلِ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فِيهِ ۚ وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ } وبلا خودانێن ئنجيلێ ئه‌وێن عيسا بۆ هاتییه هنارتن حوكمى ب وێ بكه‌ن يا خودێ تێدا ئينايه خوارێ. وهه‌چییێ حوكمى ب وێ نه‌كه‌ت يا خودێ ئينايه خوارێ ئه‌و ئه‌ون يێن ژ فه‌رمانا وى ده‌ركه‌فتين، وبێ ئه‌مرییا وى كرى.
{ 48 } { وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَابِ وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ ۖ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ عَمَّا جَاءَكَ مِنَ الْحَقِّ ۚ لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَٰكِنْ لِيَبْلُوَكُمْ فِي مَا آتَاكُمْ ۖ فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ ۚ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ } ومه قورئان بۆ ته -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ئينايه خوارێ، وهه‌ر تشته‌كێ تێدا هه‌ى حه‌قییه شاهده‌يیێ ل سه‌ر ڕاستگۆيییا وان كيتابێن به‌رى خۆ دده‌ت، وكو ئه‌و ژ نك خودێنه، وئه‌و ل سه‌ر وان يا حاكم وزال وئه‌مينه، ڤێجا تو حوكمى د ناڤبه‌را وان جوهییان دا ئه‌وێن حوكمێ خۆ دئيننه نك ته ب وێ بكه يا خودێ بۆ ته د ڤێ قورئانێ دا ئينايه خوارێ، وتو به‌رێ خۆ ژ وێ حه‌قییێ وه‌رنه‌گێڕه يا خودێ فه‌رمان پێ ل ته كرى دا دويكه‌فتنا دلچوون وعه‌ده‌تێن وان بكه‌ى، چونكى مه بۆ هه‌ر ملله‌ته‌كى شريعه‌ته‌ك وڕێكه‌كا ئاشكه‌را دانايه دا كارى پێ بكه‌ن. وئه‌گه‌ر خودێ ڤيابا دا شريعه‌تێن هه‌وه كه‌ته ئێك، به‌لێ وى ئه‌و ژێك جوداكرن دا هه‌وه پێ بجه‌ڕبينت، ويێ گوهدار ونه‌گوهدار پێ ژێك جودا بكه‌ت، ڤێجا هوين له‌زێ د وى تشتى دا بكه‌ن يێ خێرا هه‌وه يا دين ودنيايێ تێدا كو كاركرنا ب وى تشتییه يێ د ڤێ قورئانێ دا هاتى، هندى زڤڕينا هه‌وه‌يه بۆ نك خودێیه، ڤێجا ئه‌و دێ وى تشتێ هوين تێدا ژێك جودا بووين بێژته هه‌وه، وهه‌ر ئێكى ل دويڤ كارێ وى جزاده‌ت.
{ 49 } { وَأَنِ احْكُمْ بَيْنَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ وَاحْذَرْهُمْ أَنْ يَفْتِنُوكَ عَنْ بَعْضِ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكَ ۖ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمْ أَنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُصِيبَهُمْ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْ ۗ وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ النَّاسِ لَفَاسِقُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- ب وێ يا خودێ د قورئانێ دا ئينايه خوارێ حوكمى د ناڤبه‌را جوهییان دا بكه، وتو دويكه‌فتنا دلچوونێن وان نه‌كه ئه‌وێن حوكمێ خۆ دئيننه نك ته، وهشيار به ئه‌و به‌رێ ته ژ هنده‌كێ ژ وێ وه‌رنه‌گێڕن يا خودێ بۆ ته ئینایه خوارێ كو تو كارى پێ نه‌كه‌ى، ڤێجا ئه‌گه‌ر وان پشت دا وى حوكمێ ته كرى تو بزانه هندى خودێیه دڤێت به‌رێ وان ژ هيدايه‌تێ وه‌رگێڕت ژ به‌ر هنده‌ك گونه‌هێن وان به‌رێ كرين. وهندى بارا پتر ژ مرۆڤانه ژ گوهدارییا خودايێ خۆ دده‌ركه‌فتينه.
{ 50 } { أَفَحُكْمَ الْجَاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ ۚ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُكْمًا لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ } ئه‌رێ ما ئه‌وان جوهییان دڤێت تو ب وى تشتى حوكمى د ناڤبه‌را وان دا بكه‌ى يێ صه‌نه‌مپه‌رێس ل سه‌ر دچن ژ نه‌زانين وسه‌رداچوونان؟! وكى د حوكمێ خۆ دا ژ خودێ دادكه‌رتره بۆ وى يێ د شريعه‌تێ خودێ گه‌هشتى وباوه‌رى پێ ئيناى، وزانى كو حوكمێ خودێ حه‌قییه؟
{ 51 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَالنَّصَارَىٰ أَوْلِيَاءَ ۘ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ ۚ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ئيناى، هوين جوهى وفه‌لان بۆ خۆ نه‌كه‌نه پشته‌ڤان وهه‌ڤپه‌يمان دژى خودان باوه‌ران؛ چونكى ئه‌و حه‌ز ژ خودان باوه‌ران ناكه‌ن، وجوهى هنده‌ك ژ وان پشته‌ڤانییا هنده‌كان دكه‌ن، هه‌ر وه‌سا فه‌له ژى، وهه‌ردو ده‌سته‌ك ل سه‌ر نه‌ياره‌تییا هه‌وه كۆم دبن. وهوين هێژاترن كو هنده‌ك ژ هه‌وه پشته‌ڤانییا هنده‌كان بكه‌ن. وهه‌چییێ ژ هه‌وه وان بۆ خۆ بكه‌ته سه‌ركار ئه‌و دێ ژ وان بت، وحوكمێ وى حوكمێ وانه. هندى خودێیه وان زۆرداران يێن كافران بۆ خۆ دكه‌نه سه‌ركار سه‌رڕاست ناكه‌ت.
{ 52 } { فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسَارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشَىٰ أَنْ تُصِيبَنَا دَائِرَةٌ ۚ فَعَسَى اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِنْ عِنْدِهِ فَيُصْبِحُوا عَلَىٰ مَا أَسَرُّوا فِي أَنْفُسِهِمْ نَادِمِينَ } خودايێ مه‌زن به‌حسێ كۆمه‌كێ ژ دوڕوییان دكه‌ت ئه‌وا ژ به‌ر وێ نيفاق وگومانا د دلێن وان دا هه‌ى له‌زێ د دۆستينییا جوهییان دا دكه‌ن، ودبێژن: هه‌ما ئه‌م ژ به‌ر هندێ دۆستينییا وان دكه‌ين چونكى ئه‌م دترسين ئه‌و بشێنه موسلمانان ڤێجا مه ژى بده‌نه د گه‌ل وان، خودێ گۆت: ڤێجا به‌لكى خودێ -مه‌كه‌هێ- ل به‌ر هه‌وه ڤه‌كه‌ت وپێغه‌مبه‌رێ خۆ ب سه‌ربێخت، يان كاره‌كێ وه‌سا بكه‌ت هێزا جوهى وفه‌لان پێ ببه‌ت، وئه‌و بكه‌ڤنه د ده‌ستێ موسلمانان دا، ڤێجا هنگى دوڕوى ژ به‌ر وێ يا وان د دلێن خۆ دا ڤه‌شارتى ژ پشته‌ڤانییا وان په‌شێمان ببن.
{ 53 } { وَيَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا أَهَٰؤُلَاءِ الَّذِينَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ ۙ إِنَّهُمْ لَمَعَكُمْ ۚ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَأَصْبَحُوا خَاسِرِينَ } وهنگى هنده‌ك خودان باوه‌ر ب مه‌نده‌هۆشى ڤه ژ حالێ ڤان دوڕوییان -پشتى ئه‌و بۆ وان ديار دبت- دبێژنه هنده‌كان: ئه‌رێ ئه‌وێن هه بوون يێن موكم ب خودێ سويند دخوار كو ئه‌و د گه‌ل مه‌نه؟! ئه‌و كريارێن دوڕییان د دنيايێ دا كرين پويچ بوون، چو خێر بۆ وان نائێته‌دان؛ چونكى وان باوه‌رى ب وان كاران نه‌بوو یێن وان دكرن، ڤێجا وان دنيا وئاخره‌ت ژ ده‌ست دا.
{ 54 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ۚ ذَٰلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، هه‌چییێ ژ هه‌وه ژ دينێ خۆ بزڤڕت، و ب جوهياتییێ وفه‌لاتییێ يان هه‌ر دينه‌كێ دى بگوهۆڕت، ئه‌و چو زيانێ ناگه‌هينته خودێ، وخودێ پاشى ملله‌ته‌كێ ژ وان چێتر دێ ئينت ئه‌و حه‌ز ژ وان دكه‌ت وئه‌و حه‌ز ژ وى دكه‌ن، د گه‌ل خودان باوه‌ران ددلۆڤانن و ل سه‌ر كافران ددژوارن، شه‌ڕێ نه‌يارێن خودێ دكه‌ن، و د ده‌رحه‌قا خودێ دا ژ كه‌سێ ناترسن. ئه‌و قه‌نجى ژ خودێیه ئه‌و دده‌ته وى يێ وى بڤێت، وخودێ يێ قه‌نجى فره‌هه، ويێ پڕزانايه ب وان به‌نییێن خۆ يێن هێژاى وێ قه‌نجییێ دبن.
{ 55 } { إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ } سه‌ركارێ هه‌وه -گه‌لى خودان باوه‌ران- هه‌ما هه‌ر خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وییه، وئه‌و خودان باوه‌رن یێن نڤێژا فه‌ر دپارێزن، و ب دله‌كێ ڕازى زه‌كاتێ دده‌ن، وخۆ بۆ خودێ دچه‌مينن.
{ 56 } { وَمَنْ يَتَوَلَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ } وهه‌چییێ باوه‌رى ب خودێ هه‌بت وخودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى وخودان باوه‌ران بۆ خۆ بكه‌ته سه‌ركار، ئه‌و ژ پارتییا خودێیه، وپارتییا خودێیه يا ب سه‌رڤه‌هاتى وسه‌ركه‌فتى.
{ 57 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَكُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَالْكُفَّارَ أَوْلِيَاءَ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ } ئه‌ى ئه‌وێن باوه‌رى ئيناى، هوين وان بۆ خۆ نه‌كه‌نه دۆست وسه‌ركار يێن يارى وتڕانه‌يان بۆ خۆ ب دينێ هه‌وه دكه‌ن ژ خودانێن كيتابێ وكافران، وهوين ژ خودێ بترسن ئه‌گه‌ر هوين ب وى و ب شريعه‌تێ وى دخودان باوه‌رن.
{ 58 } { وَإِذَا نَادَيْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ اتَّخَذُوهَا هُزُوًا وَلَعِبًا ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْقِلُونَ } وئه‌گه‌ر هه‌وه -گه‌لى خودان باوه‌ران- بۆ نڤێژێ بانگ دا كافر يارییان بۆ خۆ ب بانگدانا هه‌وه دكه‌ن، وئه‌ڤ چه‌ندا هه ژ به‌ر بێ فامییا وانه، وكو ئه‌و د شريعه‌تێ خودێ ناگه‌هن.
{ 59 } { قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ هَلْ تَنْقِمُونَ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْنَا وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلُ وَأَنَّ أَكْثَرَكُمْ فَاسِقُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان تڕانه‌كه‌ران ژ خودانێن كيتابێ: ئه‌و تشتێ هوين بۆ مه ب عه‌يب دزانن ئه‌و ب خۆ بۆ مه مه‌دحه: كو مه باوه‌رى ب خودێ ئيناى و ب وێ كيتابا وى بۆ مه ئينايه خوارێ و ب يێن به‌رێ هاتينه خوارێ ژى، وباوه‌رى ئينانا مه كو پترییا هه‌وه ژ ڕێكا ڕاست دده‌ركه‌فتينه!
{ 60 } { قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذَٰلِكَ مَثُوبَةً عِنْدَ اللَّهِ ۚ مَنْ لَعَنَهُ اللَّهُ وَغَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِيرَ وَعَبَدَ الطَّاغُوتَ ۚ أُولَٰئِكَ شَرٌّ مَكَانًا وَأَضَلُّ عَنْ سَوَاءِ السَّبِيلِ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه خودان باوه‌ران: ئه‌رێ ئه‌ز بۆ هه‌وه بێژم كانێ جزايێ كێ ل ڕۆژا قيامه‌تێ دژوارتره ژ جزايێ وان سه‌رداچوويان؟ ئه‌وێن خودێ ئه‌و ژ ڕه‌حما خۆ ده‌رێخستين ولێ ب غه‌زه‌ب هاتى ژ باپيرێن وان، وڕه‌نگ وڕوییێن وان گوهارتين، وئه‌و كرينه مه‌يموينك وبه‌راز، ژ به‌ر نه‌گوهدارى وبێ به‌ختى وخۆمه‌زنكرنا وان، هه‌ر وه‌سا عه‌بدێن طاغووتى ژى د ناڤ وان دا هه‌بوون، جهێ وان ل ئاخره‌تێ يێ خرابه، و د دنيايێ دا كارێ وان يێ ژ ڕێكا ڕاست به‌رزه‌بووى.
{ 61 } { وَإِذَا جَاءُوكُمْ قَالُوا آمَنَّا وَقَدْ دَخَلُوا بِالْكُفْرِ وَهُمْ قَدْ خَرَجُوا بِهِ ۚ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا كَانُوا يَكْتُمُونَ } وئه‌گه‌ر دوڕویێن جوهییان هاتنه نك هه‌وه -گه‌لى خودان باوه‌ران- ئه‌و دێ بێژن: مه باوه‌رى ئينايه، وئه‌و ب خۆ هه‌ر يێن ل سه‌ر كوفرا خۆ، ب كوفرا خۆ ڤه يا كو ئه‌و د دلێن خۆ دا ڤه‌دشێرن ئه‌و ب سه‌ر هه‌وه ڤه هاتبوون، پاشى هه‌ر ب وێ ڤه ئه‌و ده‌ركه‌فتبوون و ل سه‌ر وێ دڕژد بوون، وخودێ ب نهێنیێن وان زاناتره، ئه‌گه‌ر خۆ ئه‌و تشته‌كێ دى ئاشكه‌را بكه‌ن ژى.
{ 62 } { وَتَرَىٰ كَثِيرًا مِنْهُمْ يُسَارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَأَكْلِهِمُ السُّحْتَ ۚ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ } وتو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- گه‌له‌كان ژ جوهییان دێ بينى له‌زێ د گونه‌هێ دا دكه‌ن ژ گۆتنا دره‌وێ وشاهده زوورییێ، وته‌عداكرنا ل سه‌ر ئه‌حكامێن خودێ، وخوارنا مالێ مرۆڤان ب حه‌رامى، كارێ وان وته‌عداییا وان يا خراب بوويه.
{ 63 } { لَوْلَا يَنْهَاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَالْأَحْبَارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَأَكْلِهِمُ السُّحْتَ ۚ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَصْنَعُونَ } ئه‌رێ ما زانا ورێبه‌رێن ڤان يێن له‌زێ د گونه‌هێ وته‌عدايییێ دا دكه‌ن وان ژ گۆتنا دره‌و وشاهده زوورییێ، وخوارنا مالێ مرۆڤان ب حه‌رامى ناده‌نه پاش، كارێ وان يێ خراب بوويه ده‌مێ وان پاشڤه‌برنا ژ خرابییێ هێلاى.
{ 64 } { وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ ۚ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا ۘ بَلْ يَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشَاءُ ۚ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا ۚ وَأَلْقَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ ۚ كُلَّمَا أَوْقَدُوا نَارًا لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ ۚ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا ۚ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ } خودێ پێغه‌مبه‌رێ خۆ ب هنده‌ك كرێتییێن جوهییان -يێن وان د ناڤبه‌را خۆ دا ڤه‌دشارتن- ئاگه‌هدار دكه‌ت، ده‌مێ وان گۆتى: ده‌ستێ خودێ ژ كرنا خێران يێ گرتییه، وئه‌و د ده‌رحه‌قا مه دا يێ چڕيكه ڕزقى ناده‌ته مه، ئه‌ڤه ل وى ده‌مێ هشكاتى وخه‌لا گه‌هشتییێ، ده‌ستێن وان دگرێداى بن، یه‌عنى: ژ كرنا خێران، و ژ به‌ر گۆتنا وان خودێ ئه‌و ژ ڕه‌حما خۆ ده‌رێخستن. ومه‌سه‌له وه‌سا نينه وه‌كى وان ژ دره‌و د ده‌رحه‌قا خودايێ خۆ دا گۆتى، به‌لكى هه‌ردو ده‌ستێن وى دڤه‌كرينه ونائێنه‌گرتن، وكه‌س نينه وى ژ دانا ڕزقى مه‌نعه بكه‌ت، يێ مه‌رد ئه‌وه، وه‌كى حيكمه‌ت بخوازت ومفايێ به‌نییان تێدا بت ئه‌و ڕزقى دده‌ت. وئه‌ڤ ئايه‌ته هندێ دگه‌هينت كو سالۆخه‌تێ هه‌بوونا دو ده‌ستان بۆ خودێ هه‌يه ب ڕه‌نگه‌كێ بابه‌تى وى بت، بێى چاوانى وته‌شبيه بۆ بێته كرن. به‌لێ ژ به‌ر دلڕه‌شى وكينا وان كوفر وسه‌رداچوونا وان دێ زێده بت؛ چونكى خودێ تو بۆ پێغه‌مبه‌رينییێ يێ هلبژارتى. وخودێ ئاشكه‌را دكه‌ت كو ده‌سته‌كێن جوهییان حه‌تا ڕۆژا قيامه‌تێ هنده‌ك دێ مينن نه‌ياره‌تییا هنده‌كان كه‌ن، هه‌ر جاره‌كا ئه‌و ل سه‌ر پيلانگێڕییا دژى موسلمانان گه‌هشتنه ئێك ودو؛ دا ئاگرێ شه‌ڕى هل بكه‌ن، خودێ پيلانا وان دێ ل وان زڤڕينت، وكۆما وان دێ ڤه‌ڕه‌ڤينت، وجوهى هه‌ر دێ مينن نه‌گوهدارییا خودێ كه‌ن ئه‌و نه‌گوهدارییا خرابكارییا د عه‌ردى دا پێڤه دئێت. وخودێ خرابكار نه‌ڤێن.
{ 65 } { وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْكِتَابِ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَكَفَّرْنَا عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَأَدْخَلْنَاهُمْ جَنَّاتِ النَّعِيمِ } وئه‌گه‌ر جوهى وفه‌لان باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئينابا، وفه‌رمانا خودێ ب جهئینابا وخۆ ژ وى تشتى دابا پاش يێ خودێ حه‌رامكرى، ئه‌م دا گونه‌هێن وان ژێ به‌ين، ودا وان كه‌ينه د به‌حه‌شتێن خۆشییێ دا.
{ 66 } { وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ ۚ مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ ۖ وَكَثِيرٌ مِنْهُمْ سَاءَ مَا يَعْمَلُونَ } وئه‌گه‌ر وان كار ب وێ كربا يا د ته‌ورات وئنجيلێ دا هاتى، و ب وێ يا بۆ ته هاتى ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر -كو قورئانا پیرۆزه- ژ هه‌ر ڕێكه‌كا هه‌ى ڕزق دا بۆ وان ئێته‌دان، ڤێجا ئه‌م دا بارانێ ل وان بارينين، وفێقى بۆ وان شين كه‌ين. وهندى خودانێن كيتابێنه كۆمه‌كا دادكه‌ر يا كو خۆ ل سه‌ر حه‌قییێ بگرت ژ وان هه‌يه، وگه‌له‌ك ژ وان كارێ وان يێ خرابه.
{ 67 } { يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ } ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر تو وه‌حییا خودێ يا كو بۆ ته ژ نك خودايێ ته هاتییه خوارێ بگه‌هينه، وئه‌گه‌ر تو ته‌خسيریێ د گه‌هاندنێ دا بكه‌ى كو تشته‌كى ژێ ڤه‌شێرى، ئه‌و ته په‌ياما خودايێ خۆ نه‌گه‌هاند، وخودێ پارێزه‌ر وپشته‌ڤانێ ته‌يه ژ دوژمنێن ته، ويا ل سه‌ر ته ب تنێ گه‌هاندنه. هندى خودێیه وى سه‌رڕاست ناكه‌ت يێ ژ ڕێكا حه‌ق ده‌ركه‌ڤت، وباوه‌رییێ ب وێ نه‌ئينت يا بۆ ته ژ نك خودێ هاتى.
{ 68 } { قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَسْتُمْ عَلَىٰ شَيْءٍ حَتَّىٰ تُقِيمُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ ۗ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا ۖ فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه جوهى وفه‌لان: هندى هوين كارى ب وێ نه‌كه‌ن يا كو د ته‌وراتێ وئنجيلێ دا هاتى، و ب وێ يا موحه‌ممه‌د سلاڤ لێ بن بۆ هه‌وه پێ هاتى ژ قورئانێ، هه‌وه چو بار وپشك د دينى دا نابت، وهاتنه خوارا قورئانێ بۆ ته تشته‌كى ژ دفنبلندییێ وكوفرێ پێڤه‌تر ل گه‌له‌ك ژ خودانێن كيتابێ زێده ناكه‌ت، وئه‌و حه‌سويدییێ ب ته دبه‌ن؛ چونكى خودێ تو ب ڤێ په‌ياما دويماهییێ يێ هنارتى، يا كو عه‌يبێن وان ئاشكه‌را دكه‌ت، ڤێجا تو ل سه‌ر كافرییا وان ب خه‌م نه‌كه‌ڤه.
{ 69 } { إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالصَّابِئُونَ وَالنَّصَارَىٰ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ } هندى ئه‌ون يێن باوه‌رى ئيناى (وئه‌و موسلمانن) وجوهى، وصابئى (وئه‌و ملله‌ته‌كن ل سه‌ر خوڕستییا خۆ ماينه، وچو دينه‌كێ ده‌سنيشانكرى وان نه‌بوويه ئه‌و ل دويڤ بچن) وفه‌له (دويكه‌فتییێن مه‌سيحى) هه‌چییێ ژ وان باوه‌رییه‌كا دورست ب خودێ بينت، وباوه‌رییا دورست ئه‌وه ئه‌و باوه‌رییێ ب ته‌وحیدا خودێ وپێغه‌مبه‌رینییا موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن بینن، و ب وێ يا ئه‌و پێ هاتى ژى، وباوه‌رییێ ب ڕۆژا دويماهییێ بينن، وكاره‌كێ چاك بكه‌ن، ئه‌وان چو ترسا ژ سه‌هما ڕۆژا قيامه‌تێ ل سه‌ر وان نينه، وئه‌و ل سه‌ر وى تشتێ وان د دنيايێ دا ل پشت خۆ هێلاى ژى ب خه‌م ناكه‌ڤن.
{ 70 } { لَقَدْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَأَرْسَلْنَا إِلَيْهِمْ رُسُلًا ۖ كُلَّمَا جَاءَهُمْ رَسُولٌ بِمَا لَا تَهْوَىٰ أَنْفُسُهُمْ فَرِيقًا كَذَّبُوا وَفَرِيقًا يَقْتُلُونَ } ب ڕاستى مه د ته‌وراتێ دا په‌يمانا موكم ب گوهدانێ ژ ئسرائيلییان وه‌رگرتبوو، ومه پێغه‌مبه‌رێن خۆ ب وێ چه‌ندێ بۆ وان هنارتبوون، به‌لێ وان ئه‌و په‌يمانا ژ وان هاتییه ستاندن شكاند، ووان دويكه‌فتنا دلچونێن خۆ كر، وهه‌ر جاره‌كا پێغه‌مبه‌ره‌ك ژ وان پێغه‌مبه‌ران بۆ وان هاتبا ب وێ يا دلێ وان نه دچوويێ ئه‌و دا دوژمناتییا وى كه‌ن: ڤێجا ئه‌و ده‌سته‌كه‌كێ ژ پێغه‌مبه‌ران دا دره‌وين ده‌رێخن، وده‌سته‌كه‌كا دى دا كوژن.
{ 71 } { وَحَسِبُوا أَلَّا تَكُونَ فِتْنَةٌ فَعَمُوا وَصَمُّوا ثُمَّ تَابَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُوا وَصَمُّوا كَثِيرٌ مِنْهُمْ ۚ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ } ووان گونه‌هكارێن هه هزركر كو ژ به‌ر نه‌گوهدارى وزێده گاڤییا وان خودێ وان عه‌زاب ناده‌ت، ڤێجا وان به‌رده‌وامى د دويكه‌فتنا دلچونێن خۆ دا كر، و ژ هيدايه‌تێ كۆره بوون ئێدى وان ئه‌و نه‌ديت، و ژ گوهدانا حه‌قییێ كه‌ڕ بوون له‌و مفا بۆ خۆ ژێ نه‌ديت، ئينا خودێ عه‌زابا خۆ داڕێته سه‌ر وان، ڤێجا وان تۆبه كر وخودێ تۆبا وان قه‌بويل كر، پاشى پشتى حه‌قى بۆ وان ئاشكه‌را بووى، گه‌له‌ك ژ وان كۆره بوون، وكه‌ڕ بوون، وخودێ ب كارێ وان يێ باش ويێ خراب بينه‌ر بوويه، وئه‌و سه‌را وى كارى دێ وان جزا ده‌ت.
{ 72 } { لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ ۖ وَقَالَ الْمَسِيحُ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ ۖ إِنَّهُ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ ۖ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصَارٍ } خودايێ مه‌زن سويندێ دخۆت كو هندى ئه‌ون يێن گۆتين: هه‌ما خودێ مه‌سيحێ كوڕێ مه‌ريه‌مێ ب خۆيه، ئه‌و ب ڤێ گۆتنا خۆ دكافرن، وخودايێ مه‌زن گۆت كو مه‌سيحى گۆتبوو ئسرائيلییان: عه‌بدينییا خودێ ب تنێ بكه‌ن وچو شريكان بۆ وى نه‌دانن، وئه‌ز وهوين د عه‌بدينیێ دا وه‌كى ئێكين. وهه‌چییێ هه‌ڤپشكه‌كى د گه‌ل خودێ د عه‌بدينیێ دا بدانت ئه‌و خودێ به‌حه‌شت ل سه‌ر وى حه‌رامكرییه وجهێ وى كرییه ئاگر، وچو پشته‌ڤانه‌ك وى نابت وى ژێ ڕزگار بكه‌ت.
{ 73 } { لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ ثَالِثُ ثَلَاثَةٍ ۘ وَمَا مِنْ إِلَٰهٍ إِلَّا إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۚ وَإِنْ لَمْ يَنْتَهُوا عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ } ب ڕاستى ئه‌و كافر بوون ئه‌وێن گۆتين: هندى خودێیه ژ سێ تشتان پێك دئێت: بابێ، وكوڕى، وڕووحولقودسى. ئه‌رێ ما وان فه‌له‌یان نه‌زانییه كو ژ خودایه‌كێ ب تنێ پێڤه‌تر چو خودا بۆ مرۆڤان نينن ئه‌و په‌رستنا وى بكه‌ن، كه‌س ژ وى نه‌بوویه وئه‌و ژ كه‌سێ نه‌بوویه؟ وئه‌گه‌ر خودانێن ڤێ گۆتنێ دره‌و وبێ به‌ختییا خۆ به‌س نه‌كه‌ن، ژ به‌ر كوفرا وان ب خودێ عه‌زابه‌كا ب ئێش ب سه‌ر وان دا دێ ئێت.
{ 74 } { أَفَلَا يَتُوبُونَ إِلَى اللَّهِ وَيَسْتَغْفِرُونَهُ ۚ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ } ئه‌رێ ما ئه‌و فه‌له ل خودێ نازڤڕن، و ژ گۆتنا خۆ لێڤه نابن، وداخوازا لێبۆرينێ ژ وى ناكه‌ن؟ وخودێ ل گونه‌هێن گونه‌هكارێن تۆبه‌كه‌ر دبۆرت، وئه‌و ب وان يێ دلۆڤانكاره.
{ 75 } { مَا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ ۖ كَانَا يَأْكُلَانِ الطَّعَامَ ۗ انْظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الْآيَاتِ ثُمَّ انْظُرْ أَنَّىٰ يُؤْفَكُونَ } مه‌سيحێ كوڕێ مه‌ريه‌مێ سلاڤ لێ بن تشته‌ك نه‌بوو ژ بلى كو ئه‌و پێغه‌مبه‌ره‌ك بوو وه‌كى وان پێغه‌مبه‌رێن به‌رى وى هاتين، وده‌یكا وى يا ڕاستگۆيه وێ ب دورستى باوه‌رى ئينا بوو، ووان ژى وه‌كى مرۆڤێن دى پێتڤى ب خوارنێ هه‌يه، وئه‌وێ پێتڤى ب خوارنێ هه‌بت دا بژيت خودێ نابت. ڤێجا تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- به‌رێ خۆ بده حالێ ڤان كافران. مه ئه‌و ئايه‌ت یێن كو ببنه نيشان ل سه‌ر ته‌وحيدا خۆ بۆ وان ئاشكه‌را كرن، ومه ئه‌و گۆتنێن ئه‌و د ده‌رحه‌قا پێغه‌مبه‌رێن خودێ دا دبێژن پويچكرن. د گه‌ل هندێ ژى ئه‌و به‌رێ خۆ ژ وێ حه‌قییا ئه‌م نيشا وان دده‌ين وه‌ردگێڕن، پاشى تو به‌رێ خۆ بدێ چاوا ئه‌و پشتى ڤێ ئاشكه‌راكرنێ به‌رێ خۆ ژ حه‌قییێ وه‌ردگێڕن.
{ 76 } { قُلْ أَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا ۚ وَاللَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه وان كافران: چاوا هوين د گه‌ل خودێ وى تشتى دپه‌رێسن يێ نه‌شێت نه چو زيانێ ونه چو مفایى بگه‌هينته هه‌وه؟ وخودێیه گوهدێرێ گۆتنێن به‌نییێن خۆ، يێ پڕزانا ب حالێ وان.
{ 77 } { قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَأَضَلُّوا كَثِيرًا وَضَلُّوا عَنْ سَوَاءِ السَّبِيلِ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه فه‌لان: هوين د باوه‌رى ئينانا خۆ دا پێ ل توخويبێن حه‌قییێ نه‌دانن، ودويكه‌فتنا دلچوونێن خۆ نه‌كه‌ن، وه‌كى جوهییان د مه‌سه‌لا دينى دا دويكه‌فتنا دلچوونێن خۆ كرى، ڤێجا كه‌فتينه د به‌رزه‌بوونێ دا، وبه‌رێ گه‌له‌ك مرۆڤان دايه كوفرا ب خودێ، و ژ ڕێكا ڕاست ده‌ركه‌فتنه ڕێكا سه‌رداچوون وبه‌رزه‌بوونێ.
{ 78 } { لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَىٰ لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ } خودايێ مه‌زن ئاشكه‌را دكه‌ت كو د وێ كيتابێ دا يا بۆ داوودى -سلاڤ لێ بن- هاتى كو زه‌بووره، و د وێ كيتابێ دا يا بۆ عيساى -سلاڤ لێ بن- هاتى كو ئنجيله، وى له‌عنه‌ت ل كافرێن ئسرائيلییان كرییه؛ ژ به‌ر نه‌گوهدارى وته‌عداكرنا وان ل سه‌ر توخويبێن خودێ.
{ 79 } { كَانُوا لَا يَتَنَاهَوْنَ عَنْ مُنْكَرٍ فَعَلُوهُ ۚ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَفْعَلُونَ } ئه‌وان جوهییان گونه‌هـ ب ئاشكه‌رايى دكرن وپێ ڕازى دبوون، وهنده‌ك ژ وان هنده‌ك ژ وان خرابییان پاشڤه نه‌دبرن يێن وان دكرن، وئه‌ڤه ژ كارێن وان يێن خراب بوو، و ب وى ئه‌و هێژاى هندێ بوون كو خودێ وان ژ ڕه‌حما خۆ بكه‌ته ده‌ر.
{ 80 } { تَرَىٰ كَثِيرًا مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا ۚ لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- گه‌له‌ك ژ ڤان جوهییان دێ بينى بوتپه‌رێسان بۆ خۆ دكه‌نه دۆست وسه‌ركار، چ پيسه كاره وان كرى كو بوويه ئه‌گه‌را هندێ خودێ ل وان ب غه‌زه‌ب بێت، ووان ل ڕۆژا قيامه‌تێ د عه‌زابێ دا هه‌ر وهه‌ر بهێلت.
{ 81 } { وَلَوْ كَانُوا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالنَّبِيِّ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِيَاءَ وَلَٰكِنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ فَاسِقُونَ } وئه‌ڤ جوهییێن پشته‌ڤانییا بوتپه‌رێسان دكه‌ن ئه‌گه‌ر باوه‌رى ب خودێ و موحه‌ممه‌د پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن ئينابا، وباوه‌رى ب وێ ئينابا يا بۆ وى هاتییه خوارێ -كو قورئانا پیرۆزه- وان ئه‌و كافر بۆ خۆ نه‌دكرنه دۆست وپشته‌ڤان، به‌لێ گه‌له‌ك ژ وان ژ گوهدارییا خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى دده‌ركه‌فتينه.
{ 82 } { لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الْيَهُودَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا ۖ وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَوَدَّةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَىٰ ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَرُهْبَانًا وَأَنَّهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- دێ بينى دژوارترين مرۆڤ د نه‌ياره‌تییا وان دا يێن باوه‌رى ب ته ئيناى ودويكه‌فتنا ته كرى، جوهينه؛ ژ به‌ر سه‌رڕه‌قى وكافرى ونه‌ياره‌تییا وان بۆ حه‌قییێ، وئه‌وێن پوتپه‌رێس، وتو دێ بينى نێزيكترينێ وان د ڤيانێ دا بۆ موسلمانان ئه‌ون يێن گۆتين: ئه‌م فه‌له‌ينه؛ ژ به‌ر كو زانا وقه‌شه وعيباده‌تكه‌ر د ناڤ وان دا هه‌نه، وئه‌و خۆ د سه‌ر حه‌قییێ ڕا مه‌زن ناكه‌ن، وئه‌ڤه ئه‌ون يێن په‌ياما موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن قه‌بويل كرى، وباوه‌رى پێ ئيناى.
{ 83 } { وَإِذَا سَمِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرَىٰ أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ ۖ يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ } و ژ تشتێ هندێ دگه‌هينت كو ڤيانا موسلمانان د دلێن وان دا هه‌يه: ئه‌گه‌ر ده‌سته‌كه‌كێ ژ وان (كو شاندا حه‌به‌شییان بوو) گوهدارییا قورئانێ كر چاڤێن وان دێ ژ رۆندكان تژى بن، وئه‌و دێ زانن كو ئه‌ڤه حه‌قییه یا ژ نك خودێ هاتییه خوارێ، وئه‌و دێ دوعايێ ژ خودێ كه‌ن كو شه‌ڕه‌فا شاهده‌دانا ل سه‌ر ئوممه‌تان د گه‌ل ئوممه‌تا موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن بده‌ته وان.
{ 84 } { وَمَا لَنَا لَا نُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَمَا جَاءَنَا مِنَ الْحَقِّ وَنَطْمَعُ أَنْ يُدْخِلَنَا رَبُّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ } ووان گۆت: ما چ لۆمه ل سه‌ر مه هه‌يه كو مه باوه‌رى ب خودێ ئيناى، و ب وێ حه‌قییێ ژى یا موحه‌ممه‌د سلاڤ لێ بن ژ نك خودێ بۆ مه پێ هاتى، ومه دویكه‌فتنا وى كرى، وئه‌م ب هيڤى بين كو خودايێ مه ڕۆژا قيامه‌تێ مه د گه‌ل عيباده‌تكه‌رێن خۆ بكه‌ته د به‌حه‌شتا خۆ دا؟
{ 85 } { فَأَثَابَهُمُ اللَّهُ بِمَا قَالُوا جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ وَذَٰلِكَ جَزَاءُ الْمُحْسِنِينَ } ئينا ژ به‌ر گۆتنا وان كو وان شانازى ب باوه‌رییا خۆ برى، وداخوازكرى كو خودێ وان بده‌ته د گه‌ل چاكان، خودێ جزايێ وان كره ئه‌و به‌حه‌شتێن ڕويبار د بن دار وبارێن وان دا دچن، ئه‌و هه‌ر وهه‌ر دێ تێدا بن وژێ ده‌رناكه‌ڤن، وژێ نائێنه ڤه‌گوهاستن، وئه‌و جزايێ قه‌نجيكرنا وانه د گۆتن وكرياران دا.
{ 86 } { وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ } وئه‌وێن كافرى ب ته‌وحیدا خودێ كرى، وباوه‌رى ب پێغه‌مبه‌رینییا موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن نه‌ئیناى، ودره‌و ب وان ئايه‌تان كرى يێن وى بۆ پێغه‌مبه‌رێن خۆ هنارتين، ئه‌و خودانێن ئاگرينه يێن كو دێ هه‌ر تێدا بن.
{ 87 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحَرِّمُوا طَيِّبَاتِ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ } گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ئيناى تشتێ خودێ به‌رفره‌هكرى هوین ل سه‌ر خۆ به‌رته‌نگ نه‌كه‌ن، ژ وان تشتێن پاقژ یێن خودێ بۆ هه‌وه حه‌لالكرين ژ خوارن وڤه‌خوارن وماره‌كرنا ژنان هوين ل سه‌ر خۆ حه‌رام بكه‌ن، وهوين زێده‌گاڤییێ ل سه‌ر وى تشتى نه‌كه‌ن يێ خودێ حه‌رامكرى، هندى خودێیه حه‌ز ژ ته‌عداكه‌ران ناكه‌ت.
{ 88 } { وَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ } وهوين -گه‌لى خودان باوه‌ران- خۆشییێ ب وى تشتێ حه‌لال وپاقژ ببه‌ن يێ خودێ دايه هه‌وه، وهوين ب گوهدارییا فه‌رمانێن خودێ ته‌قوایا وى بكه‌ن؛ چونكى باوه‌رى ئينانا هه‌وه ب خودێ ل سه‌ر هه‌وه فه‌ر دكه‌ت كو هوين ته‌قوایا وى بكه‌ن.
{ 89 } { لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَٰكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا عَقَّدْتُمُ الْأَيْمَانَ ۖ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ ۖ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ۚ ذَٰلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ ۚ وَاحْفَظُوا أَيْمَانَكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ } گه‌لى موسلمانان، خودێ هه‌وه سه‌را وى تشتى جزا ناده‌ت يێ هوين بێ ده‌ستى سويندێ ل سه‌ر دخۆن، وه‌كى هنده‌ك دبێژن: به‌لێ ب خودێ، نه ب خودێ.. به‌لێ ئه‌و سه‌را وان سويندان دێ هه‌وه جزا ده‌ت يێن ژ دل بن، ڤێجا ئه‌گه‌ر هه‌وه سويندا خۆ ب جهـ نه‌ئينا گونه‌ها وێ ب هندێ ژێ دچت كو هوين وێ كفاره‌تا شريعه‌ت پێ هاتى بده‌ن، كو دانا خوارنێیه بۆ ده‌هـ هه‌ژاران، بۆ هه‌ر هه‌ژاره‌كى نيڤ بێده‌رییا وێ خوارنا ناڤنجى يا خه‌لكێ باژێرى ژێ دخۆن، يان دانا جلكى بۆ وان، بۆ هه‌ر هه‌ژاره‌كى كراسه‌كێ تێرا وى بكه‌ت، يان ئازادكرنا به‌نییه‌كى، وئه‌وێ سويندا خۆ شكاندى يێ ب كه‌يفا خۆيه هه‌چییا ژ ڤان هه‌ر سێیان بڤێت بلا بكه‌ت، وهه‌چییێ ئه‌ڤ تشته ب ده‌ست نه‌كه‌ڤن بلا سێ ڕۆژان يێ ب ڕۆژى بت. ئه‌ڤه‌يه گونه‌ها سويند شكاندنێ ڕادكه‌ت، وهوين سويندێن خۆ بپارێزن: ب خۆدويركرنا ژ سويندخوارنێ، يان ب جهئينانا سويندێ، يان ب دانا كفاره‌تێ ئه‌گه‌ر هه‌وه سويند شكاند. وكانێ چاوا خودێ حوكمێ سويندێ وكفاره‌تێ بۆ هه‌وه ئاشكه‌را دكه‌ت وه‌سا ئه‌و ئه‌حكامێن دينێ خۆ ژى بۆ هه‌وه ئاشكه‌را دكه‌ت؛ دا هوين سوپاسییا وى بكه‌ن كو وى هيدايه‌ت ب ڕزقێ هه‌وه كرى وبه‌رێ هه‌وه دايه ڕێكا ڕاست.
{ 90 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ } گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، هندى مه‌ی (وئه‌و هه‌ر تشته‌كه عه‌قلى ببه‌ت)، وقومار (وئه‌ڤێ تالع ونه‌صيب ژى دكه‌ڤنه د بن دا، وهه‌ر تشته‌كێ ئێك ژ ئێكى ببه‌ت، وپێڤه موژيل ببن وخودێ ژ بير بكه‌ن)، وصه‌نه‌مێن چكلاندى (وئه‌ڤه ئه‌و به‌ر بوون يێن بوتپه‌رێسان ددانان وقوربان ل نك ڤه‌دكوشتن وه‌ك مه‌زنكرن بۆ وان، وهه‌ر تشته‌كێ بۆ په‌رستنێ بێته‌دانان)، وتالع زانينا ب ڕێكا تيركێشانێ، ئه‌ڤه هه‌مى گونه‌هن، شه‌يتان وان ل به‌ر مرۆڤان شرين دكه‌ت، ڤێجا هوين خۆ ژ وان بده‌نه پاش؛ دا به‌لكى هوين ب چوونا به‌حه‌شتێ سه‌ركه‌ڤن.
{ 91 } { إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ ۖ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ } هه‌ما شه‌يتانى ب شرينكرنا گونه‌هان ل به‌ر هه‌وه دڤێت نه‌ياره‌تییێ وكه‌ربێ بێخيته ناڤبه‌را هه‌وه، ب ڕێكا مه‌ییێ وقومارێ، وبه‌رێ هه‌وه ژ بيرئينانا خودێ ونڤێژێ بده‌ته پاش ژ به‌ر بێ هۆشییا د ڤه‌خوارنا مه‌ییێ دا هه‌ى، ومژويلاهییا د كرنا قومارێ دا هه‌ى، ڤێجا هوين وێ چه‌ندێ به‌س كه‌ن.
{ 92 } { وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَاحْذَرُوا ۚ فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَىٰ رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ } وهوين -گه‌لى موسلمانان- پێگيرییێ ب گوهدارییا خودێ وگوهدارییا پێغه‌مبه‌رێ وى موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن بكه‌ن د هه‌ر تشته‌كى دا يێ هوين دكه‌ن يان دهێلن، وته‌قوایا خودێ د ڤێ چه‌ندێ دا بكه‌ن، وئه‌گه‌ر هه‌وه پشت دا پێگيرییا ب ڤێ چه‌ندێ، هوين بزانن هه‌ما یا ل سه‌ر پێغه‌مبه‌رێ مه موحه‌ممه‌دى سلاڤ لێ بن ئه‌وه ئه‌و په‌یاما مه ئاشكه‌را بگه‌هینته هه‌وه.
{ 93 } { لَيْسَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِيمَا طَعِمُوا إِذَا مَا اتَّقَوْا وَآمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ثُمَّ اتَّقَوْا وَآمَنُوا ثُمَّ اتَّقَوْا وَأَحْسَنُوا ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ } چو گونه‌هـ ل سه‌ر وان خودان باوه‌ران نينه ئه‌وێن مه‌ى ڤه‌خوارى به‌رى ئه‌و بێته حه‌رامكرن، ئه‌گه‌ر وان ئه‌و هێلا وباوه‌رى ب خودێ ئينا وته‌قوایا وى كر، وكارێن چاك كرن، پاشى ب وێ چه‌ندێ باوه‌رى وته‌قوایا وان زێده بوو، حه‌تا ژ زێده باوه‌رییا وان ئه‌و وه‌سا لێ هاتن ده‌مێ وان عيباده‌تێ خودێ دكر هه‌ر وه‌كى وان ئه‌و دديت. هندى خودێیه حه‌ز ژ وان دكه‌ت ئه‌وێن د باوه‌رییا خۆ دا گه‌هشتينه ده‌ره‌جا ئحسانێ، كو باوه‌رییێ ب وى تشتى بینن یێ ئه‌و نه‌بینن هه‌ر وه‌كى ئه‌و وى دبینن.
{ 94 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللَّهُ بِشَيْءٍ مِنَ الصَّيْدِ تَنَالُهُ أَيْدِيكُمْ وَرِمَاحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَخَافُهُ بِالْغَيْبِ ۚ فَمَنِ اعْتَدَىٰ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ } گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ئيناى، خودێ ب تشته‌كى ژ وێ نێچيرا نێزيكى هه‌وه ببت كو هوين بشێن يا بچويك ژێ ب ده‌ستێ خۆ بگرن ويا مه‌زن ب چه‌كى دێ هه‌وه جه‌ڕبينت؛ دا خودێ ب زانينه‌كا بۆ خه‌لكى ئاشكه‌را بزانت كانێ ئه‌و كينه يێن نه ل به‌رچاڤ ژ خودايێ خۆ دترسن، ژ به‌ر باوه‌رییا وان يا موكم كو ئه‌و وان دبينت، ڤێجا ل ده‌مێ ئيحرامان خۆ ژ نێچيرێ بده‌نه پاش. وپشتى ڤێ ئاشكه‌راكرنێ هه‌چییێ ل ده‌مێ ئيحرامان نێچيرێ بكه‌ت ئه‌و يێ هێژاى عه‌زابدانه‌كا دژواره.
{ 95 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ ۚ وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّدًا فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَوْ عَدْلُ ذَٰلِكَ صِيَامًا لِيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ ۗ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ ۚ وَمَنْ عَادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ } گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ئيناى، ده‌مێ هوين د ئيحرامان دا هوين نێچيرا عه‌ردى نه‌كه‌ن، وهه‌چییێ ژ قه‌ستا ڕه‌نگه‌كێ نێچيرا عه‌ردى بكه‌ت جزايێ وى ئه‌وه ئه‌و حه‌يوانه‌كێ وه‌كى وى ڤه‌كوژت ژ: حێشتران يان چێلان يان په‌زى، پشتى دو كه‌سێن دادكه‌ر حوكمى پێ دده‌ن، وكو ئه‌و وى قوربانى بده‌ته هه‌ژارێن حه‌ره‌مێ، وئه‌گه‌ر چو ژ ڤان حه‌يوانان ب ده‌ست نه‌كه‌ت بلا ئه‌و ب بهايێ حه‌يوانه‌كێ وه‌كى وى، خوارنێ بكڕت وبده‌ته هه‌ژارێن حه‌ره‌مێ، يان به‌رانبه‌ر هه‌ر نيڤ بێده‌رییه‌كێ ژ وێ خوارنێ بلا ئه‌و ڕۆژییه‌كێ بگرت، خودێ ئه‌ڤ جزايه دانا سه‌ر وى؛ دا ئه‌و ب ڤى جزایى تام بكه‌ته ئه‌نجامێ كارێ خۆ يێ خراب. وئه‌وێن كه‌فتينه د هنده‌ك ژ ڤێ چه‌ندێ دا به‌رى ئه‌و بێته حه‌رامكرن خودێ يێ ل وان بۆرى، وهه‌چییێ پشتى حه‌رامبوونێ ژ قه‌ستا لێ بزڤڕت، ئه‌و يێ به‌رگومانه كو خودێ تۆلێ لێ ڤه‌كه‌ت، وهندى خودێیه زالێ خودان هێزه تۆلێ ژ وى دستينت يێ گوهدارییا وى نه‌كه‌ت، كه‌س وى ژ ڤێ چه‌ندی مه‌نعه ناكه‌ت.
{ 96 } { أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ مَتَاعًا لَكُمْ وَلِلسَّيَّارَةِ ۖ وَحُرِّمَ عَلَيْكُمْ صَيْدُ الْبَرِّ مَا دُمْتُمْ حُرُمًا ۗ وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ } گه‌لى خودان باوه‌ران، ده‌مێ هوين د ئيحرامان دا خودێ نێچيرا ده‌ريايێ بۆ هه‌وه حه‌لالكرییه، وئه‌ڤه ئه‌وه يێ ب ساخى بێته گرتن، وخوارنا وێ ژى: وئه‌ڤه ئه‌وه يێ بێته گرتن مرار؛ دا هوين ل ده‌مێ ئاكنجيبوون وڕێڤنگییێ مفایى بۆ خۆ ژێ ببينن، ووى نێچيرا عه‌ردى ل ده‌مێ هوين د ئيحرامان دا بۆ حه‌جێ يان عومرێ ل سه‌ر هه‌وه حه‌رامكر. وهوين ژ خودێ بترسن، وپێگيرییێ ب فه‌رمانێن وى بكه‌ن، وخۆ ژ هه‌مى بێ ئه‌مرییێن وى بده‌نه پاش؛ دا هوين قه‌نجییا وى يا مه‌زن ب ده‌ست خۆ ڤه بينن، ودا هوين ب سلامه‌ت بن ژ عه‌زابا وى ده‌مێ هوين بۆ حسێب وجزادانێ بۆ نك وى دئێنه كۆمكرن.
{ 97 } { جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْيَ وَالْقَلَائِدَ ۚ ذَٰلِكَ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَأَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ } خودێ منه‌ت ل به‌نییێن خۆ كر كو كه‌عبه به‌يتا حه‌رام بۆ وان كره چاككرن بۆ دينێ وان، وته‌ناهى بۆ ژينا وان، ئه‌ڤه گاڤا وان باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئينا وكار ب فه‌رمانێن وى كر، ووى شه‌ڕ وته‌عدايى د هه‌يڤێن حه‌رام دا حه‌رام كر، ڤێجا كه‌س تێدا ته‌عدايییێ ل كه‌سێ نه‌كه‌ت، وخودێ حه‌رامكر ته‌عدايى ل وان قوربانان بێته‌كرن يێن بۆ حه‌ره‌مێ ب ديارى دئێته پێشكێشكرن، هه‌ر وه‌سا وى حه‌رامكر ته‌عدايى ل وان بێته‌كرن يێن بۆ نيشان ڕستك د ستوى دا هاتینه دانان؛ دا بێته زانين كو ئه‌ڤه بۆ قوربانانه؛ ئه‌ڤه دا هوين بزانن هندى خودێیه هه‌ر تشته‌كێ ل عه‌سمانان وهه‌ر تشته‌كێ ل عه‌ردى دزانت، ووێ دزانت يا وى بۆ به‌نییێن خۆ كرییه شريعه‌ت دا هنده‌ك پێ ژ هنده‌كان بێنه پاراستن، وهندى خودێیه ب هه‌ر تشته‌كێ هه‌ى يێ پڕزانايه، ڤێجا تشته‌ك ل به‌ر وى نائێته ڤه‌شارتن.
{ 98 } { اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ وَأَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ } گه‌لى مرۆڤان هوين بزانن هندى خودێیه يێ عه‌زاب دژواره بۆ وى يێ گوهدارییا وى نه‌كه‌ت، وهندى خودێیه باش گونه‌هـ ژێبرێ دلۆڤانكاره بۆ وى يێ تۆبه بكه‌ت، و ل وى بزڤڕت.
{ 99 } { مَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ ۗ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَكْتُمُونَ } خودێ ئاشكه‌را دكه‌ت كو كارێ پێغه‌مبه‌رى سلاڤ لێ بن گه‌هاندن وڕێنيشادانه، وهيدايه‌ت د ده‌ستێ خودێ ب تنێ دايه، وخودێ وێ دزانت يا خه‌لك د دلێ خۆ دا ڤه‌دشێرن يان ئاشكه‌را دكه‌ن ژ هیدایه‌ت وسه‌رداچوونێ.
{ 100 } { قُلْ لَا يَسْتَوِي الْخَبِيثُ وَالطَّيِّبُ وَلَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِيثِ ۚ فَاتَّقُوا اللَّهَ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ } تو -ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر- بێژه: تشتێ پيس ويێ پاقژ وه‌كى ئێك نابن، ئه‌گه‌ر خۆ تو ژ گه‌له‌كییا تشتێ پيس وخودانێن وى عه‌جێبگرتى ژى بمينى. ڤێجا هوين ته‌قوایا خودێ بكه‌ن، خۆ ژ تشتێ پيس بده‌نه پاش، وكارێ پاقژ بكه‌ن؛ دا بگه‌هنه مرادێ.
{ 101 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْيَاءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَإِنْ تَسْأَلُوا عَنْهَا حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْهَا ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ } گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ئيناى، هوين د مه‌سه‌لێن دينى دا پسيارا وان تشتان نه‌كه‌ن يێن كو فه‌رمان ب تشته‌كى ل هه‌وه پێ نه‌هاتییه‌كرن، وئه‌گه‌ر ئه‌و ژ هه‌وه بێته داخوازكرن هوين دێ زه‌حمه‌تێ بينن، وئه‌گه‌ر ده‌مێ قورئان دئێته خوارێ هوين پسيارێ ژ وى تشتى بكه‌ن ئه‌و دێ بۆ هه‌وه ئێته ئاشكه‌راكرن، ودبت ئه‌گه‌ر ئه‌و ژ هه‌وه بێته خواستن هوين نه‌شێن وى بكه‌ن، تشتێ خودێ هێلاى وى سڤككرن بۆ به‌نییێن خۆ ئه‌و نه‌گۆتییه. وخودێ باش گونه‌هـ ژێبره بۆ به‌نییێن خۆ، و د گه‌ل وان يێ ئارامه.
{ 102 } { قَدْ سَأَلَهَا قَوْمٌ مِنْ قَبْلِكُمْ ثُمَّ أَصْبَحُوا بِهَا كَافِرِينَ } ب ڕاستى ملله‌ته‌كێ به‌رى هه‌وه هنده‌ك پسيارێن وه‌كى ڤان ژ پێغه‌مبه‌رێن خۆ كربوون، ڤێجا ده‌مێ فه‌رمان پێ ل وان هاتییه كرن، ئه‌و پێ كافربوون، وكار پێ نه‌كر، ڤێجا هشیار بن هوین ژى وه‌كى وان نه‌بن.
{ 103 } { مَا جَعَلَ اللَّهُ مِنْ بَحِيرَةٍ وَلَا سَائِبَةٍ وَلَا وَصِيلَةٍ وَلَا حَامٍ ۙ وَلَٰكِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ ۖ وَأَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ } ئه‌و تشتێ بوتپه‌رێسان ژ نك خۆ ده‌رێخستى د مه‌سه‌لا حه‌يوانان دا، كو ئه‌و هنده‌ك حه‌يوانان بۆ صه‌نه‌مان دهێلن ومفایى ژێ وه‌رناگرن، وه‌كى وێ يا چه‌ند تێشك ئيناين ڤێجا ئه‌و گوهێ وێ دبڕن، وئه‌وا هاتییه ئازاكرن وبۆ صه‌نه‌مان هاتییه هێلان، وئه‌وا تێشكێن مێ ل دويڤ ئێك دئينت، وحێشترێ نێر يێ گه‌له‌ك تێشك ژێ چێ بووين.. خودێ ئه‌و بۆ وان نه‌كرییه شه‌ريعه‌ت، وپترییا وان حه‌قییێ ژ نه‌حه‌قییێ جودا ناكه‌ن.
{ 104 } { وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَىٰ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ قَالُوا حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا ۚ أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ شَيْئًا وَلَا يَهْتَدُونَ } وئه‌گه‌ر بۆ وان كافران بێته گۆتن یێن ئه‌و تشت حه‌رامكرى یێ خودێ حه‌لالكرى: وه‌رنه وێ يا خودێ ئينايه خوارێ، وپێغه‌مبه‌رێ وى؛ دا ئه‌و حه‌لالى وحه‌رامى بۆ هه‌وه ئاشكه‌را بكه‌ن، ئه‌و دێ بێژن: ئه‌و گۆتن وكريارا ژ بابێن مه گه‌هشتییه مه تێرا مه هه‌يه، ئه‌رێ ئه‌و ڤێ چه‌ندێ دبێژن ئه‌گه‌ر خۆ بابێن وان تشته‌كى نه‌زانن ژى، یه‌عنى: ئه‌گه‌ر ئه‌و د حه‌قییێ نه‌گه‌هن ووێ نه‌نیاسن وڤێ نه‌كه‌ڤن ژى؟ چاوا ئه‌و دێ دويكه‌فتنا وان كه‌ن، وحالێ وان ئه‌ڤه‌يه؟ ئه‌وێ دویكه‌فتنا وان بكه‌ت دڤێت ژ وان نه‌زانتر بت.
{ 105 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ ۖ لَا يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ ۚ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ } گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئیناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، هوین پێگيرییێ ب فه‌رمانا خودێ بكه‌ن، وخۆ ژ بێ ئه‌مرییا وى بده‌نه پاش، و ل سه‌ر وێ چه‌ندێ دبه‌رده‌وام بن، ئه‌گه‌ر خۆ خه‌لك گوهدارییا هه‌وه نه‌كه‌ن ژى، وئه‌گه‌ر هه‌وه ئه‌و چه‌نده كر سه‌رداچوونا ئه‌وێ د سه‌ر دا دچت چو زيانێ ناگه‌هينته هه‌وه، هندى هوين ل سه‌ر ڕێكا ڕاست بن، زڤڕينا هه‌وه هه‌مییان ل ئاخره‌تێ بۆ نك خودێیه، ڤێجا ئه‌و دێ بێژته هه‌وه يا هه‌وه دكر، ودێ هه‌وه سه‌را جزا ده‌ت.
{ 106 } { يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا شَهَادَةُ بَيْنِكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ أَوْ آخَرَانِ مِنْ غَيْرِكُمْ إِنْ أَنْتُمْ ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَأَصَابَتْكُمْ مُصِيبَةُ الْمَوْتِ ۚ تَحْبِسُونَهُمَا مِنْ بَعْدِ الصَّلَاةِ فَيُقْسِمَانِ بِاللَّهِ إِنِ ارْتَبْتُمْ لَا نَشْتَرِي بِهِ ثَمَنًا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَىٰ ۙ وَلَا نَكْتُمُ شَهَادَةَ اللَّهِ إِنَّا إِذًا لَمِنَ الْآثِمِينَ } گه‌لى ئه‌وێن باوه‌رى ب خودێ وپێغه‌مبه‌رێ وى ئيناى، وكار ب شریعه‌تێ وى كرى، ئه‌گه‌ر مرن نێزيكى ئێك ژ هه‌وه بوو، بلا ئه‌و دو كه‌سێن ئه‌مين ژ موسلمانان، يان دووان ژ یێن نه موسلمانان ئه‌گه‌ر پێتڤى پێ هه‌بت، وچو موسلمان نه‌بن، ل سه‌ر وه‌صيه‌تا خۆ بكه‌ته شاهد، ئه‌گه‌ر هوين چوونه وه‌غه‌ره‌كێ ومرن هات، وئه‌گه‌ر هوين د شاهده‌يیا وان دا كه‌فتنه گومانێ، پشتى نڤێژێ -یه‌عنى: نڤێژا موسلمانان، و ب تايبه‌تى پشتى نڤێژا ئێڤارى- هوين وان هه‌ر دووان ڕاوه‌ستينن، دا ئه‌و ب خودێ سويند بخۆن سوينده‌كا موكم كو ئه‌و سويندا خۆ به‌رانبه‌ر تشته‌كى ژ په‌رتالێ دنيايێ ناده‌ن، وئه‌و مه‌يلدارییێ بۆ كه‌سێ ناكه‌ن ئه‌گه‌ر خۆ ئه‌و كه‌س مرۆڤه‌كێ وان يێ نێزيك ژى بت، وئه‌و شاهده‌ییا خودێ ئه‌وا ل نك وان هه‌ى ناڤه‌شێرن، وكو ئه‌گه‌ر وان ئه‌ڤ چه‌نده كر ئه‌و دێ ژ گونه‌هكاران بن.
{ 107 } { فَإِنْ عُثِرَ عَلَىٰ أَنَّهُمَا اسْتَحَقَّا إِثْمًا فَآخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِينَ اسْتَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْأَوْلَيَانِ فَيُقْسِمَانِ بِاللَّهِ لَشَهَادَتُنَا أَحَقُّ مِنْ شَهَادَتِهِمَا وَمَا اعْتَدَيْنَا إِنَّا إِذًا لَمِنَ الظَّالِمِينَ } ڤێجا ئه‌گه‌ر ميراتگرێن مرۆڤێ مرى ب سه‌ر هلبوون كو وان هه‌ردو شاهدان گونه‌ها خيانه‌تێ د شاهده‌يیێ دا ب ده‌ست خۆ ڤه ئينايه، ل شوينا وان بلا دو كه‌س ژ ميراتگرێن مرى ببنه شاهد وسويندێ ب خودێ بخۆن كو: شاهده‌يیا مه يا ڕاست ژ شاهده‌يیا وان يا دره‌و چێتره بێته قه‌بويلكرن، ومه د شاهده‌يیا خۆ دا زێده‌گاڤى ل حه‌قیێ نه‌كرییه، وئه‌گه‌ر مه ته‌عدايى كربت و ب نه‌حه‌قی شاهده‌يى دا بت ئه‌م ژ وان زۆرداراينه يێن زێده‌گاڤى ل سه‌ر توخويبێن خودێ كرى.
{ 108 } { ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يَأْتُوا بِالشَّهَادَةِ عَلَىٰ وَجْهِهَا أَوْ يَخَافُوا أَنْ تُرَدَّ أَيْمَانٌ بَعْدَ أَيْمَانِهِمْ ۗ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاسْمَعُوا ۗ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ } ئه‌ڤا هه نێزيكتره كو ئه‌و ژ ترسێن عه‌زابا ئاخره‌تێ دا شاهده‌يیێ ب ڕه‌نگێ وێ يێ دورست بده‌ن، يان ژ ترسێن هندێ دا كو سويندا وان ژ لايێ خودانێن حه‌قى ڤه بێته زڤڕاندن پشتى ئه‌و سويندێ دخۆن، ڤێجا شه‌رما وى يێ دره‌وين بچت پشتى سويندا وى دئێته زڤڕاندن وخيانه‌تا وى ئاشكه‌را دبت. وهوين ژ خودێ بترسن وگوهدارییا وى تشتى بكه‌ن يێ شيره‌ت پێ ل هه‌وه دئێته‌كرن، وخودێ وى ملله‌تى ب هيدايه‌ت نائينت یێ د سه‌ر دا چووى، و ژ بن ئه‌مرێ وى ده‌ركه‌فتى.
{ 109 } { يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ ۖ قَالُوا لَا عِلْمَ لَنَا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ } وهوين -گه‌لى مرۆڤان- ڕۆژا قيامه‌تێ ل بيرا خۆ بينن، ده‌مێ خودێ پێغه‌مبه‌ران كۆم دكه‌ت، وپسيارا وێ به‌رسڤێ ژ وان دكه‌ت يا ملله‌تێن وان دايه وان، ڤێجا ئه‌و دێ به‌رسڤێ ده‌ن: چو زانين مه نينه، ويا دلێ خه‌لكى ئه‌م نزانين، ووێ يا وان پشتى مه كرى ژى ئه‌م نزانين. هندى تويى تو پڕزانايى ب هه‌ر تشته‌كێ ئاشكه‌را وڤه‌شارتى.
{ 110 } { إِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتِي عَلَيْكَ وَعَلَىٰ وَالِدَتِكَ إِذْ أَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلًا ۖ وَإِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ ۖ وَإِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِي فَتَنْفُخُ فِيهَا فَتَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِي ۖ وَتُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَالْأَبْرَصَ بِإِذْنِي ۖ وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَىٰ بِإِذْنِي ۖ وَإِذْ كَفَفْتُ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَنْكَ إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ إِنْ هَٰذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ } ده‌مێ خودێ ل ڕۆژا قيامه‌تێ گۆتى: ئه‌ى عيسايێ كوڕێ مه‌ريه‌مێ، قه‌نجییا من ل بيرا خۆ بينه ده‌مێ من تو بێ باب ئافراندى، وقه‌نجییا من د گه‌ل ده‌یكا ته ژى كرى ل بيرا خۆ بينه كو د ناڤبه‌را هه‌مى ژنكێن عاله‌مێ دا من ئه‌و هلبژارتى، و ژ وێ بێ به‌ختییێ پاقژكرى یا ب دويڤ وێ ڤه هاتییه ڤه‌نان، و ژ وان قه‌نجییێن د گه‌ل عيساى هاتينه‌كرن ئه‌و بوو خودێ ئه‌و ب جبريلى سلاڤ لێ بن ب هێز ئێخستبوو، و پشته‌ڤانییا وى كربوو، وده‌مێ هێشتا ئه‌و ل سه‌ر پێچكێ ئه‌و د گه‌ل خه‌لكى دئاخڤت، وپشتى ئه‌و مه‌زن بووى وى به‌رێ وان ددا خودێ ب وێ وه‌حییێ یا خودێ بۆ هنارتى، ووى بێ فێركه‌ر ئه‌و فێرى خواندن ونڤيسينێ كربوو، وهێزا تێگه‌هشتن وزانينێ دابوويێ، ووى ئه‌و فێرى وێ ته‌وراتێ كربوو يا وى بۆ مووسایى سلاڤ لێ بن هنارتى، ووێ ئنجيلا بۆ وى هنارتى هيدايه‌ت بۆ مرۆڤان، ووى ژ ته‌قنێ په‌يكه‌رێ ته‌يره‌كى چێ دكر وپف دكرێ، ڤێجا ب ئانه‌هییا خودێ ئه‌و په‌يكه‌ر دبوو ته‌يره‌كێ ژ ڕاستا، ووى كۆرێ زكماك چێ دكر، ومرۆڤێ گوڕى ساخ دكر، و ب ئانه‌هییا خودێ چه‌رمێ وى دورست دكره‌ڤه، ووى دوعا ژ خودێ دكرن كو ئه‌و مرییان زێندى بكه‌ت ئينا ب ئانه‌هییا خودێ ئه‌و ژ گۆڕان ڕادبوون، پاشى خودێ بيرا وى ل وێ قه‌نجییێ دئينته ڤه ده‌مێ وى ئيسرائيلى ژێ داينه پاش ده‌مێ وان دلێ خۆ برییه كوشتنا وى، وئه‌و ب وان ئايه‌تێن ئاشكه‌را يێن دبنه ده‌ليل ل سه‌ر پێغه‌مبه‌رينییا وى بۆ وان هات بوو، ڤێجا ئه‌وێن كافر بووين ژ وان گۆت: هندى ئه‌ڤ تشته‌نه يێن عيسا پێ هاتى سێره‌به‌ندییه‌كا ئاشكه‌رانه.
{ 111 } { وَإِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوَارِيِّينَ أَنْ آمِنُوا بِي وَبِرَسُولِي قَالُوا آمَنَّا وَاشْهَدْ بِأَنَّنَا مُسْلِمُونَ } وتو -ئه‌ى عیسا- قه‌نجییا من ل بيرا خۆ بينه ڤه ده‌مێ من ئێخستییه دلێ كۆمه‌كێ ژ هه‌ڤالێن ته يێن خۆشتڤى كو باوه‌رییێ ب ته‌وحيدا خودێ وپێغه‌مبه‌رينییا ته بينن، ڤێجا وان گۆت: خودايێ مه مه باوه‌رى ئينا، وتو شاهد به كو مه خۆ ب ده‌ست ئه‌مرێ ته ڤه به‌ردايه.
{ 112 } { إِذْ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ ۖ قَالَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ } و ل بيرا خۆ بينه ڤه ده‌مێ حه‌وارییان گۆتى: ئه‌ى عيسايێ كوڕێ مه‌ريه‌مێ ئه‌رێ ئه‌گه‌ر تو دوعا ژ خودايێ خۆ بكه‌ى ئه‌و دێ شێت سفره‌كا خوارنێ ژ عه‌سمانى بۆ مه ئينته خوارێ؟ ئينا به‌رسڤا وى ئه‌و بوو كو ئه‌و خۆ ژ عه‌زابا خودێ بپارێزن ئه‌گه‌ر ڕاسته ئه‌و ب دورستى دخودان باوه‌رن.
{ 113 } { قَالُوا نُرِيدُ أَنْ نَأْكُلَ مِنْهَا وَتَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا وَنَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنَا وَنَكُونَ عَلَيْهَا مِنَ الشَّاهِدِينَ } حه‌وارییان گۆت: مه دڤێت ئه‌م ژ سفرێ بخۆين ودلێن مه ب هاتنا وێ ڕحه‌ت ببن، وئه‌م ب دورستى ڕاستگۆيیا ته بزانين، ودا ئه‌م ل سه‌ر ڤێ ئايه‌تێ ببينه ژ شاهدان كو خودێ ئه‌و بۆ مه ئينا خوارێ.
{ 114 } { قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنْزِلْ عَلَيْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ تَكُونُ لَنَا عِيدًا لِأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآيَةً مِنْكَ ۖ وَارْزُقْنَا وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ } عيسايێ كوڕێ مه‌ريه‌مێ به‌رسڤا وان دا، ودوعا ژ خودايێ خۆ كر وگۆت: ئه‌ى خودايێ مه، تو سفره‌كا خوارنێ ژ عه‌سمانى بۆ مه بينه خوارێ؛ دا ئه‌م ڕۆژا هاتنه خوارا وێ بۆ خۆ بكه‌ينه جه‌ژن، وئه‌م ويێن پشتى مه ب چاڤه‌كێ بلند به‌رێ خۆ بده‌ينێ، ودا ئه‌و سفره ببته نيشانه‌ك ژ ته ل سه‌ر ته‌وحیدا ته وپێغه‌مبه‌رینییا من، وتو ژ ڕزقێ خۆ يێ به‌رفره‌هـ بده مه، وتو چێترينێ ڕزقده‌هانى.
{ 115 } { قَالَ اللَّهُ إِنِّي مُنَزِّلُهَا عَلَيْكُمْ ۖ فَمَنْ يَكْفُرْ بَعْدُ مِنْكُمْ فَإِنِّي أُعَذِّبُهُ عَذَابًا لَا أُعَذِّبُهُ أَحَدًا مِنَ الْعَالَمِينَ } خودێ گۆت: ئه‌ز سفرا خوارنێ دێ بۆ هه‌وه ئينمه خوارێ، وهه‌چییێ ژ هه‌وه پشتى هاتنه خوارا وێ كوفرێ ب من بكه‌ت، ئه‌ز ب عه‌زابه‌كا دژوار يا كو چو چێكرییان ئه‌ز پێ عه‌زاب نه‌ده‌م دێ وى عه‌زاب ده‌م. وسفره هاته خوارێ وه‌كى خودێ سۆز پێ داى.
{ 116 } { وَإِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَأُمِّيَ إِلَٰهَيْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ ۖ قَالَ سُبْحَانَكَ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ مَا لَيْسَ لِي بِحَقٍّ ۚ إِنْ كُنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ ۚ تَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِي وَلَا أَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِكَ ۚ إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ } و ل بيرا خۆ بينه‌ڤه ده‌مێ خودێ ل ڕۆژا قيامه‌تێ گۆتى: ئه‌ى عيسايێ كورێ مه‌ريه‌مێ ئه‌رێ ته گۆتبوو مرۆڤان: من وده‌یكا من بۆ خۆ بكه‌نه خوداوه‌ند ژ بلى خودێ؟ عیساى خودايێ خۆ پاككر وبه‌رسڤ دا: بۆ من نابت ئه‌ز وێ بێژمه مرۆڤان يا حه‌ق نه‌بت، ئه‌گه‌ر من ئه‌و گۆت بت ته يا زانى؛ چونكى چو تشت ل به‌ر ته به‌رزه نابت، تو وى تشتێ د نه‌فسا من دا ڤه‌شارتى دزانى، وئه‌ز وێ يا د نه‌فسا ته دا نزانم. هندى تويى تو ب هه‌ر تشته‌كێ ئاشكه‌را وڤه‌شارتى يێ پڕزانايى.
{ 117 } { مَا قُلْتُ لَهُمْ إِلَّا مَا أَمَرْتَنِي بِهِ أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ ۚ وَكُنْتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَا دُمْتُ فِيهِمْ ۖ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنْتَ أَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ ۚ وَأَنْتَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ } عیساى سلاڤ لێ بن گۆت: من تشته‌ك نه‌گۆتییه وان ئه‌و تێ نه‌بت يێ ته فه‌رمان پێ ل من كرى، كو ئه‌ز بێژمه وان ته‌وحيد وعيباده‌تێ ته بكه‌ن، وهندى ئه‌ز د ناڤ وان دا ئه‌ز ل سه‌ر وى كارێ وان دكر ودگۆت شاهد بووم، وده‌مێ ته مانا من ل سه‌ر عه‌ردى ب دويماهى ئيناى، وته ب ساخى ئه‌ز بلندكريمه عه‌سمانى، تو بووى يێ ب حالێ وان ئاگه‌هدار، وتو ل سه‌ر هه‌مى تشتان شاهدى.
{ 118 } { إِنْ تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبَادُكَ ۖ وَإِنْ تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ } ئه‌ى خودا، ئه‌گه‌ر تو وان عه‌زاب بده‌ى ئه‌و به‌نییێن ته‌نه، وتو ب حالێ وان زاناترى، تشتێ ته بڤێت تو ب دادییا خۆ د گه‌ل وان دكه‌ى، وئه‌گه‌ر تو ب ڕه‌حما خۆ گونه‌هێ بۆ وى ژێ ببه‌ى يێ خۆ هێژاى گونه‌هـ ژێبرنێ كرى، تويى زالێ كه‌س نه‌شێتێ، یێ كاربنه‌جهـ د كارێ خۆ دا. وئه‌ڤ ئایه‌ته مه‌دحه‌كه بۆ خودێ ب حكمه‌ت ودادى وتمامییا زانینا وى.
{ 119 } { قَالَ اللَّهُ هَٰذَا يَوْمُ يَنْفَعُ الصَّادِقِينَ صِدْقُهُمْ ۚ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۚ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ۚ ذَٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ } ڕۆژا قيامه‌تێ خودايێ مه‌زن گۆته عيساى سلاڤ لێ بن: ئه‌ڤه ڕۆژا جزادانێیه، يا كو ته‌وحيد تێدا مفایى دگه‌هينته خودانى، ئه‌وێ كار ب شريعه‌تێ خودايێ خۆ كرى، وڕاستگۆيى د ئنيه‌ت وگۆتن وكريارێن خۆ دا كرى، به‌حه‌شتێن ڕويبار د بن قه‌سرێن وان دا دچن بۆ وان هه‌نه، هه‌ر وهه‌ر ئه‌و دێ تێدا مينن، خودێ ژ وان ڕازى بوو كو باشییێن وان قه‌بويل كرين، وئه‌و ژ وى ڕازى بوون ژ به‌ر وێ خێرا وى دايه وان. ئه‌و جزا وڕازيبوون ژ وى بۆ وان ئه‌وه سه‌ركه‌فتنا مه‌زن.
{ 120 } { لِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا فِيهِنَّ ۚ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ } ملكێ عه‌سمانان وعه‌ردى وهه‌ر تشته‌كێ د ناڤ دا هه‌ى بۆ خودێ ب تنێیه، وئه‌و ل سه‌ر هه‌مى تشتان يێ خودان شيانه، چو تشت وى بێزار ناكه‌ن.
